KIO 2197/12

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Andrzej Niwicki Protokolant: Paweł Nowosielski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2012 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 października 2012 r. przez
wykonawcę Editec Polska Sp. z o.o., ul. Sienna 83 lok. 199, 00-815 Warszawa w
postępowaniu prowadzonym przez Państwowe Gospodarstwo Leśne, Lasy Państwowe
reprezentujące Skarb Państwa Nadleśnictwo Borki, ul. 22 Lipca 4, 11-612 Kruklanki.

orzeka:

1. uwzględnia odwołanie i
nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, nakazuje dokonanie ponownego badania i oceny ofert, a w
jego toku poprawienie omyłki w ofercie Odwołującego poprzez wpisanie w pozycji
205 kosztorysu budowlanego ilości 126 sztuk czapek klinkierowych o cenie
jednostkowej 12,69 zł przy niezmienionej wartości pozycji w kwocie 1.600 zł.

2. kosztami postępowania obciąża Państwowe Gospodarstwo Leśne, Lasy Państwowe
reprezentujące Skarb Państwa Nadleśnictwo Borki, ul. 22 Lipca 4, 11-612 Kruklanki i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Editec Polska Sp. z
o.o., ul. Sienna 83 lok. 199, 00-815 Warszawa tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Państwowego Gospodarstwa Leśnego, Lasy Państwowe
reprezentujące Skarb Państwa Nadleśnictwo Borki, ul. 22 Lipca 4, 11-612
Kruklanki na rzecz Editec Polska Sp. z o.o., ul. Sienna 83 lok. 199, 00-815
Warszawa kwotę 13 600 zł 00 gr (słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu
od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych ( Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Olsztynie.

Przewodniczący: ……………

Sygn. akt: KIO 2197 /12

U z a s a d n i e n i e

Zamawiający - Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Borki miejscowość: Kruklanki (dalej: zamawiający) prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia, którego przedmiotem jest budowa budynku biurowego Nadleśnictwa Borki
wraz z infrastrukturą techniczną. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w
Biuletynie Zamówień Publicznych z dnia 7 sierpnia 2012 roku pod poz. 289056.
Editec Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: odwołujący) w odwołaniu
wniesionym dnia 10.10.2012 r. wniósł odwołanie od czynności Zamawiającego,
polegającej na odrzuceniu oferty Odwołującego i zaniechaniu wyboru jego oferty jako
najkorzystniejszej, o czym dowiedział się z pisma przesłanego mu drogą
elektroniczną w dniu 05.10.2012r.
Zaskarżonej czynności zarzucił naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 7 pzp w zw. z art. 87 ust.
2 pkt 3 pzp. poprzez odrzucenie oferty Odwołującego w konsekwencji błędnego
przyjęcia przez Zamawiającego, że Odwołujący nie zgodził się na poprawienie omyłki
w poz. 205 kosztorysu budowlanego, gdy tymczasem Odwołujący nie zgodził się na
poprawienie przedmiotowej omyłki w sposób zaproponowany przez Zamawiającego,
art. 7 Pzp zasady równego traktowania wykonawców i zachowania uczciwej
konkurencji w postępowaniu, poprzez nie umożliwienie Odwołującemu złożenia
wyjaśnień odnośnie treści jego oferty i niezasadne odrzucenie jego oferty.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności
polegającej
na
dokonaniu
wyboru
oferty
najkorzystniejszej,
nakazanie
Zamawiającemu dokonania ponownego badania i oceny ofert, poprawienia omyłek w
ofercie Odwołującego w sposób wskazany przez Odwołującego, a następnie
dokonanie wyboru, jako oferty najkorzystniejszej oferty Odwołującego.
Uzasadniając zarzuty i żądania odwołujący wskazał, co następuje.
Pismem z dnia 03.10.2012r. Zamawiający poinformował Odwołującego, między
innymi, o dokonaniu poprawienia błędu w poz. 205 kosztorysu budowlanego.
Zamawiający zmienił w poz. 205 - ilość sztuk z 1 na 126. W opinii Zamawiającego,
konsekwencjami rachunkowymi dokonanej pomyłki była konieczność zmiany
wartości całej pozycji. Zamawiający pomnożył bowiem cenę wynikającą z kolumny o

nazwie „cena jedn.” dla tej pozycji - 1600.00 zł przez ilość - 126. W ten sposób
wartość pozycji (ostatnia kolumna) uległa powiększeniu z 1600,00 zł na 201.600,00
zł. Pierwotny kosztorys: L.p. Podstawa Opis Jedn. obm. ilość Cena jedn. Wartość
205 d.l. kalkulacja indywidualna dostawa czapek klinkierowych na słupki murowane
0, 38x0,38 szt. 1 1600.0000 1600.00 Kosztorys po zmianach Zamawiającego: L.p.
Podstawa Opis Jedn. obm. ilość Cena jedn. Wartość 205 d.l. kalkulacja indywidualna
dostawa czapek klinkierowych na słupki murowane 0, 38x0,38 szt. 126 1600 201 600
Powyższy sposób dokonania poprawienia omyłki przez Zamawiającego pozostaje
sprzeczny z dyspozycją przepisu art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Dlatego pismem z dnia
05.10.2012r. Odwołujący nie zgodził się na poprawienie omyłki w sposób wskazany
przez Zamawiającego. Odwołujący wskazał, że wskazana w pozycji 205 kosztorysu
ofertowego cena 1.600,00 złotych jest całkowitą ceną oferowaną przez
Odwołującego za opisaną pozycję, uwzględniającą 126 szt. czapek klinkierowych na
słupki murowane. Na tej zasadzie Zamawiający winien odpowiednio poprawić ilość i
cenę jednostkową. Pismem z dnia 05.10.2012r. Zamawiający poinformował
Odwołującego, między innymi o tym. że jego oferta została odrzucona. W
uzasadnieniu stanowiska Zamawiający wskazał, że „brak jest podstaw prawnych do
poprawienia omyłki w sposób podany przez Wykonawcę”. W niniejszym
postępowaniu
dokonanie
przez
Zamawiającego
poprawy
oferty
przez
Zamawiającego prowadzi do absurdalnych, sprzecznych z zasadami logiki,
konsekwencji. W wyniku dokonanych poprawek cena dostawy czapek klinkierowych
na słupki murowane ogrodzenia (wedle rachunku Zamawiającego wynosząca
201.600,00 zł) jest niemalże identyczna z ceną wykonania wszystkich pozostałych
elementów ogrodzenia — 178.638.60 zł, przy czym, co należy w tym miejscu
podkreślić, w jego skład wchodzi wykonanie: cokołów ceglanych, ogrodzenia na
gotowych cokołach, na słupkach ceglanych o wysokości do 1,5 m, ogrodzenia z siatki
na słupkach. W konsekwencji dokonanych przez Zamawiającego zmian, cena
dostawy czapek klinkierowych na słupki murowane ogrodzenia jest ponad 10-krotnie
wyższa, aniżeli cena cokołów i słupków ceglanych, na których to przedmiotowe
czapki klinkierowe mają zostać usadowione. Wobec powyższego pozbawione racji
jest przyjmowanie, że Odwołujący określił - prawidłowo - cenę jednostkową dostawy
czapek na poziomie 1600,00 zł za sztukę, zwłaszcza że cena jednostkowa
ogrodzenia i słupków ceglanych, których wykonanie z oczywistych względów
wymaga znacznie większego nakładu pracy i materiałów, została określona na

poziomie 147,29 zł, a więc na poziomie ponad 10-krotnie niższym. W świetle
powyższego omyłka Odwołującego, wbrew przekonaniu Zamawiającego, nie
polegała jedynie na tym, że w poz. 205 - wskazał nieprawidłową ilość sztuk, zamiast
126 - 1. Odwołujący wskazał także nieprawidłowy cenę jednostkową dostawy
czapek. W zamierzeniu Odwołującego było określenie ceny wynagrodzenia za
wykonanie ogrodzenia na poziomie 180 238,60 zł netto. W tej cenie zawarta została
także cena dostawy czapek. Zamiarem Odwołującego nie była wycena dostawy
czapek na poziomie równym wartości pozostałych elementów wykonania ogrodzenia
wymagających - oczywiście - znacznie większego nakładu pracy i materiałów. Przy
określaniu cen kosztorysowych Odwołujący brał pod uwagę przede wszystkim
ostateczną cenę wykonania tej części zamówienia określoną przez wykonawcę, przy
czym, do poszczególnych pozycji doliczył przysługujące jemu wynagrodzenie.
Zaproponowany przez Zamawiającego sposób poprawienia omyłki prowadzi do
absurdalnych konsekwencji. Jedynym możliwym sposobem poprawienia omyłki
Odwołującego jest, jego zdaniem, przyjęcie ceny jednostkowej dla dostawy czapek
na poziomie 12,69 zł. Przy cenie wykonania cokołów i słupków ceglanych, których
wykonanie, wymaga znacznie większego nakładu pracy i materiałów, na poziomie -
147,29 zł, określenie tejże ceny, na poziomie 12,69 zł, odpowiada pierwotnemu
zamiarowi Odwołującego. Taki sposób poprawienia omyłki jest zgodny z dyspozycją
przepisu art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Wystarczające jest jedynie zmiana w poz. 205
kosztorysu budowlanego ilości sztuk z 1 na 126 oraz uwzględnienie wypływających z
tego konsekwencji rachunkowych. Skoro ustawodawca dopuszcza zmianę ceny
oferty, to tym bardziej, możliwa jest zmiana elementów ją kształtujących, jakim
niewątpliwie są ceny jednostkowe. Granicą zakresu poprawiania omyłek w trybie 87
ust. 2 pkt 3 Pzp, jest istotna zmiana treści oferty. W celu oceny kwestii, czy dana
omyłka ma charakter istotny - należy zważyć przede wszystkim, jakie konsekwencje
będzie miało poprawienie danej oferty.” (KIO/UZP 1277/08). W cytowanym wyżej
wyroku Izba wskazała nadto, iż „artykuł 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p. w szczególności ma na
celu umożliwienie poprawiania tego rodzaju błędów, które mogą się pojawić w trakcie
sporządzania kosztorysu ofertowego. (...)
Zważywszy na wszelkie konsekwencje, jakie będzie pociągać za sobą poprawienie
przedmiotowej omyłki, uzasadnione jest jej poprawienie w sposób wskazany przez
Odwołującego. Dokonanie poprawienia omyłki jest możliwe na podstawie samej
treści oferty, bez składania dodatkowych oświadczeń Odwołującego. Umożliwi to

Zamawiającemu wybór oferty Odwołującego z ceną ofertową, która wskutek
poprawienia omyłki w sposób zaproponowany przez Odwołującego w ogóle nie
ulegnie zmianie i nadal będzie ofertą z najniższą ceną, z korzystną dla
Zamawiającego ceną jednostkową dla przedmiotowej pozycji (na poziomie 12,69 zł).

Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania. Potwierdził fakt poprawienia
omyłki w treści oferty odwołującego, o czym poinformował w piśmie z dnia 3.10.2012
r. Wskazał, że w poz. 205 kosztorysu ofertowego wykonawca popełnił błąd w ilości
sztuk określonych w udostępnionych przedmiarach. Wymagał w przedmiarach 126
czapek klinkierowych, gdy tymczasem wykonawca zaoferował tylko 1 sztukę podając
jednocześnie cenę jednostkową oraz wartość całej pozycji. Zamawiający przyjmując
podaną cenę jednostkową z oferty przemnożył ją przez prawidłową ilość 126 sztuk i
w konsekwencji poprawił wartość dla tej pozycji, a w dalszej kolejności poprawił cenę
całej oferty.
Zamawiający zauważa, że poprawienie omyłki jest możliwe wyłącznie w sytuacji, w
której jest w stanie sam bez pomocy wykonawców dokonać poprawy. Wykonawca
nie wyraził zgody na dokonaną poprawkę, czego konsekwencją była czynność
odrzucenia oferty. Zamawiający zauważył przy tym, że przepis art. 87 ust. 1 ustawy
pzp daje możliwość wzywania do wyjaśnień, a nie określa takiego obowiązku. W
ocenie zamawiającego poprawienie oferty w sposób wskazany przez odwołującego
powodowałby konieczność poprawienia ceny jednostkowej, co doprowadziłoby do
nieuprawnionej zmiany treści złożonej oferty, co jest niedopuszczalne na podstawie
przepisów ustawy pzp.
Zamawiający zwrócił też uwagę że na rynku cena za czapki klinkierowe jest bardzo
zróżnicowana i trudno jest uznać, że należy zmieniać cenę jednostkową wskazaną
przez wykonawcę i nie miał podstaw do kwestionowania cen jednostkowych
podanych przez wykonawcę, chyba że ceny jednostkowe i cena całej oferty wskazują
na cenę rażąco niską. Zamawiający stwierdził także, że nie oceniał oferty
podwykonawczej podmiotu trzeciego(nie załączonej do oferty), który nie ubiega się o
zamówienie publiczne, lecz ofertę odwołującego.
Podkreślił także, że porównywanie kosztów czapek z innymi pozycjami kosztorysu
jest nieuzasadnione. Wykonawca może zresztą znacząco zróżnicować ceny
niektórych pozycji w kosztorysach, a nawet znacząco zaniżać poszczególne pozycje.

Krajowa Izba Odwoławcza po rozpoznaniu sprawy na rozprawie z uwzględnieniem
dokumentacji przedmiotowego postępowania, w szczególności treści oferty
odwołującego oraz mając na uwadze stanowiska stron zgłoszone na piśmie oraz do
protokołu rozprawy Izba ustaliła i zważyła, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Niesporne jest, że w niniejszym postępowaniu przewidziano wynagrodzenie kosztorysowe z
wykonanie przedmiotu zamówienia, czego konsekwencją jest uznanie, iż kosztorys ofertowy
jest częścią oferty.
Okoliczności faktyczne sprawy nie budzą wątpliwości. W poz. 205 kosztorysu ofertowego
wykonawca wpisał dostawę czapek klinkierowych na słupki murowane 0,38x0,38 w ilości 1
sztuka o cenie jednostkowej 1600 zł i wartości 1600 zł. Tym samym popełnił omyłkę nie
uwzględniając wymaganych zgodnie z przedmiarem 126 sztuk czapek klinkierowych.
Dla obydwu jest oczywiste, że oferta w tym miejscu obarczona jest omyłką.
Zamawiający dokonał poprawienia omyłki w sposób zakwestionowany przez wykonawcę
przyjmując, że nie ma podstaw do negowania zadeklarowanej ceny jednostkowej, a w
konsekwencji powyższą cenę przemnożył przez wymaganą liczbę 126 czapek
klinkierowych. Zamawiający uznał za niedopuszczalne dokonywanie poprawienia ceny
jednostkowej. Skład orzekający w niniejszej sprawie nie podziela tego stanowiska. Należy
zauważyć, że art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp mający zastosowanie w przedmiotowej sprawie
nie specyfikuje rodzajów poprawialnych omyłek w ofercie wykonawcy, nie określa też
sposobu poprawienia omyłek, natomiast zastrzega, że omyłki polegające na niezgodności
oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia podlegają poprawieniu, jeżeli nie
powodują istotnych zmian w treści oferty. W ocenie Izby poprawienie omyłki musi być także
oparte na racjonalnych podstawach. W niniejszej sprawie zamawiający przyjął za priorytet
podaną przez odwołującego cenę jednostkową (tożsamą z wartością całej pozycji), co
zdaniem składu orzekającego było założeniem nieracjonalnym. Pomimo słusznego
spostrzeżenia zamawiającego, że ceny materiałów budowlanych są zróżnicowane, w tym
materiałów ceramicznych, do których należą czapki klinkierowe, bezkrytyczne stwierdzenie,
że cena jednej sztuki takiej czapki wynosi aż 1.600 zł jest nie do przyjęcia, a cena tak
wysoka oczywiście na rynku nie występuje. Przyznając jednocześnie, że cena wskazywana
przez odwołującego na poziomie 12,69 zł jest ceną najniższą w porównaniu z cenami
podanymi w innych ofertach, nie ma podstaw do stwierdzenia, by była ona rażąco zaniżona.
Uzasadnione jest zatem przyjęcie stanowiska odwołującego o omyłkowym przedstawieniu
ceny jednostkowej przy jednoczesnej niezmienności wartości pozycji 205, co w
konsekwencji prowadzi do nakazania poprawienia omyłki w ilości sztuk zgodnie z

przedmiarem i omyłki w cenie jednostkowej przy zachowaniu poprawnie skalkulowanej
wartości pozycji i ceny całej oferty.
Izba uznaje, że błędny opis pozycji kosztorysowej był wynikiem nieświadomej omyłki, a nie
zamierzonego działania wykonawcy.
Ponadto, w ocenie Izby, kwestionowana pozycja kosztorysu nie stanowi o istocie przedmiotu
zamówienia. Poprawienie omyłki nie spowoduje przy tym istotnych zmian w treści oferty, w
szczególności nie wpłynie na zmianę ceny oferty. Zdaniem Izby, spełnione tym samym
zostały przesłanki, określone w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, gdyż poprawa omyłki pozostaje bez
istotnego wpływu na treść oferty, w tym również jej cenę.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt
2, § 3 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238), przyznając
odwołującemu koszty zastępstwa prawnego, zgodnie ze złożoną do akt sprawy fakturą.

Przewodniczący: ……………

Wcześniejsze orzeczenia: