rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-12-03
rok: 2018
data dokumentu: 2018-12-03
rok: 2018
sygnatury akt.:
KIO 2386/18
KIO 2386/18
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30
listopada 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesioneg
o do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 listopada 2018 r. przez M.J.
prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Utrzymania
Czystości M.J.,
w
postępowaniu prowadzonym przez Zarząd Dróg, Zieleni i Transportu w Olsztynie,
przy udziale E.P.
prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą „Green Projekt”
Urządzanie i Utrzymanie Zieleni E.P., zgłaszającej przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego,
listopada 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesioneg
o do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 listopada 2018 r. przez M.J.
prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Utrzymania
Czystości M.J.,
w
postępowaniu prowadzonym przez Zarząd Dróg, Zieleni i Transportu w Olsztynie,
przy udziale E.P.
prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą „Green Projekt”
Urządzanie i Utrzymanie Zieleni E.P., zgłaszającej przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego,
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie części II zamówienia i nakazuje Zamawiającemu:
unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego i powtórzenie czynności
badania i oceny ofert;
2.
W pozostałym zakresie umarza postępowanie odwoławcze;
3.
Kosztami postępowania obciąża E.P. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą
„Green Projekt” Urządzanie i Utrzymanie Zieleni E.P. i:
3.1. zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
3.2.
zasądza od Przystępującego na rzecz Odwołującego kwotę 18 600 zł 00 gr
(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ust
awy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986
z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7
dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Olsztynie.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt KIO 2386/18
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający
Zarząd Dróg, Zieleni i Transportu w Olsztynie
prowadzi w trybie
przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.
Utrzymanie zieleni na terenie miasta Olsztyn w latach 2019 -
2021, części I, II, IV, V.
W dniu 19 listopada 2018 r. M.J.
prowadząca działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J. wniosła odwołanie wobec czynności odrzucenia
jej oferty w zakresie części I, II, IV i V zamówienia, zarzucając Zamawiającemu naruszenie
przepisów art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał, że w postępowaniu przyjęto dwa kryteria oceny ofert: cenę
o
wadze 60% oraz okres pielęgnacji nasadzeń drzew, krzewów i bylin wykonanych w ramach
umowy, licząc od dnia protokolarnego odebrania poszczególnych nasadzeń przez
Zamawiającego [miesiąc] (min. 12 miesięcy, max. 36 miesięcy) o wadze 40%. Zamawiający
wymagał złożenia wraz z ofertą kosztorysu ofertowego dla każdej oferowanej części
zamówienia. W kosztorysie ofertowym wykonawcy mieli obowiązek wyceny poszczególnych
pozycji, tj. rodzajów czynności jakie będą wykonywane w trakcie realizacji zamówienia.
Zamawiający wskazał jednostki obmiarowe, założył orientacyjną ilość jednostek do
wykonania, zaś wykonawcy zobligowani byli do podania cen jednostkowych netto, wartości
netto, stawki podatku VAT oraz wartości brutto. Suma wartości brutto wszystkich pozycji
stanowiła wartość ofertową do porównania złożonych ofert. Oferta Odwołującego
w
częściach I, II, IV i V uzyskała największą liczbę punktów. W dniu 2 października 2018 r.
Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie wyceny
następujących pozycji kosztorysowych części A:
Naprawy i inne prace na terenach zieleni (r-g),
Praca sprzętu: koparko-ładowarka (m-g),
Praca sprzętu: samochód samowyładowawczy do 5t z hds (m-g),
Praca sprzętu: samochód do 3,5 t (m-g).
Odwołujący stwierdził, że w wyznaczonym terminie przedłożył wyczerpujące
wyjaśnienia, poparte dowodami, wykazując, że zaoferowana przez niego cena nie jest
rażąco niska, a wycena poszczególnych pozycji kosztorysowych umożliwia wykonanie
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego. W dniu
9 listopada 2018 r. Odwołujący otrzymał zawiadomienie o odrzuceniu oferty w częściach: I,
II, IV, V. Zamawiający jako podstawę prawną do odrzucenia oferty przyjął: zaoferowanie
rażąco niskiej ceny oraz okoliczność, że złożenie przedmiotowej oferty stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji. Z uzasadnienia
faktycznego wynika, że Zamawiający uznał brak
rentowności kwestionowanych pozycji nr A: 14, 15, 16 i 17 kosztorysu ofertowego oraz
manipulowanie pozycjami kosztorysu w celu uzyskania lepszej punktacji w toku oceny ofert.
Zamawiający stwierdził, że Odwołujący wykorzystując wiedzę dotyczącą faktycznej realizacji
ww. pozycji zdobytą przy realizacji poprzedniej umowy, zaniżył wartość pozycji 14-17,
zwiększając ceny jednostkowe w innych pozycjach, tych które występują najczęściej
w
realizacji zamówienia. To powoduje, zdaniem Zamawiającego, nieporównywalność ofert.
Zamawiający podniósł, że chociaż oferta Odwołującego nominalnie jest niższa od ofert
innych wykonawców, to w trakcie realizacji może się okazać ofertą najdroższą, ponieważ
istotą wynagrodzenia kosztorysowego jest to, że niektóre pozycje będą realizowane częściej.
Odwołujący zakwestionował powyższe stanowisko i podniósł, że w złożonych
wyjaśnieniach podnosił szereg okoliczności świadczących o tym, że przyjęty sposób
kalkulacji ceny ofertowej jest prawidłowy. Zamawiający uzasadniając odrzucenie oferty nie
odniósł się w żaden sposób do przedstawionych wyjaśnień, nie wskazał dlaczego i z jakich
powodów nie daje im wiary, odniósł się jedynie do możliwości osobistego wykonywania prac
wymienionych w pozycji 16:
praca sprzętu: samochód samowyładowczy do 5 t z hds.
Zamawiający kwestionuje możliwość osobistego wykonywania tych prac przez
Odwołującego, gdyż, jak twierdzi, pani M.J. dysponuje prawem jazdy kategorii B, a nie C1.
Odwołujący zwraca jednak uwagę, że wymogiem Zamawiającego było wykonywanie prac
samochodem do 5 t
z hds. Wykonawca dysponuje samochodem o tonażu 3,5 t z hds i takim
pojazdem może kierować osoba z prawem jazdy kat. B.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający nie ocenił wszystkich wyjaśnień i nie wziął pod
uwagę wszystkich czynników mających wpływ na cenę, a jednoznacznie wskazał, że cena
oferty Odwołującego nie pozwala mu na prawidłowe wykonanie prac. Odwołujący
przedstawił czynniki świadczące o tym, że jego cena ofertowa jest realna, wiarygodna, tzn.
że z tytułu realizacji zamówienia i pozyskanego za nie wynagrodzenia, przy zachowaniu
należytej staranności nie będzie ponosił strat.
Odwołujący zaznaczył, że przedmiotem niniejszego zamówienia jest utrzymanie
zieleni na terenie miasta. Zamawiający wskazując liczbę jednostek do wykonania w okresie
trzech lat realizacji zamówienia, uwydatnił tym samym, które z zamawianych czynności będą
najistotniejsze i najczęściej wykonywane. Z kosztorysu wynika, że na koszenie mechaniczne
założono 747.750 jednostek, na wygrabienie liści 418.890 jednostek. Z wieloletniego,
doświadczenia Odwołującego w branży utrzymania zieleni miejskiej wiadomo, że te pozycje
stanowią podstawę realizacji usługi utrzymania zieleni. Pozycje takie jak naprawy, inne prace
na terenach zieleni, praca koparko-
ładowarki, samochodu samowyładowczego czy
samochodu 3,5 t, mają charakter incydentalny, marginalny. Co więcej, najczęściej tego typu
prace występują przy okazji wykonywania czynności wycenionych w innych pozycjach, dla
przykładu: wywóz, dowóz i rozplantowanie ziemi (pozycja A 2). Pozycja 14: naprawy i inne
prace na terenach zieleni, zgodnie z załącznikiem nr 3 do SIWZ - opisem przedmiotu
zamówienia, obejmuje prace związane z dewastacją elementów małej architektury oraz inne
prace związane z bieżącym utrzymaniem terenów zieleni, których Zamawiający nie mógł
przewidzieć do wykonania. Zgodnie z opisem, rozliczenie tych prac nastąpi na podstawie
właściwych KNR bądź obmiaru oraz faktur za zakup niezbędnych materiałów. Na pozycję 14
Zamawiający przewidział 1000 roboczogodzin w skali 3 lat, zaś na pozycje 15-17 po 30
maszynogodzin. Z doświadczenia Odwołującego przy realizacji poprzedniej usługi w latach
2016-
2018 wynika, że nawet te wartości są zawyżone. W przeciągu ostatnich trzech lat
prace z pozycji 15
i 16 nie były zlecone ani razu, zaś prace z pozycji 14 i 17 wykonywane
były po przeliczeniu przez 1 dzień. Inne pozycje kosztorysu, w porównaniu ze stawkami
zaoferowanymi w 2016 r. wzrosły dwukrotnie. Wszystkie te kwestie zostały podniesione
i wykazane w
wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny złożonych na wezwanie Zamawiającego.
Odwołujący zaprzeczył tezie Zamawiającego, jakoby jego oferta mogła się okazać de
facto ofertą najdroższą i zaznaczył, że jest to oferta z najniższą ceną w każdej pozycji
kosztorysu. Kwestionowane pozycje 14-
17 zostały przez Odwołującego wycenione
identycznie jak w postępowaniu z 2016 r., z którego umowa jest obecnie w trakcie realizacji.
Jakiekolwiek więc by przyjąć założenia na etapie rozliczania i realizacji umowy, to i tak
finalnie r
ozliczenia z Odwołującym będą dla Zamawiającego najkorzystniejsze spośród
wszystkich złożonych ofert. Obniżenie cen jednostkowych w pozycjach wskazanych do
wykonania incydentalnego nie doprowadziło również do zawyżania cen w innych pozycjach.
Zaoferowane s
tawki są niższe od stawek konkurencji we wszystkich pozycjach.
Zaoferowanie tak korzystnych cen jest możliwe z uwagi na wieloletnie doświadczenie
Odwołującego, dotychczasową współpracę z Zamawiającym i znajomość uwarunkowań
związanych z realizacją dotychczasowej umowy utrzymania zieleni. Nie można uznać, że
działanie Odwołującego, to jest uwzględnienie przy oferowaniu cen wiedzy z dotychczasowej
realizacji umowy, jest czynem nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący podniósł, że uznanie działania przedsiębiorcy za czyn nieuczciwej
konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wymaga
ustalenia, na czym określone działanie polegało oraz dokonania odpowiedniej kwalifikacji
pod względem prawnym. Aby stwierdzić popełnienie czynu nieuczciwej konkurencji
niezbędne jest kumulatywne spełnienie następujących przesłanek: działanie podmiotu ma
związek z jego działalnością gospodarczą, jest to działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami, stanowi ono zagrożenie lub prowadzi do naruszenia interesu innego
przedsiębiorcy lub klienta. W ocenie Odwołującego w okolicznościach niniejszej sprawy nie
doszło do manipulowania cenami, a wiedza, którą dysponował Odwołujący sporządzając
ofertę, tj. faktyczna realizacja czynności przewidzianych przez Zamawiającego, była możliwa
do pozyskania również przez innych wykonawców, chociażby w drodze zapytania w trybie
dostępu do informacji publicznej. Odwołujący stwierdził, że nie manipulował cenami
jednostkowymi, tj. nie zaniżał jednej pozycji, żeby podwyższyć inną, a przyjęcie strategii
kosztorysowania umożliwiającej zaoferowanie najkorzystniejszej ceny nie można uznać za
czyn nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący powołał się m.in. na stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej, który w wyroku z 29 marca 2012 r. sygn. akt C-599/10 w tezie nr 28 wskazał:
Z
powyższych przepisów, sformułowanych w sposób imperatywny, wynika w sposób jasny,
że zamiarem prawodawcy Unii było ustanowienie względem instytucji zamawiających
wymogu, by dokonywały one weryfikacji składowych elementów rażąco niskich ofert,
poprzez nałożenie na nie w tym celu obowiązku zażądania od kandydatów przedstawienia
uzasadnienia koniecznego do wykazania, że oferty te są poważne. Odwołujący stwierdził, że
w ocenie TSUE oferta winna być ofertą poważną, tj. ofertą skalkulowaną w sposób
przemyślany i racjonalny przy uwzględnieniu sytuacji danego podmiotu i jego relacji do
wymagań zamawiającego. Na powyższe składać się mogą różnego rodzaju okoliczności,
w tym sytuacja ekonomiczna samego wykonawc
y, sprzyjające warunki realizacji
świadczenia, jak również podjęte przez niego starania zmierzające do obniżenia kosztów
własnych. Jeżeli wykonawca zakłada pewien sposób realizacji świadczenia to z samego
faktu, że jest on obarczony pewnym ryzykiem niepowodzenia, nie można odmawiać temu
wykonawcy prawa do ujęcia w oferowanej cenie oszczędności jakie ten zakładany sposób
realizacji ma przynieść. Sam element ryzyka jest bowiem wpisany w prowadzenie
działalności gospodarczej przez profesjonalnych uczestników obrotu gospodarczego.
Negowanie samego uwzględnienia w cenie metod realizacji świadczenia mającego wpływ na
wysokość tej ostatniej, co miało miejsce w niniejszym postępowaniu, nie może stanowić
podstawy do ich pominięcia przy ocenie racjonalności wyliczonego wynagrodzenia.
Reasumując, Odwołujący stwierdził, że kwestionowane przez Zamawiającego
pozycje nie mogą zostać uznane za istotne części składowe ceny, o których mowa w art. 90
ust. 1
ustawy Pzp. O ich istotności przesądzać musi kryterium odnoszące się do oferowanej
ceny, tj.
zdolność tych części składowych do wpłynięcia na całość ceny za zamówienie
publiczne.
Ocena istotności części składowej ceny musi zostać osadzona w kontekście celu,
któremu służy procedura wyjaśnienia wątpliwości w zakresie rażąco niskiej ceny, tj.
ustalenia, czy zaoferowana cena poprzez jej nieuprawnione zaniżenie nie narusza
równowagi rynkowej podmiotów, które uczestniczą lub mogłyby uczestniczyć
w
postępowaniu. W tym kontekście istotne jest znaczenie cenotwórcze danego składnika
ofe
rty. Porównując wartości ceny za całość przedmiotu zamówienia z wartością pozycji 14-
17
należy uznać, że przedmiotowe składniki stanowią niewielki procent całości ceny, a przez
to ich znaczenie dla ceny całego zamówienia nie jest duże, nie mogą one więc zostać
uznane za istotne części składowe ceny w rozumieniu art. 90 ust 1 ustawy Pzp. Co więcej,
cena zakwestionowanych przez Zamawiającego pozycji w żaden sposób nie powoduje, by
cena za całość przedmiotu zamówienia mogłaby zostać uznana za rażąco niską. Odwołujący
podniósł, że całość zaoferowanej ceny ma charakter rynkowy i nie są spełnione przesłanki,
które mogłyby podawać w wątpliwość osadzenie tej ceny w realiach rynkowych. Mimo że
obecnie obowiązujący art. 90 ust 1 ustawy Pzp przewidział możliwość badania przez
Zamawiającego rażąco niskiej ceny nie tylko całości zamówienia, lecz również istotnych
części składowych, to jednak ustawa nadal nie przewiduje możliwości odrzucenia oferty
z
powodu uznania przez Zamawiającego, że istotna część składowa ceny jest rażąco niska,
bez jednoczesnego wskazania, że cena za całość zamówienia nosi znamiona rażąco niskiej.
Przesądza o tym aktualna treść art. 89 ust. 1 pkt 4 i art 90 ust. 3 ustawy Pzp. Oba te
przepisy wskazują, że podstawą odrzucenia może być jedynie rażąco niska cena, nie zaś
cena, której istotna część składowa jest rażąco niska. W związku z tym zarzut dotyczący
rażąco niskiej ceny może odnosić się tylko i wyłącznie do ceny całkowitej jej wartości, a nie
do jednego z elementów składających się na cenę oferty, a Zamawiający oceniając tylko
jeden element oferty, nie może odrzucić tej oferty, choćby nawet sama cena części oferty
mogła być uznana za rażąco niską.
Odwołujący dodał, że dotychczasowa, wieloletnia współpraca z Zamawiającym
potwierdza, że wykonywanie usług utrzymania zieleni jest realizowane na wysokim poziomie,
zgodnie ze wszystkimi wymaganiami Zamawiającego. Odwołujący jest podmiotem
zaufanym, z 20 letnim doświadczeniem na rynku usług utrzymania zieleni, z powodzeniem
realizującym projekty dofinansowane ze środków unijnych – trzy skutecznie zakończone,
jeden w
realizacji i jeden projekt w ocenie, do zrealizowania w najbliższych latach. Powyższe
świadczy chociażby o wiarygodności Odwołującego, co w świetle zarzutu czynu nieuczciwej
konkurencji, manipulow
ania cenami, zaniżania kosztów uderza również w dobre imię
Odwołującego, tym bardziej uzasadniając wniesienie odwołania.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania
i
oceny ofert i w konsekwencji dokonania wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
Na podstawie dokument
acji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron i dowody przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła,
co następuje:
Na wstępie Izba ustaliła, że Odwołujący spełnia określone w art. 179 ust. 1 ustawy
Pzp przesłanki korzystania ze środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu
zamówienia, a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować
poniesienie przez niego szkody polegającej na nieuzyskaniu zamówienia.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego w zakresie części I i II
zgłosiła przystąpienie Ewelina Przywoźna prowadząca działalność gospodarczą pod firmą
„Green Projekt” Urządzanie i Utrzymanie Zieleni E.P.. Przystąpienie okazało się skuteczne w
zakresie części II zamówienia, w odniesieniu natomiast do części I wykonawca nie wykazał
interesu w rozstrzygnięciu odwołania na korzyść Zamawiającego. Przystępujący stwierdził
jedynie, że w przypadku prawidłowego postępowania oferta Odwołującego zostałaby uznana
za najkorzystniejszą. Na posiedzeniu Przystępujący przyznał, że jego oferta – po odrzuceniu
oferty Odwołującego – nie jest w tym zakresie ofertą najkorzystniejszą.
W dniu 27 listopada 2018 r. do Prezesa Izby wpłynęła odpowiedź na odwołanie,
w
której Zamawiający oświadczył, że uwzględnia w całości zarzuty przedstawione
w
odwołaniu.
W dniu 28 listopada 2018 r. do Prezesa Izby wpłynęło oświadczenie Przystępującego
o wniesieniu sprzeciwu wobec uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów
przedst
awionych w odwołaniu.
Wobec powyższego, stosownie do art. 186 ust. 4 ustawy Pzp, Izba rozpoznała
merytorycznie odwołanie w zakresie części II zamówienia. W pozostałym zakresie
postępowanie odwoławcze podlegało umorzeniu na podstawie art. 186 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Zgodnie z rozdziałem XIII SIWZ (Opis sposobu obliczenia ceny), podstawą obliczenia
ceny jest kosztorys ofertowy dla odpowiedniej części zamówienia tj.:
dla części I kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4a do SIWZ,
dla części II kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4b do SIWZ,
dla części III kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4c do SIWZ,
dla części IV kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4d do SIWZ,
dla części V kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4e do SIWZ.
Zamawiający podał, że wykonawca uwzględniając wszystkie wymogi, o których mowa
w niniejszej SIWZ, powinien w cenie ofertowej ująć wszelkie koszty niezbędne dla
prawidłowego i pełnego wykonania przedmiotu zamówienia oraz że wykonawca
zobowiązany jest wypełnić kosztorys ofertowy (we wszystkich pozycjach).
W rozdziale XIV SIWZ Zamawiający określił następujące kryteria oceny ofert: cena
oferty
– 60%, okres pielęgnacji nasadzeń drzew, krzewów i bylin wykonanych w ramach
umowy, li
cząc od dnia protokolarnego odebrania poszczególnych nasadzeń przez
Zamawiającego [miesiąc] (min. 12 miesięcy, max. 36 miesięcy) – 40 %.
Wartość szacunkowa zamówienia została określona na kwotę 417.070,00 zł netto,
natomiast k
wota, jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia
wynosi
420.000,00 zł brutto.
W postępowaniu zostały złożone oferty z następującymi cenami:
„N.” Budowa i Remont Dróg Usługi Transportowo-Budowlane i Handel J. N.: 940.142,61
zł
„Green Projekt” Urządzanie i Utrzymywanie Zieleni E. P.: 897.432,66 zł,
Warmińska Czystość Sp. z o.o.: 2.313.625,62 zł
Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J.: 233.735,34 zł
Odwołujący w poz. 14-17 części A kosztorysu ofertowego (Prace porządkowe,
utrzymaniowe, na
prawcze i montażowe) zaoferował następujące ceny jednostkowe netto:
poz. 14 Naprawy i inne prace na terenach zieleni: 1
,00 zł,
poz
. 15 Praca sprzętu: koparko-ładowarka: 1,00 zł,
poz
. 16 Praca sprzętu: samochód samowyładowczy do 5 t z hds: 1,00 zł,
poz. 17
Praca sprzętu: samochód do 3,5 t: 1,00 zł.
Pismem z 2 października 2018 r. Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia
wyjaśnień dotyczących ceny oferty. Zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień, w tym
złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny oferty oraz pozycji kosztorysowych 14-17,
w szczególności w zakresie określonym w przepisie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp. Zamawiający
poinformował, że odrzuci ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, ż oferta zawiera rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W odpowiedzi na wezwanie Odwołujący złożył wyjaśnienia, w których przedstawił
następujące okoliczności:
Osobista praca Odwołującego nie podlega przepisom o minimalnej stawce godzinowej.
Zakres osób prowadzących działalność gospodarczą, do których mają zastosowanie
przepisy ustawy dotyczące obowiązku zapewnienia minimalnej stawki godzinowej, został
ograniczony wyłącznie do osób fizycznych niezatrudniających pracowników lub
zleceniobiorców. Wobec powyższego, praca Odwołującego jako osoby fizycznej
prowadzącej działalność gospodarczą i zatrudniającej pracowników nie podlega
przepisom ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac
ę.
Marginalny charakter prac z poz. 14-17
dla całokształtu zamówienia publicznego.
Odwołujący przedstawił zakres ilościowy tych prac w ramach obecnie wykonywanej
przez niego umowy o tożsamym zakresie przedmiotowym. Wskazał, że prace
wyszczególnione w pozycjach 15 oraz 16 nie były zlecone ani razu na przestrzeni lat
2016-
2018, natomiast prace wyszczególnione w pozycjach 14 oraz 17 zlecone w latach
2016-2018 w przeliczeniu na 1
dzień wykonywania umowy nie stanowiły nawet 1/10
roboczo- czy maszynogodziny.
W zamówieniach publicznych związanych z utrzymaniem zieleni na terenie Olsztyna
najistotniejszymi elementami cenotwórczymi kosztorysu ofertowego są: koszenie
mechaniczne, wygrabienie liści oraz pielenie. Zaoferowane przez Odwołującego ceny
jednostkowe w tych pozycjach, które mają największe znaczenie cenotwórcze, zostały
skalkulowane na poziomie wyższym niż w poprzednim postępowaniu i zapewniają
Odwołującemu zysk.
Prace wyszczególnione w pozycjach 14, 15, 16 i 17 kosztorysu ofertowego mają
charakter sztucznych składników cenowych kosztorysu ofertowego. Wszystkie prace
wyszczególnione w tych pozycjach zawierają się w innych pracach opisanych przez
Zamawiającego (wszędzie musi dojechać i pracować samochód/sprzęt/człowiek).
Ponadto prace z ww. pozycji kosztorysu, nawet jeśli potraktować je odrębnie, mają
charakter typowo zadaniowy (np. zdjęcie osłonki krzewu) i nie są przeliczalne na
godziny, gdyż ich wykonywanie zazwyczaj nie zajmuje nawet nieznacznej części jednej
roboczo- czy maszynogodziny.
Odwołujący równolegle wykonuje kilka zamówień na tym samym obszarze, w związku
z czym prace o charakterze akcesoryjnym
wynikające z zamówienia publicznego
związanego z utrzymaniem zieleni w tym samym terenie mogą być wykonywane w tym
samym czasie przy okazji
wykonywania zamówień publicznych związanych
z oczyszczaniem
, jako że te ostatnie Odwołujący wykonuje codziennie m.in. we
wszystkich tych częściach miasta, których dotyczy zamówienie publiczne związane
z
utrzymaniem zieleni na terenie miasta Olsztyna (codziennie jeżdżą tam samochody,
sprzęt i pracownicy w celu wykonywania zadań związanych z oczyszczaniem terenów
Olsztyna). W
ykonywanie kilku zamówień publicznych w tych samych częściach miasta
pozwala istotnie obniżyć koszty pracy oraz optymalizować metody wykonywania
zamówień.
Odwołujący posiada wieloletnie doświadczenie w wykonywaniu zamówień o tożsamym
lub zbliżonym przedmiocie, mających podobną specyfikę, co pozwoliło wypracować
optymalną metodę wykonywania zadań.
Czynniki, takie jak: należyte wyposażenie przedsiębiorstwa (własna baza warsztatowa
oraz magazynowa o
łącznej pow. 506 m2, działka o pow. 0,41 ha, odpowiedni sprzęt,
w
pełni zaopatrzone zaplecze warsztatowe oraz stolarnia), lokalizacja przedsiębiorstwa
w pobliżu rejonu objętego zamówieniem publicznym (pozwalająca na wyeliminowanie
kosztów związanych z dojazdem sprzętu i ludzi na miejsce wykonywania zadań),
posiadany potencjał techniczny (samochody, samochody specjalistyczne, samochody
asenizacyjne, zamiatarki, ciągniki, kosiarki, piły, kosy spalinowe, kosiarki samojezdne,
sprzęt do zamiatania stanowiące własność przedsiębiorstwa) oraz dobra kondycja
finansowa przedsiębiorstwa kreują wyjątkowo sprzyjające warunki do wykonywania
zamówienia. Znajomy charakter pracy, uwarunkowania działania przedsiębiorstwa oraz
znajomość terenu pozwoliły na dokonanie prawidłowej kalkulacji ceny, a posiadane
przez przedsiębiorstwo bogate zasoby oraz brak konieczności zlecania poszczególnych
prac podwykonawcom
umożliwiły wygospodarowanie istotnych oszczędności w ramach
metody wykonywania zamówień.
Odwołującemu została udzielona pomoc publiczna na dofinansowanie dwóch projektów,
(
„Wzrost konkurencyjności Przedsiębiorstwa Utrzymania Czystości dzięki inwestycji
w
środki trwałe oraz zwiększeniu powierzchni usługowej” oraz „Doposażenie w środki
trwałe Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J. drogą wzrostu konkurencyjności
firmy”), co wskazuje na innowacyjność firmy i pozwala istotnie obniżyć koszty jej
funkcjonowania
. Odwołujący wskazał również na inne dofinansowania projektów, które
otrzymuje obecnie lub ubiega się o ich udzielenie.
Jedną z priorytetowych misji firmy jest wzrost zatrudnienia oraz jego utrzymanie przy
niedużym zysku, co stanowiło zresztą podstawę dla otrzymanych środków unijnych.
Niewielki rozmiar
przedsiębiorstwa oraz związany z tym brak potrzeby utrzymywania
dodatkow
ych miejsc pracy dla pracowników o charakterze administracyjnym stanowią
kolejne źródło oszczędności kosztów oraz poprawy konkurencyjności. Odwołujący
wskazał, że obecnie zatrudnia na podstawie umowy o pracę 14 osób, a przy
wykonywaniu zamówień publicznych związanych z utrzymywaniem zieleni pracuje
również osobiście. Jako inspektor nadzoru prac w terenach zielonych Odwołujący
przyjmuje
na nieodpłatny staż i praktyki osoby chcące się doskonalić zawodowo
w
obszarze utrzymywania i pielęgnacji zieleni. Wykonując równolegle inne zadania
Odwołujący odpowiednio obniża marginalny przyrost kosztów na jednostkę wykonanych
zadań. Roboczogodzina pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nie
dotyczy zatem jedynie prac związanych z utrzymywaniem zieleni, ale również innych
zadań wynikających z równoległego wykonywanie innych zamówień publicznych na tym
samym terenie.
Odwołujący załączył do wyjaśnień następujące dowody:
1)
Kserokopia prawa jazdy M.J.
prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J.;
2)
Kserokopia zaświadczenia o uprawnieniach kwalifikacyjnych w zakresie inspektora
nadzoru prac w terenach zielonych M.J.
prowadzącej działalność gospodarczą pod
firmą Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J.;
3)
Zlecenia prac wyszczególnionych w pozycjach 14, 15, 16 i 17 kosztorysu ofertowego
w latach 2016-2018;
4)
Kserokopia kosztorysu ofertowego Przedsiębiorstwa Utrzymania Czystości M.J. dla
części IV i V z Umowy Nr 2530.20.2016;
5)
Kserokopie kosztorysów ofertowych Przedsiębiorstwa Utrzymania Czystości M.J. dla
części I, 112 IV i V w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego o nadanej
nazwie: „Utrzymanie zieleni na terenie miasta Olsztyna w latach 2019-2021 części 1,
11, IV, V”;
6)
Kserokopie referencji;
7)
Kserokopie umów o dofinansowanie projektów „Wzrost konkurencyjności
Przedsiębiorstwa Utrzymania Czystości dzięki inwestycji w środki trwałe oraz
zwiększeniu powierzchni usługowej” oraz „Doposażenie w środki trwałe
Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J. drogą wzrostu konkurencyjności firmy”;
8)
Kserokopia umowy o dofinansowanie projektu „Wdrożenie wyników prac B+R
w
Salonie Kosmetyki i Medycyny Estetycznej BELOVED BeautyPlace”;
9)
Kserokopia potwierdzenia złożenia wniosku o dofinansowanie projektu „Odtworzenie
regionalnych produktów, usług i zawodów sposobem na rozwój Przedsiębiorstwa
Utrzymania Czystości M.J.”;
10)
ZUS DRA dotyczący zatrudnienia;
11)
Kserokopia umowy o staż.
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4
ustawy Pzp. Odwołujący opisał powody i treść wezwania Odwołującego do wyjaśnień oraz
przedstawił następujące uzasadnienie faktyczne odrzucenia oferty: Z przedstawionych przez
Wykonawcę wyjaśnień wynika, iż pozycje kosztorysu nr 14, 15, 16 i 17 zostały przyjęte
w
oparciu o stawki, z góry zakładające, że pozycje te będą realizowane bez założenia
jakiejkolwiek rentowności. Spowodowało to, że pozycje nr 14, 15, 16 i 17, których ustalenie
w
oparciu o stawki zapewniające rentowność realizacji tych prac byłyby istotnym elementem
oferowanej ceny, stały się elementem zupełnie nieistotnym. Zgodnie z nowelizacją art. 90
ust. 1 ustawy Pzp z lipca 2016 r. rażąco niską cenę należy badać w odniesieniu nie tylko do
ceny całkowitej, ale także w odniesieniu do jej istotnych elementów. Za taki istotny element
można uznać pozycje nr 14, 15, 16 i 17 kosztorysu. Ponadto przyjmuje się, że czynem
nieuczciwej konkurencji jest manipulowanie pozycjami kosztorysu ofertowego w celu
uzyskania lepszej punktacji w toku oceny ofert. W złożonych wyjaśnieniach Wykonawca
wprost wskazuje, że wykorzystując wiedzę zdobytą w trakcie innych postępowań, celowo
zaniżył wartość kosztorysu w poz. 14-17, w celu zwiększenia cen jednostkowych
w
pozycjach, które występują najczęściej w realizacji zamówienia. Konsekwencją tego jest
stan, w którym złożone oferty przez wykonawców są nieporównywalne. Oferta Wykonawcy
PUC M.J.
, choć nominalnie może być niższa od ofert innych Wykonawców, w trakcie
realizacji zamówienia może okazać się ofertą najdroższą. Zważyć przy tym należy, iż istotą
wynagrodzenia kosztorys
owego jest to, że to od potrzeb zamawiającego zależy, które
pozycje kosztorysowe będą realizowane najczęściej. Normalnym zatem działaniem –
w
ocelu uzyskania ofert porównywalnych i uzyskania możliwości wyboru oferty
najkorzystniejszej
– jest określenie przez zamawiającego szacunkowych ilości
poszczególnych pozycji, które podlegać będą wycenie. Nie sposób sobie wyobrazić, by
w
odpowiedzi na takie działanie Zamawiającego wykonawca mógł z góry przyjmować, że
pewne pozycje kosztorysowe nie wystąpią w trakcie realizacji zamówienia i wobec tego
wyceniać je na kwotę symboliczną (znacznie poniżej wartości rynkowej czy wartości
ponoszonych kosztów). Tym bardziej jeśli wykonawca specjalnie zwiększa wartość pozycji
kosztorysowych, wiedząc o ich niedoszacowaniu pod względem ilościowym przez
Zamawiającego. W konsekwencji, z uwagi na powyższe wyjaśnienia Wykonawcy w trybie
art. 90 ust. 1 ustawy Pzp nie zostały uznane za wystarczające. Wyjaśnienia nie
wyeliminowały wątpliwości Zamawiającego co do rażącego zaniżenia ceny oraz możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami SIWZ. Wobec powyższego
zachodzi konieczność odrzucenia złożonej oferty w części I, II, IV, V na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 3 ustawy PZP oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy
Pzp.
Ponadto odnosząc się do Wyjaśnień wykonawcy w zakresie osobistego wykonywania
prac wymienionych w poz. 16 „praca sprzętu: samochód samowyładowczy do 5 t z hds” na
podstawie prawa jazdy kategorii B M.J.
— ustalono, iż zgodnie z art. 6.1 pkt 7 ustawy z dnia
5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. 2011 Nr 30 poz. 151) posiadanie
uprawnienia do kierowania pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej
przekraczającej 3,5 t i nieprzekraczającej 7,5 t, z wyjątkiem autobusu stwierdza prawo jazdy
kategorii Cl, a nie kategorii B.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Stosownie do art. 90
ust. 2 ustawy Pzp, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub
kosztu spoczywa na wykonawcy. Art. 90 ust. 3 ustawy Pzp stanowi, że zamawiający odrzuca
ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia. Stosownie do art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp zamawiający
odrzuca ofertę, jeżeli jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu
przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Cena zaoferowana przez Odwołującego, z uwagi na jej istotnie niższy poziom od
wartości szacunkowej zamówienia, a w szczególności od cen zaoferowanych przez innych
wykonawców, może budzić wątpliwości co do jej realności. Tym niemniej zasadność
odrzucenia oferty ocenia się w kontekście okoliczności faktycznych wskazanych przez
Zamawiającego w uzasadnieniu czynności odrzucenia. Ocenie Izby podlega bowiem
czynność Zamawiającego polegająca na ocenie złożonych wyjaśnień, a negatywny wynik tej
oceny musi być zakomunikowany wykonawcy i należycie uzasadniony. Nie jest natomiast
zadaniem Izby badanie ceny oferty w pełnym aspekcie i ustalanie w postępowaniu
odwoławczym, czy cena umożliwi realizację zamówienia. Przedmiotem rozstrzygnięcia Izby
jest dokonana przez Zamawiającego i przedstawiona wykonawcy ocena wyjaśnień.
Tak jak w przypadku rażąco niskiej ceny, tak i w odniesieniu do czynu nieuczciwej
konkurencji
zasadność czynności odrzucenia podlega ocenie Izby w kontekście okoliczności
faktycznych i prawnych przedstawionych przez zamawiającego w uzasadnieniu tej
czynności. Zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp zamawiający informuje niezwłocznie
wszystkich wykonawców o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone i powodach
odrzucenia oferty.
Przywołany przepis, stanowiący realizację zasad postępowania
o
udzielenie zamówienia publicznego, takich jak jawność postępowania oraz równe
traktowanie wykonawców i zachowanie uczciwej konkurencji, nakłada na zamawiającego
obowiązek zakomunikowania wykonawcom, dlaczego uznał, że dana oferta podlega
odrzuceniu, a po stronie wykonawcy kształtuje prawo do uzyskania pełnej i rzetelnej wiedzy
na temat przyczyn odrzucenia oferty. To na podstawie informacji przekazanej zgodnie z art.
92 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp wykonawca po pierwsze podejmuje decyzję, czy skorzystać ze
środków ochrony prawnej, a po drugie – jakie zarzuty sformułować w odwołaniu i w jaki
sposób polemizować ze stanowiskiem zamawiającego. Uzasadnienie faktyczne
zawiadomienia
o odrzuceniu oferty powinno wyczerpująco obrazować, jakie przyczyny
legły u podstaw decyzji zamawiającego, tak aby wykonawca, gdy oceny zamawiającego nie
podziela, mógł się do wskazanych przez zamawiającego uchybień ustosunkować.
W
związku z powyższym zasadność zarzutów odwołania kwestionujących czynność
odrzucenia oferty może być oceniana wyłącznie w zakresie tych okoliczności, które zostały
przez Z
amawiającego przedstawione jako uzasadniające odrzucenie oferty. Ocena
dokonywana przez Izb
ę w tym zakresie nie może więc wykraczać poza uzasadnienie
przedstawione przez zamawiającego i polegać na badaniu istnienia podstaw do odrzucenia
oferty w szerszym aspekcie.
W
ocenie Izby przedstawione przez Zamawiającego uzasadnienie odrzucenia oferty
Odw
ołującego nie może prowadzić do wniosku, że czynność ta była zasadna. Pomijając
opisanie powodów i treści wezwania wykonawcy do wyjaśnień oraz przytoczenie treści
przepisów, uzasadnienie to zawiera jedynie kilka gołosłownych tez, bez ich szerszego
uzasadnienia.
W odniesieniu do rażąco niskiej ceny uzasadnienie odrzucenia sprowadza się
w
zasadzie do stwierdzenia, że ceny jednostkowe w poz. 14-17 kosztorysu stanowiły istotne
części składowe ceny ofertowej. Zamawiający nie wyjaśnił, z czego taką tezę wywodzi, nie
przedstawił uzasadnienia obrazującego okoliczności, które doprowadziły go do takiego
stwierdzenia. Z
informacji o odrzuceniu oferty nie sposób powziąć wiedzy, dlaczego
Zamawiający uznał, że te cztery pozycje kosztorysu obejmują elementy istotne,
bezp
ośrednio wpływające na możliwość i jakość wykonania zamówienia jako całości. Nie
wiadomo czy ich istotności Zamawiający upatruje w wartościowym udziale w cenie oferty czy
też w ich znaczeniu z punktu widzenia osiągnięcia celów zamówienia. Tymczasem przepis
art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, stanowiący podstawę do uruchomienia procedury wyjaśniającej
mogącej skutkować odrzuceniem oferty, w odniesieniu do części składowych ceny wyraźnie
odwołuje się do ich istotności. Zamawiający w żadnej mierze istotności tej nie wykazał, nie
odniósł się też do przedstawionej w wyjaśnieniach argumentacji, że są to elementy
nieistotne, zawierające się w innych elementach przedmiotu zamówienia.
W informacji o odrzuceniu oferty Zamawiający nie przedstawił swojego stanowiska
dotyczącego ceny całkowitej oferty, całkowicie pomijając wskazane w wyjaśnieniach
okoliczności mające wykazać prawidłowość kalkulacji ceny. Nie wiadomo jak Zamawiający
ocenił wyjaśnienia w zakresie kosztów pracy czy przedstawionych przez Odwołującego
czynników pozwalających obniżyć koszty realizacji zamówienia.
W zakresie odrzucenia oferty
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp zauważyć
należy, że Zamawiający nie wskazał nawet, znamiona którego z czynów określonych
przepisami ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konku
rencji zostały wyczerpane. Zamawiający
stwierdził, że zaoferowanie niskich cen w poz. 14-17 kosztorysu stanowi manipulowanie
cenami, nie uzasadnił jednak, na czym to manipulowanie polega. Nie wiadomo, na jakiej
podstawie Zamawiający twierdzi, że oferta Odwołującego choć nominalnie może być niższa
od ofert innych Wykonawców, w trakcie realizacji zamówienia może okazać się ofertą
najdroższą, skoro nie zostało wykazane, aby w którejkolwiek z pozycji kosztorysowych cena
jednostkowa została skalkulowana na poziomie wyższym niż w innych ofertach, pozwalając
na uzyskanie wyższego wynagrodzenia na etapie realizacji zamówienia.
Odnosząc się do stwierdzenia Zamawiającego, że wykonawca specjalnie zwiększa
wartość pozycji kosztorysowych, wiedząc o ich niedoszacowaniu pod względem ilościowym
przez Zamawiającego, zauważyć należy, że Zamawiający nie podał, których pozycji to
dotyczy
. Ponadto wbrew twierdzeniom Zamawiającego, z wyjaśnień wynika nie tyle, że
wykonawca
celowo zaniżył wartość kosztorysu w poz. 14-17, w celu zwiększenia cen
jednostkowych w pozycjach, które występują najczęściej w realizacji zamówienia, ale że
istotne elementy zamówienia zostały wycenione na poziomie zapewniającym wykonawcy
zysk.
W odniesieniu do zarzuconego przez Zamawiającego wykorzystania wiedzy zdobytej
w trakcie innych postępowań i przyjęcia, że określone prace nie wystąpią albo wystąpią
w znikomym zakresie,
Zamawiający nie przedstawił szerszego uzasadnienia na okoliczność
dysponowania przez Odwołującego informacjami niedostępnymi innym wykonawcom. Jeśli
natomiast rzeczywiście tak było, to pojawia się pytanie o prawidłowość opisania przedmiotu
zamówienia przez Zamawiającego, na którym ciąży obowiązek przekazania wszystkim
wykonawcom kompletnych i rzetelnych informacji potrzebnych do sporządzenia oferty.
Biorąc pod uwagę złożone przez Odwołującego dowody w postaci protokołów odbioru prac
dotyczących wcześniej zawartej umowy, należy uznać za wykazane, że liczba jednostek
podana w poz. 14-
17 kosztorysu przez Zamawiającego została przeszacowana, a skoro tak,
to błędu należy upatrywać w dokumentacji przetargowej, która nie dawała wszystkim
wykonawcom wiedzy na temat prawidłowo szacowanego zakresu ilościowego prac. Kwestia
ta zostaje jednak wskazana na marginesie, jako że wykracza ona poza przedmiot sporu
wyznaczony zarzutami odwołania.
Ostatnim argumentem
Zamawiający przedstawionym w uzasadnieniu odrzucenia
oferty było zakwestionowanie możliwości osobistego wykonania zamówienia z uwagi na
posiadanie przez Odwołującego prawa jazdy kategorii B do kierowania samochodem
o
masie całkowitej przekraczającej 3,5 t. Odnosząc się do tego argumenty zauważyć należy,
że samochód, który ma być w tym celu wykorzystany (Iveco Daily) ma masę 3,5 t.
Odwołujący złożył na tę okoliczność kartę pojazdu, w której wpisany jest jako właściciel.
Dopuszczalna masa całkowita pojazdu podana w karcie to 3,5 t.
Odnosząc się natomiast do stanowiska Przystępującego stwierdzić należy, że
próbując wykazać niezasadność zarzutów odwołania podnosił on okoliczności, które nie były
podstawą odrzucenia oferty, nie mogą więc przesądzać o prawidłowości odrzucenia. Dotyczy
to w szczególności kwestii nieuwzględnienie kosztów pracy zgodnie z przepisami prawa.
Przystępujący nie złożył też żadnych dowodów, które podważałyby twierdzenia i dowody
przeds
tawione przez Odwołującego.
Podsumowując, w świetle tak sporządzonej informacji o odrzuceniu oferty czynność
odrzucenia należy uznać za nieprawidłową, a zarzuty naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4
ustawy Pzp za zasadne. W związku z tym Izba nakazała Zamawiającemu unieważnienie
czynności odrzucenia oferty Przystępującego i powtórzenie czynności badania i oceny ofert.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 186 ust. 6 pkt
3 lit. b ustawy Pzp oraz
w oparciu o przepisy § 5 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238
z późn. zm.). Zgodnie z przywołanymi przepisami, w przypadku
uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów przedstawionych w odwołaniu i wniesienia
sprzeciwu wobec tego uwzględnienia, uwzględniając odwołanie Izba obciąża kosztami
p
ostępowania wykonawcę wnoszącego sprzeciw.
Przewodniczący: ……………….
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie części II zamówienia i nakazuje Zamawiającemu:
unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego i powtórzenie czynności
badania i oceny ofert;
2.
W pozostałym zakresie umarza postępowanie odwoławcze;
3.
Kosztami postępowania obciąża E.P. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą
„Green Projekt” Urządzanie i Utrzymanie Zieleni E.P. i:
3.1. zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
3.2.
zasądza od Przystępującego na rzecz Odwołującego kwotę 18 600 zł 00 gr
(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ust
awy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986
z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7
dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Olsztynie.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt KIO 2386/18
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający
Zarząd Dróg, Zieleni i Transportu w Olsztynie
prowadzi w trybie
przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.
Utrzymanie zieleni na terenie miasta Olsztyn w latach 2019 -
2021, części I, II, IV, V.
W dniu 19 listopada 2018 r. M.J.
prowadząca działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J. wniosła odwołanie wobec czynności odrzucenia
jej oferty w zakresie części I, II, IV i V zamówienia, zarzucając Zamawiającemu naruszenie
przepisów art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał, że w postępowaniu przyjęto dwa kryteria oceny ofert: cenę
o
wadze 60% oraz okres pielęgnacji nasadzeń drzew, krzewów i bylin wykonanych w ramach
umowy, licząc od dnia protokolarnego odebrania poszczególnych nasadzeń przez
Zamawiającego [miesiąc] (min. 12 miesięcy, max. 36 miesięcy) o wadze 40%. Zamawiający
wymagał złożenia wraz z ofertą kosztorysu ofertowego dla każdej oferowanej części
zamówienia. W kosztorysie ofertowym wykonawcy mieli obowiązek wyceny poszczególnych
pozycji, tj. rodzajów czynności jakie będą wykonywane w trakcie realizacji zamówienia.
Zamawiający wskazał jednostki obmiarowe, założył orientacyjną ilość jednostek do
wykonania, zaś wykonawcy zobligowani byli do podania cen jednostkowych netto, wartości
netto, stawki podatku VAT oraz wartości brutto. Suma wartości brutto wszystkich pozycji
stanowiła wartość ofertową do porównania złożonych ofert. Oferta Odwołującego
w
częściach I, II, IV i V uzyskała największą liczbę punktów. W dniu 2 października 2018 r.
Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie wyceny
następujących pozycji kosztorysowych części A:
Naprawy i inne prace na terenach zieleni (r-g),
Praca sprzętu: koparko-ładowarka (m-g),
Praca sprzętu: samochód samowyładowawczy do 5t z hds (m-g),
Praca sprzętu: samochód do 3,5 t (m-g).
Odwołujący stwierdził, że w wyznaczonym terminie przedłożył wyczerpujące
wyjaśnienia, poparte dowodami, wykazując, że zaoferowana przez niego cena nie jest
rażąco niska, a wycena poszczególnych pozycji kosztorysowych umożliwia wykonanie
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego. W dniu
9 listopada 2018 r. Odwołujący otrzymał zawiadomienie o odrzuceniu oferty w częściach: I,
II, IV, V. Zamawiający jako podstawę prawną do odrzucenia oferty przyjął: zaoferowanie
rażąco niskiej ceny oraz okoliczność, że złożenie przedmiotowej oferty stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji. Z uzasadnienia
faktycznego wynika, że Zamawiający uznał brak
rentowności kwestionowanych pozycji nr A: 14, 15, 16 i 17 kosztorysu ofertowego oraz
manipulowanie pozycjami kosztorysu w celu uzyskania lepszej punktacji w toku oceny ofert.
Zamawiający stwierdził, że Odwołujący wykorzystując wiedzę dotyczącą faktycznej realizacji
ww. pozycji zdobytą przy realizacji poprzedniej umowy, zaniżył wartość pozycji 14-17,
zwiększając ceny jednostkowe w innych pozycjach, tych które występują najczęściej
w
realizacji zamówienia. To powoduje, zdaniem Zamawiającego, nieporównywalność ofert.
Zamawiający podniósł, że chociaż oferta Odwołującego nominalnie jest niższa od ofert
innych wykonawców, to w trakcie realizacji może się okazać ofertą najdroższą, ponieważ
istotą wynagrodzenia kosztorysowego jest to, że niektóre pozycje będą realizowane częściej.
Odwołujący zakwestionował powyższe stanowisko i podniósł, że w złożonych
wyjaśnieniach podnosił szereg okoliczności świadczących o tym, że przyjęty sposób
kalkulacji ceny ofertowej jest prawidłowy. Zamawiający uzasadniając odrzucenie oferty nie
odniósł się w żaden sposób do przedstawionych wyjaśnień, nie wskazał dlaczego i z jakich
powodów nie daje im wiary, odniósł się jedynie do możliwości osobistego wykonywania prac
wymienionych w pozycji 16:
praca sprzętu: samochód samowyładowczy do 5 t z hds.
Zamawiający kwestionuje możliwość osobistego wykonywania tych prac przez
Odwołującego, gdyż, jak twierdzi, pani M.J. dysponuje prawem jazdy kategorii B, a nie C1.
Odwołujący zwraca jednak uwagę, że wymogiem Zamawiającego było wykonywanie prac
samochodem do 5 t
z hds. Wykonawca dysponuje samochodem o tonażu 3,5 t z hds i takim
pojazdem może kierować osoba z prawem jazdy kat. B.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający nie ocenił wszystkich wyjaśnień i nie wziął pod
uwagę wszystkich czynników mających wpływ na cenę, a jednoznacznie wskazał, że cena
oferty Odwołującego nie pozwala mu na prawidłowe wykonanie prac. Odwołujący
przedstawił czynniki świadczące o tym, że jego cena ofertowa jest realna, wiarygodna, tzn.
że z tytułu realizacji zamówienia i pozyskanego za nie wynagrodzenia, przy zachowaniu
należytej staranności nie będzie ponosił strat.
Odwołujący zaznaczył, że przedmiotem niniejszego zamówienia jest utrzymanie
zieleni na terenie miasta. Zamawiający wskazując liczbę jednostek do wykonania w okresie
trzech lat realizacji zamówienia, uwydatnił tym samym, które z zamawianych czynności będą
najistotniejsze i najczęściej wykonywane. Z kosztorysu wynika, że na koszenie mechaniczne
założono 747.750 jednostek, na wygrabienie liści 418.890 jednostek. Z wieloletniego,
doświadczenia Odwołującego w branży utrzymania zieleni miejskiej wiadomo, że te pozycje
stanowią podstawę realizacji usługi utrzymania zieleni. Pozycje takie jak naprawy, inne prace
na terenach zieleni, praca koparko-
ładowarki, samochodu samowyładowczego czy
samochodu 3,5 t, mają charakter incydentalny, marginalny. Co więcej, najczęściej tego typu
prace występują przy okazji wykonywania czynności wycenionych w innych pozycjach, dla
przykładu: wywóz, dowóz i rozplantowanie ziemi (pozycja A 2). Pozycja 14: naprawy i inne
prace na terenach zieleni, zgodnie z załącznikiem nr 3 do SIWZ - opisem przedmiotu
zamówienia, obejmuje prace związane z dewastacją elementów małej architektury oraz inne
prace związane z bieżącym utrzymaniem terenów zieleni, których Zamawiający nie mógł
przewidzieć do wykonania. Zgodnie z opisem, rozliczenie tych prac nastąpi na podstawie
właściwych KNR bądź obmiaru oraz faktur za zakup niezbędnych materiałów. Na pozycję 14
Zamawiający przewidział 1000 roboczogodzin w skali 3 lat, zaś na pozycje 15-17 po 30
maszynogodzin. Z doświadczenia Odwołującego przy realizacji poprzedniej usługi w latach
2016-
2018 wynika, że nawet te wartości są zawyżone. W przeciągu ostatnich trzech lat
prace z pozycji 15
i 16 nie były zlecone ani razu, zaś prace z pozycji 14 i 17 wykonywane
były po przeliczeniu przez 1 dzień. Inne pozycje kosztorysu, w porównaniu ze stawkami
zaoferowanymi w 2016 r. wzrosły dwukrotnie. Wszystkie te kwestie zostały podniesione
i wykazane w
wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny złożonych na wezwanie Zamawiającego.
Odwołujący zaprzeczył tezie Zamawiającego, jakoby jego oferta mogła się okazać de
facto ofertą najdroższą i zaznaczył, że jest to oferta z najniższą ceną w każdej pozycji
kosztorysu. Kwestionowane pozycje 14-
17 zostały przez Odwołującego wycenione
identycznie jak w postępowaniu z 2016 r., z którego umowa jest obecnie w trakcie realizacji.
Jakiekolwiek więc by przyjąć założenia na etapie rozliczania i realizacji umowy, to i tak
finalnie r
ozliczenia z Odwołującym będą dla Zamawiającego najkorzystniejsze spośród
wszystkich złożonych ofert. Obniżenie cen jednostkowych w pozycjach wskazanych do
wykonania incydentalnego nie doprowadziło również do zawyżania cen w innych pozycjach.
Zaoferowane s
tawki są niższe od stawek konkurencji we wszystkich pozycjach.
Zaoferowanie tak korzystnych cen jest możliwe z uwagi na wieloletnie doświadczenie
Odwołującego, dotychczasową współpracę z Zamawiającym i znajomość uwarunkowań
związanych z realizacją dotychczasowej umowy utrzymania zieleni. Nie można uznać, że
działanie Odwołującego, to jest uwzględnienie przy oferowaniu cen wiedzy z dotychczasowej
realizacji umowy, jest czynem nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący podniósł, że uznanie działania przedsiębiorcy za czyn nieuczciwej
konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wymaga
ustalenia, na czym określone działanie polegało oraz dokonania odpowiedniej kwalifikacji
pod względem prawnym. Aby stwierdzić popełnienie czynu nieuczciwej konkurencji
niezbędne jest kumulatywne spełnienie następujących przesłanek: działanie podmiotu ma
związek z jego działalnością gospodarczą, jest to działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami, stanowi ono zagrożenie lub prowadzi do naruszenia interesu innego
przedsiębiorcy lub klienta. W ocenie Odwołującego w okolicznościach niniejszej sprawy nie
doszło do manipulowania cenami, a wiedza, którą dysponował Odwołujący sporządzając
ofertę, tj. faktyczna realizacja czynności przewidzianych przez Zamawiającego, była możliwa
do pozyskania również przez innych wykonawców, chociażby w drodze zapytania w trybie
dostępu do informacji publicznej. Odwołujący stwierdził, że nie manipulował cenami
jednostkowymi, tj. nie zaniżał jednej pozycji, żeby podwyższyć inną, a przyjęcie strategii
kosztorysowania umożliwiającej zaoferowanie najkorzystniejszej ceny nie można uznać za
czyn nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący powołał się m.in. na stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej, który w wyroku z 29 marca 2012 r. sygn. akt C-599/10 w tezie nr 28 wskazał:
Z
powyższych przepisów, sformułowanych w sposób imperatywny, wynika w sposób jasny,
że zamiarem prawodawcy Unii było ustanowienie względem instytucji zamawiających
wymogu, by dokonywały one weryfikacji składowych elementów rażąco niskich ofert,
poprzez nałożenie na nie w tym celu obowiązku zażądania od kandydatów przedstawienia
uzasadnienia koniecznego do wykazania, że oferty te są poważne. Odwołujący stwierdził, że
w ocenie TSUE oferta winna być ofertą poważną, tj. ofertą skalkulowaną w sposób
przemyślany i racjonalny przy uwzględnieniu sytuacji danego podmiotu i jego relacji do
wymagań zamawiającego. Na powyższe składać się mogą różnego rodzaju okoliczności,
w tym sytuacja ekonomiczna samego wykonawc
y, sprzyjające warunki realizacji
świadczenia, jak również podjęte przez niego starania zmierzające do obniżenia kosztów
własnych. Jeżeli wykonawca zakłada pewien sposób realizacji świadczenia to z samego
faktu, że jest on obarczony pewnym ryzykiem niepowodzenia, nie można odmawiać temu
wykonawcy prawa do ujęcia w oferowanej cenie oszczędności jakie ten zakładany sposób
realizacji ma przynieść. Sam element ryzyka jest bowiem wpisany w prowadzenie
działalności gospodarczej przez profesjonalnych uczestników obrotu gospodarczego.
Negowanie samego uwzględnienia w cenie metod realizacji świadczenia mającego wpływ na
wysokość tej ostatniej, co miało miejsce w niniejszym postępowaniu, nie może stanowić
podstawy do ich pominięcia przy ocenie racjonalności wyliczonego wynagrodzenia.
Reasumując, Odwołujący stwierdził, że kwestionowane przez Zamawiającego
pozycje nie mogą zostać uznane za istotne części składowe ceny, o których mowa w art. 90
ust. 1
ustawy Pzp. O ich istotności przesądzać musi kryterium odnoszące się do oferowanej
ceny, tj.
zdolność tych części składowych do wpłynięcia na całość ceny za zamówienie
publiczne.
Ocena istotności części składowej ceny musi zostać osadzona w kontekście celu,
któremu służy procedura wyjaśnienia wątpliwości w zakresie rażąco niskiej ceny, tj.
ustalenia, czy zaoferowana cena poprzez jej nieuprawnione zaniżenie nie narusza
równowagi rynkowej podmiotów, które uczestniczą lub mogłyby uczestniczyć
w
postępowaniu. W tym kontekście istotne jest znaczenie cenotwórcze danego składnika
ofe
rty. Porównując wartości ceny za całość przedmiotu zamówienia z wartością pozycji 14-
17
należy uznać, że przedmiotowe składniki stanowią niewielki procent całości ceny, a przez
to ich znaczenie dla ceny całego zamówienia nie jest duże, nie mogą one więc zostać
uznane za istotne części składowe ceny w rozumieniu art. 90 ust 1 ustawy Pzp. Co więcej,
cena zakwestionowanych przez Zamawiającego pozycji w żaden sposób nie powoduje, by
cena za całość przedmiotu zamówienia mogłaby zostać uznana za rażąco niską. Odwołujący
podniósł, że całość zaoferowanej ceny ma charakter rynkowy i nie są spełnione przesłanki,
które mogłyby podawać w wątpliwość osadzenie tej ceny w realiach rynkowych. Mimo że
obecnie obowiązujący art. 90 ust 1 ustawy Pzp przewidział możliwość badania przez
Zamawiającego rażąco niskiej ceny nie tylko całości zamówienia, lecz również istotnych
części składowych, to jednak ustawa nadal nie przewiduje możliwości odrzucenia oferty
z
powodu uznania przez Zamawiającego, że istotna część składowa ceny jest rażąco niska,
bez jednoczesnego wskazania, że cena za całość zamówienia nosi znamiona rażąco niskiej.
Przesądza o tym aktualna treść art. 89 ust. 1 pkt 4 i art 90 ust. 3 ustawy Pzp. Oba te
przepisy wskazują, że podstawą odrzucenia może być jedynie rażąco niska cena, nie zaś
cena, której istotna część składowa jest rażąco niska. W związku z tym zarzut dotyczący
rażąco niskiej ceny może odnosić się tylko i wyłącznie do ceny całkowitej jej wartości, a nie
do jednego z elementów składających się na cenę oferty, a Zamawiający oceniając tylko
jeden element oferty, nie może odrzucić tej oferty, choćby nawet sama cena części oferty
mogła być uznana za rażąco niską.
Odwołujący dodał, że dotychczasowa, wieloletnia współpraca z Zamawiającym
potwierdza, że wykonywanie usług utrzymania zieleni jest realizowane na wysokim poziomie,
zgodnie ze wszystkimi wymaganiami Zamawiającego. Odwołujący jest podmiotem
zaufanym, z 20 letnim doświadczeniem na rynku usług utrzymania zieleni, z powodzeniem
realizującym projekty dofinansowane ze środków unijnych – trzy skutecznie zakończone,
jeden w
realizacji i jeden projekt w ocenie, do zrealizowania w najbliższych latach. Powyższe
świadczy chociażby o wiarygodności Odwołującego, co w świetle zarzutu czynu nieuczciwej
konkurencji, manipulow
ania cenami, zaniżania kosztów uderza również w dobre imię
Odwołującego, tym bardziej uzasadniając wniesienie odwołania.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania
i
oceny ofert i w konsekwencji dokonania wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
Na podstawie dokument
acji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron i dowody przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła,
co następuje:
Na wstępie Izba ustaliła, że Odwołujący spełnia określone w art. 179 ust. 1 ustawy
Pzp przesłanki korzystania ze środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu
zamówienia, a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować
poniesienie przez niego szkody polegającej na nieuzyskaniu zamówienia.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego w zakresie części I i II
zgłosiła przystąpienie Ewelina Przywoźna prowadząca działalność gospodarczą pod firmą
„Green Projekt” Urządzanie i Utrzymanie Zieleni E.P.. Przystąpienie okazało się skuteczne w
zakresie części II zamówienia, w odniesieniu natomiast do części I wykonawca nie wykazał
interesu w rozstrzygnięciu odwołania na korzyść Zamawiającego. Przystępujący stwierdził
jedynie, że w przypadku prawidłowego postępowania oferta Odwołującego zostałaby uznana
za najkorzystniejszą. Na posiedzeniu Przystępujący przyznał, że jego oferta – po odrzuceniu
oferty Odwołującego – nie jest w tym zakresie ofertą najkorzystniejszą.
W dniu 27 listopada 2018 r. do Prezesa Izby wpłynęła odpowiedź na odwołanie,
w
której Zamawiający oświadczył, że uwzględnia w całości zarzuty przedstawione
w
odwołaniu.
W dniu 28 listopada 2018 r. do Prezesa Izby wpłynęło oświadczenie Przystępującego
o wniesieniu sprzeciwu wobec uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów
przedst
awionych w odwołaniu.
Wobec powyższego, stosownie do art. 186 ust. 4 ustawy Pzp, Izba rozpoznała
merytorycznie odwołanie w zakresie części II zamówienia. W pozostałym zakresie
postępowanie odwoławcze podlegało umorzeniu na podstawie art. 186 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Zgodnie z rozdziałem XIII SIWZ (Opis sposobu obliczenia ceny), podstawą obliczenia
ceny jest kosztorys ofertowy dla odpowiedniej części zamówienia tj.:
dla części I kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4a do SIWZ,
dla części II kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4b do SIWZ,
dla części III kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4c do SIWZ,
dla części IV kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4d do SIWZ,
dla części V kosztorys ofertowy stanowiący załącznik nr 4e do SIWZ.
Zamawiający podał, że wykonawca uwzględniając wszystkie wymogi, o których mowa
w niniejszej SIWZ, powinien w cenie ofertowej ująć wszelkie koszty niezbędne dla
prawidłowego i pełnego wykonania przedmiotu zamówienia oraz że wykonawca
zobowiązany jest wypełnić kosztorys ofertowy (we wszystkich pozycjach).
W rozdziale XIV SIWZ Zamawiający określił następujące kryteria oceny ofert: cena
oferty
– 60%, okres pielęgnacji nasadzeń drzew, krzewów i bylin wykonanych w ramach
umowy, li
cząc od dnia protokolarnego odebrania poszczególnych nasadzeń przez
Zamawiającego [miesiąc] (min. 12 miesięcy, max. 36 miesięcy) – 40 %.
Wartość szacunkowa zamówienia została określona na kwotę 417.070,00 zł netto,
natomiast k
wota, jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia
wynosi
420.000,00 zł brutto.
W postępowaniu zostały złożone oferty z następującymi cenami:
„N.” Budowa i Remont Dróg Usługi Transportowo-Budowlane i Handel J. N.: 940.142,61
zł
„Green Projekt” Urządzanie i Utrzymywanie Zieleni E. P.: 897.432,66 zł,
Warmińska Czystość Sp. z o.o.: 2.313.625,62 zł
Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J.: 233.735,34 zł
Odwołujący w poz. 14-17 części A kosztorysu ofertowego (Prace porządkowe,
utrzymaniowe, na
prawcze i montażowe) zaoferował następujące ceny jednostkowe netto:
poz. 14 Naprawy i inne prace na terenach zieleni: 1
,00 zł,
poz
. 15 Praca sprzętu: koparko-ładowarka: 1,00 zł,
poz
. 16 Praca sprzętu: samochód samowyładowczy do 5 t z hds: 1,00 zł,
poz. 17
Praca sprzętu: samochód do 3,5 t: 1,00 zł.
Pismem z 2 października 2018 r. Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia
wyjaśnień dotyczących ceny oferty. Zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień, w tym
złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny oferty oraz pozycji kosztorysowych 14-17,
w szczególności w zakresie określonym w przepisie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp. Zamawiający
poinformował, że odrzuci ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, ż oferta zawiera rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W odpowiedzi na wezwanie Odwołujący złożył wyjaśnienia, w których przedstawił
następujące okoliczności:
Osobista praca Odwołującego nie podlega przepisom o minimalnej stawce godzinowej.
Zakres osób prowadzących działalność gospodarczą, do których mają zastosowanie
przepisy ustawy dotyczące obowiązku zapewnienia minimalnej stawki godzinowej, został
ograniczony wyłącznie do osób fizycznych niezatrudniających pracowników lub
zleceniobiorców. Wobec powyższego, praca Odwołującego jako osoby fizycznej
prowadzącej działalność gospodarczą i zatrudniającej pracowników nie podlega
przepisom ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac
ę.
Marginalny charakter prac z poz. 14-17
dla całokształtu zamówienia publicznego.
Odwołujący przedstawił zakres ilościowy tych prac w ramach obecnie wykonywanej
przez niego umowy o tożsamym zakresie przedmiotowym. Wskazał, że prace
wyszczególnione w pozycjach 15 oraz 16 nie były zlecone ani razu na przestrzeni lat
2016-
2018, natomiast prace wyszczególnione w pozycjach 14 oraz 17 zlecone w latach
2016-2018 w przeliczeniu na 1
dzień wykonywania umowy nie stanowiły nawet 1/10
roboczo- czy maszynogodziny.
W zamówieniach publicznych związanych z utrzymaniem zieleni na terenie Olsztyna
najistotniejszymi elementami cenotwórczymi kosztorysu ofertowego są: koszenie
mechaniczne, wygrabienie liści oraz pielenie. Zaoferowane przez Odwołującego ceny
jednostkowe w tych pozycjach, które mają największe znaczenie cenotwórcze, zostały
skalkulowane na poziomie wyższym niż w poprzednim postępowaniu i zapewniają
Odwołującemu zysk.
Prace wyszczególnione w pozycjach 14, 15, 16 i 17 kosztorysu ofertowego mają
charakter sztucznych składników cenowych kosztorysu ofertowego. Wszystkie prace
wyszczególnione w tych pozycjach zawierają się w innych pracach opisanych przez
Zamawiającego (wszędzie musi dojechać i pracować samochód/sprzęt/człowiek).
Ponadto prace z ww. pozycji kosztorysu, nawet jeśli potraktować je odrębnie, mają
charakter typowo zadaniowy (np. zdjęcie osłonki krzewu) i nie są przeliczalne na
godziny, gdyż ich wykonywanie zazwyczaj nie zajmuje nawet nieznacznej części jednej
roboczo- czy maszynogodziny.
Odwołujący równolegle wykonuje kilka zamówień na tym samym obszarze, w związku
z czym prace o charakterze akcesoryjnym
wynikające z zamówienia publicznego
związanego z utrzymaniem zieleni w tym samym terenie mogą być wykonywane w tym
samym czasie przy okazji
wykonywania zamówień publicznych związanych
z oczyszczaniem
, jako że te ostatnie Odwołujący wykonuje codziennie m.in. we
wszystkich tych częściach miasta, których dotyczy zamówienie publiczne związane
z
utrzymaniem zieleni na terenie miasta Olsztyna (codziennie jeżdżą tam samochody,
sprzęt i pracownicy w celu wykonywania zadań związanych z oczyszczaniem terenów
Olsztyna). W
ykonywanie kilku zamówień publicznych w tych samych częściach miasta
pozwala istotnie obniżyć koszty pracy oraz optymalizować metody wykonywania
zamówień.
Odwołujący posiada wieloletnie doświadczenie w wykonywaniu zamówień o tożsamym
lub zbliżonym przedmiocie, mających podobną specyfikę, co pozwoliło wypracować
optymalną metodę wykonywania zadań.
Czynniki, takie jak: należyte wyposażenie przedsiębiorstwa (własna baza warsztatowa
oraz magazynowa o
łącznej pow. 506 m2, działka o pow. 0,41 ha, odpowiedni sprzęt,
w
pełni zaopatrzone zaplecze warsztatowe oraz stolarnia), lokalizacja przedsiębiorstwa
w pobliżu rejonu objętego zamówieniem publicznym (pozwalająca na wyeliminowanie
kosztów związanych z dojazdem sprzętu i ludzi na miejsce wykonywania zadań),
posiadany potencjał techniczny (samochody, samochody specjalistyczne, samochody
asenizacyjne, zamiatarki, ciągniki, kosiarki, piły, kosy spalinowe, kosiarki samojezdne,
sprzęt do zamiatania stanowiące własność przedsiębiorstwa) oraz dobra kondycja
finansowa przedsiębiorstwa kreują wyjątkowo sprzyjające warunki do wykonywania
zamówienia. Znajomy charakter pracy, uwarunkowania działania przedsiębiorstwa oraz
znajomość terenu pozwoliły na dokonanie prawidłowej kalkulacji ceny, a posiadane
przez przedsiębiorstwo bogate zasoby oraz brak konieczności zlecania poszczególnych
prac podwykonawcom
umożliwiły wygospodarowanie istotnych oszczędności w ramach
metody wykonywania zamówień.
Odwołującemu została udzielona pomoc publiczna na dofinansowanie dwóch projektów,
(
„Wzrost konkurencyjności Przedsiębiorstwa Utrzymania Czystości dzięki inwestycji
w
środki trwałe oraz zwiększeniu powierzchni usługowej” oraz „Doposażenie w środki
trwałe Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J. drogą wzrostu konkurencyjności
firmy”), co wskazuje na innowacyjność firmy i pozwala istotnie obniżyć koszty jej
funkcjonowania
. Odwołujący wskazał również na inne dofinansowania projektów, które
otrzymuje obecnie lub ubiega się o ich udzielenie.
Jedną z priorytetowych misji firmy jest wzrost zatrudnienia oraz jego utrzymanie przy
niedużym zysku, co stanowiło zresztą podstawę dla otrzymanych środków unijnych.
Niewielki rozmiar
przedsiębiorstwa oraz związany z tym brak potrzeby utrzymywania
dodatkow
ych miejsc pracy dla pracowników o charakterze administracyjnym stanowią
kolejne źródło oszczędności kosztów oraz poprawy konkurencyjności. Odwołujący
wskazał, że obecnie zatrudnia na podstawie umowy o pracę 14 osób, a przy
wykonywaniu zamówień publicznych związanych z utrzymywaniem zieleni pracuje
również osobiście. Jako inspektor nadzoru prac w terenach zielonych Odwołujący
przyjmuje
na nieodpłatny staż i praktyki osoby chcące się doskonalić zawodowo
w
obszarze utrzymywania i pielęgnacji zieleni. Wykonując równolegle inne zadania
Odwołujący odpowiednio obniża marginalny przyrost kosztów na jednostkę wykonanych
zadań. Roboczogodzina pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nie
dotyczy zatem jedynie prac związanych z utrzymywaniem zieleni, ale również innych
zadań wynikających z równoległego wykonywanie innych zamówień publicznych na tym
samym terenie.
Odwołujący załączył do wyjaśnień następujące dowody:
1)
Kserokopia prawa jazdy M.J.
prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J.;
2)
Kserokopia zaświadczenia o uprawnieniach kwalifikacyjnych w zakresie inspektora
nadzoru prac w terenach zielonych M.J.
prowadzącej działalność gospodarczą pod
firmą Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J.;
3)
Zlecenia prac wyszczególnionych w pozycjach 14, 15, 16 i 17 kosztorysu ofertowego
w latach 2016-2018;
4)
Kserokopia kosztorysu ofertowego Przedsiębiorstwa Utrzymania Czystości M.J. dla
części IV i V z Umowy Nr 2530.20.2016;
5)
Kserokopie kosztorysów ofertowych Przedsiębiorstwa Utrzymania Czystości M.J. dla
części I, 112 IV i V w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego o nadanej
nazwie: „Utrzymanie zieleni na terenie miasta Olsztyna w latach 2019-2021 części 1,
11, IV, V”;
6)
Kserokopie referencji;
7)
Kserokopie umów o dofinansowanie projektów „Wzrost konkurencyjności
Przedsiębiorstwa Utrzymania Czystości dzięki inwestycji w środki trwałe oraz
zwiększeniu powierzchni usługowej” oraz „Doposażenie w środki trwałe
Przedsiębiorstwo Utrzymania Czystości M.J. drogą wzrostu konkurencyjności firmy”;
8)
Kserokopia umowy o dofinansowanie projektu „Wdrożenie wyników prac B+R
w
Salonie Kosmetyki i Medycyny Estetycznej BELOVED BeautyPlace”;
9)
Kserokopia potwierdzenia złożenia wniosku o dofinansowanie projektu „Odtworzenie
regionalnych produktów, usług i zawodów sposobem na rozwój Przedsiębiorstwa
Utrzymania Czystości M.J.”;
10)
ZUS DRA dotyczący zatrudnienia;
11)
Kserokopia umowy o staż.
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4
ustawy Pzp. Odwołujący opisał powody i treść wezwania Odwołującego do wyjaśnień oraz
przedstawił następujące uzasadnienie faktyczne odrzucenia oferty: Z przedstawionych przez
Wykonawcę wyjaśnień wynika, iż pozycje kosztorysu nr 14, 15, 16 i 17 zostały przyjęte
w
oparciu o stawki, z góry zakładające, że pozycje te będą realizowane bez założenia
jakiejkolwiek rentowności. Spowodowało to, że pozycje nr 14, 15, 16 i 17, których ustalenie
w
oparciu o stawki zapewniające rentowność realizacji tych prac byłyby istotnym elementem
oferowanej ceny, stały się elementem zupełnie nieistotnym. Zgodnie z nowelizacją art. 90
ust. 1 ustawy Pzp z lipca 2016 r. rażąco niską cenę należy badać w odniesieniu nie tylko do
ceny całkowitej, ale także w odniesieniu do jej istotnych elementów. Za taki istotny element
można uznać pozycje nr 14, 15, 16 i 17 kosztorysu. Ponadto przyjmuje się, że czynem
nieuczciwej konkurencji jest manipulowanie pozycjami kosztorysu ofertowego w celu
uzyskania lepszej punktacji w toku oceny ofert. W złożonych wyjaśnieniach Wykonawca
wprost wskazuje, że wykorzystując wiedzę zdobytą w trakcie innych postępowań, celowo
zaniżył wartość kosztorysu w poz. 14-17, w celu zwiększenia cen jednostkowych
w
pozycjach, które występują najczęściej w realizacji zamówienia. Konsekwencją tego jest
stan, w którym złożone oferty przez wykonawców są nieporównywalne. Oferta Wykonawcy
PUC M.J.
, choć nominalnie może być niższa od ofert innych Wykonawców, w trakcie
realizacji zamówienia może okazać się ofertą najdroższą. Zważyć przy tym należy, iż istotą
wynagrodzenia kosztorys
owego jest to, że to od potrzeb zamawiającego zależy, które
pozycje kosztorysowe będą realizowane najczęściej. Normalnym zatem działaniem –
w
ocelu uzyskania ofert porównywalnych i uzyskania możliwości wyboru oferty
najkorzystniejszej
– jest określenie przez zamawiającego szacunkowych ilości
poszczególnych pozycji, które podlegać będą wycenie. Nie sposób sobie wyobrazić, by
w
odpowiedzi na takie działanie Zamawiającego wykonawca mógł z góry przyjmować, że
pewne pozycje kosztorysowe nie wystąpią w trakcie realizacji zamówienia i wobec tego
wyceniać je na kwotę symboliczną (znacznie poniżej wartości rynkowej czy wartości
ponoszonych kosztów). Tym bardziej jeśli wykonawca specjalnie zwiększa wartość pozycji
kosztorysowych, wiedząc o ich niedoszacowaniu pod względem ilościowym przez
Zamawiającego. W konsekwencji, z uwagi na powyższe wyjaśnienia Wykonawcy w trybie
art. 90 ust. 1 ustawy Pzp nie zostały uznane za wystarczające. Wyjaśnienia nie
wyeliminowały wątpliwości Zamawiającego co do rażącego zaniżenia ceny oraz możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami SIWZ. Wobec powyższego
zachodzi konieczność odrzucenia złożonej oferty w części I, II, IV, V na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 3 ustawy PZP oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy
Pzp.
Ponadto odnosząc się do Wyjaśnień wykonawcy w zakresie osobistego wykonywania
prac wymienionych w poz. 16 „praca sprzętu: samochód samowyładowczy do 5 t z hds” na
podstawie prawa jazdy kategorii B M.J.
— ustalono, iż zgodnie z art. 6.1 pkt 7 ustawy z dnia
5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. 2011 Nr 30 poz. 151) posiadanie
uprawnienia do kierowania pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej
przekraczającej 3,5 t i nieprzekraczającej 7,5 t, z wyjątkiem autobusu stwierdza prawo jazdy
kategorii Cl, a nie kategorii B.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Stosownie do art. 90
ust. 2 ustawy Pzp, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub
kosztu spoczywa na wykonawcy. Art. 90 ust. 3 ustawy Pzp stanowi, że zamawiający odrzuca
ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia. Stosownie do art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp zamawiający
odrzuca ofertę, jeżeli jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu
przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Cena zaoferowana przez Odwołującego, z uwagi na jej istotnie niższy poziom od
wartości szacunkowej zamówienia, a w szczególności od cen zaoferowanych przez innych
wykonawców, może budzić wątpliwości co do jej realności. Tym niemniej zasadność
odrzucenia oferty ocenia się w kontekście okoliczności faktycznych wskazanych przez
Zamawiającego w uzasadnieniu czynności odrzucenia. Ocenie Izby podlega bowiem
czynność Zamawiającego polegająca na ocenie złożonych wyjaśnień, a negatywny wynik tej
oceny musi być zakomunikowany wykonawcy i należycie uzasadniony. Nie jest natomiast
zadaniem Izby badanie ceny oferty w pełnym aspekcie i ustalanie w postępowaniu
odwoławczym, czy cena umożliwi realizację zamówienia. Przedmiotem rozstrzygnięcia Izby
jest dokonana przez Zamawiającego i przedstawiona wykonawcy ocena wyjaśnień.
Tak jak w przypadku rażąco niskiej ceny, tak i w odniesieniu do czynu nieuczciwej
konkurencji
zasadność czynności odrzucenia podlega ocenie Izby w kontekście okoliczności
faktycznych i prawnych przedstawionych przez zamawiającego w uzasadnieniu tej
czynności. Zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp zamawiający informuje niezwłocznie
wszystkich wykonawców o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone i powodach
odrzucenia oferty.
Przywołany przepis, stanowiący realizację zasad postępowania
o
udzielenie zamówienia publicznego, takich jak jawność postępowania oraz równe
traktowanie wykonawców i zachowanie uczciwej konkurencji, nakłada na zamawiającego
obowiązek zakomunikowania wykonawcom, dlaczego uznał, że dana oferta podlega
odrzuceniu, a po stronie wykonawcy kształtuje prawo do uzyskania pełnej i rzetelnej wiedzy
na temat przyczyn odrzucenia oferty. To na podstawie informacji przekazanej zgodnie z art.
92 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp wykonawca po pierwsze podejmuje decyzję, czy skorzystać ze
środków ochrony prawnej, a po drugie – jakie zarzuty sformułować w odwołaniu i w jaki
sposób polemizować ze stanowiskiem zamawiającego. Uzasadnienie faktyczne
zawiadomienia
o odrzuceniu oferty powinno wyczerpująco obrazować, jakie przyczyny
legły u podstaw decyzji zamawiającego, tak aby wykonawca, gdy oceny zamawiającego nie
podziela, mógł się do wskazanych przez zamawiającego uchybień ustosunkować.
W
związku z powyższym zasadność zarzutów odwołania kwestionujących czynność
odrzucenia oferty może być oceniana wyłącznie w zakresie tych okoliczności, które zostały
przez Z
amawiającego przedstawione jako uzasadniające odrzucenie oferty. Ocena
dokonywana przez Izb
ę w tym zakresie nie może więc wykraczać poza uzasadnienie
przedstawione przez zamawiającego i polegać na badaniu istnienia podstaw do odrzucenia
oferty w szerszym aspekcie.
W
ocenie Izby przedstawione przez Zamawiającego uzasadnienie odrzucenia oferty
Odw
ołującego nie może prowadzić do wniosku, że czynność ta była zasadna. Pomijając
opisanie powodów i treści wezwania wykonawcy do wyjaśnień oraz przytoczenie treści
przepisów, uzasadnienie to zawiera jedynie kilka gołosłownych tez, bez ich szerszego
uzasadnienia.
W odniesieniu do rażąco niskiej ceny uzasadnienie odrzucenia sprowadza się
w
zasadzie do stwierdzenia, że ceny jednostkowe w poz. 14-17 kosztorysu stanowiły istotne
części składowe ceny ofertowej. Zamawiający nie wyjaśnił, z czego taką tezę wywodzi, nie
przedstawił uzasadnienia obrazującego okoliczności, które doprowadziły go do takiego
stwierdzenia. Z
informacji o odrzuceniu oferty nie sposób powziąć wiedzy, dlaczego
Zamawiający uznał, że te cztery pozycje kosztorysu obejmują elementy istotne,
bezp
ośrednio wpływające na możliwość i jakość wykonania zamówienia jako całości. Nie
wiadomo czy ich istotności Zamawiający upatruje w wartościowym udziale w cenie oferty czy
też w ich znaczeniu z punktu widzenia osiągnięcia celów zamówienia. Tymczasem przepis
art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, stanowiący podstawę do uruchomienia procedury wyjaśniającej
mogącej skutkować odrzuceniem oferty, w odniesieniu do części składowych ceny wyraźnie
odwołuje się do ich istotności. Zamawiający w żadnej mierze istotności tej nie wykazał, nie
odniósł się też do przedstawionej w wyjaśnieniach argumentacji, że są to elementy
nieistotne, zawierające się w innych elementach przedmiotu zamówienia.
W informacji o odrzuceniu oferty Zamawiający nie przedstawił swojego stanowiska
dotyczącego ceny całkowitej oferty, całkowicie pomijając wskazane w wyjaśnieniach
okoliczności mające wykazać prawidłowość kalkulacji ceny. Nie wiadomo jak Zamawiający
ocenił wyjaśnienia w zakresie kosztów pracy czy przedstawionych przez Odwołującego
czynników pozwalających obniżyć koszty realizacji zamówienia.
W zakresie odrzucenia oferty
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp zauważyć
należy, że Zamawiający nie wskazał nawet, znamiona którego z czynów określonych
przepisami ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konku
rencji zostały wyczerpane. Zamawiający
stwierdził, że zaoferowanie niskich cen w poz. 14-17 kosztorysu stanowi manipulowanie
cenami, nie uzasadnił jednak, na czym to manipulowanie polega. Nie wiadomo, na jakiej
podstawie Zamawiający twierdzi, że oferta Odwołującego choć nominalnie może być niższa
od ofert innych Wykonawców, w trakcie realizacji zamówienia może okazać się ofertą
najdroższą, skoro nie zostało wykazane, aby w którejkolwiek z pozycji kosztorysowych cena
jednostkowa została skalkulowana na poziomie wyższym niż w innych ofertach, pozwalając
na uzyskanie wyższego wynagrodzenia na etapie realizacji zamówienia.
Odnosząc się do stwierdzenia Zamawiającego, że wykonawca specjalnie zwiększa
wartość pozycji kosztorysowych, wiedząc o ich niedoszacowaniu pod względem ilościowym
przez Zamawiającego, zauważyć należy, że Zamawiający nie podał, których pozycji to
dotyczy
. Ponadto wbrew twierdzeniom Zamawiającego, z wyjaśnień wynika nie tyle, że
wykonawca
celowo zaniżył wartość kosztorysu w poz. 14-17, w celu zwiększenia cen
jednostkowych w pozycjach, które występują najczęściej w realizacji zamówienia, ale że
istotne elementy zamówienia zostały wycenione na poziomie zapewniającym wykonawcy
zysk.
W odniesieniu do zarzuconego przez Zamawiającego wykorzystania wiedzy zdobytej
w trakcie innych postępowań i przyjęcia, że określone prace nie wystąpią albo wystąpią
w znikomym zakresie,
Zamawiający nie przedstawił szerszego uzasadnienia na okoliczność
dysponowania przez Odwołującego informacjami niedostępnymi innym wykonawcom. Jeśli
natomiast rzeczywiście tak było, to pojawia się pytanie o prawidłowość opisania przedmiotu
zamówienia przez Zamawiającego, na którym ciąży obowiązek przekazania wszystkim
wykonawcom kompletnych i rzetelnych informacji potrzebnych do sporządzenia oferty.
Biorąc pod uwagę złożone przez Odwołującego dowody w postaci protokołów odbioru prac
dotyczących wcześniej zawartej umowy, należy uznać za wykazane, że liczba jednostek
podana w poz. 14-
17 kosztorysu przez Zamawiającego została przeszacowana, a skoro tak,
to błędu należy upatrywać w dokumentacji przetargowej, która nie dawała wszystkim
wykonawcom wiedzy na temat prawidłowo szacowanego zakresu ilościowego prac. Kwestia
ta zostaje jednak wskazana na marginesie, jako że wykracza ona poza przedmiot sporu
wyznaczony zarzutami odwołania.
Ostatnim argumentem
Zamawiający przedstawionym w uzasadnieniu odrzucenia
oferty było zakwestionowanie możliwości osobistego wykonania zamówienia z uwagi na
posiadanie przez Odwołującego prawa jazdy kategorii B do kierowania samochodem
o
masie całkowitej przekraczającej 3,5 t. Odnosząc się do tego argumenty zauważyć należy,
że samochód, który ma być w tym celu wykorzystany (Iveco Daily) ma masę 3,5 t.
Odwołujący złożył na tę okoliczność kartę pojazdu, w której wpisany jest jako właściciel.
Dopuszczalna masa całkowita pojazdu podana w karcie to 3,5 t.
Odnosząc się natomiast do stanowiska Przystępującego stwierdzić należy, że
próbując wykazać niezasadność zarzutów odwołania podnosił on okoliczności, które nie były
podstawą odrzucenia oferty, nie mogą więc przesądzać o prawidłowości odrzucenia. Dotyczy
to w szczególności kwestii nieuwzględnienie kosztów pracy zgodnie z przepisami prawa.
Przystępujący nie złożył też żadnych dowodów, które podważałyby twierdzenia i dowody
przeds
tawione przez Odwołującego.
Podsumowując, w świetle tak sporządzonej informacji o odrzuceniu oferty czynność
odrzucenia należy uznać za nieprawidłową, a zarzuty naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4
ustawy Pzp za zasadne. W związku z tym Izba nakazała Zamawiającemu unieważnienie
czynności odrzucenia oferty Przystępującego i powtórzenie czynności badania i oceny ofert.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 186 ust. 6 pkt
3 lit. b ustawy Pzp oraz
w oparciu o przepisy § 5 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238
z późn. zm.). Zgodnie z przywołanymi przepisami, w przypadku
uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów przedstawionych w odwołaniu i wniesienia
sprzeciwu wobec tego uwzględnienia, uwzględniając odwołanie Izba obciąża kosztami
p
ostępowania wykonawcę wnoszącego sprzeciw.
Przewodniczący: ……………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 156/19 z dnia 2019-02-14
- Sygn. akt KIO 185/19 z dnia 2019-02-13
- Sygn. akt KIO 169/19 z dnia 2019-02-13
- Sygn. akt KIO 137/19 z dnia 2019-02-13
- Sygn. akt KIO 116/19 z dnia 2019-02-08
