rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-10-14
rok: 2014
data dokumentu: 2014-10-14
rok: 2014
sygnatury akt.:
KIO 2012/14
KIO 2012/14
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 października 2014 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 września 2014 r. przez
wykonawcę
E. W., prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Instalacyjno-Budowlane
„WASKOP”
E.
W.,
ul. Walecznych 9a/14, 09-409 Płock w postępowaniu prowadzonym przez Wodociągi
Płockie Sp. z o.o., ul. Harc. A. Gradowskiego 11, 09-402 Płock
przy udziale wykonawcy:
M. Sp. z o.o., ul. Płocka 164, 87-800 Włocławek,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 września 2014 r. przez
wykonawcę
E. W., prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Instalacyjno-Budowlane
„WASKOP”
E.
W.,
ul. Walecznych 9a/14, 09-409 Płock w postępowaniu prowadzonym przez Wodociągi
Płockie Sp. z o.o., ul. Harc. A. Gradowskiego 11, 09-402 Płock
przy udziale wykonawcy:
M. Sp. z o.o., ul. Płocka 164, 87-800 Włocławek,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę
E. W., prowadzącą działalność
gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Instalacyjno-Budowlane „WASKOP”
E.
W.,
ul.
Walecznych
9a/14,
09-409
Płock
i
zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20
000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
E. W.,
prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Instalacyjno-
Budowlane
„WASKOP”
E.
W.,
ul.
Walecznych
9a/14,
09-409 Płock tytułem wpisu od odwołania.
KIO 2012/14
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w
Płocku.
Przewodniczący: ……………………………..............
KIO 2012/14
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym przez
Wodociągi Płockie Sp. z o.o. (dalej „zamawiający”) w trybie przetargu nieograniczonego dla
zadania „Odbudowa i rozbudowa kolektora zrzutowego odprowadzającego ścieki
z oczyszczalni w Maszewie do Wisły”, wykonawca E. W., prowadząca działalność
gospodarczą pod firmą: Przedsiębiorstwo Instalacyjno-Budowlane E. W. (dalej „odwołujący”)
złożył odwołanie, zarzucając zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z
dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.)
[dalej „ustawa Pzp”]:
1. art.89 ust. 1,2 i 5, poprzez niewłaściwe jego zastosowanie,
2. art. 91 ust. 1, poprzez nie wybranie oferty najkorzystniejszej,
3. art. 87 ust. 1, poprzez jego nie zastosowanie celem wyjaśnienia treści oferty
odwołującego się,
4. art. 24 ust. 2 pkt 4, poprzez niewłaściwe jego zastosowanie,
5. art. 84 ust. 1, poprzez błędne jego zastosowanie.
Odwołujący wniósł o:
1. unieważnienie czynności odrzucenia z postępowania o udzielenie zamówienia
odwołującego się,
2. unieważnienie
czynności
zamawiającego
polegającej
na
wyborze
oferty
najkorzystniejszej,
3. powtórzenie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty
odwołującego się.
Odwołujący podał, że zamawiający wskazał jako podstawę odrzucenia jego oferty
art. 89 ust. 1 pkt 1,2,5 ustawy Pzp, zaś z treści uzasadnienia faktycznego wynika, że
powodem odrzucenia było złożenie oświadczenia woli w pkt 11 oferty, iż odwołujący nie
będzie powierzał wykonania zadania podwykonawcom, podczas gdy w piśmie z 12.09.2014r.
złożył nowe oświadczenie woli, że będzie korzystał z podwykonawców, co w ocenie
zamawiającego skutkuje niezgodnością oferty z ustawą, tj. z art. 84 ust. 1 ustawy Pzp, jak
również z pkt. 14.1,21, 35 SIWZ, co oznacza, że winna być odrzucona na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Pzp.
Odwołujący podał nadto, że w dalszej części uzasadnienia zamawiający stwierdził, że
na podstawie art. 26 ust 3 i 4 ustawy Pzp ma prawo żądać od wykonawców złożenia
wyjaśnień co do treści złożonych dokumentów i w związku z powyższym 12.09.2014r.
zobowiązał odwołującego się do złożenia wyjaśnień w zakresie wskazania, jaki charakter
KIO 2012/14
prawny lub faktyczny łączy wykonawcę z podmiotami trzecimi udostępniającymi
odwołującemu swój potencjał na podstawie art. 26 ust.2b ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał również, że złożone przez odwołującego wyjaśnienia dotyczące
zobowiązania podmiotu trzeciego, zamawiający uznał za nie wskazujące jednoznacznie na
faktyczną możliwość korzystania przez odwołującego z tych zasobów w trakcie realizacji
zamówienia, w konsekwencji czego zamawiający uznał, że odwołujący nie uwiarygodnił, że
będzie dysponował wiedzą i doświadczeniem podmiotu trzeciego, co skutkuje wykluczeniem
na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp.
Odwołujący podniósł, że zamawiający w pkt 9.2.2. lit. a specyfikacji istotnych
warunków zamówienia (dalej „SIWZ”) jako warunek ubiegania się o zamówienie wymagał
wykonania dwóch zamówień, których przedmiotem było wykonanie przewiertu sterowanego
(HDD) o długości co najmniej 200 m dla każdego zamówienia i średnicy przewodu tłocznego
co najmniej 400 mm dla każdego zamówienia, zaś w pkt 9.3 SIWZ zamawiający określił,
w jaki sposób będzie oceniał sytuację, gdy wykonawca będzie polegał między innymi na
wiedzy i doświadczeniu innych podmiotów w celu potwierdzenia spełniania warunków
w postępowaniu, tj. poprzez wypełnienie załącznika nr 6.
Odwołujący stwierdził, że korzystając z możliwości wynikających z art.26 ust. 2b
ustawy Pzp oraz ww. zapisów SIWZ wskazał, że warunki spełnia S. M. Przedsiębiorstwo
Przewiertowe „MOTYL”. Dodał, że stosowne dokumenty zostały dołączone do oferty od
strony 19 do strony 37 – uznał, że zarówno z załącznika nr 4 (wykaz osób, którymi dysponuje
wykonawca), jak i pozostałych dokumentów tj. wykazu wykonywanych robót wraz z
referencjami, załącznika nr 6 (zobowiązanie do oddania do dyspozycji niezbędnych
zasobów), informacji z CEIDG, zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach, zaświadczenia o
nie zaleganiu w opłacaniu składek ZUS, zaświadczenia o niekaralności, oświadczenia o
spełnianiu warunków udziału, oświadczenia o braku przynależności do grupy kapitałowej w
sposób nie budzący wątpliwości wynika czynny udział w realizacji zamówienia firmy MOTYL.
W ocenie odwołującego fakt nie wypełnienia w druku oferty pkt 11 dotyczącego
wskazania części zamówienia realizowanego przez podwykonawcę mógł być wyjaśniony
przez zamawiającego w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp. Więcej nawet, w ocenie
odwołującego, z przedłożonych w ofercie dokumentów nawet bez wyjaśnienia wynika, że
chodzi wyłącznie o wykonanie przewiertów.
Za niezrozumiałe uznał odwołujący stanowisko zamawiającego co do oceny
odpowiedzi odwołującego na pismo z 12.09.2014r., w którym powołując się na art. 26 ust. 3
i 4 ustawy Pzp zamawiający zadał 8 pytań, na które odwołujący udzielił odpowiedzi.
Odwołujący podał, że w oparciu o udzielone odpowiedzi zamawiający skonstatował,że odwołujący zawarł w nich „oświadczenie woli”, które jest sprzeczne z oświadczeniem woli
zawartym w ofercie i tym samym naraził się na niezgodność z art. 84 ust. 1 ustawy Pzp.
KIO 2012/14
Zdaniem odwołującego udzielenie odpowiedzi nie było oświadczeniem woli lecz
wyrazem czynności prawnej zbliżonej do oświadczenia wiedzy, a odwołujący nie uchybił
art. 84 ust. 1 ustawy Pzp, tj nie wycofywał, ani nie zmieniał oferty.
Odnosząc się do kwestię niezgodności oferty odwołującego z treścią SIWZ (pkt 14.1,
21, 35) odwołujący wskazał, że:
• punkt 14.1 zawiera wymagania podstawowe dotyczące opisu sposobu
przygotowania oferty i zawiera 8 podpunktów, jednak zamawiający nie
wskazał, czy odwołujący sporządził ofertę sprzeczną ze wszystkimi
podpunktami czy tylko niektórymi z nich,
• punkt 21 dotyczy trybu otwarcia ofert i zawiera 5 podpunktów, jednak
zamawiający podobnie jak wyżej nie wskazał, o jaką sprzeczność oferty
z SIWZ chodzi,
• punkt 35 dotyczy części zamówienia, których wykonanie zamierza powierzyć
podwykonawcom, do czego odwołujący podniósł się już wcześniej.
Na podstawie dopuszczonych przez skład orzekający Izby, wskazanych poniżej
dowodów z dokumentacji przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, przedłożonej Izbie przez zamawiającego w kopii potwierdzonej za
zgodność
z
oryginałem,
pisma
procesowego
przystępującego
z
dnia
13 października 2014 r., a także stanowisk stron i przystępującego, zaprezentowanych
w toku rozprawy skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje.
Skład orzekający Izby ustalił, że odwołującemu przysługiwało prawo do wniesienia
odwołania, ponieważ wypełniono materialnoprawną przesłankę interesu w uzyskaniu
zamówienia, określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, kwalifikowaną możliwością poniesienia
szkody przez odwołującego, będącej konsekwencją zaskarżonych w odwołaniu czynności
i zaniechania zamawiającego.
Na podstawie pkt. 9 Protokołu postępowania w trybie przetargu nieograniczonego –
Zestawienie ofert, a także pkt. 25 Kryteria oceny ofert SIWZ skład orzekający Izby ustalił, iż
odwołujący złożył w przedmiotowym postępowaniu, w którym jedynym kryterium wyboru
oferty najkorzystniejszej była „cena”, ofertę z ceną najniższą. Ponieważ zarzuty podniesione
w odwołaniu zmierzają do nakazania zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia
oferty odwołującego, to uznać należy, że uwzględnienie odwołania doprowadziłoby do
ponownego badania i oceny ofert przez zamawiającego (w tym oferty odwołującego), co
oznacza, że odwołujący miałby szansę na uzyskanie tego zamówienia.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie następujące dowody z dokumentacji
KIO 2012/14
przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienie publicznego:
1. Protokół postępowania w trybie przetargu nieograniczonego (Druk ZP-PN).
2. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (dalej „SIWZ”).
3. Oferta odwołującego.
4. Wezwanie odwołującego do złożenia dokumentów i wyjaśnień na podstawie
art. 26 ust. 3 i 4 oraz art. 87 ustawy Pzp z dnia 12 września 2014 r.
5. Odpowiedź odwołującego na ww. wezwanie z dnia 12 września 2014 r.
6. Informacja o wynikach przedmiotowego postępowania z dnia 23 września 2014 r.
Odwołanie zostało złożone wobec czynności odrzucenia oferty odwołującego
(z naruszeniem art. 89 ust. 1, 2 i 5 ustawy oraz 84 ust. 1 ustawy Pzp), po uprzednim
zaniechaniu wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień (z naruszeniem art. 87 ust. 1
ustawy Pzp) oraz wobec czynności wykluczenia odwołującego (z naruszeniem art. 24 ust. 2
pkt 4 ustawy Pzp), a także wobec zaniechanie wyboru oferty odwołującego jako
najkorzystniejszej (z naruszeniem art. 91 ust. 1 ustawy Pzp).
Zarzut odrzucenia oferty odwołującego, po uprzednim zaniechaniu wezwania
odwołującego do złożenia wyjaśnień nie potwierdził się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia zawartym w pkt 4 Części I SIWZ,
tj. Instrukcji dla wykonawców (dalej „IDW”) zamawiający podał, że przedmiotem zamówienia
jest odbudowa i rozbudowa kolektora zrzutowego ścieków oczyszczonych z oczyszczalni
w Maszewie do Wisły, a także że zmiana zagospodarowania terenu polegać będzie na
wykonaniu dwóch równolegle biegnących kanałów o średnicy
ø
560x50.8mm z polietylenu
SDR11 o długości ok. 552,3m łącznie metodą przewiertu sterowanego (HDD).
W zakresie opisu szczegółowego zamawiający odesłał do części III SIWZ.
Opisując przedmiot zamówienia zamawiający posłużył się następującymi kodami
Wspólnego Słownika Zamówień (dalej „CPV”): CPV 45.00.00.00 – Roboty budowlane oraz
wskazał dodatkowo: 45.10.00.00. – Przygotowanie terenu pod budowę, 45.20.00.00 –
Roboty budowlane w zakresie wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych lub ich części
oraz roboty w zakresie inżynierii lądowej i wodnej, 45.23.10.00 – Roboty budowlane
w zakresie budowy rurociągów, ciągów komunikacyjnych i linii energetycznych.
Zgodnie z pkt 9.2.2.lit. a IDW zamawiający zażądał – w zakresie wiedzy
i doświadczenia – wykazania wykonania w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem
terminu składania wniosków (winno być: „ofert” – postępowanie prowadzone jest bowiem
KIO 2012/14
w trybie przetargu nieograniczonego), a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy
w tym okresie: dwóch zamówień, których przedmiotem było wykonanie przewiertu
sterowanego (HDD) o długości co najmniej 200m dla każdego zamówienia i średnicy
przewodu tłocznego co najmniej dn 400mm dla każdego zamówienia, na potwierdzenie
czego wykonawcy mieli obowiązek złożył Wykaz wykonanych robót budowlanych wraz
z dokumentami potwierdzającymi, że roboty te zostały wykonane należycie. Wykaz
wykonanych przez wykonawcę robót budowlanych miał zostać sporządzony według wzoru
stanowiącego załącznik nr 5 do IDW.
W pkt. 9.2.1. lit. a-g IDW zamawiający zażądał od wykonawcy albo wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia złożenie szeregu dokumentów
podmiotowych.
W pkt. 35 IDW zamawiający zażądał wskazania przez wykonawcę w ofercie,
tj. w Formularzu Oferty tych części zamówienia, której wykonanie wykonawca zamierza
powierzyć podwykonawcom. W odnośnym punkcie 11 opracowanego wzoru Formularza
Oferty (załącznik nr 1 do IDW) zamawiający zawarł następującą treść:
„[nie zamierzam(y) powierzać do podwykonania żadnej części niniejszego zamówienia /
następujące części niniejszego zamówienia zamierzam(y) powierzyć podwykonawcom]
4
”,
w legendzie opisującej punkt „4” podając: „Wykonawca usuwa niepotrzebne”.
Po ww. cytowanej treści zamawiający zawarł tabelę z kolumnami „l.p.” oraz „Nazwa części
zamówienia”.
W złożonej ofercie – wypełnionym Formularzu oferty odwołujący (str. 2) w pkt 11
pozostawił treść: [nie zamierzam(y) powierzyć do podwykonania żadnej części niniejszego
zamówienia /”, skreślając pozostałą treść tego punktu.
W Formularzu oferty odwołujący w pkt. 2 przewidzianym do wskazania, kto jest
wykonawca
składającym
ofertę
wpisał:
„Przedsiębiorstwo
Instalacyjno-Budowlane
„WASKOP” E. W.”, nie skreślając jednocześnie w pkt. 8 Formularza oferty, czy oferta jest
składana w imieniu własnym jednego wykonawcy, czy też jako oferta wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia.
W Wykazie wykonanych robót budowlanych (str. 24-26 oferty) ujęto 3 zamówienia.
Na potwierdzenie ich należytego wykonania złożono dokumenty dotyczące Przedsiębiorstwa
Przewiertowego MOTYL.
Na str. 30 oferty odwołującego znajduje się, sporządzone wg narzuconego przez
zamawiającego wzoru, zobowiązanie S. M. – Przedsiębiorstwo Przewiertowe „Motyl”, iż
zobowiązuje się do oddania do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania przez
odwołującego
przy
realizacji
przedmiotowego
zamówienia
wiedzy
i doświadczenia, potencjału technicznego, osób zdolnych do wykonania tegoż zamówienia.
KIO 2012/14
Pismem z dnia 12 września 2014 r. zamawiający zażądał od odwołującego złożenia
wyjaśnień (z powołaniem się na art. 26 ust. 3 oraz art. 87 ustawy Pzp) w szczególności co do
tego:
„Czy Wykonawca zgodnie z punktem 8 Formularza oferty składa ofertę w imieniu własnym
czy też jako wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia ?” (pytanie nr 1),
„W związku z korzystaniem przez Wykonawcę z zasobów podmiotów trzecich na podstawie
art. 26 ust. 2b ustawy p.z.p., a jednocześnie w związku ze złożeniem oświadczenia woli
w Formularzu oferty pkt. 11), iż nie korzysta Wykonawca z podwykonawców, proszę
o udzielenie wyjaśnień jaka część zamówienia będzie wykonywana przez podmioty trzecie
i czy Wykonawca zamierza powierzyć jakąś część zamówienia podwykonawcom ?” (pytanie
nr 2).
Odpowiadając na ww. wezwanie, pismem z dnia 12 września 2014 r. (doręczonym
15 września 2014 r.), odwołujący oświadczył: „złożona przez nas oferta dotyczy tylko firmy
P.I.B WASKOP i nie jest ofertą wspólną” (odpowiedź na pytanie nr 1) oraz „Przedmiotowe
zadanie zamierzamy wykonać przy pomocy podwykonawcy, powołując się na zasoby
podmiotów trzecich. – Przedsiębiorstwo Przewiertowe MOTYL; wykonanie przewiertów
(wiedza i doświadczenie) (…)” (odpowiedź na pytanie nr 2).
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Odwołujący w celu potwierdzenie spełniania warunku w zakresie wiedzy
i doświadczenia powołał się na doświadczenie podmiotu trzeciego, tj. S. M., prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Przewiertowe „Motyl”.
Zamawiający nie kwestionował, że wskazany podmiot trzeci legitymuje się
doświadczeniem, jakiego zamawiający żądał w pkt. 9.2.2. IDW, ale że nie jest możliwe
uwzględnienie przy ocenie spełniania przez odwołującego warunku, wiedzy i doświadczenia
tego podmiotu trzeciego, ponieważ odwołujący złożył w ofercie oświadczenie (pkt. 11
Formularza Oferty), iż nie zamierza powierzyć do podwykonania żadnej części zamówienia,
co z kolei wyklucza możliwość realnego uczestnictwa tego podmiotu w realizacji zamówienia.
Jak bowiem wskazał zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty odwołującego: „Jeżeli
zatem korzystanie z zasobów podmiotów trzecich miałoby polegać na konsultacjach
i wsparciu merytorycznym w zakresie eksperckim to taka oferta również podlegałaby
odrzuceniu, gdyż przy robotach budowlanych nie istnieje możliwość korzystania z podmiotu
trzeciego bez jego realnego udziału w wykonaniu zamówienia”.
Odwołujący nie kwestionował, że w przedmiotowym postępowaniu – postępowaniu
na roboty budowlane – niezbędnym jest, dla uznania realnego uczestnictwa podmiotu
trzeciego w realizacji zamówienia, udział tego podmiotu jako podwykonawcy. Odwołujący
KIO 2012/14
podnosił natomiast, że „fakt nie wypełnienia w druku oferty pkt 11 dotyczącego wskazania
części zamówienia realizowanego przez podwykonawcę (…) mógł być wyjaśniony przez
Zamawiającego w trybie art. 87 ust. 1 ustawy pzp. Z przedłożonych w ofercie dokumentów
nawet bez wyjaśnienia wynika, że chodzi wyłącznie o wykonanie przewiertów”.
Odnosząc się do powyższego stanowiska odwołującego skład orzekający Izby
wskazuje, że odwołujący ani w odwołaniu, ani na rozprawie nie wskazał, które z dokumentów
składających się na ofertę w sensie largo oraz, jaka ich treść dała mu podstawy do wniosku,
iż „chodzi wyłącznie o wykonanie przewiertów”. Przypomnienia wymaga, że to na
odwołującym spoczywał w tym względzie ciężar dowodu.
Skład orzekający Izby ustalił, że w ofercie odwołującego (Formularzu oferty
i dokumentach doń dołączonych) brak jest informacji (treści), które pozwoliłyby przyjąć, że
w ogóle, a dalej że w zakresie przewiertów, czy w jakimkolwiek innym zakresie wskazany
podmiot trzeci będzie uczestniczył w realizacji zamówienia jako podwykonawca.
Podnieść przy tym należy, że gdyby to na podstawie Wykazu robót budowlanych
(str. 24-26 oferty) przyjąć (co w ocenie składu orzekającego Izby byłoby i tak zbyt daleko
idącym wnioskiem, ponieważ z posiadaniem doświadczenia przez podmiot trzeci nie można
automatycznie wiązać udziału tego podmiotu w realizacji zamówienia w zakresie zbieżnym
z wykazywanymi robotami), iż wskazany podmiot trzeci miałby podwykonywać przewierty, to
nadal by nie można przyjąć, że chodzi o podwykonawstwo wyłącznie w tym zakresie, co
oznacza, że nie można na podstawie treści oferty ustalić, jaką część zamówienia odwołujący
zamierza powierzyć do podwykonania. Nie sposób także przyjąć, iż jedynie oznaczenie
podmiotu trzeciego w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jako
Przedsiębiorstwa Przewiertowego determinuje przyjęcie, iż podmiotowi trzeciemu odwołujący
zamierzał powierzyć wykonanie przewiertów (i tylko wykonanie przewiertów).
Dodatkowo skład orzekający Izby wskazuje, że dokumenty podmiotowe podmiotu
trzeciego, które odwołujący złożył w ofercie nie były przez zamawiającego wymagane
i doprowadziłyby jedynie do powstania po stronie zamawiającego wątpliwości co do tego, czy
oferta została złożona przez wykonawców wspólnie ubiegających się o to zamówienie (brak
skreślenia w pkt 8 Formularza Oferty zarówno opcji indywidualnego, jak i wspólnego złożenia
oferty).
Wątpliwość
ta
wymagała
wyjaśnienia
(pismo
zamawiającego
z
dnia
12 września 2014 r. pytanie nr 1)
Bez wątpienia zatem o zakresie podwykonawstwa zamawiający nie mógł dowiedzieć
się z oferty odwołującego, ale dowiedział się dopiero z pisma odwołującego z dnia
12 września 2014 r. (tj. po terminie składania ofert, który upłynął 8 września 2014 r.
o godz. 12.
00
.)
KIO 2012/14
Przypomnienia w tym miejscu wymaga, że przepis art. 87 ust. 1 ustawy Pzp w zdaniu
drugim wyraźnie przewiduje, iż w toku badania i oceny ofert niedopuszczalne jest
prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty
oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 2 tego przepisu, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany jej
treści, co oznacza, iż wyjaśnienia co do zasady nie mogą prowadzić do zmiany treści oferty,
a jedynie ograniczać się do jej wykładni. Korekta treści oferty możliwa jest tylko w oparciu
o art. 87 ust. 1a i ust. 2 ustawy Pzp.
Tymczasem jak wskazano powyżej o zakresie podwykonawstwa zamawiający
dowiedział się z pisma odwołującego z dnia 12 września 2014 r. i nie sposób to nowe
oświadczenie traktować jako wykładnię zawartego w pkt. 11 Formularza oferty oświadczenia
o tym, że odwołujący nie zamierza powierzać do podwykonania żadnej części zamówienia.
Oznacza to, że treść oferty odwołującego w pkt 11 Formularza Oferty wymagałyby
zmiany, poprzez zastąpienie treści: „nie zamierzam(y) powierzyć do podwykonania żadnej
części niniejszego zamówienia/” treścią „następujące części niniejszego zamówienia
zamierzam(y) powierzyć podwykonawcom”, a nadto wymagałoby zmiany, poprzez
uzupełnienie pkt. 11 o treść „wykonanie przewiertów”.
Zmiany te stanowiłaby jednak niedopuszczalną po terminie składania ofert zmianę
treści oferty odwołującego, która nie mogłaby zostać zakwalifikowana jako inna omyłka
polegająca na niezgodności treści oferty z SIWZ, niepowodująca istotnych zmian w treści
oferty.
Skład orzekający Izby stoi bowiem na stanowisku, że skoro obowiązek żądania od
wykonawców wskazania części zamówienia powierzanych podwykonawcom jest
obowiązkiem ustawowym, to oświadczenie wykonawców w tym zakresie ma istotny
charakter. Zmiana w tym zakresie winna być oceniana jako powodująca istotną zmianę
oferty, ponieważ wprowadzenie podwykonawstwa w miejsce samodzielnego wykonania
zamówienia oznacza zmianę sposobu wykonania zamówienia.
Na etapie udzielania wyjaśnień (pisma z dnia 12 września 2014 r.) odwołujący nie
kwestionował tego, że wykonanie przewiertów stanowi część zamówienia, ponieważ udzielił
odpowiedzi (wskazał wykonanie przewiertów przez S. M., prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Przewiertowe „Motyl”) na pytanie zamawiającego
właśnie o to, czy wykonawca zamierza powierzyć jakąś część zamówienia podwykonawcom.
Dopiero na rozprawie odwołujący próbował wywodzić, że wykonanie przewiertów nie
stanowi części zamówienia, jaką należało wskazać w pkt. 11 Formularza Oferty, ponieważ
„wykonanie przewiertów” nie zostało wskazane przez zamawiającego przy opisie przedmiotu
zamówienia z zastosowaniem nazw i kodów określonych w CPV, co w ocenie składu
KIO 2012/14
orzekającego stanowiło wyraz przyjętej przez odwołującego na potrzeby postępowania
odwoławczego strategii.
Przyjmując jednak nawet, że odwołujący od początku tak interpretował „część
zamówienia, jaką wykonawca zamierza powierzyć do podwykonania” to stwierdzić należy, iż
stanowi to wyłącznie wykładnię dokonaną przez wykonawcę. Tymczasem jako profesjonalny
przedsiębiorca
odwołujący
winien
zdawać
sobie
sprawę,
iż
jako
uczestnika
sformalizowanego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wiążą go określone
regulacje ustawowe.
Nie sposób zgodzić się z argumentacją zamawiającego, iż w świetle postanowień
SIWZ (oznaczenie wg CPV) zlecenie wykonania przewiertów nie powinno być kwalifikowane
jako podwykonawstwo, co do którego należało złożyć stosowne oświadczenie w pkt 11
Formularza Oferty.
Skład orzekający Izby stanął na stanowisku, że brak jest jakichkolwiek podstaw,
w szczególności w ustawie Pzp, aby przyjąć, że część zamówienia, jaką należało wskazać
w ofercie jako część, którą odwołujący zamierza powierzyć podwykonawcom (przepis art. 36
ust. 4 ustawy Pzp posługuje się wprawdzie określeniem „powierzy”, a nie „zamierza
powierzyć”, jednak nie zmienia to obowiązku podania informacji dotyczących
podwykonawstwa) należy rozumieć wyłącznie jako roboty oznaczone przez zamawiającego
wg CPV (na str. 3 IDW).
W definicjach legalnych ustawy Pzp (art. 2) ustawodawca nie zawarł definicji „części
zamówienia, której wykonanie wykonawca powierzy podwykonawcom”, stąd odwołać się
należy do językowego znaczenia słowa „część”. Część zaś to „jeden z elementów, na które
dzieli się całość, pewna ilość z całości”.
Na całość przedmiotowego zamówienia, składa się, co wynika choćby
z przekazanego wykonawcom przez zamawiającego do wypełnienia Przedmiaru robót:
„wykonanie przewiertu horyzontalnego (HDD)” (poz. 18). Również w pkt. 4 IDW Opis
przedmiotu zamówienia zamawiający wskazał na konieczność wykonania dwóch równolegle
biegnących kanałów metodą przewiertu sterowanego (HDD).
Reasumując, odwołujący winien, zgodnie z opartym na przepisie art. 36 ust. 4 ustawy
Pzp żądaniem zamawiającego zawartym w pkt. 35 IDW i pkt. 11 Formularza Oferty
wskazać, iż S. M., prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Przewiertowe „Motyl” zamierza powierzyć – jako część niniejszego zamówienia – wykonanie
przewiertów. Jest to, co podnosił przystępujący na rozprawie, znacząca wartościowo część
zamówienia – odwołujący wycenił ją na 915 332,31 zł netto (przy cenie ofertowej
odwołującego wynoszącej netto 1 899 468 zł).
KIO 2012/14
Uwzględniając powyższe skład orzekający Izby uznał, że zamawiający zasadnie
odrzucił ofertę odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w sytuacji, gdy
usunięcie braku w ofercie odwołującego, że zamierza wykonać część zamówienia –
wykonanie przewiertów przez podmiot trzeci, nie może w tym przypadku nastąpić
w następstwie złożenia wyjaśnień, ale wymagałoby niedopuszczalnej, bo nie mieszczącej się
w ramach poprawienia niezgodności treści oferty z treścią SIWZ zmiany treści oferty.
Zarzut bezzasadnego wykluczenia odwołującego nie potwierdził się.
Wobec niekwestionowanej przez odwołującego konieczności udziału podmiotu
trzeciego jako podwykonawcy będącej przedmiotem zamówienia roboty budowlanej w części
dotyczącej wykonania przewiertów oraz wobec uznania przez skład orzekający Izby
nieusuwalnego braku wskazania w ofercie odwołującego, że zamierza powierzyć wykonanie
przewiertów podmiotowi trzeciemu, na którego zasób wiedzy i doświadczenia się powoływał
skład orzekający Izby uznał, że zamawiający zasadnie uznał, że odwołujący nie wykazał
spełniania warunku w zakresie wiedzy i doświadczenia z wykorzystaniem przepisu art. 26
ust. 2b ustawy Pzp (skoro odwołujący nie wskazał udziału podmiotu trzeciego w realizacji
zamówienia jako podwykonawcy).
Ponieważ brak wskazania w ofercie odwołującego, że zamierza powierzyć wykonanie
przewiertów podmiotowi trzeciemu sam stanowi podstawę odrzucenia oferty odwołującego,
wzywanie odwołującego do uzupełnienia dokumentów w celu wykazania spełniania warunku
wiedzy i doświadczenia (Wykazu wykonanych robót budowlanych) w świetle przepisu art. 26
ust. 3 ustawy Pzp („zamawiający wzywa (…), chyba że mimo ich złożenia oferta wykonawcy
podlega odrzuceniu”) należy uznać za zbędne.
Zarzut zaniechania wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej nie potwierdził
się.
W konsekwencji uznania, że oferta odwołującego zasadnie została przez
zamawiającego odrzucona skład orzekający Izby uznał także, że nie potwierdził się zarzut
zaniechania wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Biorąc pod uwagę, że nie potwierdził się żaden z zarzutów odwołania orzeczono jak
w sentencji.
KIO 2012/14
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp
oraz § 3 pkt 1 lit. a rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący: ……………………………………………….
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę
E. W., prowadzącą działalność
gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Instalacyjno-Budowlane „WASKOP”
E.
W.,
ul.
Walecznych
9a/14,
09-409
Płock
i
zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20
000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
E. W.,
prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Instalacyjno-
Budowlane
„WASKOP”
E.
W.,
ul.
Walecznych
9a/14,
09-409 Płock tytułem wpisu od odwołania.
KIO 2012/14
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w
Płocku.
Przewodniczący: ……………………………..............
KIO 2012/14
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym przez
Wodociągi Płockie Sp. z o.o. (dalej „zamawiający”) w trybie przetargu nieograniczonego dla
zadania „Odbudowa i rozbudowa kolektora zrzutowego odprowadzającego ścieki
z oczyszczalni w Maszewie do Wisły”, wykonawca E. W., prowadząca działalność
gospodarczą pod firmą: Przedsiębiorstwo Instalacyjno-Budowlane E. W. (dalej „odwołujący”)
złożył odwołanie, zarzucając zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z
dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.)
[dalej „ustawa Pzp”]:
1. art.89 ust. 1,2 i 5, poprzez niewłaściwe jego zastosowanie,
2. art. 91 ust. 1, poprzez nie wybranie oferty najkorzystniejszej,
3. art. 87 ust. 1, poprzez jego nie zastosowanie celem wyjaśnienia treści oferty
odwołującego się,
4. art. 24 ust. 2 pkt 4, poprzez niewłaściwe jego zastosowanie,
5. art. 84 ust. 1, poprzez błędne jego zastosowanie.
Odwołujący wniósł o:
1. unieważnienie czynności odrzucenia z postępowania o udzielenie zamówienia
odwołującego się,
2. unieważnienie
czynności
zamawiającego
polegającej
na
wyborze
oferty
najkorzystniejszej,
3. powtórzenie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty
odwołującego się.
Odwołujący podał, że zamawiający wskazał jako podstawę odrzucenia jego oferty
art. 89 ust. 1 pkt 1,2,5 ustawy Pzp, zaś z treści uzasadnienia faktycznego wynika, że
powodem odrzucenia było złożenie oświadczenia woli w pkt 11 oferty, iż odwołujący nie
będzie powierzał wykonania zadania podwykonawcom, podczas gdy w piśmie z 12.09.2014r.
złożył nowe oświadczenie woli, że będzie korzystał z podwykonawców, co w ocenie
zamawiającego skutkuje niezgodnością oferty z ustawą, tj. z art. 84 ust. 1 ustawy Pzp, jak
również z pkt. 14.1,21, 35 SIWZ, co oznacza, że winna być odrzucona na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy Pzp.
Odwołujący podał nadto, że w dalszej części uzasadnienia zamawiający stwierdził, że
na podstawie art. 26 ust 3 i 4 ustawy Pzp ma prawo żądać od wykonawców złożenia
wyjaśnień co do treści złożonych dokumentów i w związku z powyższym 12.09.2014r.
zobowiązał odwołującego się do złożenia wyjaśnień w zakresie wskazania, jaki charakter
KIO 2012/14
prawny lub faktyczny łączy wykonawcę z podmiotami trzecimi udostępniającymi
odwołującemu swój potencjał na podstawie art. 26 ust.2b ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał również, że złożone przez odwołującego wyjaśnienia dotyczące
zobowiązania podmiotu trzeciego, zamawiający uznał za nie wskazujące jednoznacznie na
faktyczną możliwość korzystania przez odwołującego z tych zasobów w trakcie realizacji
zamówienia, w konsekwencji czego zamawiający uznał, że odwołujący nie uwiarygodnił, że
będzie dysponował wiedzą i doświadczeniem podmiotu trzeciego, co skutkuje wykluczeniem
na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp.
Odwołujący podniósł, że zamawiający w pkt 9.2.2. lit. a specyfikacji istotnych
warunków zamówienia (dalej „SIWZ”) jako warunek ubiegania się o zamówienie wymagał
wykonania dwóch zamówień, których przedmiotem było wykonanie przewiertu sterowanego
(HDD) o długości co najmniej 200 m dla każdego zamówienia i średnicy przewodu tłocznego
co najmniej 400 mm dla każdego zamówienia, zaś w pkt 9.3 SIWZ zamawiający określił,
w jaki sposób będzie oceniał sytuację, gdy wykonawca będzie polegał między innymi na
wiedzy i doświadczeniu innych podmiotów w celu potwierdzenia spełniania warunków
w postępowaniu, tj. poprzez wypełnienie załącznika nr 6.
Odwołujący stwierdził, że korzystając z możliwości wynikających z art.26 ust. 2b
ustawy Pzp oraz ww. zapisów SIWZ wskazał, że warunki spełnia S. M. Przedsiębiorstwo
Przewiertowe „MOTYL”. Dodał, że stosowne dokumenty zostały dołączone do oferty od
strony 19 do strony 37 – uznał, że zarówno z załącznika nr 4 (wykaz osób, którymi dysponuje
wykonawca), jak i pozostałych dokumentów tj. wykazu wykonywanych robót wraz z
referencjami, załącznika nr 6 (zobowiązanie do oddania do dyspozycji niezbędnych
zasobów), informacji z CEIDG, zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach, zaświadczenia o
nie zaleganiu w opłacaniu składek ZUS, zaświadczenia o niekaralności, oświadczenia o
spełnianiu warunków udziału, oświadczenia o braku przynależności do grupy kapitałowej w
sposób nie budzący wątpliwości wynika czynny udział w realizacji zamówienia firmy MOTYL.
W ocenie odwołującego fakt nie wypełnienia w druku oferty pkt 11 dotyczącego
wskazania części zamówienia realizowanego przez podwykonawcę mógł być wyjaśniony
przez zamawiającego w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp. Więcej nawet, w ocenie
odwołującego, z przedłożonych w ofercie dokumentów nawet bez wyjaśnienia wynika, że
chodzi wyłącznie o wykonanie przewiertów.
Za niezrozumiałe uznał odwołujący stanowisko zamawiającego co do oceny
odpowiedzi odwołującego na pismo z 12.09.2014r., w którym powołując się na art. 26 ust. 3
i 4 ustawy Pzp zamawiający zadał 8 pytań, na które odwołujący udzielił odpowiedzi.
Odwołujący podał, że w oparciu o udzielone odpowiedzi zamawiający skonstatował,że odwołujący zawarł w nich „oświadczenie woli”, które jest sprzeczne z oświadczeniem woli
zawartym w ofercie i tym samym naraził się na niezgodność z art. 84 ust. 1 ustawy Pzp.
KIO 2012/14
Zdaniem odwołującego udzielenie odpowiedzi nie było oświadczeniem woli lecz
wyrazem czynności prawnej zbliżonej do oświadczenia wiedzy, a odwołujący nie uchybił
art. 84 ust. 1 ustawy Pzp, tj nie wycofywał, ani nie zmieniał oferty.
Odnosząc się do kwestię niezgodności oferty odwołującego z treścią SIWZ (pkt 14.1,
21, 35) odwołujący wskazał, że:
• punkt 14.1 zawiera wymagania podstawowe dotyczące opisu sposobu
przygotowania oferty i zawiera 8 podpunktów, jednak zamawiający nie
wskazał, czy odwołujący sporządził ofertę sprzeczną ze wszystkimi
podpunktami czy tylko niektórymi z nich,
• punkt 21 dotyczy trybu otwarcia ofert i zawiera 5 podpunktów, jednak
zamawiający podobnie jak wyżej nie wskazał, o jaką sprzeczność oferty
z SIWZ chodzi,
• punkt 35 dotyczy części zamówienia, których wykonanie zamierza powierzyć
podwykonawcom, do czego odwołujący podniósł się już wcześniej.
Na podstawie dopuszczonych przez skład orzekający Izby, wskazanych poniżej
dowodów z dokumentacji przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, przedłożonej Izbie przez zamawiającego w kopii potwierdzonej za
zgodność
z
oryginałem,
pisma
procesowego
przystępującego
z
dnia
13 października 2014 r., a także stanowisk stron i przystępującego, zaprezentowanych
w toku rozprawy skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje.
Skład orzekający Izby ustalił, że odwołującemu przysługiwało prawo do wniesienia
odwołania, ponieważ wypełniono materialnoprawną przesłankę interesu w uzyskaniu
zamówienia, określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, kwalifikowaną możliwością poniesienia
szkody przez odwołującego, będącej konsekwencją zaskarżonych w odwołaniu czynności
i zaniechania zamawiającego.
Na podstawie pkt. 9 Protokołu postępowania w trybie przetargu nieograniczonego –
Zestawienie ofert, a także pkt. 25 Kryteria oceny ofert SIWZ skład orzekający Izby ustalił, iż
odwołujący złożył w przedmiotowym postępowaniu, w którym jedynym kryterium wyboru
oferty najkorzystniejszej była „cena”, ofertę z ceną najniższą. Ponieważ zarzuty podniesione
w odwołaniu zmierzają do nakazania zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia
oferty odwołującego, to uznać należy, że uwzględnienie odwołania doprowadziłoby do
ponownego badania i oceny ofert przez zamawiającego (w tym oferty odwołującego), co
oznacza, że odwołujący miałby szansę na uzyskanie tego zamówienia.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie następujące dowody z dokumentacji
KIO 2012/14
przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienie publicznego:
1. Protokół postępowania w trybie przetargu nieograniczonego (Druk ZP-PN).
2. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (dalej „SIWZ”).
3. Oferta odwołującego.
4. Wezwanie odwołującego do złożenia dokumentów i wyjaśnień na podstawie
art. 26 ust. 3 i 4 oraz art. 87 ustawy Pzp z dnia 12 września 2014 r.
5. Odpowiedź odwołującego na ww. wezwanie z dnia 12 września 2014 r.
6. Informacja o wynikach przedmiotowego postępowania z dnia 23 września 2014 r.
Odwołanie zostało złożone wobec czynności odrzucenia oferty odwołującego
(z naruszeniem art. 89 ust. 1, 2 i 5 ustawy oraz 84 ust. 1 ustawy Pzp), po uprzednim
zaniechaniu wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień (z naruszeniem art. 87 ust. 1
ustawy Pzp) oraz wobec czynności wykluczenia odwołującego (z naruszeniem art. 24 ust. 2
pkt 4 ustawy Pzp), a także wobec zaniechanie wyboru oferty odwołującego jako
najkorzystniejszej (z naruszeniem art. 91 ust. 1 ustawy Pzp).
Zarzut odrzucenia oferty odwołującego, po uprzednim zaniechaniu wezwania
odwołującego do złożenia wyjaśnień nie potwierdził się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
Zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia zawartym w pkt 4 Części I SIWZ,
tj. Instrukcji dla wykonawców (dalej „IDW”) zamawiający podał, że przedmiotem zamówienia
jest odbudowa i rozbudowa kolektora zrzutowego ścieków oczyszczonych z oczyszczalni
w Maszewie do Wisły, a także że zmiana zagospodarowania terenu polegać będzie na
wykonaniu dwóch równolegle biegnących kanałów o średnicy
ø
560x50.8mm z polietylenu
SDR11 o długości ok. 552,3m łącznie metodą przewiertu sterowanego (HDD).
W zakresie opisu szczegółowego zamawiający odesłał do części III SIWZ.
Opisując przedmiot zamówienia zamawiający posłużył się następującymi kodami
Wspólnego Słownika Zamówień (dalej „CPV”): CPV 45.00.00.00 – Roboty budowlane oraz
wskazał dodatkowo: 45.10.00.00. – Przygotowanie terenu pod budowę, 45.20.00.00 –
Roboty budowlane w zakresie wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych lub ich części
oraz roboty w zakresie inżynierii lądowej i wodnej, 45.23.10.00 – Roboty budowlane
w zakresie budowy rurociągów, ciągów komunikacyjnych i linii energetycznych.
Zgodnie z pkt 9.2.2.lit. a IDW zamawiający zażądał – w zakresie wiedzy
i doświadczenia – wykazania wykonania w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem
terminu składania wniosków (winno być: „ofert” – postępowanie prowadzone jest bowiem
KIO 2012/14
w trybie przetargu nieograniczonego), a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy
w tym okresie: dwóch zamówień, których przedmiotem było wykonanie przewiertu
sterowanego (HDD) o długości co najmniej 200m dla każdego zamówienia i średnicy
przewodu tłocznego co najmniej dn 400mm dla każdego zamówienia, na potwierdzenie
czego wykonawcy mieli obowiązek złożył Wykaz wykonanych robót budowlanych wraz
z dokumentami potwierdzającymi, że roboty te zostały wykonane należycie. Wykaz
wykonanych przez wykonawcę robót budowlanych miał zostać sporządzony według wzoru
stanowiącego załącznik nr 5 do IDW.
W pkt. 9.2.1. lit. a-g IDW zamawiający zażądał od wykonawcy albo wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia złożenie szeregu dokumentów
podmiotowych.
W pkt. 35 IDW zamawiający zażądał wskazania przez wykonawcę w ofercie,
tj. w Formularzu Oferty tych części zamówienia, której wykonanie wykonawca zamierza
powierzyć podwykonawcom. W odnośnym punkcie 11 opracowanego wzoru Formularza
Oferty (załącznik nr 1 do IDW) zamawiający zawarł następującą treść:
„[nie zamierzam(y) powierzać do podwykonania żadnej części niniejszego zamówienia /
następujące części niniejszego zamówienia zamierzam(y) powierzyć podwykonawcom]
4
”,
w legendzie opisującej punkt „4” podając: „Wykonawca usuwa niepotrzebne”.
Po ww. cytowanej treści zamawiający zawarł tabelę z kolumnami „l.p.” oraz „Nazwa części
zamówienia”.
W złożonej ofercie – wypełnionym Formularzu oferty odwołujący (str. 2) w pkt 11
pozostawił treść: [nie zamierzam(y) powierzyć do podwykonania żadnej części niniejszego
zamówienia /”, skreślając pozostałą treść tego punktu.
W Formularzu oferty odwołujący w pkt. 2 przewidzianym do wskazania, kto jest
wykonawca
składającym
ofertę
wpisał:
„Przedsiębiorstwo
Instalacyjno-Budowlane
„WASKOP” E. W.”, nie skreślając jednocześnie w pkt. 8 Formularza oferty, czy oferta jest
składana w imieniu własnym jednego wykonawcy, czy też jako oferta wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia.
W Wykazie wykonanych robót budowlanych (str. 24-26 oferty) ujęto 3 zamówienia.
Na potwierdzenie ich należytego wykonania złożono dokumenty dotyczące Przedsiębiorstwa
Przewiertowego MOTYL.
Na str. 30 oferty odwołującego znajduje się, sporządzone wg narzuconego przez
zamawiającego wzoru, zobowiązanie S. M. – Przedsiębiorstwo Przewiertowe „Motyl”, iż
zobowiązuje się do oddania do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania przez
odwołującego
przy
realizacji
przedmiotowego
zamówienia
wiedzy
i doświadczenia, potencjału technicznego, osób zdolnych do wykonania tegoż zamówienia.
KIO 2012/14
Pismem z dnia 12 września 2014 r. zamawiający zażądał od odwołującego złożenia
wyjaśnień (z powołaniem się na art. 26 ust. 3 oraz art. 87 ustawy Pzp) w szczególności co do
tego:
„Czy Wykonawca zgodnie z punktem 8 Formularza oferty składa ofertę w imieniu własnym
czy też jako wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia ?” (pytanie nr 1),
„W związku z korzystaniem przez Wykonawcę z zasobów podmiotów trzecich na podstawie
art. 26 ust. 2b ustawy p.z.p., a jednocześnie w związku ze złożeniem oświadczenia woli
w Formularzu oferty pkt. 11), iż nie korzysta Wykonawca z podwykonawców, proszę
o udzielenie wyjaśnień jaka część zamówienia będzie wykonywana przez podmioty trzecie
i czy Wykonawca zamierza powierzyć jakąś część zamówienia podwykonawcom ?” (pytanie
nr 2).
Odpowiadając na ww. wezwanie, pismem z dnia 12 września 2014 r. (doręczonym
15 września 2014 r.), odwołujący oświadczył: „złożona przez nas oferta dotyczy tylko firmy
P.I.B WASKOP i nie jest ofertą wspólną” (odpowiedź na pytanie nr 1) oraz „Przedmiotowe
zadanie zamierzamy wykonać przy pomocy podwykonawcy, powołując się na zasoby
podmiotów trzecich. – Przedsiębiorstwo Przewiertowe MOTYL; wykonanie przewiertów
(wiedza i doświadczenie) (…)” (odpowiedź na pytanie nr 2).
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Odwołujący w celu potwierdzenie spełniania warunku w zakresie wiedzy
i doświadczenia powołał się na doświadczenie podmiotu trzeciego, tj. S. M., prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Przewiertowe „Motyl”.
Zamawiający nie kwestionował, że wskazany podmiot trzeci legitymuje się
doświadczeniem, jakiego zamawiający żądał w pkt. 9.2.2. IDW, ale że nie jest możliwe
uwzględnienie przy ocenie spełniania przez odwołującego warunku, wiedzy i doświadczenia
tego podmiotu trzeciego, ponieważ odwołujący złożył w ofercie oświadczenie (pkt. 11
Formularza Oferty), iż nie zamierza powierzyć do podwykonania żadnej części zamówienia,
co z kolei wyklucza możliwość realnego uczestnictwa tego podmiotu w realizacji zamówienia.
Jak bowiem wskazał zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty odwołującego: „Jeżeli
zatem korzystanie z zasobów podmiotów trzecich miałoby polegać na konsultacjach
i wsparciu merytorycznym w zakresie eksperckim to taka oferta również podlegałaby
odrzuceniu, gdyż przy robotach budowlanych nie istnieje możliwość korzystania z podmiotu
trzeciego bez jego realnego udziału w wykonaniu zamówienia”.
Odwołujący nie kwestionował, że w przedmiotowym postępowaniu – postępowaniu
na roboty budowlane – niezbędnym jest, dla uznania realnego uczestnictwa podmiotu
trzeciego w realizacji zamówienia, udział tego podmiotu jako podwykonawcy. Odwołujący
KIO 2012/14
podnosił natomiast, że „fakt nie wypełnienia w druku oferty pkt 11 dotyczącego wskazania
części zamówienia realizowanego przez podwykonawcę (…) mógł być wyjaśniony przez
Zamawiającego w trybie art. 87 ust. 1 ustawy pzp. Z przedłożonych w ofercie dokumentów
nawet bez wyjaśnienia wynika, że chodzi wyłącznie o wykonanie przewiertów”.
Odnosząc się do powyższego stanowiska odwołującego skład orzekający Izby
wskazuje, że odwołujący ani w odwołaniu, ani na rozprawie nie wskazał, które z dokumentów
składających się na ofertę w sensie largo oraz, jaka ich treść dała mu podstawy do wniosku,
iż „chodzi wyłącznie o wykonanie przewiertów”. Przypomnienia wymaga, że to na
odwołującym spoczywał w tym względzie ciężar dowodu.
Skład orzekający Izby ustalił, że w ofercie odwołującego (Formularzu oferty
i dokumentach doń dołączonych) brak jest informacji (treści), które pozwoliłyby przyjąć, że
w ogóle, a dalej że w zakresie przewiertów, czy w jakimkolwiek innym zakresie wskazany
podmiot trzeci będzie uczestniczył w realizacji zamówienia jako podwykonawca.
Podnieść przy tym należy, że gdyby to na podstawie Wykazu robót budowlanych
(str. 24-26 oferty) przyjąć (co w ocenie składu orzekającego Izby byłoby i tak zbyt daleko
idącym wnioskiem, ponieważ z posiadaniem doświadczenia przez podmiot trzeci nie można
automatycznie wiązać udziału tego podmiotu w realizacji zamówienia w zakresie zbieżnym
z wykazywanymi robotami), iż wskazany podmiot trzeci miałby podwykonywać przewierty, to
nadal by nie można przyjąć, że chodzi o podwykonawstwo wyłącznie w tym zakresie, co
oznacza, że nie można na podstawie treści oferty ustalić, jaką część zamówienia odwołujący
zamierza powierzyć do podwykonania. Nie sposób także przyjąć, iż jedynie oznaczenie
podmiotu trzeciego w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jako
Przedsiębiorstwa Przewiertowego determinuje przyjęcie, iż podmiotowi trzeciemu odwołujący
zamierzał powierzyć wykonanie przewiertów (i tylko wykonanie przewiertów).
Dodatkowo skład orzekający Izby wskazuje, że dokumenty podmiotowe podmiotu
trzeciego, które odwołujący złożył w ofercie nie były przez zamawiającego wymagane
i doprowadziłyby jedynie do powstania po stronie zamawiającego wątpliwości co do tego, czy
oferta została złożona przez wykonawców wspólnie ubiegających się o to zamówienie (brak
skreślenia w pkt 8 Formularza Oferty zarówno opcji indywidualnego, jak i wspólnego złożenia
oferty).
Wątpliwość
ta
wymagała
wyjaśnienia
(pismo
zamawiającego
z
dnia
12 września 2014 r. pytanie nr 1)
Bez wątpienia zatem o zakresie podwykonawstwa zamawiający nie mógł dowiedzieć
się z oferty odwołującego, ale dowiedział się dopiero z pisma odwołującego z dnia
12 września 2014 r. (tj. po terminie składania ofert, który upłynął 8 września 2014 r.
o godz. 12.
00
.)
KIO 2012/14
Przypomnienia w tym miejscu wymaga, że przepis art. 87 ust. 1 ustawy Pzp w zdaniu
drugim wyraźnie przewiduje, iż w toku badania i oceny ofert niedopuszczalne jest
prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty
oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 2 tego przepisu, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany jej
treści, co oznacza, iż wyjaśnienia co do zasady nie mogą prowadzić do zmiany treści oferty,
a jedynie ograniczać się do jej wykładni. Korekta treści oferty możliwa jest tylko w oparciu
o art. 87 ust. 1a i ust. 2 ustawy Pzp.
Tymczasem jak wskazano powyżej o zakresie podwykonawstwa zamawiający
dowiedział się z pisma odwołującego z dnia 12 września 2014 r. i nie sposób to nowe
oświadczenie traktować jako wykładnię zawartego w pkt. 11 Formularza oferty oświadczenia
o tym, że odwołujący nie zamierza powierzać do podwykonania żadnej części zamówienia.
Oznacza to, że treść oferty odwołującego w pkt 11 Formularza Oferty wymagałyby
zmiany, poprzez zastąpienie treści: „nie zamierzam(y) powierzyć do podwykonania żadnej
części niniejszego zamówienia/” treścią „następujące części niniejszego zamówienia
zamierzam(y) powierzyć podwykonawcom”, a nadto wymagałoby zmiany, poprzez
uzupełnienie pkt. 11 o treść „wykonanie przewiertów”.
Zmiany te stanowiłaby jednak niedopuszczalną po terminie składania ofert zmianę
treści oferty odwołującego, która nie mogłaby zostać zakwalifikowana jako inna omyłka
polegająca na niezgodności treści oferty z SIWZ, niepowodująca istotnych zmian w treści
oferty.
Skład orzekający Izby stoi bowiem na stanowisku, że skoro obowiązek żądania od
wykonawców wskazania części zamówienia powierzanych podwykonawcom jest
obowiązkiem ustawowym, to oświadczenie wykonawców w tym zakresie ma istotny
charakter. Zmiana w tym zakresie winna być oceniana jako powodująca istotną zmianę
oferty, ponieważ wprowadzenie podwykonawstwa w miejsce samodzielnego wykonania
zamówienia oznacza zmianę sposobu wykonania zamówienia.
Na etapie udzielania wyjaśnień (pisma z dnia 12 września 2014 r.) odwołujący nie
kwestionował tego, że wykonanie przewiertów stanowi część zamówienia, ponieważ udzielił
odpowiedzi (wskazał wykonanie przewiertów przez S. M., prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Przewiertowe „Motyl”) na pytanie zamawiającego
właśnie o to, czy wykonawca zamierza powierzyć jakąś część zamówienia podwykonawcom.
Dopiero na rozprawie odwołujący próbował wywodzić, że wykonanie przewiertów nie
stanowi części zamówienia, jaką należało wskazać w pkt. 11 Formularza Oferty, ponieważ
„wykonanie przewiertów” nie zostało wskazane przez zamawiającego przy opisie przedmiotu
zamówienia z zastosowaniem nazw i kodów określonych w CPV, co w ocenie składu
KIO 2012/14
orzekającego stanowiło wyraz przyjętej przez odwołującego na potrzeby postępowania
odwoławczego strategii.
Przyjmując jednak nawet, że odwołujący od początku tak interpretował „część
zamówienia, jaką wykonawca zamierza powierzyć do podwykonania” to stwierdzić należy, iż
stanowi to wyłącznie wykładnię dokonaną przez wykonawcę. Tymczasem jako profesjonalny
przedsiębiorca
odwołujący
winien
zdawać
sobie
sprawę,
iż
jako
uczestnika
sformalizowanego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wiążą go określone
regulacje ustawowe.
Nie sposób zgodzić się z argumentacją zamawiającego, iż w świetle postanowień
SIWZ (oznaczenie wg CPV) zlecenie wykonania przewiertów nie powinno być kwalifikowane
jako podwykonawstwo, co do którego należało złożyć stosowne oświadczenie w pkt 11
Formularza Oferty.
Skład orzekający Izby stanął na stanowisku, że brak jest jakichkolwiek podstaw,
w szczególności w ustawie Pzp, aby przyjąć, że część zamówienia, jaką należało wskazać
w ofercie jako część, którą odwołujący zamierza powierzyć podwykonawcom (przepis art. 36
ust. 4 ustawy Pzp posługuje się wprawdzie określeniem „powierzy”, a nie „zamierza
powierzyć”, jednak nie zmienia to obowiązku podania informacji dotyczących
podwykonawstwa) należy rozumieć wyłącznie jako roboty oznaczone przez zamawiającego
wg CPV (na str. 3 IDW).
W definicjach legalnych ustawy Pzp (art. 2) ustawodawca nie zawarł definicji „części
zamówienia, której wykonanie wykonawca powierzy podwykonawcom”, stąd odwołać się
należy do językowego znaczenia słowa „część”. Część zaś to „jeden z elementów, na które
dzieli się całość, pewna ilość z całości”.
Na całość przedmiotowego zamówienia, składa się, co wynika choćby
z przekazanego wykonawcom przez zamawiającego do wypełnienia Przedmiaru robót:
„wykonanie przewiertu horyzontalnego (HDD)” (poz. 18). Również w pkt. 4 IDW Opis
przedmiotu zamówienia zamawiający wskazał na konieczność wykonania dwóch równolegle
biegnących kanałów metodą przewiertu sterowanego (HDD).
Reasumując, odwołujący winien, zgodnie z opartym na przepisie art. 36 ust. 4 ustawy
Pzp żądaniem zamawiającego zawartym w pkt. 35 IDW i pkt. 11 Formularza Oferty
wskazać, iż S. M., prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Przewiertowe „Motyl” zamierza powierzyć – jako część niniejszego zamówienia – wykonanie
przewiertów. Jest to, co podnosił przystępujący na rozprawie, znacząca wartościowo część
zamówienia – odwołujący wycenił ją na 915 332,31 zł netto (przy cenie ofertowej
odwołującego wynoszącej netto 1 899 468 zł).
KIO 2012/14
Uwzględniając powyższe skład orzekający Izby uznał, że zamawiający zasadnie
odrzucił ofertę odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w sytuacji, gdy
usunięcie braku w ofercie odwołującego, że zamierza wykonać część zamówienia –
wykonanie przewiertów przez podmiot trzeci, nie może w tym przypadku nastąpić
w następstwie złożenia wyjaśnień, ale wymagałoby niedopuszczalnej, bo nie mieszczącej się
w ramach poprawienia niezgodności treści oferty z treścią SIWZ zmiany treści oferty.
Zarzut bezzasadnego wykluczenia odwołującego nie potwierdził się.
Wobec niekwestionowanej przez odwołującego konieczności udziału podmiotu
trzeciego jako podwykonawcy będącej przedmiotem zamówienia roboty budowlanej w części
dotyczącej wykonania przewiertów oraz wobec uznania przez skład orzekający Izby
nieusuwalnego braku wskazania w ofercie odwołującego, że zamierza powierzyć wykonanie
przewiertów podmiotowi trzeciemu, na którego zasób wiedzy i doświadczenia się powoływał
skład orzekający Izby uznał, że zamawiający zasadnie uznał, że odwołujący nie wykazał
spełniania warunku w zakresie wiedzy i doświadczenia z wykorzystaniem przepisu art. 26
ust. 2b ustawy Pzp (skoro odwołujący nie wskazał udziału podmiotu trzeciego w realizacji
zamówienia jako podwykonawcy).
Ponieważ brak wskazania w ofercie odwołującego, że zamierza powierzyć wykonanie
przewiertów podmiotowi trzeciemu sam stanowi podstawę odrzucenia oferty odwołującego,
wzywanie odwołującego do uzupełnienia dokumentów w celu wykazania spełniania warunku
wiedzy i doświadczenia (Wykazu wykonanych robót budowlanych) w świetle przepisu art. 26
ust. 3 ustawy Pzp („zamawiający wzywa (…), chyba że mimo ich złożenia oferta wykonawcy
podlega odrzuceniu”) należy uznać za zbędne.
Zarzut zaniechania wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej nie potwierdził
się.
W konsekwencji uznania, że oferta odwołującego zasadnie została przez
zamawiającego odrzucona skład orzekający Izby uznał także, że nie potwierdził się zarzut
zaniechania wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Biorąc pod uwagę, że nie potwierdził się żaden z zarzutów odwołania orzeczono jak
w sentencji.
KIO 2012/14
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp
oraz § 3 pkt 1 lit. a rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący: ……………………………………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
