rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2015-11-26
rok: 2015
data dokumentu: 2015-11-26
rok: 2015
sygnatury akt.:
KIO 2458/15
KIO 2458/15
po rozpatrzeniu na rozprawie dnia 23 listopada 2015 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 listopada 2015 r. przez
wykonawcę
CELTA A. M. M. U. Spółka Jawna z siedzibą we Wrocławiu w postępowaniu
prowadzonym przez
Gminę Wrocław Urząd Miejski Wrocławia
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 listopada 2015 r. przez
wykonawcę
CELTA A. M. M. U. Spółka Jawna z siedzibą we Wrocławiu w postępowaniu
prowadzonym przez
Gminę Wrocław Urząd Miejski Wrocławia
orzeka:
1. oddala odwołanie.
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę
CELTA A. M. M. U. Spółka
Jawna z siedzibą we Wrocławiu
i :
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
CELTA A. M. M. U. Spółka Jawna z siedzibą we Wrocławiu
tytułem wpisu
od odwołania;
2.2. zasądza od wykonawcy
CELTA A. M. M. U. Spółka Jawna z siedzibą we
Wrocławiu na rzecz Gminy Wrocław - Urząd Miejski Wrocławia kwotę 3 600 zł 00
gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
zamawiającego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Przewodniczący: ……………………..
Sygn. akt: KIO 2458/15
Uzasadnienie
Zamawiający: Gmina Wrocław - Urząd Miejski Wrocławia PI. Nowy Targ 1-8,50-141 Wrocław
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego pn. „Dostawa artykułów piśmienno-biurowych dla Urzędu Miejskiego
Wrocławia", znak sprawy: ZP/PN/85/2015/WOU,
Wykonawca: CELTA A. M., M. U. Spółka Jawna we Wrocławiu /odwołujący/ wniósł
odwołanie od czynności Zamawiającego tj. od odrzucenia oferty Odwołującego oraz wyboru
jako najkorzystniejszej w postępowaniu oferty złożonej przez Partner Papes Sp. z o.o. z
siedzibą we Wrocławiu (dalej: „Partner Papes”).
O okolicznościach stanowiących podstawę wniesienia odwołania Odwołujący powziął
wiadomość w dniu 05.11.2015r., w którym Zamawiający przesłał Odwołującemu informację o
wyborze oferty Partner Papes.
Odwołujący stawia Zamawiającemu zarzut naruszenia:
a.
art. 7 ust. 1 w zw. z art. 91 ust. 1 Pzp poprzez wybór jako najkorzystniejszej w
Postępowaniu oferty złożonej Partner Papes, mimo że nie jest to oferta najkorzystniejsza w
Postępowaniu,
b.
art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 82 ust. 2 Ustawy poprzez
uznanie, że oferta Odwołującego nie została złożona w formie pisemnej.
c.
art. 7 ust. 1 i 3 oraz art. 91 ust 1 poprzez zaniechanie dokonania wyboru oferty
złożonej przez wykonawcę Celta jako najkorzystniejszej.
Wskazując na powyższe wnosi o nakazanie Zamawiającemu:
a.
unieważnienia czynności z dnia 05 listopada 2015 r. polegającej na odrzuceniu oferty
Odwołującego oraz wyborze oferty Partner Papes jako najkorzystniejszej,
b.
dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej w Postępowaniu.
Odwołujący wskazuje na podstawie art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, że ma interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia oraz może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
Zamawiającego powołanych w odwołaniu przepisów ustawy. Oferta Odwołującego jest ofertą
najkorzystniejszą w Postępowaniu, jednak z uwagi na jej odrzucenie i wybór jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez Partner Papes Odwołujący pozbawiony został
faktycznej możliwości uzyskania zamówienia. W wyniku powyższego Odwołujący nie uzyska
przedmiotowego zamówienia i nie osiągnie zysku, który planował osiągnąć poprzez
realizację przedmiotowego zamówienia (lucrum cessans). Powyższe stanowi wystarczającą
przesłankę do skorzystania przez Odwołującego ze środków ochrony prawnej
przewidzianych w art. 179 ust 1 ustawy. Odwołujący wskazuje nadto, że naruszenie
wskazanych powyżej przepisów ustawy niewątpliwie ma istotny wpływ na wynik
postępowania, zatem biorąc pod uwagę art. 192 ust. 2 ustawy Krajowa Izba Odwoławcza
winna uwzględnić niniejsze odwołanie.
Uzasadniając zarzuty i żądania odwołujący wskazał, co następuje.
Zamawiający błędnie zgodził się ze stanowiskiem Partner Papes jakoby oferta Celta nie
została złożona w wymaganej formie pisemnej. Należy wskazać, że załączniki do formularza,
wskazują jedynie sposób obliczenia ceny, która podana została w Formularzu ofertowym,
prawidłowo podpisanym przez Wykonawcę. W pkt. I Formularza oferty, który został
podpisany, literalnie wskazano, iż wykonawca Celta: „oferuję realizację całości przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymogami SIWZ i załącznikami do niej, za cenę: brutto złotych:
623129,16 zł”. Nie ulega zatem wątpliwości, że właśnie w tym miejscu Wykonawca Celta
złożył oświadczenie woli, które obejmuje całość przedmiotu zamówienia, wraz z wszystkimi
załącznikami. Jako, że dokumentacja postępowania przechowywana jest przez
Zamawiającego nie ma jakichkolwiek wątpliwości do dostarczenia jakich artykułów
zobowiązał się Wykonawca. Co najistotniejsze oświadczenie woli Odwołującego wskazane
powyżej odwołuje się do dokumentacji Postępowania (SIWZ wraz z wszystkimi
załącznikami), a nie jak wnioskować można by ze stanowiska Zamawiającego, do
załączników przygotowanych przez Wykonawcę.
Na potwierdzenie powyższego wskazuje na wyrok KIO 748/15, w którym Izba wskazał, iż:
„dla zachowania formy pisemnej oświadczenia woli, niezbędnym jest złożenie
własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść tego oświadczenia, a nie na
innych dokumentach, oświadczeniach, załączonych do oferty.
Partner Papes oferując wykonanie tego samego przedmiotu zamówienia za znacznie wyższą
kwotę próbuje zmusić Zamawiającego do skrajnie formalistycznego podejścia. Powyższe
widać zarówno w informacji złożonej Zamawiającemu jak i w Protokole postępowania z dnia
28 października 2015 roku, w którym właśnie ten wykonawca zgłosił zastrzeżenie co do
formy złożonej oferty wskazując, że nie została ona zszyta. Podnoszenie okoliczności
irrelewantnych dla Postępowania zmierza jedynie do skłonienia Zamawiającego do jawnej
niegospodarności, którą ocenić można na gruncie odpowiedzialności za naruszenie
dyscypliny finansów publicznych.
Należy wskazać, że przepis art. 82 Ustawy odnosi się do „oferty" sensu stricte w rozumieniu
art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego (dalej: „KC"). W myśl tego przepisu oświadczenie drugiej
stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.
Istotne postanowienia umowy zostały zaś opisane w Formularzu ofertowym, podpisanym
przez Odwołującego. Nie można zatem uznać jak twierdzi Zamawiający, za stanowiskiem
Partner Papes, jakoby oferta Odwołującego nie została złożona w wymaganej formie
pisemnej.
Co również istotne, wskazać należy na charakter omyłki jaka miała miejsce w ofercie sensu
largo, złożonej przez Odwołującego. Tak jak wszystkie inne załączniki do Formularza
ofertowego, załącznik 1.2. zawiera ręcznie wypełnioną datę oraz imienną pieczątkę M. U. .
Nie może zatem ulegać wątpliwości, że niepodpisanie tej jednej strony miało charakter
omyłki, która w żadnym stopniu nie powinna mieć wpływu na wynik Postępowania. Wartość
materiałów znajdujących się na niepodpisanej stronie mieści się w wartości wskazanej w
Formularzu ofertowym, co świadczy, że pozycje na znajdujące się na niej zostały wycenione.
Wszelkie wątpliwości w tym zakresie Zamawiający mógł wyjaśnić korzystając z instytucji, o
której mowa w art. 87 ust. 1 Ustawy.
Warto w tym miejscu wskazać na stanowisko Sądu Okręgowego w Gliwicach który wskazał,że „formalizm postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, nie jest celem samym w
sobie, a ma na celu realizację zasad Pzp. Stąd przy wykładni i stosowaniu przepisów ustawy
należy brać pod uwagę cel ustawy” (vide: Wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 23
lutego 2007 r. sygn. akt X Ga 23/07).
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania wskazując, że już w informacji odrzuceniu oferty
odwołującego stwierdził, że brak podpisu pod Formularzem cenowym „Papier pakowy szary,
ozdobny, fotograficzny” oznacza, że dany asortyment nie został zaoferowany, względnie nie
został wyceniony. Stwierdził brak możliwości uznania ww. formularza za prawidłowy co
skutkuje koniecznością odrzucenia oferty jako niezgodnej z ustawą na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 1 oraz jednocześnie odrzuceniem oferty jako nieważnej na podstawie odrębnych
przepisów (art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy pzp).
Wskazał, że zgodnie z art. 82 ust. 2 ustawy pzp ofertę składa się pod rygorem nieważności
w formie pisemnej albo w określonej formie elektronicznej. Przypomniał zasadę pisemności –
art. 9 ustawy pzp zdefiniowaną w przepisach kodeksu cywilnego; w świetle art. 78 kc, do
zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu
na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Podpis jest swoisty dla danej osoby,
charakterystyczny, powtarzalny znak graficzny, wywodzący się od jej imienia i nazwiska,
niekoniecznie będący pełnym imieniem i nazwiskiem, lecz pozwalający na ustalenie
tożsamości osoby, która go złożyła, Podpis w rozumieniu art. 78 kc nie musi być czytelny
(wyrok NSA w Warszawie z dnia 10 listopada 2006 r., sygn. akt II FSK 1144/05). Zgodnie z
treścią przepisu w celu zachowania odpowiedniej formy oferty, koniecznym było złożenie
przez wykonawcę własnoręcznego podpisu pod treścią dokumentu obejmującego treść
oświadczenia woli. Poprzez złożenie podpisu na dokumencie obejmującym oświadczenie
woli podpisujący wyraża wolę wywołania określonych skutków prawnych. Ponadto złożenie
podpisu wskazuje, że dokument nie jest projektowaną, lecz ostateczną wersją określonego
oświadczenia a także, że oświadczenie jest zupełne i pochodzi od osoby podpisującej.
Mając na uwadze powyższe odcisk pieczątki firmowej czy imiennej nie jest desygnatem
pojęcia „własnoręcznego podpisu”. Ponadto brak zachowania formy pisemnej zastrzeżonej
pod rygorem nieważności nie może być konwalidowany. Oferta niepodpisana jest z mocy
prawa nieważna, zatem nie wywołuje skutków prawnych, a przepisy ustawy pzp nie
przewidują możliwości konwalidacji braku zachowania formy pisemnej zastrzeżonej jako
wymagana pod rygorem nieważności. W związku z tym oferta jest nieważna. Wskazał że
wymaganej formy oświadczenia woli nie można dorozumieć.
Zamawiający przywołał orzecznictwo i piśmiennictwo na poparcie stanowiska.
Wskazał na postanowienia siwz, że oferta musi zawierać wypełnione Formularze cenowe wg
załączników 1.1 – 1.18 (str. 12 siwz) oraz, że „Oferta (oraz załączniki do niej) musi być
podpisana (podpis i imienna pieczątka) przez wykonawcę zgodnie z zasadami reprezentacji
/…/
Zamawiający nie zgadza się z argumentacją odwołującego, że „załączniki do formularza
stanowią jedynie sposób obliczenia ceny, która jest podana w Formularzu ofertowym”, gdyż
przedstawione w formularzach cenowych ceny jednostkowe za określone produkty stanową
następnie podstawę do obliczenia wysokości wynagrodzenia częściowego przysługującego
wykonawcy, bowiem przewiduje się rozliczanie fakturami częściowymi zgodnie z faktyczną
ilością produktów i ich cenami jednostkowymi,, co wynika z treści projektu umowy.
Zamawiający zakwestionował tok rozumowania odwołującego wskazując, że w takim
wypadku należałoby uznać, że żaden z Formularzy cenowych od 1.1. do 1.18 nie musiałby
być podpisany, a w konsekwencji być może wypełniany i składany w ofercie. W
konsekwencji takiego rozumowania niemożliwe byłoby poprawianie omyłek rachunkowych
lub stwierdzenie błędu w obliczeniu ceny, a także rozliczania dostaw na podstawie cen
jednostkowych.
W toku rozprawy strony podtrzymały stanowiska.
Zamawiający zwrócił uwagę na załączniki 1.1 - 1.18 (Formularze Cenowe na określony
asortyment produktów) i brak w załączniku 1.2 Formularza (załącznik cena papieru szarego,
ozdobnego i fotograficznego) w miejscu opisanym jako podpis osoby upoważnionej do
zaciągania zobowiązań istnieje ręcznie wpisana data i pieczątka wykonawcy. Brak jest
natomiast podpisu.
Odwołujący stwierdził, iż brak podpisu na jednej stronie oferty nie może stanowić o
nieskuteczności oświadczenia woli. Zauważył, że załącznikami do oferty jest m.in. wzór
Umowy (zał.7), natomiast Formularz Cenowy jest załącznikiem do Umowy. Wskazał na treść
Formularza Oferty str.1 i 2 podpisanego przez wykonawcę, gdzie powołano wszystkie
załączniki 2-7. Wskazał, że oferta w całości, z założenia, jest integralnym dokumentem. Na
poparcie stanowiska wskazał na orzeczenie Sądu Najwyższego o sygn. akt: I CSK 373/11
oraz Sądu Administracyjnego o sygn. akt: I Aca 119/12.
Krajowa Izba Odwoławcza po rozpatrzeniu sprawy na rozprawie, wzięciu pod uwagę
stanowisk stron przedstawionych na piśmie i do protokołu, uwzględniając także
dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w szczególności
postanowienia siwz dotyczące sposobu obliczenia ceny i wymogów co do sposobu
przedstawienia treści oferty zważyła, co następuje.
Stan faktyczny sprawy, tym postanowienia siwz określające sposób przygotowania oferty
oraz treść oferty odwołującego są niesporne.
Odwołujący złożył ofertę obejmującą w zakresie merytorycznego oświadczenia woli
Formularz oferty sporządzony na druku stanowiącym załącznik nr 1 do siwz oraz formularze
cenowe na dostawę określonych asortymentów na wypełnionych drukach 1.1 – 1.18. W
każdym z tych formularzy przewidziano wymóg złożenia podpisu osoby upoważnionej do
zaciągania zobowiązań, wskazanie daty i zgodnie z pkt XIII. 8 także imiennej pieczątki.
Formularz 1.2. nie został opatrzony podpisem, co w konsekwencji oznacza, że nie został
sporządzony i złożony w formie pisemnej. W konsekwencji, biorąc pod uwagę, że
przedmiotowy dokument jest częścią oferty w sensie ścisłym, wykonawca, niezależnie od
faktu, czy przez niedopatrzenie, czy świadomie nie sporządził oferty w formie pisemnej.
Powyższy brak co do formy, która dla oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego, zgodnie z art. 82 ust. 2 ustawy pzp, jest wymagana jako pisemna pod rygorem
nieważności, oznacza zaistnienie przesłanki odrzucenia oferty na podstawie prawnej
wskazanej przez zamawiającego w decyzji o wyniku postępowania.
Należy stwierdzić, że rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie zapadło w konkretnych
okolicznościach faktycznych wynikających zarówno z treści siwz, jak treści oświadczenia
wykonawcy. W szczególności należy zauważyć, że w formularzu oferty wykonawca, jako
załączniki do oferty wskazał załącznik „2, 3, 4, 5, 6, 7, KRS, wpłata wadium”. Nie ma zatem
załącznika nr 1 (obejmującego formularze cenowe), dla którego przewidziano odrębne
podpisy. Gdyby jednak, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca, wykonawca w formularzu
oferty „głównym” wskazał, że obejmuje ona także załączniki cenowe, nie można by
wykluczyć skuteczności takiego oświadczenia. W takim kontekście (hipotetycznym)
rozważania zamawiającego w końcowej części odpowiedzi na odwołania, nie byłyby
oczywiste.
Reasumując jednak, w rozpatrywanej sprawie Izba nie dopatrzyła się w działaniu
zamawiającego naruszenia przepisów ustawy pzp, a w konsekwencji stwierdzić należy, że
czynność zamawiającego polegająca na odrzuceniu oferty odwołującego w oparciu o art. 89
ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp z uwagi na brak własnoręcznego podpisu na formularzu
stanowiącym merytoryczną część oferty tj. brak zachowania wymaganej pod rygorem
nieważności formy pisemnej, była prawidłowa.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący:
…………………………………
1. oddala odwołanie.
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę
CELTA A. M. M. U. Spółka
Jawna z siedzibą we Wrocławiu
i :
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
CELTA A. M. M. U. Spółka Jawna z siedzibą we Wrocławiu
tytułem wpisu
od odwołania;
2.2. zasądza od wykonawcy
CELTA A. M. M. U. Spółka Jawna z siedzibą we
Wrocławiu na rzecz Gminy Wrocław - Urząd Miejski Wrocławia kwotę 3 600 zł 00
gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
zamawiającego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Przewodniczący: ……………………..
Sygn. akt: KIO 2458/15
Uzasadnienie
Zamawiający: Gmina Wrocław - Urząd Miejski Wrocławia PI. Nowy Targ 1-8,50-141 Wrocław
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego pn. „Dostawa artykułów piśmienno-biurowych dla Urzędu Miejskiego
Wrocławia", znak sprawy: ZP/PN/85/2015/WOU,
Wykonawca: CELTA A. M., M. U. Spółka Jawna we Wrocławiu /odwołujący/ wniósł
odwołanie od czynności Zamawiającego tj. od odrzucenia oferty Odwołującego oraz wyboru
jako najkorzystniejszej w postępowaniu oferty złożonej przez Partner Papes Sp. z o.o. z
siedzibą we Wrocławiu (dalej: „Partner Papes”).
O okolicznościach stanowiących podstawę wniesienia odwołania Odwołujący powziął
wiadomość w dniu 05.11.2015r., w którym Zamawiający przesłał Odwołującemu informację o
wyborze oferty Partner Papes.
Odwołujący stawia Zamawiającemu zarzut naruszenia:
a.
art. 7 ust. 1 w zw. z art. 91 ust. 1 Pzp poprzez wybór jako najkorzystniejszej w
Postępowaniu oferty złożonej Partner Papes, mimo że nie jest to oferta najkorzystniejsza w
Postępowaniu,
b.
art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 82 ust. 2 Ustawy poprzez
uznanie, że oferta Odwołującego nie została złożona w formie pisemnej.
c.
art. 7 ust. 1 i 3 oraz art. 91 ust 1 poprzez zaniechanie dokonania wyboru oferty
złożonej przez wykonawcę Celta jako najkorzystniejszej.
Wskazując na powyższe wnosi o nakazanie Zamawiającemu:
a.
unieważnienia czynności z dnia 05 listopada 2015 r. polegającej na odrzuceniu oferty
Odwołującego oraz wyborze oferty Partner Papes jako najkorzystniejszej,
b.
dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej w Postępowaniu.
Odwołujący wskazuje na podstawie art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, że ma interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia oraz może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
Zamawiającego powołanych w odwołaniu przepisów ustawy. Oferta Odwołującego jest ofertą
najkorzystniejszą w Postępowaniu, jednak z uwagi na jej odrzucenie i wybór jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez Partner Papes Odwołujący pozbawiony został
faktycznej możliwości uzyskania zamówienia. W wyniku powyższego Odwołujący nie uzyska
przedmiotowego zamówienia i nie osiągnie zysku, który planował osiągnąć poprzez
realizację przedmiotowego zamówienia (lucrum cessans). Powyższe stanowi wystarczającą
przesłankę do skorzystania przez Odwołującego ze środków ochrony prawnej
przewidzianych w art. 179 ust 1 ustawy. Odwołujący wskazuje nadto, że naruszenie
wskazanych powyżej przepisów ustawy niewątpliwie ma istotny wpływ na wynik
postępowania, zatem biorąc pod uwagę art. 192 ust. 2 ustawy Krajowa Izba Odwoławcza
winna uwzględnić niniejsze odwołanie.
Uzasadniając zarzuty i żądania odwołujący wskazał, co następuje.
Zamawiający błędnie zgodził się ze stanowiskiem Partner Papes jakoby oferta Celta nie
została złożona w wymaganej formie pisemnej. Należy wskazać, że załączniki do formularza,
wskazują jedynie sposób obliczenia ceny, która podana została w Formularzu ofertowym,
prawidłowo podpisanym przez Wykonawcę. W pkt. I Formularza oferty, który został
podpisany, literalnie wskazano, iż wykonawca Celta: „oferuję realizację całości przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymogami SIWZ i załącznikami do niej, za cenę: brutto złotych:
623129,16 zł”. Nie ulega zatem wątpliwości, że właśnie w tym miejscu Wykonawca Celta
złożył oświadczenie woli, które obejmuje całość przedmiotu zamówienia, wraz z wszystkimi
załącznikami. Jako, że dokumentacja postępowania przechowywana jest przez
Zamawiającego nie ma jakichkolwiek wątpliwości do dostarczenia jakich artykułów
zobowiązał się Wykonawca. Co najistotniejsze oświadczenie woli Odwołującego wskazane
powyżej odwołuje się do dokumentacji Postępowania (SIWZ wraz z wszystkimi
załącznikami), a nie jak wnioskować można by ze stanowiska Zamawiającego, do
załączników przygotowanych przez Wykonawcę.
Na potwierdzenie powyższego wskazuje na wyrok KIO 748/15, w którym Izba wskazał, iż:
„dla zachowania formy pisemnej oświadczenia woli, niezbędnym jest złożenie
własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść tego oświadczenia, a nie na
innych dokumentach, oświadczeniach, załączonych do oferty.
Partner Papes oferując wykonanie tego samego przedmiotu zamówienia za znacznie wyższą
kwotę próbuje zmusić Zamawiającego do skrajnie formalistycznego podejścia. Powyższe
widać zarówno w informacji złożonej Zamawiającemu jak i w Protokole postępowania z dnia
28 października 2015 roku, w którym właśnie ten wykonawca zgłosił zastrzeżenie co do
formy złożonej oferty wskazując, że nie została ona zszyta. Podnoszenie okoliczności
irrelewantnych dla Postępowania zmierza jedynie do skłonienia Zamawiającego do jawnej
niegospodarności, którą ocenić można na gruncie odpowiedzialności za naruszenie
dyscypliny finansów publicznych.
Należy wskazać, że przepis art. 82 Ustawy odnosi się do „oferty" sensu stricte w rozumieniu
art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego (dalej: „KC"). W myśl tego przepisu oświadczenie drugiej
stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.
Istotne postanowienia umowy zostały zaś opisane w Formularzu ofertowym, podpisanym
przez Odwołującego. Nie można zatem uznać jak twierdzi Zamawiający, za stanowiskiem
Partner Papes, jakoby oferta Odwołującego nie została złożona w wymaganej formie
pisemnej.
Co również istotne, wskazać należy na charakter omyłki jaka miała miejsce w ofercie sensu
largo, złożonej przez Odwołującego. Tak jak wszystkie inne załączniki do Formularza
ofertowego, załącznik 1.2. zawiera ręcznie wypełnioną datę oraz imienną pieczątkę M. U. .
Nie może zatem ulegać wątpliwości, że niepodpisanie tej jednej strony miało charakter
omyłki, która w żadnym stopniu nie powinna mieć wpływu na wynik Postępowania. Wartość
materiałów znajdujących się na niepodpisanej stronie mieści się w wartości wskazanej w
Formularzu ofertowym, co świadczy, że pozycje na znajdujące się na niej zostały wycenione.
Wszelkie wątpliwości w tym zakresie Zamawiający mógł wyjaśnić korzystając z instytucji, o
której mowa w art. 87 ust. 1 Ustawy.
Warto w tym miejscu wskazać na stanowisko Sądu Okręgowego w Gliwicach który wskazał,że „formalizm postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, nie jest celem samym w
sobie, a ma na celu realizację zasad Pzp. Stąd przy wykładni i stosowaniu przepisów ustawy
należy brać pod uwagę cel ustawy” (vide: Wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 23
lutego 2007 r. sygn. akt X Ga 23/07).
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania wskazując, że już w informacji odrzuceniu oferty
odwołującego stwierdził, że brak podpisu pod Formularzem cenowym „Papier pakowy szary,
ozdobny, fotograficzny” oznacza, że dany asortyment nie został zaoferowany, względnie nie
został wyceniony. Stwierdził brak możliwości uznania ww. formularza za prawidłowy co
skutkuje koniecznością odrzucenia oferty jako niezgodnej z ustawą na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 1 oraz jednocześnie odrzuceniem oferty jako nieważnej na podstawie odrębnych
przepisów (art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy pzp).
Wskazał, że zgodnie z art. 82 ust. 2 ustawy pzp ofertę składa się pod rygorem nieważności
w formie pisemnej albo w określonej formie elektronicznej. Przypomniał zasadę pisemności –
art. 9 ustawy pzp zdefiniowaną w przepisach kodeksu cywilnego; w świetle art. 78 kc, do
zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu
na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Podpis jest swoisty dla danej osoby,
charakterystyczny, powtarzalny znak graficzny, wywodzący się od jej imienia i nazwiska,
niekoniecznie będący pełnym imieniem i nazwiskiem, lecz pozwalający na ustalenie
tożsamości osoby, która go złożyła, Podpis w rozumieniu art. 78 kc nie musi być czytelny
(wyrok NSA w Warszawie z dnia 10 listopada 2006 r., sygn. akt II FSK 1144/05). Zgodnie z
treścią przepisu w celu zachowania odpowiedniej formy oferty, koniecznym było złożenie
przez wykonawcę własnoręcznego podpisu pod treścią dokumentu obejmującego treść
oświadczenia woli. Poprzez złożenie podpisu na dokumencie obejmującym oświadczenie
woli podpisujący wyraża wolę wywołania określonych skutków prawnych. Ponadto złożenie
podpisu wskazuje, że dokument nie jest projektowaną, lecz ostateczną wersją określonego
oświadczenia a także, że oświadczenie jest zupełne i pochodzi od osoby podpisującej.
Mając na uwadze powyższe odcisk pieczątki firmowej czy imiennej nie jest desygnatem
pojęcia „własnoręcznego podpisu”. Ponadto brak zachowania formy pisemnej zastrzeżonej
pod rygorem nieważności nie może być konwalidowany. Oferta niepodpisana jest z mocy
prawa nieważna, zatem nie wywołuje skutków prawnych, a przepisy ustawy pzp nie
przewidują możliwości konwalidacji braku zachowania formy pisemnej zastrzeżonej jako
wymagana pod rygorem nieważności. W związku z tym oferta jest nieważna. Wskazał że
wymaganej formy oświadczenia woli nie można dorozumieć.
Zamawiający przywołał orzecznictwo i piśmiennictwo na poparcie stanowiska.
Wskazał na postanowienia siwz, że oferta musi zawierać wypełnione Formularze cenowe wg
załączników 1.1 – 1.18 (str. 12 siwz) oraz, że „Oferta (oraz załączniki do niej) musi być
podpisana (podpis i imienna pieczątka) przez wykonawcę zgodnie z zasadami reprezentacji
/…/
Zamawiający nie zgadza się z argumentacją odwołującego, że „załączniki do formularza
stanowią jedynie sposób obliczenia ceny, która jest podana w Formularzu ofertowym”, gdyż
przedstawione w formularzach cenowych ceny jednostkowe za określone produkty stanową
następnie podstawę do obliczenia wysokości wynagrodzenia częściowego przysługującego
wykonawcy, bowiem przewiduje się rozliczanie fakturami częściowymi zgodnie z faktyczną
ilością produktów i ich cenami jednostkowymi,, co wynika z treści projektu umowy.
Zamawiający zakwestionował tok rozumowania odwołującego wskazując, że w takim
wypadku należałoby uznać, że żaden z Formularzy cenowych od 1.1. do 1.18 nie musiałby
być podpisany, a w konsekwencji być może wypełniany i składany w ofercie. W
konsekwencji takiego rozumowania niemożliwe byłoby poprawianie omyłek rachunkowych
lub stwierdzenie błędu w obliczeniu ceny, a także rozliczania dostaw na podstawie cen
jednostkowych.
W toku rozprawy strony podtrzymały stanowiska.
Zamawiający zwrócił uwagę na załączniki 1.1 - 1.18 (Formularze Cenowe na określony
asortyment produktów) i brak w załączniku 1.2 Formularza (załącznik cena papieru szarego,
ozdobnego i fotograficznego) w miejscu opisanym jako podpis osoby upoważnionej do
zaciągania zobowiązań istnieje ręcznie wpisana data i pieczątka wykonawcy. Brak jest
natomiast podpisu.
Odwołujący stwierdził, iż brak podpisu na jednej stronie oferty nie może stanowić o
nieskuteczności oświadczenia woli. Zauważył, że załącznikami do oferty jest m.in. wzór
Umowy (zał.7), natomiast Formularz Cenowy jest załącznikiem do Umowy. Wskazał na treść
Formularza Oferty str.1 i 2 podpisanego przez wykonawcę, gdzie powołano wszystkie
załączniki 2-7. Wskazał, że oferta w całości, z założenia, jest integralnym dokumentem. Na
poparcie stanowiska wskazał na orzeczenie Sądu Najwyższego o sygn. akt: I CSK 373/11
oraz Sądu Administracyjnego o sygn. akt: I Aca 119/12.
Krajowa Izba Odwoławcza po rozpatrzeniu sprawy na rozprawie, wzięciu pod uwagę
stanowisk stron przedstawionych na piśmie i do protokołu, uwzględniając także
dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w szczególności
postanowienia siwz dotyczące sposobu obliczenia ceny i wymogów co do sposobu
przedstawienia treści oferty zważyła, co następuje.
Stan faktyczny sprawy, tym postanowienia siwz określające sposób przygotowania oferty
oraz treść oferty odwołującego są niesporne.
Odwołujący złożył ofertę obejmującą w zakresie merytorycznego oświadczenia woli
Formularz oferty sporządzony na druku stanowiącym załącznik nr 1 do siwz oraz formularze
cenowe na dostawę określonych asortymentów na wypełnionych drukach 1.1 – 1.18. W
każdym z tych formularzy przewidziano wymóg złożenia podpisu osoby upoważnionej do
zaciągania zobowiązań, wskazanie daty i zgodnie z pkt XIII. 8 także imiennej pieczątki.
Formularz 1.2. nie został opatrzony podpisem, co w konsekwencji oznacza, że nie został
sporządzony i złożony w formie pisemnej. W konsekwencji, biorąc pod uwagę, że
przedmiotowy dokument jest częścią oferty w sensie ścisłym, wykonawca, niezależnie od
faktu, czy przez niedopatrzenie, czy świadomie nie sporządził oferty w formie pisemnej.
Powyższy brak co do formy, która dla oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego, zgodnie z art. 82 ust. 2 ustawy pzp, jest wymagana jako pisemna pod rygorem
nieważności, oznacza zaistnienie przesłanki odrzucenia oferty na podstawie prawnej
wskazanej przez zamawiającego w decyzji o wyniku postępowania.
Należy stwierdzić, że rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie zapadło w konkretnych
okolicznościach faktycznych wynikających zarówno z treści siwz, jak treści oświadczenia
wykonawcy. W szczególności należy zauważyć, że w formularzu oferty wykonawca, jako
załączniki do oferty wskazał załącznik „2, 3, 4, 5, 6, 7, KRS, wpłata wadium”. Nie ma zatem
załącznika nr 1 (obejmującego formularze cenowe), dla którego przewidziano odrębne
podpisy. Gdyby jednak, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca, wykonawca w formularzu
oferty „głównym” wskazał, że obejmuje ona także załączniki cenowe, nie można by
wykluczyć skuteczności takiego oświadczenia. W takim kontekście (hipotetycznym)
rozważania zamawiającego w końcowej części odpowiedzi na odwołania, nie byłyby
oczywiste.
Reasumując jednak, w rozpatrywanej sprawie Izba nie dopatrzyła się w działaniu
zamawiającego naruszenia przepisów ustawy pzp, a w konsekwencji stwierdzić należy, że
czynność zamawiającego polegająca na odrzuceniu oferty odwołującego w oparciu o art. 89
ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp z uwagi na brak własnoręcznego podpisu na formularzu
stanowiącym merytoryczną część oferty tj. brak zachowania wymaganej pod rygorem
nieważności formy pisemnej, była prawidłowa.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący:
…………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 44/16, KIO 46/16 z dnia 2016-02-01
- Sygn. akt KIO 2828/15, KIO 2835/15 z dnia 2016-01-15
- Sygn. akt KIO 2792/15, KIO 2843/15 z dnia 2016-01-15
- Sygn. akt KIO 2736/15, KIO 2738/15 z dnia 2015-12-30
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
