eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2023 › Sygn. akt: KIO 1006/23
rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2023-04-25
rok: 2023
sygnatury akt.:

KIO 1006/23

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Irmina Pawlik Protokolant: Mikołaj Kraska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2023 r. w Warszawie
odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w dniu 11 kwietnia 2023 r. przez
wykonawcę Erbud Industry Centrum Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Łodzi w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego PGE Energia Ciepła Spółka
Akcyjna z
siedzibą w Warszawie

przy udziale wykonawcy Bilfinger Industrial
Services Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego


orzeka:

1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu PGE Energia Ciepła Spółka Akcyjna
z
siedzibą w Warszawie unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
w
części 2 zamówienia oraz powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym
wezwanie wykonawcy
Bilfinger Industrial Services Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów, w zakresie wyliczenia ceny oferty w części 2 zamówienia na podstawie art.
224 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo zam
ówień publicznych;
2.
kosztami postępowania obciąża zamawiającego PGE Energia Ciepła Spółka Akcyjna
z
siedzibą w Warszawie i:
2.1.
zalicza na
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od zamawiającego PGE Energia Ciepła Spółka Akcyjna z siedzibą
w Warszawie na rzecz
odwołującego Erbud Industry Centrum Spółka
z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi kwotę 18 600 zł 00 gr

(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
uzasadnione koszty postępowania poniesione przez odwołującego z tytułu wpisu
od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art.
579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.

Przewodniczący:
……………………………….………


Sygn. akt: KIO 1006/23
U z a s a d n i e n i e

Zamawiający PGE Energia Ciepła Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie (dalej jako
„Zamawiający”) prowadzi postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pn.
„Remonty,
przeglądy, konserwacje, modernizacje i usługi utrzymania ruchu urządzeń i instalacji
elektroenergetycznych w PGE Energia Ciepła S.A. Oddział Wybrzeże w Gdańsku” (numer
postępowania POST/PEC/PEC/UZI/01214/2022
).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 2 grudnia 2022 r. pod
numerem 2022/S 233-671687.
Do ww. postępowania o udzielenie zamówienia zastosowanie
znajdują przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.
U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.,
dalej „ustawa Pzp”). Wartość szacunkowa zamówienia
przekracza progi unijne, o
których mowa w art. 3 ustawy Pzp.
W dniu 11 kwietnia 2023 r.
wykonawca Erbud Industry Centrum Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi (dalej jako „Odwołujący) wniósł odwołanie wobec
czynności wyboru oferty wykonawcy Bilfinger Industrial Services Polska Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie (dalej jako „Przystępujący”) w
części 2 zamówienia oraz wobec zaniechania wezwania ww. wykonawcy do złożenia
wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny, zarzucając Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 224 ust. 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania
Przystępującego do złożenia wyjaśnień odnośnie ceny oferty na część 2 zamówienia,
w
tym dowodów w zakresie jej wyliczenia, pomimo iż zaoferowana cena i jej istotne
elementy
składowe wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia
i
budzą wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, a ww. rozbieżność nie wynikała z przyczyn oczywistych, niewymagających
wyjaśnienia;
2. art. 224 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień odnośnie ceny oferty na część 2
zamówienia, w tym dowodów w zakresie jej wyliczenia, pomimo iż zaoferowana cena jest
niższa o ponad 30% od wartości zamówienia i średniej arytmetycznej złożonych w
postepowaniu dla części 2 zamówienia ofert, a ww. rozbieżność nie wynikała z przyczyn
oczywistych, niewymagających wyjaśnienia.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności badania
i
oceny ofert, unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, przeprowadzenia

ponownego badania oraz oceny o
fert, wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień
odnośnie ceny oferty, w tym dowodów w zakresie jej wyliczenia.
Uzasadniając pierwszy zarzut Odwołujący wskazał w szczególności, iż oferta
Przystępującego budzi wątpliwości w zakresie istotnych części składowych – pozycji nr 8,
17, 22, 33, 73, 79 oraz innych pozycji wskazanych w załączonym do odwołania zestawieniu.
Odwołujący podkreślił, że oferta w zakresie tych pozycji znacząco odbiega od średniej
złożonych ofert. Zdaniem Odwołującego niedoszacowanie oferty w tym zakresie wpływa na
możliwość realizacji przedmiotowej umowy. Zostały one oszacowane w sposób
nieuwzględniający realiów wykonania, w tym czasochłonności. Odwołujący wskazał na
obowiązujące u Zamawiającego zasady realizacji tych zadań, w tym konieczność
zaangażowania co najmniej dwóch osób, wskazał też, że realizacja zadań w najprostszym
przypadku zajmuje nie krócej niż 50 minut. Odwołujący załączył informację odnośnie
czynności, które zgodnie z obowiązującymi procedurami wykonawca zobowiązany jest
podjąć realizując zlecenie, obejmują one otwarcie polecenia, przygotowanie miejsca pracy,
wykonanie danego zlecenia, zamknięcie polecenia i inne czynności zależne od charakteru
danego zlecenia. Zdaniem Odwołującego wskazane przez Przystępując kwoty nie pokrywają
nawet samych kosztów prac, zgodnie z podaną stawką roboczogodziny. Ich realizacja na
podanych warunkach oznaczałaby, że pracownicy otrzymają wynagrodzenie poniżej stawki
minimalne. Nie może być w takim wypadku mowy także o marży. Odwołujący podkreślił, że
przedmiot zamówienia ma charakter specjalistyczny i wymaga zaangażowania
wykwalifikowanej kadry. Wskazał ponadto na okoliczności związane ze specyfiką
wykonywanych prac (nagły charakter, ramy czasowe, konieczność przejścia wewnętrznej
procedury Zam
awiającego, zespołowość), Odwołujący załączył dokumenty obowiązujące
w Oddziale
Wybrzeże, wskazując na pkt 5.14 podstawowych wymagań BHP dla
wykonawców oraz pkt 1.13 Zasad bezpieczeństwa. Odwołujący wskazał też, że z uwagi na
podział zamówienia na dwie części nie ma możliwości subsydiowania deficytu osiągniętego
w ramach realizacji części 2 ewentualną marżą wypracowaną w części 1. Dodał, że oferta
Przystępującego nie została wybrana jako najkorzystniejsza w części 1. Zdaniem
Odwołującego rozbieżności w cenach wykonawców potwierdzają, że cena oferty
Przystępującego została skalkulowana wadliwie i nie daje rękojmi należytego wykonania
umowy.
Uzasadniając drugi zarzut Odwołujący wskazał między innymi, iż cena oferty
Przystępującego jest niższa o ponad 30% od wartości zamówienia i średniej arytmetycznej
ofert., co obligowało Zamawiającego do wszczęcie procedury weryfikacji rażąco niskiej ceny.
Zamawiający zaniechał tych czynności. Odwołujący zauważył, że Zamawiający
przeprowadził rozeznanie rynku, w ramach którego ofertę złożył wyłącznie Przystępujący.

Odwołujący wskazał też, że w sprawie nie zaistniały oczywiste okoliczności, które
uzasadniałyby odstąpienie od wezwania do wyjaśnień. W szczególności podniósł, że nawet
jeśliby uznać, że Zamawiający przeszacował wartość zamówienia, to w świetle innych
złożonych ofert cena oferty Przystępującego spełnia przesłanki obligatoryjnego jej badania.
Zdaniem Odwołującego nie sposób wskazać okoliczności, które czyniłyby rozbieżność
oczywistą, niewymagającą wyjaśnienia. Odwołujący powołał się na orzecznictwo Izby
dotyczące tej problematyki. podkreślając, że możliwość odstąpienia od procedury
wyjaśniającej nie może podlegać rozszerzającej wykładni, a ciężar wykazania wystąpienia
oczywistych okoliczności uzasadniających rozbieżności spoczywa na Zamawiającym.
Zamawiający w dniu 24 kwietnia 2023 r. złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o oddalenie odwołania w całości.
W dniu 24 kwietnia 2023 r. pismo procesowe w sprawie złożył także Przystępujący,
wnosząc o oddalenie odwołania w całości.
Odwołujący w dniu 25 kwietnia 2023 r. złożył pismo zawierające replikę wobec
stanowiska Zamawiającego i Przystępującego.
Po przeprowadzeniu rozprawy z
udziałem Stron i Uczestnika postępowania
odwoławczego, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego,
uwzględniając akta sprawy odwoławczej, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła,
co następuje.

Izba
stwierdziła skuteczność przystąpienia zgłoszonego do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego przez wykonawcę Bilfinger Industrial Services
Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie.
Izba stwierdziła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołań w całości na podstawie art. 528 ustawy Pzp.
Ponadto Izba uznała, iż Odwołujący, jako podmiot, który złożył ofertę w postępowaniu
i
który wnosząc odwołanie dąży do unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
w c
zęści 2 zamówienia i przeprowadzenia procedury wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny
tej oferty,
wykazał, iż posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść szkodę
w
wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp, czym wypełnił
material
noprawne przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505 ust. 1
ustawy Pzp.
Izba dokonała ustaleń faktycznych w oparciu o dokumentację postępowania o
udzielenie zamówienia przekazaną przez Zamawiającego, w szczególności SWZ wraz z
załącznikami, oferty wykonawców oraz zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej.

Izba dopuściła i przeprowadziła również dowody z dokumentów złożonych przez
Odwołującego, tj. dokumentu „Podstawowe wymagania BHP dla wykonawców” oraz
dokumentu „Zasady i bezpieczeństwo przy wykonywaniu prac przy urządzeniach i
instalacjach energetycznych” na okoliczności wskazane w odwołaniu. Złożone przez
Odwołującego pliki „Porównanie elektryka” oraz „Oprotestowywane pozycje”, a także
załączony do odpowiedzi Zamawiającego na odwołanie plik „Oprotestowywane pozycje”,
stanowiące zestawienia własne, przygotowane przez Strony, Izba potraktowała jako
argumentację uzupełniającą stanowiska wyrażone w pismach.
Izba ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia są remonty, przeglądy, konserwacje, modernizacje i usługi
utrzymania ruchu urządzeń i instalacji elektroenergetycznych w PGE Energia Ciepła S.A.
Oddział Wybrzeże w Gdańsku. Szczegółowy Opis Przedmiotu Zamówienia stanowi
Załącznik nr 1 do SWZ – OPZ. Zgodnie z pkt 5.2 SWZ Przedmiot zamówienia został
podzielony na 2 części: część 1 - remonty, przeglądy, konserwacje, modernizacje i usługi
utrzymania generatorów, transformatorów mocy, aparatury łączeniowej WN, rozdzielni 110
kV, rozdzielni SN do 15 kV, rozdzielni nn do 1kV ,instalacji elekt
rofiltrów, kabli nn do 1kV,
kabli SN do 15 kV , silników SN do 6 kV, silników nn do 1 kV, instalacji prądu stałego,
instalacji oświetlenia kominów, tras kablowych, szynoprzewodów nn i SN, napęd zasuw w
PGE Energia Ciepła S.A. Oddział Wybrzeże w Gdańsku oraz część 2 - remonty, przeglądy,
konserwacje,
modernizacje
i
usługi
utrzymania
instalacji
odgromowych
i
przeciwporażeniowych, instalacji oświetleniowych i gniazd remontowych w PGE Energia
Ciepła S.A. Oddział Wybrzeże w Gdańsku. Zamawiający wymagał złożenia wraz z ofertą
formularza cenowego, zgodnie z
załącznikiem nr 7 do SWZ. Zgodnie z pkt 23.2 SWZ cena
oferty w każdej części przedmiotu zamówienia ma uwzględniać wszelkiego rodzaju opłaty
oraz podatki oraz wszystkie koszty związane z realizacją Zamówienia, transport, ewentualne
upusty i rabaty oraz pozostałe składniki cenotwórcze. Podana cena nie ulega zmianie przez
okres realizacji (wykonania) Zamówienia, z zastrzeżeniem warunków wynikających z Umowy
w sprawie zamówienia, której projekt stanowi Załącznik nr 2 do SWZ.
Wartość szacunkowa zamówienia została określona na 8 000 000 zł netto (9 840 000
zł brutto) dla części 1 oraz 3 000 000 zł netto (3 690 000 zł brutto) dla części 2. Zgodnie
z
protokołem postępowania wartość zamówienia została ustalona w dniu 01.09.2022 r. na
podstawie oferty budżetowej pozyskanej od firmy Bilfinger Industrial Services Polska Sp. z
o.o. oraz analizy cen oraz przewidzianego zakresu na podstawie ostatnio obowiązującej
umowy obejmującej analogiczny zakres zamówienia.
W p
ostępowaniu wpłynęły następujące oferty: 1) EFA Elektromont Sp. z o.o. – część 1:
5 752
589,95 zł, część 2: 2 558 931,85 zł, 2) Odwołującego – część 1: 7 195 465,56 zł,

część 2: 1 621 326,96 zł, 3) Przystępującego – część 1: 6 766 544,88 zł, część 2:
1 193
316,48 zł.
Zamawiający w dniu 29 marca 2023 r. zawiadomił wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej, za którą w części 1 uznał ofertę EFA Elektromont Sp. z o.o., a w części 2
ofertę Przystępującego.
Izba zważyła, co następuje:
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła, iż
odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba za zasadny uznała zarzut naruszenia art. 224 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 226 ust. 1
pkt 8 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień
odnośnie ceny oferty na część 2 zamówienia, w tym dowodów w zakresie jej wyliczenia,
pomimo iż zaoferowana cena jest niższa o ponad 30% od wartości zamówienia i średniej
arytmetycznej złożonych w postepowaniu dla części 2 zamówienia ofert, a ww. rozbieżność
nie
wynikała z przyczyn oczywistych, niewymagających wyjaśnienia (zarzut drugi).
Zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp j
eżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w
zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. Zgodnie z art. 224
ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp w
przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest
niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od
towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen
ws
zystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i
10, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że
rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia. Art. 226
ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp stanowi, iż Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W oparciu o ww. przepisy na wstępie wskazać należy, iż warunkiem sine qua non
odrzucenia oferty jako zaw
ierającej rażąco niską cenę jest uprzednie wezwanie wykonawcy
do złożenia wyjaśnień i przedstawienia dowodów dotyczących wyliczenia ceny lub jej
istotnych części składowych. Dopiero w sytuacji, gdy wykonawca nie sprosta ciężarowi
wykazania, że cena jego oferty nie jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia,
aktualizuje się możliwość odrzucenia z tego powodu jego oferty. W rozpoznawanej sprawie

Przystępujący, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza w części 2 zamówienia,
nie był wzywany do wyjaśnień, mimo, że cena oferty Przystępującego w części 2
zamówienia jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny
podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania dla tej części
zamówienia oraz jest niższa o co najmniej 30% od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu w części 2 zamówienia. Tym samym nie jest
możliwe odrzucenie oferty Przystępującego w oparciu o art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp na
obecnym etapie postepowania. Natomiast
w stosunku do oferty Przystępującego zaistniały
oba przypadki opisane w art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, obligujące Zamawiającego do
wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie
wyliczenia ceny, co
stanowi okoliczność bezsporną.
Osią sporu pomiędzy Stronami i Uczestnikiem było to, czy rozbieżność pomiędzy ceną
oferty Przystępującego a wartością szacunkową zamówienia oraz średnią arytmetyczną cen
złożonych w części 2 zamówienia ofert wynikała z okoliczności oczywistych. Ciężar dowodu
w tym zakresie
– zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wynikająca z art. 534
ust. 1 ustawy Pzp
– spoczywał na Zamawiającym, ponieważ to Zamawiający wskazywał na
fakt zaistnienia oczywistych okoliczności i wywodził z niego skutki prawne w postaci
możliwości odstąpienia od przewidzianej ustawą procedury wyjaśnienia ceny. Ciężar ten
odpowiednio przekładał się także na Przystępującego, który zgłosił swój udział w
postępowaniu odwoławczym po stronie Zamawiającego.
Izba wskazuje,
iż na gruncie art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp wezwanie wykonawcy do
wyjaśnień w przypadku, gdy cena oferty jest niższa niż wskaźniki określone w tym przepisie
jest zasadą, obowiązkiem zamawiającego. Możliwość odstąpienia od takiego wezwania jako
wyjątek od tej zasady nie może być traktowana rozszerzająco. Rozbieżność pomiędzy ceną
oferty a wartością szacunkową zamówienia lub średnią arytmetyczną złożonych ofert musi
wynikać z okoliczności oczywistych, czyli z okoliczności nie budzących wątpliwości,
widocznyc
h na pierwszy rzut oka. Jak wskazuje się w orzecznictwie różnice cenowe
i
rozbieżności muszą wynikać z okoliczności, które nie wymagają wyjaśnień. Takie
stwierdzenie można odnosić jedynie do zdarzeń i faktów dostrzeganych natychmiast, bez
konieczności dokonywania analizy podobnych sytuacji (por. m.in. wyrok z dnia 28 kwietnia
2022 r., sygn. akt KIO 983/23).
Zamawiający może skorzystać z możliwości odstąpienia od
wezwania do wyjaśnień, jeśli nie ma żadnych wątpliwości, z czego wynika różnica między
zaoferowa
ną ceną a wartością zamówienia oraz kiedy nie można mieć jakichkolwiek
podejrzeń, że powodem wystąpienia takiej różnicy jest nierealność ceny (por. m.in. wyrok
z
dnia 8 października 2021 r., sygn. akt KIO 2686/21). Podkreślić należy, że w
przedmiotowej spr
awie zaistniały oba przypadki wskazane w art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp

-
zarówno rozbieżność ceny oferty Przystępującego w odniesieniu do wartości szacunkowej
zamówienia, ale także w relacji do średniej arytmetycznej cen złożonych ofert, co już samo w
sobie powinno
zwiększyć czujność Zamawiającego.
Izba stwierdziła, iż w rozpoznawanym przypadku nie mamy do czynienia z zaistnieniem
okoliczności oczywistych, uzasadniających odstąpienie od wezwania wykonawcy do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Wskazuje na to już chociażby fakt, że Zamawiający musiał
przeprowadzić bardzo szeroko zakrojoną analizę w zakresie cen ofert, ich wzajemnej relacji
oraz relacji do wartości szacunkowej, aby stwierdzić, że nie jest konieczne wzywanie
Przystępującego do wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny oferty. Przy czym na potrzeby
tej analizy Zamawiający przyjął założenia oparte w głównej mierze na przypuszczeniach, nie
popartych obiektywnymi informacjami. W
szczególności zauważyć należy, że Zamawiający
uznał, iż wykonawca EFA Elektromont Sp. z o.o. zawyżył cenę oferty w części 2 zamówienia,
co miało zdaniem Zamawiającego wynikać ze strategii tego wykonawcy polegającej na
rozłożeniu pewnych kosztów prac objętych zakresem obu części zamówienia. Powyższe
stanowi nic innego jak niczym nie pop
arte domniemanie Zamawiającego, który nie
dysponował żadnymi obiektywnymi informacjami pozwalającymi stwierdzić, że cena oferta
wykonawcy EFA
Elektromont została istotnie zawyżona. Stanowisko Zamawiającego zostało
oparte wyłącznie o jego własne przypuszczenia, co powoduje, że nie sposób uznać, abyśmy
mieli do czynienia z okolicznością o charakterze oczywistym, uzasadniającą rozbieżność
pomiędzy ceną oferty Przystępującego a średnią arytmetyczną złożonych ofert. Słusznie
wskazywał Odwołujący, że Zamawiający bazował jedynie na domysłach, nie sposób bowiem
w oparciu o same formularze cenowe przesądzić, że cena oferty EFA Elektromont została w
sposób oczywisty zawyżona.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazał, iż przyjęcie przez wykonawcę EFA
Elektromont
cen za wykonanie poszczególnych operacji na tym samym poziomie w obu
częściach może stanowić element strategii cenowej tego wykonawcy, niemniej Zamawiający
nie posiadał wiedzy, jaki konkretnie był powód ukształtowania przez EFA Elektromont ceny
na takim, a nie innym poziomie. Nie jest
także zrozumiałe dlaczego w ocenie Zamawiającego
na
zawyżenie cen miałaby wskazywać okoliczność, iż wykonawca na podobnym poziomie
wycenił poszczególne prace w obu częściach zamówienia. Zamawiający nie wyjaśnił
dlaczego określone prace w zależności od części zamówienia powinny być skalkulowane w
inny sposób. Zamawiający ponadto stwierdził, że wykonawca EFA Elektromont nie
dysponuje takim doświadczeniem jak Odwołujący czy Przystępujący, co także mogło
przełożyć się na zawyżenie ceny. Izba nie neguje tego, że fakt posiadania doświadczenia w
realizacji usług w Oddziale Wybrzeże może stanowić okoliczność uzasadniającą obniżenie
ceny względem średnich cen rynkowych za oferowane usługi, nie można jednak z

powyższego wywodzić wniosku, że to właśnie ceny wykonawców dotychczas wykonujących
usługi będą cenami rynkowymi, a cena wykonawcy posiadającego mniejsze doświadczenie
w konkretnym oddziale
Zamawiającego, będzie ceną zawyżoną w stosunku do cen
rynkowych. Zamawiający nie ma żadnych podstaw do wysunięcia takiego wniosku,
zwłaszcza że sam oszacował wartość zamówienia na poziomie wyższym niż oferta EFA
Elektromont, a ponadto oferta tego wykonawcy
była ofertą najkorzystniejszą w części 1
zamówienia. Zamawiający nie dysponował obiektywnymi danymi pozwalającymi stwierdzić,
że nie mamy do czynienia z rażąco niską ceną oferty Przystępującego na część 2
zamówienia, lecz z zawyżeniem ceny przez wykonawcę EFA Elektromont. Już tylko to
przeczy istnieniu okoliczności o charakterze oczywistym, które uzasadniałyby odstąpienie od
wezwania Przystępującego do wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny. Wnioski
Zamawiającego dotyczące ceny wykonawcy EFA Elektromont stanowiły nic innego jak
domysły, oparte na subiektywnej i niczym nie popartej ocenie Zamawiającego. Zamawiający
– nawet będąc przekonanym, że nieprawidłowo oszacował wartość zamówienia – nie miał
podstaw, aby odstąpić od wezwania Przystępującego do wyjaśnień wobec rozbieżności ceny
oferty Przystępującego w stosunku do średniej arytmetycznej złożonych ofert.
Odnosząc się do kwestii dotyczącej szacowania wartości zamówienia przez
Zamawiającego, należy wskazać, iż Izba nie neguje twierdzeń Zamawiającego
i
Przystępującego, iż co do zasady za okoliczności oczywiste uzasadniające odstąpienie od
wezwania wykonawcy do wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny może zostać uznana
sytuacja, kiedy
wartość zamówienia ustalona przez zamawiającego przed wszczęciem
postępowania została przeszacowana, tj. ustalona na znacząco wyższym poziomie niż
wynikałoby to z realiów rynkowych, a złożone w postępowaniu oferty potwierdzają tę
sytuację. Oceny takiej należy jednak dokonywać ad casum, a w rozpoznawanej sprawie
okoliczności stanu faktycznego nie uzasadniały odstąpienia od procedury wyjaśniającej.
Należy wskazać, że Zamawiający ma obowiązek oszacowania wartości zamówienia z
należytą starannością (por. art. 28 ustawy Pzp), tymczasem jego obecne twierdzenia w
istocie prowadzą do podważenia prawidłowości tego oszacowania. Zamawiający winien mieć
świadomość, że sposób szacowania wartości zamówienia ma duże znaczenie, m.in. w
kontekście wzywania wykonawców do wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny. Sam f
akt
złożenia ofert poniżej oszacowanego przez Zamawiającego poziomu nie powinien być
automatycznie utożsamiany z oczywistym błędem w ustaleniu wartości zamówienia.
W
postępowaniu odwoławczym Zamawiający twierdził, że ustalona przez niego wartość
zamówienia obarczona jest błędem wynikającym z faktu, że przyjął on do wyliczeń stawki
wynikające z poprzedniej umowy serwisowej, bez uwzględnienia okoliczności, że
w
poprzednim przetargu oferta z najniższą ceną została odrzucona. Faktem jest, że

Zamawiający wybrał wówczas ofertę droższą, niemniej powyższe w ocenie Izby wcale nie
oznacza,
że cena tej oferty nie była rynkowa (tj. była zawyżona), zwłaszcza że jak wyjaśnił
Zamawiający, oferta korzystniejsza cenowo została wówczas odrzucona z uwagi na rażąco
niską cenę (błędy w wycenie), co powoduje, że nie może być ona uznana za miarodajną.
Skoro
Zamawiający obecnie oparł wyliczenie wartości szacunkowej o dane dotyczące
wynagrodzenia za tożsame usługi realizowane dotychczas, to trudno uznać je za
nieprawidłowe. Za czynnik decydujący o błędnym ustaleniu wartości szacunkowej
zamówienia nie sposób uznać też ceny oferty Przystępującego otrzymanej w ramach
rozeznania rynku, ponieważ jak wynika z wyjaśnień Zamawiającego (str. 14 odpowiedzi na
odwołanie) brał on pod uwagę szereg czynników cenotwórczych, przede wszystkim zaś ceny
wynikające z ww. umowy serwisowej. Za nieprzekonujące Izba uznała ponadto stanowisko
Zamawiającego, jakoby aktualna sytuacja ekonomiczna wskazywała na tendencję obniżania
przez wykonawców przewidywanych kosztów wykonania usług. Zamawiający powołując się
w tym zakresie na doświadczenie własne, niczym swoich twierdzeń nie poparł. Aktualne
warunki gospodarcze, w tym w szczególności poziom inflacji, wzrost kosztów osobowych i
kosztów materiałów, wskazują na okoliczność przeciwną, tj. na zwiększenie kosztów
świadczenia usług. Zamawiający nie powoływał się także na zaistnienie jakichkolwiek
okoliczności, które uzasadniałyby ewentualne zaktualizowanie wartości szacunkowej
zamówienia.
Mając na uwadze powyższe Izba stwierdziła, iż Zamawiający nie wykazał, aby
w
przedmiotowej sprawie rozbieżność pomiędzy ceną oferty Przystępującego, a wartością
szacunkową zamówienia oraz średnią arytmetyczną złożonych ofert wynikała z okoliczności
oczywistych
. Zamawiający przyjął, że to nie cena oferty Przystępującego budzi podejrzenie
rażąco niskiej ceny, lecz że to wartość szacunkowa i cena oferty wykonawcy EFA
Elektromont zostały niezasadnie zawyżone, podczas gdy nie miał ku temu obiektywnych i nie
budzących wątpliwości podstaw.
W tym stanie rzeczy Izba nakazała Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej w
części 2 zamówienia oraz powtórzenie czynności badania i oceny
ofert, a w ramach tego w
ezwanie Przystępującego do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów, w zakresie wyliczenia ceny oferty w części 2 zamówienia na podstawie art. 224
ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 224 ust. 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy
Pzp
poprzez zaniechanie wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień odnośnie ceny
oferty na część 2 zamówienia, w tym dowodów w zakresie jej wyliczenia, pomimo iż
zaoferowana cena i jej istotne elementy składowe wydają się rażąco niskie w stosunku do
przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu

zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub
wynikającymi z odrębnych przepisów (zarzut pierwszy), Izba uznała ten zarzut za
uzasadniony w ty
m znaczeniu, że skoro cała cena oferty Przystępującego spełnia ustawowe
przesłanki do obowiązkowego przeprowadzenia procedury wyjaśniającej, to tym bardziej
należy uznać, że budzi ona wątpliwości. Art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp określa bowiem
szczególne przypadki, których zaistnienie samo w sobie powoduje powstanie wątpliwości co
do ceny oferty
i w których wezwanie do wyjaśnienia ceny ma charakter obligatoryjny.
Natomiast oprócz wskazanych tam przypadków mogą zaistnieć jeszcze inne okoliczności,
nie objęte art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, które mogą powodować powstanie u
Zamawiającego podejrzenia rażąco niskiej ceny i budzić jego wątpliwości. W takim
przypadku instytucjom
zamawiającym przysługuje prawo do wezwania wykonawcy do
wyjaśnień w oparciu o art. 224 ust. 1 ustawy Pzp.
J
eżeli zatem cena oferty Przystępującego w części 2 zamówienia, decyzją
ustawodawcy kwalifikuje
się do przeprowadzenia wyjaśnień, to oznacza, że jest to cena w
rozumieniu ustawy budząca wątpliwości, niezależnie od przekonania Zamawiającego o
braku takich
wątpliwości. Cena ta w świetle przepisów ustawy powinna podlegać
generalnemu sprawdzeniu czy została skalkulowana w sposób prawidłowy, czy ma rynkowy
charakter i czy gwarantuje ona możliwość wykonania przedmiotu zamówienia w należyty
sposób, zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi
z odrębnych przepisów. Należy ponadto wskazać, że w rozpoznawanym przypadku Izba nie
dokonuje weryfikacji czy cena oferty Przystępującego jest ceną rażąco niską, a jedynie czy
zaistniały okoliczności, które uzasadniałyby wystosowanie wezwania do wyjaśnień. Z tego
względu ewentualna zasadność przedstawianych przez Odwołującego argumentów
odnoszących się do poszczególnych pozycji formularza cenowego załączonego do oferty
Przystępującego, szacowania czasochłonności prac danego rodzaju, wymaganej do
realizacji tych prac liczby osób, obowiązujących u Zamawiającego procedur, będzie możliwa
do oceny dopiero w konfrontacji z wyjaśnieniami, jakie przedstawi na wezwanie
Przystępujący. Nie można wykluczyć, że Przystępujący, jako wykonawca profesjonalny,
świadczący dla Zamawiającego usługi, posiada wypracowany sposób organizacji pracy
tudzież inne sprzyjające mu warunki, gwarantujące należytą realizację zamówienia przy
wygenerowaniu
oszczędności. Rozstrzyganie w chwili obecnej o tym, czy Przystępujący
przyjął właściwe założenia i czy zasadne są twierdzenia Odwołującego, jakoby cena oferty
Przystępującego została skalkulowana wadliwie, byłoby przedwczesne.
Biorąc pod uwagę wszystko powyższe Izba stwierdziła, że odwołanie podlega
uwzględnieniu i na podstawie art. 553 ustawy Pzp orzekła jak w sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 557 i 575 ustawy Pzp oraz § 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i 2 lit b)
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).

Przewodniczący:
……………………………….………




Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie