rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2023-02-21
rok: 2023
data dokumentu: 2023-02-21
rok: 2023
sygnatury akt.:
KIO 323/23
KIO 323/23
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 lutego 2023 r.
w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 6 lutego 2023 r. przez wykonawcę Tree
Capital Sp. z o.o.
z siedzibą w Baniosze w postępowaniu prowadzonym przez
Uniwersytet M
edyczny w Łodzi
przy udziale wykonawców:
A. AKPE Group Sp. z o.o.
z siedzibą w Katowicach
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego.
B. K.K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą DEMCO K.K. z siedzibą w
Łodzi
C. T.K.J. M. Sp. j.
z siedzibą w Grudziądzu
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 6 lutego 2023 r. przez wykonawcę Tree
Capital Sp. z o.o.
z siedzibą w Baniosze w postępowaniu prowadzonym przez
Uniwersytet M
edyczny w Łodzi
przy udziale wykonawców:
A. AKPE Group Sp. z o.o.
z siedzibą w Katowicach
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego.
B. K.K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą DEMCO K.K. z siedzibą w
Łodzi
C. T.K.J. M. Sp. j.
z siedzibą w Grudziądzu
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu naruszenia art. 224 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych przez zaniechanie ponownego wezwania wykonawców K.K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą DEMCO K.K. z siedzibą w Łodzi i T.K.J. M.
Sp. j. z siedzibą w Grudziądzu do złożenia wyjaśnień
i nakazuje zamawiającemu Uniwersytetowi Medycznemu w Łodzi unieważnienie czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej oraz powtórzenie czynności badania i oceny ofert, a w jej
toku
wezwanie wykonawców K.K. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą DEMCO
K.K.
z
siedzibą
w
Łodzi
i
T.K.J.
M.
Sp.
j.
z
siedzibą
w Grudziądzu w trybie art. 224 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych do złożenia
wyjaśnień.
2.
Oddala odwołanie w pozostałym zakresie.
3.
Kosztami postępowania obciąża T.K.J. M. Sp. j. z siedzibą w Grudziądzu i:
3.1.
zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Tree Capital Sp. z
o.o. z siedzibą w Baniosze tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę 3 600 zł 00 gr
(słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
poniesione przez
Tree Capital Sp. z o.o. z siedzibą w Baniosze tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika,
3.2.
zasądza od T.K.J. M. Sp. j. z siedzibą w Grudziądzu na rzecz Tree Capital Sp. z o.o.
z siedzibą w Baniosze kwotę 6 800 zł 00 gr (słownie: sześć tysięcy osiemset złotych
zero groszy).
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..
Sygn. akt: KIO 323/23
U z a s a d n i e n i e
Uniwersytet Medyczny w Łodzi (dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie podstawowym
bez negocjacji
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Rozbiórka budynku
należącego do Uniwersytetu Medycznego w Łodzi przy ul. Mazowieckiej 12/16 w Łodzi”.
Postępowanie to prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia
11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.),
zwanej dalej: „ustawy Pzp”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie
Zamówień Publicznych w dniu 18 listopada 2022 r. pod pozycją 2022/BZP 00447364/01.
W dniu 6 lutego 2023 r. wykonawca
Tree Capital Sp. z o.o. z siedzibą w Baniosze
(dalej: „Odwołujący”) wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec
czynności i zaniechań Zamawiającego, polegających na:
-
wyborze oferty wykonawcy K.K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
DEMCO K.K.
z siedzibą w Łodzi (dalej: „Wykonawca DEMCO"),
-
zaniechaniu odrzucenia ofert Wykonawców: DEMCO i C. T.K.J.
M.
Sp.
j.
z siedzibą w Grudziądzu (dalej: „Wykonawca M.”).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1)
naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp oraz art. 16 i 17
ustawy Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia ofert Wykonawców DEMCO i M., pomimo, że
nie podołali oni obowiązkowi udzielenia wyczerpujących wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej
ceny oraz złożenia w tym zakresie dowodów i, pomimo, iż z wyjaśnień tych wynikało, że
zaoferowali rażąco niską cenę w postępowaniu, co doprowadziło do naruszenia zasady
uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
2)
ewentualnie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przez zaniechanie ponownego
wezwania Wykonawców DEMCO i M. do złożenia wyjaśnień, jeżeli po złożeniu wyjaśnień
pojawiły się u Zamawiającego jakieś wątpliwości co do realności zaoferowanej przez nich
ceny ofertowej.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz o nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty,
2.
powtórzenie czynności badania i oceny ofert,
3.
odrzucenie ofert Wykonawców DEMCO i M. ze względu na rażąco niską cenę.
I.
Odnosząc się do wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę DEMCO Odwołujący wskazał:
W ocenie Odwołującego, złożone wyjaśnienia Wykonawcy DEMCO w żaden sposób
nie wykazują, iż złożona przez Wykonawcę oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Zdaniem
Odwołującego,
wyjaśnienia
Wykonawcy
DEMCO
nie
odpowiadają
wezwaniu
Zamawiającego, a ponadto, ich treść potwierdza, że Wykonawca nie wliczył wszystkich
kosztów wykonania zamówienia.
Odwołujący stwierdził, że:
-
wyjaśnienia te są lakoniczne - stanowią jedynie zbiór kwot kosztów składających się
na cenę ofertową,
-
do wyjaśnień Wykonawca DEMCO, wbrew jednoznacznej dyspozycji Zamawiającego
nie dołączył żadnych dowodów potwierdzających wysokość kosztów, na których wyjaśnieniu
Zamawiającemu najbardziej zależało (jedyne dowody to oferta sprzedaży kruszywa lub okien
PCV, które mają potwierdzać wysokość możliwego przychodu, jaki Wykonawca DEMCO
może uzyskać ze sprzedaży materiałów pozyskanych z rozbiórki),
-
główne założenie kalkulacji Wykonawcy DEMCO, tj. sprzedaż materiałów pozyskanych
z rozbiórki, które ma pozwolić Wykonawcy uzyskać przychód pokrywający koszty wykonania
prac budowlanych jest niemożliwe do zrealizowania na warunkach zaprezentowanych
w
wyjaśnieniach - Wykonawca DEMCO nie posiada decyzji na przetwarzanie odpadów na
terenie inwestycji, co oznacza, że w tym zakresie będzie musiał korzystać z usług innego
podmiotu, a kosztu tej usługi nie wliczył w cenę ofertową.
Odwołujący podniósł, że Wykonawca DEMCO nie udowodnił, że okoliczności, na
które się powołuje, mają charakter wyjątkowy, niedostępny innym przedsiębiorcom obecnym
na rynku.
Odwołujący stwierdził, że już w tej pierwszej części wyjaśnień Wykonawca DEMCO
przedstawia założenia kalkulacji, które albo są błędne, albo niezgodne z rzeczywistością,
albo w ogóle nie tłumaczą sposobu kalkulacji ceny.
W zakresie twierdzenia, że w przedmiotowym obiekcie znajduje się niewiele
materiałów podlegających kosztownej utylizacji, Odwołujący podał, że nie jest to okoliczność
wyjątkowo sprzyjająca tylko temu wykonawcy, co pozwoliło mu na tak korzystną kalkulację
ceny ofertowej. Warunki obiektu poddawanego rozbiórce są jednakowe dla wszystkich
uczestników postępowania, toteż fakt, iż miałoby się w nim znajdować niewiele materiałów
wymagających kosztownej utylizacji, nie może być argumentem przemawiającym za takim
zaniżeniem ceny. Odwołujący zwrócił uwagę, że w przypadku gdy wykonawca powołuje się
na szczególnie sprzyjające warunki, które mają uzasadniać obniżenie ceny, jest
zobowiązany wykazać, że są one niedostępne innym wykonawcom oraz wykazać konkretny
wpływ tych warunków na obniżenie ceny (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20
kwietnia 2017 r., sygn. akt KIO 681/17).
Jako niemożliwe do zrealizowania na warunkach przedstawionych przez Wykonawcę
DEMCO w ofercie Odwołujący uznał założenie, iż wykonawca będzie poddawać recyklingowi
gruz pozyskany z rozbiórki, a następnie sprzedawać. Odwołujący wskazał, że Wykonawca
DEMCO nie posiada pozwolenia na przetwarzan
ie odpadów lub pozwolenia na wytwarzanie
odpadów obejmującego zezwolenie na ich przetwarzanie, co można w łatwy sposób
sprawdzić za pomocą ogólnodostępnej wyszukiwarki rejestru BDO https://reiestr-
bdo.mos.aov.pl/Reaistrv/lndex.
Jak podkreślił Odwołujący, powyższe pozwolenia są
niezbędne do tego, aby wykonawca mógł w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami
pozyskany z rozbiórki odpad (gruz) przetworzyć na materiał gotowy do sprzedaży (kruszywo,
stal).
Z powyższego Odwołujący wywiódł, że Wykonawca DEMCO będzie musiał w tym
względzie korzystać z usług innego przedsiębiorcy posiadającego takie pozwolenia - takiej
możliwości jednak nie przewidział w swojej ofercie (nie oświadczył bowiem, iż będzie
korzystać z podwykonawcy). Dodatkowo, jak zauważył Odwołujący, Wykonawca DEMCO w
kalkulacji ceny ofertowej nie uwzględnił również kosztu zaangażowania takiego
podwykonawcy, który byłby odpowiedzialny za przetworzenie od padów z rozbiórki, co
prowadzi do wniosku, że przedstawione wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny nie
prezentują sposobu obliczenia ceny wyczerpująco.
Odwołujący przyjął, że Wykonawca DEMCO prawdopodobnie zakłada, iż o takie
pozwolenie wystąpi i je uzyska - jednakże w ocenie Odwołującego, wykonawca rzetelnie
k
alkulujący cenę ofertową powinien uwzględnić ryzyka: (a) nieuzyskania takiej decyzji, (b)
uzyskania takiej decyzji z opóźnieniem, których wystąpienie jest bardzo prawdopodobne.
Odwołujący zaznaczył, że termin wykonania prac wynosi do 12 miesięcy, zatem nawet
uzyskanie pozwolenia w terminie (co w praktyce nie zdarza się często) oznaczałoby
konieczność uwzględnienia kosztów choćby częściowego zaangażowania firmy, która będzie
odpowiedzialna za przetworzenie odpadów na miejscu rozbiórki, do momentu uzyskania
p
rzez Wykonawcę DEMCO stosownego pozwolenia.
Niezależnie od powyższego, zdaniem Odwołującego, opieranie całej kalkulacji ceny
ofertowej o koncepcję, mającą na celu znaczne obniżenie kosztów wykonania przedmiotu
zamówienia, w sytuacji, gdy realizacja tej koncepcji nie jest pewna w przyszłości, a na ten
moment nierealna (brak możliwości przetwarzania odpadów bez posiadania pozwolenia),
świadczy o nierzetelnym podejściu Wykonawcy DEMCO do obliczenia ceny.
Odwołujący stoi na stanowisku, iż nawet gdyby Wykonawca DEMCO uzyskał
pozwolenie na przetworzenie odpadów w trakcie realizacji umowy, co miałoby przełożyć się
na oszczędności w wykonaniu prac rozbiórkowych, to złożonych przez niego wyjaśnień nie
można potraktować za wyczerpujące, rzetelne oraz udowodnione, zgodnie z wyraźną
dyspozycją zawartą w art. 224 ust. 5 ustawy Pzp oraz w wezwaniu Zamawiającego.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający skierował do Wykonawcy DEMCO precyzyjne
wezwanie, w którym wymagał wyjaśnienia okoliczności wymienionych w art. 224 ust. 3
ustawy Pzp
, jak również oczekiwał przedstawienia kalkulacji odnośnie wyspecyfikowanych
grup kosztów. Jednocześnie, Zamawiający wyraźnie podkreślił, iż wymaga przedłożenia
dowodów na potwierdzenie okoliczności przywoływanych w wyjaśnieniach - brak
jakichkolwi
ek dowodów dołączonych do wyjaśnień miał przesądzać o ich iluzoryczności.
Odwołujący zwrócił uwagę, że Zamawiający sporządził treść wezwania do wyjaśnień w
zakresie rażąco niskiej ceny zgodnie z linią orzeczniczą KIO w tym przedmiocie oraz
poglądami doktryny - posłużył się bowiem nie tylko treścią art. 224 ust. 3 ustawy Pzp, ale
również
przywołał
najważniejsze,
w jego ocenie, koszty wykonania zamówienia, wymagające wyjaśnienia. Jednocześnie,
w opinii Odwołującego, oczekiwanie, aby wykonawcy składający wyjaśnienia złożyli również
dowody na potwierdzenie swoich twierdzeń, świadczy o rzetelności Zamawiającego, który
nie chciał opierać swojej oceny wyłącznie o oświadczenia własne wykonawców, ale
potrzebował w tym względzie bardziej wiarygodnego materiału. Odwołujący zaznaczył, że
wszyscy wykonawcy: Odwołujący, Wykonawca DEMCO oraz Wykonawca M. otrzymali
wezwania o tej samej treści - dzięki czemu została zrealizowana zasada przejrzystości
i równego traktowania wykonawców.
W ocenie Odwołującego, na etapie oceny wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę
DEMCO, Zamawiający odstąpił od ustalonych przez siebie wymagań, uznając je za
prawidłowe, czym, zdaniem Odwołującego, naruszył zasady przejrzystości i równego
traktowania wykonawców.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający uznał, iż wyjaśnienia Wykonawcy DEMCO są
prawidłowe i potwierdzają rzetelność skalkulowanej ceny, pomimo, że wyjaśnienia nie
zawierają szczegółowej kalkulacji ceny ofertowej - de facto stanowią one wyłącznie
wypisanie wartości poszczególnych kosztów, bez podania założeń kalkulacyjnych
niezbędnych do ich wyliczenia. Przykładowo Odwołujący wskazał, że Wykonawca DEMCO
podał globalną kwotę wynagrodzenia kierownika budowy, bez podania za jaki okres
przewidziane jest to wynagrodzenie (w zdaniu powyżej stwierdza, że aktywne prace
rozbiórkowe będą trwać 3-4 miesiące, jednak nie wiadomo, dlaczego takie założenie
poczynił). Podobnie, globalne kwoty Wykonawca podał odnośnie kosztów serwisu,
transportu i paliwa dla poszczególnych maszyn, które mają być wykorzystywane w trakcie
rozbiórki, jednak trudno zweryfikować prawidłowość podanych wartości skoro zostały
przedstawione łącznie.
Odwołujący podkreślił, że do wyjaśnień Wykonawca DEMCO nie dołączył żadnych
dowodów. Jedyne „dowody” jakie zostały ujęte w treści wyjaśnień to fragmenty ofert
sprzedaży okien PCV oraz kruszywa, mające potwierdzać słuszność jego założeń odnośnie
skalkulowanych poziomów zysków mających pochodzić z odsprzedaży odpadów z rozbiórki.
Odwołujący stwierdził, że po pierwsze, dowody te w żaden sposób nie są przydatne dla
potwierdzenia prawidłowości wyjaśnień Wykonawcy DEMCO, ponieważ służą potwierdzeniu
zakładanej przez niego koncepcji wykonania prac, której nie może zrealizować (ze względu
na brak posiadania przez niego pozwolenia na przetworz
enie odpadów). Po drugie,
„dowodów” tych nie można uznać za wiarygodne, ponieważ, jak sam wskazał Wykonawca
DEMCO, są to wyłącznie oferty przykładowe, jednostkowe i nie obrazują warunków
rynkowych w tym względzie.
Jednocześnie, jak zauważył Odwołujący, Wykonawca DEMCO nie przedłożył
żadnego dowodu, który mógłby potwierdzić, że przywołane przez niego w wyjaśnieniach
kwoty znajdują potwierdzenie w rzeczywistości, w szczególności w odniesieniu do tych
kosztów, których wyjaśnienia domagał się Zamawiający wprost w wezwaniu. Tym samym, w
ocenie Odwołującego, brak jest w wyjaśnieniach Wykonawcy DEMCO dowodów
potwierdzających koszty wykonania dokumentacji projektowej (np. oferty od firmy
projektującej), wynagrodzenia kierownika budowy i geodety (np. umowy z tymi osobami), czy
zabezpieczenia i oznakowania terenu budowy (np. ofert od dostawcy, faktury na zakup itp.).
Na uwagę szczególnie zasługuje brak jakichkolwiek dowodów potwierdzających zakładane
koszty pracy sprzętu - Wykonawca DEMCO powołuje się na posiadanie specjalistycznego
sprzętu, w tym koparki wyburzeniowej high reach z długim ramieniem, która ma
gwarantować znaczące obniżenie kosztów, czy też dowodów w zakresie kosztów
pracowniczych.
W przedmiocie kosztów pracy sprzętu, Odwołujący wskazał, że na wyjaśnieniu tego
elementu zależało Zamawiającemu, czego dał wyraz w treści wezwania.
W zakresie koszt
ów pracowniczych Odwołujący podniósł, że szczegółowe
wyjaśnienie tego elementu cenotwórczego spoczywało na Wykonawcy DEMCO z mocy
samej ustawy, co wynika z art. 224 ust. 4 ustawy Pzp.
Jak podał Odwołujący, ustawodawca
wyraźnie wskazał, że koszty zatrudnienia pracowników powinny zostać wyjaśnione i
udowodnione przez wykonawcę robót budowlany wezwanego do złożenia wyjaśnień w
zakresie rażąco niskiej ceny. Źródłem tej normy (art. 224 ust. 4 ustawy Pzp) są m.in.
wytyczne Komisji Europejskiej nr C(2019) 5494 (dostępne na stronie: https://eur-
lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52019XC0813%2801%29), kt
óre miały
służyć zapobieganiu udzielania zamówień nieuczciwym wykonawcom, zatrudniającym osoby
fizyczne
z naruszeniem przepisów prawa pracy i zabezpieczenia społecznego. Odwołujący wywiódł
z powyższego, że kwestia przestrzegania praw pracowników jest w systemie zamówień
publicznych uznawana za tak istotną, że nawet na szczeblu unijnym poświęca się im
szczegółowe wytyczne. Jak wynika z treści tych wytycznych: „Decyzja może być oparta na
jednym elemencie lub na połączeniu różnych czynników, m.in. na tym, czy przestrzegane są
normy dotyczące pracy i środowiska oraz czy przyznano pomoc państwa, co prowadzi do
ostatecznej oceny nabywcy publicznego. Zgodnie z art. 69 ust. 3 dyrektywy 2014/24/UE
nabywcy publiczni mają obowiązek odrzucić ofertę, jeżeli stwierdzą, że oferowane rażąco
niska cena lub rażąco niskie koszty wynikają z nieprzestrzegania przez oferenta
bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa unijnego lub krajowego, układów zbiorowych
lub przepisów międzynarodowych w dziedzinie prawa socjalnego, prawa pracy lub prawa
ochrony środowiska (art. 18 ust. 2 dyrektywy 2014/24/UE w związku z załącznikiem X do
dyrektywy -
zob. wcześniejsze odniesienie w sekcji 2 powyżej)" (Komunikat KE z dnia
24.7.2019 r., C(2019) 5494 -
„ Wytyczne dotyczące udziału oferentów z państw trzecich w
unijnym rynku zamówień publicznych oraz wprowadzania na ten rynek towarów z państw
trzecich
”).
Odwołujący zwrócił uwagę, że Wykonawca DEMCO na potwierdzenie kosztów
pracowniczych przedstawił jedynie wyjaśnienia, iż zamierza zatrudnić 10 pracowników, na
okres czterech miesięcy za określoną kwotę. Wykonawca DEMCO nie podał jednak
szczegółowych informacji odnośnie zatrudnionych osób (jakie będą pełnić funkcje lub jakie
będą wykonywać zadania, na jakiej podstawie obliczył okres ich zaangażowania oraz ilość
potrzebnych pracowników). Podanie kwoty wynagrodzenia, jednolitej dla wszystkich
pracowników, bez względu na pełnione funkcje, Odwołujący ocenił za mało wiarygodne
(wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 8.09.2021 r., sygn. akt KIO 2031/21). Odwołujący
stwierdził, że kalkulacja wynagrodzeń, aby mogła być uznana za wyczerpującą, powinna
uwzględniać również dodatkowe koszty zatrudnienia tych osób, tj. kosztów urlopów, kosztów
zastępstwa oraz kosztów pracy (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 25.11.2021 r.,
sygn. akt
KIO 3231/21) oraz wszystkich kosztów pracodawcy wynikających z
obowiązujących
przepisów,
w szczególności dotyczących zabezpieczenia społecznego (wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 21.07.2021 r., sygn. akt KIO 2030/21).
Zdaniem Odwołującego, w celu wykazania kosztów pracowniczych, Wykonawca
DEMCO, jeżeli nie przedłożył szczegółowej kalkulacji, winien był złożyć na potwierdzenie ich
wysokości jakikolwiek dowód. Przykładowo, za taki dowód uznaje się np. umowę o pracę lub
zl
ecenia, bądź umowę przedwstępną, czy też zobowiązanie osób do realizacji danego
zamówienia za określone wynagrodzenie (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 13
października 2017 r., sygn. akt KIO 2039/17).
Odwołujący stwierdził, że skoro złożona kalkulacja nie jest szczegółowa, jak też nie
zostały złożone inne dowody potwierdzające wysokość kosztów pracowniczych, należy
uznać, iż Wykonawca DEMCO nie dopełnił obowiązku określonego w art. 224 ust. 5 w zw. z
art. 224 ust. 4 ustawy Pzp.
Jednocześnie, w ocenie Odwołującego, złożenie dowodów na potwierdzenie
powyższych okoliczności nie było zadaniem niewykonalnym lub utrudnionym, czego
przykładem jest sam Odwołujący, który również został wezwany do złożenia wyjaśnień
w zakresie rażąco niskiej ceny i na potwierdzenie prawidłowości kalkulacji ceny ofertowej
przedstawił szczegółowe założenia dotyczące obliczenia wynagrodzenia oraz dowody
w postaci faktur zakupu, ofert, dowodów rejestracji maszyn, którymi ma zamiar posłużyć się
do wykonania zamówienia.
Podsumowując, Odwołujący stoi na stanowisku, iż Wykonawca DEMCO złożył
wyjaśnienia, które potwierdzają, że zaoferowana przez niego cena jest rażąco niska.
Odwołujący stwierdził, że pomimo wyraźnego oczekiwania Zamawiającego, Wykonawca ten
nie przedłożył żadnego dowodu na potwierdzenie okoliczności, na które się powołuje, a które
mają potwierdzać oszczędność wykonania przez niego prac. Jednocześnie, zakładana przez
niego możliwość osiągnięcia zysku z odsprzedaży odpadów z rozbiórki nie znajduje pokrycia
w rzeczywistości, ponieważ Wykonawca DEMCO nie posiada pozwolenia na przetworzenie
odpadów. Tym samym, całość złożonych wyjaśnień jest niewiarygodna oraz nierzetelna.
II. Odnosząc się do wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę M. Odwołujący wskazał:
W ocenie Odwołującego, złożone wyjaśnienia Wykonawcy M. także w żaden sposób
nie wykazują, iż złożona przez Wykonawcę oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
W szczególności, zdaniem Odwołującego, wyjaśnienia Wykonawcy M. nie odpowiadają
wezwaniu Zamawiającego, są ogólnikowe oraz nie zawierają wymaganych dowodów.
Odwołujący stwierdził, że:
-
wyjaśnienia te są lakoniczne - Wykonawca odwołuje się do ogólnych czynników
mających mieć wpływ na obniżenie ceny, takie jak jego doświadczenie, czy posiadanie
sprzętu, podaje globalne kwoty poszczególnych kosztów, bez podania założeń do ich
wyliczenia,
-
do wyjaśnień Wykonawca M., wbrew jednoznacznej dyspozycji Zamawiającego, nie
dołączył żadnych dowodów potwierdzających wysokość kosztów, na których wyjaśnieniu
Zamawiającemu
najbardziej
zależało
(jedyny
„dowód”
to
zdjęcie
z rozbiórki z innego obiektu, które jest zupełnie nieprzydatne z punktu widzenia oceny
wyjaśnień),
-
założenia kalkulacji Wykonawcy M., tj. sprzedaż materiałów pozyskanych
z rozbiórki, które ma pozwolić Wykonawcy uzyskać przychód pokrywający koszty wykonania
prac budowlanych, czy wykorzystanie posiadanego gruzu do przygotowania platformy dla
koparki są niemożliwe do zrealizowania na warunkach zaprezentowanych w wyjaśnieniach -
Wykonawca M.
nie posiada decyzji na przetwarzanie odpadów na terenie inwestycji, co
oznacza, że w tym zakresie będzie musiał ponieść koszt utylizacji gruzu, jak również zakupu
kruszywa do budowy platformy, a kosztów tych nie wliczył w cenę ofertową.
Odwołujący podniósł ponadto, że:
-
Wykonawca M.
nie udowodnił, że okoliczności, na które się powołuje mają charakter
wyjątkowy, niedostępny innym przedsiębiorcom obecnym na rynku: Wykonawca M. również
powoływał się na dokonane przez siebie ustalenie, że w budynku objętym rozbiórką miałoby
się znajdować niewiele odpadów podlegających utylizacji, co miałoby powodować obniżenie
kosztów wykonania prac - okoliczność ta nie jest jednak wyjątkowo sprzyjająca tylko temu
wykonawcy. Warunki obiektu poddawanego ro
zbiórce są jednakowe dla wszystkich
uczestników postępowania, toteż fakt, iż miałoby się w nim znajdować niewiele materiałów
wymagających kosztownej utylizacji, nie może być argumentem przemawiającym za takim
zaniżeniem ceny,
-
Wykonawca M.
przedstawił niewiarygodne i nierzetelne wyjaśnienia, gdyż zakłada on
poddawanie recyklingowi gruzu pozyskanego z rozbiórki, a następnie jego odsprzedaż, co
ma gwarantować obniżenie kosztów wykonania zamówienia: podobnie jednak jak
Wykonawca DEMCO, nie posiada on pozwolen
ia na przetwarzanie odpadów lub pozwolenia
na
wytwarzanie
odpadów
obejmującego
zezwolenie
na
ich
przetwarzanie
w miejscu prowadzenia prac -
Łódź. Tym samym, Wykonawca M. nie może
w sposób legalny zrealizować powyższego założenia. W przypadku utylizacji i przetworzenia
gruzu w miejscu posiadanej decyzji,
tj. w Grudziądzu Wykonawca M. musiałby wykazać
dodatkowe koszty,
tj. transport gruzu do Grudziądza - 234 km x 5 zł/km = 1170,00 zł - koszt
jednego kursu. Koszty całego transportu materiału kalkulowałby się w sposób następujący -
470 kursów x 1170 zł = 549 900,00 zł. Odwołujący stwierdził, że Wykonawca M. nie
wykazując powyższych kosztów zaniżył swoją ofertę.
-
Wykonawca M.
nie dołączył żadnych dowodów na potwierdzenie okoliczności, na
które się powołuje w wyjaśnieniach oraz na potwierdzenie wysokości kosztów, na których
wyjaśnieniu Zamawiającemu szczególnie zależało. Biorąc pod uwagę treść wezwania
Zamawiającego, Odwołujący uznał wyjaśnienia Wykonawcy M. za iluzoryczne. Odwołujący
zaznaczył również, że Wykonawca M. nie wykazał wysokości kosztów pracowniczych, do
których udowodnienia był zobowiązany na mocy samej ustawy, zgodnie z art. 224 ust. 5 w
zw. z art. 224 ust. 4 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał, że w odniesieniu do powyższych kwestii, znajduje zastosowanie
argumentacja przedstawiona
powyżej.
Uzupełniająco w odniesieniu do wyjaśnień Wykonawcy M., Odwołujący zwrócił
uwagę, że Wykonawca ten próbował wyjaśniać zaniżenie swojej ceny takimi czynnikami jak:
posiadanie doświadczenia w prowadzeniu prac rozbiórkowych czy dysponowanie sprzętem
wyburzeniowym. Odwołujący wskazał, że zgodnie z orzecznictwem KIO, doświadczenia
wykonawcy nie uznaje się za czynnik uzasadniający skalkulowanie ceny na określonym
poziome. Okoliczność posiadania doświadczenia po pierwsze, nie ma większego znaczenia
dla ustalenia, czy wykonawca zaoferował cenę realistyczną i rynkową, a po drugie, nie jest
również okolicznością wyjątkową, właściwą wyłącznie dla tego wykonawcy, pozwalającą mu
na obniżenie ceny (tak m.in. w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 stycznia 2018 r.,
sygn. akt KIO 13/18).
Podobnie
Odwołujący ocenił kolejny czynnik w postaci dysponowania sprzętem.
Wskazał, że samo posiadanie sprzętu do wykonywania prac objętych zamówieniem nie jest
niczym szczególnym, a wręcz wymaganym. Odwołujący zauważył, że taka okoliczność nie
stanowi wyjątkowego, tylko dla danego wykonawcy, czynnika mającego wpływać na
obniżenie ceny. Zdaniem Odwołującego, bez wskazania określonej kwoty oszczędności
wywołanej posiadaniem sprzętu, nie można powoływać się na ten czynnik jako
usprawiedliwiający skalkulowanie ceny na określonym poziomie.
Jak zauważył Odwołujący, Wykonawca M. zwracał uwagę w wyjaśnieniach, iż
posiada określoną koparkę z odpowiednim zasięgiem pozwalającą na przeprowadzenie prac
wyburzeniowych -
jednak nie przedstawił na potwierdzenie żadnego dowodu (choćby
dowodu rejestracyjnego, tak jak uczynił to Odwołujący). W konsekwencji, trudno uznać same
oświadczenia Wykonawcy za wiarygodne.
W kontekście koparki, Odwołujący zwrócił uwagę, że Wykonawca zakłada
przygotowanie platformy roboczej dla koparki przy użyciu własnego gruzu. Jednakże ze
względu na fakt, iż Wykonawca nie posiada pozwolenia na przetwarzanie odpadów na
terenie przedmiotowej inwestycji, nie może użyć nieprzetworzonego odpadu do budowy
platformy- musi
w tym zakresie dokonać zakupu kruszywa, aby zrealizować swoje założenie
-
kalkulacja ceny ofertowej nie uwzględnia jednak kosztu zakupu gruzu na te potrzeby.
W ocenie Odwołującego, zasadnicze wątpliwości budzą również wyjaśnienia
Wykonawcy M.
odnośnie kosztów pracowniczych oraz kosztów kierownika budowy.
Wykonawca w zakresie kosztów pracowniczych ograniczył się wyłącznie do ogólnych
deklaracji, iż stosuje wynagrodzenie zgodne obowiązującymi przepisami, jak również ponosi
koszty zabezpieczenia społecznego. Podana jednak ilość roboczogodzin i stawka za godzinę
pracy jest jednak
, zdaniem Odwołującego, zbyt ogólna – Odwołujący wskazał, że
Wykonawca M.
nie podaje informacji ilu pracowników zamierza zatrudnić, jak również jakie
funkcje i zadania będą pełnić. W opinii Odwołującego, w oparciu o tak ogólnikowe
wyliczenia, Zamawiający nie był w stanie ustalić, czy koszty pracownicze zostały obliczone
rzetelnie,
w szczególności, czy Wykonawca zamierza zaangażować odpowiednią ilość ludzi do
wykonania prac.
W
kontekście kosztów kierownika budowy Odwołujący podniósł, że Wykonawca M.
wprost nie zastosował się do wezwania Zamawiającego, wymagającego ich podania -
ograniczył się on bowiem do stwierdzenia, iż są to koszty znikome, pokrywane
z zysku.
Odwołujący uznał, że z uwagi na to, że możliwość osiągnięcia zysku przez
Wykonawcę M. z tytułu odsprzedaży przetworzonych odpadów jest mocno wątpliwa,
wyjaśnienia odnośnie kosztów kierownika budowy budzą uzasadnione wątpliwości.
Niezależnie od powyższego, Odwołujący zauważył, że podania tego kosztu i uwzględnienia
go w kalkulacji ceny ofertowej wymagał Zamawiający wprost z wezwaniu, jego udowodnienie
nie jest niemożliwe, ani utrudnione, stąd oględna odpowiedź Wykonawcy M. nie powinna być
uznana za wyczerpujące wyjaśnienie rażącego zaniżenia ceny.
Z powyższych względów, w ocenie Odwołującego, Zamawiający nie miał podstaw do
uznania, iż Wykonawca M. wykonał obowiązki wynikające z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp oraz
wezwania Zamawiającego. Zdaniem Odwołującego, Wykonawca ten nie przedstawił
wyczerpujących i wiarygodnych wyjaśnień, mających uzasadnienie zaniżenia ceny.
Przywołane przez Wykonawcę czynniki gwarantujące oszczędność realizacji prac
rozbiórkowych nie znajdują pokrycia w rzeczywistości (brak pozwolenia na przetworzenie
odpadów pozwalającego na odsprzedaż gruzu pochodzącego z rozbiórki lub
umożliwiającego wykorzystanie gruzu własnego do budowy platformy roboczej dla koparki)
lub w dowodach, których Wykonawca nie złożył (wszystkie koszty przywołane w
wyjaśnieniach nie zostały potwierdzone jakimkolwiek dokumentem).
W konsekwencji,
Odwołujący stwierdził, że oferty obu Wykonawców: DEMCO
i M.
ego, powinny zostać odrzucone ze względu na wystąpienie rażąco niskiej ceny.
Odwołujący przywołał orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej: wyrok z dnia 17
września 2020 r., sygn. akt KIO 1856/20, wyrok z dnia 7 listopada 2017 r., sygn. akt
KIO 2221/17, wyrok z 30 lipca 2020 r., sygn. akt KIO 1446/20, wyrok z 4 lutego 2020 r.,
sygn. akt KIO 110/20. Odwo
łujący stwierdził, że z przywołanego orzecznictwa wynika
jednoznacznie, że wykonawca w toku wyjaśniania rażąco niskiej ceny zobowiązany jest
w sposób wyczerpujący odnieść się do katalogu okoliczności, o których mowa w art. 224 ust.
3 ustawy Pzp
oraz treści wezwania zamawiającego i wykazać (a zatem udowodnić), że
proponowana cena została prawidłowo skalkulowana.
Jak podkreślił Odwołujący, ciężar dowodu tym bardziej spoczywał na Wykonawcach
DEMCO i M.
, ponieważ Zamawiający wprost pouczył w wezwaniu, iż brak dowodów na
potwierdzenie zaniżenia ceny będzie powodować negatywną ocenę wyjaśnień. Odwołujący
zaznaczył, że pomimo tak jednoznacznego pouczenia, Wykonawcy nie złożyli żadnych (lub
złożyli wyłącznie nieprzydatne) dowodów, zaś Zamawiający, wbrew uprzednio wyrażonej
regule, uznał te wyjaśnienia za wyczerpujące. Odwołujący przywołał wypracowaną
w orzecznictwie KIO zasadę, iż oceny wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny należy
dokonywać z uwzględnieniem treści wezwania zamawiającego - im bardziej było ono
szczegółowe, tym większy ciężar dowodu oraz wyczerpującego wyjaśnienia leży po stronie
wykonawcy. W
ocenie Odwołującego, w przedmiotowym postępowaniu, obaj Wykonawcy nie
podołali temu ciężarowi, w odróżnieniu od Odwołującego, który w swoich wyjaśnieniach
odniósł się do wszystkich czynników kosztotwórczych wymienionych w art. 224 ust. 3 ustawy
Pzp
oraz wymienionych przez Zamawiającego w wezwaniu, przedstawił spójną i
szczegółową kalkulację, a ponadto, złożył dowody potwierdzające przywołane okoliczności.
Odwołujący podkreślił, że ze względu na precyzyjne wezwanie, wyjaśnień
Wykonawców DEMCO i M. nie można potraktować jako prawidłowych, wyczerpujących oraz
potwierdzających właściwe skalkulowani ceny. W takiej sytuacji, zdaniem Odwołującego,
Zamawiający powinien dokonać odrzucenia ofert obu Wykonawców. Na poparcie swojego
stanowiska Odwołujący przywołał orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej: wyrok z dnia 20
września 2017 r., sygn. akt KIO 1874/17, wyrok z dnia 1 marca 2017 r., sygn. akt KIO
238/17,
wyrok
z
dnia
1
marca
2017
r.,
sygn.
akt
KIO
238/17,
wyrok
z dnia 28 lipca 2017 r., sygn. akt KIO 1431/17, wyrok z dnia 16 marca 2021 r., sygn. akt
KIO 293/21, KIO 296/21.
Odwołujący sformułował zarzut ewentualny zaniechania ponownego wezwania do
wyjaśnień Wykonawców DEMCO i M. w przypadku, gdyby Izba uznała, że podstawy do
takiego wezwania istnieją. Zdaniem Odwołującego, Zamawiający w oparciu o złożone
wyjaśnienia Wykonawców DEMCO i M. nie mógł podjąć decyzji o wyborze najkorzystniejszej
oferty i powinien przynajmniej powziąć wątpliwości w zakresie wymienionych przez
Odwołującego okoliczności, tj. braku posiadania przez obu Wykonawców pozwolenia na
przetwarzanie
odpadów
umożliwiającego
osiągnięcie
oszczędności
zgodnie
z prezentowaną przez nich koncepcją wykonania zamówienia, braku przedłożenia dowodów
potwierdzających posiadanie przez nich specjalistycznego sprzętu pozwalającego na
obniżenie kosztów wykonania prac, braku udowodnienia kosztów pracowniczych, braku
przedłożenia jakichkolwiek dowodów w zakresie wymaganych elementów cenotwórczych.
W konsekwencji,
w ocenie Odwołującego, Zamawiający powinien był przynajmniej wezwać
Wykonawców do ponownego wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny (aczkolwiek,
zgodnie z generalną oceną Odwołującego, podstaw do ponownego wezwania nie było).
Odwołujący stwierdził, że Zamawiający zaniechał tej czynności, arbitralnie uznając
wyjaśnienia Wykonawców DEMCO i M. za prawidłowe, czym naruszył art. 16 i 17 ustawy
Pzp.
Przystąpienia do postępowania odwoławczego zgłosili: po stronie Odwołującego
Wykonawca
AKPE Group Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, po stronie Zamawiającego
Wykonawcy DEMCO i M..
Zamawiający pismem z dnia 15 lutego 2023 r. złożył odpowiedź na odwołanie,
w której oświadczył, że uwzględnia zarzuty podniesione w odwołaniu w zakresie wyboru
oferty Wykonawcy DEMCO i wnioski co do
unieważnienia czynności dokonania wyboru
oferty najkorzystniejszej oferty oraz powtórzenia badania i oceny ofert, co, jak stwierdził
Zamawiający, powinno zostać uznane za uwzględnienie odwołania w całości.
Wykonawca M.
na posiedzeniu złożył pismo z dnia 17 lutego 2023 r. stanowiące
sprzeciw wobec uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów.
Krajowa Izba
Odwoławcza, po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie, na podstawie zebranego materiału dowodowego wskazanego w treści
uzasadnienia,
jak też po zapoznaniu się z oświadczeniami i stanowiskami stron
i uczestnik
ów postępowania złożonymi pisemnie oraz ustnie do protokołu w toku
rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się interesem we wniesieniu środka
ochrony prawnej, o którym mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji
ich potwierdzenia się, wskazuje na pozbawienie Odwołującego możliwości uzyskania
zamówienia i jego realizacji, narażając tym samym Odwołującego na poniesienie w tym
zakresie wymiernej szkody.
Izba ustaliła, że przedmiotem zamówienia są roboty budowlane polegające na
rozbiórce budynku należącego do Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, położonego przy ul.
Mazowieckiej 12/16 w formule „zaprojektuj i wybuduj”.
Termin realizacji zamówienia wynosi
12 miesi
ęcy od dnia podpisania umowy (pkt 4.1 SWZ).
Oferty w przedmiotowym postępowaniu złożyło 22 wykonawców:
•
ITL M.K., M.C. Sp. j. -
1 692 480,00 zł brutto.
•
DEMCO K.K. -
731 850,00 zł brutto,
•
ZRW
– P.F. - 639 600,00 zł brutto,
•
DOMINEX Sp. z o.o. -
2 125 079,74 zł brutto,
•
BAKAMAX Sp. z o.o. -
2 318 550,00 zł brutto,
•
MUR Development
Ł.S. - 1 104 540,00 zł brutto,
•
M.K. -
861 000,00 zł brutto,
•
PGW Polska Grupa Wyburzeniowa Sp. z o.o. -
1 062 720,00 zł brutto,
•
TENEO P.G. -
959 400,00 zł brutto,
•
MEGAKOP P.A. -
933 570,00 zł brutto,
•
AKPE GROUP Sp. z o.o. -
1 414 500,00 zł brutto,
•
Z.P. Firma Handlowo-
Usługowa - 1 137 627,00 zł brutto,
•
T.K.J. M. Sp. jawna -
750 890,40 zł brutto,
•
ZWZ PIREK S.P. -
5 797 875,60 zł brutto,
•
Konsorcjum: EUROTEC Sp. z o.o. i EUROTRC POLAND Sp. z o.o. -
2 042 722,50 zł
brutto,
•
Demolition Group M.M. -
2 431 710,00 zł brutto,
•
ENERGOKON-PLUS Sp. z o.o. -
2 334 540,00 zł brutto,
•
TREE CAPITAL Sp. z o.o. - 813 760,62
zł brutto,
•
SFW WYBURZENIA Sp. z o.o. - 1 598 877,00
zł brutto,
•
Elektro-tim J.T. - 973 000,00
zł brutto,
•
Glass Sp. z o.o. - 2 581 233,97
zł brutto,
•
PPHU CLASSIC Sp. z o.o. - 1 220 160,00
zł brutto.
W dniu 20 grudnia 2022 r. Zamawiający działając na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy
Pzp
skierował m.in. do Wykonawców DEMCO i M. wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny.
Powołując się na dyspozycję art. 224 ust. 3 ustawy Pzp Zamawiający zwrócił się o
wyjaśnienia w zakresie:
1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług albo
związanych z realizacją robót budowlanych;
3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177) lub przepisów odrębnych
właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
8) wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
Zamawiający wskazał, że zgodnie z art. 224 ust. 4 ustawy Pzp, w przypadku zamówień na
roboty budowlane lub usługi, zamawiający jest obowiązany żądać wyjaśnień, o których
mowa w art. 224 ust. 1 ustawy Pzp,
co najmniej w zakresie określonym w ust. 3 pkt 4 i 6.
Zamawiający wskazał, że wyjaśnienia powinny być wyczerpujące, ujawniające
najważniejsze składniki cenotwórcze wraz z kalkulacją ceny w zakresie:
a) wykonania projektu;
b) zabezpieczenia i oznakowania terenu rozbiórki;
c) etapu rozbiórki wraz z określeniem składników cenotwórczych poszczególnych
składowych (praca pracowników, koszty sprzętu, koszty wywozu gruzu itp.);
d) wykonania zagospodarowania terenu zgodnie z PFU;
e) kosztów pracy kierownika budowy;
f) kosztów pracy geodety;
g) innych kosztów mających wpływ na cenę.
Zamawiający zastrzegł, że w przypadku, gdy Wykonawca przedstawi kalkulację ceny
ofertowej bez załączenia jakichkolwiek dowodów oraz obliczeń, Zamawiający uzna, że
wyjaśnienia będą miały jedynie charakter iluzoryczny i nie będą stanowiły wyjaśnienia
elementów oferty, mających wpływ na wysokość ceny.
W złożonych wyjaśnieniach Wykonawca DEMCO wskazał, że przyjęta przez tego
Wykonawcę technologia rozbiórki budynku przewiduje maksymalną segregację powstałych
materiałów porozbiórkowych oraz maksymalne wykorzystanie ich w procesach recyklingu.
Powyższe, jak stwierdził Wykonawca DEMCO, daje duże korzyści dla środowiska
naturalnego oraz znacząco zmniejsza koszt rozbiórki. Jak wskazał Wykonawca, prawidłowo
wyselekcjonowane i nie zanieczyszczone materiały posiadają dużą wartość i mogą zostać
odsprzedane do powtórnego wykorzystania w budownictwie. Wykonawca DEMCO zauważył,
że przedmiotowy budynek został już dokładnie oczyszczony w trakcie trwającego wcześniej
remontu,
co znacznie ułatwi wykonanie rozbiórki. Budynek nie posiada żadnych materiałów
izolacyjnych, (których koszt utylizacji jest wysoki) poza pokryciem dachu papą, którą należy
zutylizować. Jak zadeklarował Wykonawca DEMCO, wszystkie materiały, czyli gruz ceglany,
gruz betonowy oraz stal zostaną poddane recyklingowi, bądź tak jak okna PCV, odzyskane
w całości i odsprzedane do powtórnego wykorzystania. Zgodnie z oświadczeniem
Wykonawcy, n
a wszystkie odzyskane i odsprzedawane materiały porozbiórkowe
Wykonawca przedstawi karty przekazania odpadu.
Wykonawca DEMCO przedstawił kalkulację sprzedaży złomu stalowego,
pokruszonego gruzu ceglanego, pokruszonego gruzu betonowego oraz okien PCV, na
dowód czego przedstawił przykładowe oferty.
Wykonawca DEMCO wyjaśnił ponadto, że aktywne prace rozbiórkowe planowane są
przez okres około 3-4 miesięcy i takie też zostały uwzględnione koszty. Wykonawca
przedstawił Zamawiającemu kalkulację kosztów, w które zawarł koszt przygotowania
dokumentacji projektowej, wynagrodzenie kierownika budowy, wynagrodzenie geodety,
koszt oznakowania ogrodzonego już terenu rozbiórki, koszt wykonania osłon przy sąsiednich
budynkach, koszt monitoringu + interwencji agencji ochrony, koszt paliwa do agregatu
prądotwórczego, toalety, koszt utylizacji papy. Wykonawca DEMCO wyjaśnił ponadto, że
założył pracę 10 pracowników przez okres 4 miesięcy, oraz wskazał średnie wynagrodzenie
brutto dla każdego z pracowników na poziomie 6000 zł. W ten sposób koszty pracownicze
Wykonawca skalkulował na poziomie 240 000 zł.
Wykonawca zadeklarował, że posiada własny sprzęt, dzięki czemu ponosi tylko
koszty eksploatacyjne (paliwa, serwis)
, które wycenił na ok. 30 000 zł. Według oświadczenia
Wykonawcy, posiada on
sprzęt w postaci koparki wyburzeniowej high reach z długim
ramieniem, koparki wyburzeniowej
z nożycami kruszącymi, koparki wyburzeniowej
wymiennie młot i łyżka, kruszarki. Wykonawca przedstawił Zamawiającemu zakładany czas
pracy każdego z ww. urządzeń, oraz koszty paliwa, serwisu i transportu.
Wykonawca DEMCO podał, że nie ponosi kosztów transportu materiałów
porozbiórkowych - transport jest po stronie odbiorców.
Wykonawca ten zadeklarował również poziom założonego zysku.
Po analizie
wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę DEMCO na wezwanie
Zamawiającego, jak też argumentacji ww. Wykonawcy przedstawionej w zgłoszonym
przystąpieniu do postępowania odwoławczego Izba stwierdziła, że brak jest podstaw, aby
uznać, że złożone wyjaśnienia potwierdzają nierzetelność kalkulacji. Izba stwierdziła, że
mimo iż wyjaśnienia nie są obszerne, to jednak odpowiadają na wszystkie pytania
skierowane przez Zamawiającego, zawierają wskazanie najważniejszych składników
cenotwórczych
wraz
z kalkulacją ceny w zakresie wskazanym przez Zamawiającego. Złożone wyjaśnienia w
żaden sposób nie wskazują też na naruszenie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę. Wykonawca DEMCO przedstawił też dowody w zakresie części poczynionej
kalkulacji.
W ocenie Izby, złożone przez Wykonawcę DEMCO wyjaśnienia nie potwierdzają, że oferta
zawiera rażąco niską cenę. Jednak w świetle argumentów przedstawionych przez
Odwołującego, w szczególności w zakresie możliwości wykorzystania materiałów
pozyskanych z roz
biórki czy ich sprzedaży, na której to koncepcji oparta została
kwestionowana kalkulacja
, Izba stwierdziła, że zasadne jest pozyskanie od Wykonawcy
DEMCO
dodatkowych wyjaśnień w zakresie kalkulacji ceny.
Wobec powyższego, Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia oferty Wykonawcy
DEMCO na obecnym etapie postępowania. Jednocześnie, Izba uznała, że zaistniały
podstawy do wezwania Wykonawcy DEMCO do złożenia dodatkowych wyjaśnień na
podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp.
Odpowiadając na wezwanie Zamawiającego do wyjaśnień rażąco niskiej ceny
Wykonawca M.
powołał się m.in. na ponad 20-letnie doświadczenie w branży
wyburzeniowej, zastosowanie
różnych metod wyburzeniowych, a także posiadanie zespołu
wykwalifikowanych i
doświadczonych pracowników.
Wykonawca M.
zadeklarował, że posiada bardzo wydajny nowoczesny sprzęt
wyburzeniowy np. koparki, ładowarki, podnośniki, dźwigi, kruszarki, samochody ciężarowe
samowyładowcze typu „Łódka” i „hakowce” oraz drobny sprzęt podręczny, co
w maksymalnym stopniu pozwala obniżyć koszty świadczonych usług oraz uniezależnić się
od rynku.
Ponadto, Wykonawca
podał, że właśnie zakończył prace rozbiórkowe w Łodzi przy ul.
Lodowej - dawnego
zakładu produkcyjnego ABB, gdzie rozbiórce podlegał cały zakład
produkcyjny wraz z wysokim budynkiem biurowym.
Powyższe daje Wykonawcy pełne
rozeznanie warunków lokalnych oraz pozwoliło miarodajnie, na podstawie doświadczeń,
skalkulować rozbiórkę budynku należącego do Uniwersytetu Medycznego.
Wykonawca M.
zwrócił uwagę, że przedmiotowy budynek byłego domu
akademickiego praktycznie pozbawiony jest odpadów, co minimalizuje ilość roboczogodzin
wymaganą do przygotowania budynku do rozbiórki.
Jak stwierdził Wykonawca M., oryginalność usług prowadzonych przez Wykonawcę
polega na zapewnieniu bazy sprzętowej zapewniającej ciągłość prac. Wykonawca jest w
posiadaniu kilkudziesięciu
koparek gąsienicowych o tonażu przekraczającym 25 ton
wyposażonych w precyzyjny osprzęt. Zapewnia to szybkie prowadzenie prac przy
maksymalnej segregacji odpadów. Dodatkowo w obwodzie zapewniony jest sprzęt
zapasowy,
a Wykonawca posiada zatrudnionych na umowie o pracę brygadę mechaników
pozwalających sprawnie reagować na awarie.
Według deklaracji Wykonawcy M., główną część rozbiórki Wykonawca planuje
wykonać za pomocą własnej koparki CAT 365BL o wysięgu 34m.
Dodatkowo, jak wskazał Wykonawca M., posiada on w Łodzi kilka tysięcy ton gruzu
wymaganego do wykonania
platformy roboczej, która zwiększy zasięg pracy tej maszyny
oraz będzie stabilizowała podłoże.
Wykonawca M.
oświadczył, że respektuje określone przepisami minimalne
wynagrodzenie za pracę, a także że posiada pracowników zatrudnionych na podstawie
umowy o pracę w wymiarze czasowym pełnego etatu.
W zakresie zgodności z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska Wykonawca M.
podał, że prowadzi działalność zgodnie z przepisami w zakresie Ochrony Środowiska,
wpisany
do
Krajowej
Bazy
Danych
o
Produktach
i
Opakowaniach
oraz
o Gospodarce Odpadami zwanej „BDO” w zakresie wytwarzania, zbierania i transporcie
odpadów.” Wykonawca, jako Wytwórca odpadów będzie postępować z odpadami w sposób
zgodny z zasadami gospodarowania odpadami oraz wymogami ochrony środowiska.
Wytworzone odpady zostaną posegregowane na odpowiednie fakcje, a następnie
przekazane odpowiednim firmom do recyklingu. Część odpadów, których nie można poddać
recyklingowi,
zostanie oddana do utylizacji. Przekazanie odpadów nastąpi kartą Przekazania
Odpadów wygenerowaną z systemu „BDO”. Wykonawca, jako przedsiębiorca, rozlicza się
corocznie
z wytworzonych podczas wykonywania prac rozbiórkowych odpadów w systemie „BDO”.
Wykonawca
zadeklarował, że na wezwanie Zamawiającego może przedłożyć kopie kart
„KPO”.
Jak wyjaśnił Wykonawca M., planuje on wykonać pełen zakres robót siłami własnymi,
a jedyne zlecenia do firm zewnętrznych zawierane będą na potrzeby utylizacji odpadów oraz
wykonania projektu budowlanego rozbiórki.
Wykonawca M.
przedstawił Zamawiającemu kalkulację kosztów wskazując koszt
wykonania projektu budowlanego i uzyskania prawo
mocnego pozwolenia na rozbiórkę, koszt
ochrony placu rozbiórki w godzinach nocnych, przygotowania platformy roboczej do koparki
(przewozu gruzu z ul. Lodowej w Łodzi oraz rozplantowanie), koszt prac rozbiórkowych
koparkami w rozbiciu na: koszty paliwa, rob
oczogodzin pracowników (3960 roboczogodzin
x 45 zł/h), koszt przewozu maszyn, organizacji zaplecza budowy, koszt amortyzacji sprzętu.
Wykonawca M.
w przedstawionej kalkulacji zawarł też koszt utylizacji odpadów
w ilości 18 ton, koszt zasypania niecki po budynku gruzem zmielonym, koszt
zagospodarowania terenu poprzez nawiezienie ziemi urodzajnej i zasianie trawnika, a także
koszt prac geodezyjnych.
Wykonawca oświadczył ponadto, że kierownikiem budowy będzie pracownik
Wykonawcy, zatrudniony na podstawie umowy o prac
ę w formie pełnego etatu, posiadający
uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w specjalności konstrukcyjno-
budowlanej bez ograniczeń. Koszty pracy kierownika budowy w skali całego przedsięwzięcia
Wykonawca uważa za znikomy i będzie on pomniejszał zysk Wykonawcy.
Wykonawca M. zaznacz
ył, że gruz pochodzący z rozbiórki nie powinien być
traktowany jako koszt.
Wyjaśnił, że przedmiotowy budynek wykonany jest w konstrukcji
betonowej co oznacza, że gruz będzie czystym, wartościowym materiałem, który powinno się
traktować jako przychód. W związku z faktem występowania ścian osłonowych z pustaków
i cegieł różnego pochodzenia Wykonawca zdecydował się nie kalkulować gruzu w ujęciu
globalnym jako koszt i przychód – przychód z gruzu betonowego zrównoważy ewentualny
koszt utylizacji gruzu ze ścian osłonowych.
Wykonawca podał również Zamawiającemu szacowany zysk ze sprzedaży złomu
odzyskanego z rozbiórki. Do wyjaśnień Wykonawca dołączył dowód w postaci zdjęcia
wykonanego w trakcie prac
przy rozbiórce podobnego budynku w Łodzi.
Izba stwierdziła, że wyjaśnienia złożone przez Wykonawcę M. posiadają podobny
poziom szczegółowości, jak wskazane powyżej wyjaśnienia Wykonawcy DEMCO.
Analogicznie, Izba
nie stwierdziła podstaw do przyjęcia, że złożone przez Wykonawcę M.
wyjaśnienia potwierdzają zaoferowanie rażąco niskiej ceny. Izba uznała, że wyjaśnienia
odpowiadają na wszystkie zagadnienia, jakich poruszenia wymagał Zamawiający, zawierają
wskazanie najważniejszych składników cenotwórczych wraz z kalkulacją ceny
w zakresie wskazanym przez Zamawiającego. Ponadto, przyjęta stawka za roboczogodzinę
wskazuje na
kalkulowanie kosztów pracy w zgodzie z przepisami o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę. W ocenie Izby, złożone przez Wykonawcę M. wyjaśnienia nie
stanowią podstawy do odrzucenia oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.
Podobnie, jak w przypadku wyjaśnień Wykonawcy DEMCO, również co do wyjaśnień
złożonych przez Wykonawcę M. Izba uznała, po zapoznaniu się z argumentacją
przedstawion
ą przez Odwołującego w zakresie możliwości wykorzystania materiałów
pozyskanych z rozbiórki czy ich sprzedaży, że zasadne jest wezwanie Wykonawcy M. do
złożenia dodatkowych wyjaśnień w zakresie kalkulacji ceny. Powyższe jest zasadne tym
bardziej, że w przystąpieniu do postępowania odwoławczego Wykonawca ten wskazał, że
gruz, jaki zamierzał przetransportować z ul. Lodowej w Łodzi do wykonania platformy
roboczej
został już sprzedany, w związku z czym na potrzeby wykonania platformy
Wykonawca zakupi kruszywo wytworzone w gruzu, a po wykonanych robotach je sprzeda.
Deklaracja ta modyfikuje nieco
założenia przyjęte w kalkulacji ceny, co powinno podlegać
wyj
aśnieniu przez Zamawiającego. Wobec powyższego, Izba stwierdziła, że zaistniały
podstawy do wezwania Wykonawcy M.
do złożenia dodatkowych wyjaśnień na podstawie
art. 224 ust. 1 ustawy Pzp.
Dodatkowo, zauważenia wymaga, że ustawa Pzp nie definiuje, jaki rodzaj dowodów
zobowiązany jest złożyć wykonawca wykazując realność zaoferowanej ceny. W
orzecznictwie utrwalony je
st zaś pogląd, że w określonych okolicznościach, za dowód mogą
być uznane wyjaśnienia złożone przez wykonawcę i zaprezentowana kalkulacja kosztów.
Dokonując oceny wyjaśnień złożonych przez Wykonawców DEMCO i M. Izba miała
ponadto na uwadze, że wśród 22 ofert złożonych w przedmiotowym postępowaniu, część
wykonawców, w tym Odwołujący, zaoferowała ceny zbliżone do cen zaoferowanych przez
Wykonawców DEMCO i M., co może dodatkowo potwierdzać realność kalkulacji, pod
warunkiem skutecznego wyjaśnienia możliwości zastosowania koncepcji wykorzystania bądź
sprzedaży materiałów pozyskanych z rozbiórki.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 557 i 575 ustawy Pzp oraz
§ 7 ust. 2 pkt 2 i ust. 3 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania
(Dz. U. z 2020 r. poz. 2437, dalej jako „rozporządzenie”).
Zgodnie z art. 557 ustawy Pzp
w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego, z kolei
w myśl art. 575 ustawy Pzp strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący
sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. Zgodnie
z § 5 rozporządzenia, do kosztów postępowania odwoławczego zalicza się m.in. wpis (pkt 1),
oraz wynagrodzenie i wydatki jednego pełnomocnika, jednak nieprzekraczające łącznie
kwoty 3 600 złotych (pkt 2 lit. b).
Jak stanowi § 7 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia, w przypadku uwzględnienia odwołania
przez Izbę w części, koszty ponoszą odwołujący i uczestnik postępowania odwoławczego
wnoszący sprzeciw, który przystąpił po stronie zamawiającego, jeżeli uczestnik ten wniósł
sprzeciw wobec uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych
w odwołaniu. W takiej sytuacji Izba rozdziela wpis stosunkowo, zasądzając od uczestnika
postępowania na rzecz odwołującego kwotę, której wysokość ustali obliczając proporcję
liczby zarzutów przedstawionych w odwołaniu, które Izba uwzględniła, do liczby zarzutów,
których Izba nie uwzględniła (§ 7 ust. 2 rozporządzenia).
W świetle powyższych regulacji, Izba rozdzieliła koszty postępowania stosunkowo,
obliczając proporcję liczby zarzutów przedstawionych w odwołaniu, które Izba uwzględniła,
do liczby zarzutów, których Izba nie uwzględniła. Odwołanie okazało się zasadne w stosunku
1/2 i bezzasadne w takiej samej
części.
Kosztami postępowania obciążono zatem Odwołującego w części ½ i Wykonawcę M.
w części ½. Na koszty postępowania odwoławczego składał się wpis uiszczony przez
Odwołującego w wysokości 10 000 zł (zgodnie z § 5 pkt 1 rozporządzenia) oraz koszty
poniesione przez Odwołującego z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 600 zł
(zgodnie z § 5 pkt 2 lit. b rozporządzenia) - łącznie 13 600 zł.
Odwołujący poniósł dotychczas koszty postępowania odwoławczego w wysokości
13
600 zł tytułem wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika, tymczasem
odpowiadał za nie do wysokości 6 800 zł (13 600 x ½ ).
Różnica pomiędzy kosztami poniesionymi dotychczas przez Odwołującego a kosztami
postępowania, za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku, wynosiła zatem 6 800 zł. Różnicę
tę Izba zasądziła od Wykonawcy M. na rzecz Odwołującego.
Przewodniczący: ……………………………..
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu naruszenia art. 224 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych przez zaniechanie ponownego wezwania wykonawców K.K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą DEMCO K.K. z siedzibą w Łodzi i T.K.J. M.
Sp. j. z siedzibą w Grudziądzu do złożenia wyjaśnień
i nakazuje zamawiającemu Uniwersytetowi Medycznemu w Łodzi unieważnienie czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej oraz powtórzenie czynności badania i oceny ofert, a w jej
toku
wezwanie wykonawców K.K. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą DEMCO
K.K.
z
siedzibą
w
Łodzi
i
T.K.J.
M.
Sp.
j.
z
siedzibą
w Grudziądzu w trybie art. 224 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych do złożenia
wyjaśnień.
2.
Oddala odwołanie w pozostałym zakresie.
3.
Kosztami postępowania obciąża T.K.J. M. Sp. j. z siedzibą w Grudziądzu i:
3.1.
zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Tree Capital Sp. z
o.o. z siedzibą w Baniosze tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę 3 600 zł 00 gr
(słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
poniesione przez
Tree Capital Sp. z o.o. z siedzibą w Baniosze tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika,
3.2.
zasądza od T.K.J. M. Sp. j. z siedzibą w Grudziądzu na rzecz Tree Capital Sp. z o.o.
z siedzibą w Baniosze kwotę 6 800 zł 00 gr (słownie: sześć tysięcy osiemset złotych
zero groszy).
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..
Sygn. akt: KIO 323/23
U z a s a d n i e n i e
Uniwersytet Medyczny w Łodzi (dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie podstawowym
bez negocjacji
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Rozbiórka budynku
należącego do Uniwersytetu Medycznego w Łodzi przy ul. Mazowieckiej 12/16 w Łodzi”.
Postępowanie to prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia
11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.),
zwanej dalej: „ustawy Pzp”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie
Zamówień Publicznych w dniu 18 listopada 2022 r. pod pozycją 2022/BZP 00447364/01.
W dniu 6 lutego 2023 r. wykonawca
Tree Capital Sp. z o.o. z siedzibą w Baniosze
(dalej: „Odwołujący”) wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec
czynności i zaniechań Zamawiającego, polegających na:
-
wyborze oferty wykonawcy K.K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
DEMCO K.K.
z siedzibą w Łodzi (dalej: „Wykonawca DEMCO"),
-
zaniechaniu odrzucenia ofert Wykonawców: DEMCO i C. T.K.J.
M.
Sp.
j.
z siedzibą w Grudziądzu (dalej: „Wykonawca M.”).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1)
naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp oraz art. 16 i 17
ustawy Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia ofert Wykonawców DEMCO i M., pomimo, że
nie podołali oni obowiązkowi udzielenia wyczerpujących wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej
ceny oraz złożenia w tym zakresie dowodów i, pomimo, iż z wyjaśnień tych wynikało, że
zaoferowali rażąco niską cenę w postępowaniu, co doprowadziło do naruszenia zasady
uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
2)
ewentualnie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przez zaniechanie ponownego
wezwania Wykonawców DEMCO i M. do złożenia wyjaśnień, jeżeli po złożeniu wyjaśnień
pojawiły się u Zamawiającego jakieś wątpliwości co do realności zaoferowanej przez nich
ceny ofertowej.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz o nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty,
2.
powtórzenie czynności badania i oceny ofert,
3.
odrzucenie ofert Wykonawców DEMCO i M. ze względu na rażąco niską cenę.
I.
Odnosząc się do wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę DEMCO Odwołujący wskazał:
W ocenie Odwołującego, złożone wyjaśnienia Wykonawcy DEMCO w żaden sposób
nie wykazują, iż złożona przez Wykonawcę oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Zdaniem
Odwołującego,
wyjaśnienia
Wykonawcy
DEMCO
nie
odpowiadają
wezwaniu
Zamawiającego, a ponadto, ich treść potwierdza, że Wykonawca nie wliczył wszystkich
kosztów wykonania zamówienia.
Odwołujący stwierdził, że:
-
wyjaśnienia te są lakoniczne - stanowią jedynie zbiór kwot kosztów składających się
na cenę ofertową,
-
do wyjaśnień Wykonawca DEMCO, wbrew jednoznacznej dyspozycji Zamawiającego
nie dołączył żadnych dowodów potwierdzających wysokość kosztów, na których wyjaśnieniu
Zamawiającemu najbardziej zależało (jedyne dowody to oferta sprzedaży kruszywa lub okien
PCV, które mają potwierdzać wysokość możliwego przychodu, jaki Wykonawca DEMCO
może uzyskać ze sprzedaży materiałów pozyskanych z rozbiórki),
-
główne założenie kalkulacji Wykonawcy DEMCO, tj. sprzedaż materiałów pozyskanych
z rozbiórki, które ma pozwolić Wykonawcy uzyskać przychód pokrywający koszty wykonania
prac budowlanych jest niemożliwe do zrealizowania na warunkach zaprezentowanych
w
wyjaśnieniach - Wykonawca DEMCO nie posiada decyzji na przetwarzanie odpadów na
terenie inwestycji, co oznacza, że w tym zakresie będzie musiał korzystać z usług innego
podmiotu, a kosztu tej usługi nie wliczył w cenę ofertową.
Odwołujący podniósł, że Wykonawca DEMCO nie udowodnił, że okoliczności, na
które się powołuje, mają charakter wyjątkowy, niedostępny innym przedsiębiorcom obecnym
na rynku.
Odwołujący stwierdził, że już w tej pierwszej części wyjaśnień Wykonawca DEMCO
przedstawia założenia kalkulacji, które albo są błędne, albo niezgodne z rzeczywistością,
albo w ogóle nie tłumaczą sposobu kalkulacji ceny.
W zakresie twierdzenia, że w przedmiotowym obiekcie znajduje się niewiele
materiałów podlegających kosztownej utylizacji, Odwołujący podał, że nie jest to okoliczność
wyjątkowo sprzyjająca tylko temu wykonawcy, co pozwoliło mu na tak korzystną kalkulację
ceny ofertowej. Warunki obiektu poddawanego rozbiórce są jednakowe dla wszystkich
uczestników postępowania, toteż fakt, iż miałoby się w nim znajdować niewiele materiałów
wymagających kosztownej utylizacji, nie może być argumentem przemawiającym za takim
zaniżeniem ceny. Odwołujący zwrócił uwagę, że w przypadku gdy wykonawca powołuje się
na szczególnie sprzyjające warunki, które mają uzasadniać obniżenie ceny, jest
zobowiązany wykazać, że są one niedostępne innym wykonawcom oraz wykazać konkretny
wpływ tych warunków na obniżenie ceny (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20
kwietnia 2017 r., sygn. akt KIO 681/17).
Jako niemożliwe do zrealizowania na warunkach przedstawionych przez Wykonawcę
DEMCO w ofercie Odwołujący uznał założenie, iż wykonawca będzie poddawać recyklingowi
gruz pozyskany z rozbiórki, a następnie sprzedawać. Odwołujący wskazał, że Wykonawca
DEMCO nie posiada pozwolenia na przetwarzan
ie odpadów lub pozwolenia na wytwarzanie
odpadów obejmującego zezwolenie na ich przetwarzanie, co można w łatwy sposób
sprawdzić za pomocą ogólnodostępnej wyszukiwarki rejestru BDO https://reiestr-
bdo.mos.aov.pl/Reaistrv/lndex.
Jak podkreślił Odwołujący, powyższe pozwolenia są
niezbędne do tego, aby wykonawca mógł w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami
pozyskany z rozbiórki odpad (gruz) przetworzyć na materiał gotowy do sprzedaży (kruszywo,
stal).
Z powyższego Odwołujący wywiódł, że Wykonawca DEMCO będzie musiał w tym
względzie korzystać z usług innego przedsiębiorcy posiadającego takie pozwolenia - takiej
możliwości jednak nie przewidział w swojej ofercie (nie oświadczył bowiem, iż będzie
korzystać z podwykonawcy). Dodatkowo, jak zauważył Odwołujący, Wykonawca DEMCO w
kalkulacji ceny ofertowej nie uwzględnił również kosztu zaangażowania takiego
podwykonawcy, który byłby odpowiedzialny za przetworzenie od padów z rozbiórki, co
prowadzi do wniosku, że przedstawione wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny nie
prezentują sposobu obliczenia ceny wyczerpująco.
Odwołujący przyjął, że Wykonawca DEMCO prawdopodobnie zakłada, iż o takie
pozwolenie wystąpi i je uzyska - jednakże w ocenie Odwołującego, wykonawca rzetelnie
k
alkulujący cenę ofertową powinien uwzględnić ryzyka: (a) nieuzyskania takiej decyzji, (b)
uzyskania takiej decyzji z opóźnieniem, których wystąpienie jest bardzo prawdopodobne.
Odwołujący zaznaczył, że termin wykonania prac wynosi do 12 miesięcy, zatem nawet
uzyskanie pozwolenia w terminie (co w praktyce nie zdarza się często) oznaczałoby
konieczność uwzględnienia kosztów choćby częściowego zaangażowania firmy, która będzie
odpowiedzialna za przetworzenie odpadów na miejscu rozbiórki, do momentu uzyskania
p
rzez Wykonawcę DEMCO stosownego pozwolenia.
Niezależnie od powyższego, zdaniem Odwołującego, opieranie całej kalkulacji ceny
ofertowej o koncepcję, mającą na celu znaczne obniżenie kosztów wykonania przedmiotu
zamówienia, w sytuacji, gdy realizacja tej koncepcji nie jest pewna w przyszłości, a na ten
moment nierealna (brak możliwości przetwarzania odpadów bez posiadania pozwolenia),
świadczy o nierzetelnym podejściu Wykonawcy DEMCO do obliczenia ceny.
Odwołujący stoi na stanowisku, iż nawet gdyby Wykonawca DEMCO uzyskał
pozwolenie na przetworzenie odpadów w trakcie realizacji umowy, co miałoby przełożyć się
na oszczędności w wykonaniu prac rozbiórkowych, to złożonych przez niego wyjaśnień nie
można potraktować za wyczerpujące, rzetelne oraz udowodnione, zgodnie z wyraźną
dyspozycją zawartą w art. 224 ust. 5 ustawy Pzp oraz w wezwaniu Zamawiającego.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający skierował do Wykonawcy DEMCO precyzyjne
wezwanie, w którym wymagał wyjaśnienia okoliczności wymienionych w art. 224 ust. 3
ustawy Pzp
, jak również oczekiwał przedstawienia kalkulacji odnośnie wyspecyfikowanych
grup kosztów. Jednocześnie, Zamawiający wyraźnie podkreślił, iż wymaga przedłożenia
dowodów na potwierdzenie okoliczności przywoływanych w wyjaśnieniach - brak
jakichkolwi
ek dowodów dołączonych do wyjaśnień miał przesądzać o ich iluzoryczności.
Odwołujący zwrócił uwagę, że Zamawiający sporządził treść wezwania do wyjaśnień w
zakresie rażąco niskiej ceny zgodnie z linią orzeczniczą KIO w tym przedmiocie oraz
poglądami doktryny - posłużył się bowiem nie tylko treścią art. 224 ust. 3 ustawy Pzp, ale
również
przywołał
najważniejsze,
w jego ocenie, koszty wykonania zamówienia, wymagające wyjaśnienia. Jednocześnie,
w opinii Odwołującego, oczekiwanie, aby wykonawcy składający wyjaśnienia złożyli również
dowody na potwierdzenie swoich twierdzeń, świadczy o rzetelności Zamawiającego, który
nie chciał opierać swojej oceny wyłącznie o oświadczenia własne wykonawców, ale
potrzebował w tym względzie bardziej wiarygodnego materiału. Odwołujący zaznaczył, że
wszyscy wykonawcy: Odwołujący, Wykonawca DEMCO oraz Wykonawca M. otrzymali
wezwania o tej samej treści - dzięki czemu została zrealizowana zasada przejrzystości
i równego traktowania wykonawców.
W ocenie Odwołującego, na etapie oceny wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę
DEMCO, Zamawiający odstąpił od ustalonych przez siebie wymagań, uznając je za
prawidłowe, czym, zdaniem Odwołującego, naruszył zasady przejrzystości i równego
traktowania wykonawców.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający uznał, iż wyjaśnienia Wykonawcy DEMCO są
prawidłowe i potwierdzają rzetelność skalkulowanej ceny, pomimo, że wyjaśnienia nie
zawierają szczegółowej kalkulacji ceny ofertowej - de facto stanowią one wyłącznie
wypisanie wartości poszczególnych kosztów, bez podania założeń kalkulacyjnych
niezbędnych do ich wyliczenia. Przykładowo Odwołujący wskazał, że Wykonawca DEMCO
podał globalną kwotę wynagrodzenia kierownika budowy, bez podania za jaki okres
przewidziane jest to wynagrodzenie (w zdaniu powyżej stwierdza, że aktywne prace
rozbiórkowe będą trwać 3-4 miesiące, jednak nie wiadomo, dlaczego takie założenie
poczynił). Podobnie, globalne kwoty Wykonawca podał odnośnie kosztów serwisu,
transportu i paliwa dla poszczególnych maszyn, które mają być wykorzystywane w trakcie
rozbiórki, jednak trudno zweryfikować prawidłowość podanych wartości skoro zostały
przedstawione łącznie.
Odwołujący podkreślił, że do wyjaśnień Wykonawca DEMCO nie dołączył żadnych
dowodów. Jedyne „dowody” jakie zostały ujęte w treści wyjaśnień to fragmenty ofert
sprzedaży okien PCV oraz kruszywa, mające potwierdzać słuszność jego założeń odnośnie
skalkulowanych poziomów zysków mających pochodzić z odsprzedaży odpadów z rozbiórki.
Odwołujący stwierdził, że po pierwsze, dowody te w żaden sposób nie są przydatne dla
potwierdzenia prawidłowości wyjaśnień Wykonawcy DEMCO, ponieważ służą potwierdzeniu
zakładanej przez niego koncepcji wykonania prac, której nie może zrealizować (ze względu
na brak posiadania przez niego pozwolenia na przetworz
enie odpadów). Po drugie,
„dowodów” tych nie można uznać za wiarygodne, ponieważ, jak sam wskazał Wykonawca
DEMCO, są to wyłącznie oferty przykładowe, jednostkowe i nie obrazują warunków
rynkowych w tym względzie.
Jednocześnie, jak zauważył Odwołujący, Wykonawca DEMCO nie przedłożył
żadnego dowodu, który mógłby potwierdzić, że przywołane przez niego w wyjaśnieniach
kwoty znajdują potwierdzenie w rzeczywistości, w szczególności w odniesieniu do tych
kosztów, których wyjaśnienia domagał się Zamawiający wprost w wezwaniu. Tym samym, w
ocenie Odwołującego, brak jest w wyjaśnieniach Wykonawcy DEMCO dowodów
potwierdzających koszty wykonania dokumentacji projektowej (np. oferty od firmy
projektującej), wynagrodzenia kierownika budowy i geodety (np. umowy z tymi osobami), czy
zabezpieczenia i oznakowania terenu budowy (np. ofert od dostawcy, faktury na zakup itp.).
Na uwagę szczególnie zasługuje brak jakichkolwiek dowodów potwierdzających zakładane
koszty pracy sprzętu - Wykonawca DEMCO powołuje się na posiadanie specjalistycznego
sprzętu, w tym koparki wyburzeniowej high reach z długim ramieniem, która ma
gwarantować znaczące obniżenie kosztów, czy też dowodów w zakresie kosztów
pracowniczych.
W przedmiocie kosztów pracy sprzętu, Odwołujący wskazał, że na wyjaśnieniu tego
elementu zależało Zamawiającemu, czego dał wyraz w treści wezwania.
W zakresie koszt
ów pracowniczych Odwołujący podniósł, że szczegółowe
wyjaśnienie tego elementu cenotwórczego spoczywało na Wykonawcy DEMCO z mocy
samej ustawy, co wynika z art. 224 ust. 4 ustawy Pzp.
Jak podał Odwołujący, ustawodawca
wyraźnie wskazał, że koszty zatrudnienia pracowników powinny zostać wyjaśnione i
udowodnione przez wykonawcę robót budowlany wezwanego do złożenia wyjaśnień w
zakresie rażąco niskiej ceny. Źródłem tej normy (art. 224 ust. 4 ustawy Pzp) są m.in.
wytyczne Komisji Europejskiej nr C(2019) 5494 (dostępne na stronie: https://eur-
lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52019XC0813%2801%29), kt
óre miały
służyć zapobieganiu udzielania zamówień nieuczciwym wykonawcom, zatrudniającym osoby
fizyczne
z naruszeniem przepisów prawa pracy i zabezpieczenia społecznego. Odwołujący wywiódł
z powyższego, że kwestia przestrzegania praw pracowników jest w systemie zamówień
publicznych uznawana za tak istotną, że nawet na szczeblu unijnym poświęca się im
szczegółowe wytyczne. Jak wynika z treści tych wytycznych: „Decyzja może być oparta na
jednym elemencie lub na połączeniu różnych czynników, m.in. na tym, czy przestrzegane są
normy dotyczące pracy i środowiska oraz czy przyznano pomoc państwa, co prowadzi do
ostatecznej oceny nabywcy publicznego. Zgodnie z art. 69 ust. 3 dyrektywy 2014/24/UE
nabywcy publiczni mają obowiązek odrzucić ofertę, jeżeli stwierdzą, że oferowane rażąco
niska cena lub rażąco niskie koszty wynikają z nieprzestrzegania przez oferenta
bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa unijnego lub krajowego, układów zbiorowych
lub przepisów międzynarodowych w dziedzinie prawa socjalnego, prawa pracy lub prawa
ochrony środowiska (art. 18 ust. 2 dyrektywy 2014/24/UE w związku z załącznikiem X do
dyrektywy -
zob. wcześniejsze odniesienie w sekcji 2 powyżej)" (Komunikat KE z dnia
24.7.2019 r., C(2019) 5494 -
„ Wytyczne dotyczące udziału oferentów z państw trzecich w
unijnym rynku zamówień publicznych oraz wprowadzania na ten rynek towarów z państw
trzecich
”).
Odwołujący zwrócił uwagę, że Wykonawca DEMCO na potwierdzenie kosztów
pracowniczych przedstawił jedynie wyjaśnienia, iż zamierza zatrudnić 10 pracowników, na
okres czterech miesięcy za określoną kwotę. Wykonawca DEMCO nie podał jednak
szczegółowych informacji odnośnie zatrudnionych osób (jakie będą pełnić funkcje lub jakie
będą wykonywać zadania, na jakiej podstawie obliczył okres ich zaangażowania oraz ilość
potrzebnych pracowników). Podanie kwoty wynagrodzenia, jednolitej dla wszystkich
pracowników, bez względu na pełnione funkcje, Odwołujący ocenił za mało wiarygodne
(wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 8.09.2021 r., sygn. akt KIO 2031/21). Odwołujący
stwierdził, że kalkulacja wynagrodzeń, aby mogła być uznana za wyczerpującą, powinna
uwzględniać również dodatkowe koszty zatrudnienia tych osób, tj. kosztów urlopów, kosztów
zastępstwa oraz kosztów pracy (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 25.11.2021 r.,
sygn. akt
KIO 3231/21) oraz wszystkich kosztów pracodawcy wynikających z
obowiązujących
przepisów,
w szczególności dotyczących zabezpieczenia społecznego (wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 21.07.2021 r., sygn. akt KIO 2030/21).
Zdaniem Odwołującego, w celu wykazania kosztów pracowniczych, Wykonawca
DEMCO, jeżeli nie przedłożył szczegółowej kalkulacji, winien był złożyć na potwierdzenie ich
wysokości jakikolwiek dowód. Przykładowo, za taki dowód uznaje się np. umowę o pracę lub
zl
ecenia, bądź umowę przedwstępną, czy też zobowiązanie osób do realizacji danego
zamówienia za określone wynagrodzenie (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 13
października 2017 r., sygn. akt KIO 2039/17).
Odwołujący stwierdził, że skoro złożona kalkulacja nie jest szczegółowa, jak też nie
zostały złożone inne dowody potwierdzające wysokość kosztów pracowniczych, należy
uznać, iż Wykonawca DEMCO nie dopełnił obowiązku określonego w art. 224 ust. 5 w zw. z
art. 224 ust. 4 ustawy Pzp.
Jednocześnie, w ocenie Odwołującego, złożenie dowodów na potwierdzenie
powyższych okoliczności nie było zadaniem niewykonalnym lub utrudnionym, czego
przykładem jest sam Odwołujący, który również został wezwany do złożenia wyjaśnień
w zakresie rażąco niskiej ceny i na potwierdzenie prawidłowości kalkulacji ceny ofertowej
przedstawił szczegółowe założenia dotyczące obliczenia wynagrodzenia oraz dowody
w postaci faktur zakupu, ofert, dowodów rejestracji maszyn, którymi ma zamiar posłużyć się
do wykonania zamówienia.
Podsumowując, Odwołujący stoi na stanowisku, iż Wykonawca DEMCO złożył
wyjaśnienia, które potwierdzają, że zaoferowana przez niego cena jest rażąco niska.
Odwołujący stwierdził, że pomimo wyraźnego oczekiwania Zamawiającego, Wykonawca ten
nie przedłożył żadnego dowodu na potwierdzenie okoliczności, na które się powołuje, a które
mają potwierdzać oszczędność wykonania przez niego prac. Jednocześnie, zakładana przez
niego możliwość osiągnięcia zysku z odsprzedaży odpadów z rozbiórki nie znajduje pokrycia
w rzeczywistości, ponieważ Wykonawca DEMCO nie posiada pozwolenia na przetworzenie
odpadów. Tym samym, całość złożonych wyjaśnień jest niewiarygodna oraz nierzetelna.
II. Odnosząc się do wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę M. Odwołujący wskazał:
W ocenie Odwołującego, złożone wyjaśnienia Wykonawcy M. także w żaden sposób
nie wykazują, iż złożona przez Wykonawcę oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
W szczególności, zdaniem Odwołującego, wyjaśnienia Wykonawcy M. nie odpowiadają
wezwaniu Zamawiającego, są ogólnikowe oraz nie zawierają wymaganych dowodów.
Odwołujący stwierdził, że:
-
wyjaśnienia te są lakoniczne - Wykonawca odwołuje się do ogólnych czynników
mających mieć wpływ na obniżenie ceny, takie jak jego doświadczenie, czy posiadanie
sprzętu, podaje globalne kwoty poszczególnych kosztów, bez podania założeń do ich
wyliczenia,
-
do wyjaśnień Wykonawca M., wbrew jednoznacznej dyspozycji Zamawiającego, nie
dołączył żadnych dowodów potwierdzających wysokość kosztów, na których wyjaśnieniu
Zamawiającemu
najbardziej
zależało
(jedyny
„dowód”
to
zdjęcie
z rozbiórki z innego obiektu, które jest zupełnie nieprzydatne z punktu widzenia oceny
wyjaśnień),
-
założenia kalkulacji Wykonawcy M., tj. sprzedaż materiałów pozyskanych
z rozbiórki, które ma pozwolić Wykonawcy uzyskać przychód pokrywający koszty wykonania
prac budowlanych, czy wykorzystanie posiadanego gruzu do przygotowania platformy dla
koparki są niemożliwe do zrealizowania na warunkach zaprezentowanych w wyjaśnieniach -
Wykonawca M.
nie posiada decyzji na przetwarzanie odpadów na terenie inwestycji, co
oznacza, że w tym zakresie będzie musiał ponieść koszt utylizacji gruzu, jak również zakupu
kruszywa do budowy platformy, a kosztów tych nie wliczył w cenę ofertową.
Odwołujący podniósł ponadto, że:
-
Wykonawca M.
nie udowodnił, że okoliczności, na które się powołuje mają charakter
wyjątkowy, niedostępny innym przedsiębiorcom obecnym na rynku: Wykonawca M. również
powoływał się na dokonane przez siebie ustalenie, że w budynku objętym rozbiórką miałoby
się znajdować niewiele odpadów podlegających utylizacji, co miałoby powodować obniżenie
kosztów wykonania prac - okoliczność ta nie jest jednak wyjątkowo sprzyjająca tylko temu
wykonawcy. Warunki obiektu poddawanego ro
zbiórce są jednakowe dla wszystkich
uczestników postępowania, toteż fakt, iż miałoby się w nim znajdować niewiele materiałów
wymagających kosztownej utylizacji, nie może być argumentem przemawiającym za takim
zaniżeniem ceny,
-
Wykonawca M.
przedstawił niewiarygodne i nierzetelne wyjaśnienia, gdyż zakłada on
poddawanie recyklingowi gruzu pozyskanego z rozbiórki, a następnie jego odsprzedaż, co
ma gwarantować obniżenie kosztów wykonania zamówienia: podobnie jednak jak
Wykonawca DEMCO, nie posiada on pozwolen
ia na przetwarzanie odpadów lub pozwolenia
na
wytwarzanie
odpadów
obejmującego
zezwolenie
na
ich
przetwarzanie
w miejscu prowadzenia prac -
Łódź. Tym samym, Wykonawca M. nie może
w sposób legalny zrealizować powyższego założenia. W przypadku utylizacji i przetworzenia
gruzu w miejscu posiadanej decyzji,
tj. w Grudziądzu Wykonawca M. musiałby wykazać
dodatkowe koszty,
tj. transport gruzu do Grudziądza - 234 km x 5 zł/km = 1170,00 zł - koszt
jednego kursu. Koszty całego transportu materiału kalkulowałby się w sposób następujący -
470 kursów x 1170 zł = 549 900,00 zł. Odwołujący stwierdził, że Wykonawca M. nie
wykazując powyższych kosztów zaniżył swoją ofertę.
-
Wykonawca M.
nie dołączył żadnych dowodów na potwierdzenie okoliczności, na
które się powołuje w wyjaśnieniach oraz na potwierdzenie wysokości kosztów, na których
wyjaśnieniu Zamawiającemu szczególnie zależało. Biorąc pod uwagę treść wezwania
Zamawiającego, Odwołujący uznał wyjaśnienia Wykonawcy M. za iluzoryczne. Odwołujący
zaznaczył również, że Wykonawca M. nie wykazał wysokości kosztów pracowniczych, do
których udowodnienia był zobowiązany na mocy samej ustawy, zgodnie z art. 224 ust. 5 w
zw. z art. 224 ust. 4 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał, że w odniesieniu do powyższych kwestii, znajduje zastosowanie
argumentacja przedstawiona
powyżej.
Uzupełniająco w odniesieniu do wyjaśnień Wykonawcy M., Odwołujący zwrócił
uwagę, że Wykonawca ten próbował wyjaśniać zaniżenie swojej ceny takimi czynnikami jak:
posiadanie doświadczenia w prowadzeniu prac rozbiórkowych czy dysponowanie sprzętem
wyburzeniowym. Odwołujący wskazał, że zgodnie z orzecznictwem KIO, doświadczenia
wykonawcy nie uznaje się za czynnik uzasadniający skalkulowanie ceny na określonym
poziome. Okoliczność posiadania doświadczenia po pierwsze, nie ma większego znaczenia
dla ustalenia, czy wykonawca zaoferował cenę realistyczną i rynkową, a po drugie, nie jest
również okolicznością wyjątkową, właściwą wyłącznie dla tego wykonawcy, pozwalającą mu
na obniżenie ceny (tak m.in. w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 stycznia 2018 r.,
sygn. akt KIO 13/18).
Podobnie
Odwołujący ocenił kolejny czynnik w postaci dysponowania sprzętem.
Wskazał, że samo posiadanie sprzętu do wykonywania prac objętych zamówieniem nie jest
niczym szczególnym, a wręcz wymaganym. Odwołujący zauważył, że taka okoliczność nie
stanowi wyjątkowego, tylko dla danego wykonawcy, czynnika mającego wpływać na
obniżenie ceny. Zdaniem Odwołującego, bez wskazania określonej kwoty oszczędności
wywołanej posiadaniem sprzętu, nie można powoływać się na ten czynnik jako
usprawiedliwiający skalkulowanie ceny na określonym poziomie.
Jak zauważył Odwołujący, Wykonawca M. zwracał uwagę w wyjaśnieniach, iż
posiada określoną koparkę z odpowiednim zasięgiem pozwalającą na przeprowadzenie prac
wyburzeniowych -
jednak nie przedstawił na potwierdzenie żadnego dowodu (choćby
dowodu rejestracyjnego, tak jak uczynił to Odwołujący). W konsekwencji, trudno uznać same
oświadczenia Wykonawcy za wiarygodne.
W kontekście koparki, Odwołujący zwrócił uwagę, że Wykonawca zakłada
przygotowanie platformy roboczej dla koparki przy użyciu własnego gruzu. Jednakże ze
względu na fakt, iż Wykonawca nie posiada pozwolenia na przetwarzanie odpadów na
terenie przedmiotowej inwestycji, nie może użyć nieprzetworzonego odpadu do budowy
platformy- musi
w tym zakresie dokonać zakupu kruszywa, aby zrealizować swoje założenie
-
kalkulacja ceny ofertowej nie uwzględnia jednak kosztu zakupu gruzu na te potrzeby.
W ocenie Odwołującego, zasadnicze wątpliwości budzą również wyjaśnienia
Wykonawcy M.
odnośnie kosztów pracowniczych oraz kosztów kierownika budowy.
Wykonawca w zakresie kosztów pracowniczych ograniczył się wyłącznie do ogólnych
deklaracji, iż stosuje wynagrodzenie zgodne obowiązującymi przepisami, jak również ponosi
koszty zabezpieczenia społecznego. Podana jednak ilość roboczogodzin i stawka za godzinę
pracy jest jednak
, zdaniem Odwołującego, zbyt ogólna – Odwołujący wskazał, że
Wykonawca M.
nie podaje informacji ilu pracowników zamierza zatrudnić, jak również jakie
funkcje i zadania będą pełnić. W opinii Odwołującego, w oparciu o tak ogólnikowe
wyliczenia, Zamawiający nie był w stanie ustalić, czy koszty pracownicze zostały obliczone
rzetelnie,
w szczególności, czy Wykonawca zamierza zaangażować odpowiednią ilość ludzi do
wykonania prac.
W
kontekście kosztów kierownika budowy Odwołujący podniósł, że Wykonawca M.
wprost nie zastosował się do wezwania Zamawiającego, wymagającego ich podania -
ograniczył się on bowiem do stwierdzenia, iż są to koszty znikome, pokrywane
z zysku.
Odwołujący uznał, że z uwagi na to, że możliwość osiągnięcia zysku przez
Wykonawcę M. z tytułu odsprzedaży przetworzonych odpadów jest mocno wątpliwa,
wyjaśnienia odnośnie kosztów kierownika budowy budzą uzasadnione wątpliwości.
Niezależnie od powyższego, Odwołujący zauważył, że podania tego kosztu i uwzględnienia
go w kalkulacji ceny ofertowej wymagał Zamawiający wprost z wezwaniu, jego udowodnienie
nie jest niemożliwe, ani utrudnione, stąd oględna odpowiedź Wykonawcy M. nie powinna być
uznana za wyczerpujące wyjaśnienie rażącego zaniżenia ceny.
Z powyższych względów, w ocenie Odwołującego, Zamawiający nie miał podstaw do
uznania, iż Wykonawca M. wykonał obowiązki wynikające z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp oraz
wezwania Zamawiającego. Zdaniem Odwołującego, Wykonawca ten nie przedstawił
wyczerpujących i wiarygodnych wyjaśnień, mających uzasadnienie zaniżenia ceny.
Przywołane przez Wykonawcę czynniki gwarantujące oszczędność realizacji prac
rozbiórkowych nie znajdują pokrycia w rzeczywistości (brak pozwolenia na przetworzenie
odpadów pozwalającego na odsprzedaż gruzu pochodzącego z rozbiórki lub
umożliwiającego wykorzystanie gruzu własnego do budowy platformy roboczej dla koparki)
lub w dowodach, których Wykonawca nie złożył (wszystkie koszty przywołane w
wyjaśnieniach nie zostały potwierdzone jakimkolwiek dokumentem).
W konsekwencji,
Odwołujący stwierdził, że oferty obu Wykonawców: DEMCO
i M.
ego, powinny zostać odrzucone ze względu na wystąpienie rażąco niskiej ceny.
Odwołujący przywołał orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej: wyrok z dnia 17
września 2020 r., sygn. akt KIO 1856/20, wyrok z dnia 7 listopada 2017 r., sygn. akt
KIO 2221/17, wyrok z 30 lipca 2020 r., sygn. akt KIO 1446/20, wyrok z 4 lutego 2020 r.,
sygn. akt KIO 110/20. Odwo
łujący stwierdził, że z przywołanego orzecznictwa wynika
jednoznacznie, że wykonawca w toku wyjaśniania rażąco niskiej ceny zobowiązany jest
w sposób wyczerpujący odnieść się do katalogu okoliczności, o których mowa w art. 224 ust.
3 ustawy Pzp
oraz treści wezwania zamawiającego i wykazać (a zatem udowodnić), że
proponowana cena została prawidłowo skalkulowana.
Jak podkreślił Odwołujący, ciężar dowodu tym bardziej spoczywał na Wykonawcach
DEMCO i M.
, ponieważ Zamawiający wprost pouczył w wezwaniu, iż brak dowodów na
potwierdzenie zaniżenia ceny będzie powodować negatywną ocenę wyjaśnień. Odwołujący
zaznaczył, że pomimo tak jednoznacznego pouczenia, Wykonawcy nie złożyli żadnych (lub
złożyli wyłącznie nieprzydatne) dowodów, zaś Zamawiający, wbrew uprzednio wyrażonej
regule, uznał te wyjaśnienia za wyczerpujące. Odwołujący przywołał wypracowaną
w orzecznictwie KIO zasadę, iż oceny wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny należy
dokonywać z uwzględnieniem treści wezwania zamawiającego - im bardziej było ono
szczegółowe, tym większy ciężar dowodu oraz wyczerpującego wyjaśnienia leży po stronie
wykonawcy. W
ocenie Odwołującego, w przedmiotowym postępowaniu, obaj Wykonawcy nie
podołali temu ciężarowi, w odróżnieniu od Odwołującego, który w swoich wyjaśnieniach
odniósł się do wszystkich czynników kosztotwórczych wymienionych w art. 224 ust. 3 ustawy
Pzp
oraz wymienionych przez Zamawiającego w wezwaniu, przedstawił spójną i
szczegółową kalkulację, a ponadto, złożył dowody potwierdzające przywołane okoliczności.
Odwołujący podkreślił, że ze względu na precyzyjne wezwanie, wyjaśnień
Wykonawców DEMCO i M. nie można potraktować jako prawidłowych, wyczerpujących oraz
potwierdzających właściwe skalkulowani ceny. W takiej sytuacji, zdaniem Odwołującego,
Zamawiający powinien dokonać odrzucenia ofert obu Wykonawców. Na poparcie swojego
stanowiska Odwołujący przywołał orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej: wyrok z dnia 20
września 2017 r., sygn. akt KIO 1874/17, wyrok z dnia 1 marca 2017 r., sygn. akt KIO
238/17,
wyrok
z
dnia
1
marca
2017
r.,
sygn.
akt
KIO
238/17,
wyrok
z dnia 28 lipca 2017 r., sygn. akt KIO 1431/17, wyrok z dnia 16 marca 2021 r., sygn. akt
KIO 293/21, KIO 296/21.
Odwołujący sformułował zarzut ewentualny zaniechania ponownego wezwania do
wyjaśnień Wykonawców DEMCO i M. w przypadku, gdyby Izba uznała, że podstawy do
takiego wezwania istnieją. Zdaniem Odwołującego, Zamawiający w oparciu o złożone
wyjaśnienia Wykonawców DEMCO i M. nie mógł podjąć decyzji o wyborze najkorzystniejszej
oferty i powinien przynajmniej powziąć wątpliwości w zakresie wymienionych przez
Odwołującego okoliczności, tj. braku posiadania przez obu Wykonawców pozwolenia na
przetwarzanie
odpadów
umożliwiającego
osiągnięcie
oszczędności
zgodnie
z prezentowaną przez nich koncepcją wykonania zamówienia, braku przedłożenia dowodów
potwierdzających posiadanie przez nich specjalistycznego sprzętu pozwalającego na
obniżenie kosztów wykonania prac, braku udowodnienia kosztów pracowniczych, braku
przedłożenia jakichkolwiek dowodów w zakresie wymaganych elementów cenotwórczych.
W konsekwencji,
w ocenie Odwołującego, Zamawiający powinien był przynajmniej wezwać
Wykonawców do ponownego wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny (aczkolwiek,
zgodnie z generalną oceną Odwołującego, podstaw do ponownego wezwania nie było).
Odwołujący stwierdził, że Zamawiający zaniechał tej czynności, arbitralnie uznając
wyjaśnienia Wykonawców DEMCO i M. za prawidłowe, czym naruszył art. 16 i 17 ustawy
Pzp.
Przystąpienia do postępowania odwoławczego zgłosili: po stronie Odwołującego
Wykonawca
AKPE Group Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, po stronie Zamawiającego
Wykonawcy DEMCO i M..
Zamawiający pismem z dnia 15 lutego 2023 r. złożył odpowiedź na odwołanie,
w której oświadczył, że uwzględnia zarzuty podniesione w odwołaniu w zakresie wyboru
oferty Wykonawcy DEMCO i wnioski co do
unieważnienia czynności dokonania wyboru
oferty najkorzystniejszej oferty oraz powtórzenia badania i oceny ofert, co, jak stwierdził
Zamawiający, powinno zostać uznane za uwzględnienie odwołania w całości.
Wykonawca M.
na posiedzeniu złożył pismo z dnia 17 lutego 2023 r. stanowiące
sprzeciw wobec uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów.
Krajowa Izba
Odwoławcza, po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie, na podstawie zebranego materiału dowodowego wskazanego w treści
uzasadnienia,
jak też po zapoznaniu się z oświadczeniami i stanowiskami stron
i uczestnik
ów postępowania złożonymi pisemnie oraz ustnie do protokołu w toku
rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się interesem we wniesieniu środka
ochrony prawnej, o którym mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji
ich potwierdzenia się, wskazuje na pozbawienie Odwołującego możliwości uzyskania
zamówienia i jego realizacji, narażając tym samym Odwołującego na poniesienie w tym
zakresie wymiernej szkody.
Izba ustaliła, że przedmiotem zamówienia są roboty budowlane polegające na
rozbiórce budynku należącego do Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, położonego przy ul.
Mazowieckiej 12/16 w formule „zaprojektuj i wybuduj”.
Termin realizacji zamówienia wynosi
12 miesi
ęcy od dnia podpisania umowy (pkt 4.1 SWZ).
Oferty w przedmiotowym postępowaniu złożyło 22 wykonawców:
•
ITL M.K., M.C. Sp. j. -
1 692 480,00 zł brutto.
•
DEMCO K.K. -
731 850,00 zł brutto,
•
ZRW
– P.F. - 639 600,00 zł brutto,
•
DOMINEX Sp. z o.o. -
2 125 079,74 zł brutto,
•
BAKAMAX Sp. z o.o. -
2 318 550,00 zł brutto,
•
MUR Development
Ł.S. - 1 104 540,00 zł brutto,
•
M.K. -
861 000,00 zł brutto,
•
PGW Polska Grupa Wyburzeniowa Sp. z o.o. -
1 062 720,00 zł brutto,
•
TENEO P.G. -
959 400,00 zł brutto,
•
MEGAKOP P.A. -
933 570,00 zł brutto,
•
AKPE GROUP Sp. z o.o. -
1 414 500,00 zł brutto,
•
Z.P. Firma Handlowo-
Usługowa - 1 137 627,00 zł brutto,
•
T.K.J. M. Sp. jawna -
750 890,40 zł brutto,
•
ZWZ PIREK S.P. -
5 797 875,60 zł brutto,
•
Konsorcjum: EUROTEC Sp. z o.o. i EUROTRC POLAND Sp. z o.o. -
2 042 722,50 zł
brutto,
•
Demolition Group M.M. -
2 431 710,00 zł brutto,
•
ENERGOKON-PLUS Sp. z o.o. -
2 334 540,00 zł brutto,
•
TREE CAPITAL Sp. z o.o. - 813 760,62
zł brutto,
•
SFW WYBURZENIA Sp. z o.o. - 1 598 877,00
zł brutto,
•
Elektro-tim J.T. - 973 000,00
zł brutto,
•
Glass Sp. z o.o. - 2 581 233,97
zł brutto,
•
PPHU CLASSIC Sp. z o.o. - 1 220 160,00
zł brutto.
W dniu 20 grudnia 2022 r. Zamawiający działając na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy
Pzp
skierował m.in. do Wykonawców DEMCO i M. wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny.
Powołując się na dyspozycję art. 224 ust. 3 ustawy Pzp Zamawiający zwrócił się o
wyjaśnienia w zakresie:
1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług albo
związanych z realizacją robót budowlanych;
3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177) lub przepisów odrębnych
właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
8) wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
Zamawiający wskazał, że zgodnie z art. 224 ust. 4 ustawy Pzp, w przypadku zamówień na
roboty budowlane lub usługi, zamawiający jest obowiązany żądać wyjaśnień, o których
mowa w art. 224 ust. 1 ustawy Pzp,
co najmniej w zakresie określonym w ust. 3 pkt 4 i 6.
Zamawiający wskazał, że wyjaśnienia powinny być wyczerpujące, ujawniające
najważniejsze składniki cenotwórcze wraz z kalkulacją ceny w zakresie:
a) wykonania projektu;
b) zabezpieczenia i oznakowania terenu rozbiórki;
c) etapu rozbiórki wraz z określeniem składników cenotwórczych poszczególnych
składowych (praca pracowników, koszty sprzętu, koszty wywozu gruzu itp.);
d) wykonania zagospodarowania terenu zgodnie z PFU;
e) kosztów pracy kierownika budowy;
f) kosztów pracy geodety;
g) innych kosztów mających wpływ na cenę.
Zamawiający zastrzegł, że w przypadku, gdy Wykonawca przedstawi kalkulację ceny
ofertowej bez załączenia jakichkolwiek dowodów oraz obliczeń, Zamawiający uzna, że
wyjaśnienia będą miały jedynie charakter iluzoryczny i nie będą stanowiły wyjaśnienia
elementów oferty, mających wpływ na wysokość ceny.
W złożonych wyjaśnieniach Wykonawca DEMCO wskazał, że przyjęta przez tego
Wykonawcę technologia rozbiórki budynku przewiduje maksymalną segregację powstałych
materiałów porozbiórkowych oraz maksymalne wykorzystanie ich w procesach recyklingu.
Powyższe, jak stwierdził Wykonawca DEMCO, daje duże korzyści dla środowiska
naturalnego oraz znacząco zmniejsza koszt rozbiórki. Jak wskazał Wykonawca, prawidłowo
wyselekcjonowane i nie zanieczyszczone materiały posiadają dużą wartość i mogą zostać
odsprzedane do powtórnego wykorzystania w budownictwie. Wykonawca DEMCO zauważył,
że przedmiotowy budynek został już dokładnie oczyszczony w trakcie trwającego wcześniej
remontu,
co znacznie ułatwi wykonanie rozbiórki. Budynek nie posiada żadnych materiałów
izolacyjnych, (których koszt utylizacji jest wysoki) poza pokryciem dachu papą, którą należy
zutylizować. Jak zadeklarował Wykonawca DEMCO, wszystkie materiały, czyli gruz ceglany,
gruz betonowy oraz stal zostaną poddane recyklingowi, bądź tak jak okna PCV, odzyskane
w całości i odsprzedane do powtórnego wykorzystania. Zgodnie z oświadczeniem
Wykonawcy, n
a wszystkie odzyskane i odsprzedawane materiały porozbiórkowe
Wykonawca przedstawi karty przekazania odpadu.
Wykonawca DEMCO przedstawił kalkulację sprzedaży złomu stalowego,
pokruszonego gruzu ceglanego, pokruszonego gruzu betonowego oraz okien PCV, na
dowód czego przedstawił przykładowe oferty.
Wykonawca DEMCO wyjaśnił ponadto, że aktywne prace rozbiórkowe planowane są
przez okres około 3-4 miesięcy i takie też zostały uwzględnione koszty. Wykonawca
przedstawił Zamawiającemu kalkulację kosztów, w które zawarł koszt przygotowania
dokumentacji projektowej, wynagrodzenie kierownika budowy, wynagrodzenie geodety,
koszt oznakowania ogrodzonego już terenu rozbiórki, koszt wykonania osłon przy sąsiednich
budynkach, koszt monitoringu + interwencji agencji ochrony, koszt paliwa do agregatu
prądotwórczego, toalety, koszt utylizacji papy. Wykonawca DEMCO wyjaśnił ponadto, że
założył pracę 10 pracowników przez okres 4 miesięcy, oraz wskazał średnie wynagrodzenie
brutto dla każdego z pracowników na poziomie 6000 zł. W ten sposób koszty pracownicze
Wykonawca skalkulował na poziomie 240 000 zł.
Wykonawca zadeklarował, że posiada własny sprzęt, dzięki czemu ponosi tylko
koszty eksploatacyjne (paliwa, serwis)
, które wycenił na ok. 30 000 zł. Według oświadczenia
Wykonawcy, posiada on
sprzęt w postaci koparki wyburzeniowej high reach z długim
ramieniem, koparki wyburzeniowej
z nożycami kruszącymi, koparki wyburzeniowej
wymiennie młot i łyżka, kruszarki. Wykonawca przedstawił Zamawiającemu zakładany czas
pracy każdego z ww. urządzeń, oraz koszty paliwa, serwisu i transportu.
Wykonawca DEMCO podał, że nie ponosi kosztów transportu materiałów
porozbiórkowych - transport jest po stronie odbiorców.
Wykonawca ten zadeklarował również poziom założonego zysku.
Po analizie
wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę DEMCO na wezwanie
Zamawiającego, jak też argumentacji ww. Wykonawcy przedstawionej w zgłoszonym
przystąpieniu do postępowania odwoławczego Izba stwierdziła, że brak jest podstaw, aby
uznać, że złożone wyjaśnienia potwierdzają nierzetelność kalkulacji. Izba stwierdziła, że
mimo iż wyjaśnienia nie są obszerne, to jednak odpowiadają na wszystkie pytania
skierowane przez Zamawiającego, zawierają wskazanie najważniejszych składników
cenotwórczych
wraz
z kalkulacją ceny w zakresie wskazanym przez Zamawiającego. Złożone wyjaśnienia w
żaden sposób nie wskazują też na naruszenie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę. Wykonawca DEMCO przedstawił też dowody w zakresie części poczynionej
kalkulacji.
W ocenie Izby, złożone przez Wykonawcę DEMCO wyjaśnienia nie potwierdzają, że oferta
zawiera rażąco niską cenę. Jednak w świetle argumentów przedstawionych przez
Odwołującego, w szczególności w zakresie możliwości wykorzystania materiałów
pozyskanych z roz
biórki czy ich sprzedaży, na której to koncepcji oparta została
kwestionowana kalkulacja
, Izba stwierdziła, że zasadne jest pozyskanie od Wykonawcy
DEMCO
dodatkowych wyjaśnień w zakresie kalkulacji ceny.
Wobec powyższego, Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia oferty Wykonawcy
DEMCO na obecnym etapie postępowania. Jednocześnie, Izba uznała, że zaistniały
podstawy do wezwania Wykonawcy DEMCO do złożenia dodatkowych wyjaśnień na
podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp.
Odpowiadając na wezwanie Zamawiającego do wyjaśnień rażąco niskiej ceny
Wykonawca M.
powołał się m.in. na ponad 20-letnie doświadczenie w branży
wyburzeniowej, zastosowanie
różnych metod wyburzeniowych, a także posiadanie zespołu
wykwalifikowanych i
doświadczonych pracowników.
Wykonawca M.
zadeklarował, że posiada bardzo wydajny nowoczesny sprzęt
wyburzeniowy np. koparki, ładowarki, podnośniki, dźwigi, kruszarki, samochody ciężarowe
samowyładowcze typu „Łódka” i „hakowce” oraz drobny sprzęt podręczny, co
w maksymalnym stopniu pozwala obniżyć koszty świadczonych usług oraz uniezależnić się
od rynku.
Ponadto, Wykonawca
podał, że właśnie zakończył prace rozbiórkowe w Łodzi przy ul.
Lodowej - dawnego
zakładu produkcyjnego ABB, gdzie rozbiórce podlegał cały zakład
produkcyjny wraz z wysokim budynkiem biurowym.
Powyższe daje Wykonawcy pełne
rozeznanie warunków lokalnych oraz pozwoliło miarodajnie, na podstawie doświadczeń,
skalkulować rozbiórkę budynku należącego do Uniwersytetu Medycznego.
Wykonawca M.
zwrócił uwagę, że przedmiotowy budynek byłego domu
akademickiego praktycznie pozbawiony jest odpadów, co minimalizuje ilość roboczogodzin
wymaganą do przygotowania budynku do rozbiórki.
Jak stwierdził Wykonawca M., oryginalność usług prowadzonych przez Wykonawcę
polega na zapewnieniu bazy sprzętowej zapewniającej ciągłość prac. Wykonawca jest w
posiadaniu kilkudziesięciu
koparek gąsienicowych o tonażu przekraczającym 25 ton
wyposażonych w precyzyjny osprzęt. Zapewnia to szybkie prowadzenie prac przy
maksymalnej segregacji odpadów. Dodatkowo w obwodzie zapewniony jest sprzęt
zapasowy,
a Wykonawca posiada zatrudnionych na umowie o pracę brygadę mechaników
pozwalających sprawnie reagować na awarie.
Według deklaracji Wykonawcy M., główną część rozbiórki Wykonawca planuje
wykonać za pomocą własnej koparki CAT 365BL o wysięgu 34m.
Dodatkowo, jak wskazał Wykonawca M., posiada on w Łodzi kilka tysięcy ton gruzu
wymaganego do wykonania
platformy roboczej, która zwiększy zasięg pracy tej maszyny
oraz będzie stabilizowała podłoże.
Wykonawca M.
oświadczył, że respektuje określone przepisami minimalne
wynagrodzenie za pracę, a także że posiada pracowników zatrudnionych na podstawie
umowy o pracę w wymiarze czasowym pełnego etatu.
W zakresie zgodności z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska Wykonawca M.
podał, że prowadzi działalność zgodnie z przepisami w zakresie Ochrony Środowiska,
wpisany
do
Krajowej
Bazy
Danych
o
Produktach
i
Opakowaniach
oraz
o Gospodarce Odpadami zwanej „BDO” w zakresie wytwarzania, zbierania i transporcie
odpadów.” Wykonawca, jako Wytwórca odpadów będzie postępować z odpadami w sposób
zgodny z zasadami gospodarowania odpadami oraz wymogami ochrony środowiska.
Wytworzone odpady zostaną posegregowane na odpowiednie fakcje, a następnie
przekazane odpowiednim firmom do recyklingu. Część odpadów, których nie można poddać
recyklingowi,
zostanie oddana do utylizacji. Przekazanie odpadów nastąpi kartą Przekazania
Odpadów wygenerowaną z systemu „BDO”. Wykonawca, jako przedsiębiorca, rozlicza się
corocznie
z wytworzonych podczas wykonywania prac rozbiórkowych odpadów w systemie „BDO”.
Wykonawca
zadeklarował, że na wezwanie Zamawiającego może przedłożyć kopie kart
„KPO”.
Jak wyjaśnił Wykonawca M., planuje on wykonać pełen zakres robót siłami własnymi,
a jedyne zlecenia do firm zewnętrznych zawierane będą na potrzeby utylizacji odpadów oraz
wykonania projektu budowlanego rozbiórki.
Wykonawca M.
przedstawił Zamawiającemu kalkulację kosztów wskazując koszt
wykonania projektu budowlanego i uzyskania prawo
mocnego pozwolenia na rozbiórkę, koszt
ochrony placu rozbiórki w godzinach nocnych, przygotowania platformy roboczej do koparki
(przewozu gruzu z ul. Lodowej w Łodzi oraz rozplantowanie), koszt prac rozbiórkowych
koparkami w rozbiciu na: koszty paliwa, rob
oczogodzin pracowników (3960 roboczogodzin
x 45 zł/h), koszt przewozu maszyn, organizacji zaplecza budowy, koszt amortyzacji sprzętu.
Wykonawca M.
w przedstawionej kalkulacji zawarł też koszt utylizacji odpadów
w ilości 18 ton, koszt zasypania niecki po budynku gruzem zmielonym, koszt
zagospodarowania terenu poprzez nawiezienie ziemi urodzajnej i zasianie trawnika, a także
koszt prac geodezyjnych.
Wykonawca oświadczył ponadto, że kierownikiem budowy będzie pracownik
Wykonawcy, zatrudniony na podstawie umowy o prac
ę w formie pełnego etatu, posiadający
uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w specjalności konstrukcyjno-
budowlanej bez ograniczeń. Koszty pracy kierownika budowy w skali całego przedsięwzięcia
Wykonawca uważa za znikomy i będzie on pomniejszał zysk Wykonawcy.
Wykonawca M. zaznacz
ył, że gruz pochodzący z rozbiórki nie powinien być
traktowany jako koszt.
Wyjaśnił, że przedmiotowy budynek wykonany jest w konstrukcji
betonowej co oznacza, że gruz będzie czystym, wartościowym materiałem, który powinno się
traktować jako przychód. W związku z faktem występowania ścian osłonowych z pustaków
i cegieł różnego pochodzenia Wykonawca zdecydował się nie kalkulować gruzu w ujęciu
globalnym jako koszt i przychód – przychód z gruzu betonowego zrównoważy ewentualny
koszt utylizacji gruzu ze ścian osłonowych.
Wykonawca podał również Zamawiającemu szacowany zysk ze sprzedaży złomu
odzyskanego z rozbiórki. Do wyjaśnień Wykonawca dołączył dowód w postaci zdjęcia
wykonanego w trakcie prac
przy rozbiórce podobnego budynku w Łodzi.
Izba stwierdziła, że wyjaśnienia złożone przez Wykonawcę M. posiadają podobny
poziom szczegółowości, jak wskazane powyżej wyjaśnienia Wykonawcy DEMCO.
Analogicznie, Izba
nie stwierdziła podstaw do przyjęcia, że złożone przez Wykonawcę M.
wyjaśnienia potwierdzają zaoferowanie rażąco niskiej ceny. Izba uznała, że wyjaśnienia
odpowiadają na wszystkie zagadnienia, jakich poruszenia wymagał Zamawiający, zawierają
wskazanie najważniejszych składników cenotwórczych wraz z kalkulacją ceny
w zakresie wskazanym przez Zamawiającego. Ponadto, przyjęta stawka za roboczogodzinę
wskazuje na
kalkulowanie kosztów pracy w zgodzie z przepisami o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę. W ocenie Izby, złożone przez Wykonawcę M. wyjaśnienia nie
stanowią podstawy do odrzucenia oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.
Podobnie, jak w przypadku wyjaśnień Wykonawcy DEMCO, również co do wyjaśnień
złożonych przez Wykonawcę M. Izba uznała, po zapoznaniu się z argumentacją
przedstawion
ą przez Odwołującego w zakresie możliwości wykorzystania materiałów
pozyskanych z rozbiórki czy ich sprzedaży, że zasadne jest wezwanie Wykonawcy M. do
złożenia dodatkowych wyjaśnień w zakresie kalkulacji ceny. Powyższe jest zasadne tym
bardziej, że w przystąpieniu do postępowania odwoławczego Wykonawca ten wskazał, że
gruz, jaki zamierzał przetransportować z ul. Lodowej w Łodzi do wykonania platformy
roboczej
został już sprzedany, w związku z czym na potrzeby wykonania platformy
Wykonawca zakupi kruszywo wytworzone w gruzu, a po wykonanych robotach je sprzeda.
Deklaracja ta modyfikuje nieco
założenia przyjęte w kalkulacji ceny, co powinno podlegać
wyj
aśnieniu przez Zamawiającego. Wobec powyższego, Izba stwierdziła, że zaistniały
podstawy do wezwania Wykonawcy M.
do złożenia dodatkowych wyjaśnień na podstawie
art. 224 ust. 1 ustawy Pzp.
Dodatkowo, zauważenia wymaga, że ustawa Pzp nie definiuje, jaki rodzaj dowodów
zobowiązany jest złożyć wykonawca wykazując realność zaoferowanej ceny. W
orzecznictwie utrwalony je
st zaś pogląd, że w określonych okolicznościach, za dowód mogą
być uznane wyjaśnienia złożone przez wykonawcę i zaprezentowana kalkulacja kosztów.
Dokonując oceny wyjaśnień złożonych przez Wykonawców DEMCO i M. Izba miała
ponadto na uwadze, że wśród 22 ofert złożonych w przedmiotowym postępowaniu, część
wykonawców, w tym Odwołujący, zaoferowała ceny zbliżone do cen zaoferowanych przez
Wykonawców DEMCO i M., co może dodatkowo potwierdzać realność kalkulacji, pod
warunkiem skutecznego wyjaśnienia możliwości zastosowania koncepcji wykorzystania bądź
sprzedaży materiałów pozyskanych z rozbiórki.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 557 i 575 ustawy Pzp oraz
§ 7 ust. 2 pkt 2 i ust. 3 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania
(Dz. U. z 2020 r. poz. 2437, dalej jako „rozporządzenie”).
Zgodnie z art. 557 ustawy Pzp
w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego, z kolei
w myśl art. 575 ustawy Pzp strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący
sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. Zgodnie
z § 5 rozporządzenia, do kosztów postępowania odwoławczego zalicza się m.in. wpis (pkt 1),
oraz wynagrodzenie i wydatki jednego pełnomocnika, jednak nieprzekraczające łącznie
kwoty 3 600 złotych (pkt 2 lit. b).
Jak stanowi § 7 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia, w przypadku uwzględnienia odwołania
przez Izbę w części, koszty ponoszą odwołujący i uczestnik postępowania odwoławczego
wnoszący sprzeciw, który przystąpił po stronie zamawiającego, jeżeli uczestnik ten wniósł
sprzeciw wobec uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych
w odwołaniu. W takiej sytuacji Izba rozdziela wpis stosunkowo, zasądzając od uczestnika
postępowania na rzecz odwołującego kwotę, której wysokość ustali obliczając proporcję
liczby zarzutów przedstawionych w odwołaniu, które Izba uwzględniła, do liczby zarzutów,
których Izba nie uwzględniła (§ 7 ust. 2 rozporządzenia).
W świetle powyższych regulacji, Izba rozdzieliła koszty postępowania stosunkowo,
obliczając proporcję liczby zarzutów przedstawionych w odwołaniu, które Izba uwzględniła,
do liczby zarzutów, których Izba nie uwzględniła. Odwołanie okazało się zasadne w stosunku
1/2 i bezzasadne w takiej samej
części.
Kosztami postępowania obciążono zatem Odwołującego w części ½ i Wykonawcę M.
w części ½. Na koszty postępowania odwoławczego składał się wpis uiszczony przez
Odwołującego w wysokości 10 000 zł (zgodnie z § 5 pkt 1 rozporządzenia) oraz koszty
poniesione przez Odwołującego z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 600 zł
(zgodnie z § 5 pkt 2 lit. b rozporządzenia) - łącznie 13 600 zł.
Odwołujący poniósł dotychczas koszty postępowania odwoławczego w wysokości
13
600 zł tytułem wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika, tymczasem
odpowiadał za nie do wysokości 6 800 zł (13 600 x ½ ).
Różnica pomiędzy kosztami poniesionymi dotychczas przez Odwołującego a kosztami
postępowania, za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku, wynosiła zatem 6 800 zł. Różnicę
tę Izba zasądziła od Wykonawcy M. na rzecz Odwołującego.
Przewodniczący: ……………………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3393/22 z dnia 2023-12-30
- Sygn. akt 1, KIO 413/23, KIO 510/23 z dnia 2023-03-21
- Sygn. akt KIO 625/23 z dnia 2023-03-16
- Sygn. akt KIO 578/23 z dnia 2023-03-16
- Sygn. akt KIO 635/23 z dnia 2023-03-15
