eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2015 › Sygn. akt: KIO 1056/15
rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2015-06-03
rok: 2015
sygnatury akt.:

KIO 1056/15

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Marek Koleśnikow Protokolant: Paweł Puchalski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 czerwca 2015 r. w Warszawie odwołania z dnia
20 maja 2015 r.
wniesionego przez wykonawcę Energia Polska Inwestycje Sp. z o.o.
z siedzib
ą w Krakowie w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Urząd Gminy
w Mrozach



orzeka:
1. Oddala odwołanie.


2. Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Energia Polska Inwestycje Sp. z o.o.
z siedzib
ą w Krakowie i nakazuje zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych
koszty w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy)
uiszczone przez wykonawcę Energia Polska Inwestycje Sp. z o.o. z siedzibą
w Krakowie
, tytułem kosztów postępowania odwoławczego.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473 oraz z 2014 r. poz. 423, 768, 811,
915, 1146 i 1232) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia –
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Siedlcach.


Przewodnicz
ący:
………………………………


Sygn. akt: KIO 1056/15

U z a s a d n i e n i e

Zamawiający Gmina Mrozy, ul. Adama Mickiewicza 35, 05-320 Mrozy wszczął
17.10.2014 r. postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą »Dostawa
energii cieplnej do obiektów użyteczności publicznej w Gminie Mrozy«.

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 22.10.2014 r. pod nrem 2014/S 358734 i 2014/S 203-358734.
Postępowanie jest prowadzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473 oraz z 2014 r.
poz. 423, 768, 811, 915, 1146 i 1232) zwanej dalej w skrócie Pzp lub ustawą bez bliższego
określenia.

Zamawiający zawiadomił 11.05.2015 r. (pismo z 08.05.2015 r.) o unieważnieniu
postępowania.

Wykonawca Energia Polska Inwestycje Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, zgodnie z art.
182 ust. 1 pkt 1 Pzp, wniósł 20.05.2015 r. do Prezesa KIO odwołanie na czynności
zamawiającego dokonane niezgodne z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. –
Prawo zamówień publicznych.

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 7 ust. 1 Pzp przez prowadzenie postępowania w sposób nie zapewniający
zachowania uczciwej konkurencji;
2) art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp przez bezpodstawne unieważnienie postępowania
przetargowego;
3) art. 94 ust. 1 pkt 1 Pzp przez zaniechanie czynności, do której zamawiający był
zobowiązany ustawą, a polegającej na wezwaniu odwołującego do podpisania
umowy.
Naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych
stanowi w konsekwencji dokonanie czynności niezgodnych z obowiązującym w tym
względzie przepisami prawa.

Odwołujący wniósł o:

1) cofnięcie błędnej i nieuzasadnionej decyzji polegającej na unieważnieniu
postępowania;
2) wezwania odwołującego do podpisania umowy, zgodnie z dokonanym wyborem
oferty najkorzystniejszej; w konsekwencji do zawarcia umowy;
3) wydłużenia terminu realizacji przedmiotu zamówienia o zwłokę powstałą, w wyniku
zaniechania czynności, co do której zobligowany był zamawiający (zamawiający
wycofał to żądanie na rozprawie ustnie do protokołu).

Argumentacja odwołującego
Zamawiający nie miał żadnych podstaw do unieważnienia postępowania na mocy art. 93
ust. 1 pkt 6 Pzp, a co za tym idzie nie miał również podstaw do odmówienia odwołującemu
zawarcia ważnej umowy w sprawie zamówienia publicznego.

I
Zamawiający w ogłoszeniu o zamówieniu 17.10.2014 r. podał, że szacunkowa wartość
zamówienia bez VAT wynosi: 2 845 528,46 PLN.
W treści ogłoszenia w dziale: „Całkowita wielkość lub zakres” zamieszczono następującą
informację: „Dostawa energii cieplnej do obiektów użyteczności publicznej w Gminie Mrozy
zlokalizowanych w:
1) Szkole Podstawowej w Grodzisku (Obiekt 1),
2) Szkole Podstawowej im. Romualda Traugutta w Mrozach (Obiekt 2),
3) Zespole Szkół im. Adama Mickiewicza w Mrozach (Obiekt 3),
4) Zespole Szkół Publicznych w Jeruzalu (Obiekt 4),
Szacunkowa wartość bez VAT: 2 845 528,46 PLN”.

Ponadto zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (zwanej dalej
specyfikacją lub SIWZ) napisał, że postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzone jest
w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r. – Prawo zamówień publicznych. Zamówienie o wartości większej od kwot określonych w
przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. Zamawiający poinformował
uczestników postępowania przetargowego, w sekcji III.1.2 ogłoszenia Główne warunki
finansowe i uzgodnienia płatnicze lub odniesienie do odpowiednich przepisów je
regulujących: Wynagrodzenie dla wykonawcy będzie regulowane przez zamawiającego w
formie ryczałtowej, płatne w cyklu miesięcznym (miesięczne okresy rozliczeniowe) po
akceptacji przez Zamawiającego wykonania prac, w równych częściach dla całego okresu
obowiązywania Umowy. Roczny koszt w zakresie dostaw energii cieplej określony w

wysokości 875 000 PLN powoduje, że miesięczna wartość ryczałtu określona została w
wysokości 72 916,67 PLN.
To na zamawiającym spoczywa obowiązek prawidłowego ustalenia, z należytą
starannością, całkowitego szacunkowego wynagrodzenia należnego wykonawcy. Dokonanie
przez zamawiającego zmiany wartości zamówienia po wszczęciu postępowania można
uznać za uchybienie treści art. 35 ust. 2 Pzp (Informacja o przeprowadzonej kontroli
UZP/DK/KU/238/2005 – Informator Urzędu zamówień Publicznych nr 5/2011).
Ustalenie czy mamy do czynienia z jednym czy kilkoma zamówieniami możliwe jest tylko
w odniesieniu do konkretnego przypadku. Przy ocenie pomocne mog
ą być wypowiedzi
doktryny i orzecznictwa. Przykładowo w wyroku WSA w Warszawie z 28 kwietnia 2011 r.
(sygn. akt V SA/WA 2555/10) stwierdzono: „dla ustalenia czy w danym przypadku mamy do
czynienia z jednym zamówieniem, czy te
ż z odrębnymi zamówieniami, konieczna jest analiza
okoliczno
ści konkretnego przypadku. W tym celu należy posłużyć się takimi kryteriami jak
to
żsamość przedmiotowa zamówienia (dostawy, usługi, roboty budowlane tego samego
rodzaju i o tym samym przeznaczeniu), to
żsamość czasowa zamówienia (przewidzenie
przez zamawiaj
ącego pełnego zakresu przedmiotowego zamówień sfinansowanych i
udzielanych w znanej zamawiaj
ącemu perspektywie czasowej, obejmującej zasadniczo
okres jednego roku bud
żetowego, finansowego albo objęty decyzją o udzielenie wsparcia
finansowego na realizacj
ę określonego projektu) i możliwość wykonania zamówienia przez
jednego wykonawc
ę, innymi słowy konieczne jest ustalenie czy dany rodzaj zamówienia
mógł by
ć wykonany w tym samym czasie przez tego samego wykonawcę. I tak z odrębnymi
zamówieniami b
ędziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy przedmiot zamówienia ma inne
przeznaczenie lub nie jest mo
żliwym jego nabycie u tego samego wykonawcy. W
przeciwnym wypadku, tzn. gdy udzielane zamówienia maj
ą to samo przeznaczenie oraz
dodatkowo istnieje mo
żliwość ich uzyskania u jednego wykonawcy należy uznać, że mamy
do czynienia z jednym zamówieniem. Je
żeli zatem w tym samym czasie możliwe jest
udzielenie to
żsamego przedmiotowo zamówienia, które może być wykonane przez jednego
wykonawc
ę, mamy do czynienia z jednym zamówieniem. Wartość tak określonego
zamówienia nale
ży oszacować zgodnie z postanowieniami art. 32-35”.
A zatem należy przyjąć, że zamawiający należycie oszacował zamówienie i podjął
decyzję o jego wszczęciu w procedurze pełnej, natomiast błędem i nieuprawnionym
działaniem zamawiającego jest odmawianie wykonawcy prawa do skorzystania z
przysługujących w tym względzie środków ochrony prawnej. Ustawodawca nie zawarł w
ustawie fakultatywności, z której wynikałaby możliwość stosowania pełnej procedury co do
ogłoszenia, terminów złożenia oferty, obowiązku publikacji, wymaganych od wykonawców
dokumentów, a możliwością wniesienia środków ochrony prawnej – co w sposób
niezrozumiały zamawiający podał w piśmie z 05.12.2014 r. Natomiast w piśmie datowanym

na 08.05.2015 r., a przesłanym 11.05.2015 r. w ogóle zamawiający nie zamieścił
stosownego pouczenia.
Odwołujący stanął na stanowisku, że istnieje możliwość skorzystania ze środków
ochrony prawnej w odniesieniu do decyzji zamawiającego o unieważnieniu postępowania
przetargowego.

1. 05.12.2014 r. odwołujący został poinformowany o wyborze oferty, jako oferty
najkorzystniejszej. Pismo podpisał w imieniu zamawiającego pan Burmistrz D. J., a zatem
osoba władna do zaciągania zobowiązań w imieniu zamawiającego. Informacja ta została
również upubliczniona na stronie internetowej i w siedzibie zamawiającego. Ustawodawca
wyraźnie określa terminy, w jakich należy wezwać wykonawcę do zawarcia umowy – art. 92
ust. 1 pkt 4 Pzp; stosowne pouczenie w tym względzie zamieścił także i sam zamawiający w
piśmie. Ponadto w piśmie zamawiający zobowiązał wykonawcę do skontaktowania się z
Gminą w sprawie podpisania umowy do 01.01.2015 r.

2. 10.12.2014 r. pracownik Gminy pan K. K. przesłał do pracownicy Odwołującego pani
E. H. maila z prośbą o wypełnienie umowy zawierającej dane o podwykonawstwie oraz
zabezpieczeniu należytego wykonania umowy. Na tej podstawie Odwołujący dokonał wpłaty
w kwocie 6765 zł, stanowiącej zabezpieczenie należytego wykonania umowy.

3. 29.12.2014 r. zamawiający wezwał odwołującego do przedłużenia terminu związania
ofertą z równoczesnym przedłużeniem ważności wadium.

4. 27.01.2015 r. zamawiający wezwał odwołującego do przedłużenia terminu związania
ofertą z równoczesnym przedłużeniem ważności wadium.

5. 31.03.2015 r. zamawiający wezwał że do przedłużenia terminu związania ofertą z
równoczesnym przedłużeniem ważności wadium.

6. 06.05.2015 r. odwołujący przesłał do zamawiającego pismo w sprawie wezwania go
do podpisania umowy w przedmiotowym postępowaniu.

7. 08.05.2015 r. zamawiający przygotował zawiadomienie o unieważnieniu
postępowania przetargowego, które to pismo przesłał do odwołującego 11.05.2015 r. W
uzasadnieniu pisma zamawiający podał, że wykonanie zamówienia nie leży w interesie
publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć, powodem ma być cyt.:
„Zamawiający – Gmina Mrozy – uzyskała informacje dotyczące możliwości sfinansowania

przedsięwzięcia z udziałem środków Unii Europejskiej w perspektywie finansowej na lata
2014-2020 na poziomie 80% wartości inwestycji. Ewentualna oszczędność może wynieść
nawet 1 000 000,00 zł (jeden milion)”.

Zamawiający ma prawo powołać się na fakt, że nastąpiła istotna zmiana okoliczności, w
wyniku których prowadzenie postępowania o zamówienie publiczne oraz jego realizacja nie
leży już w interesie publicznym i unieważnić przetarg. Przy czym, jak wskazuje Krajowa Izba
Odwoławcza, musi to odpowiednio umotywować (wyrok KIO z 4 marca 2014 r. sygn. akt KIO
293/14 KIO 294/14).
Przesłanka unieważnienia postępowania o zamówienie publiczne zawarta w art. 93 ust.
1 pkt 6 Pzp wyraźnie wskazuje na okoliczności powodujące taką decyzję zamawiającego nie
mogły być wcześniej do przewidzenia. Natomiast interes publiczny, jak wskazuje Izba, nie
może być utożsamiany z własnymi potrzebami danej jednostki. Zmiana okoliczności, która
powodowałaby, że dane postępowanie staje się w tym momencie bezcelowe, może być
spowodowane np. zmianą zakresu przedmiotu zamówienia lub jego ilości. Nie można
natomiast uznać za nie nowych możliwości technicznych lub też lokalowych zamawiającego.
Przy czym przy powoływaniu się na przesłankę zawartą w art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp nie
wystarczy wskazanie jedynie, że prowadzenie postępowania jest wbrew interesowi
publicznemu. Zamawiający zobowiązany jest do uzasadnienia takiego stanowiska. Aby móc
stwierdzić, że prowadzenie postępowania o zamówienie publiczne lub wykonanie
zamówienia nie leży w interesie publicznym, zamawiający musi wykazać wystąpienia istotnej
zmiany okoliczności w trakcie prowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. W przeciwnym razie dopuszcza się on naruszenia prawa przez nierówne
traktowanie wykonawców np. odwołującego, którego oferta została uznana za
najkorzystniejszą wobec przystępującego, który przegrał przetarg, a pomimo tego
niekorzystnego wyniku postępowania wykonawca ten liczył na uzyskanie zamówienia
publicznego w inny sposób, (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 4 kwietnia 2012 r. KIO
572/12). Analizując argumentację podaną przez zamawiającego w piśmie z 08.05.2015 r.
odwołujący zwraca uwagę:
po pierwsze: na datę unieważnienia postępowania przetargowego. Różnica pomiędzy
upublicznieniem informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej, a decyzją o unieważnieniu
przedmiotowego postępowania to od 5 miesięcy. A zatem zamawiający pozyskiwał
informacje o możliwości sfinansowania zamówienia ze środków unijnych – aż kilka miesięcy?
po drugie: już w dniu uruchomienia postępowania przetargowego w 2014 r. znana była
podmiotom zainteresowanym możliwość finansowania przetargów z udziałem środków z Unii
Europejskiej w perspektywie finansowej na lata 2014-2020 mimo to zamawiający nie
skorzystał z takiej możliwości i ogłosił przetarg. Należy także zaznaczyć, że już 23.05.2014 r.

Komisja Europejska zatwierdziła Umowę Partnerstwa, najważniejszy dokument określający
strategię inwestowania Funduszy Europejskich w nowej perspektywie. Najważniejszym
aktem prawnym, który zapewni ramy prawne po stronie polskiej dla realizacji postanowień
Umowy Partnerstwa jest ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki
spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (tzw. ustawa wdrożeniowa).
11 lipca 2014 r. dokument został uchwalony przez Sejm RP, w życie wszedł 13 września
2014 r.
Trudno w tej sytuacji wywieść przesłankę o wystąpieniu istotnej zmiany okoliczności
powodującej, ze prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie
publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć. Wiedza bowiem o możliwości
współfinansowania i pozyskiwania środków unijnych jest wiedzą powszechnie dostępną i
upublicznioną dla podmiotów sektora finansów publicznych, w tym gmin.
po
trzecie:
zamawiający
w
uzasadnieniu
powołuje
się
wyłącznie
na
uzyskanie/pozyskanie informacji. Co oznacza słowo pozyskiwać? „Pozyskiwanie” za
słownikiem języka polskiego to m.in.: przekonywanie; organizowanie; wciąganie; nakłanianie;
przyciąganie zwolenników. A zatem jest to tryb przypuszczający, określający tylko pewien
zamiar, który nie musi się w ogóle ziścić.
Zamawiający nie poinformował w specyfikacji ani w ogłoszeniu o wszczęciu
postępowania o możliwości unieważnienia przetargu, w przypadku nie uzyskania
dofinansowania. Zamawiający nie podał również informacji, że stara się pozyskać środki z
instytucji zewnętrznej np.: w celu refundacji własnych, co w przypadku odmowy skutkuje
unieważnieniem postępowania. Powzięcie pewnej informacji nie gwarantuje w tym
przypadku ani pozyskania środków z budżetu unijnego, ani też oszczędności na poziomie
miliona złotych. Zamawiający w swym piśmie nie informuje o aplikowaniu, promesie,
otrzymaniu lub przyznaniu dotacji finansowej. Zamawiający nie wykazał nawet informacji o
złożeniu wniosku o pozyskanie środków finansowych. Zamawiający pisze wyłącznie o
„możliwości”, czyli o czasie być może przyszłym niedokonanym, a zatem nie można w tym
przypadku mówić o tym, że prowadzenie postępowania nie leży w interesie publicznym. Nie
sposób zatem nie odnieść wrażenia, że zamawiający z pełną świadomością i w sposób
przemyślany przedłużał termin podpisania umowy, dążąc tym samym do unieważnienia
postępowania przetargowego. Świadczy o tym chociażby niczym nieumotywowane
wydłużanie terminu związania ofertą i brak wyznaczenia daty na zawarcie umowy. Można
również domniemać, że działania zamawiającego mogły mieć także na celu zmuszenie
odwołującego do rezygnacji z realizacji zamówienia, również ze względu na realność jego
wykonania w terminach określonych w SIWZ. Zamawiający bez podania przyczyny, po
dokonaniu wyboru oferty najkorzystniejszej wnosił kilkukrotnie o przedłużenie terminu
związania ofertą, pomimo wpłacenia przez odwołującego w pieniądzu zabezpieczenia

należytego wykonania umowy. Istotnym jest również fakt, że kwota brutto oferty
odwołującego mieści się w kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia.
Zamawiający jest związany kwotą, którą zgodnie z art. 86 ust. 3 Pzp podał przed
otwarciem ofert. Tak więc unieważniając postępowanie zamawiający nie może uzasadniać
swojej decyzji koniecznością przeznaczenia na zamówienie mniejszego budżetu (wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z 18 grudnia 2013 r., sygn. akt KIO 2804/13; KIO 2821/13). W
tezie wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 7 lutego 2008 r., sygn. akt IA Ca 1050/07
można przeczytać: po wybraniu najkorzystniejszej oferty zamawiający nie jest uprawniony do
odstąpienia od zawarcia umowy z wybranym wykonawcą, jeśli nie występuje żadna z
przesłanek unieważnienia postępowania (wymienionych w art. 93 ust. 1 Pzp). Wykonawcy,
którego oferta w wyniku postępowania w sprawie zamówień publicznych została wybrana
jako najkorzystniejsza, przysługuje roszczenie o zawarcie umowy, w której zakres jego
zobowiązania będzie identyczny jak warunki wskazane w Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia i złożonej przez niego ofercie. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego nie może
budzić również wątpliwości fakt, że upływ terminu związania ofertą, także obecnie, nie
stanowi przeszkody do zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego – orzekli
sędziowie Trybunału Konstytucyjnego w postanowieniu z 24 lutego 2010 roku. W sprawie tej
Trybunał zwrócił się do Sądu Najwyższego oraz Urzędu Zamówień Publicznych o
przedstawienie praktyki stosowania przepisów. Prezes Urzędu wskazał, że wynik
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zdeterminowany jest wyborem oferty
najkorzystniejszej, a późniejsze zawarcie umowy jest jedynie konsekwencją tego wyboru.
Oznacza to, że zawarcie umowy po upływie terminu związania ofertą nie ma wpływu na
wybór oferty, a co za tym idzie na wynik postępowania. Ponadto, Prezes Urzędu wyjaśnił, że
od początku obowiązywania Pzp, tj. od 2 marca 2004 r. przepis ten był interpretowany w ten
sposób, że pomimo upływu terminu związania ofertą możliwe było zawarcie umowy w
sprawie zamówienia publicznego, o ile wykonawca składający ofertę najkorzystniejszą
wyraziłby na to zgodę. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych podkreślił, że celem
wprowadzenia instytucji związania ofertą na gruncie zamówień publicznych nie było
ograniczenie możliwości zawarcia umowy po upływie terminu związania ofertą. Dodatkowo,
Prezes Urzędu wskazał, że upływ terminu związania ofertą nie może być oceniany jako
przesłanka wystarczająca do unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, analiza przepisu art. 94 ust. 1 Pzp, w
brzmieniu obowiązującym wskazuje, że ustawodawca zrezygnował z wyznaczenia
maksymalnego terminu, w którym powinna zostać zawarta umowa w sprawie zamówienia
publicznego, poprzestając jedynie na określeniu terminów minimalnych, przed upływem
których umowa taka nie może zostać zawarta. Zamawiający powinien również pamiętać, że
zgodnie z art. 17 ust. 2 pkt 3 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów

publicznych, unieważnienie przetargu z naruszeniem przepisów jest naruszeniem dyscypliny
finansów. Ponadto w orzecznictwie sądowym i Krajowej Izy Odwoławczej przyjęta została
jedna linia interpretacyjna.
Przyjmuje się, że „zmianę okoliczności” należy rozumieć jako zaistnienie pewnych
zdarzeń faktycznych, których konsekwencją jest przyjęcie, że kontynuowanie postępowania
przetargowego nie leży w interesie publicznym (SO w Warszawie V Ca 1187/2009). Interes
publiczny z kolei nie powinien być utożsamiany z interesem samego zamawiającego (GKO
BDF1/4900/64/69/13/RWPD-57591), ale raczej należy go rozumieć jako cel dla którego
zaspokojenia realizowane miało być zamówienie, który to cel zaspokaja konkretnie
wskazane potrzeby społeczne (KIO 601/11). Tak więc interes publiczny jest potrzebą ogółu,
określonej społeczności czy grupy mieszkańców, zawodowej, charakteryzującej się wspólną
cechą (KIO/UZP 262/08). Zmiana okoliczności musi mieć charakter istotny, czyli faktycznie
uniemożliwiający (a nie utrudniający) realizację zamówienia według dotychczasowych
założeń (SO w Lublinie IX Ga 30/2008), co bywa rozumiane jako zmiana będąca
następstwem zdarzeń nadzwyczajnych, występujących rzadko (KIO 1001/14). Jednocześnie
zamawiający nie był w stanie przewidzieć, spodziewać się że takie zdarzenie zajdzie, w
momencie ogłaszania przetargu. Jeżeli możliwym było przewidzenie wystąpienia takiej
okoliczności to wówczas zamawiający nie ma prawa unieważnić postępowania (KIO/UZP
398/09). Co więcej zmiana okoliczności musiała już wystąpić w momencie podejmowania
decyzji o unieważnieniu. Nie wystarcza więc samo zagrożenie taką zmianą, konieczne jest
aby unieważnienie postępowania było reakcją na zdarzenie, które już zaszło (SO w
Gliwicach X Ga 45/2008 czy wprost KIO/UZP 114/07).
Podejmując decyzje o unieważnieniu zamawiający ma obowiązek szczegółowego
podania wszystkich okoliczności uzasadniających unieważnienie, a więc określić interes
publiczny, który chciał zaspokoić, opisać niespodziewane zdarzenie które zaszło, wykazać,że ma ono charakter istotny a także, że nie był w stanie przewidzieć jego zajścia (SO w
Lublinie IX Ga 30/2008 czy KIO 293/14). Co ważne okoliczności uzasadniające zaistnienie
braku interesu społecznego muszą mieć charakter trwały, czyli nie można ich przezwyciężyć
np. przez zmianę organizacyjną czy uzgodnień (UZP/ZO/O-1372/05). Kwestionowane były
m.in. następujące przyczyny unieważnienia postępowania: brak akceptacji (decyzji)
upoważnionego urzędu dla wdrożenia zamawianych rozwiązań (KIO 1001/14);
niezadowolenie i brak akceptacji pracowników dla zakupu zamawianych usług (KIO 764/13);
zmiana koncepcji wykonania przedmiotu zamówienia (KIO 304/13); zmiana sposobu
finansowania przedsięwzięcia, ale bez utraty części środków (KIO 1171/12); zmniejszenie
ilości środków finansowych na sfinansowanie zamówienia (KIO/UZP 628/10); powzięcie
wiadomości, że usługi które są przedmiotem zamówienia można gdzie indziej kupić taniej
(KIO/UZP 458/08); wydanie pieniędzy przeznaczonych na zamówienie na inny cel

(UZP/ZO/O-1343/06); błąd w dokumentacji przetargowej (SO w Lublinie IX Ga 30/2008). Nie
ulega wątpliwości, że zamawiający podejmując decyzję o unieważnieniu postępowania
powinien czynić to ostrożnie i dopiero po przeprowadzeniu gruntownej analizy prawnej oraz
stanu faktycznego mającego uzasadnić taki krok. W orzecznictwie i literaturze podkreślana
jest wyjątkowość stosowania omawianej przesłanki. Nie powinna ona zatem być lekiem na
niezdecydowanie zamawiającego czemu wielokrotnie z resztą dawała wyraz Krajowa Izba
Odwoławcza oraz sądy okręgowe.
Kluczową
czynnością
wświetle
możliwości
zawarcia
umowy
jest
wybór
najkorzystniejszej oferty, złożonej przez wykonawcę. Wybór swój zamawiający opiera na
podstawie kryteriów określonych uprzednio przez siebie w Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia. Oferta odwołującego została uznana za najkorzystniejszą. Nie sposób zatem
zachowanie i działanie Zamawiającego zinterpretować inaczej, jak tylko, jako uchylanie się
od zawarcia umowy z odwołującym. Uchylanie się jest świadomym działaniem lub
zaniechaniem, zmierzające do bezpodstawnego nie zawarcia umowy (Wyrok SN z 26
września 2001 r., IV CKN 461/00, LEX nr 52767.) Należy z całą stanowczością stwierdzić, że
zarówno zamawiający jak i wykonawca wyłoniony w wyniku przeprowadzonego
postępowania, zobowiązani są do zawarcia umowy, która finalizuje postępowanie. Pierwszy
w Polsce wyrok sądu powszechnego zastępujący w całości umowę w sprawie zamówienia
publicznego. W wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 16 lipca 2009 r. (sygn. akt: XVI
GC 682/08) stwierdzono istnienie możliwości zawarcia umowy na warunkach określonych w
SIWZ i w ofercie wykonawcy. Wynika z niego potwierdzenie zasady, że można dochodzić
zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego, gdy wykonawca lub zamawiający
uchyla się od jej zawarcia. W takiej sytuacji wyrok sądu zastępuje umowę.

Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 20.05.2015 r. (art. 180
ust. 5 i art. 182 ust. 1-4 Pzp).

Zamawiający nie przesłał kopię odwołania innym wykonawcom, bo odwołujący był
jedynym wykonawcą w postępowaniu).

Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnień oraz stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy, a
także dowodu złożonego przez zamawiającego – Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła
i zważyła, co następuje:

Skład orzekający Izby stwierdził, że odwołanie nie jest zasadne.

W ocenie Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki zawarte w art. 179 ust. 1 Pzp, to
jest posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości
poniesienia szkody przez odwołującego.
Izba podkreśla, że art. 36 ust. 1 pkt 17 Pzp nakazuje zawarcie w specyfikacji pouczenia
o środkach ochrony prawnej przysługujących wykonawcy w toku postępowania. Przepis art.
36 ust. 1 pkt 17 Pzp brzmi »Specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawiera co
najmniej [...] pouczenie o środkach ochrony prawnej przysługujących wykonawcy w toku
postępowania o udzielenie zamówienia«. Żaden inny przepis nie nakazuje zamawiającemu
zamieszczania takich oświadczeń w innych dokumentach zamawiającego.
Dlatego sugestia odwołującego dotycząca utrudniania skorzystania ze środków ochrony
prawnej przez wykonawcę ze względu na niezamieszczenie przez zamawiającego w piśmie
z 11.05.2015 r. informacji o środkach ochrony prawnej nie może być uwzględniona przez
Izbę.
Izba stwierdza, że do wniesienia odwołania nie jest konieczne zamieszczenie
odpowiedniego komunikatu w jakimkolwiek piśmie zamawiającego. Prawo do wnoszeniaśrodków ochrony prawnej wynika z przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych i jest dokładnie unormowane w dziale VI Pzp zatytułowanym »Środki
ochrony prawnej« i prawo to nie może być ograniczone żadnymi działaniami zamawiającego.
W związku z tym Izba stwierdza, że niezamieszczenie w dokumentach zamawiającego
informacji o środkach ochrony prawnej lub zamieszczenie niewłaściwego komunikatu o tychśrodkach nie wpływa na możliwość wniesienia odwołania przez wykonawcę.

Izba postanowiła dopuścić, jako dowód, dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez zamawiającego, potwierdzoną za zgodność z
oryginałem.

Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz informacje zawarte w
ogłoszeniu o zamówieniu) nie jest sporny.

W ocenie Izby, zarzut trzeci – naruszenia art. 94 ust. 1 pkt 1 Pzp przez zaniechanie
czynności, do której zamawiający był zobowiązany ustawą, a polegającej na wezwaniu
odwołującego do podpisania umowy – nie zasługuje na uwzględnienie.
W rozpoznawanym postępowaniu przetargowym zamawiający dokonał wyboru
najkorzystniejszej oferty 05.12.2014 r. Zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt 4 Pzp zamawiający
zawiadomił wybranego wykonawcę o zamiarze zawarcia z nim umowy. Jednak następnie

zamawiający nie wzywał do podpisania umowy ani nie podpisał umowy przez długi czas i
zamawiający 08.05.2015 r. zawiadomił o unieważnieniu postępowania.
Izba stwierdza, że żaden przepis nie wymaga zawarcia umowy w jakimś maksymalnym
terminie od powiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty. Jedynie strony nie mogą
zawrzeć umowy w terminie krótszym niż wynika to z przepisów art. 94 ust. 1 pkt 1 lub 2 Pzp.
Przepis art. 94 ust. 1 pkt 1 Pzp brzmi »Zamawiający zawiera umowę w sprawie zamówienia
publicznego, z zastrzeżeniem art. 183, w terminie [...] nie krótszym niż 10 dni od dnia
przesłania zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty, jeżeli zawiadomienie to
zostało przesłane w sposób określony w art. 27 ust. 2, albo 15 dni – jeżeli zostało przesłane
w inny sposób – w przypadku zamówień, których wartość jest równa lub przekracza kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8«.
Ponadto Izba podkreśla, że zamawiający prowadzi postępowanie przetargowe do czasu
zawarcia umowy, które to zawarcie umowy kończy postępowanie. Tak m.in. uchwała Sądu
Najwyższego z 17 lutego 2010 r., sygn. akt III CZP 103/10, cyt. »Postępowanie „o udzielenie
zamówienia publicznego” na gruncie ustawy, zgodnie z treścią art. 2 ust. 7a ustawy [Pzp]
[...], da się zdefiniować jako ciąg czynności faktycznych i prawnych rozpoczynający się z
chwilą ogłoszenia o zamówieniu przesłania zaproszenia do składania ofert albo przesłania
zaproszenia do negocjacji w celu dokonania wyboru oferty wykonawcy. Przepis nie określa
momentu zakończenia tego postępowania, ale treść ustawy nie pozostawia wątpliwości, że
postępowanie to kończy się z chwilą zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego«.
Do czasu zawarcia umowy zamawiający może w ramach prowadzonego postępowania
przeprowadzać czynności, dokonywać unieważnień czynności, powtarzać czynności nawet
w wielu przypadkach nie informując o tym wykonawców. Dlatego – zdaniem Izby –
postępowanie zamawiającego nie narusza wskazanego przez odwołującego przepisu art. 94
ust. 1 pkt 1 Pzp. i z tego powodu Izba nie może uwzględnić zarzutu trzeciego – naruszenia
art. 94 ust. 1 pkt 1 Pzp.

W ocenie Izby, zarzut drugi – naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp przez bezpodstawne
unieważnienie postępowania przetargowego – nie zasługuje na uwzględnienie.
Zamawiający po około 5 miesiącach od zawiadomienia wykonawcy o wyborze
najkorzystniejszej oferty dokonał 11.05.2015 r. pismem z 08.05.2015 r. unieważnienia
postępowania. W tym czasie zamawiający przyjmował od wykonawcy oświadczenia o
przedłużeniu terminu związania ofertą i przedłużenia gwarancji wadialnej. Unieważniając
postępowanie zamawiający powołał się na art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp, który to przepis brzmi
»Zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli [...] wystąpiła
istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie
zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć«.

Zamawiający uzasadnił swoją decyzję wskazując na nieprzewidywaną wcześniej zmianę
okoliczności – uzyskaniem informacji o możliwości sfinansowania przedsięwzięcia z
udziałem środków Unii Europejskiej i związaną z tym możliwością wystąpienia oszczędności
dla zamawiającego w wysokości około 1 000 000 zł [przy wartości zamówienia około
3 000 000 zł].
Izba stwierdza, że uzasadnienie unieważnienia postępowania było lakoniczne, co także
przyznał na rozprawie zamawiający, chociaż obejmowało najistotniejsze kwestie
potwierdzające zasadność unieważnienia postępowania ze względu na wystąpienia
przesłanki unieważnienia postępowania określonej w art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp. Dlatego Izba
stwierdza, że odwołujący nie wykazał naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp, a odwołujący
stawiał tylko zarzut bezpodstawnego unieważnienia postępowania, w związku z tym w
ocenie Izby, zarzut drugi – naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp – nie zasługuje na
uwzględnienie.

W ocenie Izby, zarzut pierwszy – naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp przez prowadzenie
postępowania w sposób nie zapewniający zachowania uczciwej konkurencji – nie zasługuje
na uwzględnienie.
Odwołujący nie uzasadnił w odwołaniu ani w wystąpieniu ustnym do protokołu
naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1 Pzp, a także nie wykazał naruszenia żadnego
przepisu ustaw. W związku z powyższym zarzut pierwszy – naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp – nie
może zastać uwzględniony.

Zamawiający – podczas prowadzenia postępowania – nie naruszył wskazanych przez
odwołującego przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.

Z powyższych względów oddalono odwołanie, jak w sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.

Przewodniczący:
………………………………



Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie