rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-04-11
rok: 2014
data dokumentu: 2014-04-11
rok: 2014
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 631/14
KIO 631/14
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2014 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 28 marca 2014 r.
przez
wykonawcę M………. P………., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą:
Security Consulting and Training SCAT M………… P…………., ul. Przybyszewskiego
22,
82-300 Elbląg (Odwołujący) w postępowaniu prowadzonym przez Jednostkę Wojskową
5350, ul. Sztabowa 1, 59-726 Świętoszów (Zamawiający)
przy udziale
wykonawcy F…………. Sp. z o.o., ul. Olsztyńska 1, 51-423 Wrocław
(Przystępujący), zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 28 marca 2014 r.
przez
wykonawcę M………. P………., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą:
Security Consulting and Training SCAT M………… P…………., ul. Przybyszewskiego
22,
82-300 Elbląg (Odwołujący) w postępowaniu prowadzonym przez Jednostkę Wojskową
5350, ul. Sztabowa 1, 59-726 Świętoszów (Zamawiający)
przy udziale
wykonawcy F…………. Sp. z o.o., ul. Olsztyńska 1, 51-423 Wrocław
(Przystępujący), zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie jego
czynności z dnia 19 marca 2014 r. polegającej na wezwaniu Odwołującego do
uzupełnienia dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych w zakresie pkt 1 i 2 tego wezwania;
2. kosztami
postępowania
obciąża
wykonawcę
F…………..
Sp.
z
o.o.,
ul. Olsztyńska 1, 51-423 Wrocław i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez
wykonawcę
M………..
P………….,
prowadzącego
działalność
gospodarczą pod nazwą: Security Consulting and Training SCAT
M………
P……….,
ul. Przybyszewskiego 22, 82-300 Elbląg tytułem wpisu od odwołania.
2.2.
zasądza od
wykonawcy FRĄCZAK Sp. z o.o., ul. Olsztyńska 1,
51-423 Wrocław na rzecz wykonawcy M………… P………., prowadzącego
działalność gospodarczą pod nazwą: Security Consulting and Training
SCAT M…………. P…………, ul. Przybyszewskiego 22, 82-300 Elbląg
kwotę
19 303 zł 79 gr (słownie: dziewiętnaście tysięcy trzysta trzy złote
siedemdziesiąt
dziewięć
groszy),
stanowiącą
koszty
postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu uiszczenia wpisu od odwołania, kosztów
dojazdu na posiedzenie i rozprawę Izby, kosztów noclegu oraz
wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 631/14
U z a s a d n i e n i e
Jednostka Wojskowa 5350 w Świętoszowie
(dalej: „Zamawiający”) prowadzi, w trybie
przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na:
„Wykonanie przeglądów technicznych F4 pojazdów Mercedes 250 WOLF, Mercedes
UNIMOG, Mercedes 1017 oraz SLT FAUN dla Jednostki Wojskowej 5350 w Świętoszowie”.
Postępowanie to prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. t.j. z 2013 r. poz. 907 ze zm.), zwanej dalej: „ustawa
Pzp”. Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym UE z dnia 23 stycznia 2014 r. pod nr 2014/S 016-024547.
W postępowaniu tym wykonawca M……….. P………, prowadzący działalność
gospodarczą pod nazwą: Security Consulting and Training SCAT M……… P……….. z
siedzibą w Elblągu (dalej: „Odwołujący”) w dniu 28 marca 2014 r. złożył odwołanie do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Kopia odwołania została przekazana Zamawiającemu
w tej samej dacie. Informacja o czynnościach Zamawiającego stanowiących podstawę
odwołania została przekazana przez Zamawiającego Odwołującemu w dniu 19 marca 2014
r.
Zamawiający kopię odwołania wraz z wezwaniem do przyłączenia się do niniejszego
postępowania przekazał wykonawcom w dniu 28 marca 2014 r. Do postępowania
odwoławczego swoje zgłoszenie przystąpienia po stronie Zamawiającego złożył wykonawca
FRĄCZAK Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu (dalej: „Przystępujący”). Kopia zgłoszenia
przystąpienia została przekazana stronom postępowania odwoławczego.
Zamawiający pismem z dnia 9 kwietnia 2014 r. złożył do akt sprawy pismo, w którym
uwzględnił w całości zarzuty odwołania.
W związku z powyższym postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2014 r., wydanym w
toku posiedzenia z udziałem stron i uczestników postępowania, Izba postanowiła wezwać
Przystępującego do złożenia oświadczenia w przedmiocie sprzeciwu co do uwzględniania
przez Zamawiającego w całości zarzutów odwołania. Przystępujący w toku posiedzenia w
dniu 11 kwietnia 2014 r. złożył do akt sprawy sprzeciw wobec uwzględniania w całości
zarzutów odwołania przez Zamawiającego.
Uwzględniając pisma złożone w sprawie oraz oświadczenia złożone w trakcie
rozprawy, Izba ustaliła co następuje.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 w związku z art. 26 ust. 3,
art. 22 ust. 1 pkt 3 i art. 41 pkt 7 ustawy Pzp, poprzez dokonanie nieuprawnionej interpretacji
rozszerzającej w zakresie warunku udziału w postępowaniu w piśmie wzywającym do
uzupełnienia dokumentów, a w konsekwencji nieuprawnione wezwanie Odwołującego do
uzupełnienia dokumentów w zakresie uprawnień osób, które będą uczestniczyć w wykonaniu
zamówienia, a także wyznaczenie terminu na uzupełnienie wymaganych przez
Zamawiającego dokumentów w wymiarze niecałej doby, co skutecznie uniemożliwiło mu
dokonanie uzupełnienia.
W związku z powyższym Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności wezwania Odwołującego do uzupełnienia dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu w części dotyczącej
uprawnień osób, które będą uczestniczyć w wykonaniu zamówienia,
2) powtórzenia czynności badania i oceny ofert,
a w przypadku nie uznania zarzutów dotyczących bezpodstawnego wezwania do
uzupełnienia dokumentów:
3) powtórzenia wezwania i wyznaczenia terminu, który będzie umożliwiał uzupełnienie.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podniósł, że Zamawiający już na etapie
wezwania do uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
postępowaniu faktycznie rozstrzygnął, iż złożone wraz z ofertą dokumenty nie potwierdzają,że Odwołujący spełnia warunek dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Podkreślił, że kwestionowana czynność wezwania do uzupełnienia dokumentów pozostaje w
zawiązku z oceną podmiotową Odwołującego, której wyniki będą decydujące dla możliwości
dokonania oceny złożonej przez niego oferty.
Wskazał, że Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (dalej: „SIWZ”) dotycząca
przedmiotowego postępowania zawiera w swej treści opis sposobu dokonywania oceny
spełniania warunku dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia - Rozdział
VIII pkt 1 ppkt 1.3. Według niego wskazany tam opis sposobu oceny spełniania
przedmiotowego warunku nie definiuje samego pojęcia „uprawnień”, jakimi mają legitymować
się osoby wskazane w wykazie. Jego zdaniem Zamawiający nie wskazał ani jakie
uprawnienia są przedmiotem warunku, ani też kto takie uprawnienia miałby nadać osobom
wymienionym w wykazie. Według wiedzy Odwołującego, żaden przepis jakiegokolwiek aktu
prawnego o randze ustawy nie nakłada na mechaników obsługujących pojazdy marki
Mercedes Benz obowiązku posiadania jakichkolwiek uprawnień. Podkreślił też, że pojazdy,
które mają być poddawane przeglądom w wykonaniu zamówienia nie są już objęte
gwarancją, co wyklucza możliwość wymagania, aby mechanicy posiadali jakiekolwiek
„uprawnienia” nadane przez producenta tych pojazdów. Z punktu widzenia przepisów
powszechnie obowiązującego prawa obsługą tych pojazdów mogą zajmować się więc
jakiekolwiek osoby. W tej sytuacji Odwołujący uznał, iż przez „uprawnienia” wymagane przez
Zamawiającego należało uznać faktyczne kwalifikacje osób potwierdzone przez jakikolwiek
podmiot, który te kwalifikacje zweryfikował nadając owe „uprawnienia” - czy to w ramach
szkoleń, czy też wykonywanych przez posiadaczy „uprawnień” obowiązków służbowych.
Wskazał też, że Zamawiający takiego warunku posiadania uprawnień do obsługi pojazdów
nie określił co do pojazdów SLT Faun przez osoby, które mają wykonywać zamówienie w tej
części. W opinii Odwołującego stanowi to pośredni dowód braku jakichkolwiek przepisów
nakładających taki obowiązek na osoby, które wykonują obsługę pojazdów jakichkolwiek
marek.
Odwołujący wskazał, że w złożonej ofercie znalazł się m.in. wykaz osób, które będą
uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, w którym wskazano:
-
1 osobę, która ma pełnić funkcję kierownika grupy,
-
6 osób, które mają pełnić funkcję mechaników samochodowych,
-
3 osoby, które mają pełnić funkcję elektryków lub elektromechaników
samochodowych.
Spośród wymienionych powyżej 10 osób, 8 z nich według Odwołującego posiada
potwierdzone na piśmie uprawnienia do obsługi pojazdów Mercedes Benz, a kopie
dokumentów potwierdzających posiadanie uprawnień zostały dołączone do wykazu osób.
Według niego wezwanie do uzupełnienia dokumentów, które jest przedmiotem odwołania,
znacznie modyfikuje zapisy SIWZ w zakresie redakcji opisu sposobu dokonywania oceny
spełniania warunku dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Zamawiający wymagał w ogłoszeniu o zamówieniu oraz SIWZ, aby osoby, które będą
uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, posiadały potwierdzone na piśmie uprawnienia do
obsługi pojazdów Mercedes Benz, jednakże Zamawiający, w żadnym miejscu SIWZ ani
ogłoszenia o zamówienia, nie wymagał, aby owe „uprawnienia” dotyczyły określonej kategorii
pojazdów, ani - tym bardziej - aby dotyczyły kategorii pojazdów zakwalifikowanych do
wszystkich części zamówienia. Według Odwołującego nigdzie w SIWZ ani w ogłoszeniu o
zamówieniu nie znajduje się zapis mówiący o tym, które z osób wymienionych w wykazie
mają posiadać uprawnienia do obsługi pojazdów z poszczególnych części zamówienia (ani
też, że każda z wymienionych osób ma posiadać uprawnienia do obsługi wszystkich
kategorii pojazdów). Wskazał na orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, zgodnie z którym
Zamawiający nie może dokonywać interpretacji warunków udziału w postępowaniu
niezgodnie z ich literalnym brzmieniem, w sposób zawężający, w szczególności definiować
pojęć użytych w SIWZ na etapie badania ofert, w sposób ograniczający konkurencję w
postępowaniu. Interpretacja ta nie może służyć wykluczeniu z postępowania wykonawców
zdolnych do wykonania zamówienia.
Odwołujący stoi na stanowisku, iż do wykazania posiadania uprawnień do obsługi
pojazdów Mercedes Benz przez osoby, które będą brać udział w wykonaniu zamówienia - co
stanowiło jeden z warunków udziału w postępowaniu - wystarczającym było wskazanie osób
posiadających uprawnienia do obsługi co najmniej jednej z kategorii pojazdów tej marki,
stanowiących przedmiot zamówienia. Jak przyznał sam Zamawiający w wezwaniu do
uzupełnienia dokumentów, osoby wskazane przez Odwołującego warunek ten spełniają,
legitymując się choćby uprawnieniami do obsługi pojazdów Mercedes 250 Wolf. W ocenie
Odwołującego za nieuprawniony należy uznać pogląd, zgodnie z którym w przypadku
pojazdów marki Mercedes Benz wymagane było posiadanie uprawnień do obsługi
wszystkich kategorii pojazdów stanowiących przedmiot zamówienia - w odniesieniu do tak
lakonicznego i nieprecyzyjnego zapisu SIWZ oraz ogłoszenia o zamówieniu, a także braku
konieczności posiadania uprawnień wynikającego z przepisów powszechnie obowiązującego
prawa. Niezależnie od powyższych Odwołujący wskazał, że nawet przy tak opacznym i
nieuprawnionym rozumieniu opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunku
dotyczącego dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, jaki prezentuje
Zamawiający, Odwołujący spełnia tak rozumiany warunek. Podkreślił, że wśród osób
wymienionych w wykazie złożonym wraz z ofertą, znajdują się bowiem osoby, które
posiadają uprawnienia do obsługi samochodów osobowych oraz vanów marki Mercedes
Benz (mechanicy: P………… J………, J……….. W………., Z………. K…………,
elektromechanik: M………. N……….), oraz osoby, które posiadają uprawnienia do obsługi
także samochodów ciężarowych (mechanicy: G……….. G…………, M……… P………..,
elektromechanik: K………… C……….., kierownik grupy: K………… B…………). Wskazał,że osoby, które posiadają uprawnienia do obsługi samochodów ciężarowych, nabyły te
uprawnienia podczas swojej służby w Jednostce Wojskowej nr 2305, w której wyposażeniu
znajdują się samochody różnych klas marki Mercedes Benz, w tym także ciężarowe.
Podkreślił, że pojazdy Mercedes Benz Unimog to samochody ciężarowe, przez co zupełnie
pozbawione racjonalnych podstaw jest wyodrębnianie tych pojazdów z grupy pojazdów
ciężarowych, a także próba różnicowania uprawnień do ich obsługi. Skoro zatem dany
dokument oraz żądanie jego złożenia nie zostało zawarte w SIWZ, to zdaniem Odwołującego
doszło do naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp a także naruszenia zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Niezależnie od powyższego Odwołujący podniósł, że czas, jaki został przez
Zamawiającego wyznaczony na uzupełnienie przedmiotowych dokumentów, w praktyce
uniemożliwiał spełnienie oczekiwań Zamawiającego. Podkreślił, że w przypadku, gdyby
uprawnienia osób wskazanych w wykazie osób rzeczywiście nie pozwalały na wykazanie
spełnienia przedmiotowego warunku, koniecznym byłoby złożenie uaktualnionego wykazu
osób ze wskazaniem nowych osób, ponieważ wymienione w wykazie innych uprawnień nie
posiadają. Nie było to jednak jego zdaniem możliwe w przeciągu niecałych dwóch dób, a taki
właśnie czas dał Odwołującemu Zamawiający na uzupełnienie. Odwołujący podkreślił, że
przy zachowaniu najwyższej staranności nie był w stanie spełnić żądania Zamawiającego.
Uzupełnienie dokumentów wymagało bowiem pozyskania nowych osób, pozyskania
dokumentów potwierdzających ich kwalifikacje zawodowe oraz posiadane uprawnienia, a
także sporządzenia nowego wykazu osób, które będą brały udział w wykonaniu zamówienia.
Odwołujący uzupełnił dokumenty w części dotyczącej kwalifikacji zawodowych osób
wymienionych w wykazie i, niezależnie od polemiki odnośnie zasadności samego wezwania,
zwrócił uwagę Zamawiającego na zbyt krótki czas na uzupełnienie w piśmie złożonym w
odpowiedzi na wezwanie. Zamawiający, do dnia wniesienia niniejszego odwołania,
pozostawił pismo Odwołującego bez odpowiedzi.
W
toku
rozprawy
Odwołujący
podtrzymał
swoje
stanowisko,
wnosząc
o uwzględnienie odwołania oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów dojazdu na posiedzenie i rozprawę Izby, kosztów noclegu
oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Zamawiający, przedkładając do akt sprawy pismo o uwzględnieniu w całości
zarzutów odwołania, w toku rozprawy podtrzymał swoje stanowisko w sprawie.
Przystępujący złożył do akt sprawy swoje zgłoszenie przystąpienia, popierając
stanowisko Zamawiającego, a następnie – wobec uwzględniania w całości zarzutów
odwołania przez Zamawiającego – złożył swój sprzeciw. W toku rozprawy wniósł o oddalenie
odwołania wskazując dodatkowo, że postanowienia SIWZ były znane wykonawcom i na
etapie udostępnienia wykonawcom SIWZ można było w tym zakresie zgłaszać do niej
zapytania. Wskazał na postanowienie rozdziału VIII pkt 1 ppkt 1.3, gdzie Zamawiający
określił wymogi dotyczące osób. Podkreślił, że uprawnienia wymagane od osób są
niezbędne dla nich, ażeby mogły one prawidłowo wykonywać usługi objęte przedmiotem
zamówienia. Uprawnienia te są przypisywane do konkretnej osoby i mają charakter
indywidualny, a ponadto wydawane są także przez producenta pojazdów dla konkretnego
typu pojazdów i osób, które o te uprawnienia się starają. Wskazał, że uprawnienia takie
nadaje producent marki. Przywołał też postanowienia rozdziału IX pkt 3 i 8 SIWZ dotycząceżądanych od wykonawców dokumentów na potwierdzenie spełniania warunków udziału w
postępowaniu, a także na postanowienia rozdziału XIII SIWZ, gdzie Zamawiający przewidział
skutek odrzucenia oferty w przypadku niespełnienia przez wykonawców wymogów SIWZ.
Krajowa
Izba
Odwoławcza,
rozpoznając
złożone
odwołanie
na
rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym w szczególności
dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak również
stanowiska stron i uczestnika postępowania, zaprezentowane na piśmie i ustnie do protokołu
posiedzenia i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek ustawowych, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, a skutkujących
odrzuceniem odwołania.
W drugiej kolejności Izba ustaliła, że Odwołujący ma interes w złożeniu odwołania.
Zaskarżona czynność Zamawiającego, polegająca na wezwaniu Odwołującego do
uzupełniania dokumentów podmiotowych, których nie uzupełnienie skutkuje wykluczeniem
wykonawcy z postępowania wskazuje w sposób pośredni na możliwość pozbawienia
Odwołującego uzyskania przedmiotowego zamówienia. Tym samym Odwołujący wykazał
swój uszczerbek (szkodę) w interesie, co stanowi wypełnienie przesłanki materialnoprawnej,
o której mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba, rozpoznając odwołanie w granicach zarzutów podniesionych w odwołaniu,
uznała, że zasługuje ono na uwzględnienie.
Izba ustaliła, że Zamawiający wszczął przedmiotowe postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego i opublikował ogłoszenie o zamówieniu w dniu 23 stycznia 2014 r.
Postępowanie zostało podzielone na cztery części z możliwością składania ofert
częściowych. Zamawiający w SIWZ określił jeden z warunków podmiotowych oceny
wykonawców, wskazując w rozdziale VIII pkt 1 ppkt 1.3, że wymaga od wykonawców
dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania
zamówienia. Określił tam, że wykonawca musi mieć do dyspozycji dla realizacji przedmiotu
zamówienia osoby legitymujące się kwalifikacjami odpowiednimi do stanowisk, jakie zostaną
im powierzone. Opisał on swoje wymagania w tym zakresie: co najmniej 3 mechaników
samochodowych, 1 kierownik grupy (osoba kierująca zespołem pracowników), 1 elektryk lub
elektromechanik samochodowy. Zamawiający wskazał, że osoby te winny mieć
wykształcenie kierunkowe, dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe (dyplom
mistrzowski, świadectwo czeladnicze lub inne równorzędne) oraz potwierdzone na piśmie
uprawienia do obsługi pojazdów MERCEDES Benz.
W rozdziale IX SIWZ Zamawiający określił wykaz oświadczeń i dokumentów, jakie
mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzania spełniania warunków udziału w
postępowaniu, wskazując tam m.in. na konieczność złożenia oświadczenia o spełnianiu
warunków udziału w postępowaniu z art. 22 ust.1 ustawy Pzp. W zakresie warunku
dotyczącego potencjału kadrowego Zamawiający w pkt 8 tego rozdziału wskazał na wymóg
przedłożenia wykazu osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia wraz z
informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, doświadczenia i wykształcenia
niezbędnych dla wykonania zamówienia oraz kserokopiami dokumentów potwierdzających
ich kwalifikacje, doświadczenie i wykształcenie, a także zakresu wykonywanych przez nie
czynności, oraz informacją o podstawie do dysponowania tymi osobami. Zamawiający w tym
zakresie określił też jako wzór wykaz osób w załączniku nr 6 do SIWZ, w którym wskazał
jako wymóg załączenia do wykazu kopii kwalifikacji zawodowych (dyplom mistrzowski,świadectwo czeladnicze lub inne równorzędne), kopie dokumentów potwierdzających
wykształcenie kierunkowe, kopie uprawnień do obsługi pojazdów Mercedes Benz.
Do upływu terminu składania ofert w przedmiotowym postępowaniu wpłynęły m.in.
oferta Odwołującego i Przystępującego. W ofercie Odwołującego na str. 34 w załączonym
wykazie osób wskazano jedną osobę do realizacji funkcji kierownika grupy obsługi, 6 osób
na stanowisko wymaganych mechaników samochodowych i 3 osoby na stanowisko
elektryka/elektromechanika samochodowego. Na str. 35-55 oferty Odwołującego
zamieszczono dokumenty wskazujące na określone kwalifikacje, wykształcenie i uprawnienia
osób wskazanych w wykazie osób. Wśród tych dokumentów co do wymaganych przez
Zamawiającego uprawnień:
−
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko kierownika grupy obsługi (wymóg z
SIWZ: jedna osoba) przedstawiono zaświadczenie z dnia 3 marca 2014 r. wystawione
przez Jednostkę Wojskową Nr 2305 o tym, że wskazana osoba podczas służby
wojskowej we wskazanej Jednostce nabyła uprawnienia do eksploatacji i obsługi
pojazdów Mercedes – Benz;
−
w odniesieniu do osób wskazanych na stanowisko mechanik samochodowy (wymóg z
SIWZ: co najmniej 3 osoby) przedstawiono bądź zaświadczenie z dnia 3 marca 2014 r.
wystawione przez Jednostkę Wojskową Nr 2305 o tym, że wskazana osoba podczas
służby wojskowej we wskazanej Jednostce nabyła uprawnienia do eksploatacji i
obsługi pojazdów Mercedes – Benz, bądź też zaświadczenia wystawione przez
Daimler Chrysler bądź Daimler z czerwca 2007 r. i stycznia 2009 r., potwierdzające
ukończenie programu kwalifikacji dla „Techników obsługi serwisowej Mercedes-Benz
samochodów
osobowych
i
vanów”
oraz
potwierdzających
uprawnienia
„Wykwalifikowanego technika układów napędowych systemów Mercedes-Benz”
samochody osobowe. Przedłożone dokumenty dotyczą pięciu z sześciu wskazanych w
wykazie osób Odwołującego osób na wskazane stanowisko;
−
w odniesieniu do osób wskazanych na stanowisko elektryk/elektromechanik
samochodowy (wymóg z SIWZ; jedna osoba) przedstawiono zaświadczenie z dnia 3
marca 2014 r. wystawione przez Jednostkę Wojskową Nr 2305 o tym, że wskazana
osoba podczas służby wojskowej we wskazanej Jednostce nabyła uprawnienia do
eksploatacji i obsługi pojazdów Mercedes – Benz oraz zaświadczenia wystawione
przez Mercedes-Benz z 16 września 2005 r. potwierdzające uprawnienia
„Wykwalifikowanego technika diagnostyki Mercedes-Benz” samochody osobowe.
Przedłożone dokumenty dotyczą dwóch z trzech wskazanych w wykazie osób
Odwołującego osób na wskazane stanowisko.
Zamawiający w trakcie czynności badania i oceny ofert złożonych w postępowaniu w
dniu 19 marca 2014 r. wezwał Odwołującego w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do
uzupełnienia dokumentów. W wezwaniu tym wskazał na konieczność przedłożenia:
1. kopii uprawnień do obsługi pojazdów Mercedes Benz UNIMOG osób, które będą
uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia
2. kopii uprawnień do obsługi pojazdów Mercedes Benz w dziedzinie samochodów
ciężarowych osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia
albowiem z załączonych dokumentów wynika, że uprawienia dotyczą
samochodów osobowych, które dają uprawienia do obsługi pojazdów
wyszczególnionych wyłącznie w Dziale III.
Zamawiający określił termin na uzupełnienie dokumentów: 21 marca 2014 r. godz.
11.00.
Wskazane czynności zostały zaskarżone przez Odwołującego w ramach
rozpoznawanego aktualnie przez Izbę odwołania.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba stwierdziła, co następuje.
Odnosząc się do zarzutu nieuprawnionego wezwania do uzupełnienia dokumentów
podmiotowych Izba uznała zarzut za słuszny.
Analiza opisu warunku udziału w postępowaniu dotyczącego wymaganego przez
Zamawiającego potencjału kadrowego do realizacji przedmiotu zamówienia oraz żądanych w
tym zakresie dokumentów nie pozwala na twierdzenie, iż Zamawiający oczekiwał
przedłożenia wraz z ofertą przez wykonawców dokumentów potwierdzających uprawnienia
do obsługi pojazdów Mercedes Benz, które to dokumenty byłyby wystawione właśnie przez
Mercedes Benz. Wskazane postanowienia SIWZ nie określiły także, zdaniem Izby, wymogu,
aby owe uprawienia dotyczyły obsługi konkretnych pojazdów Mercedes Benz. Wymóg –
zarówno opis warunku, jak i żądane w tym zakresie przez Zamawiającego dokumenty, został
przez niego sformułowany na tak ogólnym poziomie, że – zdaniem Izby - wystarczające w
tym zakres były te dokumenty, które w odniesieniu do osób wskazanych na poszczególne
stanowiska przedstawił w swojej ofercie Odwołujący. Były to zarówno dokumenty
wystawione przez Mercedes Benz, jak i Daimler Chrysler bądź Daimler, a także przez
Jednostkę Wojskową Nr 2305, potwierdzające, że określone osoby podczas służby
wojskowej we wskazanej Jednostce nabyły uprawnienia do eksploatacji i obsługi pojazdów
Mercedes – Benz. Odnosząc się do zakresu przedmiotowego dokumentów wystawionych
przez Mercedes Benz, Daimler Chrysler i Daimler Izba stwierdziła, że potwierdzają one
określone uprawienia techniczne dla konkretnych osób w zakresie obsługi serwisowej, czy
diagnostyki pojazdów Mercedes-Benz i to wypełnia opis warunku w SIWZ. Oczekiwanie
Zamawiającego wyrażone w wezwaniu do uzupełnienia dokumentów, aby były to
uprawnienia „w dziedzinie samochodów ciężarowych”, a nie samochodów osobowych i czy
vanów nie znajduje uzasadnienia w opisie warunku udziału w postępowaniu
sprecyzowanym w SIWZ.
Nie oceniając, czy oczekiwane przez Zamawiającego na etapie oceny ofert
uprawnienia dla konkretnych osób są konieczne do realizacji przedmiotu zamówienia, czy
też nie, to podkreślić wyraźnie należy, że ani Zamawiający, ani Przystępujący nie wskazali
na jakiekolwiek obowiązujące przepisy prawa, które nakładałyby obowiązek posiadania
takich uprawnień. Niezależnie jednak od oceny czy posiadanie takich uprawnień jest
uzasadnione przepisami prawa, czy też potrzebami Zamawiającego, Zamawiający w
postanowieniach SIWZ nie dał temu wyrazu ani w opisie warunku, ani też w postanowieniach
dotyczących przedłożenia wymaganych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w
postępowaniu dokumentów. Pamiętać również należy, że czym innym w postanowieniach
SIWZ jest opis przedmiotu zamówienia, a czym innym postanowienia dotyczące opisu
warunków udziału w postępowaniu (opisu sposobu dokonania oceny spełniania warunków
udziału w postępowaniu). Zamawiający, oceniając podmiotowe uwarunkowania i możliwości
wykonawców ubiegających się o udzielenie danego zamówienia publicznego, powinien w
sposób jasny i precyzyjny dokonać opisu tych podmiotowych warunków, mając z jednej
strony na uwadze należyte wykonanie w przyszłości danego zamówienia publicznego, z
drugiej zaś tę okoliczność, aby poprzez opis warunku w sposób niezwiązany z przedmiotem
zamówienia oraz nieproporcjonalny do niego z postępowania nie wykluczać wykonawców,
którzy są w stanie wykonać dane zamówienie i w ten sposób nie ograniczać konkurencji.
Tym samym zatem brak sprecyzowania przez Zamawiającego na etapie postanowień
SIWZ określonych wymogów co do spełniania przez wykonawców warunków udziału w
postępowaniu nie może negatywnie skutkować dla wykonawców na etapie badania i oceny
ofert.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że Zamawiający w sposób
nieuprawniony dokonał czynności wezwania Odwołującego do uzupełnienia dokumentów
określonych w pkt 1 i 2 wezwania z dnia 19 marca 2014 r., czym naruszył przede wszystkim
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp a także zasadę równego traktowania wykonawców i uczciwej
konkurencji (art. 7 ust. 1 ustawy Pzp). Zdaniem Izby nie doszło w tym przypadku do
naruszenia wskazywanych przez Odwołującego przepisów art. 22 ust. 1 pkt 3 i art. 41 pkt 7
ustawy Pzp. Wskazane przepisy nie mogły w tym przypadku zostać naruszone na tym etapie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Odnosząc się do zarzutu wyznaczenia przez Zamawiającego zbyt krótkiego terminu
na uzupełnienie dokumentów, co zdaniem Odwołującego uniemożliwiało mu skuteczne
uzupełnienie dokumentów, Izba uznała, że zarzut ten nie potwierdził się.
Podkreślić należy, że w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp ustawodawca nie określił
konkretnego terminu na uzupełnienie dokumentów, który ma wskazać Zamawiający
wykonawcy. Przepis posługuje się określeniem: „wyznaczonego terminu”, co oznacza, że
uprawnienie w tym zakresie do określenia terminu zostało przyznane podmiotowi
zamawiającemu. Termin ten powinien być realny, co oznacza każdorazowo ocenę
przeprowadzaną w konkretnych warunkach konkretnego postępowania o zamówienie
publiczne. Wyznaczenie wykonawcy na uzupełnienie dokumentów terminu kilkudniowego w
warunkach postępowań o udzielenie zamówienia publicznego i szybkości tego postępowania
i generalnie krótkich terminów ustawowych, nie jest czymś nadzwyczajnym. Istotą wezwania
do uzupełniania dokumentów jest możliwość przedłożenia przez wykonawcę dokumentów,
które miały potwierdzać spełnianie warunków udziału w postępowaniu (bądź też
dokumentów przedmiotowych), które wykonawca powinien posiadać już w momencie upływu
terminu składania ofert czy wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.
Oczekiwanie ze strony wykonawcy, prezentowane w treści rozpoznawanego przez Izbę
odwołania, że termin na uzupełnienie dokumentów musi pozwolić wykonawcy na pozyskanie
nowych osób i odpowiednich dla nich dokumentów dla potwierdzenie spełniania warunków
udziału w postępowaniu, jest nieuprawnione. Wykonawca przede wszystkim na dzień
składania ofert (upływ terminu do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu) powinien dysponować określonym potencjałem i dokumentami go
potwierdzającymi. Uzupełnienie dokumentów ma charakter instytucji wyjątkowej, w której
ustawodawca pozwala wykonawców na uzupełnienie dokumentów, które nie zostały
pierwotnie załączone do oferty. Z tych też względów przepis ten powinien być interpretowanyściśle. Tym samym też w ocenie Izby w warunkach niniejszego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego termin na uzupełnienia dokumentów ustalony przez Zamawiającego
dla Odwołującego był wystarczający.
Niepotwierdzenie się niniejszego zarzutu odwołania nie ma jednak żadnego wpływu
dla uwzględnienia odwołania z racji potwierdzenie się głównego zarzutu odwołania,
tj. nieuprawnionego żądania przez Zamawiającego od Odwołującego uzupełnienia
dokumentów dotyczących uprawnień osób wykazywanych w ramach potencjału kadrowego.
Mając powyższe na uwadze i działając na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze
oraz ust. 2 ustawy Pzp, uznając, że stwierdzone przez Izbę naruszenie przepisów ustawy
Pzp może mieć wpływ na wynik postępowania, tj. wybór najkorzystniejszej oferty
w postępowaniu, orzeczono jak w sentencji.
Orzekając o kosztach postępowania Izba oparła się na art. 186 ust. 6 pkt 3 lit. b)
ustawy Pzp oraz art. 192 ust. 9 ustawy Pzp. W oparciu o wskazane przepisy obciążyła nimi
Przystępującego. Wśród kosztów postępowania odwoławczego Izba uwzględniła
−
stosownie do regulacji zawartej w § 3 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238) – koszty wpisu uiszczonego przez Odwołującego w kwocie
15 000,00 zł oraz
−
stosownie do § 3 pkt 2) lit. a) i b) oraz § 5 ust. 2 pkt 2) wskazanego rozporządzenia -
koszty Odwołującego dojazdu na posiedzenie i rozprawę w kwocie: 494,79 zł oraz
koszty noclegu w kwocie: 209,00 zł i wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego
w kwocie 3 600,00 zł, wynikające z rachunków przedłożonych do akt sprawy przed
zamknięciem rozprawy.
Przewodniczący:
………………………
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie jego
czynności z dnia 19 marca 2014 r. polegającej na wezwaniu Odwołującego do
uzupełnienia dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych w zakresie pkt 1 i 2 tego wezwania;
2. kosztami
postępowania
obciąża
wykonawcę
F…………..
Sp.
z
o.o.,
ul. Olsztyńska 1, 51-423 Wrocław i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez
wykonawcę
M………..
P………….,
prowadzącego
działalność
gospodarczą pod nazwą: Security Consulting and Training SCAT
M………
P……….,
ul. Przybyszewskiego 22, 82-300 Elbląg tytułem wpisu od odwołania.
2.2.
zasądza od
wykonawcy FRĄCZAK Sp. z o.o., ul. Olsztyńska 1,
51-423 Wrocław na rzecz wykonawcy M………… P………., prowadzącego
działalność gospodarczą pod nazwą: Security Consulting and Training
SCAT M…………. P…………, ul. Przybyszewskiego 22, 82-300 Elbląg
kwotę
19 303 zł 79 gr (słownie: dziewiętnaście tysięcy trzysta trzy złote
siedemdziesiąt
dziewięć
groszy),
stanowiącą
koszty
postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu uiszczenia wpisu od odwołania, kosztów
dojazdu na posiedzenie i rozprawę Izby, kosztów noclegu oraz
wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 631/14
U z a s a d n i e n i e
Jednostka Wojskowa 5350 w Świętoszowie
(dalej: „Zamawiający”) prowadzi, w trybie
przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na:
„Wykonanie przeglądów technicznych F4 pojazdów Mercedes 250 WOLF, Mercedes
UNIMOG, Mercedes 1017 oraz SLT FAUN dla Jednostki Wojskowej 5350 w Świętoszowie”.
Postępowanie to prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. t.j. z 2013 r. poz. 907 ze zm.), zwanej dalej: „ustawa
Pzp”. Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym UE z dnia 23 stycznia 2014 r. pod nr 2014/S 016-024547.
W postępowaniu tym wykonawca M……….. P………, prowadzący działalność
gospodarczą pod nazwą: Security Consulting and Training SCAT M……… P……….. z
siedzibą w Elblągu (dalej: „Odwołujący”) w dniu 28 marca 2014 r. złożył odwołanie do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Kopia odwołania została przekazana Zamawiającemu
w tej samej dacie. Informacja o czynnościach Zamawiającego stanowiących podstawę
odwołania została przekazana przez Zamawiającego Odwołującemu w dniu 19 marca 2014
r.
Zamawiający kopię odwołania wraz z wezwaniem do przyłączenia się do niniejszego
postępowania przekazał wykonawcom w dniu 28 marca 2014 r. Do postępowania
odwoławczego swoje zgłoszenie przystąpienia po stronie Zamawiającego złożył wykonawca
FRĄCZAK Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu (dalej: „Przystępujący”). Kopia zgłoszenia
przystąpienia została przekazana stronom postępowania odwoławczego.
Zamawiający pismem z dnia 9 kwietnia 2014 r. złożył do akt sprawy pismo, w którym
uwzględnił w całości zarzuty odwołania.
W związku z powyższym postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2014 r., wydanym w
toku posiedzenia z udziałem stron i uczestników postępowania, Izba postanowiła wezwać
Przystępującego do złożenia oświadczenia w przedmiocie sprzeciwu co do uwzględniania
przez Zamawiającego w całości zarzutów odwołania. Przystępujący w toku posiedzenia w
dniu 11 kwietnia 2014 r. złożył do akt sprawy sprzeciw wobec uwzględniania w całości
zarzutów odwołania przez Zamawiającego.
Uwzględniając pisma złożone w sprawie oraz oświadczenia złożone w trakcie
rozprawy, Izba ustaliła co następuje.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 w związku z art. 26 ust. 3,
art. 22 ust. 1 pkt 3 i art. 41 pkt 7 ustawy Pzp, poprzez dokonanie nieuprawnionej interpretacji
rozszerzającej w zakresie warunku udziału w postępowaniu w piśmie wzywającym do
uzupełnienia dokumentów, a w konsekwencji nieuprawnione wezwanie Odwołującego do
uzupełnienia dokumentów w zakresie uprawnień osób, które będą uczestniczyć w wykonaniu
zamówienia, a także wyznaczenie terminu na uzupełnienie wymaganych przez
Zamawiającego dokumentów w wymiarze niecałej doby, co skutecznie uniemożliwiło mu
dokonanie uzupełnienia.
W związku z powyższym Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności wezwania Odwołującego do uzupełnienia dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu w części dotyczącej
uprawnień osób, które będą uczestniczyć w wykonaniu zamówienia,
2) powtórzenia czynności badania i oceny ofert,
a w przypadku nie uznania zarzutów dotyczących bezpodstawnego wezwania do
uzupełnienia dokumentów:
3) powtórzenia wezwania i wyznaczenia terminu, który będzie umożliwiał uzupełnienie.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podniósł, że Zamawiający już na etapie
wezwania do uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
postępowaniu faktycznie rozstrzygnął, iż złożone wraz z ofertą dokumenty nie potwierdzają,że Odwołujący spełnia warunek dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Podkreślił, że kwestionowana czynność wezwania do uzupełnienia dokumentów pozostaje w
zawiązku z oceną podmiotową Odwołującego, której wyniki będą decydujące dla możliwości
dokonania oceny złożonej przez niego oferty.
Wskazał, że Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (dalej: „SIWZ”) dotycząca
przedmiotowego postępowania zawiera w swej treści opis sposobu dokonywania oceny
spełniania warunku dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia - Rozdział
VIII pkt 1 ppkt 1.3. Według niego wskazany tam opis sposobu oceny spełniania
przedmiotowego warunku nie definiuje samego pojęcia „uprawnień”, jakimi mają legitymować
się osoby wskazane w wykazie. Jego zdaniem Zamawiający nie wskazał ani jakie
uprawnienia są przedmiotem warunku, ani też kto takie uprawnienia miałby nadać osobom
wymienionym w wykazie. Według wiedzy Odwołującego, żaden przepis jakiegokolwiek aktu
prawnego o randze ustawy nie nakłada na mechaników obsługujących pojazdy marki
Mercedes Benz obowiązku posiadania jakichkolwiek uprawnień. Podkreślił też, że pojazdy,
które mają być poddawane przeglądom w wykonaniu zamówienia nie są już objęte
gwarancją, co wyklucza możliwość wymagania, aby mechanicy posiadali jakiekolwiek
„uprawnienia” nadane przez producenta tych pojazdów. Z punktu widzenia przepisów
powszechnie obowiązującego prawa obsługą tych pojazdów mogą zajmować się więc
jakiekolwiek osoby. W tej sytuacji Odwołujący uznał, iż przez „uprawnienia” wymagane przez
Zamawiającego należało uznać faktyczne kwalifikacje osób potwierdzone przez jakikolwiek
podmiot, który te kwalifikacje zweryfikował nadając owe „uprawnienia” - czy to w ramach
szkoleń, czy też wykonywanych przez posiadaczy „uprawnień” obowiązków służbowych.
Wskazał też, że Zamawiający takiego warunku posiadania uprawnień do obsługi pojazdów
nie określił co do pojazdów SLT Faun przez osoby, które mają wykonywać zamówienie w tej
części. W opinii Odwołującego stanowi to pośredni dowód braku jakichkolwiek przepisów
nakładających taki obowiązek na osoby, które wykonują obsługę pojazdów jakichkolwiek
marek.
Odwołujący wskazał, że w złożonej ofercie znalazł się m.in. wykaz osób, które będą
uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, w którym wskazano:
-
1 osobę, która ma pełnić funkcję kierownika grupy,
-
6 osób, które mają pełnić funkcję mechaników samochodowych,
-
3 osoby, które mają pełnić funkcję elektryków lub elektromechaników
samochodowych.
Spośród wymienionych powyżej 10 osób, 8 z nich według Odwołującego posiada
potwierdzone na piśmie uprawnienia do obsługi pojazdów Mercedes Benz, a kopie
dokumentów potwierdzających posiadanie uprawnień zostały dołączone do wykazu osób.
Według niego wezwanie do uzupełnienia dokumentów, które jest przedmiotem odwołania,
znacznie modyfikuje zapisy SIWZ w zakresie redakcji opisu sposobu dokonywania oceny
spełniania warunku dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Zamawiający wymagał w ogłoszeniu o zamówieniu oraz SIWZ, aby osoby, które będą
uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, posiadały potwierdzone na piśmie uprawnienia do
obsługi pojazdów Mercedes Benz, jednakże Zamawiający, w żadnym miejscu SIWZ ani
ogłoszenia o zamówienia, nie wymagał, aby owe „uprawnienia” dotyczyły określonej kategorii
pojazdów, ani - tym bardziej - aby dotyczyły kategorii pojazdów zakwalifikowanych do
wszystkich części zamówienia. Według Odwołującego nigdzie w SIWZ ani w ogłoszeniu o
zamówieniu nie znajduje się zapis mówiący o tym, które z osób wymienionych w wykazie
mają posiadać uprawnienia do obsługi pojazdów z poszczególnych części zamówienia (ani
też, że każda z wymienionych osób ma posiadać uprawnienia do obsługi wszystkich
kategorii pojazdów). Wskazał na orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, zgodnie z którym
Zamawiający nie może dokonywać interpretacji warunków udziału w postępowaniu
niezgodnie z ich literalnym brzmieniem, w sposób zawężający, w szczególności definiować
pojęć użytych w SIWZ na etapie badania ofert, w sposób ograniczający konkurencję w
postępowaniu. Interpretacja ta nie może służyć wykluczeniu z postępowania wykonawców
zdolnych do wykonania zamówienia.
Odwołujący stoi na stanowisku, iż do wykazania posiadania uprawnień do obsługi
pojazdów Mercedes Benz przez osoby, które będą brać udział w wykonaniu zamówienia - co
stanowiło jeden z warunków udziału w postępowaniu - wystarczającym było wskazanie osób
posiadających uprawnienia do obsługi co najmniej jednej z kategorii pojazdów tej marki,
stanowiących przedmiot zamówienia. Jak przyznał sam Zamawiający w wezwaniu do
uzupełnienia dokumentów, osoby wskazane przez Odwołującego warunek ten spełniają,
legitymując się choćby uprawnieniami do obsługi pojazdów Mercedes 250 Wolf. W ocenie
Odwołującego za nieuprawniony należy uznać pogląd, zgodnie z którym w przypadku
pojazdów marki Mercedes Benz wymagane było posiadanie uprawnień do obsługi
wszystkich kategorii pojazdów stanowiących przedmiot zamówienia - w odniesieniu do tak
lakonicznego i nieprecyzyjnego zapisu SIWZ oraz ogłoszenia o zamówieniu, a także braku
konieczności posiadania uprawnień wynikającego z przepisów powszechnie obowiązującego
prawa. Niezależnie od powyższych Odwołujący wskazał, że nawet przy tak opacznym i
nieuprawnionym rozumieniu opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunku
dotyczącego dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, jaki prezentuje
Zamawiający, Odwołujący spełnia tak rozumiany warunek. Podkreślił, że wśród osób
wymienionych w wykazie złożonym wraz z ofertą, znajdują się bowiem osoby, które
posiadają uprawnienia do obsługi samochodów osobowych oraz vanów marki Mercedes
Benz (mechanicy: P………… J………, J……….. W………., Z………. K…………,
elektromechanik: M………. N……….), oraz osoby, które posiadają uprawnienia do obsługi
także samochodów ciężarowych (mechanicy: G……….. G…………, M……… P………..,
elektromechanik: K………… C……….., kierownik grupy: K………… B…………). Wskazał,że osoby, które posiadają uprawnienia do obsługi samochodów ciężarowych, nabyły te
uprawnienia podczas swojej służby w Jednostce Wojskowej nr 2305, w której wyposażeniu
znajdują się samochody różnych klas marki Mercedes Benz, w tym także ciężarowe.
Podkreślił, że pojazdy Mercedes Benz Unimog to samochody ciężarowe, przez co zupełnie
pozbawione racjonalnych podstaw jest wyodrębnianie tych pojazdów z grupy pojazdów
ciężarowych, a także próba różnicowania uprawnień do ich obsługi. Skoro zatem dany
dokument oraz żądanie jego złożenia nie zostało zawarte w SIWZ, to zdaniem Odwołującego
doszło do naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp a także naruszenia zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Niezależnie od powyższego Odwołujący podniósł, że czas, jaki został przez
Zamawiającego wyznaczony na uzupełnienie przedmiotowych dokumentów, w praktyce
uniemożliwiał spełnienie oczekiwań Zamawiającego. Podkreślił, że w przypadku, gdyby
uprawnienia osób wskazanych w wykazie osób rzeczywiście nie pozwalały na wykazanie
spełnienia przedmiotowego warunku, koniecznym byłoby złożenie uaktualnionego wykazu
osób ze wskazaniem nowych osób, ponieważ wymienione w wykazie innych uprawnień nie
posiadają. Nie było to jednak jego zdaniem możliwe w przeciągu niecałych dwóch dób, a taki
właśnie czas dał Odwołującemu Zamawiający na uzupełnienie. Odwołujący podkreślił, że
przy zachowaniu najwyższej staranności nie był w stanie spełnić żądania Zamawiającego.
Uzupełnienie dokumentów wymagało bowiem pozyskania nowych osób, pozyskania
dokumentów potwierdzających ich kwalifikacje zawodowe oraz posiadane uprawnienia, a
także sporządzenia nowego wykazu osób, które będą brały udział w wykonaniu zamówienia.
Odwołujący uzupełnił dokumenty w części dotyczącej kwalifikacji zawodowych osób
wymienionych w wykazie i, niezależnie od polemiki odnośnie zasadności samego wezwania,
zwrócił uwagę Zamawiającego na zbyt krótki czas na uzupełnienie w piśmie złożonym w
odpowiedzi na wezwanie. Zamawiający, do dnia wniesienia niniejszego odwołania,
pozostawił pismo Odwołującego bez odpowiedzi.
W
toku
rozprawy
Odwołujący
podtrzymał
swoje
stanowisko,
wnosząc
o uwzględnienie odwołania oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów dojazdu na posiedzenie i rozprawę Izby, kosztów noclegu
oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Zamawiający, przedkładając do akt sprawy pismo o uwzględnieniu w całości
zarzutów odwołania, w toku rozprawy podtrzymał swoje stanowisko w sprawie.
Przystępujący złożył do akt sprawy swoje zgłoszenie przystąpienia, popierając
stanowisko Zamawiającego, a następnie – wobec uwzględniania w całości zarzutów
odwołania przez Zamawiającego – złożył swój sprzeciw. W toku rozprawy wniósł o oddalenie
odwołania wskazując dodatkowo, że postanowienia SIWZ były znane wykonawcom i na
etapie udostępnienia wykonawcom SIWZ można było w tym zakresie zgłaszać do niej
zapytania. Wskazał na postanowienie rozdziału VIII pkt 1 ppkt 1.3, gdzie Zamawiający
określił wymogi dotyczące osób. Podkreślił, że uprawnienia wymagane od osób są
niezbędne dla nich, ażeby mogły one prawidłowo wykonywać usługi objęte przedmiotem
zamówienia. Uprawnienia te są przypisywane do konkretnej osoby i mają charakter
indywidualny, a ponadto wydawane są także przez producenta pojazdów dla konkretnego
typu pojazdów i osób, które o te uprawnienia się starają. Wskazał, że uprawnienia takie
nadaje producent marki. Przywołał też postanowienia rozdziału IX pkt 3 i 8 SIWZ dotycząceżądanych od wykonawców dokumentów na potwierdzenie spełniania warunków udziału w
postępowaniu, a także na postanowienia rozdziału XIII SIWZ, gdzie Zamawiający przewidział
skutek odrzucenia oferty w przypadku niespełnienia przez wykonawców wymogów SIWZ.
Krajowa
Izba
Odwoławcza,
rozpoznając
złożone
odwołanie
na
rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym w szczególności
dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak również
stanowiska stron i uczestnika postępowania, zaprezentowane na piśmie i ustnie do protokołu
posiedzenia i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek ustawowych, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, a skutkujących
odrzuceniem odwołania.
W drugiej kolejności Izba ustaliła, że Odwołujący ma interes w złożeniu odwołania.
Zaskarżona czynność Zamawiającego, polegająca na wezwaniu Odwołującego do
uzupełniania dokumentów podmiotowych, których nie uzupełnienie skutkuje wykluczeniem
wykonawcy z postępowania wskazuje w sposób pośredni na możliwość pozbawienia
Odwołującego uzyskania przedmiotowego zamówienia. Tym samym Odwołujący wykazał
swój uszczerbek (szkodę) w interesie, co stanowi wypełnienie przesłanki materialnoprawnej,
o której mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba, rozpoznając odwołanie w granicach zarzutów podniesionych w odwołaniu,
uznała, że zasługuje ono na uwzględnienie.
Izba ustaliła, że Zamawiający wszczął przedmiotowe postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego i opublikował ogłoszenie o zamówieniu w dniu 23 stycznia 2014 r.
Postępowanie zostało podzielone na cztery części z możliwością składania ofert
częściowych. Zamawiający w SIWZ określił jeden z warunków podmiotowych oceny
wykonawców, wskazując w rozdziale VIII pkt 1 ppkt 1.3, że wymaga od wykonawców
dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania
zamówienia. Określił tam, że wykonawca musi mieć do dyspozycji dla realizacji przedmiotu
zamówienia osoby legitymujące się kwalifikacjami odpowiednimi do stanowisk, jakie zostaną
im powierzone. Opisał on swoje wymagania w tym zakresie: co najmniej 3 mechaników
samochodowych, 1 kierownik grupy (osoba kierująca zespołem pracowników), 1 elektryk lub
elektromechanik samochodowy. Zamawiający wskazał, że osoby te winny mieć
wykształcenie kierunkowe, dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe (dyplom
mistrzowski, świadectwo czeladnicze lub inne równorzędne) oraz potwierdzone na piśmie
uprawienia do obsługi pojazdów MERCEDES Benz.
W rozdziale IX SIWZ Zamawiający określił wykaz oświadczeń i dokumentów, jakie
mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzania spełniania warunków udziału w
postępowaniu, wskazując tam m.in. na konieczność złożenia oświadczenia o spełnianiu
warunków udziału w postępowaniu z art. 22 ust.1 ustawy Pzp. W zakresie warunku
dotyczącego potencjału kadrowego Zamawiający w pkt 8 tego rozdziału wskazał na wymóg
przedłożenia wykazu osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia wraz z
informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, doświadczenia i wykształcenia
niezbędnych dla wykonania zamówienia oraz kserokopiami dokumentów potwierdzających
ich kwalifikacje, doświadczenie i wykształcenie, a także zakresu wykonywanych przez nie
czynności, oraz informacją o podstawie do dysponowania tymi osobami. Zamawiający w tym
zakresie określił też jako wzór wykaz osób w załączniku nr 6 do SIWZ, w którym wskazał
jako wymóg załączenia do wykazu kopii kwalifikacji zawodowych (dyplom mistrzowski,świadectwo czeladnicze lub inne równorzędne), kopie dokumentów potwierdzających
wykształcenie kierunkowe, kopie uprawnień do obsługi pojazdów Mercedes Benz.
Do upływu terminu składania ofert w przedmiotowym postępowaniu wpłynęły m.in.
oferta Odwołującego i Przystępującego. W ofercie Odwołującego na str. 34 w załączonym
wykazie osób wskazano jedną osobę do realizacji funkcji kierownika grupy obsługi, 6 osób
na stanowisko wymaganych mechaników samochodowych i 3 osoby na stanowisko
elektryka/elektromechanika samochodowego. Na str. 35-55 oferty Odwołującego
zamieszczono dokumenty wskazujące na określone kwalifikacje, wykształcenie i uprawnienia
osób wskazanych w wykazie osób. Wśród tych dokumentów co do wymaganych przez
Zamawiającego uprawnień:
−
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko kierownika grupy obsługi (wymóg z
SIWZ: jedna osoba) przedstawiono zaświadczenie z dnia 3 marca 2014 r. wystawione
przez Jednostkę Wojskową Nr 2305 o tym, że wskazana osoba podczas służby
wojskowej we wskazanej Jednostce nabyła uprawnienia do eksploatacji i obsługi
pojazdów Mercedes – Benz;
−
w odniesieniu do osób wskazanych na stanowisko mechanik samochodowy (wymóg z
SIWZ: co najmniej 3 osoby) przedstawiono bądź zaświadczenie z dnia 3 marca 2014 r.
wystawione przez Jednostkę Wojskową Nr 2305 o tym, że wskazana osoba podczas
służby wojskowej we wskazanej Jednostce nabyła uprawnienia do eksploatacji i
obsługi pojazdów Mercedes – Benz, bądź też zaświadczenia wystawione przez
Daimler Chrysler bądź Daimler z czerwca 2007 r. i stycznia 2009 r., potwierdzające
ukończenie programu kwalifikacji dla „Techników obsługi serwisowej Mercedes-Benz
samochodów
osobowych
i
vanów”
oraz
potwierdzających
uprawnienia
„Wykwalifikowanego technika układów napędowych systemów Mercedes-Benz”
samochody osobowe. Przedłożone dokumenty dotyczą pięciu z sześciu wskazanych w
wykazie osób Odwołującego osób na wskazane stanowisko;
−
w odniesieniu do osób wskazanych na stanowisko elektryk/elektromechanik
samochodowy (wymóg z SIWZ; jedna osoba) przedstawiono zaświadczenie z dnia 3
marca 2014 r. wystawione przez Jednostkę Wojskową Nr 2305 o tym, że wskazana
osoba podczas służby wojskowej we wskazanej Jednostce nabyła uprawnienia do
eksploatacji i obsługi pojazdów Mercedes – Benz oraz zaświadczenia wystawione
przez Mercedes-Benz z 16 września 2005 r. potwierdzające uprawnienia
„Wykwalifikowanego technika diagnostyki Mercedes-Benz” samochody osobowe.
Przedłożone dokumenty dotyczą dwóch z trzech wskazanych w wykazie osób
Odwołującego osób na wskazane stanowisko.
Zamawiający w trakcie czynności badania i oceny ofert złożonych w postępowaniu w
dniu 19 marca 2014 r. wezwał Odwołującego w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do
uzupełnienia dokumentów. W wezwaniu tym wskazał na konieczność przedłożenia:
1. kopii uprawnień do obsługi pojazdów Mercedes Benz UNIMOG osób, które będą
uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia
2. kopii uprawnień do obsługi pojazdów Mercedes Benz w dziedzinie samochodów
ciężarowych osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia
albowiem z załączonych dokumentów wynika, że uprawienia dotyczą
samochodów osobowych, które dają uprawienia do obsługi pojazdów
wyszczególnionych wyłącznie w Dziale III.
Zamawiający określił termin na uzupełnienie dokumentów: 21 marca 2014 r. godz.
11.00.
Wskazane czynności zostały zaskarżone przez Odwołującego w ramach
rozpoznawanego aktualnie przez Izbę odwołania.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba stwierdziła, co następuje.
Odnosząc się do zarzutu nieuprawnionego wezwania do uzupełnienia dokumentów
podmiotowych Izba uznała zarzut za słuszny.
Analiza opisu warunku udziału w postępowaniu dotyczącego wymaganego przez
Zamawiającego potencjału kadrowego do realizacji przedmiotu zamówienia oraz żądanych w
tym zakresie dokumentów nie pozwala na twierdzenie, iż Zamawiający oczekiwał
przedłożenia wraz z ofertą przez wykonawców dokumentów potwierdzających uprawnienia
do obsługi pojazdów Mercedes Benz, które to dokumenty byłyby wystawione właśnie przez
Mercedes Benz. Wskazane postanowienia SIWZ nie określiły także, zdaniem Izby, wymogu,
aby owe uprawienia dotyczyły obsługi konkretnych pojazdów Mercedes Benz. Wymóg –
zarówno opis warunku, jak i żądane w tym zakresie przez Zamawiającego dokumenty, został
przez niego sformułowany na tak ogólnym poziomie, że – zdaniem Izby - wystarczające w
tym zakres były te dokumenty, które w odniesieniu do osób wskazanych na poszczególne
stanowiska przedstawił w swojej ofercie Odwołujący. Były to zarówno dokumenty
wystawione przez Mercedes Benz, jak i Daimler Chrysler bądź Daimler, a także przez
Jednostkę Wojskową Nr 2305, potwierdzające, że określone osoby podczas służby
wojskowej we wskazanej Jednostce nabyły uprawnienia do eksploatacji i obsługi pojazdów
Mercedes – Benz. Odnosząc się do zakresu przedmiotowego dokumentów wystawionych
przez Mercedes Benz, Daimler Chrysler i Daimler Izba stwierdziła, że potwierdzają one
określone uprawienia techniczne dla konkretnych osób w zakresie obsługi serwisowej, czy
diagnostyki pojazdów Mercedes-Benz i to wypełnia opis warunku w SIWZ. Oczekiwanie
Zamawiającego wyrażone w wezwaniu do uzupełnienia dokumentów, aby były to
uprawnienia „w dziedzinie samochodów ciężarowych”, a nie samochodów osobowych i czy
vanów nie znajduje uzasadnienia w opisie warunku udziału w postępowaniu
sprecyzowanym w SIWZ.
Nie oceniając, czy oczekiwane przez Zamawiającego na etapie oceny ofert
uprawnienia dla konkretnych osób są konieczne do realizacji przedmiotu zamówienia, czy
też nie, to podkreślić wyraźnie należy, że ani Zamawiający, ani Przystępujący nie wskazali
na jakiekolwiek obowiązujące przepisy prawa, które nakładałyby obowiązek posiadania
takich uprawnień. Niezależnie jednak od oceny czy posiadanie takich uprawnień jest
uzasadnione przepisami prawa, czy też potrzebami Zamawiającego, Zamawiający w
postanowieniach SIWZ nie dał temu wyrazu ani w opisie warunku, ani też w postanowieniach
dotyczących przedłożenia wymaganych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w
postępowaniu dokumentów. Pamiętać również należy, że czym innym w postanowieniach
SIWZ jest opis przedmiotu zamówienia, a czym innym postanowienia dotyczące opisu
warunków udziału w postępowaniu (opisu sposobu dokonania oceny spełniania warunków
udziału w postępowaniu). Zamawiający, oceniając podmiotowe uwarunkowania i możliwości
wykonawców ubiegających się o udzielenie danego zamówienia publicznego, powinien w
sposób jasny i precyzyjny dokonać opisu tych podmiotowych warunków, mając z jednej
strony na uwadze należyte wykonanie w przyszłości danego zamówienia publicznego, z
drugiej zaś tę okoliczność, aby poprzez opis warunku w sposób niezwiązany z przedmiotem
zamówienia oraz nieproporcjonalny do niego z postępowania nie wykluczać wykonawców,
którzy są w stanie wykonać dane zamówienie i w ten sposób nie ograniczać konkurencji.
Tym samym zatem brak sprecyzowania przez Zamawiającego na etapie postanowień
SIWZ określonych wymogów co do spełniania przez wykonawców warunków udziału w
postępowaniu nie może negatywnie skutkować dla wykonawców na etapie badania i oceny
ofert.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że Zamawiający w sposób
nieuprawniony dokonał czynności wezwania Odwołującego do uzupełnienia dokumentów
określonych w pkt 1 i 2 wezwania z dnia 19 marca 2014 r., czym naruszył przede wszystkim
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp a także zasadę równego traktowania wykonawców i uczciwej
konkurencji (art. 7 ust. 1 ustawy Pzp). Zdaniem Izby nie doszło w tym przypadku do
naruszenia wskazywanych przez Odwołującego przepisów art. 22 ust. 1 pkt 3 i art. 41 pkt 7
ustawy Pzp. Wskazane przepisy nie mogły w tym przypadku zostać naruszone na tym etapie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Odnosząc się do zarzutu wyznaczenia przez Zamawiającego zbyt krótkiego terminu
na uzupełnienie dokumentów, co zdaniem Odwołującego uniemożliwiało mu skuteczne
uzupełnienie dokumentów, Izba uznała, że zarzut ten nie potwierdził się.
Podkreślić należy, że w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp ustawodawca nie określił
konkretnego terminu na uzupełnienie dokumentów, który ma wskazać Zamawiający
wykonawcy. Przepis posługuje się określeniem: „wyznaczonego terminu”, co oznacza, że
uprawnienie w tym zakresie do określenia terminu zostało przyznane podmiotowi
zamawiającemu. Termin ten powinien być realny, co oznacza każdorazowo ocenę
przeprowadzaną w konkretnych warunkach konkretnego postępowania o zamówienie
publiczne. Wyznaczenie wykonawcy na uzupełnienie dokumentów terminu kilkudniowego w
warunkach postępowań o udzielenie zamówienia publicznego i szybkości tego postępowania
i generalnie krótkich terminów ustawowych, nie jest czymś nadzwyczajnym. Istotą wezwania
do uzupełniania dokumentów jest możliwość przedłożenia przez wykonawcę dokumentów,
które miały potwierdzać spełnianie warunków udziału w postępowaniu (bądź też
dokumentów przedmiotowych), które wykonawca powinien posiadać już w momencie upływu
terminu składania ofert czy wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.
Oczekiwanie ze strony wykonawcy, prezentowane w treści rozpoznawanego przez Izbę
odwołania, że termin na uzupełnienie dokumentów musi pozwolić wykonawcy na pozyskanie
nowych osób i odpowiednich dla nich dokumentów dla potwierdzenie spełniania warunków
udziału w postępowaniu, jest nieuprawnione. Wykonawca przede wszystkim na dzień
składania ofert (upływ terminu do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu) powinien dysponować określonym potencjałem i dokumentami go
potwierdzającymi. Uzupełnienie dokumentów ma charakter instytucji wyjątkowej, w której
ustawodawca pozwala wykonawców na uzupełnienie dokumentów, które nie zostały
pierwotnie załączone do oferty. Z tych też względów przepis ten powinien być interpretowanyściśle. Tym samym też w ocenie Izby w warunkach niniejszego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego termin na uzupełnienia dokumentów ustalony przez Zamawiającego
dla Odwołującego był wystarczający.
Niepotwierdzenie się niniejszego zarzutu odwołania nie ma jednak żadnego wpływu
dla uwzględnienia odwołania z racji potwierdzenie się głównego zarzutu odwołania,
tj. nieuprawnionego żądania przez Zamawiającego od Odwołującego uzupełnienia
dokumentów dotyczących uprawnień osób wykazywanych w ramach potencjału kadrowego.
Mając powyższe na uwadze i działając na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze
oraz ust. 2 ustawy Pzp, uznając, że stwierdzone przez Izbę naruszenie przepisów ustawy
Pzp może mieć wpływ na wynik postępowania, tj. wybór najkorzystniejszej oferty
w postępowaniu, orzeczono jak w sentencji.
Orzekając o kosztach postępowania Izba oparła się na art. 186 ust. 6 pkt 3 lit. b)
ustawy Pzp oraz art. 192 ust. 9 ustawy Pzp. W oparciu o wskazane przepisy obciążyła nimi
Przystępującego. Wśród kosztów postępowania odwoławczego Izba uwzględniła
−
stosownie do regulacji zawartej w § 3 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238) – koszty wpisu uiszczonego przez Odwołującego w kwocie
15 000,00 zł oraz
−
stosownie do § 3 pkt 2) lit. a) i b) oraz § 5 ust. 2 pkt 2) wskazanego rozporządzenia -
koszty Odwołującego dojazdu na posiedzenie i rozprawę w kwocie: 494,79 zł oraz
koszty noclegu w kwocie: 209,00 zł i wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego
w kwocie 3 600,00 zł, wynikające z rachunków przedłożonych do akt sprawy przed
zamknięciem rozprawy.
Przewodniczący:
………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
