KIO 2212/19

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Jolanta Markowska Protokolant: Piotr Cegłowski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 listopada 2019
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 31 października 2019 r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o zamówienie - Konsorcjum: Grupa G. - Audyt Sp. z o.o. Sp. k.,
Pol-Tax 2 Sp, z o.o., Ecovis System Rewident
Sp, z o.o. z siedzibą Lidera:
ul. Matejki Jana 4, 40-077 Katowice
, w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego:
Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., ul. Nowy Świat 6/12, 00-400 Warszawa,

orzeka:

1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania i dokonanie czynności badania i oceny ofert;

2.
kosztami postępowania obciąża zamawiającego: Agencja Rozwoju Przemysłu
S.A., ul. Nowy Świat 6/12, 00-400 Warszawa, i:

1) zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o zamówienie - Konsorcjum: Grupa G. - Audyt Sp. z
o.o. Sp. k., Pol-Tax 2 Sp. z o.o., Ecovis System Rewident Sp. z o.o.
z siedzibą Lidera: ul. Matejki Jana 4, 40-077 Katowice tytułem wpisu od
odwołania,

2)
zasądza kwotę 18 927 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy dziewięćset
dwadzieścia siedem złotych zero groszy) od zamawiającego: Agencja Rozwoju
Przemysłu S.A., ul. Nowy Świat 6/12, 00-400 Warszawa na rzecz wykonawców
wspólnie ubiegających się o zamówienie - Konsorcjum: Grupa G. - Audyt Sp. z

o.o. Sp. k., Pol-Tax 2 Sp. z o.o., Ecovis System Rewident Sp. z o.o.
z siedzibą Lidera: ul. Matejki Jana 4, 40-077 Katowice, stanowiącą koszty
poniesione z tytułu wpisu, wynagrodzenia pełnomocnika, dojazdu na posiedzenie
i opłaty skarbowej.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(tj. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia -
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Warszawie.

………………………………

Sygn. akt: KIO 2212/19
Uzasadnienie
Zamawiający: Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. z siedzibą w Warszawie, prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
„zakup usługi polegającej na badaniu ustawowym sprawozdań finansowych i
skonso
lidowanych sprawozdań finansowych ARP S.A. oraz wybranych Spółek z GK ARP na
lata 2019-
2020, z możliwością przedłużenia o kolejne 2 lata (lata 2021-2022)”. Ogłoszenie o
zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod nr 2019/S
136- 335468 z dnia 17 lipca 2019 r.
Zamawiający w dniu 21 października 2019 r. powiadomił wykonawców o unieważnieniu
postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp.

Konsorcjum w składzie: Grupa G. - Audyt Sp. z o.o. Sp. k., Pol-Tax 2 Sp. z o.o., Ecovis
System Rewident Sp. z o.o.,
z siedzibą lidera w Katowicach, wniosło odwołanie wobec:
-
czynności unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia wbrew art. 93 ust. 1 pkt 7
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2019 r., poz.
1843), zwanej dalej „Pzp”, pomimo że postępowanie nie jest obarczone niemożliwą do
usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie
zamówienia publicznego,
-
zaniechania przeprowadzenia czynności badania i oceny ofert, wbrew art. 91 ust. 1 Pzp.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności
unieważnienia postępowania oraz przeprowadzenia czynności badania i oceny ofert - przy
uwzględnieniu wniosków płynących z rozstrzygnięcia niniejszego odwołania.
Odwołujący wyjaśnił, że złożył ofertę ocenioną przez Zamawiającego jako drugą w
kolejności z ceną, która nie przewyższa kwoty, jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia. Stąd, w przypadku unieważnienia czynności unieważnienia
postępowania i przeprowadzenia badania i oceny ofert zgodnie z wyrokiem Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 24 września 2019 r. (sygn. akt KIO 1761/19), oferta Odwołującego może
zostać oceniona jako najkorzystniejsza. Zakres zarzutów, w sytuacji ich potwierdzenia się,
wskazuje na pozbawienie Odwołującego możliwości uzyskania zamówienia, narażając go na
poniesienie wymiernej szkody.
Odwołujący wskazał, że przepis art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp wymaga, ażeby postępowanie
było obarczone wadą, wada była niemożliwa do usunięcia, wada uniemożliwiała zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Przesłanki
powyższe winny wystąpić kumulatywnie, dlatego w przypadku obalenia choćby jednej z nich,
odpadnie potrzeba analizowania pozostałych. Zdaniem Odwołującego, Zamawiający nie

wykazał, ażeby postępowanie obarczone było wadą lub aby wada ta uniemożliwiała zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Odwołujący podniósł w uzasadnieniu, że Zamawiający wyspecyfikował następujące
wady postępowania:
1)
kolizja między dyspozycją art. 26 ust. 3a Pzp, a przyjętymi w SIWZ zapisami;
2)
sprzeczność kryterium oceny ofert z art. 91 ust. 3 i art. 91 ust. 2 pkt 5 Pzp;
3) brak i
nteresu publicznego w prowadzeniu postępowania w obecnym kształcie w myśl
przesłanek zawartych w art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp i zakłócenie zasady równego traktowania
wykonawców;
4) wątpliwości co do możliwości zastosowania przetargu nieograniczonego jako właściwego
trybu postępowania.
Ad. 1).
Zdaniem Zamawiającego, brak jest w SIWZ zapisów dotyczących możliwości
potwierdzenia czynności pełnomocnika dokonanych w postępowaniu na podstawie pisemnego
pełnomocnictwa, co skutkuje tym, że wykonawca wezwany w trybie art. 26 ust. 3a Pzp nie
może wyrazić zgody na działanie pełnomocnika umocowanego pisemnie przy składaniu oferty
w jego imieniu. Stąd Zamawiający wywodzi o kolizji między dyspozycją art. 26 ust. 3a Pzp a
przyjętymi w SIWZ zapisami.
Odwołujący zaznaczył, że kwestia ta była przedmiotem poprzedniego odwołania w tej
samej sprawie, rozstrzygniętego przez KIO wyrokiem z dnia 24 września 2019 r. (sygn. akt
KIO 1761/19). W
tej sprawie zapadło rozstrzygnięcie odnoszące się do wadliwości
pełnomocnictwa złożonego przez wykonawcę na żądanie jego uzupełnienia. Zamawiający
podnosił wówczas tożsamy argument, wskazując, że zakwestionowanie możliwości
opatrzenia podpisem elektronicz
nym już po dacie złożenia oferty musiałoby się wiązać
z
uznaniem za sprzeczność z art. 26 ust. 3a Pzp. Odwołujący z kolei dowodził, że do takiej
sprzeczności nie dochodzi, gdyż nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykonawca wezwany do
uzupełnienia pełnomocnictwa przedłożył pełnomocnictwo udzielone w prawidłowej formie
jeszcze przed złożeniem oferty, a jedynie omyłkowo niezałączone do oferty. KIO w swoim
wyroku uznała rację Odwołującego.
Odwołujący podtrzymał argumentację, że brak wskazania w SIWZ zapisów
doty
czących możliwości potwierdzenia czynności pełnomocnika dokonanych w postępowaniu
na podstawie pisemnego pełnomocnictwa nie świadczy o sprzeczności z art. 26 ust. 3a Pzp.
W oparciu o aktualne brzmienie SIWZ,
wykonawca wezwany do uzupełnienia pełnomocnictwa
nadal ma możliwość skutecznego jego uzupełnienia – wystarczy, aby przedłożył takie
pełnomocnictwo udzielone przed złożeniem oferty.
Ponadto, chybiona jest argumentacja
, iż wykonawca, który pomimo wezwania do
uzupełnienia nie złożył pełnomocnictwa do złożenia oferty, stosował się do dyspozycji

zawartych w SIWZ w rozdziale IX ust. 1 pkt 5 i 12 oraz ust. 3 pkt 1 i 5, a obecnie podważanie
tego świadczy o naruszeniu art. 7 ust. 1 Pzp. Odwołujący zauważył, że wykonawca ten miał
możliwość zajęcia stanowiska w sprawie, poprzez przystąpienie do poprzedniego
postępowania odwoławczego lub poprzez wniesienie w odpowiednim czasie własnego
odwołania na zapisy SIWZ. Tymczasem z możliwości tych nie skorzystał. Obecnie zatem
podnoszenie takich argumentów nie może zostać uznane za skuteczne.
Po drugie,
nie jest prawdą, jakoby zapisy rozdziału IX ust. 1 pkt 5 i 12 oraz ust. 3 pkt 1
i pkt 5
SIWZ w jakikolwiek sposób odnosiły się do składania pełnomocnictw, a w konsekwencji,
zastosowanie się do zacytowanych zapisów SIWZ w żaden sposób nie odnosi się do
wadliwości SIWZ ani nie konwaliduje wad popełnionych przez tego wykonawcę. Nie może też
świadczyć o naruszeniu przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 Pzp.
Z powyższych powodów nie zachodzi kolizja między dyspozycją art. 26 ust. 3a Pzp, a
przyjętymi w SIWZ zapisami. W tym zakresie postępowanie nie jest obarczone wadą, a tym
samym
zbędne jest analizowanie pozostałych przesłanek określonych w dyspozycji art. 93 ust.
1 pkt 7 Pzp.
Ad. 2)
Zamawiający wywodzi, że w SIWZ przewidział kryterium oceny ofert, które jest
niezgodne z art. 91 ust. 3 i art. 91 ust. 2 pkt 5 Pzp,
i które jest dla niego niekorzystne.
Zdaniem Odwołującego, w odniesieniu do rzekomej niezgodności z art. 91 ust. 3 Pzp,
trudno doszukać się jakiegokolwiek uzasadnienia w decyzji Zamawiającego. Co więcej, ocena
taka pozostaje w sprzeczności ze stanem faktycznym - ustalone przez Zamawiającego kryteria
nie dotyczą bowiem wykonawców lecz personelu wykonawców. W żaden sposób
Zamawiający nie oceniał właściwości wykonawcy, a w szczególności jego wiarygodności
ekonomicznej, technicznej lub finansowej. Każdy wykonawca mógł wykazać się
dysponowaniem personelem, również udostępnionym przez podmioty trzecie, co pozostawało
bez związku z oceną jego wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej, czy też
jakiejkolwiek innej.
W odniesieniu do rzekomej niezgodności z art. 91 ust, 2 pkt 5 Pzp, stanowisko
Zamawiającego, zdaniem Odwołującego, jest nie tylko wadliwe, ale wręcz sprzeczne
z przepisami prawa.
W myśl art. 66 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach,
firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, do każdego badania firma audytorska
wyznacza przynajmniej jednego kluczowego biegłego rewidenta, kierując się koniecznością
zapewnienia wyso
kiej jakości badania oraz spełnienia wymogów w zakresie niezależności
i kompetencji umożliwiających właściwe przeprowadzenie badania. To firma audytorska
zapewnia kluczowemu biegłemu rewidentowi odpowiednie zasoby, w tym zespół wykonujący
badanie, posiada
jący kompetencje i możliwości niezbędne do właściwego wykonania danego
badania. Kluczowy biegły rewident bierze czynny udział w przeprowadzaniu badania,

Kluczowy biegły rewident i firma audytorska przeznaczają wystarczającą ilość czasu
i odpowiednie zasoby
w celu właściwej realizacji badania.
Zacytowane przepisy jednoznacznie określają, że wyłączna odpowiedzialność za
ustalenie liczby biegłych rewidentów niezbędnych do przeprowadzenia badania sprawozdania
finansowego leży po stronie firm audytorskich. Podmioty badane (Zamawiający) nie są
uprawnione do decydowania o rzeczywistej liczbie biegłych rewidentów zaangażowanych do
badania. Co więcej ograniczenie liczby zaangażowanych osób musiałoby zostać uznane za
wpływ na niezależność firmy audytorskiej, próbę wpływu na wynik badania i skutkować
w efekcie nieważnością badania (art. 66 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. w zw.
z naruszeniem aa. 69 ust. 6, 7 i 9 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach,
firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym).
Z tego powodu Zamawiający nie jest
uprawniony do oceny, ilu biegłych rewidentów niezbędnych jest do przeprowadzenia badania.
W ocenie Odwołującego, Zamawiający prawidłowo skonstruował kryterium oceny, tworząc
relację pomiędzy oceną oferty a liczbą doświadczonych biegłych rewidentów, którymi
wykonawcy będą dysponować na potrzeby realizacji przedmiotu zamówienia.
Powyższa zasada doskonale zafunkcjonowała w postępowaniu. Wykonawcy, którzy
ocenili, że wystarczająco będzie przeznaczyć do realizacji mniejszą liczbę biegłych
rewidentów skalkulowali swoje wynagrodzenia na niższym poziomie. Z kolei wykonawca, który
ocenił, że zamówienie realizować będzie większą liczbą biegłych rewidentów zmuszony był
zaproponować wynagrodzenie wyższe. Takie rozbieżności w kalkulacji wynagrodzeń są
całkowicie racjonalne uwzględniając, że większa liczba biegłych rewidentów na potrzeby
realizacji zamówienia musi generować wyższe koszty po stronie wykonawcy.
Całkowicie bez znaczenia jest argument Zamawiającego, że nie przewidział w SIWZ
i we wzorze IPU wystarczających mechanizmów dyscyplinujących. Odwołujący podkreślił,
że odpowiedzialność biegłych rewidentów (zarówno dyscyplinarna, jak i administracyjna)
określona jest w ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich
oraz nadzorze publicznym. I tak, wg art. 182 ust. 1 pkt 21 tej ustawy, firma audytorska podlega
karze administracyjnej za naruszenie przepisów ustawy lub rozporządzenia nr 537/2014
w przypadku, gdy nie przestrzega przepisów art. 49, art. 50 oraz art. 65-67 w zakresie
wdrożenia i funkcjonowania systemu wewnętrznej kontroli jakości. Mechanizm taki jest aż
nadto niż wystarczający w zakresie zdyscyplinowania do przeprowadzania badania
sprawozdania finansowego z udziałem tak licznego zespołu, jaki wykonawca uznał za
niezbędny.
Ponadto, w postępowaniu nie został załączony do SIWZ wzór umowy lecz istotne
postanowienia umowy (IPU)
z adnotacją (w punkcie III.7 SIWZ), że „Zamawiający dopuszcza
zawarcie umowy według wzoru stosowanego przez wykonawcę, którego oferta zostanie
wybrana jako najkorzystniejsza, przy czym w razie sprzeczności zapisów umownych

stosowanych przez wykonawcę z zapisami Istotnych Postanowień Umowy pierwszeństwo
mają zapisy Istotnych Postanowień Umowy, które będą stanowić załącznik do zawartej
umowy
”. Oznacza to, że Zamawiający nie ma na etapie unieważnienia postępowania wiedzy
co do „mechanizmów dyscyplinujących”, jakie faktycznie będą miały zastosowanie przy
realizacji zamówienia.
W ocenie Odwołującego, imputowanie nieuczciwości wykonawcy, który przewidział
realizację zamówienia przy udziale dużej liczby biegłych rewidentów, jest całkowicie
nieuprawnione. Nawet jeśliby przyjąć, że najkorzystniejsza okaże się oferta najdroższa, to
i tak nie można utożsamiać oferty najkorzystniejszej z ofertą najtańszą. Za wyższym
wynagrodzeniem Zamawiający otrzyma bowiem usługę wykonaną przez bardziej
doświadczony, liczniejszy zespół biegłych rewidentów.
Ad. 3)
Irrelewantne są rozważania Zamawiającego, jakoby ustanowione przez niego
kryterium oc
eny ofert było niekorzystne, gdyż prowadziłoby do wyboru oferty, która nie byłaby
najkorzystniejsza.
Zdaniem Odwołującego, rozważania takie są przedwczesne - Zamawiający
nie przeprowadził bowiem badania i oceny ofert (pierwotna czynność została unieważniona).
Trudno więc spekulować na temat tego, która oferta jest najkorzystniejsza.
Odwołujący podkreślił, że przedmiotem zamówienia jest badanie sprawozdań
finansowych 17 podmiotów przez 2 lata z opcją przedłużenia do 4 lat. Oznacza to, że badaniu
podlegać może 68 sprawozdań finansowych. Stąd przewidzenie do realizacji zamówienia 45
lub nawet większej liczby biegłych rewidentów nie jawi się nieproporcjonalnym do wielkości
zamówienia.
Prowadzi to do wniosku, że Zamawiający nie wykazał braku interesu publicznego
w prowadzeniu postępowania w obecnym kształcie w myśl przesłanek zawartych w art. 93 ust.
1 pkt 6 Pzp. Warto przy tym zauważyć, że w żadnym miejscu uzasadnienia decyzji
o unieważnieniu Zamawiający nie podał jaka to „zmiana” zaszła i czemu jej „nie można było
wcześniej przewidzieć” (spełnienia niezbędnych przesłanek z art. 93 ust. 1 pkt 6).
Z powyżej opisanych powodów Zamawiający nie uzasadnił też naruszenia art. 7 ust. 1
Pzp. Dywagacje odnośnie hipotetycznego wyniku postępowania, opisane w uzasadnieniu
d
ecyzji o unieważnieniu, nie dowodzą naruszenia uczciwej konkurencji:
-
punktacja ofert, w których do realizacji zamówienia przewidziano mniej biegłych
rewidentów, zasadnie skompensowana będzie koniecznością i logiką zaoferowania niższej
ceny,
-
nie wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie
postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można
było wcześniej przewidzieć;
-
interesy Zamawiającego są zabezpieczone, poprzez odpowiedzialność wynikającą

z ustawy
o biegłych rewidentach oraz przez możliwą do zawarcia umowę w sprawie
zamówienia.
Ad. 4)
Wątpliwości
Zamawiającego
co
do
możliwości
zastosowania
przetargu
nieograniczonego jako właściwego trybu postępowania są chybione. Zamawiający myli wybór
firmy
audytorskiej
do
przeprowadzenia
badania
sprawozdania
finansowego
z rozstrzygnięciem postępowania o przeprowadzenie zamówienia. Pojęcia te nie są tożsame
-
nic nie stoi na przeszkodzie, aby przebieg postępowania uformować pod kryteria ustalone
przez
organ
zatwie
rdzający sprawozdanie finansowe jednostki, wybrać ofertę
najkorzystniejszą, a następnie wybrać firmę audytorską, która złożyła tę ofertę, do
przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego. Tę pierwszą czynność przeprowadza
Kierownik jednostki (Zamawiający) a tę drugą - organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe
jednostki.
W myśl art. 66 ust. 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, wyboru
firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego dokonuje organ
zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut, umowa lub inne wiążące
jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej. Kierownik jednostki nie może dokonać takiego
wyboru.
Takie rozumienie związku pomiędzy ustawą o rachunkowości a ustawą Prawo
zamówień publicznych jest powszechne, i znajduje potwierdzenie w tysiącach postępowań
dotyczących wyboru firmy audytorskiej w trybie przetargu nieograniczonego opublikowanych
na portalu zamówień publicznych.
Odwołujący zwrócił uwagę, że Zamawiający nie zaprzeczył, że prowadzone
postępowanie zostało uformowane zgodnie z kryteriami wyboru firmy audytorskiej ustalonymi
uprzednio przez organ zatwier
dzający sprawozdanie finansowe jednostki.
Z tych powodów zdaniem Odwołującego również ta rzekoma wada postępowania nie
może zostać uznana za zasadną.
Kwestia konieczności wykazania wady (obok jej nieusuwalności i skutku) jest
ugruntowania w orzecznictwie. O
dwołujący powołał się na wyrok KIO z dnia 30 stycznia 2018
r. (KIO 66/18) i przytoczył jako własny zawarty tam pogląd prawny.
„Katalog przesłanek z art. 93 ustawy ~ Prawo zamówień publicznych jest zamknięty i nie może
być traktowany rozszerzająco, co oznacza, że z żadnej innej przyczyny lub bez podania
przyczyn zamawiający nie może unieważnić postępowania (wyrok SO w W. z dnia 30 sierpnia
2010 r. sygn. IV Oa 831/10). Nie ulega wątpliwości, iż do zastosowania art. 93 ust. 1 pkt 7
ustawy P.z.p. konieczne jest wskazanie zaistnienia wszystkich wymienionych w tym przepisie
przesłanek (wyrok KIO z dnia 2 czerwca 2016 r. sygn. KIO 812/16).
Przepis art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy P.z.p. skorelowany jest z art. 146 ust. 1, określającym
przesłanki unieważnienia umowy w sytuacji, gdy zamawiający dopuści się konkretnych

uchybień w procedurze udzielania zamówień. I tak, umowa podlega unieważnieniu, jeżeli
zamawiający:
1)
z naruszeniem przepisów ustawy zastosował tryb negocjacji bez ogłoszenia lub
zamówienia z wolnej ręki;
2)
nie
zamieścił ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo nie
przekazał ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej;
3)
zawarł umowę z naruszeniem przepisów art. 94 ust. 1 albo art. 183 ust. 1, jeżeli
uniemożliwiło to Izbie uwzględnienie odwołania przed zawarciem umowy;
4)
uniemożliwił składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w dynamicznym
systemie zakupów wykonawcom niedopuszczonym dotychczas do udziału w dynamicznym
systemie zakupów lub uniemożliwił wykonawcom dopuszczonym do udziału w dynamicznym
systemie zakupów złożenie ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia objętego tym
systemem;
5)
uniemożliwił wykonawcom, z którymi została zawarta umowa ramowa, złożenie
ofert w proce
durze konkurencyjnej o udzielenie zamówienia na podstawie umowy ramowej, o
ile nie wszystkie warunki zamówienia zostały określone w umowie ramowej;
6)
z naruszeniem przepisów ustawy zastosował tryb zapytania o cenę;
7)
zawarł umowę przed upływem terminu, o którym mowa w art. 67 ust. 12.
W rozpoznawanej sprawie
żadna ze wskazanych wyżej okoliczności nie miała miejsca.
W myśl art. 146 ust. 5, przepis ust. 1 nie wyłącza możliwości żądania przez zamawiającego
unieważnienia umowy na podstawie art. 705 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks
cywilny. Zgodnie z § 1 wskazanego przepisu, organizator oraz uczestnik aukcji albo przetargu
może żądać unieważnienia zawartej umowy, jeżeli strona tej umowy, inny uczestnik lub osoba
działająca w porozumieniu z nimi wpłynęła na wynik aukcji albo przetargu w sposób sprzeczny
z
prawem lub dobrymi obyczajami. Jeżeli umowa została zawarta na cudzy rachunek, jej
unieważnienia może żądać także ten, na czyj rachunek umowa została zawarta, lub dający
zlecenie. Powyższy przepis również nie znajdzie zastosowania w niniejszej sprawie.
Zam
awiający, unieważniając postępowanie, nie przywołał wskazanego przepisu, jak również
nie wykazał, że wystąpiły zawarte w nim przesłanki.
Zamawiający nie wykazał również i nie powoływał się na okoliczność przewidzianą w
art. 146 ust. 6 ustawy P.z.p., zgodni
e z którym Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, może
wystąpić do sądu o unieważnienie umowy w przypadku dokonania przez zamawiającego
czynności lub zaniechania dokonania czynności z naruszeniem przepisu ustawy, które miało
lub mogło mieć wpływ na wynik postępowania Podkreślić należy, iż poza przypadkami
nieważności względnej umowy (unieważnialności) z przyczyn dotyczących naruszeń procedur
udzielania zamówień publicznych określonych w ustawie P.z.p. (art. 146 ust. 1 i 6 ustawy
P.z„p,), mogą zachodzić także przypadki bezwzględnej nieważności umowy z innych przyczyn,

niż dotyczące naruszeń procedur udzielania zamówień publicznych (art. 58 k.c.). Również na
ten przepis Zamawiający się nie powołał.
Ponadto, Zamawiający wprawdzie rozpoczął nakazany wyrokiem KIO proces badania
i oceny ofert jednakże go nie ukończył. Z tego powodu wyrok wykonany został w sposób
niepełny, a oferta najkorzystniejsza nie została wybrana wbrew art. 91 ust. 1 Pzp. W
konsekwencji, Zamawiający nie wykazał, że postępowanie obarczone jest niemożliwą do
usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie
zamówienia publicznego. W tej sytuacji niezbędne jest również ukończenie procesu badania i
oceny ofert.

Zamawiający pismem z dnia 12 listopada 2019 r. złożył odpowiedź na odwołanie.
W
niósł o oddalenie odwołania w całości.
Zamawiający podniósł, że bezsporne jest, że art. 26 ust. 3a Pzp nakłada na
Zamawiającego obowiązek wzywania do złożenia pełnomocnictw w przypadku, gdy
wykonawca ich nie złoży lub złoży wadliwe. Powołany przepis odnosi się do pełnomocnictwa,
jako oświadczenia woli, niezależnie od jego formy. Specyfika postępowania, w którym
komunikacja między Zamawiającym a wykonawcami odbywa się elektronicznie, powoduje
między innymi konieczność złożenia oferty w formie elektronicznej, a tym samym konieczność
udzielenia pełnomocnictwa do złożenia oferty w formie elektronicznej. Do zachowania
elektronicznej formy czynności prawnej wystarcza zaś złożenie oświadczenia woli w postaci
elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Nie ulega
wątpliwości, że w przypadku dokumentów sporządzanych w formie elektronicznej znacznik
czasu określa datę, w której pełnomocnictwo zostało podpisane. Zgodnie z art. 81 § 2 pkt 3
Kodeksu cywilnego czynność prawna ma datę pewną w razie opatrzenia kwalifikowanym
elektronicznym znacznikiem czasu dokumentu w postaci elektronicznej od daty opatrzenia
kwalifikowanym elektronicznym znacznikiem czasu. W obowiązujących przepisach brak jest
normatywnej podstawy pozwalającej przyjąć, że podpis elektroniczny znakowany czasem
przez kwalifikowany podmiot świadczący usługi certyfikacyjne został złożony „nie później" niż
w chwili dokonywania tej usługi, czyli że powstał w dacie znacznika lub wcześniej. Istniejącą
lukę powinien wypełnić Zamawiający, co słusznie stwierdziła KIO w wyroku z dnia 24 września
2019 r., z czym Zamawiający w zupełności się zgadza. Na Zamawiającym bowiem spoczywa
obowiązek skonstruowania SIWZ z zachowaniem należytej staranności, z poszanowaniem
konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i
przejrzystości. Prawidłowy zapis SIWZ powinien zatem wskazywać, że pełnomocnictwo
powinno potwierdzać istnienie umocowania do dokonania danej czynności na dzień jej
dokonania. W takim przypadku możliwe byłoby przedłożenie pełnomocnictwa z datą

adekwatną do daty dokonania czynności, a także z datą późniejszą, jeżeli z treści
pełnomocnictwa wynikałoby, iż pełnomocnik był umocowany do dokonania czynności w chwili
jej dokonania np. w chwili złożenia ofert. Tym bardziej, że przepis art. 26 ust. 3a Pzp nie
zawiera wskazania ani co do daty ani treści pełnomocnictwa. Zamawiający zgodził się z treścią
uzasadnienia wyroku KIO
z dnia 24 września, w którym m.in. Izba stwierdziła, że
pełnomocnictwo nie może być udzielone po dacie składania ofert, wobec czego ciężar opisu
prawidłowego przygotowania SIWZ w zakresie pełnomocnictwa spoczywa na Zamawiającym.
Bezsporne jest, że w przedmiotowym postępowaniu takiego zapisu brak, a na obecnym etapie
Zamawiający tego braku skorygować już nie może, co ewidentnie stanowi wadę
p
ostępowania.
Wbrew twierdzeniom Odwołującego, brak odwołań wobec postanowień SIWZ nie
świadczy o ich poprawności. Odwołujący zrozumiał zapisy SIWZ w taki sposób, że wykonawca
wezwany do uzupełnienia pełnomocnictwa może uzupełnić brak, przedkładając
pełnomocnictwo udzielone jeszcze przed złożeniem oferty. Natomiast wykonawca wezwany
do uzupełnienia pełnomocnictwa zrozumiał zapisy SIWZ w zupełnie inny sposób, o czym
świadczy pismo wystosowane w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego. Zaznaczyć
wypada, że powołanie się przez wykonawcę na przytoczone zapisy rozdziału IX ust. 1 pkt 5 i
12 oraz ust. 3 pkt 1 i 5 SIWZ jest jak najbardziej prawidłowe, ponieważ dotyczą one formy
oferty, a obowiązek złożenia odpowiedniego pełnomocnictwa (formy elektronicznej) jest
związany z wymogami SIWZ dotyczącymi formy oferty. Kwestia ta nie była dotychczas sporna
i stała się elementem uzasadnienia wyroku KIO, na który Odwołujący sam się powołuje.
Stawianie obecnie odwrotnej tezy przez Odwołującego, że powyższe zapisy rozdziału IX SIWZ
nie mają nic wspólnego z wymaganiami dla pełnomocnictwa, jest sprzeczne z prawem
i uzasadnieniem wyroku KIO. Tak więc należy uznać, że wykonawca KPMG miał prawo
w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia pełnomocnictwa polegać na zapisach rozdziału
IX i uzupełnić pełnomocnictwo w sposób tam opisany. Tak więc brak wskazania w SIWZ przez
Zamawiającego obowiązku, aby pełnomocnictwo uzupełniane w formie elektronicznej
z
awierało znacznik czasu najpóźniej z dnia złożenia oferty, mógł wprowadzić wykonawcę
w błąd.
Skoro ustawa Pzp w art. 36 ust. 1 pkt 10 wskazuje na obowiązek wskazania w SIWZ
„sposobu przygotowania oferty”, to w tym zakresie Zamawiający powinien określić zasady
przygotowania i składania pełnomocnictw, które służą złożeniu oferty. Rozbieżności
w interpretowaniu postanowień SIWZ wskazują, że Zamawiający nie przygotował
jednoznacznego i precyzyjnego dokumentu, co mogło mieć (i zapewne miało) wpływ na wynik
po
stępowania, poprzez brak zainteresowania w ubieganiu się o zamówienie, przejawiający się
konkurencyjnością na poziomie dwóch ofert, różniących się między sobą pod względem ceny
o około 300%.

Zamawiający przyznał, że wyrokiem z dnia 24 września 2019 r. KIO stwierdziła
wadliwość pełnomocnictwa złożonego przez wykonawcę na żądanie jego uzupełnienia. Ze
względu jednak na fakt, że żądanie odnosiło się ogólnie do dokumentu pełnomocnictwa i nie
zawierało wezwania do przedłożenia pełnomocnictwa udzielonego przed złożeniem oferty,
Zamawiający ponownie wezwał wykonawcę do przedstawienia takiego pełnomocnictwa,
uznając tak jak KIO rację Odwołującego, że być może wykonawca dysponuje stosownym
dokumentem, który omyłkowo nie został załączony do oferty.
Zamawiający podniósł również, że w przedmiotowym postępowaniu zastosował
kryterium oceny ofert niezgodne z art. 91 ust. 3 i art. 91 ust. 2 pkt 5 Pzp, co samo w sobie
stanowi wadę postępowania niemożliwą do usunięcia i mającą wpływ na wynik postępowania.
Wywody Odwołującego potwierdzają brak jakiegokolwiek związku pomiędzy przyjętym
kryterium oceny ofert a przedmiotem zamówienia i istniejącą możliwość składania oświadczeń
pozornych, mających na celu uzyskanie maksymalnej ilości punktów. Zdaniem
Zamawiającego, przewidywanie dużej liczby biegłych rewidentów w związku z przyjętym
kryterium cenowym nie przekłada się na obowiązek realizacji zamówienia przy udziale tych
biegłych, co jest nieprawidłowe, gdyż prowadzi do konieczności wyboru oferty, która
obiektywnie może nie być najkorzystniejszą i nie zabezpiecza uzasadnionego interesu
Zamawiającego, a tym samym nie gwarantuje prawidłowej realizacji przedmiotu zamówienia.
Zdaniem
Zamawiającego uzasadnione są także wątpliwości co do zastosowanego
trybu przetargu nieograniczonego w oko
licznościach przedmiotowej sprawy. W odpowiedzi na
ogłoszenie o zamówieniu, ofertę mógł złożyć każdy wykonawca,, domagając się udzielenia
zamówienia niezależnie od stanowiska Rady Nadzorczej, do wyłącznej kompetencji której
należy wybór firmy audytorskiej. Odwołujący nie widzi przeszkód, aby przebieg postępowania
uformować pod kryteria ustalone przez organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe, wybrać
ofertę najkorzystniejszą, a następnie wybrać firmę audytorską. Zapomina przy tym,
że przedmiot zamówienia jest usługą o nieustalonych standardach jakościowych,
a w przetargu nieograniczonym nie ma możliwości prowadzenia negocjacji pomiędzy
zamawiającym a wykonawcami i zachodzi konieczność dokonania czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej spośród złożonych, w oparciu o przyjęte kryteria oceny ofert, co wyłącza
decyzję Rady Nadzorczej. Zamawiający wskazał, że ramy określone przez Radę Nadzorczą
ARP S.A. dla kryteriów oceny ofert w przedmiotowym postępowaniu odnosiły się do poziomu
wag procentowych poszczególnych kryteriów. Natomiast w zakresie określenia
szczegółowego sposobu wyliczenia punktacji przyznanej poszczególnym ofertom Rada
Nadzorcza powierzyła opracowanie takiego wyliczenia Zarządowi ARP S.A. Tym samym
Zamawiający zobowiązany był do zastosowania takiego sposobu wyliczenia szczegółowego
kryteriów, które zapewniłoby Radzie Nadzorczej możliwość wyboru oferty optymalnej pod
względem relacji cena — doświadczenie. Stwierdzone powyżej naruszenie zapewnienia

takiego nie dawało poprzez fakt, że „każdy wykonawca mógł się wykazać dysponowaniem
personelem, również udostępnionym przez podmioty trzecie, co pozostawało bez związku
z oceną jego wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej, czy też jakiejkolwiek
innej właściwości” i uzyskać maksymalną liczbę punktów za wskazanie dowolnej liczby
biegłych w sytuacji; gdy „Zamawiający nie jest nawet uprawniony do oceny ilu biegłych
rewidentów niezbędnych jest do przeprowadzenia badania”. Uwzględniając przy tym,
że zgodnie z art. 77 i następne ustawy o rachunkowości, uchybienia w zakresie rzetelności
badania sprawozdań finansowych oraz sposobu jego przeprowadzenia niezgodnie z ustawą
są zagrożone odpowiedzialnością karną członków Rady Nadzorczej uznać trzeba,
iż stworzenie przez Zamawiającego już tylko ryzyka wyboru podmiotu mającego badać
sprawozdania ofertowe niegwarantującego rzetelności badania, bez prawa zanegowania
takiego wyboru, godzi w ustawowe uprawnienie i obowiązek Rady decydowania o wyborze
biegłego rewidenta.
W ocenie Zamawiającego, w przedmiotowej sprawie Odwołujący nadużywa swojego
prawa, gdyż zmierza do wytworzenia sytuacji, w której Zamawiający będzie zmuszony do
wyboru oferty złożonej przez Odwołującego, jako jedynej nie podlegającej odrzuceniu, pod
rygorem odpowiedzialności za narażenie na wymierne szkody. Zaistnienie takich okoliczności
dowodzi w sposób niepodważalny wady postępowania, niemożliwej do usunięcia
i uniemożliwiającej zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy.

Na rozprawie strony podtrzymały w całości argumentację przestawioną w swoich
pisemnych stanowiskach.
Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty
zgromadzone w aktach sprawy i wyjaśnienia złożone na rozprawie przez strony
postępowania odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał posiadanie legitymacji uprawniającej do
wniesienia odwołania, stosownie do art. 179 ust. 1 Pzp.

Przedmiotem zamówienia jest usługa polegająca na badaniu ustawowym sprawozdań
finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych ARP S.A. oraz wybranych Spółek
z GK ARP na lata 2019-
2020, z możliwością przedłużenia o kolejne 2 lata (lata 2021-2022).
Jak
wynika z treści protokołu postępowania, jest to kolejne postępowanie prowadzone przez
Zamawiającego w 2019 r. na usługę badania ustawowego sprawozdań finansowych.

Poprzednio prowadzone postępowanie zostało unieważnione w dniu 11 czerwca 2019 r.
Zgodnie z rozdziałem III SIWZ – Opis przedmiotu zamówienia, „1. Przedmiotem
zamówienia jest usługa polegającą na badaniu ustawowym:
1) sprawozdań finansowych Spółki Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. za lata 2019-2020;
2) skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej Spółki Agencji Rozwoju
Przemysłu S.A. za lata 2019-2020;
3) sprawozdań finansowych Spółki FPW Lease sp. z o.o. za lata 2019-2020;
4) sprawozdań finansowych Spółki Dolnośląskie Zakłady Usługowo - Produkcyjne DOZAMEL
sp. z o.o. za lata 2019-2020;
5) sprawozdań finansowych Spółki Centrum Produkcyjne Pneumatyki „PREMA” S.A. za lata
2019-2020;
6) sprawozdań finansowych Spółki Bydgoskie Zakłady Przemysłu Gumowego „STOMIL” S.A.
za lata 2019-2020;
7)
sprawozdań finansowych Spółki Teofilów S.A. za lata 2019-2020;
8) sprawozdań finansowych Spółki Energop sp. z o.o. za lata 2019-2020;
9) sprawozdań finansowych Spółki INOFAMA S.A. za lata 2019-2020;
10) skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej Spółki INOFAMA S.A. za
lata 2019-2020;
11) sprawozdań finansowych Spółki Zakład Usługowo Handlowy sp. z o.o. za lata 2019-2020;
12) sprawozdań finansowych Spółki Narzędziownia sp. z o.o. za lata 2019-2020;
13) sprawozdań finansowych Spółki Grupa CZH S.A. za lata 2019-2020;
14) skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej Spółki Grupa CZH S.A. za
lata 2019-2020;
15) sprawozdań finansowych Spółki H. Cegielski - Fabryka Pojazdów Szynowych sp. z o.o. za
lata 2019-2020;
16) sprawozdań finansowych Spółki Kopalnia Soli Kłodawa S.A. za lata 2019-2020;
17) sprawozdań finansowych Spółki Przewozy Regionalne sp. z o.o. za lata 2019-2020;
2.
Przedmiotem zamówienia jest również:
1) udzielanie wyjaśnień w przedmiocie badanych sprawozdań finansowych i
skonsolidowanych sprawozdań finansowych i ewentualny udział we wskazanych
posiedzeniach
Komitetu
Audytu,
Radach
Nadzorczych
oraz
na
Walnych
Zgromadzeniach/Zgromadzeniach Wspólników. Przy czym udział w posiedzeniach Komitetu
Audytu do
tyczy jedynie Spółki Agencja Rozwoju Przemysłu S.A.;
2) badanie pakietów sporządzonych na potrzeby przygotowania sprawozdań
skonsolidowanych. Dotyczy spółek objętych postępowaniem, za wyjątkiem Agencji Rozwoju
Przemysłu S.A.

3. W wyniku przeprowadzenia p
rzedmiotowego postępowania wybrany Wykonawca zawrze
oddzielnie umowę z każdą ze spółek objętą badaniem.”
Zamawiający wskazał w rozdziale III ust. 4 SIWZ, że na realizację przedmiotowego
zamówienia zamierza przeznaczyć kwotę 2 454 400 zł netto łącznie z prawem opcji (w okresie
4 lat), która to kwota została wskazana przez Zamawiającego w protokole postępowania jako
wartość zamówienia oszacowana przez Zamawiającego. Jednocześnie Zamawiający określił
maksymalne limity cen za wykonanie przedmiotu zamówienia w poszczególnych zakresach
usług. Bezpośrednio przed otwarciem ofert Zamawiający podał kwotę 3 018 912,00 zł jaką
zamierza przeznaczyć na sfinansowanie przedmiotowego zamówienia.
W postępowaniu zostały złożone trzy oferty: oferta KPMG Audyt sp. z o.o. sp. k. z ceną
7 151 712,00
zł, oferta Konsorcjum BDO z ceną 2 778 000,00 zł oraz oferta Odwołującego z
ceną 2 893 452,00 zł. Oferta Konsorcjum BDO została odrzucona przez Zamawiającego na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7b Pzp ze względu na wniesienie wadium po upływie terminu
składania ofert.
Według informacji zawartej w protokole postępowania, w ramach oceny ofert,
dokonanej przez Zamawiającego na podstawie kryteriów oceny ofert (cena – 40% i
doświadczenie kluczowego personelu – 60%) przed unieważnieniem postępowania na
podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 Pzp z dnia 30 sierpnia 2019 r.
– oferta KPMG uzyskała 76,18
pkt, a oferta Odwołującego – 40 pkt.
Zgodnie z treścią protokołu postępowania, kryteria oceny ofert w przedmiotowym
postepowaniu zostały opisane przez komisję przetargową na podstawie uchwały Rady
Nadzorczej ARP S.A. Nr 42/VI/2019 z dnia 14 maja 2019 r. oraz Nr 52/OB/2019 z dnia 18
czerwca 2019 r.
W dniu 21 października 2019 r. Zamawiający poinformował o unieważnieniu
przedmiotowego
postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp.
Zamawiający podał w uzasadnieniu powyższej decyzji, że „w wyniku wykonania wyroku
KIO z dnia 24 września 2019 r., sygn. akt KIO 1761/19 przystąpił do powtórzenia czynności
badania i oceny ofert. Wraz z ofertą wykonawcy KPMG Audyt sp. z o.o. sp. k. został złożony
elektroniczny obraz pełnomocnictwa podpisany elektronicznie przez osobę składającą ofertę,
tj. p. W. D.
, który był wskazany w nim jako pełnomocnik. W wyniku wezwania Wykonawca
uzupełnił Pełnomocnictwo w postaci elektronicznej podpisane kwalifikowanym podpisem
elektronicznym przez członka zarządu Wykonawcy, uprawnionego do jednoosobowej
reprezentacji, w dniu 28 sierpnia 2019 r., tj. po upływie składania ofert. Zobowiązanie do
powtórzenia czynności badania i oceny ofert, w kontekście obowiązku wynikającego z art. 26
ust. 3a Pzp, stanowiło podstawę do wezwania Wykonawcy do złożenia pełnomocnictwa dla p.
W. D.
, udzielonego w formie elektronicznej przed upływem terminu składania ofert, tj. 8
sierpnia 2019 r.”

Zamawiający wyjaśnił, że „W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego Wykonawca
KPMG Audyt sp. z o.o. sp. k.
podniósł, że działał zgodnie z wymogami określonymi przez
samego Zamawiającego w SIWZ w rozdziale IX ust. 1 pkt 5 i 12 oraz ust. 3 pkt 1 i 5, przez co
złożył ofertę w formie elektronicznej, do której dołączył elektroniczną kopię pełnomocnictwa,
opatrzoną kwalifikowanym podpisem elektronicznym, czyli dokument równoznaczny z
oryginałem udzielonym zgodnie z zasadami reprezentacji Wykonawcy, przed upływem terminu
składania ofert i przed terminem złożenia oferty. Wykonawca podniósł również, że wynikające
z Ustawy prawo Zamawiającego do konstruowania zapisów SIWZ według własnych potrzeb i
w sposób gwarantujący osiągnięcie zamierzonego przez niego celu, jest ograniczone
wynikającym z art. 7 ust. 1 Ustawy obowiązkiem przygotowania i przeprowadzenia
postepowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji i równego traktowania Wykonawców, zgodnego z zasadami
proporcjonalności i przejrzystości. Tym samym — w ocenie Wykonawcy — Zamawiający
przenosi skutki braku należytej staranności w konstruowaniu zapisów SIWZ na Wykonawców,
co jest działaniem nie znajdującym uzasadnienia w obowiązującym stanie prawnym, a przez
to jest działaniem nielegalnym.”
Następnie Zamawiający wskazał, że „Dokonując oceny złożonych ofert wraz z
załączonymi do nich oświadczeniami Zamawiający stwierdził, że w przedmiotowym
Postępowaniu, w którym komunikacja z Wykonawcami, w szczególności składanie ofert i
oświadczeń ma się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, brak jest w SIWZ
zapisów dotyczących możliwości potwierdzenia czynności pełnomocnika dokonanych w
postępowaniu na podstawie pisemnego pełnomocnictwa. Brak ten powoduje, że Wykonawca
wezwany w trybie
art. 26 ust. 3a Ustawy nie może wyrazić zgody na działanie pełnomocnika
umocowanego pisemnie przy składaniu oferty w jego imieniu. Istniejąca kolizja pomiędzy
dyspozycją art. 26 ust. 3a Ustawy, a przyjętymi w SIWZ zapisami mogłaby zostać usunięta w
drodze
zmiany postanowień SIWZ, jednak nie po upływie terminu składania ofert, co wynika z
brzmienia art. 38 ust. 4 Ustawy. Zatem SIWZ zawiera błąd, którego nie można usunąć na
obecnym etapie.
”
Ponadto, Zamawiający wyjaśnił, że „Analizując zapisy SIWZ Zamawiający dodatkowo
wskazuje, że przyjęte kryterium oceny ofert dotyczące doświadczenia personelu kluczowego,
prowadzi do wyboru oferty wyraźnie droższej niż rynkowa w przypadku dysponowania przez
Wykonawcę dużą liczbą biegłych, a samo kryterium jest sprzeczne z Ustawą. Na podstawie
złożonych ofert Zamawiający stwierdził, że kryteria oceny ofert premiują duże podmioty i
pozwalają na złożenie wyjątkowo drogich ofert, co powoduje że prowadzenie przedmiotowego
postępowania nie leży w interesie Zamawiającego, gdyż celem przedmiotowego postępowania
nie jest udzielenie zamówienia Wykonawcy, który złoży ofertę z wygórowaną ceną. Celem
postępowania jest udzielenie zamówienia Wykonawcy mogącemu sprostać zakresowi

przedmiotu zamówienia za cenę rynkową, a nie znacznie ją przekraczającą. Prowadzenie
postępowania w takim kształcie nie leży w interesie publicznym w myśl przesłanek zawartych
w art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp, niezależnie od tego, że prowadzi do zakłócenia zasady równego
traktowania Wykonawców, oznaczającego nieusuwalną już wadę postępowania z uwagi na
etap po upływie terminu składania ofert.”
Zdaniem Zamawiającego, „Ponadto opisane w SIWZ kryteria są niezgodne z art. 91
ust. 3 oraz 91 ust. 2 pkt 5 Ustawy. Zgodnie z art. 91 ust. 3 Ustawy Zamawiający nie może
ustalać kryteriów oceny ofert dotyczących właściwości wykonawcy, w tym jego wiarygodności
technicznej, co oznacza brak możliwości oceny oferty na podstawie doświadczenia
wykonawcy lub doświadczenia, kwalifikacji czy wykształcenia osób, którymi dysponuje.
Wyłomem od tej reguły jest przepis art. 91 ust. 2 pkt 5 Ustawy, który pozwala na punktowanie
doświadczenia, kwalifikacji osób skierowanych do realizacji zamówienia, jeśli te cechy mogą
mieć znaczący wpływ na jakość wykonania zamówienia. Za niedopuszczalne i niezgodne z
art
. 91 ust. 3 Ustawy należy uznać założenie dokonane a priori, że każde kryterium dotyczące
osób będzie spełniało wymóg Ustawy. Warto zauważyć, że każde kryterium zgodnie z art. 91
ust. 2 Ustawy musi odnosić się do przedmiotu zamówienia oraz zgodnie z art. 91 ust. 2c
Ustawy musi być związane z przedmiotem zamówienia, czyli musi dotyczyć przedmiotu
zamówienia, choćby w minimalnym stopniu. Należy zważyć, że powyższego zastrzeżenia
ustawodawcy nie należy odczytywać wyłącznie w taki sposób, że kryterium nie może być
sprzeczne z zakresem zamówienia (np. nie można stosować kryterium mocy silnika przy
zakupie telefonu komórkowego), ale przede wszystkim należy je odczytywać jako obowiązek
dokonania opisu kryterium oceny oferty w sposób gwarantujący, że deklaracja wykonawcy o
spełnianiu w najwyższym stopniu wymogu kryterium (i przekładającego się na maksymalną
punktację w takim kryterium) będzie miała nadal realne znaczenie dla realizacji zamówienia.
Dlatego kluczowym elementem każdego kryterium z punktu widzenia jego związku z
przedmiotem zamówienia, jest jego waga i sposób przyznawania punktów. Ten ostatni aspekt
musi uwzględniać zasadę uczciwej konkurencji zapisaną w art. 7 ust. 1 Ustawy, a więc zakaz
takiego kształtowania kryteriów oceny ofert, które mogłyby zostać wykorzystane przez
Wykonawców do uzyskania dużej liczby punktów, przy jednoczesnym braku ryzyka i
konieczności faktycznego spełnienia deklaracji złożonej w ofercie. Stworzenie przez
Zamawiającego błędnie opisanego kryterium, może zatem prowadzić do złożenia (zgodnie z
postanowieniami SIWZ) oferty utrudniającej innym przedsiębiorcom dostępu do rynku
(zamówienia), a wiec oferty, której złożenie może stanowić czyn nieuczciwej konkurencji
zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
”
Ponadto, „W odniesieniu do postanowień SIWZ w ocenie Zamawiającego doszło do
wadliwego opisu kryterium „doświadczenie personelu kluczowego”, w którym w dwóch
podkryteriach ocena miała następować w oparciu o taki sam wzór matematyczny:

(liczba biegłych rewidentów w badanej ofercie / najwyższa liczba biegłych rewidentów spośród
ofert) x 100 pkt x 30%
W konsekwencji Wykonawca, który w ofercie wskazałby bardzo dużą liczbę biegłych
spełniających wymóg, automatycznie zdobywał maksymalną liczbę punktów (łącznie 60 w obu
podkryteriach), zaś Wykonawcy, którzy określiliby liczbę biegłych w sposób uczciwy (lub
zgodnie ze swoimi możliwościami osobowymi) odpowiadający faktycznemu zapotrzebowaniu
Zamawiającego, mogliby w radykalnych sytuacjach otrzymać jeden punkt. Przykładowo: gdyby
Wykonawca wykorzystując błędne kryterium zaoferował, że skieruje do realizacji zamówienia
100 biegłych, a wykonawca racjonalnie oceniający faktyczne zapotrzebowanie — odpowiednio
10 biegłych, to w efekcie ten pierwszy otrzymałby 60 punktów, a ten drugi 6 punktów.
Wskazana w powyższym przykładzie różnica w punktacji (54 pkt) powoduje, że Wykonawcy,
którzy dysponują mniejsza liczbą biegłych np. 10 (ale liczbą ciągle wystarczająca do
zrealizowania zamówienia), nie mają szansy nadrobić ceną różnicy wynikającej z braków
kadrowych, jeśli inny Wykonawca wskaże jako liczbę biegłych 100. To, biorąc pod uwagę
jednoczesne ograniczenie znaczenia kryterium ceny (40%) przekłada się na możliwość
oferowania przez nieuczciwych Wykonawców wysokich cen i konieczność wyboru przez
Zamawiającego oferty, która de facto wcale nie jest najkorzystniejsza. Wykonawcy racjonalnie
(lub zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji) oceniający liczbę potrzebnych biegłych, a tym
bardziej tacy, którzy faktycznie dysponują ograniczoną liczbą biegłych spełniających wymóg
kryterium, musieliby bardzo nisko wycenić ofertę, żeby wygrać postępowanie. Najgorsze jest
to, że brak jakichkolwiek ograniczeń w liczbie biegłych, które można zaoferować zgodnie z
SIWZ, powoduje, że mniejsze podmioty nie mogły nawet w przybliżeniu ocenić jaka wartość
wynagrodzenia daje szansę na zdobycie zamówienia. To stanowi zaś bardzo istotne
ograniczenie uczciwej konkurencji w postępowaniu i zapewne przyczyniło się do złożenia
ograniczonej liczby ofert.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego Postępowania należy zauważyć, że doszło
do złożenia oferty z deklaracją zaangażowania do prac odpowiednio 30 i 45 biegłych, a
pozostałe spółki zaoferowały brak takich biegłych lub tylko jednego, co może wskazywać, że
wymóg kryterium był bardzo wyśrubowany i skazał większość Wykonawców na brak
możliwości złożenia konkurencyjnej oferty. Gdyby liczba 45 biegłych wskazanych w kryterium
przez jednego z wykonawców była uzasadniona obiektywnymi potrzebami Zamawiającego
(skalą zamówienia, krótkim terminem realizacji), można by bronić tezy, że kryterium nie
zaburza zasady uczciwej konkurencji, gdyż przekłada się na realną korzyść dla
Zamawiającego. Wypada jednak zauważyć, że wykonywanie badania ustawowego kilkunastu
spółek przy udziale 45 lub nawet 75 biegłych (nie wiadomo czy biegli wskazani w obu
podkryteriach to te same osoby) w terminie ustawowym, a więc standardowym, nie jest
racjonalne biorąc pod uwagę, że SIWZ przewidywał dodatkowo wsparcie biegłych co najmniej

50 osobami wykonującymi czynności przy audycie. W ocenie Zamawiającego maksymalna
liczba biegłych o wymaganym doświadczeniu potrzebna do wyceny spółek to kilkanaście osób.
Dopuszczenie w SIWZ możliwości zdobywania punktów za kolejne osoby (powyżej tych
kilkunastu) doprowadziło do zaburzenia zasady uczciwej konkurencji w Postępowaniu i
doprowadziło do sytuacji, w której najkorzystniejsza oferta była o ponad 100% droższa od
kwoty, którą Zamawiający przeznaczył na realizację zamówienia.
Należy też zwrócić uwagę, że zaburzenie uczciwej konkurencji w powyższy sposób
wynikało nie tylko z samego opisu kryterium, ale także innych postanowień SIWZ tj. braku
skutecznych mechanizmów (w SIWZ i wzorze IPU) dyscyplinujących nieuczciwego
Wykonawcę lub sankcjonujących nieracjonalne deklaracje w ofercie. Chodzi tu np. o brak kar
umownych za nieskierowanie do realizacji zamówienia liczby osób wynikającej z oferty, brak
postanowień umożliwiających weryfikacje faktycznego uczestnictwa w realizacji zamówienia
75 biegłych, którzy zgodnie z ustawą o biegłych rewidentach nie muszą się podpisywać pod
badaniem, jeśli nie są kluczowymi biegłymi. W efekcie Wykonawcę nic nie kosztuje wskazanie
w ofercie dowolnej liczby osób, wygranie przetargu z wysoką ceną, a później wykonanie
zamówienia przy udziale kilkunastu biegłych (zgodnie z obiektywnymi potrzebami). Takie
sformułowanie kryteriów i warunków zamówienia jest sprzeczne z zasadą uczciwej
konkurencji.
”
W tym miejscu
Zamawiający podkreślił, że „powyższe okoliczności nie tylko świadczą
o naruszeniu zasady uczciwe
j konkurencji w postępowaniu, ale przede wszystkim wskazują
na naruszenie literalnego brzmienia art. 91 ust. 2 pkt 5 Ustawy
”.
Podsumowując, Zamawiający stwierdził, że „Jeżeli zatem kryterium zostanie opisane
w sposób, który nakazuje Zamawiającemu przyznać punkty za dowolna liczbę biegłych, bez
względu na to ilu biegłych jest obiektywnie przydatnych przy realizacji zamówienia, to należy
uznać, że wskazana w ofercie liczba biegłych, ich kwalifikacje i doświadczenie nie tylko nie
spełnia wymogu znaczącego wpływu na jakość wykonania zamówienia, ale że w ogóle nie ma
znaczenia dla jego realizacji. Dlatego należy uznać, że tak opisane kryterium jest sprzeczne z
art. 91 ust. 3 i 91 ust. 2 pkt 5 Ustawy. W efekcie należy uznać, iż dokumentacja Postepowania
zawiera ni
eusuwalną wadę, która uniemożliwia zawarcie ważnej umowy i skutkuje
koniecznością unieważnienia Postępowania na podstawia art. 93 ust. 1 pkt 7 Ustawy.”
Zamawiający wskazał również na „uzasadnione wątpliwości co do przyjętego w SIWZ
sposobu prowadzenia
Postępowania w trybie przetargu nieograniczonego. Zgodnie bowiem z
art. 66 ust. 4 ustawy o rachunkowości wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie
ustawowe dokonuje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe. Wyboru takiego nie może
dokonać Kierownik Zamawiającego. Kierownik Zamawiającego zobowiązany jest wyłącznie
do zawarcia umowy o badanie ustawowe, stanowiącej realizację postanowień zawartych w
uchwale organu dokonującego wyboru firmy audytorskiej. W zaistniałej sytuacji nie można

wykluczyć, że wynik postępowania nie uzyska pozytywnej rekomendacji komitetu audytu, a
następnie akceptacji, prowadzącej do wyboru firmy audytorskiej przez organ zatwierdzający
sprawozdanie finansowe. Natomiast w przetargu nieograniczonym wybór najkorzystniejszej
ofe
rty na podstawie przyjętych kryteriów oceny ofert determinuje zawarcie umowy z
Wykonawcą, który taką ofertę złożył, przez co możliwość wyboru firmy audytorskiej przez
organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jest ograniczona. Taka sytuacja jest zaś
nied
opuszczalna w kontekście art. 66 ust. 5a ustawy o rachunkowości, stosownie do treści
którego za nieważne z mocy prawa uznaje się wszelkie klauzule umowne w umowach
zawartych przez badaną jednostkę, które ograniczałyby możliwość wyboru firmy audytorskiej
pr
zez organ dokonujący wyboru firmy audytorskiej, na potrzeby przeprowadzenia badania
ustawowego sprawozdań finansowych tej jednostki, do określonych kategorii lub wykazów firm
audytorskich. Z tego względu w „Wytycznych dotyczących procedury wyboru i współpracy z
firmą audytorską badającą roczne sprawozdanie finansowe spółki z udziałem Skarbu
Państwa”, wydanych przez Prezesa Rady Ministrów zawarte zostało zalecenie, aby w
spółkach z udziałem Skarbu Państwa wyboru firmy audytorskiej do badania sprawozdania
fin
ansowego spółki dokonywała rada nadzorcza z uwzględnieniem przepisów Ustawy, o ile
mają zastosowanie, przy czym zaproszenie do składania ofert powinno nastąpić w drodze
wysłania zaproszeń do wybranych firm, skoro wyłączna kompetencja do wyboru firmy
audyto
rskiej przysługuje radzie nadzorczej, a rolą zarządu jest zawarcie umowy o badanie
sprawozdania finansowego z firmą audytorską wybraną przez radę nadzorczą. Nie można
również zapominać, w kontekście powyższej argumentacji o obowiązku zapewnienia Radzie
Nad
zorczej prawa wyboru odpowiedniej firmy audytorskiej, o obowiązkach Zamawiającego
wynikających z powołanych Wytycznych, polegających na konieczności przewidzenia
możliwości unieważnienia Postepowania bez podania przyczyn. Zapis ten narzucony przez
Prezesa
Rady Ministrów stanowi emanację prawa Rady Nadzorczej do zabezpieczenia się
przed koniecznością wyboru w przetargu Wykonawcy, który nie gwarantuje prawidłowego
wykonania umowy. Brak takiego zastrzeżenia stanowi wadę Postępowania i powinien
skutkować tak jak skorzystanie z tego zastrzeżenia — unieważnieniem postępowania.”
Mając powyższe ustalenia na uwadze Zamawiający stwierdził, że „unieważnia
przedmiotowe Postępowanie na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 Ustawy, jako obarczonego
niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu
umowy w sprawie zamówienia publicznego. Badanie ustawowe sprawozdań finansowych i
skonsolidowanych sprawozdań finansowych powinno zostać powierzone w wyniku
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, przygotowanego z należytą
starannością, wykonawcy wybranemu przez organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe,
tak jak wynika to z obowiązujących przepisów.”

W danym stanie faktycznym Izba zważyła, jak poniżej:

Zgodnie z art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp, z
amawiający unieważnia postępowanie o udzielenie
zamówienia, jeśli postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą
uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia
publicznego. Zatem, stwierdzona w
ada postępowania musi oddziaływać na ważność
zawieranej umowy w sprawie zamówienia publicznego. Musi być to wada na tyle istotna, że
niemożliwe staje się zawarcie ważnej umowy. Wada musi być niemożliwa do usunięcia, zatem
j
eśli wada postępowania jest usuwalna, konieczne i wystarczające jest jej usunięcie, a nie
unieważnianie całego postępowania. Jeśli wady nie da się usunąć i oddziałuje ona na ważność
umowy
– zamawiający obligatoryjnie unieważnia postępowanie.

Przepis art. 93 ust.1 pkt 7 Pzp koreluje z art.146 ust.1 Pzp
, w którym zostały określone
przesłanki powodujące unieważnienie umowy o zamówienia publiczne. Uwzględniając treść
art.
146 ust.1 Pzp, konieczność unieważnienia postępowania zachodzi w sytuacji, gdy
zamawiający:
1) z naruszeniem przepisów ustawy zastosował tryb negocjacji bez ogłoszenia lub zamówienia
z wolnej ręki;
2) nie zamieścił ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo nie
przekazał ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej;
3) zawarł umowę z naruszeniem przepisów art. 94 ust. 1 albo art. 183 ust. 1, jeżeli
uniemożliwiło to Izbie uwzględnienie odwołania przed zawarciem umowy;
4) uniemożliwił składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w dynamicznym systemie
zakupów wykonawcom niedopuszczonym dotychczas do udziału w dynamicznym systemie
zakupów lub uniemożliwił wykonawcom dopuszczonym do udziału w dynamicznym systemie
zakupów złożenie ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia objętego tym systemem;
5) uniemożliwił wykonawcom, z którymi została zawarta umowa ramowa, złożenie ofert w
procedurze konkurencyjnej
o udzielenie zamówienia na podstawie umowy ramowej, o ile nie
wszystkie warunki zamówienia zostały określone w umowie ramowej;
6) z naruszeniem przepisów ustawy zastosował tryb zapytania o cenę;
7) z
awarł umowę przed upływem terminu, o którym mowa w art. 67 ust. 12.

Przepis art. 93 ust.1 pkt 7 Pzp
pozostaje także w związku z art.146 ust. 6 Pzp, który
łączy nieważność umowy z dokonaniem przez zamawiającego czynności lub zaniechania
dokonania
czynności z naruszeniem przepisu ustawy, które miało lub mogło mieć wpływ na
wynik
postępowania. Oznacza to, że błędy w postępowaniu, które miały lub mogły mieć wpływ
na jego wynik i
są nieusuwalne – skutkują koniecznością unieważnienia postępowania.
W przedmiotowym postępowaniu Zamawiający unieważnił postępowanie w oparciu o
art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp, uznając że postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia

wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie
zamówienia publicznego. Przepis ten wymaga kumulatywnego ziszczenia się przesłanek:
-
postępowanie musi być obarczone wadą,
- wada ta jest
niemożliwa do usunięcia,
-
stwierdzona wada postępowania uniemożliwiała zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.

U
nieważnienie postępowania jest czynnością niweczącą całość postępowania,
powodującą, że cel prowadzenia postępowania, tj. udzielenie zamówienia publicznego, nie
zostaje osiągnięty. Katalog przesłanek unieważnienia postępowania ma charakter numerus
clausus (katalogu zamkniętego) i nie może podlegać wykładni rozszerzającej.
Wykładnia celowościowa przepisu art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp prowadzi do wniosku, że
niemożliwa do usunięcia wada uniemożliwiająca zawarcie niepodlegającej unieważnieniu
umowy w sprawie zamówienia publicznego to każda niedająca się usunąć wada
uniemożliwiająca zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy. Konieczne jest więc
wystąpienie związku przyczynowego pomiędzy zaistniałą wadą, a niemożnością zawarcia
umowy.
Zamawiający, unieważniając postępowanie na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp są
uprawnieni do brania pod uwagę zarówno okoliczności skutkujących unieważnieniem zawartej
umowy wynikających z art. 146 ust. 1 Pzp, jak i okoliczności skutkujących unieważnieniem
umowy na podstawie art. 146 ust. 6 Pzp.
W świetle art. 146 ust. 6 Pzp, stwierdzona przez zamawiającego wada postępowania
musi być nie tylko niemożliwa do usunięcia, ale wskazywać na dokonanie czynności lub
zaniechanie jej dokonania w danym
postępowaniu z naruszeniem przepisu Pzp, które miało
lub mogło mieć wpływ na wynik tego postępowania.
W orzecznictwie przyjmuje się, że unieważnienie postępowania na podstawie art. 93
ust. 1 pkt 7 Pzp może mieć miejsce jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Katalog przesłanek z
art. 93 Pzp jest zamknięty i nie może być traktowany rozszerzająco, co oznacza, że z żadnej
innej przyczyny lub bez podania przyczyn zamawiający nie może unieważnić postępowania
(zob. wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 sierpnia 2010 r., IV Ca 831/10).
Do zastosowania art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp konieczne jest wykazanie
łącznego zaistnienia
wszystkich wymienionych w tym przepisie przesłanek. Niemożliwa do usunięcia wada musi
również powodować niemożność zawarcia umowy, która nie podlegałaby unieważnieniu, a
zagrożenie unieważnieniem umowy musi wynikać z zaistnienia jednej z podstaw
unieważnienia określonych w art. 146 ust. 1 lub 6 Pzp.
Pod pojęciem niemożliwej do usunięcia wady uniemożliwiającej zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego kryje się każde
uchybienie przepisom Pzp, którego skutków nie można usunąć przy zastosowaniu procedur z

nich wynikających (zob. wyrok z dnia 17 marca 2016 r. sygn. KIO 314/16). Usunięcie wady
postępowania może nastąpić w dowolny sposób, byleby nie był on sprzeczny z ustawą Pzp, a
w szczególności nie prowadził do wypaczenia wyniku postępowania.
Podsumowując, Zamawiający uzasadniając unieważnienie postępowania na
podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp zarówno w uzasadnieniu prawnym jak i faktycznym podjętej
decyzji nie może pominąć związku pomiędzy art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp a art. 146 ust. 1 lub 6
Pzp, bowiem warunkiem skutecznego zastosowania art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp jest wykazanie
jego powiązania z co najmniej jedną z przesłanek unieważnienia umowy wymienionych w art.
146 Pzp.
W przypadku podejmowania przez zamawiającego decyzji o unieważnieniu
postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 146 ust. 6 Pzp, wpływ
stwierdzonych
naruszeń przepisów Pzp musi prowadzić do rzeczywistej zmiany wyniku lub
realnej możliwości zaistnienia takiej sytuacji. Przez wynik postępowania rozumie się, co do
zasady, w postępowaniach jednoetapowych (np. w postępowaniu prowadzonym w trybie
przetargu nieograniczonego) -
wybór najkorzystniejszej oferty. Pomiędzy dokonaniem przez
zamawiającego czynności lub zaniechaniem dokonania czynności z naruszeniem przepisu
Pzp a wynikiem postępowania musi zatem zaistnieć związek przyczynowo - skutkowy,
pozwalający wykazać ich wpływ, realny lub potencjalny, na wybór oferty najkorzystniejszej.
Zamawiający w decyzji o unieważnieniu przedmiotowego postępowania nie powoływał
wprost
podstawy prawnej w celu wykazania, że zawarta umowa w sprawie zamówienia
publicznego będzie podlegała unieważnieniu, nie wskazał żadnej z przesłanek określonych w
art. 146 ust. 1 Pzp, nie wskazywał również na przepis art. 146 ust. 6 Pzp. Jak można wywieść
z treści uzasadnienia tej decyzji, Zamawiający miał na uwadze przesłanki z art. 146 ust. 6 Pzp.
Zamawiający wskazał w decyzji o unieważnieniu postępowaniu na następujące „wady”
postępowania:
1)
kolizja między dyspozycją art. 26 ust. 3a Pzp, a przyjętymi w SIWZ zapisami;
2)
sprzeczność kryterium oceny ofert z art. 91 ust. 3 i 91 ust. 2 pkt 5 Pzp;
3)
brak interesu publ
icznego w prowadzeniu postępowania w myśl przesłanek
zawartych w art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp
i zakłócenie zasady równego traktowania
wykonawców;
4)
wątpliwości co do możliwości zastosowania trybu przetargu nieograniczonego.

Ad 1
Zgodnie z art. 26 ust. 3a Pzp, j
eżeli wykonawca nie złożył wymaganych pełnomocnictw
albo złożył wadliwe pełnomocnictwa, zamawiający wzywa do ich złożenia w terminie przez
siebie wskazanym, chyba że mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo
konieczne byłoby unieważnienie postępowania.

Kwestia oceny prawidłowości pełnomocnictwa złożonego przez wykonawcę KPMG w
ofercie,
jak i na wezwanie do uzupełnienia z dnia 21 sierpnia 2019 r., w świetle zarówno
przepisów ustawy Pzp, jak i treści SIWZ była przedmiotem rozpoznania przez Krajową Izbę
Odwoławczą w sprawie o sygn. akt KIO 1671/19, która toczyła w przedmiotowym
postępowaniu z udziałem Odwołującego i Zamawiającego. W wyroku KIO 1761/19 z dnia 24
września 2019 r. Izba uwzględniła odwołanie i nakazała Zamawiającemu „dokonanie:
unieważnienia czynności unieważnienia postępowania, powtórzenia czynności badania i
oceny ofert
”. W uzasadnieniu tego orzeczenia Izba jednoznacznie stwierdziła, że:
„Wykonawca KPMG w wyniku zastosowania art. 26 ust. 3a ustawy Pzp, miał szansę
uzupełnienia we właściwy sposób pełnomocnictwa, lecz jej nie wykorzystał. Z tych względów
oferta Wykonawcy, jako nieważna na podstawie odrębnych przepisów podlegała odrzuceniu
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp
”.
W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że wykonanie ww. wyroku Izby przez
Zamawiającego powinno uwzględniać wytyczne zawarte w uzasadnieniu tego wyroku, co do
podstawy odrzucenia oferty wykonawcy KPMG. J
ak wynika z dokumentacji postępowania
Zamawiający „w wyniku wykonania wyroku” w dniu 9 października 2019 r. wezwał wykonawcę
KPMG Audyt sp. z o.o. sp. k. do uzupełnienia pełnomocnictwa udzielonego w formie
elektronicznej przed terminem składania ofert. Było to wezwanie powtórne – ww. wykonawca
był wzywany do uzupełnienia pełnomocnictwa po raz pierwszy w dniu 21 sierpnia 2019 r.
Powyższe ponowne wezwanie ww. wykonawcy do uzupełnienia pełnomocnictwa stanowiło
czynność, dla której nie sposób doszukać się wytycznych w uzasadnieniu ww. wyroku z dnia
24 września 2019 r. (KIO 1761/19). Wobec rozstrzygnięcia przez KIO w sprawie KIO 1761/19
kwestii
wadliwości pełnomocnictwa złożonego przez wykonawcę KPMG na żądanie jego
uzupełnienia, nie może być ona ponownie przedmiotem rozpoznania przez Izbę.
W ocenie Izby,
powoływany przez Zamawiającego w uzasadnieniu decyzji o
unieważnieniu postępowania brak w SIWZ zapisów dotyczących możliwości potwierdzenia
czynności pełnomocnika dokonanych w postępowaniu na podstawie pisemnego
pełnomocnictwa, nie stanowi naruszenia art. 26 ust. 3a Pzp. W pierwszej kolejności wskazać
należy, że zawarty w SIWZ wymóg formy elektronicznej oferty, a zarazem pełnomocnictwa do
jej złożenia, w równym stopniu dotyczył wszystkich wykonawców biorących udział w
postępowaniu. Ponadto, w oparciu o aktualne brzmienie SIWZ wykonawca wezwany do
uzupełnienia pełnomocnictwa w formie elektronicznej wynikającej z treści SIWZ miał
możliwość skutecznego jego uzupełnienia w przypadku gdy takie pełnomocnictwo zostało
udzielone.
Zauważyć przy tym należy, że wykonawca KPMG miał możliwość zajęcia stanowiska
w tej sprawie
w toczącym się postępowaniu odwoławczym, zarówno w sprawie o sygn. akt
KIO 1761/19,
jak i w niniejszym postępowaniu, w wyniku przystąpienia do postępowania

odwoławczego lub poprzez wniesienie w odpowiednim czasie odwołania wobec treści
postanowień SIWZ, jednak z możliwości tych nie skorzystał, godząc się na ustalone warunki
SIWZ.
Z powyższych względów Izba nie stwierdziła kolizji między zapisami SIWZ a
dyspozycją art. 26 ust. 3a Pzp. W tym zakresie należało uznać, że postępowanie nie jest
obarczone wadą, o której mowa w art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp, która stanowiłaby naruszenie art.
26 ust. 3a Pzp, mające wpływ na wynik postępowania. Postanowienia SIWZ dotyczące
wymaganej formy elektronicznej oferty, a co za tym idzie
– pełnomocnictwa, nie naruszają
także zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, o której mowa w art.
7 ust. 1 Pzp.
Ad. 2)
Zamawiający w rozdziale XV SIWZ opisał kryteria oceny ofert oraz sposób oceny ofert
w ramach określonych kryteriów. Zamawiający postanowił, że przy wyborze najkorzystniejszej
oferty będzie się kierował następującymi kryteriami:
1)
na potrzeby oceny ofert ceną oferty jest łączna cena brutto za wykonanie badań
ustawowych wszystkich spółek wymienionych w opisie przedmiotu zamówienia w Rozdziale
III . Cena brutto oferty - 40%.
2) doświadczenie personelu kluczowego – 60%, w ramach którego oceniane będzie
dysponowanie przez wykonawcę:
a
) liczbą biegłych rewidentów, wpisanych do rejestru biegłych rewidentów, z których każdy był
odpowiedzialny w ciągu ostatnich 3 lat przed terminem składania ofert za przeprowadzanie co
najmniej 5 badań ustawowych rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych o sumie
bilansowej co najmniej 2 mld zł i przychodach ze sprzedaży co najmniej 2 mld zł.
b) liczbą biegłych rewidentów, wpisanych do rejestru biegłych rewidentów, z których każdy, w
ciągu ostatnich 3 lat przed terminem składania ofert, był odpowiedzialny za przeprowadzanie
co najmniej 3 badań ustawowych rocznych sprawozdań finansowych spółek prawa
handlowego w rozumieniu Ksh, o sumie bilansowej co najmniej 5 mld zł lub przychodach ze
sprzedaży co najmniej 1 mld zł, które prowadzą działalność na rynku usług finansowych.
W kryterium
doświadczenie personelu kluczowego Zamawiający zapowiedział sumowanie
punktów uzyskanych przez wykonawcę w poszczególnych ww. podkryteriach. Maksymalnie w
tym kryterium wykonawca m
ógł uzyskać 60 punktów.
Ustalone przez Zama
wiającego kryterium poza-cenowe dotyczy doświadczenia
personelu kluczowego wykonawcy. Zgodnie z art. 91 ust. 2 pkt 5 Pzp, kryteriami oceny ofert
są cena lub koszt albo cena lub koszt i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia,
w szczególności - organizacja, kwalifikacje zawodowe i doświadczenie osób wyznaczonych
do realizacji zamówienia, jeżeli mogą mieć znaczący wpływ na jakość wykonania zamówienia.
Zgodnie z ust. 3 ww. artykułu, kryteria oceny ofert nie mogą dotyczyć właściwości wykonawcy,

a
w szczególności jego wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej.
Na poparcie tezy co do
niezgodności powyższego kryterium z art. 91 ust. 2 pkt 5 Pzp,
Zamawiający podnosił, że powyższe kryterium zostało „opisane w ten sposób, że nakazuje
Zamawiającemu przyznać punkty za dowolną liczbę biegłych, bez względu na to ilu biegłych
jest obiektywnie przydatnych przy realizacji zamówienia” oraz może prowadzić do
podwyższenia ceny oferty najkorzystniejszej ustalonej w ramach oceny ofert. Zamawiający
podnosił, że w przedmiotowym postępowaniu zastosował kryterium oceny ofert, które nie ma
związku z przedmiotem zamówienia i umożliwia składanie oświadczeń pozornych, mających
na celu uzyskanie maksymalnej ilości punktów. Zdaniem Zamawiającego, przewidywanie
dużej liczby biegłych rewidentów w związku z przyjętym kryterium cenowym nie przekłada się
na obowiązek realizacji zamówienia przy udziale tych biegłych, co prowadzi do konieczności
wyboru oferty, która obiektywnie może nie być najkorzystniejszą i nie zabezpiecza
uzasadnionego interesu Zamawiającego, a tym samym nie gwarantuje prawidłowej realizacji
przedmiotu zamówienia.
W ocenie Izby, ilość biegłych rewidentów o wysokich kwalifikacjach (doświadczeniu),
określonych przez Zamawiającego w ramach kryterium oceny ofert w dwóch kategoriach (pkt
2.1 i 2.2 formularza oferty) ma związek z przedmiotem zamówienia i przekłada się na jakość
wykonania zamówienia. W szczególności zdaniem Izby, ilość biegłych rewidentów o
określonych wysokich kwalifikacjach (doświadczeniu) może mieć znaczenie dla prawidłowej
realizacji przedmiotu zamówienia, biorąc pod uwagę możliwość skorzystania przez
Zamawiającego z prawa opcji, przewidzianego w niniejszym postępowaniu, a także z uwagi
na możliwe zmiany zakresu przedmiotu zamówienia, poprzez jego rozszerzenie w stosunku
do ustawowego badania rocznych sprawozdań finansowych Spółki oraz sprawozdań
skonsolidowanych Grupy Kapitałowej i spółek objętych zamówieniem wspólnym, np. badania
metodą pełną wybranych obszarów sprawozdania finansowego. Ilość personelu kluczowego
może mieć także znaczenie dla zapewnienia terminowej realizacji usług, w przypadku braku
możliwości skierowania przez wykonawcę do realizacji zamówienia osób wskazanych w
Wykazie osób skierowanych do realizacji zamówienia, co Zamawiający przewidział w Istotnych
Postanowieniach U
mowy, stanowiących załącznik nr 3 do SIWZ. Zamawiający wymaga przy
tym,
aby zmiana taka nastąpiła na osobę o tożsamych lub wyższych kwalifikacjach.
Biorąc powyższe pod uwagę Izba nie zgodziła się ze stanowiskiem Zamawiającego, że
oceniana „liczba biegłych, ich kwalifikacje i doświadczenie nie tylko nie spełniają wymogu
znaczącego wpływu na jakość wykonania zamówienia, ale że w ogóle nie ma znaczenia dla
jego realizacji”. Zauważyć należy, że Zamawiający wskazał na rozprawie, sprzecznie z
powyższym twierdzeniem - liczbę 17 biegłych rewidentów - jako optymalną na potrzeby
realizacji przedmiotowego zamówienia. Zamawiający nie wykazał, jednak, że przekroczenie
tej liczby
będzie w każdym przypadku nieuzasadnione w kontekście specyfiki i zakresu

przedmiotu zamówienia, objętego zamówieniem.
Ponadto, jak słusznie zauważył Odwołujący, wyłączna odpowiedzialność za ustalenie
liczby biegłych rewidentów niezbędnych do przeprowadzenia badania sprawozdania
finansowego leży po stronie firmy audytorskiej. W myśl bowiem art. 66 ustawy z dnia 11 maja
2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, do każdego
badania firma audytorska wyznacza przynajmniej j
ednego kluczowego biegłego rewidenta,
kierując się koniecznością zapewnienia wysokiej jakości badania oraz spełnienia wymogów w
zakresie niezależności i kompetencji umożliwiających właściwe przeprowadzenie badania. To
firma audytorska zapewnia kluczowemu b
iegłemu rewidentowi odpowiednie zasoby, w tym
zespół wykonujący badanie, posiadający kompetencje i możliwości niezbędne do właściwego
wykonania danego badania. Kluczowy biegły rewident bierze czynny udział w
przeprowadzaniu badania, Kluczowy biegły rewident i firma audytorska przeznaczają
wystarczającą ilość czasu i odpowiednie zasoby w celu właściwej realizacji badania. W tym
kontekście kryterium oceny, tworząc relację pomiędzy ceną oferty a liczbą doświadczonych
biegłych rewidentów, którymi wykonawca dysponuje na potrzeby realizacji przedmiotu
zamówienia, jest uzasadnione.
Wykonawcy, którzy w przedmiotowym postępowaniu złożyli oferty, odpowiedzieli w
swoich ofertach na warunki
określone w SIWZ, w tym przyjęte w postępowaniu kryteria oceny
ofert,
w sposób, który można ocenić jako adekwatny do swojej organizacji i posiadanych
zasobów. Wykonawca KPMG jako jedyny zaoferował dysponowanie w pkt 2.1 formularza
oferty liczb
ę 45 biegłych rewidentów i w pkt 2.2 formularza oferty – liczbą 30 biegłych
rewide
ntów. Wykonawca – Konsorcjum DBO - zaoferował jednego biegłego rewidenta w pkt
2.1 formularza oferty
, natomiast Odwołujący nie zaoferował żadnego biegłego rewidenta w
ramach ww. kryterium poza-
cenowego, poprzestając na personelu, wymaganym w ramach
warunków udziału w postępowaniu.
Powyższe wskazuje, że wykonawcy, którzy złożyli oferty nie wykorzystali omawianego
kryterium w sposób nieuczciwy dla zapewnienia sobie wyższej punktacji przy ocenie ofert. Nie
można tego stwierdzić nawet w przypadku wykonawcy KPMG, który zaoferował najwyższą
liczbę biegłych rewidentów, ponieważ dowód na tę okoliczność nie został przez
Zamawiającego przeprowadzony. Nie można też, bez badania tego faktu przyjąć, że
zaoferowanie wysokiej liczby biegłych pozwala na nieuczciwe zawyżenie ceny oferty. Również
w tym zakresie nie został przeprowadzony dowód. Fakt, że cena oferty wykonawcy KPMG
znacznie przekracza środki Zamawiającego nie dowodzi, że cena ta została skalkulowana w
sposób nierzetelny (sztucznie zawyżony). Zauważyć również należy, że pozostali dwaj
wykonawcy zaoferowali ceny nie
przekraczające wartości zamówienia powiększonej o należny
podatek VAT. Stwierdzone r
ozbieżności cen złożonych ofert należy uznać za racjonalne,
biorąc pod uwagę, że zapewnienie większej liczba biegłych rewidentów na potrzeby realizacji

zamówienia musi generować wyższe koszty po stronie wykonawcy. Jak słusznie zauważył
Odwołujący, przedmiotem zamówienia jest badanie sprawozdań finansowych 17 podmiotów
przez 2 lata z opcją przedłużenia do 4 lat, co oznacza to, że badaniu podlegać może 68
sprawozdań finansowych. Stąd przyjęcie założenia na poziomie 45 lub nawet większej liczby
biegłych rewidentów do realizacji zamówienia nie jawi się nieproporcjonalnym do wielkości
zamówienia.
W świetle powyższego, nie budzi wątpliwości fakt, że choć kryterium oceny ofert w
zakresie doświadczenia kluczowego personelu zostało sformułowane w sposób teoretycznie
umożliwiający zgłoszenie nieograniczonej liczby biegłych, to wada ta może zostać
wyeliminowana
w toku postępowania. Sam Zamawiający bowiem przyznał w odpowiedzi na
odwołanie, że złożenie oferty, która w sposób nieuczciwy wykorzysta powyższe kryterium do
uzyskania nienaturalnej, zawyżonej liczby punktów, powinno być uznane za czyn nieuczciwej
konkurencji. Zatem sam
Zamawiający wskazał sposób wyeliminowania potencjalnej
możliwości wpływu omawianej wady w opisie kryterium na wynik postępowania, tj. taki sposób,
który jest zgodny z procedurami określonymi w przepisach ustawy Pzp i będzie prowadził do
odrzucenia takiej oferty. Z
auważyć należy jednocześnie, że w warunkach prowadzonego
postępowania przyjęcie przez Zamawiającego założenia odnośnie nieuczciwości wykonawcy,
który zaoferuje na potrzeby kryterium oceny ofert znacznej liczby biegłych rewidentów, jest
nieuprawnione wobec niewykazania
przez Zamawiającego, że każda liczba biegłych wyższa
niż 17 powinna być uznana za nieuczciwie zawyżoną.
Ponadto,
odnosząc powyższe do stanu faktycznego w przedmiotowym postępowaniu
należy stwierdzić, że biorąc pod uwagę, iż oferta Konsorcjum BDO została odrzucona, a oferta
KPMG, zgodnie z wyrokiem Izby w sprawie KIO 1761/19 podlega odrzuceniu
, w postępowaniu
zostaje jedna oferta -
złożona przez Odwołującego, która nie uzyskała żadnych dodatkowych
punktów w ramach kryterium „doświadczenie kluczowego personelu”, zatem nie można uznać,
że wada tego kryterium, polegająca na możliwości zaoferowania nieograniczonej liczby
biegłych może mieć jakikolwiek wpływ na wybór w tym postępowaniu oferty najkorzystniejszej.
Zważywszy, że Zamawiający nie wykazał, iż kryterium oceny ofert dotyczące
doświadczenia personelu kluczowego, którym wykonawca dysponuje jest niezgodne z art. 91
ust. 3 i art. 91 ust. 2 pkt 5 Pzp, natomiast naruszenie art. 7 ust. 1 Pzp, poprzez
niewystarczająco precyzyjne opisanie powyższego kryterium mogłoby zostać wyeliminowane
w ramach badania ofert,
brak jest podstaw do unieważnienia postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, ze względu na fakt nieziszczenia się przesłanki dotyczącej również
potencjalnego jak i realnego wpływu na wynik postępowania.
Izba stwierdziła także, że Zamawiający nie wykazał braku interesu publicznego w
prowadzeniu postępowania w obecnym kształcie w myśl przesłanek zawartych w art. 93 ust.
1 pkt 6 Pzp
z uwagi na fakt, że ustalone kryterium poza-cenowe prowadzi do nienaturalnego

zawyżenia ceny oferty. Jak już wykazano powyżej, nie został przeprowadzony żaden dowód
na potwierdzenie powyższej tezy, a Zamawiający przywołał w decyzji o unieważnieniu
postępowania jedynie wybiórczo - brak interesu publicznego w prowadzeniu postępowania –
tj.
jedną z przesłanek określonych w art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp. Zamawiający nie odniósł się w
żadnym stopniu do pozostałych przesłanek, kumulatywnie warunkujących unieważnienie
postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp. Zgodnie bowiem z art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp,
zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, jeżeli wystąpiła
istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie
zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć.
Zamawiający nie wykazał wystąpienia jakiejkolwiek zmiany okoliczności, której skutkiem
byłoby wystąpienie braku interesu publicznego w prowadzeniu postępowania. Zamawiający
nie wykazał również żadnych okoliczności na potwierdzenie, że potencjalnej zmiany
okoliczności nie można było wcześniej przewidzieć. Niewykazanie spełnienia przesłanek
określonych w art. 93 ust. 1 pkt 6 Pzp przeczy możliwości unieważnienie postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego.
Ad. 4)
W
ątpliwości
Zamawiającego
co
do
możliwości
zastosowania
przetargu
nieograniczonego jako właściwego trybu postępowania nie stanowią przesłanki do
unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 93 ust.
1 pkt 7 Pzp.
W
świetle art. 66 ust. 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, zgodnie z
którym wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego
dokonuje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut, umowa
lub inne wiążące jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej.
W danym stanie faktycznym sam
Zamawiający przyznał, że Rada Nadzorcza Spółki
(Zamawiającego) wyraziła zgodę na sposób oceny ofert w ramach ustalonych kryteriów oceny
ofert, zatem dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej zgodnie z tymi kryteriami powinno
prowadzić do wyboru i zatwierdzenia wyłonionej firmy audytorskiej, która złożyła ofertę
najwyżej ocenioną. Zgodnie z treścią protokołu postępowania, m.in. warunki udziału w
postepowaniu jak i kryteria oceny ofert zostały opisane w przedmiotowym postępowaniu przez
komisję przetargową na podstawie uchwały Rady Nadzorczej ARP S.A. Nr 42/VI/2019 z dnia
14 maja 2019 r. oraz Nr 52/OB/2019 z dnia 18 czerwca 2019 r. Zatem
przyjąć należy, że
postanowienia SIWZ w tym zakresie stanowią wyraz wymagań organu uprawnionego do
wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego.

P
odsumowując należy stwierdzić, że kwestia konieczności wykazania wady, jej
nieusuwalności i skutku w postaci istotnego naruszenia przepisu ustawy i wpływu tego

naruszenia na wynik postępowania wynika wprost z treści przepisu art. 93 ust. 1 pkt 7 w
związku z art. 146 ust. 6 Pzp. W danym stanie faktycznym Zamawiający nie wykazał,
że przedmiotowe postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą
uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia
publicznego
, a w szczególności że wada postępowania polega na naruszeniu przepisów
ustawy Pzp, które może mieć lub miało istotny wpływ na wynik postępowania.
Zamawiający unieważniając zatem postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego naruszył przepis art. 93 ust. 1 pkt 7 Pzp, które to naruszenie może mieć istotny
wpływ na wynik postępowania i stosownie do dyspozycji art. 192 ust. 2 Pzp stanowi podstawę
do uwzględnienia odwołania.
W powy
ższej sytuacji zasadne jest nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności unieważnienia postępowania oraz dokonania (ukończenie procesu) badania i oceny
ofert zgodnie z dyspozycją art. 91 ust. 1 Pzp

Biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła, jak
w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 Pzp.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Pzp oraz § 3 pkt 1 i 2, oraz § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 roku
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018
r., poz. 972)
, uwzględniając kwotę wniesionego wpisu od odwołania oraz rachunki przedłożone
przez Odwołującego na rozprawie z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika, kosztów dojazdu na
posiedzenie Izby oraz kosztu poniesionej opłaty skarbowej.

………………………………

Wcześniejsze orzeczenia:

Sygn. akt KIO 2299/19, KIO 2312/19 z dnia 2019-11-27
Sygn. akt KIO 2294/19 z dnia 2019-11-27
Sygn. akt KIO 2280/19 z dnia 2019-11-27
Sygn. akt KIO 2291/19 z dnia 2019-11-26
Sygn. akt KIO 2270/19 z dnia 2019-11-26

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

Najnowsze orzeczenia

Najnowsze przetargi

Najnowsze wyniki przetargów

Kodeksy

Pokaż wszystkie