rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2019-04-10
rok: 2019
data dokumentu: 2019-04-10
rok: 2019
sygnatury akt.:
KIO 530/19
KIO 530/19
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2019 r.
w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 14 marca 2019 r. przez wykonawcę A. K.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Akademia Bezpieczeństwa Ruchu
Drogowego Rzeczoznawcy Ogólnopolskie Centrum Pomocy Po Wypadkach i Kolizjach
WINDICAR A. K.
z siedzibą w Szczecinie, w postępowaniu prowadzonym przez
Z
amawiającego: Gmina Miasto Szczecin - Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego w
Szczecinie, przy udziale wykonawcy
Inżyniera Lądowa Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością
z siedzibą w Szczecinie zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego,
w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 14 marca 2019 r. przez wykonawcę A. K.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Akademia Bezpieczeństwa Ruchu
Drogowego Rzeczoznawcy Ogólnopolskie Centrum Pomocy Po Wypadkach i Kolizjach
WINDICAR A. K.
z siedzibą w Szczecinie, w postępowaniu prowadzonym przez
Z
amawiającego: Gmina Miasto Szczecin - Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego w
Szczecinie, przy udziale wykonawcy
Inżyniera Lądowa Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością
z siedzibą w Szczecinie zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego,
orzeka:
1.
oddala odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Odwołującego: A. K. prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Akademia Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Rzeczoznawcy
Ogólnopolskie Centrum Pomocy Po Wypadkach i Kolizjach WINDICAR A. K. z
siedzibą w Szczecinie i:
2.1
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000,00 zł
(słownie: dziesięć tysięcy złotych 00/100 groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
2.2
zasądza od Odwołującego A. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Akademia Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Rzeczoznawcy Ogólnopolskie
Centrum Pomocy Po Wypadkach i Kolizjach WINDICAR A. K.
z siedzibą w
Szczecinie na rzecz
Zamawiającego: Gminy Miasto Szczecin - Zarząd Dróg i
Transportu Miejskiego w Szczecinie
kwotę 4 187,70 zł (słownie: cztery tysiące sto
osiem
dziesiąt siedem złotych i 70/100 groszy) stanowiącą udokumentowane
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika oraz podróży pełnomocnika w związku ze stawiennictwem na
rozprawę.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Szczecinie.
…………………………..……………
Sygn. akt KIO 530/19
U z a s a d n i e n i e
Gmina Miasto Szczecin -
Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego w Szczecinie (dalej
Zamawiający) prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego pn.
„Wykonanie i utrzymanie czasowych organizacji ruchu
w zakresie oznakowania pionowego i poziomego na ulicach miasta Szczecin w 2019 roku
”
(znak postępowania: DZP/O1/PN/2019) zwane dalej Postępowaniem. Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 31 stycznia
2019 r. pod numerem 508870-N-2019.
Wartość zamówienia nie przekracza kwot
określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
W dniu 14 marca 2019 r. wykonawca A. K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Akademia Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Rzeczoznawcy Ogólnopolskie Centrum
Pomocy Po Wypadkach i Kolizjach WINDICAR A. K.
z siedzibą w Szczecinie (dalej
Odwołujący), wniósł odwołanie, w którym zaskarżył niezgodne z przepisami czynności i
zaniechania
Zamawiającego zarzucając mu naruszenie:
1. art. 7 ust. 3 w zw. z art. 91 ust. 1 Pzp, p
rzez wybór przez Zamawiającego oferty
wykonawcy
Inżyniera Lądowa Sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie (dalej
Przystępujący) i zaniechanie wyboru jako oferty najkorzystniejszej – oferty
Odwołującego,
2. art. 7 ust. 1 Pzp przez naruszenie zasady pr
zeprowadzenia postępowania w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców,
3. art. 90 ust. 1 i 2 Pzp przez jego niezastosowanie mimo zaistnienia ku temu
przesłanek i nieodrzucenie oferty Przystępującego w sytuacji, gdy Przystępujący nie
uniósł ciężaru dowodu wynikającego z tych przepisów i nie wykazał, że jego oferta
nie zawiera
ła ceny rażąco niskiej,
4. art. 90 ust. 3 Pzp
przez jego niezastosowanie i nieodrzucenie przez Zamawiającego
oferty
Przystępującego, który nie udzielił rzetelnych, wyczerpujących i polegających
na prawdzie wyjaśnień w zakresie art. 90 ust. 1 Pzp, zaś dokonana ocena wyjaśnień
wraz ze złożonymi dowodami (oświadczeniami) wyłącznie potwierdzała, że oferta
zawiera
ła rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
uchylenia czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty Przystępującego,
2.
dokonania ponownej czynności badania i oceny wszystkich ofert złożonych
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego,
3.
powtórzenia czynności wyboru oferty,
4.
dokonania wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej przy odrzuceniu oferty
Przystępującego i wykluczeniu Przystępującego z postępowania.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
Przedmiotem zamówienia, zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia (dalej OPZ) zawartym
w SIWZ
, ma być wykonanie i utrzymanie czasowych organizacji ruchu w zakresie
oznakowania pionowego i poziomego na ulicach miasta Szczecin w 2019 roku,
w s
zczególności: wprowadzanie i utrzymanie czasowych organizacji ruchu w zakresie
oznakowania pionowego oraz poziomego w granicach administracyjnych miasta Szczecina.
Powyższe prace wykonywane mają być zarówno z materiału Wykonawcy jak również
z materiału Zamawiającego (magazynowanego) i polegają głównie na (1) montażu,
(2) utrzymaniu i (3) demontażu znaków na podstawach drogowych, urządzeń
bezpieczeństwa ruchu drogowego, odblaskowych taśm prefabrykowanych czy obsłudze
malowarek, sprężarek, samochodów skrzyniowych, agregatów, itp. sprzętu niezbędnego
do wprowadzania i utrzymania oznakowania czasowego. W SIWZ dla zadania na rok 2019
(podobnie jak w roku 2017, gdy w wykonawc
ą zadania był Przystępujący, jak i w roku 2018,
gdy wykonawcą był Odwołujący) Zamawiający przyjął kosztorysowo-ryczałtowy sposób
rozliczeń z wykonawcą, to jest załączył do SIWZ jako wzór na potrzebę obliczenia ceny
oferty przedmiar robót - załącznik 1a w formie arkusza kalkulacyjnego. Wykonawcy mieli
wypełnić go tak, by wskazywał ceny jednostkowe dla poszczególnych elementów zadania.
Kosztorys nie m
iał rubryk dotyczących kosztów pośrednich (ubezpieczenia, utrzymanie
biura, placów składowych, wynagrodzenia, leasing, zakup materiałów, sprzętu, amortyzacja
pojazdów, naprawy pojazdów etc.), w związku z powyższym kalkulacja poszczególnych
elementów kosztorysu uwzględniać musiała wszystkie koszty dla wskazanej pozycji, w tym
pośrednie, również wykraczające poza czasowy charakter wykonania zadania. Wykonanie
umowy polega
ć ma na tym, że w toku roku kalendarzowego Zamawiający będzie zwracał się
do wyłonionego wykonawcy o zorganizowanie czasowej organizacji ruchu na potrzeby -
głównie - cyklicznych wydarzeń odbywających się w granicach administracyjnych miasta
Szczecina. Co do zasady rocznie odbywają się trzy „duże” wydarzenia, to jest: Dni Morza,
Międzynarodowe Pokazy Pirotechniczne Pyromagic oraz organizowana jest tymczasowa
organizacja ruchu w okresie Dnia Wszystkich Świętych i Dnia Zadusznego. Poza tym
miejsce ma 4-
6 średniej wielkości wydarzeń stałych (Sylwester, majówka, jarmarki
świąteczne, turniej tenisa PeKaO Open, obchody Święta Niepodległości, Jarmark
Jakubowy), czy też wydarzenia niniejsze np. Spotkania Organizacji Pozarządowych
Pod Platanami. Ostateczne rozliczenie każdego z wymienionych wydarzeń nastąpić ma
w wykonaniu umowy,
będącej osią również niniejszego postępowania, w taki sposób,
że wykonawca w kosztorysie powykonawczym wskaże, ile elementów oznakowania
czasowego np. znaków drogowych, słupów, barier i z jakiego źródła (z dwóch
dopuszczalnych
— z materiałów Zamawiającego i własnych) zamontował, ile metrów
kwadratowych oznakowania poziomego z jakiego materiału zużył, a następnie - ile czasu
(dób) daną jednostkę utrzymywał, wreszcie - ile elementów zdemontował. W tabeli
dołączanej do SIWZ (obmiar robót) znajdował się szacunkowy obmiar poszczególnych
elementów i na tej podstawie zapewne została szacowana przez Zamawiającego wartość
zamówienia. W żadnych z poprzednich lat Zamawiający nie wydał na wykonanie umowy
dokładnej kwoty wskazanej jako cena ofertowa zwycięskiego oferenta, bowiem z uwagi
na dynamikę wykonania zamówienia (np. w 2018 bardziej skomplikowane i o szerszym
zakresie okazało się organizowanie Święta Niepodległości, czy też powstała potrzeba
dodatkowej, skomplikowanej organiza
cji ruchu w związku z odsłonięciem w obecności
najwyższych urzędników państwowych pomnika Lecha Kaczyńskiego) ilość wydarzeń była
zmienna, zaś w każdym wydarzeniu niezbędna jest pewna ilość np. znaków drogowych
pochodzących z dwóch dopuszczalnych źródeł, zatem wybór „kompletu” pozycji z obmiaru
zależy od wielkości wydarzenia i potrzeb Zamawiającego oraz obowiązujących przepisów
prawa. Kalkulacja poszczególnych pozycji kosztorysu załączanego do oferty sprowadzała
się zatem, przy znajomości specyfiki wykonywanego zadania publicznego, do oszacowania
wszelkich kosztów w taki sposób, by ekonomicznie opłacalne było organizowanie
poszczególnych wydarzeń przy uwzględnieniu rzeczywistych kosztów poszczególnych
elementów zadania. Odwołujący wskazał, że sporządził symulację wartości poszczególnych
wydarzeń w ujęciu:
1.
wydarzenie duże (Dni Morza),
2.
średnie (Jarmark Jakubowy),
3.
małe (Pod Platanami),
na podstawie rzeczywistych kosztorysów powykonawczych przekazanych Zamawiającemu
przez Odwołującemu do rozliczenia analogicznych zadań w roku 2018 z tym, że pozycje
cenowe zostały wskazane w dwóch wariantach - wg cen Odwołującego i Przystępującego
(ceny jak w 2019 roku z obu ofert). W uwagi na stały i znany zasięg wszystkich wydarzeń
potrzebne
do realizacji zadań będą podobne, jeśli nie takie same: zasoby, materiały, ilości
godzin, przejazdów etc. i dopiero zestawienie konkretnych wydarzeń przy skalkulowaniu
kosztów każdego z nich oddzielnie pozwoliło na wskazanie, czy oferowana w przetargu cena
była ceną rynkową, czy też rażąco niską.
W
toku postępowania o udzielenie zamówienia wpłynęły do Zamawiającego dwie oferty.
Po otwarciu ofert i ich analizie, w związku ze ziszczeniem się - odnośnie obu ofert -
przesłanki z art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp - oferowane ceny były niższe o 30 lub więcej procent
od szacunkowej wartości zamówienia - Zamawiający zwrócił się pismem z dnia 28 lutego
2019 roku do
wykonawców z żądaniem udzielenia wyjaśnień. Wyjaśnienia Odwołującego
bazowały wyłącznie na czynnikach znanych i mogących stanowić podstawę obliczeń ceny
(542
430 zł) ofertowej na etapie składania ofert. Z uwagi na to, że Odwołujący wykonuje
analogiczne jak przedmiot zamówienia roboty na dużą skalę (w zakresie obsługi organizacji
ruchu w trakcie robót budowlanych na terenie województwa zachodniopomorskiego),
posiada duże zapasy magazynowe (w tym związane z obsługą Zamawiającego w latach
ubiegłych), zatem nie musiał, celem wykonania zamówienia, nabywać nowych materiałów,
a jedynie konserwować i na bieżąco wymieniać te znajdujące się w jego zasobach.
Wykonywanie usług dla Gminy Miasta Szczecin nie stanowiłoby procentowo dominującego
zakresu ogółu usług świadczonych przez Odwołującego, obniżeniu wobec tego, zgodnie
z efektem skali, doznałyby pośrednie koszty osobowe (obsługa biurowa, kadrowo-księgowa),
koszty składowania i magazynowania, gdyż jako koszty pośrednie rozkładają się na wiele
czynności związanych z działalnością Odwołującego. Wobec specyfiki zadania publicznego
nie było również potrzeby wkalkulowania w koszty wykonania zamówienia pełnych etatów
pracowników, gdyż usługi mają charakter mniej regularny i nie wymagają zatrudnienia
pełnoetatowego. Odwołujący podkreślił, że w jego ocenie oferta złożona przez niego
znajd
owała się w zdroworozsądkowym przedziale pomiędzy wydatkami, a zyskiem
z wyk
onania zamówienia, ale jednocześnie - nie istniały takie w niej elementy, które mogłyby
zostać obniżone jeszcze bardziej w oparciu o analizę cen usług, materiałów czy robocizny.
Zatem
podanie ceny niższej niż oferowana przez Odwołującego w niniejszym postępowaniu
nie byłaby już ceną rynkową i nie gwarantowałaby zysku uzasadnionego ogromnym,
skoncentrowanym na kilkanaście dni w roku, nakładem pracy. Cena oferty Odwołującego
była nieznacznie niższa niż rok wcześniej (o ok. 27 000 zł), co wynikało z tego, że mimo
wzrostu cen i kosztów pracy - Odwołujący zmienił organizację przedsiębiorstwa w wymiarze
faktycznym i prawno-
podatkowym, co zwiększyło jego konkurencyjność przy zachowaniu,
a wręcz zwiększeniu jakości usług.
Przystępujący natomiast w żadnym zakresie nie udowodnił, ani nawet nie uprawdopodobnił
tego, że skalkulowana przez niego cena była ceną rynkową i z uwagi na lakoniczność
wyjaśnień winne one być uznane za złożone wyłącznie celem złożenia jakiejkolwiek
odpowiedzi na wezwanie do
wyjaśnień tak, by nie zostało zatrzymane wadium - a nie
w rzeczywiście przyświecającym ustawodawcy celu wprowadzenia instytucji wyjaśnień
z art. 90 Pzp.
Wyjaśnienia Przystępującego świadczyły o kalkulowaniu oferty na etapie
jej składania bez odniesienia do rzeczywistych kosztów wykonania zadania. Już w drugim
akapicie wyjaśnień Przystępujący wdał się w swoistą polemikę z Zamawiającym odnośnie
poszczególnych pozycji kosztorysowych i faktu ich usunięcia lub nieusunięcia w toku
modyfikacji SIWZ
i jej załączników przez Zamawiającego. Żaden z czynników wskazanych
w wyjaśnieniach nie został wyjaśniony, zaś zestawienie tabelaryczne załączone do pisma
Przystępującego stanowiło wyłącznie wykonany w sposób wybiórczy zestaw porównawczy
poszczególnych pozycji cenowych Odwołującego i Przystępującego.
Mimo nieudzielenia odpowiedzi na pytania Zamawiającego oferta Przystępującego
nie została odrzucona, a wykonawca ten nie został wykluczony z postępowania.
Z
arówno Odwołujący, jak i Przystępujący w następujących po sobie latach, zapewniali
c
zasową organizację ruchu dla wszystkich wydarzeń wskazanych:
I. Dni Morza
Dni Morza są wydarzeniem trwającym co do zasady pięć dób, dodatkowo konieczne są trzy
doby je poprzedzające na zwiezienie sprzętu i ułożenie go celem przygotowania wydarzenia.
Biorąc pod uwagę kosztorys powykonawczy zabezpieczenia organizacyjnego Dni Morza
2018 (kopia kosztorysu powykonawczego, na podstawie którego Zamawiający wypłacił
Odwołującemu wynagrodzenie):
1.
Odwołujący zaoferował wykonanie organizacji czasowej ruchu na Dni Morza za cenę
256 373,00 zł,
2.
Przystępujący za cenę 105 929,82 zł.
Przyjmując stawki za roboczogodzinę wskazane przez Przystępującego (25 zł/h) przyjąć
można szacunkowo, że:
a) przy utrzymaniu: -
pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości 25 zł brutto
za godzinę pracy w dzień (praca w porze nocnej i niedziele w realiach kodeksu pracy
wynagradzana jest dodatkowo), -
niezbędna będzie jedna, trzyosobowa brygada
pracująca trzy razy po ok. dwie godziny – będzie miało miejsce około 15 wyjazdów,
z czego 5 w p
orze nocnej, 10 w dzień, co daje koszty osobowe przy utrzymaniu
organizacji -
2 500 zł brutto, - koszt piętnastu wyjazdów w obie strony biorąc
pod uwagę rzeczywiste koszty eksploatacji obciążonych sprzętem pojazdów wyniesie
3600-
4000 zł, zatem same koszty związane z poruszaniem się pracowników
i ich wynagrodzeniem wyniesie 6 100 -
6 500 zł,
b)
przy montażu i demontażu: - koszt dowozu oznakowania na miejsce z kilku punktów -
co zajmie
4 dni trzem brygadom składającym się z 3 osób każda, sam koszt
roboczogodzi
n, bez uwzględnienia kosztów pojazdów - wyniesie ok. 7 200 zł,
-
montaż trzech rodzajów taśm wyniesie dla poszczególnych taśm wyniesie: taśma
unieważnienia znaków - ok. 500 zł, taśma odblaskowa z prefabrykatu ok. 6500 zł,
taśma czerwono-biała personalizowana ok. 1500 zł, - najem samochodu ciężarowego
z HDS oraz ciągnika siodłowego z naczepą ok. 9 000 zł, - woda do wypełnienia
urządzeń (dociążenie) - 4 cysterny razem ok. 5 000 zł, - koszty osobowe
przy montażu ok, 7 200 zł, - koszty dojazdów - kolejnych ok. 4 000 zł Przy czym
szacowane są wyżej wybrane elementy bez: kosztów zakupu/konserwacji
posiadanych znaków drogowych, barier, stojaków, a także kosztów przywiezienia
znaków z magazynu Zamawiającego, skręcenia znaków (średnio - 4 osoby skręcają
znaki w cza
sie 3 dni roboczych). Wskazać przy tym należy, że podane kwoty
są kwotami brutto, odjęciu podlega podatek VAT w wysokości 23% oraz podatek
dochodowy - 19%.
W
ynagrodzenie uzyskiwane za organizację wszystkich trzech dużych wydarzeń jest
porównywalne, z przewagą wykonania organizacji czasowej ruchu z Okazji Wszystkich
Świętych z uwagi na ilość lokalizacji i ich rozłożenie w przestrzeni miejskiej. Wyłoniony
wykonawca zarobi zatem na trzech rozłożonych nierównomiernie w czasie wydarzeniach
około 75 000 zł minus koszty pośrednie stałe.
II. Jarmark Jakubowy
Jarmark Jakubowy również jest wydarzeniem trwającym co do zasady pięć dób, jednakże
wymaga mniejszego zaangażowania na etapie przygotowania i mniejszej ilości osób
do obsługi. Biorąc pod uwagę kosztorys powykonawczy zabezpieczenia organizacyjnego
Jarmarku 2018 (kopia kosztorysu powykonawczego, na podstawie którego Zamawiający
wypłacił Odwołującemu wynagrodzenie):
1.
Odwołujący zaoferował wykonanie organizacji czasowej ruchu za cenę 38 326,30 zł,
2.
Przystępujący za cenę 18 973,63 zł.
Różnica pomiędzy cenami przy tych samych obmiarach wynosi zatem 20 000 zł. Odwołujący
oszacował, że zysk Przystępującego przy uwzględnieniu, że jego magazyn znajduje
się po drugiej stronie Szczecina, wyniesie około 1 200 zł netto minus koszty pośrednie stałe.
Wykonanie zadania
będzie zatem całkowicie nieopłacalne i nieekonomiczne.
III. Pod Platanami
Pod Platanami są jednodniowym wydarzeniem zlokalizowanym w jednym miejscu,
na błoniach pod Urzędem Miejskim. Kalkulując wg zasad j.w.:
1.
Odwołujący zaoferował wykonanie organizacji czasowej ruchu za cenę 17 382,00 zł
2.
Przystępujący za cenę 19 644,86 zł.
Różnica pomiędzy cenami przy tych samych obmiarach wyłącznie w przypadku tak
niewielkiego wydarzenia jest niewielka. Nie są to natomiast wydarzenia kluczowe
o charakterze wyraźnie cenotwórczym
W roku 2017 jedynym
wykonawcą ubiegającym się o udzielenie zamówienia był
Przystępujący - złożył ofertę na kwotę zaledwie 351 618,61 zł, by następnie wskazać
na wystąpienie rzekomej omyłki rachunkowej w kalkulacji, którą to argumentację
Zamawiający, odrzucił i wezwał do złożenia analogicznych jak w obecnym postępowaniu
wyjaśnień na podstawie art. 90 Pzp. W wyniku uznania, że Wykonawca wymogom ustawy
nie sprostał, ofertę odrzucono jako rażąco niską - a była 100 000 złotych niższa
niż proponowana obecnie. W kolejnym postępowaniu, w roku 2017, Przystępujący również
będąc jedynym oferentem złożył ofertę na kwotę dwukrotnie wyższą - 694 143,04 zł i na taką
kwotę została zawarta umowa z Zamawiającym. W 2018 roku w analogicznym postępowaniu
ofertę złożyło dwóch wykonawców - Odwołujący na kwotę 569 747,50 zł oraz wyłoniony
wykonawca na 699 680,10 zł. Od tamtej pory w gospodarce nie nastąpiły żadne zmiany
pozwalające na zmniejszenie ceny ofertowej tego samego wykonawcy, posiadającego takie
samo zaplecze techniczne (innego w wyjaśnieniach nie wskazał ani nawet nie sygnalizował),
przy wzroście wynagrodzenia za pracę czy wzrostu płac ogólnie, wzroście inflacji,
by uzasadnionym było złożenie oferty niższej o 275 000 złotych niż rok i dwa lata wcześniej
w tym samym postępowaniu, przy jednoczesnym zaniechaniu wyjaśnień, co na tak znaczące
obniżenie ceny wpłynęło.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ, złożone
oferty, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone
podczas rozprawy, Izba zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołującemu, w świetle przepisu art. 179 ust. 1 Pzp, stanowiącego,
że „Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy”, przysługiwało uprawnienie do wniesienia
odwołania.
Izba stwierdziła skuteczność przystąpienia wykonawcy Inżyniera Lądowa Sp. z o.o.
z siedzibą w Szczecinie do postępowania po stronie Zamawiającego. Przystąpienie nastąpiło
z zachowaniem wymogów określonych w art. 185 ust. 2 Pzp, w tym z wykazaniem interesu
w rozstrzygnięciu odwołania na korzyść strony, do której przystąpił wskazany wykonawca.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że nie zasługuje ono na uwzględnienie.
Zarzuty naruszenia:
1. art. 7 ust. 3 w zw. z art. 91 ust. 1 Pzp, p
rzez wybór przez Zamawiającego
oferty
Przystępującego i zaniechanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
Odwołującego,
2. art. 7 ust. 1 Pzp przez narus
zenie zasady przeprowadzenia postępowania
w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równego
traktowania wykonawców,
3. art. 90 ust. 1 i 2 Pzp przez
nieodrzucenie oferty Przystępującego mimo
zaistnienia ku temu przesłanek oraz w sytuacji, gdy nie wykazał on, że jego
oferta nie zawierała ceny rażąco niskiej,
4. art. 90 ust. 3 Pzp przez jego niezastosowanie i nieodrzucenie oferty
Przystępującego, który nie udzielił należytych wyjaśnień w zakresie
art. 90 ust. 1 Pzp,
mimo, że ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami
potwierdzała, że oferta Przystępującego zawierała rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia.
nie potwierdziły się.
Zgodnie z Wnioskiem
o przeprowadzenie procedury udzielenia zamówienia publicznego
powyżej 30 000 euro na „Wykonanie i utrzymanie czasowych organizacji ruchu w zakresie
oznakowania pionowego i poziomego ulic miasta Szczecin w 2019 r.” z 11 grudnia 2018 r.
Zamawiający ustalił wartość szacunkową dla podstawowego zakresu przedmiotu
zamówienia na kwotę 774 900,00 zł brutto. Szacowanie wartości zostało dokonane
5 listopada 2018 r. na podstawie kosztorysu inwestorskiego.
Zgodnie z opublikowaną 26 lutego 2019 r. Informacją z otwarcia ofert w postępowaniu oferty
złożyli: Odwołujący (542 430,00 zł brutto) i Przystępujący (423 915,97 zł). W dniu otwarcia
ofert Zamawiający podał kwotę jaką zamierzał przeznaczyć na realizację przedmiotu
zamówienia - 750 000 zł brutto. Wobec faktu, że cena obu ofert była niższa o co najmniej
30% od wartości szacunkowej przedmiotu zamówienia Zamawiający wezwał
obu wykonawców do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp.
Skierowane do Odwołującego w dniu 28 lutego 2019 r. wezwanie brzmiało:
„W związku ze złożoną przez Państwa ofertą za cenę umowną brutto na kwotę:
423 915,97 zł, Zamawiający powziął wątpliwość co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia oraz we wzorze umowy, a w szczególności co do zaoferowanej przez Państwa
ceny.
Zaoferowana przez Państwa całkowita cena oferty jest niższa o 30% od wartości
zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług ustalonej przed
wszczęciem postępowania.
W związku z powyższym, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. —
Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986) Zamawiający zwraca
się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny/kosztu,
w szczególności w zakresie: oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych
rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych dla Wykonawcy, oryginalności projektu Wykonawcy, kosztów pracy, których
wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia
za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3 - 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017 r. poz.847 oraz z 2018 r. poz.650).
(W
tym zakresie należy pamiętać iż żądania powinny być skonstruowane pod konkretne
zamówienie. Nie należy „na ślepo” wpisywać wszystkich elementów wskazanych powyżej,
ale wyłącznie te które rzeczywiście mogły mieć wpływ na cenę oferty. Zwracamy uwagę,
iż katalog powyższy jest otwarty, i poza wskazanymi powyżej czynnikami mogącymi mieć
wpływ na cenę, Zamawiający może żądać wyjaśnień w oparciu o inne czynniki) (…)”.
W odpowiedzi,
4 marca 2019 r., Przystępujący wskazał m. in. „Odnosząc się do sposobu
kalkulacji cen jednostkowych przyjętych w naszej ofercie oparliśmy się o nakłady rzeczowe
wykazane w „katalogach nakładów rzeczowych — KNR” z zastosowaniem następujących
wskaźników kalkulacji:
1. roboczogodzina
— 25 PLN netto (zawierającej 5% zysku) — przy minimalnej stawce
dla miasta Szczecin w IV kw. 2018 - w
edług SEKOCENBUD — 15.50 PLN,
2.
koszty ogólne 40 0/0, przy minimalnej wysokości tych kosztów ustalonych jak wyżej
wynoszących 40%,
3.
zakup materiałów wg cen producentów powiększonych o koszty transportu
do Szczecina.
W związku z powyższym wskazuję, że mając na uwadze obniżenie wartości orientacyjnego
obmiaru z
kolumny nr 4 załącznika 1A składniki kosztów zostały skalkulowane przez naszą
firmę w sposób prawidłowy i nie odbiegający w sposób rażący od cen rynkowych oraz od cen
zaoferowanych przez naszą konkurencję. W szczególności wskazuję, że przyjęte do naszej
ka
lkulacji koszty pracy są zdecydowanie wyższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę
ustalone na podstawie art. 2 ust. 3-
5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650).
Na poparci
e tej tezy załączam tabelaryczne porównanie ofert wybranych cen jednostkowych
według kompletów niezbędnego oznakowania pionowego, z którego wynika, że w większości
przypadków ceny za komplet (np. znak, słupek, podstawy - koszty montażu i demontażu)
zaofero
wane przez naszą firmę są od cen zaproponowanych przez konkurencję. Wskazuję
również, że rozwiązania techniczne, oraz założenia projektu w złożonej ofercie nie odbiegają
w żaden sposób od ogólnie przyjętych sposobów realizacji przedmiotu zamówienia (…)”.
D
o wyjaśnień Przystępujący załączył analizę porównawczą cen jednostkowych z kosztorysu
ofertowego z własnej oferty oraz z oferty Odwołującego. W oparciu o tą analizę
Przystępujący wykazał, że ceny jednostkowe jego oferty były zbliżone do analogicznych cen
j
ednostkowych w ofercie Odwołującego. Istotna różnica wystąpiła w zakresie kosztów
utrzymania elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego. W zakresie tym Przystępujący
wyjaśnił: „Analiza konkurencyjnej oferty wskazuje natomiast całkowicie nieuzasadnione,
drast
yczne zawyżenie kosztów jednostkowych utrzymania elementów bezpieczeństwa ruchu
drogowego. Łączna kwota za jedną dobę utrzymania elementów bezpieczeństwa ruchu
drogowego zaproponowana przez konkurencję wynosi 124 842,00 PLN brutto, co przy
założeniu jak wyżej daje łączną kwotę kosztów utrzymania elementów bezpieczeństwa ruchu
drogowego w wysokości 374 526,00 PLN brutto, całkowicie nieuzasadnioną zakresem
przedmiotu zamówienia”.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała, że Zamawiający słusznie uznał wyjaśnienia
Przystępującego za adekwatne do treści i zakresu wezwania do złożenia wyjaśnień
z 28 lutego 2019 r.
Wezwanie miało charakter ogólnikowy, Zamawiający w praktyce
przytoczył dyspozycję przepisu art. 90 ust. 1 Pzp, więc zwrócił się o podanie podstawowych
informacji na temat sposobu kalkulacji ceny oferty
Przystępującego. Odpowiedź
Przystępującego w pełni korespondowała z wezwaniem do złożenia wyjaśnień, zatem
w ocenie Izby brak było podstaw do uznania, że Przystępujący nie wypełnił ciążącego na nim
zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp
obowiązku wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny.
Art. 90 ust. 3 Pzp stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza,
że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Izba
uznała, że w przedmiotowej sprawie przesłanki do odrzucenia oferty wskazane
w przytoczonym przepisie nie zostały wypełnione w stosunku do oferty Przystępującego.
Tym samym nie potwierdził się żaden z zarzutów odwołania.
Wobec powyższego Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 972, dalej: Rozporządzenie).
Izba nie zasądziła kosztów postępowania odwoławczego w pełnej, wnioskowanej
przez Zamawiającego kwocie, ze względu na fakt, że nie wszystkie koszty zostały
przez
Zamawiającego udokumentowane w sposób zgodny z § 3 pkt 2 rozporządzenia.
Zgodnie ze wskazanym przepisem d
o kosztów postępowania odwoławczego, zalicza
się uzasadnione koszty stron postępowania odwoławczego, (…) w wysokości określonej
na podstawie rachunków przedłożonych do akt sprawy, obejmujące w szczególności:
a) koszt
y związane z dojazdem na wyznaczoną rozprawę lub rozprawy (posiedzenie
lub posiedzenia) Izby,
b)
wynagrodzenie pełnomocników, jednak nie wyższe niż kwota 3600 zł.
Do zamknięcia rozprawy Zamawiający przedłożył rachunki na łączną kwotę 4 187,70 zł.
Pozostałe koszty wskazane przez Zamawiającego w zestawieniu kosztów, w wysokości
1
188,60 zł nie zostały udokumentowane w sposób zgodny z § 3 pkt 2 rozporządzenia.
…………………………..……………
1.
oddala odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Odwołującego: A. K. prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Akademia Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Rzeczoznawcy
Ogólnopolskie Centrum Pomocy Po Wypadkach i Kolizjach WINDICAR A. K. z
siedzibą w Szczecinie i:
2.1
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000,00 zł
(słownie: dziesięć tysięcy złotych 00/100 groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
2.2
zasądza od Odwołującego A. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Akademia Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Rzeczoznawcy Ogólnopolskie
Centrum Pomocy Po Wypadkach i Kolizjach WINDICAR A. K.
z siedzibą w
Szczecinie na rzecz
Zamawiającego: Gminy Miasto Szczecin - Zarząd Dróg i
Transportu Miejskiego w Szczecinie
kwotę 4 187,70 zł (słownie: cztery tysiące sto
osiem
dziesiąt siedem złotych i 70/100 groszy) stanowiącą udokumentowane
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika oraz podróży pełnomocnika w związku ze stawiennictwem na
rozprawę.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Szczecinie.
…………………………..……………
Sygn. akt KIO 530/19
U z a s a d n i e n i e
Gmina Miasto Szczecin -
Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego w Szczecinie (dalej
Zamawiający) prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego pn.
„Wykonanie i utrzymanie czasowych organizacji ruchu
w zakresie oznakowania pionowego i poziomego na ulicach miasta Szczecin w 2019 roku
”
(znak postępowania: DZP/O1/PN/2019) zwane dalej Postępowaniem. Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 31 stycznia
2019 r. pod numerem 508870-N-2019.
Wartość zamówienia nie przekracza kwot
określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
W dniu 14 marca 2019 r. wykonawca A. K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Akademia Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Rzeczoznawcy Ogólnopolskie Centrum
Pomocy Po Wypadkach i Kolizjach WINDICAR A. K.
z siedzibą w Szczecinie (dalej
Odwołujący), wniósł odwołanie, w którym zaskarżył niezgodne z przepisami czynności i
zaniechania
Zamawiającego zarzucając mu naruszenie:
1. art. 7 ust. 3 w zw. z art. 91 ust. 1 Pzp, p
rzez wybór przez Zamawiającego oferty
wykonawcy
Inżyniera Lądowa Sp. z o.o. z siedzibą w Szczecinie (dalej
Przystępujący) i zaniechanie wyboru jako oferty najkorzystniejszej – oferty
Odwołującego,
2. art. 7 ust. 1 Pzp przez naruszenie zasady pr
zeprowadzenia postępowania w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców,
3. art. 90 ust. 1 i 2 Pzp przez jego niezastosowanie mimo zaistnienia ku temu
przesłanek i nieodrzucenie oferty Przystępującego w sytuacji, gdy Przystępujący nie
uniósł ciężaru dowodu wynikającego z tych przepisów i nie wykazał, że jego oferta
nie zawiera
ła ceny rażąco niskiej,
4. art. 90 ust. 3 Pzp
przez jego niezastosowanie i nieodrzucenie przez Zamawiającego
oferty
Przystępującego, który nie udzielił rzetelnych, wyczerpujących i polegających
na prawdzie wyjaśnień w zakresie art. 90 ust. 1 Pzp, zaś dokonana ocena wyjaśnień
wraz ze złożonymi dowodami (oświadczeniami) wyłącznie potwierdzała, że oferta
zawiera
ła rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
uchylenia czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty Przystępującego,
2.
dokonania ponownej czynności badania i oceny wszystkich ofert złożonych
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego,
3.
powtórzenia czynności wyboru oferty,
4.
dokonania wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej przy odrzuceniu oferty
Przystępującego i wykluczeniu Przystępującego z postępowania.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
Przedmiotem zamówienia, zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia (dalej OPZ) zawartym
w SIWZ
, ma być wykonanie i utrzymanie czasowych organizacji ruchu w zakresie
oznakowania pionowego i poziomego na ulicach miasta Szczecin w 2019 roku,
w s
zczególności: wprowadzanie i utrzymanie czasowych organizacji ruchu w zakresie
oznakowania pionowego oraz poziomego w granicach administracyjnych miasta Szczecina.
Powyższe prace wykonywane mają być zarówno z materiału Wykonawcy jak również
z materiału Zamawiającego (magazynowanego) i polegają głównie na (1) montażu,
(2) utrzymaniu i (3) demontażu znaków na podstawach drogowych, urządzeń
bezpieczeństwa ruchu drogowego, odblaskowych taśm prefabrykowanych czy obsłudze
malowarek, sprężarek, samochodów skrzyniowych, agregatów, itp. sprzętu niezbędnego
do wprowadzania i utrzymania oznakowania czasowego. W SIWZ dla zadania na rok 2019
(podobnie jak w roku 2017, gdy w wykonawc
ą zadania był Przystępujący, jak i w roku 2018,
gdy wykonawcą był Odwołujący) Zamawiający przyjął kosztorysowo-ryczałtowy sposób
rozliczeń z wykonawcą, to jest załączył do SIWZ jako wzór na potrzebę obliczenia ceny
oferty przedmiar robót - załącznik 1a w formie arkusza kalkulacyjnego. Wykonawcy mieli
wypełnić go tak, by wskazywał ceny jednostkowe dla poszczególnych elementów zadania.
Kosztorys nie m
iał rubryk dotyczących kosztów pośrednich (ubezpieczenia, utrzymanie
biura, placów składowych, wynagrodzenia, leasing, zakup materiałów, sprzętu, amortyzacja
pojazdów, naprawy pojazdów etc.), w związku z powyższym kalkulacja poszczególnych
elementów kosztorysu uwzględniać musiała wszystkie koszty dla wskazanej pozycji, w tym
pośrednie, również wykraczające poza czasowy charakter wykonania zadania. Wykonanie
umowy polega
ć ma na tym, że w toku roku kalendarzowego Zamawiający będzie zwracał się
do wyłonionego wykonawcy o zorganizowanie czasowej organizacji ruchu na potrzeby -
głównie - cyklicznych wydarzeń odbywających się w granicach administracyjnych miasta
Szczecina. Co do zasady rocznie odbywają się trzy „duże” wydarzenia, to jest: Dni Morza,
Międzynarodowe Pokazy Pirotechniczne Pyromagic oraz organizowana jest tymczasowa
organizacja ruchu w okresie Dnia Wszystkich Świętych i Dnia Zadusznego. Poza tym
miejsce ma 4-
6 średniej wielkości wydarzeń stałych (Sylwester, majówka, jarmarki
świąteczne, turniej tenisa PeKaO Open, obchody Święta Niepodległości, Jarmark
Jakubowy), czy też wydarzenia niniejsze np. Spotkania Organizacji Pozarządowych
Pod Platanami. Ostateczne rozliczenie każdego z wymienionych wydarzeń nastąpić ma
w wykonaniu umowy,
będącej osią również niniejszego postępowania, w taki sposób,
że wykonawca w kosztorysie powykonawczym wskaże, ile elementów oznakowania
czasowego np. znaków drogowych, słupów, barier i z jakiego źródła (z dwóch
dopuszczalnych
— z materiałów Zamawiającego i własnych) zamontował, ile metrów
kwadratowych oznakowania poziomego z jakiego materiału zużył, a następnie - ile czasu
(dób) daną jednostkę utrzymywał, wreszcie - ile elementów zdemontował. W tabeli
dołączanej do SIWZ (obmiar robót) znajdował się szacunkowy obmiar poszczególnych
elementów i na tej podstawie zapewne została szacowana przez Zamawiającego wartość
zamówienia. W żadnych z poprzednich lat Zamawiający nie wydał na wykonanie umowy
dokładnej kwoty wskazanej jako cena ofertowa zwycięskiego oferenta, bowiem z uwagi
na dynamikę wykonania zamówienia (np. w 2018 bardziej skomplikowane i o szerszym
zakresie okazało się organizowanie Święta Niepodległości, czy też powstała potrzeba
dodatkowej, skomplikowanej organiza
cji ruchu w związku z odsłonięciem w obecności
najwyższych urzędników państwowych pomnika Lecha Kaczyńskiego) ilość wydarzeń była
zmienna, zaś w każdym wydarzeniu niezbędna jest pewna ilość np. znaków drogowych
pochodzących z dwóch dopuszczalnych źródeł, zatem wybór „kompletu” pozycji z obmiaru
zależy od wielkości wydarzenia i potrzeb Zamawiającego oraz obowiązujących przepisów
prawa. Kalkulacja poszczególnych pozycji kosztorysu załączanego do oferty sprowadzała
się zatem, przy znajomości specyfiki wykonywanego zadania publicznego, do oszacowania
wszelkich kosztów w taki sposób, by ekonomicznie opłacalne było organizowanie
poszczególnych wydarzeń przy uwzględnieniu rzeczywistych kosztów poszczególnych
elementów zadania. Odwołujący wskazał, że sporządził symulację wartości poszczególnych
wydarzeń w ujęciu:
1.
wydarzenie duże (Dni Morza),
2.
średnie (Jarmark Jakubowy),
3.
małe (Pod Platanami),
na podstawie rzeczywistych kosztorysów powykonawczych przekazanych Zamawiającemu
przez Odwołującemu do rozliczenia analogicznych zadań w roku 2018 z tym, że pozycje
cenowe zostały wskazane w dwóch wariantach - wg cen Odwołującego i Przystępującego
(ceny jak w 2019 roku z obu ofert). W uwagi na stały i znany zasięg wszystkich wydarzeń
potrzebne
do realizacji zadań będą podobne, jeśli nie takie same: zasoby, materiały, ilości
godzin, przejazdów etc. i dopiero zestawienie konkretnych wydarzeń przy skalkulowaniu
kosztów każdego z nich oddzielnie pozwoliło na wskazanie, czy oferowana w przetargu cena
była ceną rynkową, czy też rażąco niską.
W
toku postępowania o udzielenie zamówienia wpłynęły do Zamawiającego dwie oferty.
Po otwarciu ofert i ich analizie, w związku ze ziszczeniem się - odnośnie obu ofert -
przesłanki z art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp - oferowane ceny były niższe o 30 lub więcej procent
od szacunkowej wartości zamówienia - Zamawiający zwrócił się pismem z dnia 28 lutego
2019 roku do
wykonawców z żądaniem udzielenia wyjaśnień. Wyjaśnienia Odwołującego
bazowały wyłącznie na czynnikach znanych i mogących stanowić podstawę obliczeń ceny
(542
430 zł) ofertowej na etapie składania ofert. Z uwagi na to, że Odwołujący wykonuje
analogiczne jak przedmiot zamówienia roboty na dużą skalę (w zakresie obsługi organizacji
ruchu w trakcie robót budowlanych na terenie województwa zachodniopomorskiego),
posiada duże zapasy magazynowe (w tym związane z obsługą Zamawiającego w latach
ubiegłych), zatem nie musiał, celem wykonania zamówienia, nabywać nowych materiałów,
a jedynie konserwować i na bieżąco wymieniać te znajdujące się w jego zasobach.
Wykonywanie usług dla Gminy Miasta Szczecin nie stanowiłoby procentowo dominującego
zakresu ogółu usług świadczonych przez Odwołującego, obniżeniu wobec tego, zgodnie
z efektem skali, doznałyby pośrednie koszty osobowe (obsługa biurowa, kadrowo-księgowa),
koszty składowania i magazynowania, gdyż jako koszty pośrednie rozkładają się na wiele
czynności związanych z działalnością Odwołującego. Wobec specyfiki zadania publicznego
nie było również potrzeby wkalkulowania w koszty wykonania zamówienia pełnych etatów
pracowników, gdyż usługi mają charakter mniej regularny i nie wymagają zatrudnienia
pełnoetatowego. Odwołujący podkreślił, że w jego ocenie oferta złożona przez niego
znajd
owała się w zdroworozsądkowym przedziale pomiędzy wydatkami, a zyskiem
z wyk
onania zamówienia, ale jednocześnie - nie istniały takie w niej elementy, które mogłyby
zostać obniżone jeszcze bardziej w oparciu o analizę cen usług, materiałów czy robocizny.
Zatem
podanie ceny niższej niż oferowana przez Odwołującego w niniejszym postępowaniu
nie byłaby już ceną rynkową i nie gwarantowałaby zysku uzasadnionego ogromnym,
skoncentrowanym na kilkanaście dni w roku, nakładem pracy. Cena oferty Odwołującego
była nieznacznie niższa niż rok wcześniej (o ok. 27 000 zł), co wynikało z tego, że mimo
wzrostu cen i kosztów pracy - Odwołujący zmienił organizację przedsiębiorstwa w wymiarze
faktycznym i prawno-
podatkowym, co zwiększyło jego konkurencyjność przy zachowaniu,
a wręcz zwiększeniu jakości usług.
Przystępujący natomiast w żadnym zakresie nie udowodnił, ani nawet nie uprawdopodobnił
tego, że skalkulowana przez niego cena była ceną rynkową i z uwagi na lakoniczność
wyjaśnień winne one być uznane za złożone wyłącznie celem złożenia jakiejkolwiek
odpowiedzi na wezwanie do
wyjaśnień tak, by nie zostało zatrzymane wadium - a nie
w rzeczywiście przyświecającym ustawodawcy celu wprowadzenia instytucji wyjaśnień
z art. 90 Pzp.
Wyjaśnienia Przystępującego świadczyły o kalkulowaniu oferty na etapie
jej składania bez odniesienia do rzeczywistych kosztów wykonania zadania. Już w drugim
akapicie wyjaśnień Przystępujący wdał się w swoistą polemikę z Zamawiającym odnośnie
poszczególnych pozycji kosztorysowych i faktu ich usunięcia lub nieusunięcia w toku
modyfikacji SIWZ
i jej załączników przez Zamawiającego. Żaden z czynników wskazanych
w wyjaśnieniach nie został wyjaśniony, zaś zestawienie tabelaryczne załączone do pisma
Przystępującego stanowiło wyłącznie wykonany w sposób wybiórczy zestaw porównawczy
poszczególnych pozycji cenowych Odwołującego i Przystępującego.
Mimo nieudzielenia odpowiedzi na pytania Zamawiającego oferta Przystępującego
nie została odrzucona, a wykonawca ten nie został wykluczony z postępowania.
Z
arówno Odwołujący, jak i Przystępujący w następujących po sobie latach, zapewniali
c
zasową organizację ruchu dla wszystkich wydarzeń wskazanych:
I. Dni Morza
Dni Morza są wydarzeniem trwającym co do zasady pięć dób, dodatkowo konieczne są trzy
doby je poprzedzające na zwiezienie sprzętu i ułożenie go celem przygotowania wydarzenia.
Biorąc pod uwagę kosztorys powykonawczy zabezpieczenia organizacyjnego Dni Morza
2018 (kopia kosztorysu powykonawczego, na podstawie którego Zamawiający wypłacił
Odwołującemu wynagrodzenie):
1.
Odwołujący zaoferował wykonanie organizacji czasowej ruchu na Dni Morza za cenę
256 373,00 zł,
2.
Przystępujący za cenę 105 929,82 zł.
Przyjmując stawki za roboczogodzinę wskazane przez Przystępującego (25 zł/h) przyjąć
można szacunkowo, że:
a) przy utrzymaniu: -
pracownik otrzyma wynagrodzenie w wysokości 25 zł brutto
za godzinę pracy w dzień (praca w porze nocnej i niedziele w realiach kodeksu pracy
wynagradzana jest dodatkowo), -
niezbędna będzie jedna, trzyosobowa brygada
pracująca trzy razy po ok. dwie godziny – będzie miało miejsce około 15 wyjazdów,
z czego 5 w p
orze nocnej, 10 w dzień, co daje koszty osobowe przy utrzymaniu
organizacji -
2 500 zł brutto, - koszt piętnastu wyjazdów w obie strony biorąc
pod uwagę rzeczywiste koszty eksploatacji obciążonych sprzętem pojazdów wyniesie
3600-
4000 zł, zatem same koszty związane z poruszaniem się pracowników
i ich wynagrodzeniem wyniesie 6 100 -
6 500 zł,
b)
przy montażu i demontażu: - koszt dowozu oznakowania na miejsce z kilku punktów -
co zajmie
4 dni trzem brygadom składającym się z 3 osób każda, sam koszt
roboczogodzi
n, bez uwzględnienia kosztów pojazdów - wyniesie ok. 7 200 zł,
-
montaż trzech rodzajów taśm wyniesie dla poszczególnych taśm wyniesie: taśma
unieważnienia znaków - ok. 500 zł, taśma odblaskowa z prefabrykatu ok. 6500 zł,
taśma czerwono-biała personalizowana ok. 1500 zł, - najem samochodu ciężarowego
z HDS oraz ciągnika siodłowego z naczepą ok. 9 000 zł, - woda do wypełnienia
urządzeń (dociążenie) - 4 cysterny razem ok. 5 000 zł, - koszty osobowe
przy montażu ok, 7 200 zł, - koszty dojazdów - kolejnych ok. 4 000 zł Przy czym
szacowane są wyżej wybrane elementy bez: kosztów zakupu/konserwacji
posiadanych znaków drogowych, barier, stojaków, a także kosztów przywiezienia
znaków z magazynu Zamawiającego, skręcenia znaków (średnio - 4 osoby skręcają
znaki w cza
sie 3 dni roboczych). Wskazać przy tym należy, że podane kwoty
są kwotami brutto, odjęciu podlega podatek VAT w wysokości 23% oraz podatek
dochodowy - 19%.
W
ynagrodzenie uzyskiwane za organizację wszystkich trzech dużych wydarzeń jest
porównywalne, z przewagą wykonania organizacji czasowej ruchu z Okazji Wszystkich
Świętych z uwagi na ilość lokalizacji i ich rozłożenie w przestrzeni miejskiej. Wyłoniony
wykonawca zarobi zatem na trzech rozłożonych nierównomiernie w czasie wydarzeniach
około 75 000 zł minus koszty pośrednie stałe.
II. Jarmark Jakubowy
Jarmark Jakubowy również jest wydarzeniem trwającym co do zasady pięć dób, jednakże
wymaga mniejszego zaangażowania na etapie przygotowania i mniejszej ilości osób
do obsługi. Biorąc pod uwagę kosztorys powykonawczy zabezpieczenia organizacyjnego
Jarmarku 2018 (kopia kosztorysu powykonawczego, na podstawie którego Zamawiający
wypłacił Odwołującemu wynagrodzenie):
1.
Odwołujący zaoferował wykonanie organizacji czasowej ruchu za cenę 38 326,30 zł,
2.
Przystępujący za cenę 18 973,63 zł.
Różnica pomiędzy cenami przy tych samych obmiarach wynosi zatem 20 000 zł. Odwołujący
oszacował, że zysk Przystępującego przy uwzględnieniu, że jego magazyn znajduje
się po drugiej stronie Szczecina, wyniesie około 1 200 zł netto minus koszty pośrednie stałe.
Wykonanie zadania
będzie zatem całkowicie nieopłacalne i nieekonomiczne.
III. Pod Platanami
Pod Platanami są jednodniowym wydarzeniem zlokalizowanym w jednym miejscu,
na błoniach pod Urzędem Miejskim. Kalkulując wg zasad j.w.:
1.
Odwołujący zaoferował wykonanie organizacji czasowej ruchu za cenę 17 382,00 zł
2.
Przystępujący za cenę 19 644,86 zł.
Różnica pomiędzy cenami przy tych samych obmiarach wyłącznie w przypadku tak
niewielkiego wydarzenia jest niewielka. Nie są to natomiast wydarzenia kluczowe
o charakterze wyraźnie cenotwórczym
W roku 2017 jedynym
wykonawcą ubiegającym się o udzielenie zamówienia był
Przystępujący - złożył ofertę na kwotę zaledwie 351 618,61 zł, by następnie wskazać
na wystąpienie rzekomej omyłki rachunkowej w kalkulacji, którą to argumentację
Zamawiający, odrzucił i wezwał do złożenia analogicznych jak w obecnym postępowaniu
wyjaśnień na podstawie art. 90 Pzp. W wyniku uznania, że Wykonawca wymogom ustawy
nie sprostał, ofertę odrzucono jako rażąco niską - a była 100 000 złotych niższa
niż proponowana obecnie. W kolejnym postępowaniu, w roku 2017, Przystępujący również
będąc jedynym oferentem złożył ofertę na kwotę dwukrotnie wyższą - 694 143,04 zł i na taką
kwotę została zawarta umowa z Zamawiającym. W 2018 roku w analogicznym postępowaniu
ofertę złożyło dwóch wykonawców - Odwołujący na kwotę 569 747,50 zł oraz wyłoniony
wykonawca na 699 680,10 zł. Od tamtej pory w gospodarce nie nastąpiły żadne zmiany
pozwalające na zmniejszenie ceny ofertowej tego samego wykonawcy, posiadającego takie
samo zaplecze techniczne (innego w wyjaśnieniach nie wskazał ani nawet nie sygnalizował),
przy wzroście wynagrodzenia za pracę czy wzrostu płac ogólnie, wzroście inflacji,
by uzasadnionym było złożenie oferty niższej o 275 000 złotych niż rok i dwa lata wcześniej
w tym samym postępowaniu, przy jednoczesnym zaniechaniu wyjaśnień, co na tak znaczące
obniżenie ceny wpłynęło.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ, złożone
oferty, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone
podczas rozprawy, Izba zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołującemu, w świetle przepisu art. 179 ust. 1 Pzp, stanowiącego,
że „Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy”, przysługiwało uprawnienie do wniesienia
odwołania.
Izba stwierdziła skuteczność przystąpienia wykonawcy Inżyniera Lądowa Sp. z o.o.
z siedzibą w Szczecinie do postępowania po stronie Zamawiającego. Przystąpienie nastąpiło
z zachowaniem wymogów określonych w art. 185 ust. 2 Pzp, w tym z wykazaniem interesu
w rozstrzygnięciu odwołania na korzyść strony, do której przystąpił wskazany wykonawca.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że nie zasługuje ono na uwzględnienie.
Zarzuty naruszenia:
1. art. 7 ust. 3 w zw. z art. 91 ust. 1 Pzp, p
rzez wybór przez Zamawiającego
oferty
Przystępującego i zaniechanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty
Odwołującego,
2. art. 7 ust. 1 Pzp przez narus
zenie zasady przeprowadzenia postępowania
w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równego
traktowania wykonawców,
3. art. 90 ust. 1 i 2 Pzp przez
nieodrzucenie oferty Przystępującego mimo
zaistnienia ku temu przesłanek oraz w sytuacji, gdy nie wykazał on, że jego
oferta nie zawierała ceny rażąco niskiej,
4. art. 90 ust. 3 Pzp przez jego niezastosowanie i nieodrzucenie oferty
Przystępującego, który nie udzielił należytych wyjaśnień w zakresie
art. 90 ust. 1 Pzp,
mimo, że ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami
potwierdzała, że oferta Przystępującego zawierała rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia.
nie potwierdziły się.
Zgodnie z Wnioskiem
o przeprowadzenie procedury udzielenia zamówienia publicznego
powyżej 30 000 euro na „Wykonanie i utrzymanie czasowych organizacji ruchu w zakresie
oznakowania pionowego i poziomego ulic miasta Szczecin w 2019 r.” z 11 grudnia 2018 r.
Zamawiający ustalił wartość szacunkową dla podstawowego zakresu przedmiotu
zamówienia na kwotę 774 900,00 zł brutto. Szacowanie wartości zostało dokonane
5 listopada 2018 r. na podstawie kosztorysu inwestorskiego.
Zgodnie z opublikowaną 26 lutego 2019 r. Informacją z otwarcia ofert w postępowaniu oferty
złożyli: Odwołujący (542 430,00 zł brutto) i Przystępujący (423 915,97 zł). W dniu otwarcia
ofert Zamawiający podał kwotę jaką zamierzał przeznaczyć na realizację przedmiotu
zamówienia - 750 000 zł brutto. Wobec faktu, że cena obu ofert była niższa o co najmniej
30% od wartości szacunkowej przedmiotu zamówienia Zamawiający wezwał
obu wykonawców do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp.
Skierowane do Odwołującego w dniu 28 lutego 2019 r. wezwanie brzmiało:
„W związku ze złożoną przez Państwa ofertą za cenę umowną brutto na kwotę:
423 915,97 zł, Zamawiający powziął wątpliwość co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia oraz we wzorze umowy, a w szczególności co do zaoferowanej przez Państwa
ceny.
Zaoferowana przez Państwa całkowita cena oferty jest niższa o 30% od wartości
zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług ustalonej przed
wszczęciem postępowania.
W związku z powyższym, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. —
Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986) Zamawiający zwraca
się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny/kosztu,
w szczególności w zakresie: oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych
rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych dla Wykonawcy, oryginalności projektu Wykonawcy, kosztów pracy, których
wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia
za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3 - 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017 r. poz.847 oraz z 2018 r. poz.650).
(W
tym zakresie należy pamiętać iż żądania powinny być skonstruowane pod konkretne
zamówienie. Nie należy „na ślepo” wpisywać wszystkich elementów wskazanych powyżej,
ale wyłącznie te które rzeczywiście mogły mieć wpływ na cenę oferty. Zwracamy uwagę,
iż katalog powyższy jest otwarty, i poza wskazanymi powyżej czynnikami mogącymi mieć
wpływ na cenę, Zamawiający może żądać wyjaśnień w oparciu o inne czynniki) (…)”.
W odpowiedzi,
4 marca 2019 r., Przystępujący wskazał m. in. „Odnosząc się do sposobu
kalkulacji cen jednostkowych przyjętych w naszej ofercie oparliśmy się o nakłady rzeczowe
wykazane w „katalogach nakładów rzeczowych — KNR” z zastosowaniem następujących
wskaźników kalkulacji:
1. roboczogodzina
— 25 PLN netto (zawierającej 5% zysku) — przy minimalnej stawce
dla miasta Szczecin w IV kw. 2018 - w
edług SEKOCENBUD — 15.50 PLN,
2.
koszty ogólne 40 0/0, przy minimalnej wysokości tych kosztów ustalonych jak wyżej
wynoszących 40%,
3.
zakup materiałów wg cen producentów powiększonych o koszty transportu
do Szczecina.
W związku z powyższym wskazuję, że mając na uwadze obniżenie wartości orientacyjnego
obmiaru z
kolumny nr 4 załącznika 1A składniki kosztów zostały skalkulowane przez naszą
firmę w sposób prawidłowy i nie odbiegający w sposób rażący od cen rynkowych oraz od cen
zaoferowanych przez naszą konkurencję. W szczególności wskazuję, że przyjęte do naszej
ka
lkulacji koszty pracy są zdecydowanie wyższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę
ustalone na podstawie art. 2 ust. 3-
5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650).
Na poparci
e tej tezy załączam tabelaryczne porównanie ofert wybranych cen jednostkowych
według kompletów niezbędnego oznakowania pionowego, z którego wynika, że w większości
przypadków ceny za komplet (np. znak, słupek, podstawy - koszty montażu i demontażu)
zaofero
wane przez naszą firmę są od cen zaproponowanych przez konkurencję. Wskazuję
również, że rozwiązania techniczne, oraz założenia projektu w złożonej ofercie nie odbiegają
w żaden sposób od ogólnie przyjętych sposobów realizacji przedmiotu zamówienia (…)”.
D
o wyjaśnień Przystępujący załączył analizę porównawczą cen jednostkowych z kosztorysu
ofertowego z własnej oferty oraz z oferty Odwołującego. W oparciu o tą analizę
Przystępujący wykazał, że ceny jednostkowe jego oferty były zbliżone do analogicznych cen
j
ednostkowych w ofercie Odwołującego. Istotna różnica wystąpiła w zakresie kosztów
utrzymania elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego. W zakresie tym Przystępujący
wyjaśnił: „Analiza konkurencyjnej oferty wskazuje natomiast całkowicie nieuzasadnione,
drast
yczne zawyżenie kosztów jednostkowych utrzymania elementów bezpieczeństwa ruchu
drogowego. Łączna kwota za jedną dobę utrzymania elementów bezpieczeństwa ruchu
drogowego zaproponowana przez konkurencję wynosi 124 842,00 PLN brutto, co przy
założeniu jak wyżej daje łączną kwotę kosztów utrzymania elementów bezpieczeństwa ruchu
drogowego w wysokości 374 526,00 PLN brutto, całkowicie nieuzasadnioną zakresem
przedmiotu zamówienia”.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała, że Zamawiający słusznie uznał wyjaśnienia
Przystępującego za adekwatne do treści i zakresu wezwania do złożenia wyjaśnień
z 28 lutego 2019 r.
Wezwanie miało charakter ogólnikowy, Zamawiający w praktyce
przytoczył dyspozycję przepisu art. 90 ust. 1 Pzp, więc zwrócił się o podanie podstawowych
informacji na temat sposobu kalkulacji ceny oferty
Przystępującego. Odpowiedź
Przystępującego w pełni korespondowała z wezwaniem do złożenia wyjaśnień, zatem
w ocenie Izby brak było podstaw do uznania, że Przystępujący nie wypełnił ciążącego na nim
zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp
obowiązku wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny.
Art. 90 ust. 3 Pzp stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza,
że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Izba
uznała, że w przedmiotowej sprawie przesłanki do odrzucenia oferty wskazane
w przytoczonym przepisie nie zostały wypełnione w stosunku do oferty Przystępującego.
Tym samym nie potwierdził się żaden z zarzutów odwołania.
Wobec powyższego Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 972, dalej: Rozporządzenie).
Izba nie zasądziła kosztów postępowania odwoławczego w pełnej, wnioskowanej
przez Zamawiającego kwocie, ze względu na fakt, że nie wszystkie koszty zostały
przez
Zamawiającego udokumentowane w sposób zgodny z § 3 pkt 2 rozporządzenia.
Zgodnie ze wskazanym przepisem d
o kosztów postępowania odwoławczego, zalicza
się uzasadnione koszty stron postępowania odwoławczego, (…) w wysokości określonej
na podstawie rachunków przedłożonych do akt sprawy, obejmujące w szczególności:
a) koszt
y związane z dojazdem na wyznaczoną rozprawę lub rozprawy (posiedzenie
lub posiedzenia) Izby,
b)
wynagrodzenie pełnomocników, jednak nie wyższe niż kwota 3600 zł.
Do zamknięcia rozprawy Zamawiający przedłożył rachunki na łączną kwotę 4 187,70 zł.
Pozostałe koszty wskazane przez Zamawiającego w zestawieniu kosztów, w wysokości
1
188,60 zł nie zostały udokumentowane w sposób zgodny z § 3 pkt 2 rozporządzenia.
…………………………..……………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 394/19 z dnia 2019-04-29
- Sygn. akt KIO 613/19 z dnia 2019-04-23
- Sygn. akt KIO 621/19 z dnia 2019-04-19
- Sygn. akt KIO 605/19 z dnia 2019-04-18
- Sygn. akt KIO 589/19 z dnia 2019-04-18
