rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2019-08-22
rok: 2019
data dokumentu: 2019-08-22
rok: 2019
sygnatury akt.:
KIO 1551/19
KIO 1551/19
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 sierpnia 2019
r., w Warszawie, odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 sierpnia 2019 r. przez wykonawcę
Z. D.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Usługi Transportowe i Handel
Z. D.
, ul. Żytnia 19, 05-240 Tłuszcz
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego
Gminę Kosów Lacki ul. Kolejowa 2, 08-330 Kosów Lacki
r., w Warszawie, odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 sierpnia 2019 r. przez wykonawcę
Z. D.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Usługi Transportowe i Handel
Z. D.
, ul. Żytnia 19, 05-240 Tłuszcz
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego
Gminę Kosów Lacki ul. Kolejowa 2, 08-330 Kosów Lacki
orzeka:
1. oddala
odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Z. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod
nazwą Usługi Transportowe i Handel Z. D. i zalicza w poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy)
uiszczoną przez Z. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Usługi
Transportowe i Handel Z. D.
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Siedlcach.
Przewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 1551/19
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Gmina Kosów Lacki prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na budowę oczyszczalni ścieków w Kosowie Lackim wraz z infrastrukturą
towarzyszącą na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(
Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 z późn. zm.), w trybie przetargu nieograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone 3 czerwca 2019 r. w Biuletynie Zamówień
Publicznych pod numerem 555593
. Wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
I
Podstawy wykluczenia Odwołującego
Zamawiający wykluczył Odwołującego – Z. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod
nazwą Usługi Transportowe i Handel Z. D. z udziału w postępowaniu na podstawie art. 24 ust.
1 pkt 12 w związku z art. 22c ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych w związku z
niewykazani
em spełniania warunków udziału w postępowaniu określonych w rozdziale 9. ust.
2 części 1 specyfikacji istotnych warunków zamówienia w zakresie sytuacji ekonomicznej lub
finansowej tj. niewykazaniem posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w
zakresie prow
adzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie
mniejszą niż 1 milion złotych.
W my
śl art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli została złożona przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego lub niezaproszonego do składania ofert. Natomiast
zgodni
e z art. 24 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych ofertę wykonawcy wykluczonego
uznaje się za odrzuconą.
W uzasadnieniu wykluczenia Zamawiający wskazał, że warunki udziału w postępowaniu oraz
sposób ich udokumentowania zostały opisane w części 1. specyfikacji istotnych warunków
zamówienia „Informacja dla Wykonawców”, w rozdziale 9. „Warunki udziału
w postępowaniu”. Wymóg odnośnie sytuacji ekonomicznej lub finansowej został
sprecyzowany przez Zamawiającego w ust. 2 pkt 2 lit. b tego rozdziału w sposób następujący:
„posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
związanej z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż 1 mln PLN”.
W oświadczeniu złożonym na podstawie art. 25a ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych
z 26 czerwca 2019 r., dotyczącym spełniania warunków udziału w postępowaniu, które zostało
załączone do oferty złożonej 26 czerwca 2019 r. wykonawca oświadczył, że spełnia warunki
udziału w postępowaniu oraz że informacje przekazane w oświadczeniu są aktualne i zgodne
z prawdą i zostały przedstawione z pełną świadomością konsekwencji wprowadzenia
Zamawiającego w błąd.
Oferta Odwołującego uzyskała najkorzystniejszą łączną ocenę punktową i 3 lipca 2019 r.
Zamawiający, działając na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych,
skierował do Odwołującego wezwanie do złożenia dokumentów na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu oraz potwierdzających brak podstaw do wykluczenia
zgodnie z treścią w rozdziału 10 ust. 2 części 1 specyfikacji istotnych warunków zamówienia
wyznaczając termin złożenia tych dokumentów na 10 lipca 2019 r. do godz. 15.30.
W wyznaczonym terminie Odwołujący złożył wskazane w wezwaniu dokumenty oraz kopie
dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem, m.in. kopię polisy ubezpieczeniowej typ
19043 nr 4246234 wystawionej przez firmę ubezpieczeniową COMPENSA Vienna Insurance
Group, stanowiącą wznowienie polisy typ 19043 nr 4209519. Polisa została wystawiona w dniu
19 czerwca 2019 r. na okres ubezpieczenia od 26 czerwca 2019 r. do 25 czerwca 2020 r. Z
treści polisy wynika, że wykonawca posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej na
kwotę (sumę gwarancyjną) 600 tys. zł.
Ponieważ kwota sumy gwarancyjnej wynikająca z przedłożonej polisy jest mniejsza niż kwota
ubezpieczenia OC wymagana przez Zamawiającego na potwierdzenie spełniania warunku
udziału w postępowaniu Zamawiający, korzystając z art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych, 16 lipca 2019 r. wezwał Odwołującego do wyjaśnienia bądź uzupełnienia
dokumentu wyznaczając termin złożenia wyjaśnień lub ewentualnego uzupełnienia na 22 lipca
2019 r. do godz. 14.00.
W wyznaczonym terminie Odwołujący przedłożył Zamawiającemu potwierdzoną za zgodność
z oryginałem kopię aneksu do polisy nr 19043/4246234 sporządzoną 16 lipca 2019 r. z treści
którego wynika, że strony zawierające umowę ubezpieczenia dokonują zwiększenia sumy
gwarancyjnej z kwoty 600 tys. zł do kwoty 1 mln zł za równoczesnym zwiększeniem składki
ubezpieczeniowej. Okres obowiązywania zmiany określono od 17 lipca 2019 r. do 25 czerwca
2020 r.
Po dokonaniu analizy treści ww. dokumentów Zamawiający stwierdził, że z treści tych
dokumentów bezsprzecznie wynika, że Odwołujący, wbrew złożonemu wraz z ofertą
oświadczeniu o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, nie spełniał na dzień składania
ofert warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej lub finansowej tzn.
nie posiadał ubezpieczenia OC działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę
nie mniejszą niż 1 mln zł.
Zgodnie
z orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, także w aktualnym stanie prawnym
warunki udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia muszą być spełnione już na
dzień składania ofert i trwać przez cały okres trwania postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Natomiast dokumenty uzupełniane przez wykonawców na wezwanie z art. 26
ustawy Prawo zamówień publicznych mogą być wystawione z datą bieżącą, lecz powinny
dokumentować spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia
pot
wierdzonych wstępnie w oświadczeniach o złożonych z ofertą. Oświadczenia składane
przez wykonawców na podstawie art. 25a ustawy Prawo zamówień publicznych muszą być
aktualne w dacie ich złożenia. Dokumenty składane przez wykonawców na wezwanie
zamawiającego w trybie art. 26 ust. 1 lub 2 oraz art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych muszą potwierdzać spełnianie warunków udziału w postępowaniu czy brak
podstaw wykluczenia w chwili ich złożenia, ale także, że ten stan trwa nieprzerwanie przez
cały okres postępowania od upływu terminu składania ofert.
II Zarzuty i żądania odwołania
Odwołujący wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 24 ust. 1 pkt 12
w związku z art. 22c ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez błędne
przy
jęcie, iż wykonawca nie spełnia warunków udziału w postępowaniu w postaci posiadania
polisy OC o wartości 1 mln złotych oraz art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez błędne odrzucenie oferty Odwołującego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności wykluczenia go z postępowania oraz wyboru oferty złożonej przez Odwołującego,
a także zwrot kosztów postępowania.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że zgodnie z postanowieniami specyfikacji
istotnych warunków zamówienia (rozdz. 9 ust. 2 pkt 2 lit. b) wykonawca winien był wykazać, iż
posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie mniejszą niż 1 mln złotych.
Na potwierdzenie spełniania tego warunku udziału w postępowaniu Odwołujący, w trybie art.
26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, złożył polisę ubezpieczeniową typ 19043 nr
4246234 wystawioną przez Compensa Vienna Insurance Group, wystawioną 19 czerwca 2019
r. z okresem obowiązywania od 26 czerwca 2019 r. Intencją Odwołującego było posiadanie
polisy z sumą odpowiedzialności cywilnej w wysokości 1 mln złotych, stąd dla oceny pojawia
się w treści samej polisy podstawa obliczenia wartość obrotu 1 mln złotych. Błędnie tym
samym wpisano wielkość sumy gwarancyjnej na 600 tys. złotych. Po zorientowaniu się w
zaistniałym błędzie Odwołujący zawarł, 25 czerwca 2019 r. aneks nr 1 do ww. polisy, który
zwiększał wartość ubezpieczenia OC do kwoty 1 mln złotych. Ze względu na sezon urlopowy
Odwołujący w okresie, gdy Zamawiający wzywał w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych, nie był w stanie przedstawić aneksu nr 1 do polisy. Jednocześnie, nie
chcąc uchybić procedurze zamówienia publicznego, pracownik Odwołującego zwrócił się o
wydanie dokumentu rozszerzającego zakres polisy, gdyż nie był poinformowany o zawarciu
aneksu
nr
1
–
17
lipca
zwrócił
się
o
zmianę
warunków
polisy
i taką zamianę uzyskał, nie wiedząc, iż taka zmiana została dokonana już 25 czerwca 2019 r.
Dokument z 17 lipca 2019 r. został przedstawiony Zamawiającemu jako potwierdzenie
spełniania warunku zdolności finansowej. W związku z tą datą Zamawiający uznał, iż
Odwołujący nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Odwołujący, składając ofertę 26 czerwca 2019 r., załączył do niej oświadczenie o spełnianiu
warunków udziału w postępowaniu, w którym, na podstawie posiadanych dokumentów m.in.
polisy oraz aneksu nr 1 z 25 czerwca, potwierdził spełnianie warunków udziału
w postępowaniu.
Oświadczenie to musi być aktualne na dzień składania ofert. Odmiennie ustawodawca
uregulował datę, na jaką aktualne mają być dokumenty potwierdzające spełnianie warunków
udziału w postępowaniu. Zgodnie z treścią art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
dokumenty powinny być aktualne na dzień ich składania po wezwaniu przez zamawiającego.
Co prawda przepis art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych nie reguluje już sprawy
aktualności uzupełnianych dokumentów, ale z istoty uzupełnionego dokumentu, stanowiącego
potwierdzenie spełniania warunku zdolności finansowej, wynika konieczność jego aktualności
na dzień wskazany w wezwaniu.
Jak słusznie wskazała Izba w orzeczeniu KIO 280/2018 dotyczącym informacji z KRK, jednak
analogicznie
odnoszących się do niniejszego postępowania „w ocenie Izby składane przez
Wykonawców w toku postępowania dokumenty należy rozpatrywać łącznie. Tym samym, w
oparciu o złożony jednolity dokument oraz informacje z KRK, uznać należy, iż
w toku postępowania w stosunku do Odwołującego brak było podstaw do wykluczenia”.
W przedmiotowym postępowaniu Zamawiający uznał, iż Odwołujący nie mógł złożyć
oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, gdyż nie posiadał 26 czerwca
2019 r. polisy OC na kwotę 1 mln złotych. Jednak Odwołujący złożył prawdziwe oświadczenie
w zakresie spełniania warunku zdolności finansowej, gdyż w tym dniu posiadał zmienioną
polisę OC na kwotę 1 mln złotych. Jednocześnie nie uchybił przepisom ustawy przedstawiając
na wezwanie w try
bie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych kopię aneksu z 17
lipca 2019 r., gdyż zgodnie z treścią art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
dokumenty składa się aktualne na dzień wezwania. Skoro dniem wezwania był 22 lipca 2019
r., a prze
stawiony w odpowiedzi na wezwanie aneks nosił datę 17 lipca, Odwołujący nie uchybił
przepisom ustawy i prawidłowo uzupełnił dokumenty.
Zatem Zamawiający bezpodstawnie wykluczył Odwołującego z postępowania oraz odrzucił
jego ofertę.
III Stanowisko Zamawia
jącego
W odpowiedzi
na odwołanie Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Wskazał, że działając na podstawie art. 22 ust. 1, 1a i 1b ustawy Prawo zamówień publicznych
określił warunki udziału w postępowaniu dotyczące m. in. sytuacji ekonomicznej lub
finansowej. Informację o warunkach udziału w postępowaniu i sposobie wykazania ich
spełniania przez wykonawców zamieścił w treści ogłoszenia o zamówieniu oraz w części 1
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w rozdziale 9. „Warunki udziału
w postępowaniu”, w ust. 2 pkt 2 lit a) i b). Warunki udziału w postępowaniu w zakresie sytuacji
ekonomicznej
lub
finansowej
Zamawiający
określił
w
sposób
następujący:
„a) posiada środki finansowe lub zdolność kredytową na kwotę minimalną 1,5 min PLN,
b) posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
z
wiązanej z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż 1 mln PLN”.
Do oferty Odwołujący załączył oświadczenie z 26 czerwca 2019 r., w treści którego oświadczył,
że spełnia wymagania określone przez Zamawiającego w rozdziale 9 ust. 2 specyfikacji
isto
tnych warunków zamówienia.
W rozdziale 10 ust. 2 części 1. specyfikacji istotnych warunków zamówienia Zamawiający
przedstawił wykaz dokumentów, których będzie żądał od wykonawcy, którego oferta zostanie
oceniona jako najkorzystniejsza, na potwierdzenie spe
łniania warunków udziału
w postępowaniu i braku podstaw do wykluczenia. W zakresie warunku dotyczącego sytuacji
ekonomicznej lub finansowej Zamawiający zawarł wymóg przedłożenia na wezwanie:
„a) informacji banku lub kasy oszczędnościowo-kredytowej potwierdzającej spełnianie
wymogów Zamawiającego co do wysokości posiadanych środków finansowych lub zdolności
kredytowej wykonawcy w okresie nie wcześniejszym niż 1 miesiąc przed upływem terminu
składania ofert, b) kopii polisy ubezpieczeniowej OC lub dokumentu potwierdzającego, że
wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia, a kwota ubezpieczenia jest nie mniejsza
niż 1 mln PLN. Jeżeli z uzasadnionej przyczyny wykonawca nie może przedstawić
dokumentów dotyczących sytuacji finansowej i ekonomicznej wymaganych przez
Zamawiającego, może przedstawić inny dokument, który w wystarczający sposób potwierdza
spełnianie opisanego przez Zamawiającego warunku”.
Działając na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych Zamawiający,
3 lipca 2019 r., wezwał Odwołującego do złożenia dokumentów na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu oraz potwierdzających brak podstaw do wykluczenia
wskazanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz ogłoszeniu o zamówieniu. W
wyznaczonym w wezwaniu terminie Odwołujący złożył dokumenty oraz kopie dokumentów
potwierdzone za zgodność z oryginałem, które miały potwierdzać spełnianie warunków udziału
w postępowaniu oraz brak podstaw do wykluczenia, w tym kopię polisy ubezpieczeniowej typ
19043 nr 4246234 wystawionej przez firmę ubezpieczeniową COMPENSA Towarzystwo
Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group, stanowiącą wznowienie polisy typ 19043 nr
4
209519. Polisa została wystawiona 19 czerwca 2019 r. na okres ubezpieczenia od 26
czerwca 2019 r. do 25 czerwca 2020 r.
Po dokonaniu analizy dokumentów Zamawiający stwierdził, że z przedłożonej kopii polisy
ubezpieczeniowej wynika, że Odwołujący jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej
z tytułu prowadzonej działalności na sumę gwarancyjną 600 tys. zł, a nie na kwotę minimalną
1 mln zł, jak wymagał Zamawiający. 16 lipca 2019 r., działając na podstawie art. 26 ust. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający wezwał Odwołującego do wyjaśnienia lub
uzupełnienia dokumentów złożonych na potwierdzenie spełniania warunków udziału
w postępowaniu, w tym dokumentów złożonych na potwierdzenie spełniania warunków udziału
w postępowaniu w zakresie sytuacji ekonomicznej lub finansowej. W wyznaczonym przez
Zamawiającego terminie Odwołujący złożył wyjaśnienia oraz uzupełnił dokumenty,
w tym kopię aneksu do polisy nr 19043/4246234 sporządzonego 16 lipca 2019 r. Z treści
aneksu wynikało, że strony zawierające umowę ubezpieczenia dokonują zwiększenia sumy
gwarancyjnej z kwoty 600 tys. zł do kwoty 1 mln zł. W treści przedstawionego aneksu
zaznaczono, że zmiana w zakresie rozszerzenia ochrony ubezpieczeniowej polegająca na
zwiększeniu sumy gwarancyjnej obowiązuje od 17 lipca 2019 r. Zamawiający stwierdził więc,
że wykonawca nie wykazał za pomocą złożonych dokumentów spełniania warunku
dotyczącego posiadania ubezpieczenia OC w zakresie prowadzonej działalności związanej
z przedmiotem zamówienia na kwotę nie mniejszą niż 1 mln PLN i zobligowany był do
wykluczenia Odwołującego z postępowania i odrzucenia złożonej przez niego oferty.
W zawiadomieniu o wykluczeniu Zamawiający przedstawił szczegółowo uzasadnienie
faktyczne i prawne podjętej czynności. Tym samym odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie,
gdyż zawarte w odwołaniu zarzuty są bezpodstawne.
Jak wynika z treści art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych, zamawiający
jest zobowiązany wykluczyć z postępowania wykonawcę, który nie wykazał spełniania
waru
nków udziału w postępowaniu. Zamawiający w treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia jednoznacznie wymagał od wykonawców, aby wykazanie spełnienia warunków
udziału w postępowaniu posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowad
zonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie mniejszą niż
1 mln złotych nastąpiło przez przedstawienie stosownego dokumentu. Przedstawione przez
Odwołującego w odpowiedzi na wezwania w trybie art. 26 ust. 2 i 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych dokumenty w postaci polisy wystawionej 19 czerwca 2019 r. oraz aneksu do tejże
polisy sporządzonego 16 lipca 2019 r. nie potwierdzały, że Odwołujący na dzień złożenia
oferty, tj. 27 czerwca 2019 r., jak również na dzień wskazany w wezwaniu do złożenia
dokumentów, tj. na 10 lipca 2019 r., posiadał ubezpieczenie OC w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę 1 mln zł. W treści
przedstawionego aneksu do polisy z 16 lipca 2019 r. zaznaczono, że zmiana w zakresie
r
ozszerzenia ochrony ubezpieczeniowej polegająca na zwiększeniu sumy gwarancyjnej OC
obowiązuje od 17 lipca 2019 r.
Nie można zgodzić się z twierdzeniem Odwołującego, że przedstawiona na drugie wezwanie
Zamawiającego (na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych) kopia
aneksu do polisy, sporządzonego 16 lipca 2019 r., zwiększającego z dniem 17 lipca 2019 r.
sumę gwarancyjną OC z kwoty 600 tys. zł do kwoty 1 mln zł, stanowiła aktualny dokument
potwierdzający spełnianie warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
ekonomicznej lub finansowej Odwołującego. Zamawiający stoi na stanowisku, że także
w aktualnym stanie prawnym warunki udziału w postępowaniu oraz brak podstaw do
wykluczenia muszą być spełnione już na dzień składania ofert i trwać przez cały okres trwania
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Natomiast dokumenty składane przez
wykonawców na wezwanie z art. 26 ustawy Prawo zamówień publicznych mogą być
wystawione z datą bieżącą, lecz powinny dokumentować spełnianie warunków udziału
w postępowaniu oraz brak podstaw do wykluczenia potwierdzonych wstępnie
w oświadczeniach złożonych z ofertą. Z przepisu art. 25a ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych jednoznacznie wynika, na jaki dzień informacje złożone w oświadczeniu
załączonym do oferty mają potwierdzać spełnianie warunków udziału w postępowaniu (dzień
składania ofert). A zatem to dzień składania ofert Zamawiający zobowiązany był brać pod
uwagę przy ocenie przesłanek spełniania warunków udziału w postępowaniu. W ocenie
Zamawiającego jest to zgodne z wyrażoną w art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych
dyrektywą zobowiązującą do przeprowadzenia postępowania w sposób zapewniający
zachowanie zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Odwołujący załączył do odwołania kopię, nieznanego wcześniej Zamawiającemu, aneksu do
polisy OC, rzekomo sporządzonego w 25 czerwca 2019 r,. zawartego pomiędzy Odwołującym
a przedstawicielem działającym w imieniu COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń S. A.
Vienna Insurence
Group, z którego wynika zwiększenie sumy gwarancyjnej do 1 mln zł, z
terminem obowiązywania od 26 czerwca 2019 do 25 czerwca 2020 r. Odwołujący w sposób
niewiarygodny usprawiedliwia nieprzedstawienie Zamawiającemu tego dokumentu na
skierowane do niego wez
wanie bałaganem organizacyjnym w firmie wynikającym z sezonu
urlopowego. Niezależnie jednak od faktycznej daty sporządzenia tego dokumentu, nie może
on mieć żadnego znaczenia dla oceny prawidłowości czynności Zamawiającego polegającej
na wykluczeniu Odwołującego z postępowania i odrzuceniu jego oferty .
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego jest postępowaniem ściśle
sformalizowanym.
Dokumenty
na
potwierdzenie
spełniania
warunków
udziału
w postępowaniu powinny zostać przedstawione Zamawiającemu w terminie wskazanym
w wezwaniu skierowanym przez Zamawiającego na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych, a ostatecznie w terminie wskazanym w wezwaniu na podstawie art.
26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych. Odwołujący nie dopełni! tego obowiązku
w wyznaczonym terminie, co w konsekwencji musiało skutkować wykluczeniem Odwołującego
z postępowania i odrzuceniem jego oferty.
IV Ustalenia Izby
Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Izba ustaliła także, iż stan faktyczny postępowania w zakresie postawionych zarzutów
(w szczególności treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia, treść wezwań do
przedstawienia dokumentów oraz daty złożenia i treść dokumentów złożonych przez
Odwołującego) nie jest sporny między Stronami. Stan faktyczny został poprawnie
i wyczerpująco przedstawiony w stanowiskach Stron, zatem – jako niesporny – nie będzie
ponownie opisywany.
Po zapoznaniu się z przedmiotem sporu oraz argumentacją Stron, w oparciu o stan faktyczny
ustalony na podstawie dokumentów postępowania przetargowego przedstawionych przez
Zamawiającego oraz dokumentów i oświadczeń złożonych w pismach procesowych i podczas
rozprawy Izba ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 24 ust. 1 pkt 12 w związku z art. 22c ust.
1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez błędne przyjęcie, iż nie spełnia on
warunków udziału w postępowaniu w postaci posiadania polisy OC o wartości 1 mln złotych
oraz art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo
zamówień publicznych poprzez błędne odrzucenie
oferty.
Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych z postępowania
o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę, który nie wykazał spełniania warunków
udziału w postępowaniu lub nie został zaproszony do negocjacji lub złożenia ofert wstępnych
albo ofert, lub nie wykazał braku podstaw wykluczenia.
Z art. 22c
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych wynika, że w odniesieniu do warunków
udziału w postępowaniu dotyczących sytuacji finansowej lub ekonomicznej, zamawiający
może wymagać w szczególności: 1) aby wykonawcy posiadali określony minimalny roczny
obrót, w tym określony minimalny roczny obrót w obszarze objętym zamówieniem; 2) aby
wykonawcy przedstawili informacje na temat ich roczny
ch sprawozdań finansowych
wykazujących, w szczególności stosunek aktywów do zobowiązań; 3) posiadania przez
wykonawcę odpowiedniego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
Art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych stanowi, że zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli została złożona przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu
o udzielenie zamówienia lub niezaproszonego do składania ofert.
W informacji o wykluczeniu Odwołującego Zamawiający powołał się też na art. 24 ust. 4 ustawy
Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym ofertę wykonawcy wykluczonego uznaje się
za odrzuconą.
Jak Izba wskazywała już wielokrotnie w swoich orzeczeniach, w przypadku przetargu
nieograniczonego to art. 24 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych jest prawidłową
podstawą prawną związaną ze stanem odrzucenia oferty jako konsekwencją wykluczenia
wykonawcy z postępowania. Art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych ma
natomiast zastosowanie do tych trybów postępowań, w których stosuje się indywidualne
zaproszenia do składania ofert albo oferty mogą składać wyłącznie wykonawcy wcześniej nie
wykluczeni z udziału w postępowaniu, jak np. przetarg ograniczony, zapytanie o cenę,
negocjacje bez ogłoszenia. Przepis ten jest w takim przypadku samodzielną podstawą
odrzucenia oferty.
Jednak powołanie art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych podstawy, która w
przypadku przetargu nieograniczonego nie jes
t samodzielną podstawą odrzucenia oferty,
zamiast lub obok art. 24 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, nie ma konsekwencji
praktycznych, dlatego jest jedynie nieznaczącym błędem formalnym, nie mającym wpływu na
wynik postępowania.
Tym samym należy przyznać rację Odwołującemu, że Zamawiający nieprawidłowo przywołał
art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych, ale nie ma to wpływu na wynik
postępowania, zatem nie może stanowić podstawy uwzględnienia odwołania, zgodnie
z dyspozycją art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, który stanowi, że Izba
uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało lub może
mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.
Izba uznała bowiem, że Zamawiający prawidłowo wykluczył Odwołującego z postępowania,
podając prawidłową podstawę prawną swojej czynności.
Zgodnie z dyspozycją art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający
wyklucza z postępowania o udzielenie zamówienia wykonawcę, który nie wykazał spełniania
warunków udziału w postępowaniu.
Zamawiający wymagał od wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia posiadania
ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej
z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż milion złotych (rozdział 9. ust. 2 pkt 2
lit. b specyfikacji istotnych warunków zamówienia), na potwierdzenie czego wezwany
wykonawca miał przedstawić kopię polisy ubezpieczeniowej OC lub dokumentu
potwierdzającego,
że
jest
ubezpieczony
od
odpowiedzialności
cywilnej
w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę
ubezpieczenia nie mniejszą niż 1 mln PLN (rozdział 10. ust. 2 specyfikacji istotnych warunków
zamówienia).
Odwołujący powinien był więc wykazać, że posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności
cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę
min. 1 mln PLN, a wykazanie to miało nastąpić za pomocą stosownej polisy (inne dokumenty
nie były przedstawiane, zatem możliwość ta zostanie pominięta).
Jak wynika wprost z treści art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych,
wykonawca nie tylko warunek udziału w postepowaniu musi spełniać, ale musi to spełnianie
wykazać zamawiającego. W konsekwencji – wykazanie to powinno nastąpić w postępowaniu
o udzielenie zamówienia, w terminach wskazanych przez Zamawiającego w wezwaniach do
przedstawienia dokumentów – skierowanych na podstawie art. 26 ust. 2, ewentualnie art. 26
ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych. Wszystkie później przedstawiane dokumenty,
w tym podczas postępowania odwoławczego, są dokumentami spóźnionymi.
Nie ma też znaczenia, jakie dokumenty dany wykonawca miał – jeśli nie przedstawił ich
zamawiającemu – ani z jakich powodów organizacyjnych ich nie przedstawił. Zamawiający
bowiem dokonuje oceny na podstawie tych dokumentów, które mu przedstawiono.
Tak też zrobił Zamawiający w niniejszym postępowaniu.
Odwołujący przedstawił początkowo kopię polisy z 19 czerwca 2019 r. na okres ubezpieczenia
od 26 czerwca 2019 r. do 25 czerwca 2020 r. na kwotę 600 tys. złotych,
a następnie kopię aneksu do polisy z 16 lipca 2019 r., w której dokonano zwiększenia sumy
gwarancyjnej z kwoty 600 tys. zł do kwoty 1 mln złotych z okresem obowiązywania od
17 lipca 2019 r. do 25 czerwca 2020 r.
Dokument ten nie spełnia wymagań opisanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Izba zgadza się ze stanowiskiem Zamawiającego – podjętym zresztą w ślad za przywołanymi
orzeczeniami
Izby
–
że
w
aktualnym
stanie
prawnym
warunki
udziału
w postępowaniu oraz brak podstaw do wykluczenia muszą być spełnione na dzień składania
ofert (nawet jeśli wraz z ofertą nie są wymagane inne dokumenty oprócz oświadczenia
o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu) i muszą trwać przez cały okres postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego.
Jest to pogląd w pewnym uproszczeniu, ponieważ ostatecznie zależy to od rodzaju oraz
sposobu sformułowania warunku (inaczej będzie np. w przypadku wymogu doświadczenia
liczonego „wstecz”, czy złożenia nieprawdziwych informacji, również później mogą nastąpić
podstawy do wykluczenia)
– natomiast ma wprost zastosowanie w niniejszej sprawie:
Zamawiający wymagał posiadania ubezpieczenia OC na stosowną kwotę i takie
ubezpieczenie powinno być posiadane w chwili składania oferty, jak i w chwili przedstawiania
dokumentów na potwierdzenie (polisy).
Należy przy tym zwrócić uwagę na charakter wymogu i samej polisy – wykonawca posiada
ubezpieczenie od momentu do momentu określonego w umowie ubezpieczenia, na kwotę
określoną w umowie ubezpieczenia oraz na warunkach określonych w umowie ubezpieczenia,
na dowód czego zostaje wystawiona polisa o odpowiedniej treści (lub dokument o innej
nazwie, lecz tym samym charakterze). Bez owej umowy (polisy), ubezpieczenie nie istnieje,
albo nie istnieje na danych warunkach.
Jest to inna sytuacja niż wydanie zaświadczenia przez organ skarbowy, ZUS czy informacji
z KRK
– tam dany stan (niezaleganie z podatkami i składkami, niekaralność) istnieje
niezależnie od uzyskania zaświadczenia. Dlatego też data zaświadczeń tego typu w praktyce
jest traktowana w nieco inny sposób.
W ocenie Izby również treść art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych („Jeżeli
wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8
, zamawiający może wezwać wykonawcę, którego oferta została najwyżej
oceniona, do złożenia w wyznaczonym, nie krótszym niż 5 dni, terminie aktualnych na dzień
złożenia oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art.
25 ust. 1
.”) nie stanowi podstawy do „przesunięcia” terminu spełniania warunku udziału
w postępowaniu na późniejszy niż wymagany w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Owszem, składane zamawiającemu dokumenty mają być „aktualne” na dzień ich złożenia, ale
(poza całą kwestią wystawiania zaświadczeń czy informacji z KRK, która nie dotyczy niniejszej
sprawy) oznacza to m.in., że nie mogły się one „zdezaktualizować” przed ich złożeniem w tym
znaczeniu, że pomimo prawidłowej daty ich wystawienia przestały przedstawiać prawdziwy
stan faktyczny, np. osoba przestała być osobą niekaraną lub wykonawca posiada zaległości
podatkowe po dniu wystawienia zaświadczenia.
Podobnie wezwanie do uzupełnienia brakujących lub błędnych dokumentów na podstawie art.
26 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych nie stanowi podstawy do stwierdzenia
możliwości zmiany daty spełniania wymogów – jest to tylko dodatkowy termin na
przedstawienie prawidłowego dokumentu.
W związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 2 pkt 2,
§ 3 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wyso
kości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972),
uwzględniając wpis w wysokości 10.000 zł.
Przewodniczący: ……………………..…
1. oddala
odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Z. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod
nazwą Usługi Transportowe i Handel Z. D. i zalicza w poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy)
uiszczoną przez Z. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Usługi
Transportowe i Handel Z. D.
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Siedlcach.
Przewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 1551/19
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Gmina Kosów Lacki prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na budowę oczyszczalni ścieków w Kosowie Lackim wraz z infrastrukturą
towarzyszącą na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(
Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 z późn. zm.), w trybie przetargu nieograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone 3 czerwca 2019 r. w Biuletynie Zamówień
Publicznych pod numerem 555593
. Wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
I
Podstawy wykluczenia Odwołującego
Zamawiający wykluczył Odwołującego – Z. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod
nazwą Usługi Transportowe i Handel Z. D. z udziału w postępowaniu na podstawie art. 24 ust.
1 pkt 12 w związku z art. 22c ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych w związku z
niewykazani
em spełniania warunków udziału w postępowaniu określonych w rozdziale 9. ust.
2 części 1 specyfikacji istotnych warunków zamówienia w zakresie sytuacji ekonomicznej lub
finansowej tj. niewykazaniem posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w
zakresie prow
adzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie
mniejszą niż 1 milion złotych.
W my
śl art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli została złożona przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego lub niezaproszonego do składania ofert. Natomiast
zgodni
e z art. 24 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych ofertę wykonawcy wykluczonego
uznaje się za odrzuconą.
W uzasadnieniu wykluczenia Zamawiający wskazał, że warunki udziału w postępowaniu oraz
sposób ich udokumentowania zostały opisane w części 1. specyfikacji istotnych warunków
zamówienia „Informacja dla Wykonawców”, w rozdziale 9. „Warunki udziału
w postępowaniu”. Wymóg odnośnie sytuacji ekonomicznej lub finansowej został
sprecyzowany przez Zamawiającego w ust. 2 pkt 2 lit. b tego rozdziału w sposób następujący:
„posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
związanej z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż 1 mln PLN”.
W oświadczeniu złożonym na podstawie art. 25a ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych
z 26 czerwca 2019 r., dotyczącym spełniania warunków udziału w postępowaniu, które zostało
załączone do oferty złożonej 26 czerwca 2019 r. wykonawca oświadczył, że spełnia warunki
udziału w postępowaniu oraz że informacje przekazane w oświadczeniu są aktualne i zgodne
z prawdą i zostały przedstawione z pełną świadomością konsekwencji wprowadzenia
Zamawiającego w błąd.
Oferta Odwołującego uzyskała najkorzystniejszą łączną ocenę punktową i 3 lipca 2019 r.
Zamawiający, działając na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych,
skierował do Odwołującego wezwanie do złożenia dokumentów na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu oraz potwierdzających brak podstaw do wykluczenia
zgodnie z treścią w rozdziału 10 ust. 2 części 1 specyfikacji istotnych warunków zamówienia
wyznaczając termin złożenia tych dokumentów na 10 lipca 2019 r. do godz. 15.30.
W wyznaczonym terminie Odwołujący złożył wskazane w wezwaniu dokumenty oraz kopie
dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem, m.in. kopię polisy ubezpieczeniowej typ
19043 nr 4246234 wystawionej przez firmę ubezpieczeniową COMPENSA Vienna Insurance
Group, stanowiącą wznowienie polisy typ 19043 nr 4209519. Polisa została wystawiona w dniu
19 czerwca 2019 r. na okres ubezpieczenia od 26 czerwca 2019 r. do 25 czerwca 2020 r. Z
treści polisy wynika, że wykonawca posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej na
kwotę (sumę gwarancyjną) 600 tys. zł.
Ponieważ kwota sumy gwarancyjnej wynikająca z przedłożonej polisy jest mniejsza niż kwota
ubezpieczenia OC wymagana przez Zamawiającego na potwierdzenie spełniania warunku
udziału w postępowaniu Zamawiający, korzystając z art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych, 16 lipca 2019 r. wezwał Odwołującego do wyjaśnienia bądź uzupełnienia
dokumentu wyznaczając termin złożenia wyjaśnień lub ewentualnego uzupełnienia na 22 lipca
2019 r. do godz. 14.00.
W wyznaczonym terminie Odwołujący przedłożył Zamawiającemu potwierdzoną za zgodność
z oryginałem kopię aneksu do polisy nr 19043/4246234 sporządzoną 16 lipca 2019 r. z treści
którego wynika, że strony zawierające umowę ubezpieczenia dokonują zwiększenia sumy
gwarancyjnej z kwoty 600 tys. zł do kwoty 1 mln zł za równoczesnym zwiększeniem składki
ubezpieczeniowej. Okres obowiązywania zmiany określono od 17 lipca 2019 r. do 25 czerwca
2020 r.
Po dokonaniu analizy treści ww. dokumentów Zamawiający stwierdził, że z treści tych
dokumentów bezsprzecznie wynika, że Odwołujący, wbrew złożonemu wraz z ofertą
oświadczeniu o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, nie spełniał na dzień składania
ofert warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej lub finansowej tzn.
nie posiadał ubezpieczenia OC działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę
nie mniejszą niż 1 mln zł.
Zgodnie
z orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, także w aktualnym stanie prawnym
warunki udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia muszą być spełnione już na
dzień składania ofert i trwać przez cały okres trwania postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Natomiast dokumenty uzupełniane przez wykonawców na wezwanie z art. 26
ustawy Prawo zamówień publicznych mogą być wystawione z datą bieżącą, lecz powinny
dokumentować spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia
pot
wierdzonych wstępnie w oświadczeniach o złożonych z ofertą. Oświadczenia składane
przez wykonawców na podstawie art. 25a ustawy Prawo zamówień publicznych muszą być
aktualne w dacie ich złożenia. Dokumenty składane przez wykonawców na wezwanie
zamawiającego w trybie art. 26 ust. 1 lub 2 oraz art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych muszą potwierdzać spełnianie warunków udziału w postępowaniu czy brak
podstaw wykluczenia w chwili ich złożenia, ale także, że ten stan trwa nieprzerwanie przez
cały okres postępowania od upływu terminu składania ofert.
II Zarzuty i żądania odwołania
Odwołujący wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 24 ust. 1 pkt 12
w związku z art. 22c ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez błędne
przy
jęcie, iż wykonawca nie spełnia warunków udziału w postępowaniu w postaci posiadania
polisy OC o wartości 1 mln złotych oraz art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez błędne odrzucenie oferty Odwołującego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności wykluczenia go z postępowania oraz wyboru oferty złożonej przez Odwołującego,
a także zwrot kosztów postępowania.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że zgodnie z postanowieniami specyfikacji
istotnych warunków zamówienia (rozdz. 9 ust. 2 pkt 2 lit. b) wykonawca winien był wykazać, iż
posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie mniejszą niż 1 mln złotych.
Na potwierdzenie spełniania tego warunku udziału w postępowaniu Odwołujący, w trybie art.
26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, złożył polisę ubezpieczeniową typ 19043 nr
4246234 wystawioną przez Compensa Vienna Insurance Group, wystawioną 19 czerwca 2019
r. z okresem obowiązywania od 26 czerwca 2019 r. Intencją Odwołującego było posiadanie
polisy z sumą odpowiedzialności cywilnej w wysokości 1 mln złotych, stąd dla oceny pojawia
się w treści samej polisy podstawa obliczenia wartość obrotu 1 mln złotych. Błędnie tym
samym wpisano wielkość sumy gwarancyjnej na 600 tys. złotych. Po zorientowaniu się w
zaistniałym błędzie Odwołujący zawarł, 25 czerwca 2019 r. aneks nr 1 do ww. polisy, który
zwiększał wartość ubezpieczenia OC do kwoty 1 mln złotych. Ze względu na sezon urlopowy
Odwołujący w okresie, gdy Zamawiający wzywał w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych, nie był w stanie przedstawić aneksu nr 1 do polisy. Jednocześnie, nie
chcąc uchybić procedurze zamówienia publicznego, pracownik Odwołującego zwrócił się o
wydanie dokumentu rozszerzającego zakres polisy, gdyż nie był poinformowany o zawarciu
aneksu
nr
1
–
17
lipca
zwrócił
się
o
zmianę
warunków
polisy
i taką zamianę uzyskał, nie wiedząc, iż taka zmiana została dokonana już 25 czerwca 2019 r.
Dokument z 17 lipca 2019 r. został przedstawiony Zamawiającemu jako potwierdzenie
spełniania warunku zdolności finansowej. W związku z tą datą Zamawiający uznał, iż
Odwołujący nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Odwołujący, składając ofertę 26 czerwca 2019 r., załączył do niej oświadczenie o spełnianiu
warunków udziału w postępowaniu, w którym, na podstawie posiadanych dokumentów m.in.
polisy oraz aneksu nr 1 z 25 czerwca, potwierdził spełnianie warunków udziału
w postępowaniu.
Oświadczenie to musi być aktualne na dzień składania ofert. Odmiennie ustawodawca
uregulował datę, na jaką aktualne mają być dokumenty potwierdzające spełnianie warunków
udziału w postępowaniu. Zgodnie z treścią art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
dokumenty powinny być aktualne na dzień ich składania po wezwaniu przez zamawiającego.
Co prawda przepis art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych nie reguluje już sprawy
aktualności uzupełnianych dokumentów, ale z istoty uzupełnionego dokumentu, stanowiącego
potwierdzenie spełniania warunku zdolności finansowej, wynika konieczność jego aktualności
na dzień wskazany w wezwaniu.
Jak słusznie wskazała Izba w orzeczeniu KIO 280/2018 dotyczącym informacji z KRK, jednak
analogicznie
odnoszących się do niniejszego postępowania „w ocenie Izby składane przez
Wykonawców w toku postępowania dokumenty należy rozpatrywać łącznie. Tym samym, w
oparciu o złożony jednolity dokument oraz informacje z KRK, uznać należy, iż
w toku postępowania w stosunku do Odwołującego brak było podstaw do wykluczenia”.
W przedmiotowym postępowaniu Zamawiający uznał, iż Odwołujący nie mógł złożyć
oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, gdyż nie posiadał 26 czerwca
2019 r. polisy OC na kwotę 1 mln złotych. Jednak Odwołujący złożył prawdziwe oświadczenie
w zakresie spełniania warunku zdolności finansowej, gdyż w tym dniu posiadał zmienioną
polisę OC na kwotę 1 mln złotych. Jednocześnie nie uchybił przepisom ustawy przedstawiając
na wezwanie w try
bie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych kopię aneksu z 17
lipca 2019 r., gdyż zgodnie z treścią art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
dokumenty składa się aktualne na dzień wezwania. Skoro dniem wezwania był 22 lipca 2019
r., a prze
stawiony w odpowiedzi na wezwanie aneks nosił datę 17 lipca, Odwołujący nie uchybił
przepisom ustawy i prawidłowo uzupełnił dokumenty.
Zatem Zamawiający bezpodstawnie wykluczył Odwołującego z postępowania oraz odrzucił
jego ofertę.
III Stanowisko Zamawia
jącego
W odpowiedzi
na odwołanie Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Wskazał, że działając na podstawie art. 22 ust. 1, 1a i 1b ustawy Prawo zamówień publicznych
określił warunki udziału w postępowaniu dotyczące m. in. sytuacji ekonomicznej lub
finansowej. Informację o warunkach udziału w postępowaniu i sposobie wykazania ich
spełniania przez wykonawców zamieścił w treści ogłoszenia o zamówieniu oraz w części 1
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w rozdziale 9. „Warunki udziału
w postępowaniu”, w ust. 2 pkt 2 lit a) i b). Warunki udziału w postępowaniu w zakresie sytuacji
ekonomicznej
lub
finansowej
Zamawiający
określił
w
sposób
następujący:
„a) posiada środki finansowe lub zdolność kredytową na kwotę minimalną 1,5 min PLN,
b) posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
z
wiązanej z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż 1 mln PLN”.
Do oferty Odwołujący załączył oświadczenie z 26 czerwca 2019 r., w treści którego oświadczył,
że spełnia wymagania określone przez Zamawiającego w rozdziale 9 ust. 2 specyfikacji
isto
tnych warunków zamówienia.
W rozdziale 10 ust. 2 części 1. specyfikacji istotnych warunków zamówienia Zamawiający
przedstawił wykaz dokumentów, których będzie żądał od wykonawcy, którego oferta zostanie
oceniona jako najkorzystniejsza, na potwierdzenie spe
łniania warunków udziału
w postępowaniu i braku podstaw do wykluczenia. W zakresie warunku dotyczącego sytuacji
ekonomicznej lub finansowej Zamawiający zawarł wymóg przedłożenia na wezwanie:
„a) informacji banku lub kasy oszczędnościowo-kredytowej potwierdzającej spełnianie
wymogów Zamawiającego co do wysokości posiadanych środków finansowych lub zdolności
kredytowej wykonawcy w okresie nie wcześniejszym niż 1 miesiąc przed upływem terminu
składania ofert, b) kopii polisy ubezpieczeniowej OC lub dokumentu potwierdzającego, że
wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia, a kwota ubezpieczenia jest nie mniejsza
niż 1 mln PLN. Jeżeli z uzasadnionej przyczyny wykonawca nie może przedstawić
dokumentów dotyczących sytuacji finansowej i ekonomicznej wymaganych przez
Zamawiającego, może przedstawić inny dokument, który w wystarczający sposób potwierdza
spełnianie opisanego przez Zamawiającego warunku”.
Działając na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych Zamawiający,
3 lipca 2019 r., wezwał Odwołującego do złożenia dokumentów na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu oraz potwierdzających brak podstaw do wykluczenia
wskazanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz ogłoszeniu o zamówieniu. W
wyznaczonym w wezwaniu terminie Odwołujący złożył dokumenty oraz kopie dokumentów
potwierdzone za zgodność z oryginałem, które miały potwierdzać spełnianie warunków udziału
w postępowaniu oraz brak podstaw do wykluczenia, w tym kopię polisy ubezpieczeniowej typ
19043 nr 4246234 wystawionej przez firmę ubezpieczeniową COMPENSA Towarzystwo
Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group, stanowiącą wznowienie polisy typ 19043 nr
4
209519. Polisa została wystawiona 19 czerwca 2019 r. na okres ubezpieczenia od 26
czerwca 2019 r. do 25 czerwca 2020 r.
Po dokonaniu analizy dokumentów Zamawiający stwierdził, że z przedłożonej kopii polisy
ubezpieczeniowej wynika, że Odwołujący jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej
z tytułu prowadzonej działalności na sumę gwarancyjną 600 tys. zł, a nie na kwotę minimalną
1 mln zł, jak wymagał Zamawiający. 16 lipca 2019 r., działając na podstawie art. 26 ust. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający wezwał Odwołującego do wyjaśnienia lub
uzupełnienia dokumentów złożonych na potwierdzenie spełniania warunków udziału
w postępowaniu, w tym dokumentów złożonych na potwierdzenie spełniania warunków udziału
w postępowaniu w zakresie sytuacji ekonomicznej lub finansowej. W wyznaczonym przez
Zamawiającego terminie Odwołujący złożył wyjaśnienia oraz uzupełnił dokumenty,
w tym kopię aneksu do polisy nr 19043/4246234 sporządzonego 16 lipca 2019 r. Z treści
aneksu wynikało, że strony zawierające umowę ubezpieczenia dokonują zwiększenia sumy
gwarancyjnej z kwoty 600 tys. zł do kwoty 1 mln zł. W treści przedstawionego aneksu
zaznaczono, że zmiana w zakresie rozszerzenia ochrony ubezpieczeniowej polegająca na
zwiększeniu sumy gwarancyjnej obowiązuje od 17 lipca 2019 r. Zamawiający stwierdził więc,
że wykonawca nie wykazał za pomocą złożonych dokumentów spełniania warunku
dotyczącego posiadania ubezpieczenia OC w zakresie prowadzonej działalności związanej
z przedmiotem zamówienia na kwotę nie mniejszą niż 1 mln PLN i zobligowany był do
wykluczenia Odwołującego z postępowania i odrzucenia złożonej przez niego oferty.
W zawiadomieniu o wykluczeniu Zamawiający przedstawił szczegółowo uzasadnienie
faktyczne i prawne podjętej czynności. Tym samym odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie,
gdyż zawarte w odwołaniu zarzuty są bezpodstawne.
Jak wynika z treści art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych, zamawiający
jest zobowiązany wykluczyć z postępowania wykonawcę, który nie wykazał spełniania
waru
nków udziału w postępowaniu. Zamawiający w treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia jednoznacznie wymagał od wykonawców, aby wykazanie spełnienia warunków
udziału w postępowaniu posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowad
zonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie mniejszą niż
1 mln złotych nastąpiło przez przedstawienie stosownego dokumentu. Przedstawione przez
Odwołującego w odpowiedzi na wezwania w trybie art. 26 ust. 2 i 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych dokumenty w postaci polisy wystawionej 19 czerwca 2019 r. oraz aneksu do tejże
polisy sporządzonego 16 lipca 2019 r. nie potwierdzały, że Odwołujący na dzień złożenia
oferty, tj. 27 czerwca 2019 r., jak również na dzień wskazany w wezwaniu do złożenia
dokumentów, tj. na 10 lipca 2019 r., posiadał ubezpieczenie OC w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę 1 mln zł. W treści
przedstawionego aneksu do polisy z 16 lipca 2019 r. zaznaczono, że zmiana w zakresie
r
ozszerzenia ochrony ubezpieczeniowej polegająca na zwiększeniu sumy gwarancyjnej OC
obowiązuje od 17 lipca 2019 r.
Nie można zgodzić się z twierdzeniem Odwołującego, że przedstawiona na drugie wezwanie
Zamawiającego (na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych) kopia
aneksu do polisy, sporządzonego 16 lipca 2019 r., zwiększającego z dniem 17 lipca 2019 r.
sumę gwarancyjną OC z kwoty 600 tys. zł do kwoty 1 mln zł, stanowiła aktualny dokument
potwierdzający spełnianie warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
ekonomicznej lub finansowej Odwołującego. Zamawiający stoi na stanowisku, że także
w aktualnym stanie prawnym warunki udziału w postępowaniu oraz brak podstaw do
wykluczenia muszą być spełnione już na dzień składania ofert i trwać przez cały okres trwania
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Natomiast dokumenty składane przez
wykonawców na wezwanie z art. 26 ustawy Prawo zamówień publicznych mogą być
wystawione z datą bieżącą, lecz powinny dokumentować spełnianie warunków udziału
w postępowaniu oraz brak podstaw do wykluczenia potwierdzonych wstępnie
w oświadczeniach złożonych z ofertą. Z przepisu art. 25a ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych jednoznacznie wynika, na jaki dzień informacje złożone w oświadczeniu
załączonym do oferty mają potwierdzać spełnianie warunków udziału w postępowaniu (dzień
składania ofert). A zatem to dzień składania ofert Zamawiający zobowiązany był brać pod
uwagę przy ocenie przesłanek spełniania warunków udziału w postępowaniu. W ocenie
Zamawiającego jest to zgodne z wyrażoną w art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych
dyrektywą zobowiązującą do przeprowadzenia postępowania w sposób zapewniający
zachowanie zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Odwołujący załączył do odwołania kopię, nieznanego wcześniej Zamawiającemu, aneksu do
polisy OC, rzekomo sporządzonego w 25 czerwca 2019 r,. zawartego pomiędzy Odwołującym
a przedstawicielem działającym w imieniu COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń S. A.
Vienna Insurence
Group, z którego wynika zwiększenie sumy gwarancyjnej do 1 mln zł, z
terminem obowiązywania od 26 czerwca 2019 do 25 czerwca 2020 r. Odwołujący w sposób
niewiarygodny usprawiedliwia nieprzedstawienie Zamawiającemu tego dokumentu na
skierowane do niego wez
wanie bałaganem organizacyjnym w firmie wynikającym z sezonu
urlopowego. Niezależnie jednak od faktycznej daty sporządzenia tego dokumentu, nie może
on mieć żadnego znaczenia dla oceny prawidłowości czynności Zamawiającego polegającej
na wykluczeniu Odwołującego z postępowania i odrzuceniu jego oferty .
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego jest postępowaniem ściśle
sformalizowanym.
Dokumenty
na
potwierdzenie
spełniania
warunków
udziału
w postępowaniu powinny zostać przedstawione Zamawiającemu w terminie wskazanym
w wezwaniu skierowanym przez Zamawiającego na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych, a ostatecznie w terminie wskazanym w wezwaniu na podstawie art.
26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych. Odwołujący nie dopełni! tego obowiązku
w wyznaczonym terminie, co w konsekwencji musiało skutkować wykluczeniem Odwołującego
z postępowania i odrzuceniem jego oferty.
IV Ustalenia Izby
Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Izba ustaliła także, iż stan faktyczny postępowania w zakresie postawionych zarzutów
(w szczególności treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia, treść wezwań do
przedstawienia dokumentów oraz daty złożenia i treść dokumentów złożonych przez
Odwołującego) nie jest sporny między Stronami. Stan faktyczny został poprawnie
i wyczerpująco przedstawiony w stanowiskach Stron, zatem – jako niesporny – nie będzie
ponownie opisywany.
Po zapoznaniu się z przedmiotem sporu oraz argumentacją Stron, w oparciu o stan faktyczny
ustalony na podstawie dokumentów postępowania przetargowego przedstawionych przez
Zamawiającego oraz dokumentów i oświadczeń złożonych w pismach procesowych i podczas
rozprawy Izba ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 24 ust. 1 pkt 12 w związku z art. 22c ust.
1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez błędne przyjęcie, iż nie spełnia on
warunków udziału w postępowaniu w postaci posiadania polisy OC o wartości 1 mln złotych
oraz art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo
zamówień publicznych poprzez błędne odrzucenie
oferty.
Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych z postępowania
o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę, który nie wykazał spełniania warunków
udziału w postępowaniu lub nie został zaproszony do negocjacji lub złożenia ofert wstępnych
albo ofert, lub nie wykazał braku podstaw wykluczenia.
Z art. 22c
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych wynika, że w odniesieniu do warunków
udziału w postępowaniu dotyczących sytuacji finansowej lub ekonomicznej, zamawiający
może wymagać w szczególności: 1) aby wykonawcy posiadali określony minimalny roczny
obrót, w tym określony minimalny roczny obrót w obszarze objętym zamówieniem; 2) aby
wykonawcy przedstawili informacje na temat ich roczny
ch sprawozdań finansowych
wykazujących, w szczególności stosunek aktywów do zobowiązań; 3) posiadania przez
wykonawcę odpowiedniego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
Art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych stanowi, że zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli została złożona przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu
o udzielenie zamówienia lub niezaproszonego do składania ofert.
W informacji o wykluczeniu Odwołującego Zamawiający powołał się też na art. 24 ust. 4 ustawy
Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym ofertę wykonawcy wykluczonego uznaje się
za odrzuconą.
Jak Izba wskazywała już wielokrotnie w swoich orzeczeniach, w przypadku przetargu
nieograniczonego to art. 24 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych jest prawidłową
podstawą prawną związaną ze stanem odrzucenia oferty jako konsekwencją wykluczenia
wykonawcy z postępowania. Art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych ma
natomiast zastosowanie do tych trybów postępowań, w których stosuje się indywidualne
zaproszenia do składania ofert albo oferty mogą składać wyłącznie wykonawcy wcześniej nie
wykluczeni z udziału w postępowaniu, jak np. przetarg ograniczony, zapytanie o cenę,
negocjacje bez ogłoszenia. Przepis ten jest w takim przypadku samodzielną podstawą
odrzucenia oferty.
Jednak powołanie art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych podstawy, która w
przypadku przetargu nieograniczonego nie jes
t samodzielną podstawą odrzucenia oferty,
zamiast lub obok art. 24 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, nie ma konsekwencji
praktycznych, dlatego jest jedynie nieznaczącym błędem formalnym, nie mającym wpływu na
wynik postępowania.
Tym samym należy przyznać rację Odwołującemu, że Zamawiający nieprawidłowo przywołał
art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych, ale nie ma to wpływu na wynik
postępowania, zatem nie może stanowić podstawy uwzględnienia odwołania, zgodnie
z dyspozycją art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, który stanowi, że Izba
uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało lub może
mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.
Izba uznała bowiem, że Zamawiający prawidłowo wykluczył Odwołującego z postępowania,
podając prawidłową podstawę prawną swojej czynności.
Zgodnie z dyspozycją art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający
wyklucza z postępowania o udzielenie zamówienia wykonawcę, który nie wykazał spełniania
warunków udziału w postępowaniu.
Zamawiający wymagał od wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia posiadania
ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej
z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż milion złotych (rozdział 9. ust. 2 pkt 2
lit. b specyfikacji istotnych warunków zamówienia), na potwierdzenie czego wezwany
wykonawca miał przedstawić kopię polisy ubezpieczeniowej OC lub dokumentu
potwierdzającego,
że
jest
ubezpieczony
od
odpowiedzialności
cywilnej
w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę
ubezpieczenia nie mniejszą niż 1 mln PLN (rozdział 10. ust. 2 specyfikacji istotnych warunków
zamówienia).
Odwołujący powinien był więc wykazać, że posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności
cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę
min. 1 mln PLN, a wykazanie to miało nastąpić za pomocą stosownej polisy (inne dokumenty
nie były przedstawiane, zatem możliwość ta zostanie pominięta).
Jak wynika wprost z treści art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych,
wykonawca nie tylko warunek udziału w postepowaniu musi spełniać, ale musi to spełnianie
wykazać zamawiającego. W konsekwencji – wykazanie to powinno nastąpić w postępowaniu
o udzielenie zamówienia, w terminach wskazanych przez Zamawiającego w wezwaniach do
przedstawienia dokumentów – skierowanych na podstawie art. 26 ust. 2, ewentualnie art. 26
ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych. Wszystkie później przedstawiane dokumenty,
w tym podczas postępowania odwoławczego, są dokumentami spóźnionymi.
Nie ma też znaczenia, jakie dokumenty dany wykonawca miał – jeśli nie przedstawił ich
zamawiającemu – ani z jakich powodów organizacyjnych ich nie przedstawił. Zamawiający
bowiem dokonuje oceny na podstawie tych dokumentów, które mu przedstawiono.
Tak też zrobił Zamawiający w niniejszym postępowaniu.
Odwołujący przedstawił początkowo kopię polisy z 19 czerwca 2019 r. na okres ubezpieczenia
od 26 czerwca 2019 r. do 25 czerwca 2020 r. na kwotę 600 tys. złotych,
a następnie kopię aneksu do polisy z 16 lipca 2019 r., w której dokonano zwiększenia sumy
gwarancyjnej z kwoty 600 tys. zł do kwoty 1 mln złotych z okresem obowiązywania od
17 lipca 2019 r. do 25 czerwca 2020 r.
Dokument ten nie spełnia wymagań opisanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Izba zgadza się ze stanowiskiem Zamawiającego – podjętym zresztą w ślad za przywołanymi
orzeczeniami
Izby
–
że
w
aktualnym
stanie
prawnym
warunki
udziału
w postępowaniu oraz brak podstaw do wykluczenia muszą być spełnione na dzień składania
ofert (nawet jeśli wraz z ofertą nie są wymagane inne dokumenty oprócz oświadczenia
o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu) i muszą trwać przez cały okres postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego.
Jest to pogląd w pewnym uproszczeniu, ponieważ ostatecznie zależy to od rodzaju oraz
sposobu sformułowania warunku (inaczej będzie np. w przypadku wymogu doświadczenia
liczonego „wstecz”, czy złożenia nieprawdziwych informacji, również później mogą nastąpić
podstawy do wykluczenia)
– natomiast ma wprost zastosowanie w niniejszej sprawie:
Zamawiający wymagał posiadania ubezpieczenia OC na stosowną kwotę i takie
ubezpieczenie powinno być posiadane w chwili składania oferty, jak i w chwili przedstawiania
dokumentów na potwierdzenie (polisy).
Należy przy tym zwrócić uwagę na charakter wymogu i samej polisy – wykonawca posiada
ubezpieczenie od momentu do momentu określonego w umowie ubezpieczenia, na kwotę
określoną w umowie ubezpieczenia oraz na warunkach określonych w umowie ubezpieczenia,
na dowód czego zostaje wystawiona polisa o odpowiedniej treści (lub dokument o innej
nazwie, lecz tym samym charakterze). Bez owej umowy (polisy), ubezpieczenie nie istnieje,
albo nie istnieje na danych warunkach.
Jest to inna sytuacja niż wydanie zaświadczenia przez organ skarbowy, ZUS czy informacji
z KRK
– tam dany stan (niezaleganie z podatkami i składkami, niekaralność) istnieje
niezależnie od uzyskania zaświadczenia. Dlatego też data zaświadczeń tego typu w praktyce
jest traktowana w nieco inny sposób.
W ocenie Izby również treść art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych („Jeżeli
wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8
, zamawiający może wezwać wykonawcę, którego oferta została najwyżej
oceniona, do złożenia w wyznaczonym, nie krótszym niż 5 dni, terminie aktualnych na dzień
złożenia oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art.
25 ust. 1
.”) nie stanowi podstawy do „przesunięcia” terminu spełniania warunku udziału
w postępowaniu na późniejszy niż wymagany w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Owszem, składane zamawiającemu dokumenty mają być „aktualne” na dzień ich złożenia, ale
(poza całą kwestią wystawiania zaświadczeń czy informacji z KRK, która nie dotyczy niniejszej
sprawy) oznacza to m.in., że nie mogły się one „zdezaktualizować” przed ich złożeniem w tym
znaczeniu, że pomimo prawidłowej daty ich wystawienia przestały przedstawiać prawdziwy
stan faktyczny, np. osoba przestała być osobą niekaraną lub wykonawca posiada zaległości
podatkowe po dniu wystawienia zaświadczenia.
Podobnie wezwanie do uzupełnienia brakujących lub błędnych dokumentów na podstawie art.
26 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych nie stanowi podstawy do stwierdzenia
możliwości zmiany daty spełniania wymogów – jest to tylko dodatkowy termin na
przedstawienie prawidłowego dokumentu.
W związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 2 pkt 2,
§ 3 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wyso
kości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972),
uwzględniając wpis w wysokości 10.000 zł.
Przewodniczący: ……………………..…
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1754/19 z dnia 2019-09-26
- Sygn. akt KIO 1676/19 z dnia 2019-09-26
- Sygn. akt KIO 1636/19 z dnia 2019-09-09
- Sygn. akt KIO 1298/19 z dnia 2019-08-23
- Sygn. akt KIO 1524/19 z dnia 2019-08-21
