rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2015-10-14
rok: 2015
data dokumentu: 2015-10-14
rok: 2015
sygnatury akt.:
KIO 2150/15
KIO 2150/15
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 października 2015 r. odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 5 października 2015 r. przez Odwołującego –
Przedsiębiorstwo Produkcyjno –Usługowe „HEGOR” Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Sochaczewie przy ul. Gwardyjska 12, 96-500 Sochaczew
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego –
Gminę Żabia Wola ul. Główna 3,
96-321 Żabia Wola
przy udziale
wykonawcy
Frapol Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie przy
ul. Mierzeja Wiślana 8, 30-832 Kraków zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 5 października 2015 r. przez Odwołującego –
Przedsiębiorstwo Produkcyjno –Usługowe „HEGOR” Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Sochaczewie przy ul. Gwardyjska 12, 96-500 Sochaczew
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego –
Gminę Żabia Wola ul. Główna 3,
96-321 Żabia Wola
przy udziale
wykonawcy
Frapol Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie przy
ul. Mierzeja Wiślana 8, 30-832 Kraków zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego
orzeka:
1 Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
odrzucenia oferty PPU Hegor Sp. z o.o. z siedzibą w Sochaczewie oraz wyboru
oferty najkorzystniejszej z dnia 30.09.2015 r. i nakazuje powtórzenie czynności
oceny ofert niepodlegających odrzuceniu.
2. Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego – Gminę Żabia Wola i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
10.000 zł 00 gr. (słownie:
dziesięć tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego – Przedsiębiorstwo
Produkcyjno-Usługowe „HEGOR” Sp. z o.o. z siedzibą w Sochaczewie tytułem wpisu od
odwołania.
2.2 Zasądza od Zamawiającego – Gminy Żabia Wola na rzecz Odwołującego –
Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowego „HEGOR” Sp. z o.o. z siedzibą w
Sochaczewie kwotę
13.600 zł 00 gr. (słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych, zero
Sygn. akt: KIO 2150/15
groszy) tytułem zwrotu kosztów strony poniesionych w związku z wpisem oraz
wynagrodzeniem pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Płocku.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2150/15
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Gminę Żabia Wola, w trybie
przetargu nieograniczonego na Centrum Integracji Społecznej - Budowa Sali sportowej w
ramach rozbudowy Szkoły Podstawowej w Ojrzanowie (nr postępowania: RI.271.17.2015),
ogłoszonym w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 27 sierpnia 2015 r., pozycja 222100,
wobec czynności odrzucenia oferty PPU „Hegor” Sp. z o.o., w dniu 5 października 2015 r.
zostało wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wykonawcy, którego
ofertę Zamawiający odrzucił (sygn. akt KIO 2150/15).
Informację o czynności stanowiącej podstawę odwołania Zamawiający przekazał
Odwołującemu w dniu 30.09.2015 r. (zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej oraz
odrzuceniu ofert).
Do postępowania odwoławczego przystąpił w dniu 08.10.2015 r. po stronie
Zamawiającego wykonawca, którego ofertę wybrano jako najkorzystniejszą – Frapol Sp. z
o.o. z siedzibą w Krakowie.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu dokonanie niezgodnych z przepisami ustawy Pzp
czynności w postępowaniu, tj. odrzucenia oferty, która powinna być uznana za
najkorzystniejsza i dokonaniu wyboru oferty innego wykonawcy.
W związku z tymi czynnościami Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych:
1. Art. 7 ust. 1 poprzez nierówne traktowanie wykonawców/wprowadzenie nowych
zasad;
2. Art. 36 ust. 1 poprzez zmianę po terminie składania ofert ustalonych w siwz reguł
badania i oceny ofert;
3. Art. 89 ust. 1 pkt 2 poprzez odrzucenie oferty na podstawie nowych, nie wskazanych
siwz podstaw, wprowadzonych po terminie składania ofert;
4. Art. 92 ust. 1 poprzez podanie w decyzji o odrzuceniu oferty ogólnego, niezgodnego z
przepisami uzasadnienia prawnego i faktycznego;
5. Art. 91 poprzez dokonanie wyboru oferty, która nie była najkorzystniejszą na
podstawie kryteriów oceny określonych w swiz.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu powtórzenie
czynności badania i oceny oferty przez niego złożonej, nakazanie przywrócenia do oceny
jego oferty, ze wskazaniem, że podstawa prawna i uzasadnienie faktyczne odrzucenia oferty
nie znajdują potwierdzenia w przepisach prawa/zostały dokonane z naruszeniem treści SIWZ
i Ustawy.
Sygn. akt: KIO 2150/15
W uzasadnieniu podniesionych zarzutów Odwołujący odniósł się do uzasadnienia decyzji
o odrzuceniu jego oferty jako niezgodnej z treścią siwz, którą Zamawiający podjął w oparciu
o ocenę dokumentu złożonego w ofercie – opracowany załącznik nr 10 zestawienie pozycji.
W ocenie Odwołującego dokument ten nie miał żadnego znaczenia w postępowaniu czy
też w trakcie realizacji umowy. Nie jest on podstawą rozliczeń finansowych, harmonogramu
finansowo-rzeczowego, odbioru robót czy etapów. W umowie nie ma żadnego odwołania do
tego dokumentu lub jego fragmentów. Zamawiający dokonał oceny dokumentu na
wątpliwych zapisach, gdzie nowe (wprowadzone w trakcie badania i oceny ofert) zasady
oceny tego dokumentu zaskoczyły nie tylko Odwołującego ale i inne firmy i doprowadziły do
odrzucenia kilku ofert, w tym oferty Odwołującego. Załącznik nr 10 (bez żadnego tytułu czy
szczegółowego opisu) nie znajduje żadnego odniesienia do opisu przedmiotu zamówienia
wskazanego w treści siwz, zapisów umowy czy ustalonych zasad badania i oceny ofert.
Reguły sprawdzenia zgodności oferowanego przedmiotu oparte są na zadeklarowaniu
realizacji pełnego opisu przedmiotu zamówienia w różnych dokumentach skonstruowanych
w ten sposób, iż pominięcie jakiejś części przedmiotu w jednym dokumencie obliguje
wykonawcę do jego realizacji w wyniku zapisu zawartego w innym dokumencie (IV. Opis
przedmiotu zamówienia, pkt 3.3, czy też V. Warunki rozliczenia).
Zamawiający podstawę do stwierdzenia niezgodności oferty Odwołującego z treścią siwz
wywiódł z treści rozdziału VII, pkt 2 ppkt 9 wyceniony wykaz elementów rozliczeniowych
opracowany na podstawie wzoru stanowiącego załącznik nr 10 do SIWZ, który będzie
podlegał ocenie. Jednocześnie Zamawiający nie wprowadził zasad na jakich ocena tego
dokumentu miała być prowadzona. Odwołanie się do wzoru załącznika nr 10, nie
przekreślało możliwości dokonania modyfikacji, przy braku precyzji w ustaleniu sposobu jego
wypełnienia. Odwołujący uznał, iż dokument ten nie ma dużej mocy sprawczej w złożonej
ofercie i nie ma wpływu na jej treść, podobnie jak inne żądane dokumenty, przykładowo
wykaz osób – personelu, dowód wniesienia wadium, również wskazane w pkt 2 siwz. W jego
ocenie załącznik nr 10 nie mógł stanowić podstawy do oceny w rozumieniu k.c., ponieważ
nie ma wpływu na sposób realizacji zobowiązania, nie jest połączony z „zobowiązaniem”,
które składa wykonawca w ofercie. Gdyby dokument ten miał stanowić podstawę do oceny,
to obowiązkiem Zamawiającego było określenie w siwz zasad w oparciu o które ocena ta
byłaby prowadzona.
Zapis z rozdziału XIV Opis sposobu obliczenia ceny, w którym Zamawiający wskazał na
obowiązek dołączenia do oferty wykazu zawierającego wycenę elementów rozliczeniowych
(sporządzony zgodnie ze wzorem stanowiącym Załącznik nr 10 do SIWZ i na podstawie
dokumentacji projektowej przedmiotu zamówienia określonego w SIWZ, warunków realizacji
zawartych w SIWZ), który będzie podlegał ocenie, należy w ocenie Odwołującego odnosić
Sygn. akt: KIO 2150/15
do oceny oferty pod kątem błędu w obliczeniu ceny i podstawy do odrzucenia oferty z art. 89
ust. 1 pkt 6.
Zamawiający uznał, iż nie było możliwe poprawienie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy wykazu opracowanego przez Odwołującego, a w którym znajdowały się dodatkowe
pozycje, a części pozycji ujętych we wzorze nie było. Zamawiający wskazał, iż cena oferty
podana w formularzu (ryczałtowa) jest kwotą wyliczoną na podstawie „wykazu elementów
rozliczeniowych”, który po wypełnieniu przez wykonawcę stanowi załącznik do umowy.
Wykaz powinien zostać sporządzony z uwzględnieniem kosztów robót, które zdaniem
wykonawcy są niezbędne do prawidłowego i w pełni kompletnego wykonania i odbioru
obiektu. W cenie oferty powinny być również uwzględnione wszelkie ryzyka, które
doświadczony wykonawca mógł w racjonalny sposób przewidzieć – zgodnie z zapisami
rozdziału XIV ust. 3 SIWZ.
W ocenie Odwołującego, przy braku postanowienia siwz, które wyłączało wprost
możliwość rozszerzenia oferty o dodatkowe pozycje lub rezygnacji z części wskazanych w
załączniku nr 10, nie było podstaw do odrzucenia oferty jako niezgodnej z SIWZ.
Szczególne znaczenie w postępowaniu ma ustalone „kodeksowego wynagrodzenia
ryczałtowego”, przy którym realizacja przedmiotu zamówienia oparta jest na ryzyku, które
ponosi wykonawca, zobowiązany do uwzględnienia wszystkich kosztów związanych z
realizacją umowy. Może zatem zmieniać (dodawać lub zmniejszać ilości i zakres) prac
ujętych w kosztorysie ofertowym, wprowadzanym do treści umowy.
Stanowisko Izby
Izba na posiedzeniu niejawnym prowadzonym z udziałem stron w dniu 14
października 2015 r. uznała, iż nie zachodzą przeszkody formalne uniemożliwiające
rozpoznanie merytoryczne zarzutów i skierowała odwołanie na rozprawę, do udziału w której
dopuszczony został wykonawca - Frapol Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, który w terminie
zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Do rozpoznania odwołań zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (tekst
jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), tj. po zmianie dokonanej ustawą z dnia 29
sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz. U poz. 1232), zwanej
dalej „Ustawą”.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba w pierwszej kolejności zobowiązana była
do oceny wypełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 Ustawy, tj. istnienia interesu w uzyskaniu
zamówienia oraz możliwości poniesienia przez Odwołującego szkody w wyniku
kwestionowanych czynności Zamawiającego. Skutkiem zaskarżonych czynności było
Sygn. akt: KIO 2150/15
odrzucenie oferty Odwołującego (najtańszej spośród złożonych w postępowaniu) i dokonanie
wyboru oferty wykonawcy Frapol Sp. z o.o. Odwołanie zmierza do uchylenia niekorzystnych
dla niego czynności dokonanych z uchybieniem przepisów Ustawy, a tym samym odwołanie
ma na celu ochronę interesu tego wykonawcy w uzyskaniu zamówienia, poprzez
powtórzenie oceny ofert niepodlegających odrzuceniu, co stworzy Odwołującemu realną
szansę na uzyskanie zamówienia. W świetle powyższego należało uznać, iż spełnione
zostały przesłanki określone w art. 179 ust. 1 Ustawy do merytorycznego rozpoznania
odwołania.
Przy rozpoznaniu odwołania Izba miała na uwadze całokształt okoliczności ustalonych
w sprawie przy rozstrzyganiu w przedmiocie podniesionych zarzutów, które to ustalenia
znajdują się poniżej.
Zasadniczo podstawa faktyczna zarzutów sprowadza się do podstawy uznania przez
Zamawiającego oferty Odwołującego za niezgodną z treścią siwz, o czym przesądziła ocena
dokumentu załączonego do oferty – wykaz elementów rozliczeniowych. Odwołujący
kwestionował możliwość uznania w oparciu o ten dokument, iż oferta pod kątem
merytorycznym jest niezgodna z treścią siwz, a ponadto wskazywał na wadliwość
uzasadnienia decyzji Zamawiającego, które uniemożliwia ustalenie w jakim zakresie oferta
nie odpowiada zapisom siwz. O braku możliwości przypisania temu dokumentowi znaczenia
dla oceny oferty, przesądzać ma brak precyzji Zamawiającego, który w siwz nie ustalił w jaki
sposób zamierzał oceniać ten dokument.
Zamawiający w informacji o odrzuceniu oferty Odwołującego wskazał na podstawę do
zastosowania art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy oraz zapisy siwz z którymi oferta miała być
sprzeczna. Zgodnie z zapisami rozdziału IX ust. 2 pkt 9 SIWZ wykonawca zobowiązany był
do złożenia wycenionego
Wykazu elementów rozliczeniowych na podstawie wzoru
stanowiącego załącznik nr 10 do SIWZ, który będzie podlegał ocenie. Ryczałtową ceną
oferty jest kwota wymieniona w formularzu oferty wyliczona na podstawie „Wykazu
elementów rozliczeniowych”, który po wypełnieniu przez Wykonawcę stanowi załącznik do
umowy. „Wykaz” ten powinien zostać sporządzony przez Wykonawcę z uwzględnieniem
kosztów robót, które zdaniem Wykonawcy są niezbędne do prawidłowego i w pełni
kompletnego wykonania i odbioru obiektu. W cenie oferty powinny być również uwzględnione
wszelkie ryzyka, które doświadczony wykonawca mógł w racjonalny sposób przewidzieć –
zgodnie z zapisami rozdziału XIV ust. 3 SIWZ.
Wykonawca do oferty dołączył wykaz,
który jednak został rozszerzony o dodatkowe pozycje jak również brakowało pozycji z
załączonego wzoru. Zamawiający nie może dokonać poprawy tego wykazu na podstawie
art. 87 ust. 2 pkt 3 ponieważ dodanie dodatkowych pozycji nie może zostać zakwalifikowane,
Sygn. akt: KIO 2150/15
jako inna omyłka niepowodująca istotnych zmian w treści oferty. Zamawiający zaznaczył w
SIWZ, że wykaz elementów rozliczeniowych winien zostać opracowany na podstawie wzoru.
Powyższa Wycena nie stanowi dokumentu mieszczącego się w kategorii dokumentów
wskazanych w art. 25 ust. 1, wobec powyższego Zamawiający nie może dokonać
wezwania Wykonawcy na podstawie art. 26 ust. 3 i 4 Ustawy Prawo Zamówień
Publicznych. Ponadto Zamawiający odstąpił od wezwania do uzupełnienia i
wyjaśnienia w zakresie innych dokumentów podmiotowych złożonych do oferty,
ponieważ oferta Wykonawcy podlega odrzuceniu.
W postępowaniu złożonych zostało 13 ofert, z których oferta Odwołującego była
najtańszą, uwzględniającą wynagrodzenie ryczałtowe wyrażone kwotą brutto 11.765.447,63
zł. Cena ta wskazana została w pkt 3 formularza ofertowego z rozbiciem na kwotę netto:
9.565.404,58 zł oraz podatek VAT: 2.200.043,05 zł. W ofercie na stronach od 40 do 42
załączony został Wykaz elementów rozliczeniowych, zawierający wycenę zakresu robót na
łączną kwotę netto: 9.565.404,58 zł, podatek VAT: 2.200.043,05 zł. oraz wartość brutto:
11.765.447,63 zł. Na stronach od 43 do 191 oferty znajdują się kosztorysy ofertowe dla
projektowanego budynku – sala gimnastyczna z łącznikiem oraz istniejącego budynku
(łącznie 13 kosztorysów o wartości łącznej robót wycenionych w kwocie netto: 9.565.404,58
zł.) Wykaz elementów rozliczeniowych został zmodyfikowany przez Odwołującego w
stosunku do wzoru z załącznika nr 10 do siwz w ten sposób, iż wykonawca przyjął
systematykę odpowiadającą kosztorysom, wskazując oddzielnie wartości kosztorysowe robót
w częściach od I do XIII.
Zamawiający wymagał załączenia Wykazu elementów rozliczeniowych, wskazanego
w rozdziale XIV Opis sposobu obliczenia ceny, sporządzonego zgodnie z wzorem
stanowiącym załącznik nr 10 do siwz i na podstawie dokumentacji projektowej, przedmiotu
zamówienia określonego w siwz, warunków realizacji zawartych w siwz, który będzie
podlegał ocenie (rozdział XIV pkt 10 siwz). W załączniku tym Zamawiający bardzo ogólnie
opisał zakres robót, agregując je w grupach: I Architektura i Konstrukcja z podziałem na sale,
łącznik i część istniejącą (piwnica, parter, piętro, dach, elewacje) oraz zagospodarowanie; B.
Branża sanitarna z podziałem na instalacje (c.o., solarna, wod - kan, wentylacji, gazowa,
klimatyzacja, kotłownia); C. Branża elektryczna z podziałem na instalacje i systemy oraz D.
Wyposażenie z podziałem na przedszkole, część istniejącą, sale sportową, łącznik i gaśnice.
Zamawiający wymagał jednocześnie dołączenia kosztorysów ofertowych sporządzonych na
podstawie dokumentacji projektowej, przedmiotu zamówienia określonego w siwz, warunków
realizacji zawartych w siwz, oględzin obiektu w terenie, których nie zamierzał oceniać
(rozdział XIV, pkt 9 siwz). Kosztorys ofertowy miał być potrzebny do rozliczenia się z
wykonawcą w sytuacji konieczności wykonania nieprzewidzianych robót zamiennych lub
Sygn. akt: KIO 2150/15
wystąpi konieczność zaniechania części robót lub odstąpienia od realizacji umowy. Zgodnie
z rozdziałem XIV, pkt 15 kosztorysy miały być pomocne w ustaleniu ceny ryczałtowej,
chociaż stwierdzone w nich błędy nie mogły wpłynąć na zmianę ceny ryczałtowej oraz
ważność oferty. Obowiązującą ceną oferty jest ryczałt obejmujący wykonanie wszystkich
robót określonych dokumentacją projektową i w siwz. Kosztorys ofertowy miał służyć między
innymi do porównania cen zasadniczych elementów oferty, które mają wpływ na jakość i
kompletność wykonania przedmiotu zamówienia, a także stwierdzenia, czy przedmiot
zamówienia będzie wykonany z użyciem materiałów i urządzeń potwierdzających
wymagania Zamawiającego co do sposobu wykonania (pkt 18 ppkt 2 i 3 siwz). Cena oferty
miała obejmować koszty wykonania robót bezpośrednio wynikających z dokumentacji
projektowej oraz inne koszty konieczne do poniesienia celem terminowej i prawidłowej
realizacji przedmiotu zamówienia (rozdział XIV, pkt 19 siwz).
Do Zamawiającego w dniu 08.09.2015 r. wpłynęła prośba o wyjaśnienie na czym
będzie polegać ocena załącznika nr 10, o której jest mowa w rozdziale IX część I pkt 2 –
Dokumenty składające się na ofertę – ppkt 9 SIWZ, a której treść zapisano
„wyceniony
wykaz elementów rozliczeniowych opracowany na podstawie wzoru stanowiącego
załącznik nr 10 do SIWZ, który będzie podlegał ocenie”. Jednocześnie zwrócono się o
podanie kryteriów oceny w/w załącznika i wpływu na jakość oferty w świetle zapisu w ppkt 6
powyższego rozdziału czyli zapisu dotyczącego kosztorysu ofertowego, tj.
„Z uwagi na
formę wynagrodzenia kosztorys nie będzie podlegać ocenie” oraz że „Kosztorys
ofertowy posłuży wykonawcy do sporządzenia harmonogramu robót zgodnie z
przedmiotem zamówienia, który określają odpowiednio projekty oraz STWOiR”.
Wniosek ten Zamawiający pozostawił bez rozpatrzenia z uwagi na upływ terminu na
zadawanie pytań do treści siwz (art. 38 ust. 1a Ustawy).
W odpowiedzi na odwołanie oraz na rozprawie Zamawiający wskazywał na różnice w
opracowanym przez Odwołującego Wykazie elementów rozliczeniowych w stosunku do
wzoru załączonego do siwz, które miały uzasadniać stwierdzenie, iż wykonawca nie wycenił
całości prac objętych przedmiotem zamówienia, nie ujętych w Wykazie załączonym do
oferty. Przykładowo Zamawiający wskazał na pozycję 1.8.1 (winda – konstrukcja), 1.8.2
(winda dostawa, montaż, rozruch, odbiór przez UDT) wzoru, których nie ma w dokumencie
złożonym w ofercie (jest tylko pozycja 1.6 winda wyceniona w kwocie netto: 79.491,85 zł.). Z
załączonego do oferty Odwołującego kosztorysu nr 1, str. 48 wynika, iż wycena tej pozycji
obejmuje wykonanie ścian, konstrukcje aluminiowe ścian, dostawę, montaż, rozruch, odbiór
przez UDT windy hydraulicznej dla osób niepełnosprawnych, winda wewnętrzna trzy-
przystankowa, częściowo przeszklona, drzwi Ce stali nierdzewnej z kamerą i automatyką
p.poż.
Sygn. akt: KIO 2150/15
Uwzględniając powyższe ustalenia Izba uznała, iż czynność odrzucenia oferty
Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowego „HEGOR” Sp. z o.o. została dokonana z
naruszeniem zasad oceny opisanych w siwz i prowadziła do nieprawidłowych
wniosków co do zakresu wycenionych robót.
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż słuszne były zastrzeżenia Odwołującego
co do niedostatecznego uzasadnienia decyzji o odrzuceniu oferty, w którym Zamawiający nie
wyjaśnił w jaki sposób zmiana treści załącznika do siwz wpływała na treść oferty.
Zamawiający stwierdził jedynie, iż dokument przedłożony w ofercie nie został sporządzony
zgodnie ze wzorem, co miało przesądzać o merytorycznej niezgodności oferty. Powtórzenie
zapisów siwz, w których wskazano na obowiązek przedłożenia wykazu opracowanego
zgodnie ze wzorem nie identyfikowało konkretnej niezgodności treści merytorycznej oferty z
siwz. Ponieważ Zamawiający w ogóle w siwz nie ustalił zasad na jakich dokona oceny
merytorycznej wykazu, stąd na etapie oceny ofert powstała sytuacja, w której o niezgodności
treści oferty nie mógł decydować tylko ten dokument stanowiący element oferty. Nie budziło
wątpliwości ustalenie znaczenia załączonych do oferty kosztorysów, którym Zamawiający
poświęcił szereg postanowień w siwz. Zawierały one szczegółowy opis wycenionych w
ofercie pozycji i na etapie oceny ofert miały mieć pomocniczy charakter dla ustalenia ceny
ryczałtowej oraz zgodności wykonania prac z wymaganiami Zamawiającego. Zamawiający
pominął przy ocenie oferty Odwołującego kosztorysy stanowiące treść oferty skupiając się
wyłącznie na zmianach w treści załącznika nr 10, bez analizy całościowej oferty. Należy
wskazać, iż wykaz elementów rozliczeniowych stanowił wyciąg najważniejszych elementów
zamówienia identyfikujących zakres robót opisanych w dokumentacji projektowej, opisie
przedmiotu zamówienia. Zarówno wykaz jak i kosztorysy miały być opracowane w oparciu o
dokumentację projektową, przedmiot zamówienia opisany w siwz oraz opis warunków
realizacji zamówienia. Różnica pomiędzy tymi dokumentami sprowadzała się do stopnia
szczegółowości opisu wycenianych robót. Niewątpliwie bez kosztorysów Zamawiający nie
byłby w stawnie, nawet w oparciu o opracowany załącznik wykaz elementów rozliczeniowych
zweryfikować, czy wycena obejmuje całość robót stanowiących przedmiot zamówienia, co
wynikało z objętości dokumentów. Zatem podejmując decyzję o odrzuceniu oferty
Odwołującego Zamawiający powinien w uzasadnieniu wskazać w jaki sposób zmiana
wprowadzona do załącznika nr 10 wpływała na obliczenie ceny ofertowej, a tego w
uzasadnieniu nie zawarł.
Niezależnie od tego uchybienia o zasadności odwołania zdecydowała treść oferty, na
jaką składały się nie tylko oświadczenie zawarte w wykazie elementów rozliczeniowych, ale
także kosztorysy, w sposób szczegółowy prezentujące kalkulację ceny ofertowej. Wprawdzie
Sygn. akt: KIO 2150/15
Zamawiający zastrzegł, iż kosztorysy nie będą podlegały ocenie, to jednak nie oznacza, iż
nie miały one znaczenia dla ustalenia treści oferty Odwołującego. W zasadzie były
najistotniejszym z punktu widzenia ustalenia wycenionego zakresu świadczenia, elementem
oferty i nie mogły być pominięte przy ocenie wykazu elementów rozliczeniowych.
Nieprawidłową byłą ocena Zamawiającego, iż zaoferowana cena ryczałtowa nie obejmuje
całości robót objętych dokumentacją projektową, opisem przedmiotu zamówienia. W ocenie
Izby nie było możliwymi opracowanie wykazu bez wcześniejszego sporządzenia kosztorysów
i to kosztorysy dostarczały informacji o sposobie i zakresie wycenionych robót, które
następnie należało zagregować w załączniku nr 10 do siwz. Zamawiający pominął
okoliczność, iż wartości zawarte w wykazie odpowiadały kwotą poszczególnych kosztorysów
wyrażonych wartością netto. Ustalenie, iż kosztorysy miały mieć charakter pomocniczy nie
wykluczało możliwości ich wykorzystania dla ustalenia zakresu wycenionych prac objętych
przedmiotem zamówienia, tym bardzie iż podstawa kalkulacji ceny ryczałtowej była wspólna
dla obu dokumentów i wynikała z dokumentacji projektowej, przedmiotu zamówienia i
warunków wykonania. Stwierdzenie, że wycena kosztorysowa obejmuje całość prac objętych
przedmiotem zamówienia opisanym w dokumentacji projektowej nie mogło być pominięte
przy ocenie wykazu, którego celem wyrażonym wprost w siwz było ustalenie ceny
ryczałtowej. Odmienny sposób prezentacji wyceny nie dowodził, iż wykonawca pominął
cześć prac objętych przedmiotem zamówienia oraz dokumentacją projektową.
Faktycznie niezgodność oferty nie dotyczy merytorycznej zgodności z zakresem robót
stanowiących przedmiot wyceny, ale formalnej strony dokumentu sporządzonego na
potrzeby kalkulacji ceny ofertowej. A to w świetle utrwalonej linii orzeczniczej nie mogło
prowadzić do uznania oferty Odwołującego za niezgodną z treścią siwz.. Zamawiający
całkowicie pominął przy ocenie oferty treść kosztorysów, chociaż stanowiły one znaczącą tak
objętościowo jak i merytorycznie część oferty. Sama zmiana redakcji wykazu, jeżeli nie
prowadzi do modyfikacji zakresu wycenianych prac nie wpływa na stronę merytoryczną
oferty. Nie można również pominąć, iż ocena wykazu nie była dookreślona w siwz i to
pomimo sygnalizowanej przez innego wykonawcę przed terminem składania ofert potrzeby
wyjaśnienia sposobu oceny załącznika nr 10 i jego znaczenia dla oceny oferty. Wprawdzie
Zamawiający nie musiał udzielać odpowiedzi z uwagi na upływ terminu na zadawanie pytań
do siwz, to jednak nie upoważniało go to do zmiany ustalonych zasad oceny ofert. Dopiero
na etapie oceny stało się jasne dla wykonawców jakie znaczenie dla oceny oferty miał
załączony dokument, który całkowicie pomijał treść kosztorysów stanowiących również
istotną treść oferty.
W świetle powyższego decyzja o odrzucenia oferty Odwołującego wynikająca z
pobieżnej analizy oferty, oparta wyłącznie na stwierdzeniu wprowadzonych zmian w wykazie
Sygn. akt: KIO 2150/15
elementów rozliczeniowych, które nie wpływały na zakres wycenionych w kosztorysach prac,
nie miała oparcia w treści oferty.
Mając powyższe na względzie odwołanie podlegało uwzględnieniu na podstawie art.
192 ust. 2 Ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba zaliczyła do kosztów
postępowania wpis od odwołania oraz koszty Odwołującego obejmujące wynagrodzenie
pełnomocnika, stwierdzone rachunkiem złożonym do akt sprawy przed zamknięciem
rozprawy i obciążyła nimi Zamawiającego.
Przewodniczący: ……………………….
1 Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
odrzucenia oferty PPU Hegor Sp. z o.o. z siedzibą w Sochaczewie oraz wyboru
oferty najkorzystniejszej z dnia 30.09.2015 r. i nakazuje powtórzenie czynności
oceny ofert niepodlegających odrzuceniu.
2. Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego – Gminę Żabia Wola i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
10.000 zł 00 gr. (słownie:
dziesięć tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego – Przedsiębiorstwo
Produkcyjno-Usługowe „HEGOR” Sp. z o.o. z siedzibą w Sochaczewie tytułem wpisu od
odwołania.
2.2 Zasądza od Zamawiającego – Gminy Żabia Wola na rzecz Odwołującego –
Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowego „HEGOR” Sp. z o.o. z siedzibą w
Sochaczewie kwotę
13.600 zł 00 gr. (słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych, zero
Sygn. akt: KIO 2150/15
groszy) tytułem zwrotu kosztów strony poniesionych w związku z wpisem oraz
wynagrodzeniem pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Płocku.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2150/15
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Gminę Żabia Wola, w trybie
przetargu nieograniczonego na Centrum Integracji Społecznej - Budowa Sali sportowej w
ramach rozbudowy Szkoły Podstawowej w Ojrzanowie (nr postępowania: RI.271.17.2015),
ogłoszonym w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 27 sierpnia 2015 r., pozycja 222100,
wobec czynności odrzucenia oferty PPU „Hegor” Sp. z o.o., w dniu 5 października 2015 r.
zostało wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wykonawcy, którego
ofertę Zamawiający odrzucił (sygn. akt KIO 2150/15).
Informację o czynności stanowiącej podstawę odwołania Zamawiający przekazał
Odwołującemu w dniu 30.09.2015 r. (zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej oraz
odrzuceniu ofert).
Do postępowania odwoławczego przystąpił w dniu 08.10.2015 r. po stronie
Zamawiającego wykonawca, którego ofertę wybrano jako najkorzystniejszą – Frapol Sp. z
o.o. z siedzibą w Krakowie.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu dokonanie niezgodnych z przepisami ustawy Pzp
czynności w postępowaniu, tj. odrzucenia oferty, która powinna być uznana za
najkorzystniejsza i dokonaniu wyboru oferty innego wykonawcy.
W związku z tymi czynnościami Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych:
1. Art. 7 ust. 1 poprzez nierówne traktowanie wykonawców/wprowadzenie nowych
zasad;
2. Art. 36 ust. 1 poprzez zmianę po terminie składania ofert ustalonych w siwz reguł
badania i oceny ofert;
3. Art. 89 ust. 1 pkt 2 poprzez odrzucenie oferty na podstawie nowych, nie wskazanych
siwz podstaw, wprowadzonych po terminie składania ofert;
4. Art. 92 ust. 1 poprzez podanie w decyzji o odrzuceniu oferty ogólnego, niezgodnego z
przepisami uzasadnienia prawnego i faktycznego;
5. Art. 91 poprzez dokonanie wyboru oferty, która nie była najkorzystniejszą na
podstawie kryteriów oceny określonych w swiz.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu powtórzenie
czynności badania i oceny oferty przez niego złożonej, nakazanie przywrócenia do oceny
jego oferty, ze wskazaniem, że podstawa prawna i uzasadnienie faktyczne odrzucenia oferty
nie znajdują potwierdzenia w przepisach prawa/zostały dokonane z naruszeniem treści SIWZ
i Ustawy.
Sygn. akt: KIO 2150/15
W uzasadnieniu podniesionych zarzutów Odwołujący odniósł się do uzasadnienia decyzji
o odrzuceniu jego oferty jako niezgodnej z treścią siwz, którą Zamawiający podjął w oparciu
o ocenę dokumentu złożonego w ofercie – opracowany załącznik nr 10 zestawienie pozycji.
W ocenie Odwołującego dokument ten nie miał żadnego znaczenia w postępowaniu czy
też w trakcie realizacji umowy. Nie jest on podstawą rozliczeń finansowych, harmonogramu
finansowo-rzeczowego, odbioru robót czy etapów. W umowie nie ma żadnego odwołania do
tego dokumentu lub jego fragmentów. Zamawiający dokonał oceny dokumentu na
wątpliwych zapisach, gdzie nowe (wprowadzone w trakcie badania i oceny ofert) zasady
oceny tego dokumentu zaskoczyły nie tylko Odwołującego ale i inne firmy i doprowadziły do
odrzucenia kilku ofert, w tym oferty Odwołującego. Załącznik nr 10 (bez żadnego tytułu czy
szczegółowego opisu) nie znajduje żadnego odniesienia do opisu przedmiotu zamówienia
wskazanego w treści siwz, zapisów umowy czy ustalonych zasad badania i oceny ofert.
Reguły sprawdzenia zgodności oferowanego przedmiotu oparte są na zadeklarowaniu
realizacji pełnego opisu przedmiotu zamówienia w różnych dokumentach skonstruowanych
w ten sposób, iż pominięcie jakiejś części przedmiotu w jednym dokumencie obliguje
wykonawcę do jego realizacji w wyniku zapisu zawartego w innym dokumencie (IV. Opis
przedmiotu zamówienia, pkt 3.3, czy też V. Warunki rozliczenia).
Zamawiający podstawę do stwierdzenia niezgodności oferty Odwołującego z treścią siwz
wywiódł z treści rozdziału VII, pkt 2 ppkt 9 wyceniony wykaz elementów rozliczeniowych
opracowany na podstawie wzoru stanowiącego załącznik nr 10 do SIWZ, który będzie
podlegał ocenie. Jednocześnie Zamawiający nie wprowadził zasad na jakich ocena tego
dokumentu miała być prowadzona. Odwołanie się do wzoru załącznika nr 10, nie
przekreślało możliwości dokonania modyfikacji, przy braku precyzji w ustaleniu sposobu jego
wypełnienia. Odwołujący uznał, iż dokument ten nie ma dużej mocy sprawczej w złożonej
ofercie i nie ma wpływu na jej treść, podobnie jak inne żądane dokumenty, przykładowo
wykaz osób – personelu, dowód wniesienia wadium, również wskazane w pkt 2 siwz. W jego
ocenie załącznik nr 10 nie mógł stanowić podstawy do oceny w rozumieniu k.c., ponieważ
nie ma wpływu na sposób realizacji zobowiązania, nie jest połączony z „zobowiązaniem”,
które składa wykonawca w ofercie. Gdyby dokument ten miał stanowić podstawę do oceny,
to obowiązkiem Zamawiającego było określenie w siwz zasad w oparciu o które ocena ta
byłaby prowadzona.
Zapis z rozdziału XIV Opis sposobu obliczenia ceny, w którym Zamawiający wskazał na
obowiązek dołączenia do oferty wykazu zawierającego wycenę elementów rozliczeniowych
(sporządzony zgodnie ze wzorem stanowiącym Załącznik nr 10 do SIWZ i na podstawie
dokumentacji projektowej przedmiotu zamówienia określonego w SIWZ, warunków realizacji
zawartych w SIWZ), który będzie podlegał ocenie, należy w ocenie Odwołującego odnosić
Sygn. akt: KIO 2150/15
do oceny oferty pod kątem błędu w obliczeniu ceny i podstawy do odrzucenia oferty z art. 89
ust. 1 pkt 6.
Zamawiający uznał, iż nie było możliwe poprawienie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy wykazu opracowanego przez Odwołującego, a w którym znajdowały się dodatkowe
pozycje, a części pozycji ujętych we wzorze nie było. Zamawiający wskazał, iż cena oferty
podana w formularzu (ryczałtowa) jest kwotą wyliczoną na podstawie „wykazu elementów
rozliczeniowych”, który po wypełnieniu przez wykonawcę stanowi załącznik do umowy.
Wykaz powinien zostać sporządzony z uwzględnieniem kosztów robót, które zdaniem
wykonawcy są niezbędne do prawidłowego i w pełni kompletnego wykonania i odbioru
obiektu. W cenie oferty powinny być również uwzględnione wszelkie ryzyka, które
doświadczony wykonawca mógł w racjonalny sposób przewidzieć – zgodnie z zapisami
rozdziału XIV ust. 3 SIWZ.
W ocenie Odwołującego, przy braku postanowienia siwz, które wyłączało wprost
możliwość rozszerzenia oferty o dodatkowe pozycje lub rezygnacji z części wskazanych w
załączniku nr 10, nie było podstaw do odrzucenia oferty jako niezgodnej z SIWZ.
Szczególne znaczenie w postępowaniu ma ustalone „kodeksowego wynagrodzenia
ryczałtowego”, przy którym realizacja przedmiotu zamówienia oparta jest na ryzyku, które
ponosi wykonawca, zobowiązany do uwzględnienia wszystkich kosztów związanych z
realizacją umowy. Może zatem zmieniać (dodawać lub zmniejszać ilości i zakres) prac
ujętych w kosztorysie ofertowym, wprowadzanym do treści umowy.
Stanowisko Izby
Izba na posiedzeniu niejawnym prowadzonym z udziałem stron w dniu 14
października 2015 r. uznała, iż nie zachodzą przeszkody formalne uniemożliwiające
rozpoznanie merytoryczne zarzutów i skierowała odwołanie na rozprawę, do udziału w której
dopuszczony został wykonawca - Frapol Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, który w terminie
zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Do rozpoznania odwołań zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (tekst
jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), tj. po zmianie dokonanej ustawą z dnia 29
sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz. U poz. 1232), zwanej
dalej „Ustawą”.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba w pierwszej kolejności zobowiązana była
do oceny wypełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 Ustawy, tj. istnienia interesu w uzyskaniu
zamówienia oraz możliwości poniesienia przez Odwołującego szkody w wyniku
kwestionowanych czynności Zamawiającego. Skutkiem zaskarżonych czynności było
Sygn. akt: KIO 2150/15
odrzucenie oferty Odwołującego (najtańszej spośród złożonych w postępowaniu) i dokonanie
wyboru oferty wykonawcy Frapol Sp. z o.o. Odwołanie zmierza do uchylenia niekorzystnych
dla niego czynności dokonanych z uchybieniem przepisów Ustawy, a tym samym odwołanie
ma na celu ochronę interesu tego wykonawcy w uzyskaniu zamówienia, poprzez
powtórzenie oceny ofert niepodlegających odrzuceniu, co stworzy Odwołującemu realną
szansę na uzyskanie zamówienia. W świetle powyższego należało uznać, iż spełnione
zostały przesłanki określone w art. 179 ust. 1 Ustawy do merytorycznego rozpoznania
odwołania.
Przy rozpoznaniu odwołania Izba miała na uwadze całokształt okoliczności ustalonych
w sprawie przy rozstrzyganiu w przedmiocie podniesionych zarzutów, które to ustalenia
znajdują się poniżej.
Zasadniczo podstawa faktyczna zarzutów sprowadza się do podstawy uznania przez
Zamawiającego oferty Odwołującego za niezgodną z treścią siwz, o czym przesądziła ocena
dokumentu załączonego do oferty – wykaz elementów rozliczeniowych. Odwołujący
kwestionował możliwość uznania w oparciu o ten dokument, iż oferta pod kątem
merytorycznym jest niezgodna z treścią siwz, a ponadto wskazywał na wadliwość
uzasadnienia decyzji Zamawiającego, które uniemożliwia ustalenie w jakim zakresie oferta
nie odpowiada zapisom siwz. O braku możliwości przypisania temu dokumentowi znaczenia
dla oceny oferty, przesądzać ma brak precyzji Zamawiającego, który w siwz nie ustalił w jaki
sposób zamierzał oceniać ten dokument.
Zamawiający w informacji o odrzuceniu oferty Odwołującego wskazał na podstawę do
zastosowania art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy oraz zapisy siwz z którymi oferta miała być
sprzeczna. Zgodnie z zapisami rozdziału IX ust. 2 pkt 9 SIWZ wykonawca zobowiązany był
do złożenia wycenionego
Wykazu elementów rozliczeniowych na podstawie wzoru
stanowiącego załącznik nr 10 do SIWZ, który będzie podlegał ocenie. Ryczałtową ceną
oferty jest kwota wymieniona w formularzu oferty wyliczona na podstawie „Wykazu
elementów rozliczeniowych”, który po wypełnieniu przez Wykonawcę stanowi załącznik do
umowy. „Wykaz” ten powinien zostać sporządzony przez Wykonawcę z uwzględnieniem
kosztów robót, które zdaniem Wykonawcy są niezbędne do prawidłowego i w pełni
kompletnego wykonania i odbioru obiektu. W cenie oferty powinny być również uwzględnione
wszelkie ryzyka, które doświadczony wykonawca mógł w racjonalny sposób przewidzieć –
zgodnie z zapisami rozdziału XIV ust. 3 SIWZ.
Wykonawca do oferty dołączył wykaz,
który jednak został rozszerzony o dodatkowe pozycje jak również brakowało pozycji z
załączonego wzoru. Zamawiający nie może dokonać poprawy tego wykazu na podstawie
art. 87 ust. 2 pkt 3 ponieważ dodanie dodatkowych pozycji nie może zostać zakwalifikowane,
Sygn. akt: KIO 2150/15
jako inna omyłka niepowodująca istotnych zmian w treści oferty. Zamawiający zaznaczył w
SIWZ, że wykaz elementów rozliczeniowych winien zostać opracowany na podstawie wzoru.
Powyższa Wycena nie stanowi dokumentu mieszczącego się w kategorii dokumentów
wskazanych w art. 25 ust. 1, wobec powyższego Zamawiający nie może dokonać
wezwania Wykonawcy na podstawie art. 26 ust. 3 i 4 Ustawy Prawo Zamówień
Publicznych. Ponadto Zamawiający odstąpił od wezwania do uzupełnienia i
wyjaśnienia w zakresie innych dokumentów podmiotowych złożonych do oferty,
ponieważ oferta Wykonawcy podlega odrzuceniu.
W postępowaniu złożonych zostało 13 ofert, z których oferta Odwołującego była
najtańszą, uwzględniającą wynagrodzenie ryczałtowe wyrażone kwotą brutto 11.765.447,63
zł. Cena ta wskazana została w pkt 3 formularza ofertowego z rozbiciem na kwotę netto:
9.565.404,58 zł oraz podatek VAT: 2.200.043,05 zł. W ofercie na stronach od 40 do 42
załączony został Wykaz elementów rozliczeniowych, zawierający wycenę zakresu robót na
łączną kwotę netto: 9.565.404,58 zł, podatek VAT: 2.200.043,05 zł. oraz wartość brutto:
11.765.447,63 zł. Na stronach od 43 do 191 oferty znajdują się kosztorysy ofertowe dla
projektowanego budynku – sala gimnastyczna z łącznikiem oraz istniejącego budynku
(łącznie 13 kosztorysów o wartości łącznej robót wycenionych w kwocie netto: 9.565.404,58
zł.) Wykaz elementów rozliczeniowych został zmodyfikowany przez Odwołującego w
stosunku do wzoru z załącznika nr 10 do siwz w ten sposób, iż wykonawca przyjął
systematykę odpowiadającą kosztorysom, wskazując oddzielnie wartości kosztorysowe robót
w częściach od I do XIII.
Zamawiający wymagał załączenia Wykazu elementów rozliczeniowych, wskazanego
w rozdziale XIV Opis sposobu obliczenia ceny, sporządzonego zgodnie z wzorem
stanowiącym załącznik nr 10 do siwz i na podstawie dokumentacji projektowej, przedmiotu
zamówienia określonego w siwz, warunków realizacji zawartych w siwz, który będzie
podlegał ocenie (rozdział XIV pkt 10 siwz). W załączniku tym Zamawiający bardzo ogólnie
opisał zakres robót, agregując je w grupach: I Architektura i Konstrukcja z podziałem na sale,
łącznik i część istniejącą (piwnica, parter, piętro, dach, elewacje) oraz zagospodarowanie; B.
Branża sanitarna z podziałem na instalacje (c.o., solarna, wod - kan, wentylacji, gazowa,
klimatyzacja, kotłownia); C. Branża elektryczna z podziałem na instalacje i systemy oraz D.
Wyposażenie z podziałem na przedszkole, część istniejącą, sale sportową, łącznik i gaśnice.
Zamawiający wymagał jednocześnie dołączenia kosztorysów ofertowych sporządzonych na
podstawie dokumentacji projektowej, przedmiotu zamówienia określonego w siwz, warunków
realizacji zawartych w siwz, oględzin obiektu w terenie, których nie zamierzał oceniać
(rozdział XIV, pkt 9 siwz). Kosztorys ofertowy miał być potrzebny do rozliczenia się z
wykonawcą w sytuacji konieczności wykonania nieprzewidzianych robót zamiennych lub
Sygn. akt: KIO 2150/15
wystąpi konieczność zaniechania części robót lub odstąpienia od realizacji umowy. Zgodnie
z rozdziałem XIV, pkt 15 kosztorysy miały być pomocne w ustaleniu ceny ryczałtowej,
chociaż stwierdzone w nich błędy nie mogły wpłynąć na zmianę ceny ryczałtowej oraz
ważność oferty. Obowiązującą ceną oferty jest ryczałt obejmujący wykonanie wszystkich
robót określonych dokumentacją projektową i w siwz. Kosztorys ofertowy miał służyć między
innymi do porównania cen zasadniczych elementów oferty, które mają wpływ na jakość i
kompletność wykonania przedmiotu zamówienia, a także stwierdzenia, czy przedmiot
zamówienia będzie wykonany z użyciem materiałów i urządzeń potwierdzających
wymagania Zamawiającego co do sposobu wykonania (pkt 18 ppkt 2 i 3 siwz). Cena oferty
miała obejmować koszty wykonania robót bezpośrednio wynikających z dokumentacji
projektowej oraz inne koszty konieczne do poniesienia celem terminowej i prawidłowej
realizacji przedmiotu zamówienia (rozdział XIV, pkt 19 siwz).
Do Zamawiającego w dniu 08.09.2015 r. wpłynęła prośba o wyjaśnienie na czym
będzie polegać ocena załącznika nr 10, o której jest mowa w rozdziale IX część I pkt 2 –
Dokumenty składające się na ofertę – ppkt 9 SIWZ, a której treść zapisano
„wyceniony
wykaz elementów rozliczeniowych opracowany na podstawie wzoru stanowiącego
załącznik nr 10 do SIWZ, który będzie podlegał ocenie”. Jednocześnie zwrócono się o
podanie kryteriów oceny w/w załącznika i wpływu na jakość oferty w świetle zapisu w ppkt 6
powyższego rozdziału czyli zapisu dotyczącego kosztorysu ofertowego, tj.
„Z uwagi na
formę wynagrodzenia kosztorys nie będzie podlegać ocenie” oraz że „Kosztorys
ofertowy posłuży wykonawcy do sporządzenia harmonogramu robót zgodnie z
przedmiotem zamówienia, który określają odpowiednio projekty oraz STWOiR”.
Wniosek ten Zamawiający pozostawił bez rozpatrzenia z uwagi na upływ terminu na
zadawanie pytań do treści siwz (art. 38 ust. 1a Ustawy).
W odpowiedzi na odwołanie oraz na rozprawie Zamawiający wskazywał na różnice w
opracowanym przez Odwołującego Wykazie elementów rozliczeniowych w stosunku do
wzoru załączonego do siwz, które miały uzasadniać stwierdzenie, iż wykonawca nie wycenił
całości prac objętych przedmiotem zamówienia, nie ujętych w Wykazie załączonym do
oferty. Przykładowo Zamawiający wskazał na pozycję 1.8.1 (winda – konstrukcja), 1.8.2
(winda dostawa, montaż, rozruch, odbiór przez UDT) wzoru, których nie ma w dokumencie
złożonym w ofercie (jest tylko pozycja 1.6 winda wyceniona w kwocie netto: 79.491,85 zł.). Z
załączonego do oferty Odwołującego kosztorysu nr 1, str. 48 wynika, iż wycena tej pozycji
obejmuje wykonanie ścian, konstrukcje aluminiowe ścian, dostawę, montaż, rozruch, odbiór
przez UDT windy hydraulicznej dla osób niepełnosprawnych, winda wewnętrzna trzy-
przystankowa, częściowo przeszklona, drzwi Ce stali nierdzewnej z kamerą i automatyką
p.poż.
Sygn. akt: KIO 2150/15
Uwzględniając powyższe ustalenia Izba uznała, iż czynność odrzucenia oferty
Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowego „HEGOR” Sp. z o.o. została dokonana z
naruszeniem zasad oceny opisanych w siwz i prowadziła do nieprawidłowych
wniosków co do zakresu wycenionych robót.
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż słuszne były zastrzeżenia Odwołującego
co do niedostatecznego uzasadnienia decyzji o odrzuceniu oferty, w którym Zamawiający nie
wyjaśnił w jaki sposób zmiana treści załącznika do siwz wpływała na treść oferty.
Zamawiający stwierdził jedynie, iż dokument przedłożony w ofercie nie został sporządzony
zgodnie ze wzorem, co miało przesądzać o merytorycznej niezgodności oferty. Powtórzenie
zapisów siwz, w których wskazano na obowiązek przedłożenia wykazu opracowanego
zgodnie ze wzorem nie identyfikowało konkretnej niezgodności treści merytorycznej oferty z
siwz. Ponieważ Zamawiający w ogóle w siwz nie ustalił zasad na jakich dokona oceny
merytorycznej wykazu, stąd na etapie oceny ofert powstała sytuacja, w której o niezgodności
treści oferty nie mógł decydować tylko ten dokument stanowiący element oferty. Nie budziło
wątpliwości ustalenie znaczenia załączonych do oferty kosztorysów, którym Zamawiający
poświęcił szereg postanowień w siwz. Zawierały one szczegółowy opis wycenionych w
ofercie pozycji i na etapie oceny ofert miały mieć pomocniczy charakter dla ustalenia ceny
ryczałtowej oraz zgodności wykonania prac z wymaganiami Zamawiającego. Zamawiający
pominął przy ocenie oferty Odwołującego kosztorysy stanowiące treść oferty skupiając się
wyłącznie na zmianach w treści załącznika nr 10, bez analizy całościowej oferty. Należy
wskazać, iż wykaz elementów rozliczeniowych stanowił wyciąg najważniejszych elementów
zamówienia identyfikujących zakres robót opisanych w dokumentacji projektowej, opisie
przedmiotu zamówienia. Zarówno wykaz jak i kosztorysy miały być opracowane w oparciu o
dokumentację projektową, przedmiot zamówienia opisany w siwz oraz opis warunków
realizacji zamówienia. Różnica pomiędzy tymi dokumentami sprowadzała się do stopnia
szczegółowości opisu wycenianych robót. Niewątpliwie bez kosztorysów Zamawiający nie
byłby w stawnie, nawet w oparciu o opracowany załącznik wykaz elementów rozliczeniowych
zweryfikować, czy wycena obejmuje całość robót stanowiących przedmiot zamówienia, co
wynikało z objętości dokumentów. Zatem podejmując decyzję o odrzuceniu oferty
Odwołującego Zamawiający powinien w uzasadnieniu wskazać w jaki sposób zmiana
wprowadzona do załącznika nr 10 wpływała na obliczenie ceny ofertowej, a tego w
uzasadnieniu nie zawarł.
Niezależnie od tego uchybienia o zasadności odwołania zdecydowała treść oferty, na
jaką składały się nie tylko oświadczenie zawarte w wykazie elementów rozliczeniowych, ale
także kosztorysy, w sposób szczegółowy prezentujące kalkulację ceny ofertowej. Wprawdzie
Sygn. akt: KIO 2150/15
Zamawiający zastrzegł, iż kosztorysy nie będą podlegały ocenie, to jednak nie oznacza, iż
nie miały one znaczenia dla ustalenia treści oferty Odwołującego. W zasadzie były
najistotniejszym z punktu widzenia ustalenia wycenionego zakresu świadczenia, elementem
oferty i nie mogły być pominięte przy ocenie wykazu elementów rozliczeniowych.
Nieprawidłową byłą ocena Zamawiającego, iż zaoferowana cena ryczałtowa nie obejmuje
całości robót objętych dokumentacją projektową, opisem przedmiotu zamówienia. W ocenie
Izby nie było możliwymi opracowanie wykazu bez wcześniejszego sporządzenia kosztorysów
i to kosztorysy dostarczały informacji o sposobie i zakresie wycenionych robót, które
następnie należało zagregować w załączniku nr 10 do siwz. Zamawiający pominął
okoliczność, iż wartości zawarte w wykazie odpowiadały kwotą poszczególnych kosztorysów
wyrażonych wartością netto. Ustalenie, iż kosztorysy miały mieć charakter pomocniczy nie
wykluczało możliwości ich wykorzystania dla ustalenia zakresu wycenionych prac objętych
przedmiotem zamówienia, tym bardzie iż podstawa kalkulacji ceny ryczałtowej była wspólna
dla obu dokumentów i wynikała z dokumentacji projektowej, przedmiotu zamówienia i
warunków wykonania. Stwierdzenie, że wycena kosztorysowa obejmuje całość prac objętych
przedmiotem zamówienia opisanym w dokumentacji projektowej nie mogło być pominięte
przy ocenie wykazu, którego celem wyrażonym wprost w siwz było ustalenie ceny
ryczałtowej. Odmienny sposób prezentacji wyceny nie dowodził, iż wykonawca pominął
cześć prac objętych przedmiotem zamówienia oraz dokumentacją projektową.
Faktycznie niezgodność oferty nie dotyczy merytorycznej zgodności z zakresem robót
stanowiących przedmiot wyceny, ale formalnej strony dokumentu sporządzonego na
potrzeby kalkulacji ceny ofertowej. A to w świetle utrwalonej linii orzeczniczej nie mogło
prowadzić do uznania oferty Odwołującego za niezgodną z treścią siwz.. Zamawiający
całkowicie pominął przy ocenie oferty treść kosztorysów, chociaż stanowiły one znaczącą tak
objętościowo jak i merytorycznie część oferty. Sama zmiana redakcji wykazu, jeżeli nie
prowadzi do modyfikacji zakresu wycenianych prac nie wpływa na stronę merytoryczną
oferty. Nie można również pominąć, iż ocena wykazu nie była dookreślona w siwz i to
pomimo sygnalizowanej przez innego wykonawcę przed terminem składania ofert potrzeby
wyjaśnienia sposobu oceny załącznika nr 10 i jego znaczenia dla oceny oferty. Wprawdzie
Zamawiający nie musiał udzielać odpowiedzi z uwagi na upływ terminu na zadawanie pytań
do siwz, to jednak nie upoważniało go to do zmiany ustalonych zasad oceny ofert. Dopiero
na etapie oceny stało się jasne dla wykonawców jakie znaczenie dla oceny oferty miał
załączony dokument, który całkowicie pomijał treść kosztorysów stanowiących również
istotną treść oferty.
W świetle powyższego decyzja o odrzucenia oferty Odwołującego wynikająca z
pobieżnej analizy oferty, oparta wyłącznie na stwierdzeniu wprowadzonych zmian w wykazie
Sygn. akt: KIO 2150/15
elementów rozliczeniowych, które nie wpływały na zakres wycenionych w kosztorysach prac,
nie miała oparcia w treści oferty.
Mając powyższe na względzie odwołanie podlegało uwzględnieniu na podstawie art.
192 ust. 2 Ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba zaliczyła do kosztów
postępowania wpis od odwołania oraz koszty Odwołującego obejmujące wynagrodzenie
pełnomocnika, stwierdzone rachunkiem złożonym do akt sprawy przed zamknięciem
rozprawy i obciążyła nimi Zamawiającego.
Przewodniczący: ……………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 2398/15 z dnia 2015-11-23
- Sygn. akt KIO 2407/15 z dnia 2015-11-20
- Sygn. akt KIO 2301/15, KIO 2302/15 z dnia 2015-11-18
- Sygn. akt KIO 2363/15 z dnia 2015-11-16
