eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2017 › Sygn. akt: KIO 2336/17
rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2017-11-21
rok: 2017
sygnatury akt.:

KIO 2336/17

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Małgorzata Matecka Protokolant: Agata Dziuban

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 listopada 2017 r. w Warszawie
odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 6 listopada 2017 r. przez
wykonawcę Łódzkie Przedsiębiorstwo Ogrodnicze sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Miasto Łódź – Zarząd Inwestycji
Miejskich w Łodzi,

przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: G&P Invest
Sp. z o.o.
z siedzibą w Łodzi, D.Sz. prowadzący działalność gospodarczą po nazwą
"SZADEK"
z siedzibą w Łodzi, M.P. prowadzący działalność gospodarczą po nazwą
PBH "ELSAT"
z siedzibą w Konstantynowie Łódzkim, Ogrody Zofii Sp. z o.o. z siedzibą
w Konstantynowie Łódzkim, Ż.G. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą
Grupa Pro
Ż.G. z siedzibą w Łodzi,
zgłaszających przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego,


orzeka:

1.
oddala odwołanie,

2.
k
osztami postępowania obciąża wykonawcę:

Łódzkie Przedsiębiorstwo
Ogrodnicze sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi
, i:

1) zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę:
Łódzkie Przedsiębiorstwo Ogrodnicze sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi
tytułem
wpisu
od odwołania.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień
publicznych (Dz. U. z

2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Łodzi.


………………………………



Sygn. akt: KIO 2336/17
Uzasadnienie

Zamawiający – Miast Łódź – Zarząd Inwestycji Miejskich (dalej jako „Zamawiający”) prowadzi
w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
pod nazwą: Rewitalizacja Obszarowa Centrum Łodzi - Projekt nr 3 - Rewitalizacja Parku im.
St. Moniuszki wraz z budową niezbędnej infrastruktury technicznej
w systemie „ zaprojektuj
i wybuduj" - nr sprawy ZIM-DZ.3322.20.201

7 (dalej jako „Postępowanie”). Wartość
ww.
zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11
ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2017 r.,
poz. 1579, ze zm.), dalej jako „ustawa Pzp”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 24 czerwca 2017 r. Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod nr 2017/S 119-238796.
W dniu 6 listopada 2017 r. Łódzkie Przedsiębiorstwo Ogrodnicze sp. z o.o. z siedzibą
w
Łodzi wniosło odwołanie od niezgodnej z przepisami ustawy czynności Zamawiającego,
podjętej w ramach Postępowania, polegającej na zaniechaniu odrzucenia oferty
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienie: G&P Invest sp. z o.o.,
„SZADEK” D.Sz., PBH ELSAT M.P., Ogrody Zofii sp. z o.o., Grupa PRO Ż.G. (dalej jako
„Konsorcjum”), a w konsekwencji dokonanie wadliwego wyboru oferty Konsorcjum jako oferty
najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1) art. 24 ust. 4 w zw. z art 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp przez zaniechanie odrzucenia
ofer
ty wykonawcy, który nie wykazał spełnienia warunków udziału w Postępowaniu,
a
więc wykonawcy podlegającego wykluczeniu i dokonanie wyboru oferty złożonej
przez tego wykonawcę jako oferty najkorzystniejszej;
2) art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp przez zaniechanie
odrzucenia oferty, której treść nie
odpowiada treści SIWZ;
3) art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy,
który wprowadził Zamawiającego w błąd co do spełnienia warunków udziału
w
Postępowaniu;
4) art. 7 ust 1 w zw. z art. 84 ust 1 oraz art. 87 ust. 1 ustawy Pzp przez prowadzenie
Postępowania w sposób naruszający zasadę uczciwej konkurencji oraz równego
traktowania wykonawców, polegające na akceptowaniu istotnej zmiany treści oferty
Konsorcjum po upływie terminu składania ofert;

5) naruszenie art. 87 ust. 2 pkt 2 oraz art. 89 ust 1 pkt 6 ustawy Pzp przez dokonanie
poprawienia błędów w ofercie wykonawcy, które nie miały charakteru oczywistej
omyłki rachunkowej i zaniechanie odrzucenia oferty zawierającej błędy w obliczeniu
ceny.
W
związku z podniesionymi zarzutami Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:


unieważnienia czynności wyboru oferty Konsorcjum jako oferty najkorzystniejszej,

odrzucenia oferty Konsorcjum,


powtórzenia czynności badania i oceny ofert i dokonanie ponownego wyboru oferty
najkorzystniejszej spośród ofert niepodlegających odrzuceniu.
Uzasadniając podniesione zarzuty Odwołujący w szczególności wskazał, co następuje:
Zarzuty odnoszące się do powołania się przez Konsorcjum na zasoby podmiotów trzecich
oraz wskazan
ia podwykonawców:
Konsorcjum złożyło w Postępowaniu ofertę, w której wskazano, że zamówienie zostanie
zrealizowane przy udziale jednego podwykonawcy - Formart Pracownia Architektury s.c.
Podwykonawstwo miało dotyczyć wyłącznie prac projektowych. Jednocześnie w Jednolitym
Europejskim Dokumencie Zamówienia (dalej jako jednolity dokument” lub „JEDZ”) lider
i
wszyscy partnerzy konsorcjum wskazali, że:


będą polegać na zdolnościach innych podmiotów


nie przewidują podwykonawstwa podmiotów, na zasobach których nie będą polegać.
Do oferty nie załączono żadnych dokumentów JEDZ dotyczących podwykonawców, czy też
dotyczących podmiotów, na których potencjale wykonawca ma zamiar polegać.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami wykonawca, który powołuje się na zasoby innych
po
dmiotów jest zobowiązany załączyć do oferty dokumenty JEDZ tych podmiotów.
Obowiązek ten wynika z art. 25a pkt 3 ustawy Pzp, został również wskazany w sekcji VI pkt
VI.3.3 ogłoszenia o zamówieniu oraz w pkt 7.1 SIWZ. W SIWZ wskazano dokumenty, jakie
wykona
wca zobowiązany był złożyć w celu wstępnego potwierdzenia, że spełnia on warunki
udziału w postępowaniu. Z pkt 7.1.2. SIWZ wynika, że w przypadku powoływania się przez
wykonawcę na zasoby innych podmiotów jest on zobowiązany do złożenia JEDZ
dotyczących tych podmiotów oraz zobowiązania tych podmiotów do oddania zasobu na
potrzeby wykonawcy. Wskazane wyżej dokumenty zostały wymienione w sekcji 7.1, nie ma
zatem wątpliwości, że powinny być załączone do oferty, na pierwszym etapie postępowania.
W odróżnieniu w sekcji 7.2 SIWZ wskazano dokumenty, do złożenia których Wykonawca
będzie zobowiązany na podstawie wezwania Zamawiającego, w trybie art. 26 ust 1 ustawy
Pzp.

Na marginesie zauważyć należy, że informacja o konieczności dołączenia do oferty
odrębnych formularzy JEDZ/ESPD dotyczących podmiotów, na zasoby których powołuje się
wykonawca, wynika również z pouczenia na formularzu JEDZ oraz z Instrukcji wypełnienia
JEDZ udostępnionej przez Urząd Zamówień Publicznych.
W dniu 1 września 2017 r. Zamawiający wezwał Konsorcjum do złożenia dokumentów na
podstawie art. 26 ust 1 Pzp, w tym wykazu robót budowlanych - Formularz 5, wykazu usług -
Formularz 6 oraz referencji lub dokumentów równoważnych.
Jednocześnie
tym
samym
pismem
Zamawiający
wezwał
Konsorcjum
do
wyjaśnienia/uzupełnienia złożonych dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 i 4 Pzp. Zakres
żądanego wyjaśnienia/uzupełnienia obejmował między innymi wyjaśnienie, czy wykonawca
będzie polegał na zasobach innych podmiotów (zgodnie z oświadczeniem wskazanym
w
JEDZ) wobec faktu, że nie załączył do oferty żadnego dokumentu JEDZ podmiotu
trzeciego, ani zobowiązania do udostępnienia wykonawcy zasobów. Zamawiający wezwał
wykonawcę by w przypadku polegania na zasobach podmiotów trzecich złożył (na podstawie
art. 26 ust 3 Pzp) dokumenty JEDZ tych podmiotów oraz zobowiązania do udostępnienia
zasobów.
W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego Konsorcjum złożyło wyjaśnienia wskazując, że
wykonawca będzie korzystał z zasobów podmiotów trzecich:


POL DRÓG Warszawa sp. z o.o. w zakresie robót budowlanych;

DEMATERIA D.A. - W.
w zakresie usług projektowych Wykonawca wskazał, że
powyższe podmioty będą brały udział w realizacji zamówienia w charakterze
podwykonawców i złożył oświadczenia o udostępnieniu zasobów przez te podmioty.
Jednocześnie wykonawca nie złożył żadnych dokumentów dotyczących Formart
Pracownia Architektury s.c.
Zgodnie z pkt 11.3 SIWZ dokumenty, dla których Zamawiający określił wzory w formie
formularzy winny
być wypełnione zgodnie z tymi wzorami, co do treści oraz opisu kolumn
i
wierszy. W formularzu oferty zamawiający wymagał wskazania w pkt 11 czy zamówienie
będzie realizowane przy udziale podwykonawców, ze wskazaniem firmy podwykonawcy oraz
sprecyzowaniem
części zamówienia, które będą zlecone podwykonawcom, zgodnie z art.
36b Pzp. Konsorcjum wypełniło formularz przez wskazanie, że powierzy wykonanie
zamówienia podwykonawcy Format Pracownia Architektury s.c. w zakresie prac
projektowych. W ocenie Odwołującego złożone w ofercie oświadczenie Konsorcjum,
dotyczące zakresu prac jakie wykonawca ma zamiar powierzyć podwykonawcy, stanowi
istotną merytoryczną treść oferty i nie może podlegać zmianom po upływie terminu składania
ofert, do czego doszło w Postępowaniu.

Wskazanie przez Konsorcjum w treści oferty, że zamówienie będzie realizowane przy
udziale konkretnego podwykonawcy w oznaczonym zakresie (prace projektowe) oznacza, że
zmiany dokonane po upływie terminu składania ofert, polegające na wskazaniu nowych
podwy
konawców, w tym podwykonawstwa w zakresie niepodanym w ofercie (roboty
budowlane), z jednoczesnym pominięciem podwykonawcy pierwotnie wskazanego, stanowią
niedopuszczalną zmianę treści oferty, a tym samym naruszają art. 87 ust 1 ustawy Pzp.
Podając w ofercie, że wykonawca będzie korzystał z podwykonawstwa jedynie w zakresie
prac projektowych, Konsorcjum de facto
zadeklarowało, że w pozostałym zakresie prace
zostaną wykonane w ramach potencjału własnego Konsorcjum, bez udziału kolejnych
podwykonawców. Treść oferty implikuje uznanie, że Konsorcjum nie mogło polegać na
potencjale podmiotów trzecich w takim zakresie, w jakim potencjał ten może być
udostępniony jedynie w formie podwykonawstwa, w innym obszarze niż prace projektowe.
Tylko bowiem taki zakres prac z
ostał wskazany w ofercie jako prace, których wykonanie
będzie powierzone podwykonawcom.
Wobec powyższego za niedopuszczalne w świetle przepisów ustawy Pzp i SIWZ Odwołujący
uznał poleganie przez wykonawcę na potencjale POL DRÓG Warszawa sp. z o.o. w celu
w
ykazania spełnienia warunków udziału w Postępowaniu. Udostępnienie zasobów przez
POL DRÓG Warszawa sp. z o.o. obejmuje bowiem potencjał doświadczenia, który z uwagi
na wymóg wynikający z art. 22a ustawy Pzp oraz pkt 6.4.4 SIWZ może być udostępniony
jedynie
w formie podwykonawstwa. Jednocześnie zakres podwykonawstwa obejmowałby
w
tym przypadku roboty budowlane, a zatem zakres, który jak wynika z treści oferty -
Konsorcjum zobowiązało się wykonać bez udziału podwykonawcy.
Odwołujący wskazał, iż zgodnie z art. 84 ust 1 ustawy Pzp wykonawca może dokonać
zmiany oferty jedynie przed upływem terminu składania ofert, który w Postępowaniu upłynął
3 sierpnia 2017 r. Wskazanie podwykonawcy, na zasobach którego wykonawca polega
w
zakresie robót budowlanych pismem z dnia 12 września 2017 r. stanowi niedopuszczalną
zmianę treści oferty. Zmiana taka nie może być wprowadzona w ramach złożenia
dokumentów na wezwanie na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy Pzp, ani w ramach wyjaśnień
lub uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp. W ramach
procedury określonej w art. 26 ust. 1 ustawy Pzp wykonawca powinien złożyć wykazy robót
i
usług wymaganych przez zamawiającego oraz dotyczące tych usług referencje własne lub
udostępnione przez podmiot trzeci - podwykonawcę, w zakresie w jakim wykonawca wskazał
w ofercie, że będzie powierzał wykonanie części zamówienia podwykonawcy.
W ramach procedury określonej w art. 26 ust. 3 i 4 Pzp wykonawca miał możliwość
wyjaśnienia
rozbieżności
wskazywanych
przez
Zamawiającego
i
uzupełnienia

niezałączonych do oferty (wbrew przepisom ustawy i warunkom SIWZ) dokumentów
w
postaci JEDZ oraz oświadczenia o udostępnieniu zasobów podmiotu trzeciego, na którego
potencjale wykonawca polega. Te dokumenty mogły jednak być uzupełnione jedynie wobec
podwykonawcy, któremu wykonawca powierza wykonanie części zamówienia w postaci prac
projektowych. W pozostałym zakresie Konsorcjum nie złożyło oświadczenia o korzystaniu
z
podwykonawców (a tylko w tej formie możliwe było poleganie na zasobach podmiotu
t
rzeciego w odniesieniu do zasobów kwalifikacji i doświadczenia).
Żaden ze wskazanych wyżej przepisów nie umożliwiał modyfikacji oferty przez wskazanie
szerszego zakresu prac, jakie wykonawca zamierza powierzyć podwykonawcom czy też
przez wskazanie nowego podwykonawcy w miejsce dotychczasowego. Zmiana tych danych
stanowi istotną merytoryczną zmianę treści oferty.
Uzasadniając powyższe stanowisko Odwołujący powołał się na wyrok Trybunału
Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Esaprojekt (sygn. akt C-397/14) z dnia 4 maja
2017 r. oraz orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20 lutego 2017 r. (sygn. akt
KIO/UZP 236/17).
Z ostrożności Odwołujący podniósł, że w aktualnie obowiązującym stanie prawnym,
w pewnych sytuacjach dopuszczalna jest zmiana podwykon
awcy, na którego zasoby
powołuje się wykonawca. Nie może to być jednak zmiana dowolna. W przedmiotowej
sprawie nie miał zastosowania art. 22a ustawy Pzp, który obliguje zamawiającego do
wezwania wykonawcy do zastąpienia podmiotu trzeciego, na którego potencjał powołuje się
wykonawca innym podmiotem lub zobowiązaniem do osobistego wykonania danej części
zamówienia. Wynikający z przywołanego przepisu obowiązek zamawiającego dotyczy
bowiem wyłącznie sytuacji, gdy wykonawca wskazał, że będzie polegał na potencjale
konkretnego podmiotu trzeciego, a jednocześnie zdolności tego podmiotu nie potwierdzają
spełnienia warunku udziału w postępowaniu lub zachodzą wobec tego podmiotu przesłanki
wykluczenia. Przepis ten nie ma zastosowania w sytuacji, gdy wykonawca nie wsk
azał
w
ofercie podmiotu trzeciego, na zasobach którego polega. Art. 22a ust. 6 ustawy Pzp
umożliwia wykonawcy zmianę zgłoszonego podmiotu trzeciego na inny podmiot trzeci, albo
wykazanie spełniania warunku samodzielnie własnym potencjałem wyłącznie w sytuacji, gdy
w momencie składania oferty wykonawca opierał się, w tym zakresie, na zdolnościach
podmiotów trzecich. Nie jest dopuszczalne wprowadzenie nowego podwykonawcy
w
zakresie w jakim Konsorcjum nie wskazało w treści oferty powierzenia wykonania części
z
amówienia podwykonawcy. Jednocześnie nawet zmiana podwykonawcy w zakresie w jakim
Konsorcjum wskazało w treści oferty korzystanie z podwykonawstwa - a więc w zakresie
prac projektowych, nie była możliwa bez wezwania w trybie art. 22a ust. 6 Pzp, z inicjatywy
własnej wykonawcy.

Zdaniem Odwołującego, skoro oświadczenia o udostępnieniu Konsorcjum zasobów złożone
przez POL DRÓG Warszawa sp. z o.o. oraz przez DEMATERIA D.A. -W. zostały złożone z
datą 2 sierpnia 2017 r., a oferta została złożona w dniu 3 sierpnia 2017 r. wykonawca na
dzień złożenia oferty miał pełną wiedzę, że będzie korzystał z podwykonawstwa wskazanych
wyżej podmiotów zarówno w zakresie prac projektowych jak i prac budowlanych. Fakt
niezgłoszenia wskazanych wyżej podmiotów jako podwykonawców w treści oferty może
prowadzić do dwojakich wniosków - można przyjąć, że dokumenty udostępnienia zasobów
nie zostały wystawione w dacie, jaką są opatrzone lub można przyjąć, że były złożone
zgodnie z ich treścią w dniu 2 sierpnia 2017 r., a wykonawca składając ofertę wprowadził
zamawiającego w błąd.
Z zobowiązania do udostępnienia zasobów złożonego przez POL DRÓG Warszawa sp.
z
o.o. wynika, że podmiot ten udostępnia wykonawcy potencjał zdolności technicznych lub
zawodowych jako wykonawca robót budowlanych - Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza
w
Gdańsku i będzie go łączyła z Konsorcjum umowa podwykonawstwa. Udostępniony
potencjał został wskazany przez Konsorcjum na potwierdzenie spełnienia warunku udziału
w
Postępowaniu, w pkt 5 wykazu wykonanych robót budowlanych - Formularz 5. Z uwagi na
fakt, że wykonawca nie wskazał w ofercie powierzenia podwykonawcy robót budowlanych,
a
tym samym zobowiązał się do osobistego wykonania tych robót, w świetle przepisów
ustawy Pzp i SIWZ nie było możliwe uzupełnienie czy też zmiana oferty przez wskazanie
tego podwykonawcy. W konsekwencji Konsorcjum nie może się powoływać na potencjał
POL DRÓG Warszawa sp. z o.o. i nie wykazało tym samym spełnienia warunku
polegającego na należytym wykonaniu dwóch robót budowlanych o wartości nie mniejszej
niż 1.800.000 zł każda w zakresie zrealizowanych prac polegających na zagospodarowaniu
parków lub terenów zielonych. Wobec braku wykazania spełniania warunków udziału
w
Postępowaniu oferta Konsorcjum podlegała odrzuceniu.
Z zobowiązania do udostępnienia zasobów złożonego przez DEMATERIA D.A. - W. wynika,
że podmiot ten udostępnia wykonawcy potencjał zdolności technicznych lub zawodowych,
jako wykonawca dokumentacji projektowej w ramach zadania: Kształtowanie przestrzeni
publicznej w miejscowości Leśmierz. Udostępniony potencjał został wskazany przez
Konsorcjum na potwierdzenie spełnienia warunku udziału w Postępowaniu, w pkt 2 wykazu
wykonanych usług - Formularz 6. Z uwagi na fakt, że wykonawca nie wskazał w ofercie tego
podwykonawcy i nie był wzywany do dokonania czynności w trybie art. 22a ust. 6 Pzp, w
świetle przepisów ustawy Pzp i SIWZ nie było możliwe uzupełnienie czy też zmiana oferty
przez wskazanie tego podwykonawcy. W
konsekwencji Konsorcjum nie może się powoływać
na potencjał DEMATERIA D.A. - W. i nie wykazało tym samym spełnienia warunku
polegającego na należytym wykonaniu dwóch dokumentacji projektowych, z których każda

obejmowała swoim zakresem zagospodarowanie parków o pow. min. 5.000 m
2
, wraz z
obiektami małej architektury. Wobec braku wykazania spełniania warunków udziału w
Postępowaniu oferta Konsorcjum podlegała odrzuceniu.
Na marginesie Odwołujący wskazał, że w wykazie osób skierowanych przez wykonawcę do
realizacji zamówienia - Formularz 7, wskazano mgr inż. D.A. - W. podając jako podstawę
dysponowania tą osobą - zasoby własne, co pozostaje w sprzeczności ze zgłoszeniem
podwykonawstwa DEMATERIA D.A. - W..
Zarzuty odnoszące się do warunków udziału w Postępowaniu:
Warunek określony w pkt 6.3.3.1a tiret trzeci SIWZ:
W ocenie Odwołującego, Konsorcjum nie wykazało również spełnienia warunków udziału
w
Postępowaniu w zakresie w jakim uczestnicy Konsorcjum polegali na potencjale własnym.
W pkt 6.3.3.1a SIWZ wskazano, że jednym z wymagań w zakresie zdolności technicznej lub
zawodowej jest wykaz
anie należytego wykonania jednej roboty budowlanej o wartości nie
mniejszej niż 300.000 zł brutto lub dwóch robót na kwotę minimum 150.000 zł brutto każda,
polegających na budowie, przebudowie lub rozbudowie fontann lub sztucznych zbiorników
wodnych,
W wyk
azie wykonanych robót budowlanych - Formularz 5, złożonym przez Konsorcjum, pod
pozycją 2 wskazano w ramach potwierdzenia spełnienia przywołanego powyżej warunku
udziału w Postępowaniu, realizację prac na rzecz Zakładu Robót Specjalistycznych sp.
z o.o., p
olegających na przebudowie i budowie terenów w zakresie modernizacji 4 skwerów.
Z treści wykazu wynika, że część wykonywanych prac dotyczyła robót konstrukcyjnych
w
postaci budowy fontann. Wartość robót polegających na budowie fontann określono na
983 419,
44 zł. Jednocześnie ze złożonego przez uczestnika Konsorcjum - P.B.H. ELSAT
listu referencyjnego wynika, że roboty konstrukcyjne, których wartość została określona na
kwotę 983 419, 44 zł obejmowały cały szereg różnych prac, z czego wykonanie 1 fontanny
s
tanowiło jedynie niewielką część składową. W ramach robót objętych wskazaną wartością
prac wykonano poza fontanną:
1.
budowę zegara słonecznego,
2.
monolityczny postument pod pomnik Bohaterów II Wojny Światowej,
3. monolityczny postument pod pomnik Tadeusza
Kościuszki,
4.
6 sztuk monolitycznych ławek parkowych wraz z kwietnikami,
5.
rewitalizację szaletu miejskiego,
6.
budowę znaków partnerskich,
7.
rozbiórkę 2 budynków.

Wykonawca nie wskazał, jaką część wynagrodzenia stanowiła wartość robót polegających
na budowie fonta
nny, a zatem wartość robót, których wykonanie stanowiło warunek udziału
w Postępowaniu. Podkreślić należy, że na str. 11 SIWZ w części oznaczonej jako „UWAGA”,
wskazano, że w przypadku, gdy wykonawca w ramach jednego kontraktu lub zamówienia
wykonywał szerszy zakres prac, dla potrzeb przedmiotowego Postępowania powinien
wyodrębnić i podać wartość każdej z robót lub usług, których wykonanie jest spełnieniem
warunku udziału w Postępowaniu. Wykonawca był tego świadomy, czego wyrazem jest fakt,
że dokonał podziału częściowo. Wyodrębnił z całej wartości robót dwie pozycje - jedną
obejmującą prace drogowe, małą architekturę, roboty elektryczne i wod - kan i drugą
obejmującą roboty konstrukcyjne (budowę fontann). Nie dokonał jednak dalszego podziału
kwoty przypadaj
ącej w ramach robót konstrukcyjnych na budowę fontann. Biorąc pod uwagę
zakres prac określonych jako roboty konstrukcyjne w ocenie Odwołującego można przyjąć
z
dużym prawdopodobieństwem, że wartość prac polegających na wykonaniu 1 fontanny nie
przekroczyła progu wskazanego przez Zamawiającego jako wymagany do spełnienia
warunków udziału w Postępowaniu.
W ocenie Odwołującego sposób zredagowania treści wykazu, a nadto zaniechanie
wyodrębnienia wartości robót polegających na budowie fontann z wszystkich robót
konstrukcyjnych stanowi wprowadzenie zamawiającego w błąd i wypełnia co najmniej
dyspozycję art. 24 ust. 1 pkt 17 Pzp, jeśli nie art. 24 ust. 1 pkt 16 Pzp, co w konsekwencji
powinno być podstawą wykluczenia wykonawcy i odrzucenia oferty Konsorcjum.
Warunek określony w pkt 6.3.3.1b tiret drugi SIWZ:
W pkt 6.3.3.1b SIWZ określono, że jednym z wymagań w zakresie zdolności technicznej lub
zawodowej jest wykazanie należytego wykonania jednej usługi o wartości nie mniejszej niż
400.000 zł brutto lub dwóch usług na kwotę minimum 200.000 zł brutto każda polegających
na wycince, nasadzeniach i pielęgnacji drzew w parkach, zieleńcach lub innych terenach
zieleni zorganizowanej o powierzchni terenu objętego pielęgnacją zieleni min. 2 ha.
W wykazie wykonanych robót budowlanych - Formularz 5, złożonym przez Konsorcjum, pod
pozycją 1 wskazano w ramach potwierdzenia spełnienia przywołanego powyżej warunku
udziału w Postępowaniu, realizację prac na rzez Skanska S.A., polegających na nasadzeniu,
wycince wraz z frezowani
em, nasadzeniach drzew oraz nasadzeniach krzewów,
wykonywanych na powierzchni 32300 m
2

wraz z wykonywaniem prac pielęgnacyjnych
tj.
koszenie. Wartość robót określono na 649 341, 69 zł. Z poświadczenia wykonania prac
wystawionego przez Skanska S.A. wynika,
że wskazane wyżej prace były wykonywane
w
ramach realizacji inwestycji „Przebudowa ronda Sybiraków w Łodzi wraz z przebudową
sieci ciepłowniczej”. Z poświadczenia wynika ponadto, że prace obejmowały wprawdzie

powierzchnię 32.300 m
2
, ale jedynie w zakresie
nasadzeń krzewów i powierzchni trawiastej.
Z dostępnego publicznie dokumentu - Przedmiaru robót przebudowy Ronda Sybiraków
wynika, że obszar prac związanych z usuwaniem drzew i krzewów wynosił jedynie 0,04 ha.
Natomiast wskazany przez Konsorcjum obszar, na
którym prace miały być wykonane -
32.300 m
2

obejmował humusowanie i obsianie trawą oraz plantowanie (wyrównanie terenu),
a więc prace, które nie mają związku z wymaganiami wskazanymi przez Zamawiającego
jako warunki udziału w Postępowaniu. Tym samym wykonawca nie wykazał spełnienia
warunku udziału w Postępowaniu polegającego na wykonaniu prac związanych z wycinką,
nasadzeniami i
pielęgnacją drzew na obszarze co najmniej 2 ha. W tym zakresie w ocenie
Odwołującego wykonawca wprowadził Zamawiającego w błąd, wypełniając co najmniej
dyspozycję art. 24 ust. 1 pkt 17 Pzp, jeśli nie art. 24 ust. 1 pkt 16 Pzp, co w konsekwencji
powinno być podstawą wykluczenia wykonawcy i odrzucenia oferty Konsorcjum.
Ponadto Zamawiający żądał przedstawienia dowodu wykonania prac obejmujących wycinkę,
nasadzenia i pielęgnację drzew o wartości co najmniej 400.000 zł. Konsorcjum wskazało zaś
na dowód spełnienia tego warunku udziału w Postępowaniu prace związane nie tylko
z
drzewami, ale również z wycinką i nasadzeniami krzewów, koszeniem i pielęgnacją
trawników (podlewanie, nawożenie). Wykonawca nie podał jaka część wartości wskazanych
przez niego prac stanowi wartość prac związanych z wycinką, nasadzeniami i pielęgnacją
drzew, mimo wyraźnego wymogu SIWZ w tym zakresie (str. 11 SIWZ - w przypadku, gdy
Wykonawca w ramach jednego kontraktu lub zamówienia wykonywał szerszy zakres prac,
dla potrzeb przedmiotowego postępowania powinien wyodrębnić i podać wartość każdej
z
robót lub usług, których wykonanie jest spełnieniem warunku udziału w Postępowaniu.)
Biorąc pod uwagę znaczący udział prac nie mieszczących się w zakresie prac wymaganych
przez Zamawiającego, spełnienie warunku wykonania prac dotyczących drzew o wartości
min. 400.000 zł jest w ocenie Odwołującego co najmniej wątpliwe, a z całą pewnością nie
zostało przez Konsorcjum udowodnione. W ocenie odwołującego zaniechanie wyodrębnienia
wartości prac związanych z drzewami i wskazanie obszaru 32.300 m
2
stanowi wprowadzenie
Zamawiającego w błąd i wypełnia co najmniej dyspozycję art. 24 ust. 1 pkt 17 Pzp, jeśli nie
art. 24 ust. 1 pkt 16 Pzp, co w konsekwencji powinno być podstawą wykluczenia wykonawcy
i odrzucenia oferty Konsorcjum.
Dodatkowo wątpliwości budzą Referencje udzielane partnerowi Konsorcjum - spółce Ogrody
Zofii sp. z o.o. Referenc
je te zostały wystawione przez Pana M.S., prowadzącego
działalność gospodarczą pod nazwą Szkółki S.. Z uwagi na fakt, że Pan M.S. pełni w spółce
Ogrody Zofii sp. z o.o. funkcję Prezesa Zarządu, de facto poleca współpracę sam ze sobą,
co czyni wiarygodność wystawionych referencji wątpliwą.

Zarzuty odnoszące się do poprawienia omyłki rachunkowej:
Pismem z dnia 1 września 2017 r. Zamawiający dokonał poprawek w ofercie Konsorcjum,
wskazując, że poprawki dotyczą oczywistych omyłek rachunkowych. Zgodnie z art. 87 ust. 2
ustawy Pzp zamawiający poprawia w ofercie jedynie oczywiste omyłki pisarskie
i
rachunkowe oraz inne omyłki polegające na niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych
warunków zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty. Zdaniem
Odwołującego dokonane przez Zamawiającego poprawki wykraczają poza dozwolone
przepisami poprawienie omyłek oczywistych. W ocenie Odwołującego przyjęty przez
Zamawiającego sposób poprawienia kwoty wartości poszczególnych elementów netto w pkt
6.2 tabeli dot. Zadania 2 -
Zagospodarowanie terenu wraz z infrastrukturą podziemną
i
przyłączami, nie ma charakteru oczywistego. Błąd wykonawcy mógł bowiem zostać
poprawiony na dwa sposoby -
przez uznanie za prawidłową kwoty brutto, odliczenie od niej
kwoty VAT i poprawieni
e kwoty netto w pozycji 6.2. (jak uczynił Zamawiający) lub odwrotnie
przez uznanie za prawidłową kwoty netto i poprawienie kwoty VAT oraz kwoty brutto.
W
ocenie Odwołującego błąd w ofercie jako niemający charakteru oczywistego nie podlegał
korekcie w trybi
e zastosowanym przez Zamawiającego i stanowił błąd w obliczeniu ceny.
Na rozprawie Odwołujący podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Dodatkowo
wskazał, w odniesieniu do dowodu złożonego przez Przystępującego tj. Tabeli elementów
scalonych -
zgłoszenie płatności przejściowej nr 4 za okres 16.07.2013 r. do 04.10.2013 r.
,
iż P.B.H. ELSAT w ramach projektu „Rewitalizacja Centrum Konstantynowa” realizowało
prace jako podwykonawca, a zatem nie jest dokładnie znany zakres prac wykonanych przez
ten podmiot.
Powołując się na przedmiar robót stanowiący załącznik do umowy
podwykonawczej pomiędzy Skanska S.A. a Ogrody Zofii Sp. z o.o., złożonej jako dowód
przez Konsorcjum, stwierdził, że dla oceny spełnienia warunku udziału w Postępowaniu
określonego w pkt 6.3.3.1b tiret drugi SIWZ należy wziąć pod uwagę wyłącznie drugi wiersz
w dziale 5.1 humusowanie i obsianie trawą tj. humusowanie terenów przeznaczonych pod
rabaty obsadzone krzewami, gdyż w treści warunku wyraźnie wskazano, że chodzi o prace
polegające na wycince, nasadzeniach i pielęgnacji drzew w parkach. Humusowanie terenów
przeznaczonych pod rabaty obsadzone krzewami wchodzi w skład nasadzeń tj. należy je
zaliczyć się do oceny przedmiotowego warunku, natomiast prace polegające na
humusowaniu z plantowaniem
i obsianiem skarp nie mogą być uwzględnione, gdyż w treści
warunku nie ma mowy o trawnikach.

W dniu 17 listopada 2017 r. (na posiedzeniu) odpowiedź na odwołanie złożył Zamawiający
(pismo z dnia 16 listopada 2017 r.) wnosząc o oddalenie odwołania. Uzasadniając swoje
stanowisko Zamawiający w szczególności stwierdził, co następuje:
Zarzuty odnoszące się do powołania się przez Konsorcjum na zasoby podmiotów trzecich
oraz wskazania podwykonawców:
W pierwszej kolejności Zamawiający wskazał, że na gruncie przepisów ustawy Pzp
rozróżniane są dwie „formy” podwykonawstwa, co do których ustawa przewiduje odmienne
obwarowania i konsekwencje.
Pierwszy rodzaj podwykonawstwa, może powstać z chwilą powołania się przez wykonawcę
na zasoby podmiotu trzeciego w celu wykazania spełnienia warunków udziału dotyczących
wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, o czym stanowi art. 22a ust 4
w
zw. z art. 22a ust 1 ustawy Pzp. Zgodnie z ww. artykułem wykonawcy mogą polegać na
zdolnościach innych podmiotów, jeśli podmioty te zrealizują roboty budowlane (lub usługi),
do realizacji których te zdolności są wymagane. Sformułowanie „podmioty te zrealizują
roboty budowlane” rozumiane jest właśnie jako podwykonawstwo.
Drugi rodzaj podwykonawstwa -
wynikający z art. 36a ust 1 ustawy Pzp, to taki, który nie
został oparty na zasadach dotyczących polegania na zasobach innego podmiotu w celu
wykazania spełnienia warunków udziału dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych
lub doświadczenia. Wykonawca może wskazać podwykonawców, o ile Zamawiający nie
zastrzegł obowiązku osobistego wykonania zamówienia przez wykonawcę. Ten rodzaj
podwykonawstwa może być wskazany przez wykonawcę zarówno wówczas, gdy sam jest
w stani
e wykazać spełnienie warunków udziału w Postępowaniu (i nie polega na zasobach
podmiotów trzecich), jak i w sytuacji, gdy wykonawca w celu wykazania spełnienia warunków
udziału powołuje się na potencjał podmiotu trzeciego, ale dodatkowo będzie posiadał jeszcze
„innych” podwykonawców.
W realiach niniejszej sprawy, żądanie wskazania podwykonawców w Formularzu Oferty (pkt
11), ma na celu jedynie poznanie zakresu podwykonawstwa i nazw podwykonawców,
bowiem dane te następnie uzupełniane są w umowie na roboty budowlane. O ile
Zamawiający jest w stanie ustalić zakres podwykonawstwa (i nazwy podwykonawców)
wynikający z udostępnienia wykonawcy zasobów podmiotu trzeciego, o tyle
o
podwykonawstwie wynikającym z art. 36a ust. 1 ustawy Pzp Zamawiający może posiąść
wiedzę z chwilą wskazania go bezpośrednio przez wykonawcę. Zamawiający w tym celu
przewidział pkt 11 Formularza oferty, w którym wykonawca winien podać nazwy
podwykonawców oraz cześć zamówienia, która zostanie im przekazana do realizacji.

Dalej Zamawiający wskazał, że w przypadku pierwszego rodzaju podwykonawstwa
Zamawiający ma obowiązek – na podstawie art. 25a ust. 3 ustawy Pzp – żądania:
1)
złożenia przez wykonawcę jednolitego dokumentu dotyczącego podmiotów
udostępniających zasoby – jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza
kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp;
2)
zamieszczenia przez wykonawcę informacji o podmiotach udostępniających zasoby
w tzw. „wstępnym oświadczeniu” – jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
W przypadku drugiego rodzaju podwykonawstwa zamawiający zgodnie z dyspozycją art.25a
ust. 5 może (ale nie musi) żądać:
1)
złożenia przez wykonawcę jednolitego dokumentu dotyczącego podwykonawców –
jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp;
2)
zamieszczenia przez wykonawcę informacji o podwykonawcach w tzw. „wstępnym
oświadczeniu” – jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
W tym zatem przypadku to od decyzji zamawiającego zależy, czy wskazywanie tego
podwykonawstwa ma znaczenie dla postępowania czy wskazywanie tego rodzaju
podwykonawstwa ma jedynie charakter informacyjny.

W Postępowaniu, zgodnie z pkt 7.1.2 SIWZ Zamawiający żądał, aby wykonawca, który
powołuje się na zasoby innych podmiotów w celu wykazania braku istnienia wobec nich
podstaw wykluczen
ia oraz spełnienia warunków udziału w zakresie, w jakim powołują się na
ich zasoby
– złożył JEDZ oraz zobowiązanie tego podmiotu do oddania swego zasobu na
potrzeby wykonawcy.
Zamawiający nie skorzystał natomiast z przysługującego mu uprawnienia wynikającego
z
wspomnianego art. 25a ust. 5 ustawy Pzp i nie żądał od wykonawców złożenia JEDZ
w
odniesieniu do podwykonawców, o jakich mowa w art. 36a ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art.
36b ust. 1 ustawy Pzp.
Postanowienia SIWZ nie zostały zaskarżone i mają charakter wiążący i na etapie oceny ofert
nie jest dopuszczalne kontestowanie jej treści, czy wywodzenie odmiennych skutków czy
wniosków z jej treści, gdyż sprzeciwiałoby się to zasadzie przejrzystości postępowania
statuowanej w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp i przewidywal
ności działań zamawiającego w zakresie
równego traktowania wykonawców, którzy złożyli oferty w postępowaniu.

Konsorcjum w Formularzu Oferty (pkt 11) z jednej strony wskazało na podstawie art. 36a ust.
1 ustawy Pzp w zw. z art. 36b ust. 1 ustawy Pzp podwyko
nawcę tj. Formart Pracownia
Architektury s.c., a z drugiej strony wszyscy członkowie Konsorcjum w swoich JEDZ część Il
w pkt C (Informacje na temat polegania na zdolnościach innych pomiotów) zaznaczyli
odpowiedź „TAK”, a w pkt D (Informacje dotyczące podwykonawców, na których
zdolnościach wykonawca nie polega) zaznaczyli odpowiedź „NIE”. Oświadczenie złożone
w
Formularzu oferty rozmijało się zatem z oświadczeniem złożonym w JEDZ.
Z uwagi na w/w rozbieżności w JEDZ oraz Formularzu oferty (pkt 11) w zakresie
podwykonawstwa, o jakim mowa w art. 36a ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 36b ust. 1 ustawy
Pzp Zamawiający pismem z dnia 01.09.2017 r. wezwał Konsorcjum m.in. na podstawie art.
26 ust 3 i 4 ustawy Pzp do złożenia wyjaśnień/uzupełnienia dokumentów, które w sposób nie
budzący wątpliwości albo potwierdzą, że Konsorcjum polega na zasobach podmiotów
trzecich (i w tym zakresie uzupełni brakujące dokumenty, m.in. zobowiązania do
udostępnienia niezbędnych zasobów oraz JEDZ tego podmiotu), ewentualnie wskaże
podwykon
awców, o jakich mowa w art. 36b ust. 1 ustawy Pzp i w tym zakresie złoży
oświadczenia JEDZ prawidłowo uzupełnione w części Il pkt D.
Konsorcjum pismem z dnia 12.09.2017 r. wyjaśniło, że zgodnie z oświadczeniem złożonym
w Części Il pkt C formularza JEDZ będzie polegało na zdolności innych podmiotów (tj. POL
DRÓG Warszawa sp. z o.o. oraz DEMATERIA D.A. — W.), a dodatkowo wyjaśniło, że nie
zamierza zlecić osobom trzecim (innym niż podwykonawcy, na zdolnościach których
polegają) jakiejkolwiek części zamówienia.
Zdaniem Zamawiającego Konsorcjum nie dokonało zmiany treści oferty w rozumieniu zasad
wskazanych w orzeczeniu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (wyrok w sprawie
Esaprojekt sp. z o.o. sygn. akt. C-
397/14 z dnia 4 maja 2017 r.). Zarówno bowiem z chwilą
złożenia oferty, jak i z chwilą złożenia wyjaśnień w trybie art. 26 ust 3 ustawy Pzp, oraz
w
związku z wezwaniem w trybie art. 26 ust. 1 ustawy Pzp wykonawca wskazywał, że będzie
polegał za zasobach podmiotów trzecich, w celu wykazania spełnienia warunków udziału.
Konsorcjum miało natomiast prawo zmienić, czy nawet zrezygnować z podwykonawcy na
zdolnościach, którego nie polegało (art. 36a ust. 1 ustawy Pzp), bowiem Zamawiający nie
badał czy tacy podwykonawcy podlegają wykluczeniu (nie żądał dokumentów z art. 25a ust.
5 pkt 1 ustawy Pzp.) W tym zakresie nie doszło do zmiany „tożsamości wykonawcy”, o jakiej
mowa w przywołanym wyroku.
Z powyższego w ocenie Zamawiającego wynika, że o ile wskazanie podwykonawcy opartego
na zasadach z art. 22a ust. 4 ustawy Pzp -
w świetle cytowanego przez Odwołującego
orzeczenia w sprawie Esaprojekt -
nie jest możliwe, gdy wykonawca pierwotnie oświadczył,

że zamówienie wykona samodzielnie, o tyle zmiana podwykonawcy, rezygnacja
z podwykonawcy, o jakim mowa w art. 36a ust. 1 usta
wy Pzp jest w pełni dopuszczalna.
W
uzasadnieniu w/w orzeczenia wskazano, że „wykonawca, który w momencie składania
oferty opiera się jedynie na własnych zdolnościach, nie jest uprawniony do powoływania się
na zdolności podmiotów trzecich w ramach wyjaśnienia i uzupełnienia dokumentów
potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu.” W niniejszej sprawie na
moment składania ofert, wykonawca oświadczał, że będzie polegał na zasobach podmiotów
trzecich (patrz: JEDZ, część Il pkt C). Ostatecznie Zamawiający podkreślił, że prawidłowym
i
uzasadnionym było wezwanie Konsorcjum do złożenia wyjaśnień i uzupełnienia
dokumentów w trybie art. 26 ust 3 ustawy Pzp oraz złożenia dokumentów w trybie art. 26 ust
1 ustawy Pzp, również w zakresie podmiotów na zdolnościach, których polegał. Zgodnie
z
cytowanym orzeczeniem Zamawiający może żądać poprawienia lub uzupełnienia
informacji złożonych w ofercie (czy JEDZ) pod warunkiem, że dotyczy to informacji lub
danych, co do których obiektywnie można ustalić, że pochodzą sprzed daty upływu zgłoszeń.
W formularzach JEDZ złożonych przez Konsorcjum wraz z ofertą, a datowanych na dzień
03.08.2017 r. zawarta jest informacja, że Konsorcjum będzie polegać na zasobach
podmiotów trzecich (Część Il, pkt C). Są to zatem informacje, które w sposób obiektywny
każdy jest w stanie stwierdzić, że pochodzą sprzed daty upływu terminu składania oferty
(otwarcie ofert miało miejsce w dniu 04.08.2017 r). Również zobowiązania podmiotów
trzecich tj. POL DRÓG Warszawa sp. z o.o. jak i DEMATERIA D.A. — W. datowane są na
dzień 02.08.2017 r. (tj. na datę sprzed otwarcia ofert).
Odwołujący zdaje się nie dostrzegać różnicy pomiędzy opisanymi powyżej dwoma rodzajami
podwykonawstwa, a tym samym nie sposób się zgodzić z twierdzeniem Odwołującego, że
w pr
zypadku podwykonawców, o jakich mowa w art. 36a ustawy Pzp ich zmiana, czy
rezygnacja stanowi zmianę treści oferty.
Dodatkowo Zamawiający wyjaśnia, że przywoływane przez Odwołującego orzeczenie
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20.02.2017 r. (sygn. KIO 236/17) zacytowane jedynie
wybiórczo w oderwaniu od istoty problemu - wręcz potwierdza stanowisko Zamawiającego.
Z
orzeczenia tego wynika bowiem, że w przypadku gdy Zamawiający wymaga od
wykonawców przedstawienia informacji odnośnie podwykonawców z art. 36a w zw. z art.
36b ust. 1 ustawy Pzp i
jednocześnie wymaga na podstawie art. 25a ust. 5 ustawy Pzp
przedłożenia JEDZ (lub zamieszczenia informacji o tych podmiotach w tzw. „wstępnych
oświadczeniach — w zależności od progu), to zmiana informacji w za kresie tego
podwykonawstwa - ale jedynie w takim przypadku
— jest odczytywana jako zmiana treści
oferty. A contrario, zmiany podwykonawstwa (z art. 36a ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 36b
ust. 1 ustawy Pzp) w przypadku, gdy Zamawiający nie zastrzegł, że będzie badał czy

względem tych podwykonawców istnieją podstawy wykluczenia (na podstawie art. 25a ust. 5
ustawy Pzp)
— mają charakter nieistotny.
Tym samym, wskazanie podwykonawców (na podstawie art. 36b ustawy Pzp) ma charakter
merytoryczny (a nie jedynie formalny) w
yłącznie w przypadku, kiedy Zamawiający w SIWZ
wskazuje wprost, że podwykonawców (o jakich mowa w art. 36a ust. 1 ustawy Pzp w zw.
z
art. 36b ust 1 ustawy Pzp) będzie weryfikował odnośnie istnienia względem nich braku
podstaw do wykluczenia. W niniejszej s
prawie istotnym jest, że Zamawiający takiego
obostrzenia nie nałożył na wykonawców.
Konsorcjum w pkt 11 Oferty złożyło oświadczenie, w którym wskazało, że zrealizuje
zamówienie przy udziale podwykonawców — Formart Pracownika Architektury s.c.
w zakresie pr
ac projektowych. Oświadczenie z pkt 11 Oferty ma dla Zamawiającego
(zgodnie z art. 36b ust 1 ustawy Pzp) jedynie charakter informacyjny. Informacje udzielane
przez wykonawcę w zakresie podwykonawstwa dotyczą jedynie jego zamierzeń. Tym
samym z uwagi na zmi
any okoliczności gospodarczych, jakie mogą wystąpić w trakcie
długotrwałych zamówień, umożliwiono wykonawcom dokonanie modyfikacji złożonych
deklaracji w zakresie podwykonawstwa. (patrz. Komentarz do art. 36b ustawy Pzp
P.
Granecki, Komentarz do Prawa zamówień publicznych, C.H. Beck, Legalis).
Nie sposób się zatem zgodzić z twierdzeniem Odwołującego, że oferta wykonawcy nie
spełnia wymagań wskazanych w SIWZ tj. że doszło do naruszenia art. 89 ust 1 pkt 2 ustawy
Pzp.

Zarzuty odnoszące się do warunków udziału w Postępowaniu:
Warunek określony w pkt 6.3.3.1a tiret trzeci SIWZ:
Na potwierdzenie spełnienia w/w warunku udziału Konsorcjum wskazało w Wykazie robót
budowlanych pod pozycją nr 2 robotę wykonaną na rzecz Zakładu Robót Specjalistycznych
sp. z o.o.
(w Pszczynie). Konsorcjum wskazało, że robota ta polegała na „przebudowie
i
budowie terenów o powierzchni ok. 11.600 m2 w zakresie modernizacji 4 skwerów
położonych na terenie miasta przy drodze krajowej nr 71 i drodze powiatowej nr 710",
a inwestycja obe
jmowała m.in. (...) pkt 5 — roboty konstrukcyjne (budowa fontann). Wartość
robót konstrukcyjnych to 983.419,44 zł brutto. Z wystawionych referencji dot. w/w roboty
wynika, że roboty konstrukcyjne o w/w wartości obejmowały oprócz wykonania fontanny,
również inne roboty konstrukcyjne.
Zamawiający pismem z dnia 10.10.2017 r. wezwał Konsorcjum w trybie art. 26 ust 3 i 4
ustawy Pzp do wyjaśnienia, jaka była wartość budowy fontanny. Na wezwanie to Konsorcjum

w piśmie z dnia 13.10.2017 r. wskazało, że wartość budowy fontanny wynosiła 838.997,76
zł. Tym samym wykonawca wykazał, że wykonał co najmniej jedną robotę polegającą na
budowie lub przebudowie fontanny o wartości nie mniejszej niż 300.000 zł brutto.
Warunek określony w pkt 6.3.3.1b tiret drugi SIWZ:
Zamawiaj
ący stwierdził, że w warunku tym nie określił, że pielęgnacja zieleni ma obejmować
jedynie sadzenie drzew, wskazał ponadto, że łączna powierzchnia terenu objętego
pielęgnacją zieleni to min. 2 ha. Powyższe należy rozumieć w taki sposób, że wszelkie
czynności szeroko rozumianej „pielęgnacji zieleni” miały być wykonane na terenie minimum
2 ha. A definicji „pielęgnacji zieleni” Zamawiający nie wprowadził. Określił tylko, że usługa
oprócz pielęgnacji zieleni na min. 2 ha ma polegać na wycince, nasadzeniach i pielęgnacji
drzew. Dodatkowo Zamawiający nie wskazał, że wycinka i nasadzenia mają dotyczyć
wyłącznie drzew (mogły być to również m. in krzewy, czy inne nasadzenia). Jedynie
„pielęgnacja” odnosiła się do drzew.
Zgodnie z brzmieniem art. 22 ust. 1a ustawy Pzp
warunki udziału w postępowaniu winny być
określone w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia. Oznacza to, że muszą one
być powiązane i związane z zakresem czynności jakie wykonawca w ramach danego
zamówienia będzie wykonywał. Nie jest zatem uzasadnione żądanie od wykonawcy
wykazania niezbędnego doświadczenia i wiedzy w zakresie usług, które w ogóle nie będą
przedmiotem zamówienia, ale również nie jest również uzasadnione zawężanie warunku
udziału w taki sposób, który nie pozwoli ustalić Zamawiającemu czy wykonawca ma
doświadczenie chociażby w stopniu dostatecznym w zakresie znaczących czynności (usług)
wykonywanych w ramach zamówienia.
Zamawiający wyjaśnił, że w ramach zamówienia objętego przedmiotowym postępowaniem
Wykonawca będzie zobowiązany do wykonania prac polegających nie tylko na pielęgnacji
i
nasadzeniu drzew, ale również szeroko pojętej pielęgnacji zieleni, co wynika wprost
z
dokumentacji przetargowej. Wobec powyższego postawiony przez Zamawiającego
warunek udziału w postępowaniu nie obejmuje tylko prac polegających na wycince,
nasadzeniach i pielęgnacji drzew, ale na pielęgnacji zieleni na powierzchni min. 2 ha,
w
ramach której powinny znaleźć się prace polegające na wycince, nasadzeniach
i
pielęgnacji drzew. Próba interpretowania warunku w sposób zawężający (wybiórczy) stoi
w
sprzeczności w zasadami dotyczącymi prowadzenia postępowania, a w szczególności
w
zakresie stawiania wymagań w zakresie proporcjonalności warunków udziału
w
postępowaniu.
Ponadto z warunku wskazanego przez Zamawiającego wynika, że na wartość usługi
polegającej na pielęgnacji zieleni na obszarze co najmniej 2 ha w wysokości co najmniej

400.000 zł składa się wartość wszystkich prac wykonywanych w ramach pielęgnacji zieleni.
Z uwagi na fakt, że wykonawca nie wprowadzał szczegółowej definicji pielęgnacji zieleni,
wymienił jedynie kilka czynności jakie winny być wykonane, aby posiadać niezbędne
doświadczenie w odniesieniu do przedmiotu zamówienia, tym samym wszelkie wątpliwości
interpretacyjne w zakresie rozumienia tego warunk
u należy rozstrzygać, na korzyść
wykonawcy. Stanowisko takie jest ugruntowane i jednolite w orzeczeniach Krajowej Izby
Odwoławczej.
Ostatecznie Zamawiający podnosi, że z warunku wskazanego przez Zamawiającego wynika,
że na wartość usługi polegającej na pielęgnacji zieleni na obszarze co najmniej 2 ha
w
wysokości co najmniej 400.000 zł składa się wartość wszystkich prac wykonywanych
w
ramach pielęgnacji zieleni. Zatem zarzut Odwołującego, że Konsorcjum wskazało szerszy
zakres prac na dowód spełnienia tego warunku tj. prace związane nie tylko z drzewami, ale
również z wycinką i nasadzeniem krzewów, koszeniem i pielęgnacją trawników oraz nie
wydzieliło wartości prac związanych z drzewami jest bezzasadny. Zamawiający nie wymagał
wskazania wartości usługi polegającej na sadzeniu i pielęgnacji drzew, ale wartości usługi
polegającej na pielęgnacji zieleni na powierzchni min. 2 ha, w ramach której powinny znaleźć
się prace polegające na wycince, nasadzeniach i pielęgnacji drzew.

Zarzuty odnoszące się do poprawienia omyłki rachunkowej:
Zamawiający wskazał, że nie było możliwości dwojakiego dokonania poprawy omyłki
rachunkowej, a jedynie jeden wynikający z zasad dotyczących wyliczania ceny oferty.
W pkt 16 SIWZ Zamawiający określił „Opis sposobu obliczania ceny”. Jednocześnie przy
interpretacji użytych w SIWZ definicji CENY należy posiłkować się definicjami wskazanymi
w
ustawie Pzp. Zgodnie ze słownikiem pojęć art. 2 pkt 1 ustawy Pzp - pod pojęciem ceny -
należy rozumieć cenę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2014 r.
o
informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. poz. 915 oraz z 2016 r. poz. 1823).
Zgodnie natomiast z definicją wskazaną w przywołanej ustawie: cena to wartość wyrażona
w
jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar
lub usługę. W cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy,
jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu
podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie się również
stawkę taryfową.
Z powyższego wynika, że Cena w rozumieniu Ustawy to cena brutto, a tym samym od
wartości brutto wskazanej w Formularzu ofertowym w pkt 5 należy dokonywać wszelkich
szczegółowych rozbić elementów składowych ceny brutto. Szczegółowe kalkulacje

dotyczące elementów składowych ceny oferty zawarte w Formularzu cenowym (tabela
elementów scalonych) mają charakter pomocniczy. W szczególności mają one charakter
informacyjny w zakresie określonego przez Zamawiającego nie podlegającego
przekroczeniu udziału procentowego prac projektowych czy nadzoru autorskiego.
Zamawiający ma obowiązek ustalić czy cena oferty nie zawiera błędów w jej wyliczeniu
w
szczególności w zakresie ustalenia stawki podatku VAT, co wynika z Uchwały Sądu
Najwyższego z dnia 20.10.2011 r. (sygn. akt III CZP 52/11 i III CZP 53/11). Tym samym
wykonawca wyliczając cenę winien w szczególności ustalać wartości netto i wartość podatku
VAT z wartości brutto. Obowiązek ustalania wartości netto na podstawie wskazanej
w
pierwszej kolejności wartości brutto wynika z art. 106e ust. 7 Ustawy o podatku od
towarów i usług z dnia 11.03.2004 r. Wykonawca winien bowiem obliczyć podatek VAT
w
oparciu o wzór określony w w/w ustawie, zgodnie z art. 106e ust. 7 i tym samym od ceny
brutto odjąć wartość podatku VAT uzyskując wartość netto. Skoro zatem zgodnie z definicją
CENY, uwzględnia się w niej podatek od towarów i usług, to w zakresie jej obliczania należy
stosować przepisy Ustawy o podatku od towarów i usług. Tam natomiast wskazane są
zasady wyliczania ceny i należnego (uwzględnionego w cenie) podatku VAT, wychodząc —
zgodnie z art. 106e ust. 7
— od wartości brutto (a nie netto — jak stara się wykazać
Odwołujący). Prawidłowość dokonywania poprawy oczywistej omyłki w sposób wskazany
powyżej potwierdza też wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 4 grudnia 2012 r. (sygn.
KIO 2603/12).
Z uwagi na powyższe Zamawiający nie zgadza się z twierdzeniem Odwołującego, że błędne
ustalenie kwoty w pozycji 6.2. kolumna 4 stanowi błąd w wyliczeniu ceny.
Dokonując działań arytmetycznych zarówno poprzez sumowania wszystkich wartości
w
kolumnie 4, jak i ustalając wartość netto w pozycji 6.2 i wychodząc od wartości brutto –
prawidłowym jest przyjęcie, ze cena w kolumnie 4 (poz. 6.2) winna wynosić 168.204,82 zł (a
nie wskazane przez konsorcjum 156.460,40 zł).
Na rozprawie Zamawiający podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Dodatkowo
stwierdził, iż prace polegające na humusowaniu z plantowaniem i obsianiem skarp, które nie
są przez Odwołującego zaliczane jako potwierdzające spełnianie warunku udziału w zakresie
pielęgnacji zieleni, zostały przez Zamawiającego przewidziane jako element przedmiotu
zamówienia w treści PFU. Ponadto wskazał, że przedmiotowy warunek należy interpretować
zgodnie z pr
zedmiotem zamówienia w ramach obecnego Postępowania.
W terminie przewidzianym przepisami ustawy Pzp przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosili wykonawcy wspólnie ubiegający się
o
udzielenie zamówienia: G&P Invest sp. z o.o., D.Sz. prowadzący działalność gospodarczą

pod nazwą „SZADEK” D.Sz., M.P. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą PBH
ELSAT M.P., Ogrody Zofii sp. z o.o.,
Ż.G. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą
Grupa PRO
Ż.G. („Konsorcjum”)
Izba
stwierdziła skuteczność przystąpienia ww. wykonawców („Konsorcjum”) do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Konsorcjum swoje stanowisko w sprawie przedstawiło w formie ustnej na rozprawie.
Pierwotnie pełnomocnik Konsorcjum oświadczył, iż zarówno Formart Pracownia Architektury
s.c jak i DEMATERIA D.A.
– W. stanowią jego zasoby własne, z tym że w odniesieniu do
tego pierwszego podmiotu stwierdził również, iż miał on być podmiotem, na którego zasoby
miało się powołać Konsorcjum, a ponadto został on również wskazany jako podwykonawca,
choć faktycznie stanowi zasób własny Konsorcjum. W ocenie pełnomocnika Konsorcjum
podmioty te mogły stanowić wyłącznie zasób własny Konsorcjum, albowiem są to osoby
fizyczne prowadzące indywidualne działalności gospodarcze. Ponieważ DEMATERIA D.A. –
W.
miała stanowić wyłącznie zasób własny Konsorcjum, pełnomocnik stwierdził, że
informacja zawarta pod wykazem usług, zgodnie z którą poz. 1 i 2 wykazu stanowią
doświadczenie innych podmiotów, których zasoby zostaną oddane do dyspozycji
Konsorcjum, stanowiła omyłkę. Ponadto pełnomocnik stwierdził, iż POL DRÓG Warszawa
Sp. z o.o. miała być zgłoszona zarówno jako podwykonawca jak i podmiot trzeci, na którego
zasoby powołuje się Konsorcjum. Oświadczył, że w treści JEDZ wypełniając odpowiedź na
pytanie w sekcji C („tak”) miał na myśli wyłącznie POL DRÓG Warszawa Sp. z o.o., nie miał
na myśli ani Formart Pracownia Architektury s.c. ani DEMATERIA D.A. – W., albowiem w
związku z tym, iż są to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, były one
traktowane jako zasób własny.
Jako dowody w sprawie złożył protokół odbioru końcowego robót (nr 5/2013) z dnia 12
grudnia 2013 r.
,
Tabelę elementów scalonych - zgłoszenie płatności przejściowej nr 4 za
okres 16.07.2013 r. do 04.10.2013 r.
oraz
umowę podwykonawczą z dnia 16 sierpnia 2016 r.
zawartą pomiędzy Skanska S.A. a Ogrody Zofii Sp. z o.o.
(powołał się na pkt 39 załącznika
nr 1 do umowy).
Następnie (w ramach drugiej wypowiedzi), drugi pełnomocników Konsorcjum oświadczył, że
zmien
ia oświadczenie złożone wcześniej na rozprawie przez pierwszego pełnomocnika.
Oświadczył, że Formart Pracownia Architektury s.c. została wpisana jako podwykonawca, na
którego zasoby Konsorcjum nie będzie się powoływać. POL DRÓG Warszawa Sp. z o.o.
została wskazana jako podwykonawca, na którego zasoby Konsorcjum się powołuje, tak
samo jak DEMATERIA D.A.
– W. (także jako podwykonawca na którego zasoby Konsorcjum
się powołuje. Odpowiadając na pytanie w sekcji C („tak”) miał na myśli zarówno POL DRÓG

Warszawa Sp. z o.o. jak i DEMATERIA D.A.
– W.. Udzielając odpowiedzi na pytanie w sekcji
D („nie”) oświadczył, iż Konsorcjum nie miało zamiaru zlecać żadnych prac
podwykonawcom. Wynika to z tego, iż możliwość zgłoszenia podwykonawcy istnieje zawsze
na etapie realiza
cji zamówienia. Jednocześnie oświadczył, że złożone wcześniej
oświadczenie stanowiło omyłkę pierwszego pełnomocnika, albowiem nie miał on
wystarczająco dużej wiedzy w tym zakresie (co też pierwszy pełnomocnik potwierdził). W
pozostałym zakresie poparł stanowisko Zamawiającego.
.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody z dokumentacji Postępowania, dokumentów
załączonych przez Odwołującego do odwołania oraz złożonych na rozprawie przez
Konsorcjum.

Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron i uczestnika postępowania, na
podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz oświadczeń i stanowisk
stron oraz uczestnika postępowania, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co
następuje.


Izba ustaliła, co następuje:
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi art. 189 ust. 2
ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący jest legitymowany, zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1
ustawy Pzp, do wniesienia odwołania. Zgodnie z tym przepisem wykonawcy przysługuje
legitymacja do wniesienia odwołania, jeżeli ma (lub miał) interes w uzyskaniu zamówienia
oraz może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy
Pzp. W ocenie Izby Odwołujący wykazał spełnienie powyższych przesłanek, co nie było też
sporne.
Na podstawie dokumentacji postępowania Izba w szczególności ustaliła, co następuje:
Zgodnie z pkt 7.1.2 Wykonawcza, który powołuje się na zasoby innych podmiotów, w celu
wykazania braku istnienia wobec nich podstaw wykluczenia oraz spełniania warunków
udziału w zakresie, w jakim powołuje się na ich zasoby składa:


jednolite dokumenty,


zobowiązanie tego podmiotu do oddania swego zasobu na potrzeby wykonawcy
składającego ofertę. W celu oceny, czy wykonawca będzie dysponował niezbędnymi

zasobami w stopniu umożliwiającym należyte zamówienia publicznego oraz oceny, czy
stosunek łączący wykonawcę z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich
zasobów, zamawiający żąda dokumentu, który określa w szczególności:
a.
zakres dostępnych wykonawcy zasobów innego podmiotu;
b.
sposób wykorzystania zasobów innego podmiotu, przez wykonawcę, przy
wykonywaniu zamówienia publicznego;
c.
zakres i okres udziału innego podmiotu przy wykonywaniu zamówienia publicznego;
d.
czy podmiot, na zdolnościach którego wykonawca polega w odniesieniu do warunków
udziału w postepowaniu dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub
doświadczenia, zrealizuje roboty budowlane, których wskazane zdolności dotyczą.
W pkt 11 formularza ofertowego Konsorcjum oświadczyło, iż zrealizuje przy udziale
podwykonawcy: Formart Pracownia Architektury s.c. część zamówienia polegającą na
pracach projektowych.
W treści jednolitego dokumentu w sekcji C Części II: Informacje na temat polegania na
zdolności innych podmiotów
na pytanie:
„Czy wykonawca polega na zdolności innych podmiotów w celu spełnienia kryteriów
kwalifikacji określonych poniżej w części IV oraz (ewentualnych) kryteriów i zasad
określonych poniżej w części V?”
Członkowie Konsorcjum zaznaczyli odpowiedź: Tak.
Natomiast w odpowiedzi na pytanie zawarte w sekcji
D Części II: Informacje dotyczące
podwykonawców, na których zdolności wykonawca nie polega
na pytanie:
„Czy wykonawca zamierza zlecić osobom trzecim podwykonawstwo jakiejkolwiek części
zamówienia?”
Członkowie Konsorcjum zaznaczyli odpowiedź: Nie.
Pismem z dnia 1 września 2017 r. Zamawiający wezwał Konsorcjum, na podstawie art. 26
ust. 1 ustawy Pzp, do złożenia – aktualnych na dzień złożenia – oświadczeń i dokumentów
potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp.
Tym samym pismem (z dnia 1 września 2017 r.) Zamawiający wezwał Konsorcjum, na
podstawie art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp, do wyjaśnienia/uzupełnienia jednolitych dokumentów
złożonych przez Konsorcjum między innymi w zakresie polegania na zdolności innych
podmiotów:
„Podmioty gospodarcze wskazały, ze będą polegały na zdolności innych podmiotów w celu
spełnienia kryteriów kwalifikacji, jednakże do oferty nie dołączone zostało zobowiązanie oraz
JEDZ dla podmiotu trzeciego.


Wykonawca, który powołuje się na zasoby innych podmiotów, w celu wykazania braku
istnienia wobec nich podstaw wykluczenia oraz spełniania warunków udziału, w zakresie,
w
jakim powołuje się na ich zasoby składa:


jednolite dokumenty, oraz


zobowiązanie tego podmiotu do oddania swego zasobu na potrzeby wykonawcy
składającego ofertę.
Zgodnie z pkt 7.6.1. SIWZ w/w dokumenty winny być złożone w formie oryginału.
Jeżeli Wykonawca polega na zdolności innych podmiotów w celu spełnienia warunku udziału
– Zamawiający wzywa na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do złożenia w oryginale
zobowiązania podmiotu trzeciego oraz JEDZ dot. tego podmiotu.”
Jeśli w/w punkt jest omyłką pisarską i Wykonawca nie polega na zdolnościach podmiotów
trzecich
– Zamawiający wzywa do złożenia JEDZ wszystkie podmioty gospodarcze
(członków konsorcjum), zgodnie ze stanem faktycznym.
Ponadto
– jeśli Wykonawca polega na zdolności innych podmiotów w celu spełnienia
warunku udziału – Zamawiający zgodnie z pkt 7.3.7 TOMU I SIWZ – Poleganie na
zdolnościach lub sytuacji innych podmiotów na zasadach określonych w art. 22a ustawy oraz
na podstawie § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26.07.2016 r. w sprawie
dokumentów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz. U. poz. 1126) żąda od
wykonawcy, który polega na zdolnościach lub sytuacji innych podmiotów na zasadach
określonych w art. 22a – przedstawienia dokumentów wymienionych w pkt 7.3.2.1 – 7.3.2.9
SIWZ (…).”

Odpowiedzi na wezwanie z dnia 1 września 2017 r. Konsorcjum udzieliło pismem z dnia 12
września 2017 r. stwierdzając w nim między innymi:
„informujemy, że będziemy polegali na zdolności innych podmiotów w celu spełnienia
kryteriów kwalifikacji, tj. POL DRÓG Warszawa Sp. z o.o. w zakresie jednej z wymaganych
robót budowlanych oraz DEMATERIA D.A.-W. w zakresie wymaganych usług. W związku z
powyższym załączamy oświadczenia JEDZ, zobowiązania, wymagane oświadczenia dla
tych podmiotów oraz wymagane dokumenty ZUS, US, KRK, KRS/ceidg. Wyjaśniamy także,
że nie zamierzamy zlecić osobom trzecim (innym, niż podwykonawcy, na zdolności których
polegamy) jakiejkolwiek części zamówienia. Branże, jakie wykonamy przy udziale
podwykonawców związane są z robotami budowlanymi oraz z usługami, na których
polegamy, tj. wykonanie prac projektowych
– DEMATERIA D.A.-W. oraz montaż/budowa
obiektów małej architektury, budowa/przebudowa utwardzonychchodników/alejek,
budowa/rozbudowa/przebudowa oświetlenia na słupach – POL DRÓG Warszawa Sp. z o.o.


Konsorcjum przekazało m. in. zobowiązanie POL DRÓG Warszawa Sp. z o.o. do oddania do
dyspozycji Wykonawcy niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonywaniu
zam
ówienia dotyczące wykonania roboty budowlanej pn. „Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza
w Gdańsku” zawierające oświadczenie o uczestniczeniu w realizacji Zamówienia jako
podwykonawca („związany z Wykonawcą umową cywilnoprawną”) oraz jednolity dokument..
Konsorc
jum oświadczyło, ze w wykazie wykonanych robót budowlanych przekazanym za
pismem z dnia 12 września 2017 r., pozycje 1,2,3 oraz 4 wykazu stanowią doświadczenie
Konsorcjum, natomiast pozycja 5 (Rewitalizacja Dolnego Wrzeszcza w Gdańsku na rzecz
Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku) stanowi doświadczenie innego podmiotu, którego zasoby
zostaną oddane do dyspozycji Konsorcjum.
Ponadto, zgodnie z oświadczeniem Konsorcjum, obydwie pozycje zawarte w wykazie
wykonanych usług (1. Opracowanie dokumentacji projektowo – kosztorysowej rewaloryzacji
Zabytkowego Parku w Starym Gostkowie -
usługa wykonana na rzecz Gminy Wartkowice
oraz 2. wykonanie dokumentacji projektowo
– kosztorysowej dla zadania pn. Kształtowanie
przestrzeni publicznej w
miejscowości Leśmierz poprzez zagospodarowanie terenu parku
wraz z budową miejsc rekreacji - usługa wykonana na rzecz Gminy Ozorków) stanowią
doświadczenie innych podmiotów, których zasoby zostaną oddane Konsorcjum do
dyspozycji.
Konsorcjum przekazało m. in. zobowiązanie DEMATERIA D.A.-W. do oddania do dyspozycji
Wykonawcy niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonywaniu
zamówienia (dotyczące wykonania następujących usług: 1. wykonanie dokumentacji
projektowo
– kosztorysowej dla zadania pn. „Kształtowanie przestrzeni publicznej w
miejscowości Leśmierz poprzez zagospodarowanie terenu parku wraz z budową miejsc
rekreacji” oraz 2. opracowanie dokumentacji projektowo – kosztorysowej rewaloryzacji
Zabytkowego Parku w Starym Gostkowie), zawierające oświadczenie o uczestniczeniu w
r
ealizacji Zamówienia (w zakresie dokumentacji projektowej wraz z nadzorem autorskim)
jako podwykonawca („związany z Wykonawcą umową cywilnoprawną) oraz jednolity
dokument.
Warunek udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej zawarty
w
pkt 6.3.3.1a tiret trzeci SIWZ został przez Zamawiającego określony w następujący
sposób:
„a) wykonał należycie oraz zgodnie z przepisami prawa budowlanego i prawidłowo ukończył
nie wcześniej niż w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli
okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, co najmniej: - jedną robotę
budowlaną o wartości nie mniejszej niż 300 000,00 PLN brutto bądź dwie roboty na kwotę


minimum po 150
000,00 PLN brutto każda, polegającą/ce na budowie lub rozbudowie lub
przebudowie fontann lub sztucznych zbiorników wodnych z wyłączeniem tych z naturalnym
dnem.”


W powyższym zakresie Konsorcjum wskazało następującą robotę budowlaną:
Lp.
Nazwa
i
adres
odbiorcy
Rodzaj
wykonanych/zakończonych
robót
budowlanych,
miejsce
wykonania oraz opis wykonanych
robót,
w
tym
potwierdzający
spełnienie warunku opisanego w pkt
6.3.3.1. lit. a SIWZ
Wartość
robót
budowlanych
brutto (PLN)
Data
wykonania
robót
(zakończenia)
(dzień miesiąc –
rok)
2.
Zakład
Robót
Specjalistycznych
Sp.
z
o.o.,
ul.
Korfantego 17, 43

200 Pszczyna
Przebudowa i budowa terenów o
powierzchni ok. 11 600 m2 w zakresie
modernizacji 4 skwerów położonych
na terenie miasta, przy drodze
krajowej nr 71 i drodze powiatowej nr
710. Inwestycja obe
jmowała:
1. roboty drogowe i
nawierzchniowe,
2.
małą architekturę, zieleń oraz
urządzenia zabawnicze
3. roboty elektryczne
4. roboty wod
– kan
5. roboty konstrukcyjne (budowa
fontann)
Roboty z pozycji 1
– 4 – łączna
wartość

2 948 969,28 PLN
Roboty z pozycji nr
5
– 983 419,44
PLN.
30.11.2013

Pismem z dnia 10 października 2017 r., działając na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp,
Zamawiający wezwał Konsorcjum między innymi do wyjaśnienia jaka była wartość budowy
fontanny.
Odpowiedzi na powyższe Konsorcjum udzieliło pismem z dnia 13 października 2017 r.
oświadczając, iż „wartość budowy fontanny wynosiła 838 997,76 zł brutto”.

Warunek udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej zawarty
w
pkt 6.3.3.1b tiret drugi SIWZ został przez Zamawiającego określony w następujący
sposób:
„b) w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie: - wykonał należycie lub należycie


wykonuje jedną usługę o wartości minimum 400 000,00 PLN brutto bądź dwie usługi
o
wartości minimum 200 000,00 PLN brutto każda, polegającą/ce na wycince, nasadzeniach
i pielęgnacji drzew w parkach, zieleńcach lub innych terenach zieleni zorganizowanej
o
łącznej powierzchni terenu objętego pielęgnacją zieleni min. 2 ha.”

W powyższym zakresie Konsorcjum wskazało następującą usługę:
Lp.
Nazwa i adres odbiorcy
Rodzaj wykonanych/zakończonych
robót
budowlanych,
miejsce
wykonania oraz opis wykonanych
robót,
w
tym
potwierdzający
spełnienie warunku opisanego w
pkt 6.3.3.1. lit. a SIWZ
Wartość
robót
budowlanych
brutto (PLN)
Data
wykonania
robót
(zakończenia)
(dzień miesiąc –
rok)
1.
Skanska S.A., ul. Gen.
J. Zajączka 9, 01-518
Warszawa
Prace polegające na nasadzeniu,
wycince
wraz
z
frezowaniem,
nasadzeniach
drzew
oraz
nasadzeniach
krzewów
wykonywanie
na
powierzchni
32 300 m2 wraz z wykonywaniem
prac pielęgnacyjnych, tj. koszenie
trawy, podlewanie i nawożenie
drzew i krzewów oraz trawników,
ochrona za pomocą środków
ochrony roślin, cięcie pielęgnacyjne
649 341,69 PLN
23.12.2016 r.

Ponadto, pismem z dnia 1 września 2017 r. Zamawiający dokonał poprawy miedzy innymi
następującej oczywistej omyłki rachunkowej:
„Formularz cenowy (Tabela elementów scalonych) – Zadanie 2 – PRAWO OPCJI
W pozycji 6.2 kolumna 4
– zamiast 156 460,40 zł winno być 168 204,82 zł
Cena, która ocenia Zamawiający w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oraz
którą następnie stosuje z Wykonawcą w rozliczeniach z Zamawiającym to cena brutto.
Wobec faktu, iż stosowana do rozliczeń z Zamawiającym jest cena brutto – Zamawiający
przyjął, iż Wykonawca ustalił najpierw cenę brutto za wykonanie przedmiotu zamówienia
i
podał ją w tabeli elementów scalonych. Zamawiający przyjął, iż następnie – zgodnie z art.
106e pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11.03.2004 r. (t.j. Dz. U. z 2017 r.
poz. 1221) Wykonawca obliczył podatek VAT w oparciu o wzór określony w w/w ustawie,
zgodnie z art. 106e pkt 7, a następnie od ceny brutto odjął wartość podatku VAT uzyskując
wartość netto.


Wobec powyższego Zamawiający poprawił poz. 6.2. kolumna 4 – zamiast 156 460,40 zł
winno być 168 204,82 zł (różnica miedzy wartościami 206 891,93 – 38 687,11).
Dodatkowo należy zaznaczyć, że z podsumowania całej kolumny 4 oraz całej tabeli
elementów scalonych dla Zadania 2 również wynika, że w pozycji 6.2 winna być wartość
168.204,82 zł. Poprawienie wartości w w/w sposób nie prowadzi do zmiany wartości ceny
oferty.
Tym samym uzasadnione jest poprawienie oczywistej omyłki – ceny netto w poz. 6.2.”


Izba zważyła, co następuje:

Odwołanie nie podlega uwzględnieniu.
Zarzuty odnoszące się do powołania się przez Konsorcjum na zasoby podmiotów trzecich
oraz wskazania podwykonawców:
Dokonując oceny tych zarzutów, jak i czynności Zamawiającego, do których te zarzuty się
odnoszą, niewątpliwie należy uwzględnić stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej (dalej także jako „Trybunał”) wyrażone w wyroku z dnia 4 maja 2017 r.
w sprawie C
– 387/14 (tzw. wyrok w sprawie Esaprojekt). Wykładni obecnie obowiązujących
przepisów ustawy Pzp z uwzględnieniem ww. stanowiska Trybunału należy jednak
dokonywać mając na uwadze dokonaną w tym zakresie zmianę stanu prawnego w związku
z
wejściem w życie nowych dyrektyw europejskich w sprawie zamówień publicznych oraz
przepisów nowelizacji ustawy Pzp z dnia 22 czerwca 2016 r. wdrażających te dyrektywy do
porządku krajowego.
W wyroku w sprawie Esaprojekt Trybunał stwierdził, iż „art. 51 dyrektywy 2004/18 w związku
z art. 2 tej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie temu, by
po upływie terminu zgłoszeń do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego wykonawca przekazał instytucji zamawiającej, w celu wykazania, że spełnia on
warunki uczestnictwa w postępowaniu w sprawie udzielenia zamówienia publicznego,
dokumenty, których nie zawierała jego pierwotna oferta, takie jak umowa zamówienia
zrealizowanego przez podmiot trzeci oraz jego zobowiązanie do oddania do dyspozycji tego
wykonawcy zdolności i środków niezbędnych do realizacji rozpatrywanego zamówienia.

W stanie faktycznym ww. sprawy wykonawca, który pierwotnie w zakresie postawionego
przez zamawiającego warunku udziału w postępowaniu dotyczącego doświadczenia
powoływał się na zasoby własne, a dopiero po przeprowadzeniu przez zamawiającego
procedury wyjaśniającej na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp (nakazanej wyrokiem Izby),
a następnie procedury uzupełniania dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp,

przedstawił nowy wykaz dostaw, w którym powołał się na zasoby podmiotu trzeciego oraz
przedstawił zobowiązanie tego podmiotu do oddania zasobów niezbędnych do wykonania
zamówienia. Powołanie się na zasoby podmiotu trzeciego nastąpiło zatem po dokonaniu
przez zamawiającego negatywnej oceny podmiotowej w odniesieniu do kwestii spełniania
ww. warunku udziału w postępowaniu w sytuacji, gdy pierwotnie, tj. na etapie składania ofert,
wykonawca ten powoływał się w tym zakresie wyłącznie na własne zasoby. Takie późniejsze
powołanie się na zasoby podmiotu trzeciego zostało uznane przez Trybunał za
niedopuszczalne.
Uzupełniająco należy dodać, iż na gruncie poprzednio obowiązującego stanu prawnego
(tj. w
okresie obowiązywania przepisów ustawy Pzp stanowiących implementację do
porządku krajowego przepisów dyrektywy 2004/18) wykonawcy wraz z ofertą obowiązani byli
złożyć wszystkie dokumenty, tak na potwierdzenie spełniania warunków udziału
w
postępowaniu, braku podstaw wykluczenia, jak i spełnienia warunków dotyczących
oferowanego przedmiotu zamówienia. Zamawiający obowiązani byli dokonać pełnej oceny –
zarówno podmiotowej, jak i przedmiotowej wszystkich złożonych ofert. Natomiast na gruncie
obecnie obowiązujących przepisów zamawiający co do zasady (z pewnymi odrębnościami
w
odniesieniu do procedury zwykłej oraz procedury odwróconej) w pierwszej kolejności
dokonuje badania wstępnego oświadczenia, które w przypadku postępowań o wartości
zamówienia równej lub przekraczającej kwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp składane jest w formie jednolitego dokumentu.
Dokumenty i oświadczenia potwierdzające okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1
ustawy Pzp, żądane są wyłącznie od wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona.
Zasada ta ma również zastosowanie w przypadku procedury odwróconej. Jak to zostało
wyjaśnione w opinii prawnej Urzędu Zamówień Publicznych pt. „Na czym w praktyce polega
tzw. „procedura odwrócona” uregulowana w art. 24aa ustawy Pzp? [www.uzp.gov.pl]
:
Procedura ta polega zatem na tym, że zamawiający (…) W pierwszej kolejności dokonuje on
oceny ofert pod kątem przesłanek odrzucenia oferty (art. 89 ust. 1 ustawy Pzp) oraz
kryteriów oceny ofert opisanych w SIWZ, po czym dopiero wyłącznie w odniesieniu do
wykonawcy, którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza (uplasowała się na
najwyższej pozycji rankingowej), dokonuje oceny podmiotowej wykonawcy, tj. bada
oświadczenie wstępne, a następnie żąda przedłożenia dokumentów w trybie art. 26 ust. 1
lub 2 ustawy Pzp.

Jak wynika natomiast z innej opinii Urzędu Zamówień Publicznych „Czy zobowiązanie
podmiotu trzeciego powinno zostać załączone do oferty lub wniosku o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu, czy też powinno zostać złożone w trybie procedury wynikającej
z
art. 26 ust. 1 i 2 ustawy Pzp? [www.uzp.gov.pl]: Zobowiązanie podmiotu trzeciego albo inny


dokument, służący wykazaniu udostępnienia wykonawcy potencjału przez podmiot trzeci
w
zakresie określonym w art. 22a ust. 1 ustawy Pzp, stanowi potwierdzenie, że określony
potencjał dla wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu został wykonawcy
faktycznie udostępniony. Zobowiązanie to stanowi punkt wyjścia do oceny spełniania
warunków udziału w postępowaniu dokonywanej przez zamawiającego w pierwszej
kolejności w oparciu o wstępne oświadczenia wykonawców składane - w zamówieniach
powyżej progów UE - na formularzu jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia, zaś
w zamówieniach poniżej progów UE – w ramach „zwykłego” oświadczenia wykonawcy.
Dla dokonania wstępnej oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu niezbędne jest
ustalenie, w jakim zakresie wykonawca wykazuje spełnianie warunków samodzielnie,
a w
jakim korzysta z potencjału podmiotu trzeciego i jaki zakres tego potencjału został
wykonawcy udzielony, do ustalenia czego niezbędny jest wskazany dokument.”

Należy również wskazać, iż zgodnie z przepisem art. 26 ust. 3 ustawy Pzp jeżeli wykonawca
nie złożył oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1, oświadczeń lub dokumentów
potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub innych dokumentów
niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, oświadczenia lub dokumenty są
niekompletne, zawierają błędy lub budzą wskazane przez zamawiającego wątpliwości,
zamawiający wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania
wyjaśnień w terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub
poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne
byłoby unieważnienie postępowania.
Z powyższego wynika, iż przepis art. 26 ust. 3 ustawy Pzp znajduje zastosowanie zarówno
na etapie dokonywania oceny wstępnego oświadczenia, w tym oświadczenia złożonego
w formie jednolitego dokumentu, a
następnie także na kolejnym etapie – tj. w odniesieniu do
dokumentów złożonych przez wykonawcę (na podstawie art. 26 ust. 1 lub ust. 2 ustawy
Pzp), którego oferta została najwyżej oceniona.
Jak wskazuje się w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej w odniesieniu do
przywoływanego powyżej wyroku Trybunału w sprawie Esaprojekt: „Trybunał przesądził
zatem, że w sytuacji, gdy wykonawca składając ofertę dla potwierdzenia spełnienia
konkretnego warunku udziału opiera się jedynie na własnych zdolnościach, a okaże się, że
przedłożone przez niego oświadczenia dokumenty i nie potwierdzają spełnienia tego
warunku, nie może w ramach uzupełnienia na wezwanie zamawiającego przedstawić
dokumentów podmiotów trzecich i dopiero na tym etapie powołać się na ich zdolności w celu
wykazania spełniania warunku. (…) dyrektywa 2014/24/UE nadal nie przewiduje możliwości
powołania się na zdolności podmiotów trzecich w ramach wyjaśniania i uzupełniania


dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału przez wykonawcę, który
w mom
encie składania oferty opierał się jedynie na własnych zdolnościach. W tym właśnie
zakresie zastosowanie znajdzie zakaz sformułowany przez Trybunał w omawianym wyroku
w sprawie Esaprojekt.

” (np. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 sierpnia 2017 r.,
sygn. akt KIO 1581/17).
Mając na uwadze powyższe, Izba uznała, iż w okolicznościach rozpatrywanej sprawy, do
których odnoszą się zarzuty postawione przez Odwołującego, nie doszło do naruszenia
zakazu sformułowanego przez Trybunał w wyroku w sprawie Esaprojekt. Zauważyć należy,
iż Konsorcjum w treści jednolitego dokumentu wskazało na powoływanie się na zasoby
podmiotów trzecich na potwierdzenie spełniania warunków udziału w Postępowaniu.
Jednocześnie Konsorcjum przekazało w tym zakresie niepełne informacje oraz nie załączyło
dokumentów wymaganych na tym etapie w odniesieniu do podmiotów trzecich
(zobowiązanie oraz jednolity dokument), co uzasadniało zastosowanie procedury
uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Dopiero zatem w wyniku
ud
zielenia odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego nastąpiło określenie zakresu polegania
na zasobach podmiotów trzecich. Co niezwykle istotne, określenie zakresu polegania na
zasobach podmiotów trzecich nastąpiło przed dokonaniem przez Zamawiającego oceny
doku
mentów i oświadczeń złożonych przez Konsorcjum na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w Postępowaniu. Nie doszło zatem w ocenie Izby do dokonania
niedozwolonej zmiany w zakresie powoływania się na zasoby podmiotów trzecich, a jedynie
do uzupełnienia przez Konsorcjum oświadczenia zawartego w tym zakresie w jednolitym
dokumencie.
Jednocześnie Izba uważa, iż zakresu powoływania się na zasoby podmiotów trzecich nie
można było wnioskować na podstawie informacji zawartych przez Konsorcjum w pkt 11
formularz
a oferty, odnoszącego się do żądania Zamawiającego sformułowanego w związku
z
treścią art. 36b ust. 1 ustawy Pzp. W tym zakresie skład orzekający podziela stanowisko
wyrażane w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej, iż wymóg wskazania
podwykonawców w związku z treścią art. 36b ust. 1 ustawy Pzp nie ma charakteru
bezwzględnego, a zaniechanie podania wyczerpujących informacji w tym zakresie nie może
skutkować wyciąganiem wobec wykonawców negatywnych konsekwencji w postaci
odrzucenia oferty. Wynika to przed
e wszystkim z tego, iż przepisy art. 36b, a także 36ba
ustawy Pzp odnoszą się do etapu realizacji umowy (a nie etapu oceny oraz wyboru oferty
najkorzystniejszej). Wykonawcy nie muszą znać pełnej listy podwykonawców na etapie
składania oferty, a ich wskazanie może nastąpić także na etapie realizacji umowy.
Informacje dotyczące podwykonawców nie stanowią zatem treści oferty sensu stricto.
Podanie zakresu prac, które będą wykonane przez podwykonawcę ma charakter wyłącznie

informacyjny (przykładowo: wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 4 sierpnia 2017 r.,
sygn. akt KIO 1528/17 i powołane tam dotychczasowe orzecznictwo Izby).
Wymaga podkreślenia, iż jak to zostało wskazane w przywołanych powyżej postanowieniach
SIWZ, informacje dotyczące powoływania się na zasoby podmiotu trzeciego miały wnikać
z
treści jednolitego dokumentu wykonawcy oraz załączonego do niego oświadczenia
zawierającego zobowiązanie podmiotu trzeciego i jednolitego dokumentu dotyczącego tego
podmiotu, a nie z treści pkt 11 formularza oferty, przewidzianego w celu wypełnienia innych
przepisów ustawy Pzp.
Ponadto Izba wskazuje, iż rozpoznając przedmiotowe zarzuty oparła się – mając na uwadze
obowiązującą w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego zasadę pisemności –
na oświadczeniach, jakie w tym zakresie składane były przez Konsorcjum w formie pisemnej
w toku postępowania, a pominęła sprzeczne ze sobą oświadczenia ustne składane w toku
rozprawy. W szczególności nie zasługiwało na uwzględnienie oświadczenie złożone na
rozprawie przez pierwsz
ego pełnomocnika, sprostowane następnie przez drugiego
pełnomocnika. Treść tego oświadczenia tak dalece odbiegała od treści złożonych
w
postępowaniu oświadczeń i dokumentów, iż – przy uwzględnieniu również sposobu
argumentowania odnoszącego się raczej do innych ustaw, niż ustawa Pzp – w ocenie Izby
mogła ona potwierdzać co najwyżej brak wiedzy pełnomocnika odnośnie okoliczności
związanych ze złożeniem oferty przez Konsorcjum, jak i mających w tym zakresie
zastosowanie regulacji przepisów ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe, Izba uznała, iż zarzuty odnoszące się do powołania się przez
Konsorcjum na zasoby podmiotów trzecich oraz dotyczące wskazania podwykonawców nie
potwierdziły się. W ocenie Izby, w ramach postawionych w odwołaniu zarzutów: nie doszło
do ni
ezgodnej z przepisami ustawy Pzp istotnej zmiany treści oferty, jak również nie
stwierdziła Izba ziszczenia się przesłanki odrzucenia oferty. W konsekwencji powyższego,
nie doszło również do naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w związku z art. 84 ust. 1 oraz art.
87 ust. 1 ustawy Pzp.

Zarzuty odnoszące się do warunków udziału w Postępowaniu:
Warunek określony w pkt 6.3.3.1a tiret trzeci SIWZ:
W odniesieniu do tego zarzutu Izba stwierdziła, że wątpliwości dotyczące wartości budowy
fontanny zostały wyjaśnione w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Pismem z dnia 10 października 2017 r., działając na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp,
Zamawiający wezwał Konsorcjum między innymi do wyjaśnienia jaka była wartość budowy

fontanny. Odpowiedzi na
powyższe Konsorcjum udzieliło pismem z dnia 13 października
2017 r. oświadczając, iż „wartość budowy fontanny wynosiła 838 997,76 zł brutto”.
Okoliczność ta została dodatkowo potwierdzona przez Konsorcjum w trakcie rozprawy
poprzez złożenie w postaci dowodu dokumentu pn. Tabela elementów scalonych. Zgłoszenie
płatności przejściowej nr 4 za okres: 16.07.2013 r. ÷ 04.10.2013
r. Dowód ten Odwołujący
kwestionował w ten sposób, iż w jego ocenie nie wynikał z niego zakres prac dotyczący
budowy fontann faktycznie
wykonanych przez Członka Konsorcjum – Przedsiębiorstwo
Budowlano Handlowe „ELSAT” M.P., który w ramach realizacji tego zadania występował w
charakterze podwykonawcy. Jednakże trzeba wskazać, że okoliczność ta wynikała z
podstawowego dokumentu, jaki został w tym zakresie przedstawiony w trakcie
postępowania, tj. z treści złożonych referencji.
W konsekwencji powyższego Izba nie stwierdziła również wprowadzenia w błąd
Zamawiającego przez Konsorcjum.

Warunek określony w pkt 6.3.3.1b tiret drugi SIWZ:
Odnosząc się do tego zarzutu na wstępie należy podkreślić, iż jak wskazuje się
w
orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej Izba bada odwołanie wyłącznie w granicach
zarzutów odwołania; zarzut składa się z podstawy faktycznej i prawnej. O ile braki
w
zakreśleniu podstawy prawnej co do zasady mogą nie być istotne dla postępowania
odwoławczego – podstawę prawną można wywieść z prawidłowo sformułowanej podstawy
faktycznej zwykle w sposób niebudzący wątpliwości – to podstawa faktyczna zakreślona
w
odwołaniu nie może zostać rozszerzona ani uzupełniona na późniejszym etapie (co nie
stoi na przeszkodzie przedstawieniu na rozprawie dowodów na poparcie okoliczności
przywołanych w odwołaniu.)
Warunek udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej zawarty
w
pkt 6.3.3.1b tiret drugi SIWZ został przez Zamawiającego określony w następujący
sposób:
„b) w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie: - wykonał należycie lub należycie
wykonuje jedną usługę o wartości minimum 400 000,00 PLN brutto bądź dwie usługi
o
wartości minimum 200 000,00 PLN brutto każda, polegającą/ce na wycince, nasadzeniach
i pielęgnacji drzew w parkach, zieleńcach lub innych terenach zieleni zorganizowanej
o
łącznej powierzchni terenu objętego pielęgnacją zieleni min. 2 ha.”


W ocenie Izby istnieje kilka sposób interpretacji przedmiotowego warunku – w szczególności
takie, iż należało wykazać się wykonaniem lub wykonywaniem usługi lub usług o wskazanej
wart
ości:
(1) polegających na pielęgnacji zieleni, w tym na wycince, nasadzeniach i pielęgnacji drzew,
z tym że zarówno czynności wycinki, jak i nasadzenia nie dotyczyły wyłącznie drzew,
a
usługa lub usługi miały być wykonane lub być wykonywane na terenie min. 2ha
[
interpretacja prezentowana przez Zamawiającego];
(2) wyłącznie polegających na wycince drzew, nasadzeniach drzew [a w drugiej wersji
nasadzeniach drzew i krzewów] oraz pielęgnacji drzew, z tym że łączna wartość tych prac
miała wynosić kwotę wskazaną w treści warunku przez Zamawiającego, a wszystkie te prace
miały być wykonane na terenie wynoszącym min. 2ha, z tym że odnośnie wymogu
dotyczącego wartości wszystkie prace miały wyłącznie odnosić się do drzew [dwie wersje
interpretacji warunku prezentow
ane przez Odwołującego
];
(3) wyłącznie polegających na wycince, nasadzeniach i pielęgnacji drzew, z tym że
wyłącznie prace dotyczące pielęgnacji miały odnosić się do drzew, wartość wszystkich tych
prac miała wynosić kwotę wskazaną przez Zamawiającego w treści warunku, a prace te
łącznie miały zostać wykonane lub być wykonywane na terenie min. 2ha.
Trzeba przy tym zauważyć, iż sam Odwołujący nie prezentował jednolitej wykładni
przedmiotowego warunku, albowiem w jednym miejscu wskazywał, iż wszystkie czynności,
tj.
zarówno wycinka, nasadzenia, jak i pielęgnacja miały dotyczyć drzew (w odniesieniu do
kwestii wartości usługi lub usług), a w innym, iż prace polegające na nasadzeniach mogły
dotyczyć zarówno drzew, jak i krzewów (w odniesieniu do kwestii wymaganego obszaru).
Zgodnie z orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, wszelkie niejasności, nieścisłości
treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia należy rozpatrywać na korzyść
wykonawcy. Jak wskazała Izba w wyroku z dnia 16 kwietnia 2015 r. (sygn. akt KIO 660/15)
„obowiązuje swoista „święta” zasada, że wszelkie niejasności, dwuznaczności, niezgodności
postanowień SIWZ należy rozpatrywać na korzyść wykonawców.” W wyroku
z 7
października 2013 r. (sygn. akt KIO 2260/13) Izba stwierdziła, że „wszelkie niejasności
w
treści dokumentacji sporządzonej przez zamawiającego należy tłumaczyć na korzyść
wykonawców, zaś ewentualne błędy popełnione w toku postępowania przez zamawiającego
nie mogą wpływać negatywnie na sytuację wykonawców, biorących udział w postępowaniu.”
Podobne st
anowisko zajmowane jest w orzecznictwie sądowym. Przykładowo, jak stwierdził
Sąd Okręgowy w Nowym Sączu w wyroku z dnia 18 marca 2015 r. (sygn. akt III Ca 70/15):
„Zapisy w SIWZ (...) muszą mieć charakter precyzyjny i jednoznaczny, a wątpliwości
powstałe na tym tle muszą być rozstrzygane na korzyść wykonawcy. Obowiązek takiego

formułowania i tłumaczenia ma na celu realizację zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania wszystkich wykonawców przystępujących do przetargu (…).”.
Ponadto, w myśl art. 190 ust. 1 ustawy Pzp postępowanie odwoławcze jest postępowaniem
kontradyktoryjnym -
strony i uczestnicy postępowania odwoławczego obowiązani są
wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ciężar
dowodu, zgodnie z art. 6 Kodeksu Cywilnego w zw. z art. 14 ustawy Pzp spoczywa na
osobie, która z danego faktu wywodzi skutki prawne. Ciężar dowodu rozumieć należy
z
jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu (w tym
przypadku Krajowej Izby Odwoławczej) dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej
konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku, lub jego nieskuteczności, zaś tą
konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik postępowania.
Powyższe dotyczy w szczególności twierdzeń Odwołującego prezentowanych na rozprawie
w związku z przedstawionym przez Konsorcjum dowodem w postaci umowy
podwykonawczej z dnia 16 sierpnia 2016 r. wraz z załącznikami. W odniesieniu do
załącznika do tej umowy, tj. przedmiaru robót Odwołujący stwierdził, że dla oceny spełnienia
warunku udziału w Postępowaniu określonego w pkt 6.3.3.1b tiret drugi SIWZ należy wziąć
pod uwagę wyłącznie drugi wiersz w dziale 5.1 humusowanie i obsianie trawą
tj.
humusowanie terenów przeznaczonych pod rabaty obsadzone krzewami, gdyż w treści
warunku wyraźnie wskazano, że chodzi o prace polegające na wycince, nasadzeniach
i
pielęgnacji drzew w parkach. Humusowanie terenów przeznaczonych pod rabaty
obsadzone krzewami wchodzi w skład nasadzeń tj. należy je zaliczyć do oceny
przedmiotoweg
o warunku, natomiast prace polegające na humusowaniu z plantowaniem
i
obsianiem skarp nie mogą być uwzględnione, gdyż w treści warunku nie ma mowy
o
trawnikach. Powyższa kwestia nie została jednak w żaden sposób przez Odwołującego
udowodniona. Należy przy tym wskazać, iż zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka
Polskiego PWN termin „nasadzenie” odnosi się do roślin, krzewów lub drzew posadzonych
w
dużej liczbie na jakimś terenie, a termin „nasadzić — nasadzać” oznacza między innymi
umieścić sadzonki roślin, krzewów lub drzew w ziemi. Do roślin zalicza się niewątpliwie
również trawy. W ocenie Izby jest możliwe, iż W.ka wykładnia terminu „nasadzenie” wynika
ze sposobu posługiwania się tym pojęciem w ramach języka naukowego lub branżowego,
jednakże stanowi to wyłącznie domysły składu orzekającego Izby, a kwestia ta w żaden
sposób nie została przez Odwołującego wykazana.
Ponadto, w ocenie Izby na gruncie przedmiotowego warunku nie można za przekonującą
uznać wykładnię, iż wszystkie czynności wskazane w pkt 6.3.3.1b tiret drugi SIWZ miały
odnosić się do drzew, co między innymi nie wynika wprost z treści tego warunku, a ponadto
byłoby nie do pogodzenia z zachowaniem zasady proporcjonalności (w nawiązaniu

do przedmiot
u danego zamówienia) przy sposobie formułowania warunku udziału
w
postępowaniu.
Należy przy tym stwierdzić, iż Izba może uwzględnić odwołanie i np. nakazać
zamawiającemu wezwanie innego wykonawcy do złożenia wyjaśnień, w przypadku gdy
odwołujący dowiedzie, że istnieją wątpliwości co do faktu spełniania przez tego innego
wykonawcę określonego warunku udziału w postępowaniu, a nie w przypadku zaistnienia na
tle twierdzeń odwołania wątpliwości co do tego, czy zarzuty stawiane w odwołaniu są
uzasadnione.
W treści odwołania Odwołujący wskazał również, iż „Dodatkowo wątpliwości budzą
Referencje udzielane partnerowi Konsorcjum
– spółce Ogrody Zofii sp. z o.o. Referencje te
zostały wystawione przez Pana M.S., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
Szkółki S.. Z uwagi na fakt, że Pan Marcin S. pełni w spółce Ogrody Zofii sp. z o.o. funkcję
Prezesa zarządu, de facto poleca współpracę sam ze sobą, co czyni wiarygodność
wystawionych referencji wątpliwą.
” Nie jest jednak wiadome, czy powyższe twierdzenie
stanowiło wyrażenie przez Odwołującego pewnych wątpliwości, czy też stanowiło
samodzielny zarzut, albowiem Odwołujący kwestii tej w żaden sposób nie rozwinął, w
szczególności nie wskazał w tym zakresie naruszenia przepisów ustawy Pzp przez
Zamawiającego, jak i co w związku z ww. okolicznościami Zamawiający winien uczynić czy
też jakie czynności powinna nakazać Zamawiającemu Izba w tym zakresie. Ponadto,
w
ustawie Pzp brak jest regulacji nakazujących nieuwzględnianie referencji wystawianych
w
takich okolicznościach, jak to miało miejsce w odniesieniu do referencji wystawionych
Ogrody Zofii sp. z o.o. Odwołujący nie przedstawił przy tym dowodów, z których wynikałoby,
iż prace referencyjne w rzeczywistości nie zostały wykonane lub zostały wykonane wadliwie.
Mając zatem na uwadze powyższe, a w szczególności okoliczność kilku możliwych wykładni
przedmiotowego warunku, zasadę rozstrzygania wątpliwości na korzyść wykonawcy, a także
nie sprostanie przez Odwołującego obowiązkowi udowodnienia stawianego zarzutu, Izba
uznała, iż zarzut ten nie może zostać uwzględniony.
W konsekwencji powyższego Izba nie stwierdziła również wprowadzenia w błąd
Zamawiającego przez Konsorcjum.

Zarzuty odnoszące się do poprawienia omyłki rachunkowej:
Oprócz przedstawionej przez Zamawiającego argumentacji dotyczącej sposobu rozumienia
pojęcia ceny oraz sposobu jej ustalenia w związku z przywołanymi przepisami ustawy
o
podatku od towarów i usług, Izba rozpoznając ten zarzut wzięła przede wszystkim pod
uwagę, iż tylko jeden sposób poprawienia omyłki wynika wprost z danych liczbowych

zawartych w formularzu cenowym. Przy uwzględnieniu dokonanej poprawki, zgadzały się
sumowania danych liczbowych w pozostałych kolumnach, wyniki końcowe dokonanych
operacji matematycznych, w tym łączne kwoty przeniesione do formularza ofertowego.
Dokonując poprawienia omyłki w inny sposób, pozostałe wyniki operacji matematycznych
okazałaby się niepoprawne. Mając zatem na uwadze powyższe, Izba stwierdziła, iż nie ma
żadnych wątpliwości co do tego, iż w treści formularza cenowego doszło do popełnienia
przez Konsorcjum omyłki rachunkowej, sposób jej poprawienia jest tylko jeden, a przy tym
jest on oczywisty. W związku z tym Izba uznała, iż Zamawiający w sposób prawidłowy
dokonał poprawienia oczywistej omyłki rachunkowej w pozycji 6.2 kolumnie czwartej
formularza cenowego, a w konsekwencji podniesiony w tym zakresie zarzut odwołania nie
zasługiwał na uwzględnienie. Nie doszło do naruszenia przez Zamawiającego przepisów:
art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp.

Biorąc pod uwagę powyższy stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła, jak
w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp
oraz § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238, ze zm.), stosownie do
wyniku postępowania.

Przewodniczący: …..……………………………


Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie