rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2019-02-25
rok: 2019
data dokumentu: 2019-02-25
rok: 2019
sygnatury akt.:
KIO 236/19
KIO 236/19
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2019 r. w Warszawie
odwołania wniesionego w
dniu 11 lutego
2019 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej przez Odwołującego – Zakład
Elektromechaniczny "ELREM” M.G. (Mazańcowice 629, 43-391 Mazańcowice)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Miasto Bielsko-Biała (Urząd Miejski
w Bielsku-
Białej, Plac Ratuszowy 1, 43-300 Bielsko-Biała)
odwołania wniesionego w
dniu 11 lutego
2019 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej przez Odwołującego – Zakład
Elektromechaniczny "ELREM” M.G. (Mazańcowice 629, 43-391 Mazańcowice)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Miasto Bielsko-Biała (Urząd Miejski
w Bielsku-
Białej, Plac Ratuszowy 1, 43-300 Bielsko-Biała)
orzeka:
1.
Oddala odwołanie;
2.
Kosztami
postępowania
odwoławczego
obciąża
Odwołującego
-
Zakład
Elektromechaniczny "ELREM” M.G. (Mazańcowice 629, 43-391 Mazańcowice) i:
2.1. zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7.500 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu
od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Bielsku Białej.
……………………………
Sygn. akt: KIO 236/19
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.), [ustawa Pzp lub
Pzp] przez zamawiającego: Miasto Bielsko - Biała (Zamawiający), którego przedmiotem jest
„Utrzymanie oświetlenia ulicznego, stanowiącego własność Gminy Bielsko-Biała, w pełnej
sprawności technicznej zapewniającej oświetlenie w okresie do zmroku do świtu” o wartości
mniejszej od kwot określonych w art. 11 ust.8 ustawy Pzp (dalej: „Postępowanie"). Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane przez Zamawiającego 9 stycznia 2019 r. w Biuletynie
Zamówień Publicznych pod pozycją 501464-N-2019. Wnosząc odwołanie wykonawca: Zakład
Elektromechaniczny "ELREM” M.G. (Odwołujący) zakwestionował wybór oferty wykonawcy
T.W.
, która to oferta była dotknięta wadą rażąco niskiej ceny. Odwołujący zarzucił naruszenie
przepisów art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp – z uwagi na nie odrzucenie oferty T.W.,
wyczerpującą znamiona zawarcia w niej rażąco niskiej ceny. Cena zaproponowana przez
tegoż oferenta jest nierealistyczna w stosunku do cen rynkowych na tego typu usługi, jest 60%
niższa od wartości zamówienia, jaką określił zamawiający. Zaoferowanie przez drugiego,
wybranego, oferenta tak
nierzeczywistej, zaniżonej ceny na usługi związane z pracami
elektroenergetycznymi, co z kolei wymaga posiadania najlepszego, sprawnego sprzętu w
ciągłej dyspozycyjności, wykwalifikowanych, dyspozycyjnych pracowników z doświadczeniem
i odpowiednimi certyfi
kowanymi umiejętnościami, stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa
ludności, grozi nienależytym wykonaniem umowy, w dodatku w ściśle określonych ramach
czasowych przez zamawiającego - usunięcie awarii ma nastąpić do 3 godzin od zgłoszenia,
maksymalnie do 9 godzin.
Odwołujący podał, że był jednym z dwóch podmiotów, które wzięły
udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonego w trybie
przetargu nieograniczonego na realizację zadania wyżej wskazanego. Zaoferował cenę
ofertową brutto 336015 zł, popartą szczegółowymi wyliczeniami odnośnie ilości punktów
oświetleniowych, cen materiałów, kosztów pracy, zbliżoną do kwoty 400.000zł brutto, jaką
Zamawiający przewidział na sfinansowanie zamówienia. W drugiej złożonej ofercie –
Wykonawca - T.W. poda
ł cenę brutto 161.010 złotych, która jest niższa o 48 % od średniej
arytmetycznej cen wszystkich pozostałych złożonych ofert i stanowi zaledwie 40% ustalonej
przez Zamawiającego wartości zamówienia. Zaoferowana cena przez T.W. wydaje się rażąco
niską w stosunku do przedmiotu zamówienia i winna budzić wątpliwości także Zamawiającego,
co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
przez Zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych i przepisów, w tym zakresie
bezpieczeństwa energetycznego. Jak ustalił Odwołujący, przygotowując ofertę do niniejszego
postępowania nie jest możliwym wykonanie zamówienia, przy przyjęciu tak dużej ilości
punktów oświetleniowych, jak wskazano w specyfikacji, wyższej ilości tych punktów niż w
latach po
przednich, przy wzroście kosztów materiałów, sprzętu, paliw, kosztów pracy, składek
ubezpieczeniowych itd., za niższe wynagrodzenie, niż zaoferował, a już z pewnością nie za
połowę wartości jego oferty. Zamawiający, zdaniem wykonawcy, naruszył także art. 90 ust. 1
ustawy Pzp z uwagi na
przyjęcie wyjaśnień T.W. dotyczących wyliczenia ceny w złożonej
ofercie, w szczególności w zakresie: 1) oszczędności metody wykonania zamówienia,
wybranych rozwiązań technicznych, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę (i innych danych, z jakich wynika taka wartość podana w ofercie za uzasadnione.
Zdaniem składającego odwołanie oferta T.W. wypełnia pojęcie z ustawy „rażąco niskiej ceny
lub kosztu” i winna nie być brana pod uwagę przez Zamawiającego i na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 4 ustawy Pzp powinna
zostać przez Zamawiającego odrzucona. Przepis ten bowiem
wyraźnie wskazuje, że punktem odniesienia dla kwalifikacji oferty, jako złożonej z rażąco niską
ceną jest ustalona przez zamawiającego cena za przedmiot zamówienia, wynosząca w tym
wypadku 400 000 zł. Podkreślił, że Zamawiający z należytą starannością, z uwzględnieniem
realiów cenowych na tego typu usługi określił wartość zamówienia. Zaoferowana przez
odwołującego się cena ofertowa brutto 336.015 zł, poparta została szczegółowymi
wyliczeniami odnośnie ilości punktów oświetleniowych, cen materiałów, kosztów pracy,
zbliżoną do kwoty 400.000zł brutto, jaką Zamawiający przewidział na sfinansowanie
zamówienia. W drugiej złożonej ofercie T. W., podał cenę brutto 161.010 złotych, która jest
niższa o 48 % od średniej arytmetycznej cen wszystkich pozostałych złożonych ofert i stanowi
zaledwie 40% ustalonej przez Zamawiającego wartości zamówienia. Zaoferowana cena przez
T.W.
wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i winna budzić
wątpliwości także Zamawiającego, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, w tym zakresie bezpieczeństwa energetycznego. Jak ustalił Odwołujący,
przygotowując ofertę do niniejszego postępowania, nie jest możliwym wykonanie zamówienia,
przy przyjęciu tak dużej ilości punktów oświetleniowych, jak wskazano !w specyfikacji, wyższej
niż w latach poprzednich, przy wzroście kosztów materiałów, sprzętu, paliw, kosztów pracy,
składek ubezpieczeniowych itd., za niższe wynagrodzenie, niż zaoferował, a już z pewnością
nie za połowę wartości jego oferty.
Zdaniem odwołującego się oferta T.W. spełnia pojęcie z ustawy „rażąco niskiej ceny lub
kosztu” i powinna nie być brana pod uwagę przez Zamawiającego i na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 4 ustawy prawo zamówień publicznych zostać przez zamawiającego odrzucona.
Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Z
amawiającemu powtórzenie czynności zamawiającego w zakresie ponowienia przetargu.
Wniósł także o zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego na jego rzecz. Ponadto
wn
iósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów złożonych przeze
wykonawcę do przetargu.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania w
szczególności podnosząc:
D
ziałając na podstawie art. 90 ust. 1 w związku z art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp
wezwał Wykonawcę Firma Usługowo-Handlowa „TOTEX" T.W. do złożenia wyjaśnień
dotyczących elementów, które miały wpływ na wysokość ceny, w celu ustalenia, czy
przedłożona przez Wykonawcę oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia, albowiem tej oferty jest o ok. 59 % niższa niż szacunkowa wartość zamówienia
powiększona o należny podatek od towarów i usług, ustalona przez Zamawiającego przed
wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz o ok. 35 % niższa od
średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. W odpowiedzi na wezwanie
Wykonawca przedłożył wyjaśnienia dotyczące zaproponowanej przez niego ceny wraz z
załączeniem dowodów dotyczących jej wyliczenia. Z przedłożonych wyjaśnień wynika, iż
realne jest wykonanie usługi będącej przedmiotem nin. postępowania za cenę przedstawioną
w ofercie. Zostało to potwierdzone przedłożonym dowodami - oświadczeniami producentów
materiałów niezbędnych do realizacji zamówienia dotyczącymi korzystnych cen oraz
warunków współpracy. Ponadto Wykonawca przedłożył faktury potwierdzające posiadanie
przez niego samochodu specjalnego STAR200 (zwyżka) oraz samochodu ciężarowego.
Zamawiający wskazał, że zgodnie z 90 ust.3 ustawy Pzp odrzuca ofertę Wykonawcy, który nie
udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami
potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia. W ocenie Zamawiającego, wyjaśnienia wraz ze złożonymi dowodami
potwierdzają że zaoferowana cena nie jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia i realna jest realizacja usługi będącej przedmiotem niniejszego postępowania na
prawidłowym poziomie oraz w pełnym zakresie wynikającym z SIWZ wraz z załącznikami.
Zamawiający, po przedstawieniu przez Wykonawcę wyjaśnień wraz z załączonymi dowodami,
uznał, że zasadne jest ich przyjęcie, a przedłożone dokumenty w pełni potwierdzają możliwość
realizacji usługi za cenę ofertową tj. 161 010,00 zł brutto. Jednocześnie z przedłożonych przez
Wykonawcę Firma Usługowo-Handlowa „TOTEX" T.W. na wezwanie Zamawiającego na
podstawie art. 26 ust. 2, dokumentów (wykaz usług, wykaz osób, referencje, dokumenty
potwierdzające kwalifikacje osób skierowanych do realizacji zamówienia) wynika, Wykonawca
realizuje podobną usługę, w przeciągu dwóch lat: od listopada 2017 r. - do nadal (data
wystawienia dokumentu 07.01.2019 r.), obejmującą 4 360 pkt. świetlnych za cenę 246 000100
zł brutto (średnia wartość ok. 56,42 zł/pkt.). Zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia
określonym przez Zamawiającego, zakres usługi w nin. postępowaniu obejmuje 3 780 pkt
świetlnych. W ocenie Zmawiającego stanowi to dodatkowe potwierdzenie, iż realna jest
prawidłowa, rzetelna i terminowa realizacja usługi będącej przedmiotem nin. postępowania za
cenę Wykonawcy zawartą w ofercie, w związku z posiadanym doświadczeniem w realizacji
tożsamej usługi. W ocenie Zamawiającego, bezpodstawne jest stwierdzenie Odwołującego, iż
wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny nie powinny zostać przyjęte, skoro Odwołujący nie
znał treści i zapisów z nich wynikających.
Odnośnie zarzutu naruszenia 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, Zamawiający wskazał, że
art. 89 ust. 1 pkt. 4 stanowi przesłankę do odrzucenia oferty, jeżeli zawiera rażąco niską cenę
lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Przytoczonym przez Odwołującego
„punktem odniesienia" do badania rażąco niskiej ceny nie jest art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, a art.
90 ust. 1a pkt. 1 tej ustawy
. Ponadto podana przez Odwołującego wartość brutto 400.000 zł,
nie jest szacunkową wartością zamówienia, a kwotą jaką Zamawiający zamierzał przeznaczyć
na sfinansowanie zamówienia. Szacunkowa wartość zamówienia wynosi 317.065 zł netto.
Zdaniem Odwołującego, zaoferowanie przez Wykonawcę Firma Usługowo-Handlowa
„TOTEX” T.W. nierzeczywistej, zaniżonej ceny na usługę związaną z pracami
elektroenergetycznymi, co z kolei wymaga posiadania najlepszego, sprawnego sprzętu w
ciągłej dyspozycyjności, wykwalifikowanych, dyspozycyjnych pracowników z doświadczeniem
i odpowiednimi certyfikowanymi umiejętnościami, stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa
ludności, grozi nienależytym wykonaniem umowy, w dodatku w ściśle określonych ramach
czasowych przez Zamawiającego - usunięcie awarii ma nastąpić do 3 godzin od zgłoszenia,
maksymalnie do 9 godzin.
Zamawiający stwierdził, że Wykonawca, którego oferta została
wybrana jako najkorzystniejsza, złożył wszystkie niezbędne oświadczanie oraz dokumenty
potwierdzające spełnienie warunków udziału w postępowaniu tj. oświadczenia i dokumenty
potwierdzające niezbędne kwalifikacje osób skierowanych do realizacji zamówienia określone
przez Zamawiającego w SIWZ wraz z załącznikami. Ponadto Wykonawca dysponuje
wymaganym sp
rzętem niezbędnym do realizacji zamówienia oraz zaoferował czas realizacji
naprawy pojedynczego punktu świetlnego (wymiana źródła światła) 3 godziny od zgłoszenia -
zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego.
Rozpoznając odwołanie Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega oddaleniu.
Izba przede wszystkim stwierdza, że Zamawiający nie naruszył art. 90 ust.1 ustawy Pzp,
albowiem wezwał wykonawcę - T.W. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą:
Firma Usługowo-Handlowa „TOTEX” T.W.(dalej: Wykonawca) do złożenia wyjaśnień w
przedmiocie zastosowanej w ofercie ceny brutto w kwocie 161.010 złotych. Tak jak
Zamawiający podał w wezwaniu (pismo z dnia 18/01/2019 r.) skierowanym do tego
wykonawcy na podstawie art. 90 ust.1 ustawy Pzp w związku z art. 90 ust.1a pkt 1 tej ustawy:
(…) zwraca się z prośbą o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów, które miały wpływ
na wys
okość ceny, w celu ustalenia, czy przedłożona przez Wykonawcę oferta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Cena złożonej przez Wykonawcę oferty jest o ok. 59 % niższa niż szacunkowa wartość
zamówienia powiększona o należny podatek od towarów i usług, ustalona przez
Zamawiającego przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz
o ok. 35 % niższa od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert.
Wykonawca zaproponował ceny jednostkowe za utrzymanie roczne poszczególnych
elementów zamówienia na poziomie znacznie odbiegającym od wyliczeń przeprowadzonych
przez Zamawiającego przed wszczęciem postępowania, które opierały się na kalkulacji
cenowej, wiedzy i doświadczeniu Zamawiającego oraz znajomości rynku w zakresie
świadczenia tego typu usług. Z przedstawionej przez Wykonawcę wyceny usługi wynika, iż
cena jednostkowa za utrzymanie roczne:
• punktów świetlnych (ulice, place, parki, ciągi piesze) jest niższa o ok. 60 % w stosunku do
kalkulacji przeprowadzonej prze
z Zamawiającego;
• punktów świetlnych (przejść podziemnych) jest niższa o ok. 38 % w stosunku do kalkulacji
przeprowadzonej przez Zamawiającego;
• punktów świetlnych (iluminacji obiektów) jest niższa o ok. 61 % w stosunku do kalkulacji
przeprowadzonej przez Za
mawiającego;
• urządzeń energetycznych jest niższa o ok. 65 % w stosunku do kalkulacji przeprowadzonej
przez Zamawiającego.
Zaproponowana przez Wykonawcę cena za realizację usługi oraz wszystkie jej składowe
elementy budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego w SIWZ wraz z
załącznikami”. Dalej w tym wezwaniu wskazując ponownie na art. 90 ust. 1 ustawy Pzp i
przesłanki wymienione w tym przepisie i wymagając udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów, dotyczących wyliczenia ceny, między innymi w punkcie 3 wymagał podania: czy
Wykonawca uwzględnił położenie wszystkich miejsc świadczenia usługi na rozległym terenie
Gminy Bielsko-
Biała.
Wykonawca w odpowiedzi (pismo z d
nia 25/01/2019 r.) przedłożył wyjaśnienia
dotyczące zaproponowanej przez niego ceny oraz załączył dowody. Z przedłożonych
wyjaśnień wynika, że realne jest wykonanie usługi będącej przedmiotem tego Postępowania
za cenę 161.010 zł przedstawioną w ofercie. Powyższe zostało potwierdzone przedłożonymi
dowodami
: kalkulacją (wyliczenie stawek dla 13 pozycji), oświadczeniami dostawców -
producentów materiałów niezbędnych do realizacji zamówienia dotyczących korzystnych cen
oraz warunków współpracy (pisma: Grodno S.A. z Nieporętu, BIELMAT Sp. z o.o. z Bielska
Białej). Przedłożył również faktury potwierdzające posiadanie przez niego samochodu
specjalnego STAR200 (zwyżka) oraz samochodu ciężarowego. Ponadto przedłożył dokument
referencyjny Tauron Dystrybucja S.A. Odd
ział w Bielsku Białej dotyczący realizowanej na tym
terenie w roku 2017 podobnej usługi dotyczącej „Bieżącego utrzymania oświetlenia ulicznego
na terenie miasta Bielsko-
Biała w ciągu ulic głównych”.
Tak jak słusznie stwierdził Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie oferta - zgodnie
z art. 90 ust.3 ustawy Pzp - podlega
odrzuceniu tylko tego wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że
oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zdaniem
Izby brak jest podstaw do kwestionowania
powyższych wyjaśnień, albowiem te wyjaśnienia
wraz ze złożonymi dowodami potwierdzają, że realna jest realizacja usługi będącej
przedmiotem tego P
ostępowania na prawidłowym poziomie oraz w zakresie wynikającym z
SIWZ. Dodatkowo, tak jak wskaz
ał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, potwierdzeniem
powyższego jest doświadczenie tego Wykonawcy przy realizacji podobnej usługi w okresie
ostatnich dwóch lat (data wystawienia dokumentu 07.01.2019 r.), obejmującej 4 360 pkt.
świetlnych za cenę 246. 000,100 zł brutto (średnia wartość ok. 56,42 zł/pkt.), wynikające z
dokumentów przedłożonych na podstawie art. 26 ust.2 ustawy Pzp m.in. Wykazu usług i
załączonych referencji oraz Wykazu osób skierowanych do realizacji zamówienia i
dokument
ów potwierdzających ich kwalifikacje osób przedłożone Zgodnie z opisem tego
przedmiotu zamówienia zakres usługi w nin. postępowaniu obejmuje 3 780 pkt. świetlnych.
Niewątpliwie stanowi to dodatkowe potwierdzenie, że oferowana cena została skalkulowana,
w związku z posiadanym doświadczeniem w realizacji tożsamej usługi.
Wobec powyższych ustaleń także zarzut wskazany w odwołaniu naruszenia art. 89
ust.1 pkt 4 należało uznać za niezasadny, albowiem nie podlega uwzględnieniu wskazywany
w odwołaniu zarzut rażąco niskiej ceny w ofercie Wykonawcy, która to oferta jako
najkorzystniejsza została wybrana w tym Postępowaniu do realizacji zamówienia.
Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp stosownie do jego wyniku uwzględniając przepisy rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwo
łania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. z 2018 r. poz. 972).
………………………………..
1.
Oddala odwołanie;
2.
Kosztami
postępowania
odwoławczego
obciąża
Odwołującego
-
Zakład
Elektromechaniczny "ELREM” M.G. (Mazańcowice 629, 43-391 Mazańcowice) i:
2.1. zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7.500 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu
od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Bielsku Białej.
……………………………
Sygn. akt: KIO 236/19
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.), [ustawa Pzp lub
Pzp] przez zamawiającego: Miasto Bielsko - Biała (Zamawiający), którego przedmiotem jest
„Utrzymanie oświetlenia ulicznego, stanowiącego własność Gminy Bielsko-Biała, w pełnej
sprawności technicznej zapewniającej oświetlenie w okresie do zmroku do świtu” o wartości
mniejszej od kwot określonych w art. 11 ust.8 ustawy Pzp (dalej: „Postępowanie"). Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane przez Zamawiającego 9 stycznia 2019 r. w Biuletynie
Zamówień Publicznych pod pozycją 501464-N-2019. Wnosząc odwołanie wykonawca: Zakład
Elektromechaniczny "ELREM” M.G. (Odwołujący) zakwestionował wybór oferty wykonawcy
T.W.
, która to oferta była dotknięta wadą rażąco niskiej ceny. Odwołujący zarzucił naruszenie
przepisów art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp – z uwagi na nie odrzucenie oferty T.W.,
wyczerpującą znamiona zawarcia w niej rażąco niskiej ceny. Cena zaproponowana przez
tegoż oferenta jest nierealistyczna w stosunku do cen rynkowych na tego typu usługi, jest 60%
niższa od wartości zamówienia, jaką określił zamawiający. Zaoferowanie przez drugiego,
wybranego, oferenta tak
nierzeczywistej, zaniżonej ceny na usługi związane z pracami
elektroenergetycznymi, co z kolei wymaga posiadania najlepszego, sprawnego sprzętu w
ciągłej dyspozycyjności, wykwalifikowanych, dyspozycyjnych pracowników z doświadczeniem
i odpowiednimi certyfi
kowanymi umiejętnościami, stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa
ludności, grozi nienależytym wykonaniem umowy, w dodatku w ściśle określonych ramach
czasowych przez zamawiającego - usunięcie awarii ma nastąpić do 3 godzin od zgłoszenia,
maksymalnie do 9 godzin.
Odwołujący podał, że był jednym z dwóch podmiotów, które wzięły
udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonego w trybie
przetargu nieograniczonego na realizację zadania wyżej wskazanego. Zaoferował cenę
ofertową brutto 336015 zł, popartą szczegółowymi wyliczeniami odnośnie ilości punktów
oświetleniowych, cen materiałów, kosztów pracy, zbliżoną do kwoty 400.000zł brutto, jaką
Zamawiający przewidział na sfinansowanie zamówienia. W drugiej złożonej ofercie –
Wykonawca - T.W. poda
ł cenę brutto 161.010 złotych, która jest niższa o 48 % od średniej
arytmetycznej cen wszystkich pozostałych złożonych ofert i stanowi zaledwie 40% ustalonej
przez Zamawiającego wartości zamówienia. Zaoferowana cena przez T.W. wydaje się rażąco
niską w stosunku do przedmiotu zamówienia i winna budzić wątpliwości także Zamawiającego,
co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
przez Zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych i przepisów, w tym zakresie
bezpieczeństwa energetycznego. Jak ustalił Odwołujący, przygotowując ofertę do niniejszego
postępowania nie jest możliwym wykonanie zamówienia, przy przyjęciu tak dużej ilości
punktów oświetleniowych, jak wskazano w specyfikacji, wyższej ilości tych punktów niż w
latach po
przednich, przy wzroście kosztów materiałów, sprzętu, paliw, kosztów pracy, składek
ubezpieczeniowych itd., za niższe wynagrodzenie, niż zaoferował, a już z pewnością nie za
połowę wartości jego oferty. Zamawiający, zdaniem wykonawcy, naruszył także art. 90 ust. 1
ustawy Pzp z uwagi na
przyjęcie wyjaśnień T.W. dotyczących wyliczenia ceny w złożonej
ofercie, w szczególności w zakresie: 1) oszczędności metody wykonania zamówienia,
wybranych rozwiązań technicznych, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę (i innych danych, z jakich wynika taka wartość podana w ofercie za uzasadnione.
Zdaniem składającego odwołanie oferta T.W. wypełnia pojęcie z ustawy „rażąco niskiej ceny
lub kosztu” i winna nie być brana pod uwagę przez Zamawiającego i na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 4 ustawy Pzp powinna
zostać przez Zamawiającego odrzucona. Przepis ten bowiem
wyraźnie wskazuje, że punktem odniesienia dla kwalifikacji oferty, jako złożonej z rażąco niską
ceną jest ustalona przez zamawiającego cena za przedmiot zamówienia, wynosząca w tym
wypadku 400 000 zł. Podkreślił, że Zamawiający z należytą starannością, z uwzględnieniem
realiów cenowych na tego typu usługi określił wartość zamówienia. Zaoferowana przez
odwołującego się cena ofertowa brutto 336.015 zł, poparta została szczegółowymi
wyliczeniami odnośnie ilości punktów oświetleniowych, cen materiałów, kosztów pracy,
zbliżoną do kwoty 400.000zł brutto, jaką Zamawiający przewidział na sfinansowanie
zamówienia. W drugiej złożonej ofercie T. W., podał cenę brutto 161.010 złotych, która jest
niższa o 48 % od średniej arytmetycznej cen wszystkich pozostałych złożonych ofert i stanowi
zaledwie 40% ustalonej przez Zamawiającego wartości zamówienia. Zaoferowana cena przez
T.W.
wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i winna budzić
wątpliwości także Zamawiającego, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, w tym zakresie bezpieczeństwa energetycznego. Jak ustalił Odwołujący,
przygotowując ofertę do niniejszego postępowania, nie jest możliwym wykonanie zamówienia,
przy przyjęciu tak dużej ilości punktów oświetleniowych, jak wskazano !w specyfikacji, wyższej
niż w latach poprzednich, przy wzroście kosztów materiałów, sprzętu, paliw, kosztów pracy,
składek ubezpieczeniowych itd., za niższe wynagrodzenie, niż zaoferował, a już z pewnością
nie za połowę wartości jego oferty.
Zdaniem odwołującego się oferta T.W. spełnia pojęcie z ustawy „rażąco niskiej ceny lub
kosztu” i powinna nie być brana pod uwagę przez Zamawiającego i na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 4 ustawy prawo zamówień publicznych zostać przez zamawiającego odrzucona.
Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Z
amawiającemu powtórzenie czynności zamawiającego w zakresie ponowienia przetargu.
Wniósł także o zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego na jego rzecz. Ponadto
wn
iósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów złożonych przeze
wykonawcę do przetargu.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania w
szczególności podnosząc:
D
ziałając na podstawie art. 90 ust. 1 w związku z art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Pzp
wezwał Wykonawcę Firma Usługowo-Handlowa „TOTEX" T.W. do złożenia wyjaśnień
dotyczących elementów, które miały wpływ na wysokość ceny, w celu ustalenia, czy
przedłożona przez Wykonawcę oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia, albowiem tej oferty jest o ok. 59 % niższa niż szacunkowa wartość zamówienia
powiększona o należny podatek od towarów i usług, ustalona przez Zamawiającego przed
wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz o ok. 35 % niższa od
średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. W odpowiedzi na wezwanie
Wykonawca przedłożył wyjaśnienia dotyczące zaproponowanej przez niego ceny wraz z
załączeniem dowodów dotyczących jej wyliczenia. Z przedłożonych wyjaśnień wynika, iż
realne jest wykonanie usługi będącej przedmiotem nin. postępowania za cenę przedstawioną
w ofercie. Zostało to potwierdzone przedłożonym dowodami - oświadczeniami producentów
materiałów niezbędnych do realizacji zamówienia dotyczącymi korzystnych cen oraz
warunków współpracy. Ponadto Wykonawca przedłożył faktury potwierdzające posiadanie
przez niego samochodu specjalnego STAR200 (zwyżka) oraz samochodu ciężarowego.
Zamawiający wskazał, że zgodnie z 90 ust.3 ustawy Pzp odrzuca ofertę Wykonawcy, który nie
udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami
potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia. W ocenie Zamawiającego, wyjaśnienia wraz ze złożonymi dowodami
potwierdzają że zaoferowana cena nie jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia i realna jest realizacja usługi będącej przedmiotem niniejszego postępowania na
prawidłowym poziomie oraz w pełnym zakresie wynikającym z SIWZ wraz z załącznikami.
Zamawiający, po przedstawieniu przez Wykonawcę wyjaśnień wraz z załączonymi dowodami,
uznał, że zasadne jest ich przyjęcie, a przedłożone dokumenty w pełni potwierdzają możliwość
realizacji usługi za cenę ofertową tj. 161 010,00 zł brutto. Jednocześnie z przedłożonych przez
Wykonawcę Firma Usługowo-Handlowa „TOTEX" T.W. na wezwanie Zamawiającego na
podstawie art. 26 ust. 2, dokumentów (wykaz usług, wykaz osób, referencje, dokumenty
potwierdzające kwalifikacje osób skierowanych do realizacji zamówienia) wynika, Wykonawca
realizuje podobną usługę, w przeciągu dwóch lat: od listopada 2017 r. - do nadal (data
wystawienia dokumentu 07.01.2019 r.), obejmującą 4 360 pkt. świetlnych za cenę 246 000100
zł brutto (średnia wartość ok. 56,42 zł/pkt.). Zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia
określonym przez Zamawiającego, zakres usługi w nin. postępowaniu obejmuje 3 780 pkt
świetlnych. W ocenie Zmawiającego stanowi to dodatkowe potwierdzenie, iż realna jest
prawidłowa, rzetelna i terminowa realizacja usługi będącej przedmiotem nin. postępowania za
cenę Wykonawcy zawartą w ofercie, w związku z posiadanym doświadczeniem w realizacji
tożsamej usługi. W ocenie Zamawiającego, bezpodstawne jest stwierdzenie Odwołującego, iż
wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny nie powinny zostać przyjęte, skoro Odwołujący nie
znał treści i zapisów z nich wynikających.
Odnośnie zarzutu naruszenia 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, Zamawiający wskazał, że
art. 89 ust. 1 pkt. 4 stanowi przesłankę do odrzucenia oferty, jeżeli zawiera rażąco niską cenę
lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Przytoczonym przez Odwołującego
„punktem odniesienia" do badania rażąco niskiej ceny nie jest art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, a art.
90 ust. 1a pkt. 1 tej ustawy
. Ponadto podana przez Odwołującego wartość brutto 400.000 zł,
nie jest szacunkową wartością zamówienia, a kwotą jaką Zamawiający zamierzał przeznaczyć
na sfinansowanie zamówienia. Szacunkowa wartość zamówienia wynosi 317.065 zł netto.
Zdaniem Odwołującego, zaoferowanie przez Wykonawcę Firma Usługowo-Handlowa
„TOTEX” T.W. nierzeczywistej, zaniżonej ceny na usługę związaną z pracami
elektroenergetycznymi, co z kolei wymaga posiadania najlepszego, sprawnego sprzętu w
ciągłej dyspozycyjności, wykwalifikowanych, dyspozycyjnych pracowników z doświadczeniem
i odpowiednimi certyfikowanymi umiejętnościami, stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa
ludności, grozi nienależytym wykonaniem umowy, w dodatku w ściśle określonych ramach
czasowych przez Zamawiającego - usunięcie awarii ma nastąpić do 3 godzin od zgłoszenia,
maksymalnie do 9 godzin.
Zamawiający stwierdził, że Wykonawca, którego oferta została
wybrana jako najkorzystniejsza, złożył wszystkie niezbędne oświadczanie oraz dokumenty
potwierdzające spełnienie warunków udziału w postępowaniu tj. oświadczenia i dokumenty
potwierdzające niezbędne kwalifikacje osób skierowanych do realizacji zamówienia określone
przez Zamawiającego w SIWZ wraz z załącznikami. Ponadto Wykonawca dysponuje
wymaganym sp
rzętem niezbędnym do realizacji zamówienia oraz zaoferował czas realizacji
naprawy pojedynczego punktu świetlnego (wymiana źródła światła) 3 godziny od zgłoszenia -
zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego.
Rozpoznając odwołanie Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega oddaleniu.
Izba przede wszystkim stwierdza, że Zamawiający nie naruszył art. 90 ust.1 ustawy Pzp,
albowiem wezwał wykonawcę - T.W. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą:
Firma Usługowo-Handlowa „TOTEX” T.W.(dalej: Wykonawca) do złożenia wyjaśnień w
przedmiocie zastosowanej w ofercie ceny brutto w kwocie 161.010 złotych. Tak jak
Zamawiający podał w wezwaniu (pismo z dnia 18/01/2019 r.) skierowanym do tego
wykonawcy na podstawie art. 90 ust.1 ustawy Pzp w związku z art. 90 ust.1a pkt 1 tej ustawy:
(…) zwraca się z prośbą o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów, które miały wpływ
na wys
okość ceny, w celu ustalenia, czy przedłożona przez Wykonawcę oferta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Cena złożonej przez Wykonawcę oferty jest o ok. 59 % niższa niż szacunkowa wartość
zamówienia powiększona o należny podatek od towarów i usług, ustalona przez
Zamawiającego przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz
o ok. 35 % niższa od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert.
Wykonawca zaproponował ceny jednostkowe za utrzymanie roczne poszczególnych
elementów zamówienia na poziomie znacznie odbiegającym od wyliczeń przeprowadzonych
przez Zamawiającego przed wszczęciem postępowania, które opierały się na kalkulacji
cenowej, wiedzy i doświadczeniu Zamawiającego oraz znajomości rynku w zakresie
świadczenia tego typu usług. Z przedstawionej przez Wykonawcę wyceny usługi wynika, iż
cena jednostkowa za utrzymanie roczne:
• punktów świetlnych (ulice, place, parki, ciągi piesze) jest niższa o ok. 60 % w stosunku do
kalkulacji przeprowadzonej prze
z Zamawiającego;
• punktów świetlnych (przejść podziemnych) jest niższa o ok. 38 % w stosunku do kalkulacji
przeprowadzonej przez Zamawiającego;
• punktów świetlnych (iluminacji obiektów) jest niższa o ok. 61 % w stosunku do kalkulacji
przeprowadzonej przez Za
mawiającego;
• urządzeń energetycznych jest niższa o ok. 65 % w stosunku do kalkulacji przeprowadzonej
przez Zamawiającego.
Zaproponowana przez Wykonawcę cena za realizację usługi oraz wszystkie jej składowe
elementy budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego w SIWZ wraz z
załącznikami”. Dalej w tym wezwaniu wskazując ponownie na art. 90 ust. 1 ustawy Pzp i
przesłanki wymienione w tym przepisie i wymagając udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów, dotyczących wyliczenia ceny, między innymi w punkcie 3 wymagał podania: czy
Wykonawca uwzględnił położenie wszystkich miejsc świadczenia usługi na rozległym terenie
Gminy Bielsko-
Biała.
Wykonawca w odpowiedzi (pismo z d
nia 25/01/2019 r.) przedłożył wyjaśnienia
dotyczące zaproponowanej przez niego ceny oraz załączył dowody. Z przedłożonych
wyjaśnień wynika, że realne jest wykonanie usługi będącej przedmiotem tego Postępowania
za cenę 161.010 zł przedstawioną w ofercie. Powyższe zostało potwierdzone przedłożonymi
dowodami
: kalkulacją (wyliczenie stawek dla 13 pozycji), oświadczeniami dostawców -
producentów materiałów niezbędnych do realizacji zamówienia dotyczących korzystnych cen
oraz warunków współpracy (pisma: Grodno S.A. z Nieporętu, BIELMAT Sp. z o.o. z Bielska
Białej). Przedłożył również faktury potwierdzające posiadanie przez niego samochodu
specjalnego STAR200 (zwyżka) oraz samochodu ciężarowego. Ponadto przedłożył dokument
referencyjny Tauron Dystrybucja S.A. Odd
ział w Bielsku Białej dotyczący realizowanej na tym
terenie w roku 2017 podobnej usługi dotyczącej „Bieżącego utrzymania oświetlenia ulicznego
na terenie miasta Bielsko-
Biała w ciągu ulic głównych”.
Tak jak słusznie stwierdził Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie oferta - zgodnie
z art. 90 ust.3 ustawy Pzp - podlega
odrzuceniu tylko tego wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że
oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zdaniem
Izby brak jest podstaw do kwestionowania
powyższych wyjaśnień, albowiem te wyjaśnienia
wraz ze złożonymi dowodami potwierdzają, że realna jest realizacja usługi będącej
przedmiotem tego P
ostępowania na prawidłowym poziomie oraz w zakresie wynikającym z
SIWZ. Dodatkowo, tak jak wskaz
ał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, potwierdzeniem
powyższego jest doświadczenie tego Wykonawcy przy realizacji podobnej usługi w okresie
ostatnich dwóch lat (data wystawienia dokumentu 07.01.2019 r.), obejmującej 4 360 pkt.
świetlnych za cenę 246. 000,100 zł brutto (średnia wartość ok. 56,42 zł/pkt.), wynikające z
dokumentów przedłożonych na podstawie art. 26 ust.2 ustawy Pzp m.in. Wykazu usług i
załączonych referencji oraz Wykazu osób skierowanych do realizacji zamówienia i
dokument
ów potwierdzających ich kwalifikacje osób przedłożone Zgodnie z opisem tego
przedmiotu zamówienia zakres usługi w nin. postępowaniu obejmuje 3 780 pkt. świetlnych.
Niewątpliwie stanowi to dodatkowe potwierdzenie, że oferowana cena została skalkulowana,
w związku z posiadanym doświadczeniem w realizacji tożsamej usługi.
Wobec powyższych ustaleń także zarzut wskazany w odwołaniu naruszenia art. 89
ust.1 pkt 4 należało uznać za niezasadny, albowiem nie podlega uwzględnieniu wskazywany
w odwołaniu zarzut rażąco niskiej ceny w ofercie Wykonawcy, która to oferta jako
najkorzystniejsza została wybrana w tym Postępowaniu do realizacji zamówienia.
Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp stosownie do jego wyniku uwzględniając przepisy rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwo
łania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. z 2018 r. poz. 972).
………………………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 292/19 z dnia 2019-03-27
- Sygn. akt KIO 401/19 z dnia 2019-03-25
- Sygn. akt KIO 414/19 z dnia 2019-03-21
- Sygn. akt KIO 410/19 z dnia 2019-03-20
- Sygn. akt KIO 397/19 z dnia 2019-03-18
