rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2012-03-01
rok: 2012
data dokumentu: 2012-03-01
rok: 2012
Powiązane tematy:
- kosztorys
- rażąco niska cena
- uzupełnianie oświadczeń, dokumentów, pełnomocnictw
- warunki udziału w postępowaniu o udzielnie zamówienia publicznego - poleganie na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów (art. 26 ust. 2b)
- zasady udzielania zamówień - zasada równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji
sygnatury akt.:
KIO 346/12
KIO 346/12
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2012 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 lutego 2012 r. przez wykonawcęMiejskie
Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o., 35-310 Rzeszów, ul. Rejtana 6 w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego GminęMiasto Rzeszów – Miejski Zarząd Dróg w
Rzeszowie, 35-064 Rzeszów, ul. Targowa 1
przy udziale wykonawcy Mota-Engil Central Europe S.A., 30-415 Kraków, ul. Wadowicka 8W
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 346/12 po
stronie zamawiającego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 lutego 2012 r. przez wykonawcęMiejskie
Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o., 35-310 Rzeszów, ul. Rejtana 6 w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego GminęMiasto Rzeszów – Miejski Zarząd Dróg w
Rzeszowie, 35-064 Rzeszów, ul. Targowa 1
przy udziale wykonawcy Mota-Engil Central Europe S.A., 30-415 Kraków, ul. Wadowicka 8W
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 346/12 po
stronie zamawiającego
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawcęMiejskie Przedsiębiorstwo Dróg i
Mostów Sp. z o.o., 35-310 Rzeszów, ul. Rejtana 6 i
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę20.000 zł 00 gr.
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych, zero groszy) uiszczonąprzez wykonawcę
Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o., 35-310 Rzeszów, ul. Rejtana 6
tytułem wpisu od odwołania,
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Rzeszowie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 346/12
U z a s a d n i e n i e
W
postępowaniu
prowadzonym
w
trybie
przetargu
nieograniczonego
przez
zamawiającego – GminęMiasto Rzeszów – Miejski Zarząd Dróg w Rzeszowie na rozbudowę
drogi krajowej nr 19 od granicy miasta do skrzyżowania z al. Wyzwolenia wraz z niezbędną
infrastrukturą techniczną, instalacjami i urządzeniami budowlanymi w km 470+946,27 –
473+904,77 w ramach zadania inwestycyjnego pn.: „Rozbudowa ul. Lubelskiej” - numer
postępowania
ZP.2311.102.2011
–
wobec
czynności
oceny
i
wyboru
oferty
najkorzystniejszej, wykonawca Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o. wniósł w
dniu 20 lutego 2012 r. odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO
346/12). O czynnościach zamawiającego został on powiadomiony pismem przesłanym
faksem w dniu 10.02.2012 r. Kopia odwołania została przekazana zamawiającemu w dniu 17
lutego 2012 r. Ogłoszenie o zamówieniu zamieszczone zostało w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 2011/S 201-326984, w dniu 19.10.2011 r. Postępowanie prowadzone jest
według procedury obowiązującej dla postępowańprzekraczających kwotęokreślonąw
rozporządzeniu wykonawczym do ustawy dla robót budowlanych.
W odwołaniu postawione zostały zarzuty naruszenia art. 91 ust. 1 w zw. z art. 89 ust.1
pkt 2, art. 89 ust. 1 pkt 2, art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw z art. 90 ust. 1 i art. 7 ust. 1, art. 26 ust. 3
ustawy Pzp., do czego doprowadziło dokonanie przez zamawiającego wyboru oferty
podlegającej odrzuceniu i zaniechanie wezwania tego wykonawcy do uzupełnienia
dokumentów oraz złożenia wyjaśnieńw przedmiocie rażąco niskiej ceny. Odwołujący wniósł
o nakazanie unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie
czynności badania i oceny ofert, odrzucenie oferty Mota-Engil Central Europe S.A. i
dokonanie ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej, za którąwinna byćuznana oferta
odwołującego się. W przypadku nie podzielenia zasadności podstaw do odrzucenia oferty
Mota-Engil Central Europe S.A., odwołujący wniósł o nakazanie unieważnienia czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenia czynności badania i oceny ofert, w tym
wezwania wykonawcy Mota-Engil Central Europe S.A. do przedłożenia dokumentów i
wyjaśnieńi dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu faktycznym zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
odwołujący wskazywał na niezgodnośćtreści oferty Mota-Engil Central Europe S.A. ze
specyfikacjąistotnych warunków zamówienia w części dotyczącej zakresów robót
wycenionych w kosztorysach w branżach:
- „Branża Drogowa – Zabezpieczenie gazociągów wysokiego ciśnienia” (str. 82 oferty),
rubryki 2,3 i 4 obejmująwęższy od wymaganego w przedmiarze robót zakres prac.
W pozycji 2 zaoferowano formowanie i zagęszczanie nasypów wyłącznie w gruntach
kategorii III (nie objęto formowania i zagęszczania nasypów w gruntach kategorii I, II i IV,
które występująw miejscu robót) i nie wskazano, iżgrunt zostanie pozyskany na koszt
wykonawcy.
W pozycji 3 kosztorysu zaoferowano wyłącznie roboty dotyczące gruntów kategorii II-IV, a
zatem nie objęto profilowania i zagęszczania podłoża w gruncie kategorii I.
W pozycji 4 kosztorysu wykonawca wskazał,że będzie wykonywał dwie warstwy podsypki
piaskowej grub. 15 cm każda – co jest niezgodne z dokumentacjąprzetargowąi projektem
budowlanym.
Odwołujący wskazywał dodatkowo na brak podania pełnej nazwy zadania w
kosztorysach:
- „Branża Sanitarna” (str. 83 oferty),
- „Branża Teletechniczna” (str. 103 oferty),
- „Zieleń” (str. 103 oferty),
co było niezgodne z opracowanym przez zamawiającego wzorcem, wiążącym wykonawców
na podstawie pkt 10.3.5 siwz.
W zakresie naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy, odwołujący wskazywał na zaniechanie
wezwania wykonawcy Mota – Engil Centra Europe S.A. do uzupełnienia dokumentów:
ważnego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej oraz dokumentów dotyczących
podmiotu trzeciego udostępniającego swój potencjał – spółki MANSTEL Bednarczyk, Słowik,
Wiącek Sp. J.
Zdaniem odwołującego, w sytuacji, kiedy ważnośćpolisy ubezpieczenia OC upłynęła przed
dokonaniem czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, zamawiający był zobowiązany
wezwaćwykonawcędo uzupełnienia aktualnej polisy. Zamawiający nie miał podstaw do
wybrania oferty wykonawcy, który na dzieńwyboru nie posiadał ważnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej na kwotęco
najmniej 20 000 000,00 zł.
Odnośnie dokumentów podmiotu trzeciego udostępniającego wykonawcy Mota – Engil
Central Europe S.A. swój potencjał, zdaniem odwołującego zachodziła podstawa dożądania
wykazania za pomocądokumentów wymienionych w punktach 6.1.1 – 6.1.6. siwz, iżw
stosunku do tego podmiotu nie zachodząokoliczności wskazane w art. 24 ust. 1 ustawy (na
zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy). Wykonawca Mota – Engil Central Europe
S.A. wskazał w ofercie na stronie 58 i 60, firmęMANSTEL Bednarczyk, Słowik, Wiącek sp. j.,
która ma braćudział w realizacji części zamówienia poprzez oddanie do dyspozycji swoich
zasobów niezbędnych do realizacji przedmiotowego zamówienia w postaci personelu:
Kierownika robót drogowych Artura D. Jednocześnie w ofercie nie załączono dokumentów:
oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia MANSTEL, aktualnego odpisu KRS dla spółki
MANSTEL, zaświadczenia z ZUS i US dla MANSTEL, oraz zaświadczenia dla MANSTEL.
Odwołujący wskazał na błędy w numeracji stron oferty, które naruszały punkt 10.7
siwz, przez występowanie kilku tron oznaczonych numerem 59.
Niezależnie od wskazanych podstaw do odrzucenia oferty Mota – Engil Centra
Europe S.A, a także ewentualnej konieczności wezwania do uzupełnienia dokumentów w
trybie art. 26 ust. 3 ustawy, odwołujący dodatkowo podnosił, iżw wielu pozycjach kosztorysu
ofertowego „Branża elektryczna”, oferta zwiera rażąco niskącenęopraw sodowych 250 W.
Podana cena jednostkowa jest nierealistyczna w porównaniu do cen rynkowych za dany typ
oprawy, którego oczekiwał zamawiający, co wskazuje na fakt realizacji zamówienia poniżej
kosztów i powinno zwrócił uwagęzamawiającego na ryzyko wykonania zamówienia z
brakiem należytej staranności. Wykonawca winien byćwezwany do złożenia stosownych
dokumentów i wyjaśnieńna podstawie art. 90 ust. 1 ustawy.
Odwołujący swój interes we wniesieniu odwołania wykazywał możliwościąuzyskania
przedmiotowego zamówienia, gdyżjego oferta obecnie sklasyfikowana została na pozycji 2
w rankingu ofert.
W dniu 22 lutego 2012 r. (na podstawie zawiadomienia/wezwania przekazanego przez
zamawiającego wykonawcom faksem w dniu 20.02.2012 r.) do postępowania odwoławczego
przystąpił po stronie zamawiającego wykonawca Mota – Engil Central Europe S.A. z
siedzibąw Krakowie.
Stanowisko Izby
W pierwszej kolejności należało wskazać, iżw przedmiotowej sprawie zastosowanie
znajdowały przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych,
z uwzględnieniem zmian wprowadzonych dwoma ustawami, tj. z dnia 5 listopada 2009 r.
o zmianie ustawy Prawo zamówieńpublicznych oraz ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2009 r., Nr 206, poz. 1591) oraz z dnia 2 grudnia 2009 r.
o zmianie ustawy Prawo zamówieńpublicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009
r., Nr 223, poz. 1778), zwanej dalej „ustawąPzp”.
Na posiedzeniu niejawnym, w którym uczestniczyły strony i wykonawca zgłaszający
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, Izba dopuściła do
udziału w postępowaniu, jako jego uczestnika wykonawcęMota – Engil Central Europe S.A.
(dalej zwanego Mota).
W dalszej kolejności Izba nie stwierdziła, aby w odniesieniu do przedmiotowego
odwołania zachodziła przesłanka jego odrzucenia wskazana w art. 189 ust. 2 ustawy Pzp
i rozpoznała odwołanie merytorycznie po przeprowadzeniu rozprawy.
Na podstawie zebranego materiału, stanowiącego dokumentacjępostępowania o
udzielenie zamówienia publicznego, Izba uznała, iżodwołanie w całości podlegało
oddaleniu, jako bezzasadne.
Zakresem zaskarżenia objęte zostały czynnośćzamawiającego oceny i wyboru oferty
Mota, która zdaniem odwołującego podlegała odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp, jak równieżzachodziły podstawy do wezwania wykonawcy Mota o uzupełnienie
dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp., a także wezwania do złożenia
wyjaśnieńw trybie przewidzianym w art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła, iżpodnoszone przez odwołującego rozbieżności w opisie pozycji 2, 3 i 4
(kosztorysu „Branża Drogowa – Zabezpieczenie gazociągów wysokiego ciśnienia”) chociaż
występują, to nie wskazująna niezgodnośćoferty z treściąsiwz. We wszystkich trzech
pozycjach, wycenione roboty odpowiadajązarówno rodzajowo, jak i ilościowo, opisanym w
przedmiarze robót, w którym zamawiający określił:
- wykonanie nasypów (numer SST D-02.03.01) - „Formowanie i zagęszczanie nasypów o
wysokości do 3,0 m, grunt pozyskany z dokopu na koszt wykonawcy V=11,35
m
с
*3,92m²=44,5m³”;
- koryto wraz z profilowaniem i zagęszczeniem podłoża (nr SST D-04.01.01) – „Profilowanie i
zagęszczanie podłoża pod warstwy konstrukcyjne nawierzchni F=10,7m*9,85m=105,4m²”;
- nawierzchnie z elementów prefabrykowanych (nr SST D-10.03.01) – „Ułożenie
prefabrykowanych płytżelbetowych o wymiarach 300*150 grubości 18cm układane w dwóch
warstwach (2*18) na podsypce piaskowej grub. 15 cm z wypełnieniem spoin piaskiem –
powierzchnia płyt F=2*31,5m²=65m²”.
Wykonawca Mota w kosztorysie ofertowym zamieścił w odniesieniu do wskazanych pozycji
opisy:
- poz. 2 wykonanie nasypów – formowanie i zagęszczanie nasypów o wysokości do 3,0 m
spycharkami w gruncie kat III – współczynnik zagęszczania js=1,05 (ilość44,5 m³);
- poz. 3 koryto wraz z profilowaniem i zagęszczaniem podłoża – profilowanie i zagęszczanie
podłoża wykonywane mechanicznie w gruncie kat. II-IV pod warstwy konstrukcyjne
nawierzchni (ilość105,4 m²);
- poz. 4 nawierzchnie z elementów prefabrykowanych: nawierzchnie z płytżelbetowych o
wymiarach 300*150 grubości 18 cm układane w dwóch warstwach (2*18) na posypce
piaskowej grub. 15cm z wypełnieniem spoin piaskiem (ilość63 m²) – poz. 4.1 oraz warstwy
podsypkowe piaskowe zagęszczane mechanicznie o gr. 15 cm – obok czynnego pasa jezdni
(131-230 poj.) w ilości 63 m² - poz. 4.2.
Zamawiający w piśmie z dnia 30.01.2012 r. zwrócił siędo wykonawcy Mota o wyrażenie
zgody na poprawienie omyłek wynikających z braku wskazania w powyższych pozycjach
kosztorysu branży drogowej, numerów specyfikacji technicznej (SST). Wykonawca w
oświadczeniu z dnia 02.02.2012 r. wyraził zgodęna ich wprowadzenie.
W ocenie składu orzekającego, opis pozycji kosztorysowych z oferty Mota nie
wskazywał na zawężenie zakresu prac w stosunku do wymaganego w dokumentacji
projektowej. Jak odwołujący zauważył, uszczegółowienie zakresu prac w stosunku do opisu
zawartego w przedmiarze robót, znajdowało sięw szczegółowych specyfikacjach
technicznych (SST), zawierających ustalenia dotyczące zasad prowadzenia robót ziemnych,
obejmujące wykonanie i odbiór nasypów w gruntach kategorii I-IV (D-02.02.01). W ocenie
Izby, odwołanie sięw SST do kategorii gruntów I-IV oznacza jedynie, iżzasady określone w
szczegółowej specyfikacji technicznej znajdujązastosowanie do wykonania i odbioru prac
ziemnych prowadzonych w gruntach danej kategorii. Nadinterpretacjąbyłoby natomiast
wywodzenie, iżzamawiający narzucił kategorie gruntu z jakiego należało wykonaćnasypy
(poz.2), czy teżzagęszczanie podłoża (poz.3), konieczne do uwzględnienia w kosztorysach
ofertowych. W kosztorysie ofertowym wykonawca Mota wskazał na kategorięIII gruntu do
wykonania nasypów wraz ze współczynnikiem zgęszczenia „js=1,05”, wyższym od
minimalnej wartości wskazanej w SST (Is 0,97 - ponad 2 metry wysokości nasypu, str. 42).
Odwołujący nie zaprzeczył prawdziwości twierdzeniom wykonawcy Mota, iżzgodnie ze
sztukąbudowlanąprzy budowie dróg do wykonania nasypu o wysokości 3 m, stosuje się
grunty kat. III, które wykonawca uwzględnił przy opisie pozycji kosztorysowej. Izba uznała, iż
doprecyzowanie w opisie pozycji kategorii gruntu nie dowodziło jeszcze niezgodności oferty
Mota ze specyfikacjąistotnych warunków zamówienia, przede wszystkim na tej podstawie, iż
współczynnik zagęszczenia odpowiadał wymaganiom zamawiającego opisanym w SST, do
której przestrzegania wykonawca zobowiązał sięw ofercie, między innymi wyrażając zgodę
na poprawienie omyłki poprzez uzupełnienie w kosztorysie ofertowym informacji o numerach
właściwych SST. Podobnie należało ocenićrozbieżnośćpolegającąna wskazaniu w
kosztorysie ofertowym w poz. 3 gruntów kategorii II-IV, w jakich miało byćwykonywane
profilowanie i zagęszczenie podłoża. Izba uznała, iżwskazanie to nie ma istotnego
znaczenia dla treści oferty, w której wykonawca przyjął na siebie zobowiązanie do realizacji
prac według zasad określonych w SST dla gruntów kat. I-IV, w ilości wskazanej przez
zamawiającego, a ich wyszczególnienie nie stanowiło wymaganej treści oferty podlegającej
weryfikacji pod kątem zgodności z siwz.
Izba uznała za sprzeczne ze stanem faktycznym stanowisko odwołującego dotyczące treści
kosztorysu ofertowego wykonawcy Mota zawartej w poz. 4.1 i 4.2. W kosztorysie dokonano
rozbicia pozycji 4 z przedmiaru robót dot. nawierzchni z elementów prefabrykowanych na
dwie, z których pierwsza odpowiadała opisem zakresowi prac objętych dokumentacją
przetargową(4.1), a druga obejmowała wykonanie podsypki piaskowej obok czynnego pasa
jezdni (4.2). Obie pozycje stanowiąodrębny zakres czynności związanych z wykonaniem
nawierzchni, do których wyceny przyjęto odmienne nakłady rzeczowe (KNNR), co znalazło
wyraz w wartości tych pozycji. W oparciu o powyższe, stanowisko odwołującego w którym
twierdził, iżMota zamierza wykonaćdwie warstwy podsypki, każda po 15 cm pod
nawierzchnięz płytżelbetowych, Izba uznała za bezpodstawne.
Nie mogły równieżprowadzićdo uwzględnienia zarzutu niezgodności treści oferty
Mota z siwz podnoszone okoliczności dotycząc braku podania pełnej nazwy zadania w
nagłówkach kosztorysu ofertowego w branżach: sanitarnej (str. 83), teletechnicznej (str. 103)
i zieleń(str. 114). Dopiero ewentualne niezgodności w dalszej treści kosztorysu, tj.
wycenionych pozycjach, mogłyby uzasadniaćformułowanie tezy o niezgodności
merytorycznej treści oferty z siwz. Odwołujący nie formułował w tym zakresieżadnych
zarzutów, co prowadziło do przyjęcia, iżkosztorys obejmował cały zakres prac w
poszczególnych branżach, a zatem nie było podstaw do odrzucenia oferty Mota na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Samo stwierdzenia wystąpienia odstępstw w
stosunku do wzoru opracowanego przez zamawiającego, bez szczegółowej analizy wpływu
wprowadzonej przez wykonawców zmiany na zakresświadczenia, nie może prowadzićdo
uwzględnienia zarzutu niezgodności treści oferty ze specyfikacjąistotnych warunków
zamówienia. Dotyczy to równieżprzyjętego przez wykonawcęMota sposobu numeracji stron
oferty, w których częśćbyła oznaczona tym samym numerem z dodanym kolejnym
oznaczeniem literowym.
W oparciu o powyższe, Izba oddaliła zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, stwierdzając, iżodwołujący nie wykazał wystąpienia merytorycznej
niezgodności w treści oferty Motaz z wymaganiami zamawiającego.
W dalszej kolejności Izba rozpoznała zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.,
który zdaniem odwołującego znajdował zastosowanie, po pierwsze w związku z upływem
ważności załączonej do oferty polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności gospodarczej, a po drugie w związku z brakiem załączenia do
oferty Mota dokumentów dotyczących podmiotu trzeciego, na którego zasobach wykonawca
polegał na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp.
Oceniając zasadnośćtwierdzenia odwołującego o konieczności wezwania
wykonawcy Mota w trybie przewidzianym w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia
dokumentu – polisy OC, Izba ustaliła, iżna stronach od 63 do 69 oferty Mota, znajduje się
kopia polisa ubezpieczenia OC o numerze 901004774292 wystawiona w dniu 20.01.2010 r.,
obejmująca okres ubezpieczenia od 25.01.2010 r. do 24.01.2012 r. na sumęgwarancyjną
30.000.000 zł. Zamawiający wymagał od wykonawców posiadania ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej na kwotęco
najmniej 20 000 000,00 zł. (pkt 5.1.3 siwz). Termin składania ofert w postępowaniu upłynął w
dniu 19.12.2011 r. Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp, zamawiający wyklucza z
postępowania wykonawców, którzy nie wykazali spełniania warunku udziału w
postępowaniu. Ocenia spełnienia warunku udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego dokonywana jest nie później niżna dzieńskładania ofert/wniosków o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu, co wynika z treści art. 26 ust. 2a i art. 26 ust. 3
ustawy Pzp. Niezależnie od szybkości czynności oceny ofert zamawiającego, jej wyniki
zawsze opierająsięna stanie stwierdzonym w dokumentach, wystawionych zasadniczo
przed upływem terminu składania ofert/wniosków. Na gruncie przepisów ustawy Pzp nie jest
możliwe badanie aktualności dokumentów po terminie wyznaczonym jako dzieńskładania
ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, nawet w przypadku ich
późniejszego uzupełnienia. Ustawodawca nie przewidział procedury umożliwiającej
weryfikacjęaktualności stanu stwierdzonego w dokumentach na dzieńzakończenia oceny
przez zamawiającego i dokonywania wyboru oferty najkorzystniejszej. Przyjęta przez
ustawodawcękonstrukcja warunków udziału w postępowaniu i ich oceny zakłada
koniecznośćzbadania sytuacji podmiotu ubiegającego sięo zamówienie wyłącznie na dzień
złożenia oferty/wniosku i z wynikami tej oceny powiązane zostało stwierdzenie braku
wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu (art. 24.2 pkt 4 ustawy Pzp.) i
ewentualne skierowanie wezwania do uzupełnienia dokumentów (art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.).
Mając na uwadze poczynione rozważania, Izba uznała, iżnie zachodziły podstawy do
wezwania wykonawcy Mota o uzupełnienie dokumentu – polisy OC, złożonej w ofercie i
potwierdzającej fakt bycia ubezpieczonym w wymaganej wysokości.
Odnośnie dokumentów dotyczących podmiotu trzeciego udostępniającego swój
potencjał wykonawcy, których uzupełnienia domagał sięodwołujący, w pierwszej kolejności
należało odnieśćsiędo wskazanej w odwołaniu podstawy faktycznej zarzutu zaniechania
wezwania do uzupełnienia dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Odwołujący
podnosił, iżwykonawca Mota w ofercie na stronie 58 i 60 wskazał firmęMANSTEL
Bednarczyk, Słowik, Wiącek sp. j., która ma braćudział w realizacji zamówienia poprzez
oddanie do dyspozycji wykonawcy swoich zasobów niezbędnych do realizacji
przedmiotowego zamówienia w postaci personelu: Kierownik robót drogowych Artur D. Izba
ustaliła, iżna stronie 58 oferty, zawierającej wykaz osób zdolnych do wykonania zamówienia
wskazany został jako Kierownik robót drogowych Pan Artur D. – zatrudniony na podstawie
umowy o pracęu wykonawcy Mota. Natomiast na stronie 59 oferty wykazany został
pracownik podmiotu trzeciego udostępniającego swój potencjał w trybie art. 26 ust. 2 b
ustawy Pzp- Kierownik robót branży elektrycznej Pan Bronisław S., równieżprzywołany w
treści oświadczenia podmiotu ze str. 60 oferty. Izba uznała, iżbłąd odwołującego przy
sporządzeniu uzasadnienia, prowadzićmusiał do oddalenia zarzutu, gdyżwskazany w
uzasadnieniu odwołania Artur D. nie był udostępniony przez podmiot trzeci wykonawcy Mota
w trybie art. 26 ust. 2b ustawy Pzp. Rozszerzenie uzasadnienia faktycznego zarzutu przez
objęcie nim okoliczności udostępnienia Kierownika robót branży elektrycznej, stanowiłoby
istotnąmodyfikacjęzakresu odwołania, w ocenie składu orzekającego niedopuszczalną. Izba
na podstawie art. 192 ust. 7 ustawy Pzp. orzeka w granicach podniesionych w odwołaniu
zarzutów, których granice wyznaczone zostaje w uzasadnieniu faktycznym i prawnym.
Na marginesie, Izba wskazuje, iżdla stwierdzenia obowiązku przedłożenia przez podmiot
trzeci dokumentów, konieczne jest ziszczenie przesłanek wynikających z przepisów
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30.12.2009 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr 226, poz. 1817). Zgodnie z treści §1 ust. 2
rozporządzenia, powtórzonąw pkt 6.1.7. siwz, zamawiający możeżądaćod wykonawcy
przedstawienia w odniesieniu do podmiotów, na których zasobach polega na zasadach
określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, dokumentów potwierdzających brak podstaw do
wykluczenia z postępowania, jedynie w sytuacji, kiedy podmioty te będąbrały udział w
realizacji części zamówienia. Nie jest więc wystarczające samo stwierdzenie korzystania
przez wykonawcęz potencjału podmiotu trzeciego na zasadach wskazanych w przepisie art.
26 ust. 2b, tj. wykazanie możliwości dysponowania tym potencjałem przy wykonaniu
zamówienia, konieczne jest także ustalenie udziału tego podmiotu w realizacji części
zamówienia. Na podstawie oświadczenia podmiotu trzeciego – firmy MANSTEL (str. 60
oferty) nie wynika, aby zobowiązał sięon do udziału w realizacji części przedmiotu
zamówienia.
Ostatni zarzut podniesiony w odwołaniu dotyczy stwierdzonej przez odwołującego
podstawy skierowania do wykonawcy Mota wezwania do złożenia wyjaśnieńw przedmiocie
rażąco niskiej ceny.
Odwołujący wskazywał jako rażąco niską, niewiarygodną, nierealistycznąw
porównaniu do cen rynkowych cenęzaoferowanąza oprawy oświetlenia zewnętrznego włą
cznej ilości 180 sztuk.
Na podstawie zestawienia ofert złożonych w przedmiotowym postępowaniu na
identyczny zakres przedmiotu zamówienia, Izba ustaliła, iżcena oferty Mota była najniższa i
wyniosła 29.300.710,51 zł., a kolejne dwie nie przekraczały 30 mln zł. (odpowiednio
29.619.991,12 zł. – Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o. i 29.885.630,56 zł.)
Kolejne oferty wahały sięod 30 do ponad 42 mln zł. Zamawiający oszacował wartość
przedmiotu zamówienia na kwotęprzekraczającą47 mln zł. Odwołujący wskazywał na
istotne znaczenie wycenionych pozycji kosztorysowych dotyczących opraw oświetleniowych
250 W, których łączna wartośćw ofercie Mota wyniosła 111.948,62 zł., natomiast w ofertach
pozostałych wykonawców ich wartośćwahała sięod 756.000,00 zł. do 936.000,00 zł.
Zestawienie ofert wskazuje na niezasadnośćzarzutu odwołującego. Nie można
wyłącznie w oparciu o różnice w cenach stwierdzić, iżoferta Mota znacznie odbiega od ofert
pozostałych wykonawców, co ewentualnie mogło powodowaćpodejrzenie złożenia rażąco
niskiej ceny uzasadniające zwrócenie sięo złożenie wyjaśnieńw trybie art. 90 ust.1 ustawy
Pzp. Samo stwierdzenie znacznej różnicy w wycenie jednego z elementów zamówienia nie
dowodziło rażąco niskiej ceny całej oferty, chociażby miało ono decydujące znaczenie dla
ustalenie kolejności ofert. Odwołujący wskazywał na niebezpieczeństwo nienależytej
realizacji tej części przedmiotu zamówienia, co jednak nie mogło byćuznane za
wystarczające dla wszczęcia procedury zmierzającej do wyjaśnienia elementów
kalkulacyjnych oferty. Izba przyznaje, iżznaczące obniżenie ceny opraw mogło powodować
podejrzenie niezgodności w tej części przedmiotuświadczenia z wymaganiem
zamawiającego o konieczności zastosowania opraw o wyglądzie zbliżonym do
przedstawionego w dokumentacji, co jednak nie zostało objęte przedmiotem zarzutu w
odwołaniu. Liczne orzecznictwo w tym temacie wskazuje na koniecznośćbadania całej oferty
pod kątem wystąpienia rażąco niskiej ceny, co w okolicznościach dotyczących oferty Mota
nie mogło prowadzićdo uwzględnienia odwołania równieżw zakresie tego zarzutu.
W związku z przedstawionym uzasadnieniem, odwołanie w całości podlegało
oddaleniu.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 Prawa zamówieńpublicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust. 4
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawcęMiejskie Przedsiębiorstwo Dróg i
Mostów Sp. z o.o., 35-310 Rzeszów, ul. Rejtana 6 i
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę20.000 zł 00 gr.
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych, zero groszy) uiszczonąprzez wykonawcę
Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o., 35-310 Rzeszów, ul. Rejtana 6
tytułem wpisu od odwołania,
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Rzeszowie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 346/12
U z a s a d n i e n i e
W
postępowaniu
prowadzonym
w
trybie
przetargu
nieograniczonego
przez
zamawiającego – GminęMiasto Rzeszów – Miejski Zarząd Dróg w Rzeszowie na rozbudowę
drogi krajowej nr 19 od granicy miasta do skrzyżowania z al. Wyzwolenia wraz z niezbędną
infrastrukturą techniczną, instalacjami i urządzeniami budowlanymi w km 470+946,27 –
473+904,77 w ramach zadania inwestycyjnego pn.: „Rozbudowa ul. Lubelskiej” - numer
postępowania
ZP.2311.102.2011
–
wobec
czynności
oceny
i
wyboru
oferty
najkorzystniejszej, wykonawca Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o. wniósł w
dniu 20 lutego 2012 r. odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO
346/12). O czynnościach zamawiającego został on powiadomiony pismem przesłanym
faksem w dniu 10.02.2012 r. Kopia odwołania została przekazana zamawiającemu w dniu 17
lutego 2012 r. Ogłoszenie o zamówieniu zamieszczone zostało w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 2011/S 201-326984, w dniu 19.10.2011 r. Postępowanie prowadzone jest
według procedury obowiązującej dla postępowańprzekraczających kwotęokreślonąw
rozporządzeniu wykonawczym do ustawy dla robót budowlanych.
W odwołaniu postawione zostały zarzuty naruszenia art. 91 ust. 1 w zw. z art. 89 ust.1
pkt 2, art. 89 ust. 1 pkt 2, art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw z art. 90 ust. 1 i art. 7 ust. 1, art. 26 ust. 3
ustawy Pzp., do czego doprowadziło dokonanie przez zamawiającego wyboru oferty
podlegającej odrzuceniu i zaniechanie wezwania tego wykonawcy do uzupełnienia
dokumentów oraz złożenia wyjaśnieńw przedmiocie rażąco niskiej ceny. Odwołujący wniósł
o nakazanie unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie
czynności badania i oceny ofert, odrzucenie oferty Mota-Engil Central Europe S.A. i
dokonanie ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej, za którąwinna byćuznana oferta
odwołującego się. W przypadku nie podzielenia zasadności podstaw do odrzucenia oferty
Mota-Engil Central Europe S.A., odwołujący wniósł o nakazanie unieważnienia czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenia czynności badania i oceny ofert, w tym
wezwania wykonawcy Mota-Engil Central Europe S.A. do przedłożenia dokumentów i
wyjaśnieńi dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu faktycznym zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
odwołujący wskazywał na niezgodnośćtreści oferty Mota-Engil Central Europe S.A. ze
specyfikacjąistotnych warunków zamówienia w części dotyczącej zakresów robót
wycenionych w kosztorysach w branżach:
- „Branża Drogowa – Zabezpieczenie gazociągów wysokiego ciśnienia” (str. 82 oferty),
rubryki 2,3 i 4 obejmująwęższy od wymaganego w przedmiarze robót zakres prac.
W pozycji 2 zaoferowano formowanie i zagęszczanie nasypów wyłącznie w gruntach
kategorii III (nie objęto formowania i zagęszczania nasypów w gruntach kategorii I, II i IV,
które występująw miejscu robót) i nie wskazano, iżgrunt zostanie pozyskany na koszt
wykonawcy.
W pozycji 3 kosztorysu zaoferowano wyłącznie roboty dotyczące gruntów kategorii II-IV, a
zatem nie objęto profilowania i zagęszczania podłoża w gruncie kategorii I.
W pozycji 4 kosztorysu wykonawca wskazał,że będzie wykonywał dwie warstwy podsypki
piaskowej grub. 15 cm każda – co jest niezgodne z dokumentacjąprzetargowąi projektem
budowlanym.
Odwołujący wskazywał dodatkowo na brak podania pełnej nazwy zadania w
kosztorysach:
- „Branża Sanitarna” (str. 83 oferty),
- „Branża Teletechniczna” (str. 103 oferty),
- „Zieleń” (str. 103 oferty),
co było niezgodne z opracowanym przez zamawiającego wzorcem, wiążącym wykonawców
na podstawie pkt 10.3.5 siwz.
W zakresie naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy, odwołujący wskazywał na zaniechanie
wezwania wykonawcy Mota – Engil Centra Europe S.A. do uzupełnienia dokumentów:
ważnego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej oraz dokumentów dotyczących
podmiotu trzeciego udostępniającego swój potencjał – spółki MANSTEL Bednarczyk, Słowik,
Wiącek Sp. J.
Zdaniem odwołującego, w sytuacji, kiedy ważnośćpolisy ubezpieczenia OC upłynęła przed
dokonaniem czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, zamawiający był zobowiązany
wezwaćwykonawcędo uzupełnienia aktualnej polisy. Zamawiający nie miał podstaw do
wybrania oferty wykonawcy, który na dzieńwyboru nie posiadał ważnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej na kwotęco
najmniej 20 000 000,00 zł.
Odnośnie dokumentów podmiotu trzeciego udostępniającego wykonawcy Mota – Engil
Central Europe S.A. swój potencjał, zdaniem odwołującego zachodziła podstawa dożądania
wykazania za pomocądokumentów wymienionych w punktach 6.1.1 – 6.1.6. siwz, iżw
stosunku do tego podmiotu nie zachodząokoliczności wskazane w art. 24 ust. 1 ustawy (na
zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy). Wykonawca Mota – Engil Central Europe
S.A. wskazał w ofercie na stronie 58 i 60, firmęMANSTEL Bednarczyk, Słowik, Wiącek sp. j.,
która ma braćudział w realizacji części zamówienia poprzez oddanie do dyspozycji swoich
zasobów niezbędnych do realizacji przedmiotowego zamówienia w postaci personelu:
Kierownika robót drogowych Artura D. Jednocześnie w ofercie nie załączono dokumentów:
oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia MANSTEL, aktualnego odpisu KRS dla spółki
MANSTEL, zaświadczenia z ZUS i US dla MANSTEL, oraz zaświadczenia dla MANSTEL.
Odwołujący wskazał na błędy w numeracji stron oferty, które naruszały punkt 10.7
siwz, przez występowanie kilku tron oznaczonych numerem 59.
Niezależnie od wskazanych podstaw do odrzucenia oferty Mota – Engil Centra
Europe S.A, a także ewentualnej konieczności wezwania do uzupełnienia dokumentów w
trybie art. 26 ust. 3 ustawy, odwołujący dodatkowo podnosił, iżw wielu pozycjach kosztorysu
ofertowego „Branża elektryczna”, oferta zwiera rażąco niskącenęopraw sodowych 250 W.
Podana cena jednostkowa jest nierealistyczna w porównaniu do cen rynkowych za dany typ
oprawy, którego oczekiwał zamawiający, co wskazuje na fakt realizacji zamówienia poniżej
kosztów i powinno zwrócił uwagęzamawiającego na ryzyko wykonania zamówienia z
brakiem należytej staranności. Wykonawca winien byćwezwany do złożenia stosownych
dokumentów i wyjaśnieńna podstawie art. 90 ust. 1 ustawy.
Odwołujący swój interes we wniesieniu odwołania wykazywał możliwościąuzyskania
przedmiotowego zamówienia, gdyżjego oferta obecnie sklasyfikowana została na pozycji 2
w rankingu ofert.
W dniu 22 lutego 2012 r. (na podstawie zawiadomienia/wezwania przekazanego przez
zamawiającego wykonawcom faksem w dniu 20.02.2012 r.) do postępowania odwoławczego
przystąpił po stronie zamawiającego wykonawca Mota – Engil Central Europe S.A. z
siedzibąw Krakowie.
Stanowisko Izby
W pierwszej kolejności należało wskazać, iżw przedmiotowej sprawie zastosowanie
znajdowały przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych,
z uwzględnieniem zmian wprowadzonych dwoma ustawami, tj. z dnia 5 listopada 2009 r.
o zmianie ustawy Prawo zamówieńpublicznych oraz ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2009 r., Nr 206, poz. 1591) oraz z dnia 2 grudnia 2009 r.
o zmianie ustawy Prawo zamówieńpublicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009
r., Nr 223, poz. 1778), zwanej dalej „ustawąPzp”.
Na posiedzeniu niejawnym, w którym uczestniczyły strony i wykonawca zgłaszający
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, Izba dopuściła do
udziału w postępowaniu, jako jego uczestnika wykonawcęMota – Engil Central Europe S.A.
(dalej zwanego Mota).
W dalszej kolejności Izba nie stwierdziła, aby w odniesieniu do przedmiotowego
odwołania zachodziła przesłanka jego odrzucenia wskazana w art. 189 ust. 2 ustawy Pzp
i rozpoznała odwołanie merytorycznie po przeprowadzeniu rozprawy.
Na podstawie zebranego materiału, stanowiącego dokumentacjępostępowania o
udzielenie zamówienia publicznego, Izba uznała, iżodwołanie w całości podlegało
oddaleniu, jako bezzasadne.
Zakresem zaskarżenia objęte zostały czynnośćzamawiającego oceny i wyboru oferty
Mota, która zdaniem odwołującego podlegała odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp, jak równieżzachodziły podstawy do wezwania wykonawcy Mota o uzupełnienie
dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp., a także wezwania do złożenia
wyjaśnieńw trybie przewidzianym w art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła, iżpodnoszone przez odwołującego rozbieżności w opisie pozycji 2, 3 i 4
(kosztorysu „Branża Drogowa – Zabezpieczenie gazociągów wysokiego ciśnienia”) chociaż
występują, to nie wskazująna niezgodnośćoferty z treściąsiwz. We wszystkich trzech
pozycjach, wycenione roboty odpowiadajązarówno rodzajowo, jak i ilościowo, opisanym w
przedmiarze robót, w którym zamawiający określił:
- wykonanie nasypów (numer SST D-02.03.01) - „Formowanie i zagęszczanie nasypów o
wysokości do 3,0 m, grunt pozyskany z dokopu na koszt wykonawcy V=11,35
m
с
*3,92m²=44,5m³”;
- koryto wraz z profilowaniem i zagęszczeniem podłoża (nr SST D-04.01.01) – „Profilowanie i
zagęszczanie podłoża pod warstwy konstrukcyjne nawierzchni F=10,7m*9,85m=105,4m²”;
- nawierzchnie z elementów prefabrykowanych (nr SST D-10.03.01) – „Ułożenie
prefabrykowanych płytżelbetowych o wymiarach 300*150 grubości 18cm układane w dwóch
warstwach (2*18) na podsypce piaskowej grub. 15 cm z wypełnieniem spoin piaskiem –
powierzchnia płyt F=2*31,5m²=65m²”.
Wykonawca Mota w kosztorysie ofertowym zamieścił w odniesieniu do wskazanych pozycji
opisy:
- poz. 2 wykonanie nasypów – formowanie i zagęszczanie nasypów o wysokości do 3,0 m
spycharkami w gruncie kat III – współczynnik zagęszczania js=1,05 (ilość44,5 m³);
- poz. 3 koryto wraz z profilowaniem i zagęszczaniem podłoża – profilowanie i zagęszczanie
podłoża wykonywane mechanicznie w gruncie kat. II-IV pod warstwy konstrukcyjne
nawierzchni (ilość105,4 m²);
- poz. 4 nawierzchnie z elementów prefabrykowanych: nawierzchnie z płytżelbetowych o
wymiarach 300*150 grubości 18 cm układane w dwóch warstwach (2*18) na posypce
piaskowej grub. 15cm z wypełnieniem spoin piaskiem (ilość63 m²) – poz. 4.1 oraz warstwy
podsypkowe piaskowe zagęszczane mechanicznie o gr. 15 cm – obok czynnego pasa jezdni
(131-230 poj.) w ilości 63 m² - poz. 4.2.
Zamawiający w piśmie z dnia 30.01.2012 r. zwrócił siędo wykonawcy Mota o wyrażenie
zgody na poprawienie omyłek wynikających z braku wskazania w powyższych pozycjach
kosztorysu branży drogowej, numerów specyfikacji technicznej (SST). Wykonawca w
oświadczeniu z dnia 02.02.2012 r. wyraził zgodęna ich wprowadzenie.
W ocenie składu orzekającego, opis pozycji kosztorysowych z oferty Mota nie
wskazywał na zawężenie zakresu prac w stosunku do wymaganego w dokumentacji
projektowej. Jak odwołujący zauważył, uszczegółowienie zakresu prac w stosunku do opisu
zawartego w przedmiarze robót, znajdowało sięw szczegółowych specyfikacjach
technicznych (SST), zawierających ustalenia dotyczące zasad prowadzenia robót ziemnych,
obejmujące wykonanie i odbiór nasypów w gruntach kategorii I-IV (D-02.02.01). W ocenie
Izby, odwołanie sięw SST do kategorii gruntów I-IV oznacza jedynie, iżzasady określone w
szczegółowej specyfikacji technicznej znajdujązastosowanie do wykonania i odbioru prac
ziemnych prowadzonych w gruntach danej kategorii. Nadinterpretacjąbyłoby natomiast
wywodzenie, iżzamawiający narzucił kategorie gruntu z jakiego należało wykonaćnasypy
(poz.2), czy teżzagęszczanie podłoża (poz.3), konieczne do uwzględnienia w kosztorysach
ofertowych. W kosztorysie ofertowym wykonawca Mota wskazał na kategorięIII gruntu do
wykonania nasypów wraz ze współczynnikiem zgęszczenia „js=1,05”, wyższym od
minimalnej wartości wskazanej w SST (Is 0,97 - ponad 2 metry wysokości nasypu, str. 42).
Odwołujący nie zaprzeczył prawdziwości twierdzeniom wykonawcy Mota, iżzgodnie ze
sztukąbudowlanąprzy budowie dróg do wykonania nasypu o wysokości 3 m, stosuje się
grunty kat. III, które wykonawca uwzględnił przy opisie pozycji kosztorysowej. Izba uznała, iż
doprecyzowanie w opisie pozycji kategorii gruntu nie dowodziło jeszcze niezgodności oferty
Mota ze specyfikacjąistotnych warunków zamówienia, przede wszystkim na tej podstawie, iż
współczynnik zagęszczenia odpowiadał wymaganiom zamawiającego opisanym w SST, do
której przestrzegania wykonawca zobowiązał sięw ofercie, między innymi wyrażając zgodę
na poprawienie omyłki poprzez uzupełnienie w kosztorysie ofertowym informacji o numerach
właściwych SST. Podobnie należało ocenićrozbieżnośćpolegającąna wskazaniu w
kosztorysie ofertowym w poz. 3 gruntów kategorii II-IV, w jakich miało byćwykonywane
profilowanie i zagęszczenie podłoża. Izba uznała, iżwskazanie to nie ma istotnego
znaczenia dla treści oferty, w której wykonawca przyjął na siebie zobowiązanie do realizacji
prac według zasad określonych w SST dla gruntów kat. I-IV, w ilości wskazanej przez
zamawiającego, a ich wyszczególnienie nie stanowiło wymaganej treści oferty podlegającej
weryfikacji pod kątem zgodności z siwz.
Izba uznała za sprzeczne ze stanem faktycznym stanowisko odwołującego dotyczące treści
kosztorysu ofertowego wykonawcy Mota zawartej w poz. 4.1 i 4.2. W kosztorysie dokonano
rozbicia pozycji 4 z przedmiaru robót dot. nawierzchni z elementów prefabrykowanych na
dwie, z których pierwsza odpowiadała opisem zakresowi prac objętych dokumentacją
przetargową(4.1), a druga obejmowała wykonanie podsypki piaskowej obok czynnego pasa
jezdni (4.2). Obie pozycje stanowiąodrębny zakres czynności związanych z wykonaniem
nawierzchni, do których wyceny przyjęto odmienne nakłady rzeczowe (KNNR), co znalazło
wyraz w wartości tych pozycji. W oparciu o powyższe, stanowisko odwołującego w którym
twierdził, iżMota zamierza wykonaćdwie warstwy podsypki, każda po 15 cm pod
nawierzchnięz płytżelbetowych, Izba uznała za bezpodstawne.
Nie mogły równieżprowadzićdo uwzględnienia zarzutu niezgodności treści oferty
Mota z siwz podnoszone okoliczności dotycząc braku podania pełnej nazwy zadania w
nagłówkach kosztorysu ofertowego w branżach: sanitarnej (str. 83), teletechnicznej (str. 103)
i zieleń(str. 114). Dopiero ewentualne niezgodności w dalszej treści kosztorysu, tj.
wycenionych pozycjach, mogłyby uzasadniaćformułowanie tezy o niezgodności
merytorycznej treści oferty z siwz. Odwołujący nie formułował w tym zakresieżadnych
zarzutów, co prowadziło do przyjęcia, iżkosztorys obejmował cały zakres prac w
poszczególnych branżach, a zatem nie było podstaw do odrzucenia oferty Mota na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Samo stwierdzenia wystąpienia odstępstw w
stosunku do wzoru opracowanego przez zamawiającego, bez szczegółowej analizy wpływu
wprowadzonej przez wykonawców zmiany na zakresświadczenia, nie może prowadzićdo
uwzględnienia zarzutu niezgodności treści oferty ze specyfikacjąistotnych warunków
zamówienia. Dotyczy to równieżprzyjętego przez wykonawcęMota sposobu numeracji stron
oferty, w których częśćbyła oznaczona tym samym numerem z dodanym kolejnym
oznaczeniem literowym.
W oparciu o powyższe, Izba oddaliła zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, stwierdzając, iżodwołujący nie wykazał wystąpienia merytorycznej
niezgodności w treści oferty Motaz z wymaganiami zamawiającego.
W dalszej kolejności Izba rozpoznała zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.,
który zdaniem odwołującego znajdował zastosowanie, po pierwsze w związku z upływem
ważności załączonej do oferty polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności gospodarczej, a po drugie w związku z brakiem załączenia do
oferty Mota dokumentów dotyczących podmiotu trzeciego, na którego zasobach wykonawca
polegał na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp.
Oceniając zasadnośćtwierdzenia odwołującego o konieczności wezwania
wykonawcy Mota w trybie przewidzianym w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia
dokumentu – polisy OC, Izba ustaliła, iżna stronach od 63 do 69 oferty Mota, znajduje się
kopia polisa ubezpieczenia OC o numerze 901004774292 wystawiona w dniu 20.01.2010 r.,
obejmująca okres ubezpieczenia od 25.01.2010 r. do 24.01.2012 r. na sumęgwarancyjną
30.000.000 zł. Zamawiający wymagał od wykonawców posiadania ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej na kwotęco
najmniej 20 000 000,00 zł. (pkt 5.1.3 siwz). Termin składania ofert w postępowaniu upłynął w
dniu 19.12.2011 r. Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp, zamawiający wyklucza z
postępowania wykonawców, którzy nie wykazali spełniania warunku udziału w
postępowaniu. Ocenia spełnienia warunku udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego dokonywana jest nie później niżna dzieńskładania ofert/wniosków o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu, co wynika z treści art. 26 ust. 2a i art. 26 ust. 3
ustawy Pzp. Niezależnie od szybkości czynności oceny ofert zamawiającego, jej wyniki
zawsze opierająsięna stanie stwierdzonym w dokumentach, wystawionych zasadniczo
przed upływem terminu składania ofert/wniosków. Na gruncie przepisów ustawy Pzp nie jest
możliwe badanie aktualności dokumentów po terminie wyznaczonym jako dzieńskładania
ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, nawet w przypadku ich
późniejszego uzupełnienia. Ustawodawca nie przewidział procedury umożliwiającej
weryfikacjęaktualności stanu stwierdzonego w dokumentach na dzieńzakończenia oceny
przez zamawiającego i dokonywania wyboru oferty najkorzystniejszej. Przyjęta przez
ustawodawcękonstrukcja warunków udziału w postępowaniu i ich oceny zakłada
koniecznośćzbadania sytuacji podmiotu ubiegającego sięo zamówienie wyłącznie na dzień
złożenia oferty/wniosku i z wynikami tej oceny powiązane zostało stwierdzenie braku
wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu (art. 24.2 pkt 4 ustawy Pzp.) i
ewentualne skierowanie wezwania do uzupełnienia dokumentów (art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.).
Mając na uwadze poczynione rozważania, Izba uznała, iżnie zachodziły podstawy do
wezwania wykonawcy Mota o uzupełnienie dokumentu – polisy OC, złożonej w ofercie i
potwierdzającej fakt bycia ubezpieczonym w wymaganej wysokości.
Odnośnie dokumentów dotyczących podmiotu trzeciego udostępniającego swój
potencjał wykonawcy, których uzupełnienia domagał sięodwołujący, w pierwszej kolejności
należało odnieśćsiędo wskazanej w odwołaniu podstawy faktycznej zarzutu zaniechania
wezwania do uzupełnienia dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Odwołujący
podnosił, iżwykonawca Mota w ofercie na stronie 58 i 60 wskazał firmęMANSTEL
Bednarczyk, Słowik, Wiącek sp. j., która ma braćudział w realizacji zamówienia poprzez
oddanie do dyspozycji wykonawcy swoich zasobów niezbędnych do realizacji
przedmiotowego zamówienia w postaci personelu: Kierownik robót drogowych Artur D. Izba
ustaliła, iżna stronie 58 oferty, zawierającej wykaz osób zdolnych do wykonania zamówienia
wskazany został jako Kierownik robót drogowych Pan Artur D. – zatrudniony na podstawie
umowy o pracęu wykonawcy Mota. Natomiast na stronie 59 oferty wykazany został
pracownik podmiotu trzeciego udostępniającego swój potencjał w trybie art. 26 ust. 2 b
ustawy Pzp- Kierownik robót branży elektrycznej Pan Bronisław S., równieżprzywołany w
treści oświadczenia podmiotu ze str. 60 oferty. Izba uznała, iżbłąd odwołującego przy
sporządzeniu uzasadnienia, prowadzićmusiał do oddalenia zarzutu, gdyżwskazany w
uzasadnieniu odwołania Artur D. nie był udostępniony przez podmiot trzeci wykonawcy Mota
w trybie art. 26 ust. 2b ustawy Pzp. Rozszerzenie uzasadnienia faktycznego zarzutu przez
objęcie nim okoliczności udostępnienia Kierownika robót branży elektrycznej, stanowiłoby
istotnąmodyfikacjęzakresu odwołania, w ocenie składu orzekającego niedopuszczalną. Izba
na podstawie art. 192 ust. 7 ustawy Pzp. orzeka w granicach podniesionych w odwołaniu
zarzutów, których granice wyznaczone zostaje w uzasadnieniu faktycznym i prawnym.
Na marginesie, Izba wskazuje, iżdla stwierdzenia obowiązku przedłożenia przez podmiot
trzeci dokumentów, konieczne jest ziszczenie przesłanek wynikających z przepisów
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30.12.2009 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr 226, poz. 1817). Zgodnie z treści §1 ust. 2
rozporządzenia, powtórzonąw pkt 6.1.7. siwz, zamawiający możeżądaćod wykonawcy
przedstawienia w odniesieniu do podmiotów, na których zasobach polega na zasadach
określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, dokumentów potwierdzających brak podstaw do
wykluczenia z postępowania, jedynie w sytuacji, kiedy podmioty te będąbrały udział w
realizacji części zamówienia. Nie jest więc wystarczające samo stwierdzenie korzystania
przez wykonawcęz potencjału podmiotu trzeciego na zasadach wskazanych w przepisie art.
26 ust. 2b, tj. wykazanie możliwości dysponowania tym potencjałem przy wykonaniu
zamówienia, konieczne jest także ustalenie udziału tego podmiotu w realizacji części
zamówienia. Na podstawie oświadczenia podmiotu trzeciego – firmy MANSTEL (str. 60
oferty) nie wynika, aby zobowiązał sięon do udziału w realizacji części przedmiotu
zamówienia.
Ostatni zarzut podniesiony w odwołaniu dotyczy stwierdzonej przez odwołującego
podstawy skierowania do wykonawcy Mota wezwania do złożenia wyjaśnieńw przedmiocie
rażąco niskiej ceny.
Odwołujący wskazywał jako rażąco niską, niewiarygodną, nierealistycznąw
porównaniu do cen rynkowych cenęzaoferowanąza oprawy oświetlenia zewnętrznego włą
cznej ilości 180 sztuk.
Na podstawie zestawienia ofert złożonych w przedmiotowym postępowaniu na
identyczny zakres przedmiotu zamówienia, Izba ustaliła, iżcena oferty Mota była najniższa i
wyniosła 29.300.710,51 zł., a kolejne dwie nie przekraczały 30 mln zł. (odpowiednio
29.619.991,12 zł. – Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o. i 29.885.630,56 zł.)
Kolejne oferty wahały sięod 30 do ponad 42 mln zł. Zamawiający oszacował wartość
przedmiotu zamówienia na kwotęprzekraczającą47 mln zł. Odwołujący wskazywał na
istotne znaczenie wycenionych pozycji kosztorysowych dotyczących opraw oświetleniowych
250 W, których łączna wartośćw ofercie Mota wyniosła 111.948,62 zł., natomiast w ofertach
pozostałych wykonawców ich wartośćwahała sięod 756.000,00 zł. do 936.000,00 zł.
Zestawienie ofert wskazuje na niezasadnośćzarzutu odwołującego. Nie można
wyłącznie w oparciu o różnice w cenach stwierdzić, iżoferta Mota znacznie odbiega od ofert
pozostałych wykonawców, co ewentualnie mogło powodowaćpodejrzenie złożenia rażąco
niskiej ceny uzasadniające zwrócenie sięo złożenie wyjaśnieńw trybie art. 90 ust.1 ustawy
Pzp. Samo stwierdzenie znacznej różnicy w wycenie jednego z elementów zamówienia nie
dowodziło rażąco niskiej ceny całej oferty, chociażby miało ono decydujące znaczenie dla
ustalenie kolejności ofert. Odwołujący wskazywał na niebezpieczeństwo nienależytej
realizacji tej części przedmiotu zamówienia, co jednak nie mogło byćuznane za
wystarczające dla wszczęcia procedury zmierzającej do wyjaśnienia elementów
kalkulacyjnych oferty. Izba przyznaje, iżznaczące obniżenie ceny opraw mogło powodować
podejrzenie niezgodności w tej części przedmiotuświadczenia z wymaganiem
zamawiającego o konieczności zastosowania opraw o wyglądzie zbliżonym do
przedstawionego w dokumentacji, co jednak nie zostało objęte przedmiotem zarzutu w
odwołaniu. Liczne orzecznictwo w tym temacie wskazuje na koniecznośćbadania całej oferty
pod kątem wystąpienia rażąco niskiej ceny, co w okolicznościach dotyczących oferty Mota
nie mogło prowadzićdo uwzględnienia odwołania równieżw zakresie tego zarzutu.
W związku z przedstawionym uzasadnieniem, odwołanie w całości podlegało
oddaleniu.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 Prawa zamówieńpublicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust. 4
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
