rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-12-30
rok: 2022
data dokumentu: 2022-12-30
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 3398/22
KIO 3398/22
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 grudnia 2022
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 grudnia 2022 r. przez wykonawcę
odwołującego: Pros Poland sp. z o.o., Al. Niepodległości 606/610, 81-855 Sopot,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Państwowe Gospodarstwo Wodne
Wody Polskie,
ul. Żelazna 59A, 00-848 Warszawa oraz Słowiński Park Narodowy
z siedzibą w Smołdzinie, ul. Bohaterów Warszawy 1A, 76-214 Smołdzino,
przy udziale wykonawcy VIABET sp. z o.o.,
ul. Lęborska 6A, 83-340 Sierakowice,
z
głaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 grudnia 2022 r. przez wykonawcę
odwołującego: Pros Poland sp. z o.o., Al. Niepodległości 606/610, 81-855 Sopot,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Państwowe Gospodarstwo Wodne
Wody Polskie,
ul. Żelazna 59A, 00-848 Warszawa oraz Słowiński Park Narodowy
z siedzibą w Smołdzinie, ul. Bohaterów Warszawy 1A, 76-214 Smołdzino,
przy udziale wykonawcy VIABET sp. z o.o.,
ul. Lęborska 6A, 83-340 Sierakowice,
z
głaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,
orzeka:
1. uwzgl
ędnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty, wezwanie wykonawcy VIABET
sp. z o.o. do uzupełnienia
w wyznaczonym terminie, na podstawie art. 128
ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych,
dokumentów potwierdzających, że kierownik budowy posiada uprawnienia
budowlane do kierowania robotami budowlanymi
w specjalności inżynieryjnej
hydrotechnicznej
, które są uprawnieniami bez ograniczeń oraz powtórzenie czynności
badania i oceny ofert,
2.
kosztami postępowania obciąża zamawiającego: Państwowe Gospodarstwo Wodne
Wody Polskie, ul. Żelazna 59A, 00-848 Warszawa oraz Słowiński Park Narodowy,
ul. Bohater
ów Warszawy 1A, 76-214 Smołdzino, i:
KIO 3398/22
2.1.
zalicza w poczet kosz
tów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem
wpisu od
odwołania,
2.2.
zasądza od zamawiającego: Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie,
ul. Żelazna 59A, 00-848 Warszawa oraz Słowiński Park Narodowy, ul. Bohaterów
Warszawy 1A, 76-
214 Smołdzino, na rzecz odwołującego: Pros Poland sp. z o.o.,
Al. Niepodległości 606/610, 81-855 Sopot, kwotę 13 600 zł 00 gr (słownie: trzynaście
tysi
ęcy sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów uiszczonego wpisu od
odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo
za
mówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodnic
zący: …………………………
KIO 3398/22
Sygn. akt KIO 3398/22
UZASADNIENIE
Zamawiający – Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, ul. Żelazna 59A, 00-848
Warsz
awa oraz Słowiński Park Narodowy z siedzibą w Smołdzinie, ul. Bohaterów Warszawy
1A, 76-
214 Smołdzino, prowadzi w trybie podstawowym bez negocjacji, postępowanie
o udziel
enie zamówienia publicznego pn.
„Renaturyzacja dna doliny Łupawy, koryta
nizinnego i podgórskiej rzeki ze zbiorowiskami włosieczników (3260-1), starorzeczy (3150-2)
oraz łęgów jesionowo-olszowych (*91E0)”, numer referencyjny: GD.ROZ.2810.36.2022.
ZP.LW. O
głoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
w dniu 19.09.2022 r., nr 2022/BZP 00353343/01.
W dniu 19.12.2022 r. do Prezesa Krajowej Izb
y Odwoławczej wpłynęło odwołanie
wniesione przez
wykonawcę Pros Poland sp. z o.o., Al. Niepodległości 606/610, 81-855
Sopot
(dalej: „odwołujący”), w którym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 239 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze
zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, poprzez błędne wskazanie przez zamawiającego, że
dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty na podstawie kryteriów oceny ofert określonych
w d
okumentach zamówienia, pomimo że wybrana oferta Viabet podlegała odrzuceniu
zgodnie z postanowieniami ustawy Pzp,
2) art. 109 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp poprzez
brak wykluczenia z postępowania Viabet jako
wykonaw
cy, który w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje
wprowadzające w błąd, co mogło mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez
zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia,
3) art. 226 ust. 1 pkt 2 ppkt a) ustawy Pzp poprzez brak odrzucenia przez zamaw
iającego
w toku postępowania oferty Viabet jako podlegającego wykluczeniu z postępowania,
4) art. 226 ust. 1 pkt 2 ppkt b) ustawy Pzp poprzez brak odrzucenia przez z
amawiającego
w toku postępowania oferty wykonawcy Viabet jako niespełniającego warunków udziału
w postępowaniu;
5) art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez brak odrzucenia przez z
amawiającego w toku
postępowania oferty Viabet ze względu na brak zgodności treści oferty Viabet
z warunkami zamówienia,
6) art. 16 pkt 1 ustawy Pzp
poprzez naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania z uwagi brak odrzucenia oferty Viabet jako niezgodnej z warunkami
zamówienia i brak wykluczenia tego wykonawcy jako niespełniającego warunków
udziału w postępowaniu i podlegającego wykluczeniu z postępowania, a w konsekwencji
niedokonanie wyboru oferty o
dwołującego jako oferty faktycznie najkorzystniejszej.
KIO 3398/22
W
szczególności odwołujący podniósł, co następuje. „W treści informacji o wyborze
najkorzystniejszej oferty Z
amawiający wskazał, że dokonał wyboru oferty złożonej przez
Viabet jako rzekomo najkorzystniejszej i rzekomo
niepodlegającej odrzuceniu. Zgodnie
jednak ze stanem prawnym i w
nawiązaniu do treści oferty złożonej przez Viabet
(stanowiącej załącznik nr 6 do Odwołania) wskazać należy, że oferta Viabet podlegała
odrzuceniu ze względu na brak spełnienia przez Viabet warunków przewidzianych
w dokumentach zamówienia, w tym w szczególności w art. 7.2.4.2 SWZ, w odniesieniu do
kierownika budowy
. Dodatkowo w treści złożonego przez Viabet oświadczenia
o niepodleganiu wykluczeniu i spełnianiu warunków udziału w postępowaniu (stanowiącej
załącznik nr 7 do Odwołania) Viabet niezgodnie ze stanem faktycznym oświadczył, że
spełnia warunki udziału w postępowaniu określone przez Zamawiającego w specyfikacji
warunków zamówienia, pomimo braku spełniania tych warunków w odniesieniu do osoby
kierownika budowy oraz faktu jednoczesnego
przedłożenia Zamawiającemu przez Viabet
dokume
ntów wskazujących na posiadane przez Pana K. (…) (jako dedykowanego dla
przedsięwzięcia) kierownika budowy (stanowiące załącznik nr 8 do Odwołania), z których
jednozn
acznie wynika, że nie posiada on uprawnień budowlanych do kierowania robotami
budowlanymi bez
ograniczeń w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej. Powyższe
kwalifikuje ofertę Viabet do odrzucenia, wbrew wskazanej przez Zamawiającego w Informacji
o wyborze
najkorzystniejszej oferty jakoby oferta Viabet nie podlegała odrzuceniu.
Uwzg
lędniając powyższe należy stwierdzić, że Zamawiający nie dokonał wyboru
najkorzystniejszej oferty, a jedynie
Zamawiający dokonał wyboru oferty podlegającej
odrzuceniu, a tym samym niepodlegającej uwzględnieniu przez Zamawiającego przy
wyborze najkorzystniejszej oferty. (
…)
Powyższe wskazuje tym samym, że Viabet w ramach Postępowania złożył
oświadczenie, w ramach którego utwierdzał Zamawiającego w przekonaniu, że spełnia
wynik
ające z SWZ warunku udziału w postępowaniu dotyczące kierownika budowy i
jednocześnie bezpodstawnie stwierdzał, że:
1) Pan K. (
…) posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez
ograniczeń w specjalności hydrotechnicznej, podczas gdy z decyzji stanowiących załącznik
nr 8 do Odwołania, a złożonych przez Viabet w Postępowaniu wynika, że nie posiada on
uprawnień do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń;
2
) Viabet spełnia warunki udziału w postępowaniu określone przez Zamawiającego
w
specyfikacji warunków zamówienia, podczas gdy ze względu na brak spełniania warunku
ws
kazanego w pkt. 1) powyżej Viabet nie spełnia warunków udziału w postępowaniu,
a w
konsekwencji jego oferta winna zostać odrzucona. (…)
Zgodnie z okolicznościami faktycznymi, tezami i dowodami wskazanymi w pkt. IV Odwołania
bezspo
rnym jest, że Viabet nie spełniał warunków określonych w pkt. 7.2.4.2 SWZ,
KIO 3398/22
a w konsekwencji oferta złożona przez Viabet wina zostać odrzucona przez Zamawiającego.
Dodatkowo za KIO wskazać należy, że sformułowanie dokumentów postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego ustanawiających warunki udziału w postępowaniu oraz
kryteria oceny ofert odnoszące się do zagadnień ściśle regulowanych przepisami prawa oraz
posługujące się terminologią wprost zaczerpniętą z tych przepisów, należy odczytywać w taki
sposób, jakimi posłużył się nimi ustawodawca, zaś pojęcia „uprawnień bez ograniczeń” i
„uprawnień w ograniczonym zakresie” są wzajemnie powiązane i wyczerpują całość
rodzajów uprawnień budowlanych nadawanych pod rządami PZP. Z powyższego wynika
zatem jednoznac
znie, że posiadanie uprawnień z ograniczeniami w żadnym przypadku nie
może być traktowane przez Zamawiającego jako posiadanie uprawnień bez ograniczeń,
a w konsekwencji obliguje Zama
wiającego do odrzucania ofert, w których pomimo
wynikającego z SWZ obowiązku posiadania uprawnień bez ograniczeń przedkładane są
uprawnienia w ograniczonym zakresie.
Powyższe wskazuje tym samym jednoznacznie, że
of
erta Viabet winna zostać odrzucona przez Zamawiającego jako niespełniająca warunków
udziału w postępowaniu.
W dalszej kolejności natomiast wskazać należy, że zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt. 5) PZ
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia. (…)
Uwzględniając powyższe wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie spełnione zostały
wszystkie
warunki wynikające z dyspozycji art. 226 ust. 1 pkt. 2) ppkt. a), art. 226 ust. 1 pkt.
2) ppkt. b), art. 226 ust. 1 pkt. 5) oraz a
rt. 16 pkt. 1) PZP kwalifikując jednocześnie Viabet do
odrzucenia oferty Viabet
przez Zamawiającego i dokonanie wyboru innej oferty aniżeli oferty
złożonej przez Viabet. (…)”
W związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1)
unieważnienia czynności wyboru oferty Viabet,
2) dokonania ponownego
badania i oceny ofert złożonych w postępowaniu.
Pismem z dnia 22.12.2022 r. wykonawca
VIABET sp. z o.o., ul. Lęborska 6A, 83-340
Sierakowice (dalej:
„przystępujący”) zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie zamawia
jącego. Izba stwierdziła, że przystąpienie zostało dokonane skutecznie.
Pismem z dnia 29.12.2022 r.
zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o jego oddalenie. Pismem z dnia 29.12.2022 r. również przystępujący przedstawił
swoją argumentację w sprawie.
W trakcie rozprawy strony i
przystępujący podtrzymali swoje stanowiska.
KIO 3398/22
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia są roboty budowlane realizowane w ramach zamówienia pn.
„Renaturyzacja dna doliny Łupawy; koryta nizinnej i podgórskiej rzeki ze zbiorowiskami
włosieniczników (3260-1), starorzeczy (3150-2) oraz łęgów jesionowo-olszowych (*91E0)”.
W pkt 7.1.2.
specyfikacji warunków zamówienia (dalej: „SWZ”) zamawiający
przewidział wykluczenie wykonawcy w oparciu o art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp jako jedyną
przesłankę wykluczenia z art. 109 ustawy Pzp.
W pkt 7.2.4.2. SWZ
zamawiający wskazał, że wykonawca ma skierować do
wykonania zamówienia co najmniej jedną osobę, która będzie uczestniczyła w realizacji
zamówienia i pełniła funkcję kierownika budowy i która spełnia łącznie następujące
wymagania:
a) posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanym bez ograniczeń
w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej,
b) posiada d
oświadczenie w pełnieniu funkcji Kierownika Budowy na co najmniej trzech
robotach budowlanych polegających na budowie lub rozbudowie lub przebudowie budowli
hydrotechnicznej.
Przez uprawnienia budowlane zamawi
ający rozumiał uprawnienia budowlane wydane na
podstawie prze
pisów ustawy z dnia 7 lipca 1994r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2021 r.
poz. 2351
ze zm.), Rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 29 kwietnia 2019 r.
w sprawie przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych
w budownictwie (Dz. U. z 2019 r. poz. 831)
, z zastrzeżeniem art. 12 ustawy Prawo
budowlane oraz ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji
zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (t.j. Dz. U. z 2021 r.
poz.1646),
lub odpowiadające im ważne uprawnienia budowlane, które zostały wydane na
podstawie wcześniej obowiązujących przepisów prawa, uprawniające do kierowania
robotami budowlanymi w zakresie budowli h
ydrotechnicznych objętych przedmiotem
zamówienia, w rozumieniu przepisów w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie Dz.U. z 2007 nr 86 poz. 579).
Przystępujący wskazał w ofercie do pełnienia funkcji kierownika budowy pana K. K.
Pismem z dnia 29.10.2022 r.
zamawiający wezwał przystępującego do złożenia
KIO 3398/22
podmiotowych
środków dowodowych. Przystępujący złożył m.in. wykaz osób, w którym
wskaza
ł, że pan K. K. posiada uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi bez
ograniczeń w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej. Przystępujący dołączył także
decyzję z dnia 27.12.1977 r. wydaną przez Urząd Wojewódzki w Gdańsku na podstawie
§ 5 ust. 2 i § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska
z dnia 20.02.1975 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie
, w której
stwierdzono,
że pan K. K., technik budowlany, jest upoważniony do:
1) kierowania, kontrolowania i nadzorowania bu
dowy i robót, kierowania i kontrolowania
wytwarzania konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz oceniania i badania stanu
technicznego w zakresie budowli hydrotechnicznych
, ujęć wód oraz basenów wodnych i
zbiorników wodnych przemysłowych o powszechnie znanych rozwiązaniach
konstrukcyjnych (
§ 5 ust. 2, § 7, § 13 ust. 1 pkt 3),
2)
sporządzania w budownictwie osób fizycznych projektów budowli nie będących
budynkami (
§ 6 ust. 1).
Pismem z dnia 14.12.2022 r.
zamawiający poinformował o wyborze jako
na
jkorzystniejszej oferty przystępującego.
Krajowa
Izba
Odwo
ławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
i przystępującego złożone na piśmie i podane do
protokołu rozprawy, zważyła, co następuje.
Izba us
taliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, tj. istnienie po
stron
ie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia przez
niego szkody z uwagi na kwestionowane zaniechanie
zamawiającego.
Ponad
to Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
skutk
ujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp.
Zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, j
eżeli wykonawca nie złożył oświadczenia,
o którym mowa w art. 125 ust. 1, podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów
lub oświadczeń składanych w postępowaniu lub są one niekompletne lub zawierają błędy,
zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia
w wyznaczonym terminie, chyba że:
1) wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo oferta wykonawcy podlegają
odrzuceniu bez względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub
2) zachodzą przesłanki unieważnienia postępowania.
KIO 3398/22
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp, z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli
została złożona przez wykonawcę niespełniającego warunków udziału w postępowaniu.
W przedmiotowej sprawie
zamawiający wymagał dysponowania przez wykonawcę
kierownikiem bu
dowy, który posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami
budowlanym bez ograniczeń w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej. Definiując
uprawnienia budowlane
zamawiający odwołał się do obecnie obowiązujących przepisów,
w tym m.in. ustawy Prawo budowlane i r
ozporządzenia z 2019 r. w sprawie przygotowania
zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, ale
dopuścił też „odpowiadające im ważne uprawnienia budowlane, które zostały wydane na
podstawie wcześniej obowiązujących przepisów prawa, uprawniające do kierowania
robotami budowlanymi w zakresie budowli hydrotechnicznych ob
jętych przedmiotem
zamówienia (…)”. Izba stwierdziła, że taki sposób określenia przez zamawiającego
uprawnień budowlanych oznacza, że kierownik budowy musi posiadać uprawnienia bez
ograniczeń nie tylko w przypadku, gdy jego uprawnienia zostały wydane na podstawie
obecnie
obowiązujących przepisów, ale także w przypadku, gdy zostały one wydane na
podstawie przepisów wcześniej obowiązujących. O powyższym świadczy sformułowanie
„odpowiadające im” odnoszące się, w ocenie Izby, do całej treści warunku, czyli nie tylko do
rodzaju spec
jalności, ale także do zakresu uprawnień. Przyjęcie innej wykładni świadczyłoby
zresztą o opisaniu warunku w sposób naruszający zasadę uczciwej konkurencji i równego
traktowania
wykonawców, skoro w zależności od daty wydania uprawnień jedni wykonawcy
zmuszeni byliby dysponować kierownikiem budowy z uprawnieniami bez ograniczeń, a inni
mogliby przedstawiać osoby z uprawnieniami w ograniczonym zakresie. Tym samym wymóg
posiadania uprawnień wydanych na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów
„odpowiadających” uprawnieniom bez ograniczeń, a także obowiązek respektowania zasad
z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp,
przesądzają o konieczności uznania, że w przypadku uprawnień
wydanych na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów kierownik budowy musiał
również posiadać uprawnienia bez ograniczeń.
Odnosząc się zatem do uprawnień, jakie przystępujący przedłożył dla pana K. K.,
należy przede wszystkim przywołać treść § 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki
Ter
enowej i Ochrony Środowiska w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w
budownictwie z dnia 20.02.1975 r. (Dz. U nr 8, poz. 46):
1.
Do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych obejmujących kierowanie, nadzorowanie
i kontrolowanie techniczne budowy i
robót jest wymagane następujące przygotowanie
zawodowe:
1) ukończenie wyższej szkoły technicznej, stwierdzone dyplomem, oraz co najmniej
KIO 3398/22
dwuletnia praktyka na budowie,
2) ukończenie średniej szkoły technicznej, stwierdzone dyplomem lub świadectwem, oraz co
najmniej trzyletnia praktyka na budowie,
3) dyplom mistrza w rzemiośle budowlanym.
2.
Osoby ze średnim wykształceniem technicznym mogą pełnić funkcje techniczne, o których
mowa w ust. 1, wyłącznie przy budowie budynków, budowli i instalacji o powszechnie
znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych, objętych daną specjalnością techniczno-
budowlaną, a osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 3 - wyłącznie przy wykonywaniu robót
budowlanych objętych danym rzemiosłem.
Z ww. przepis
ów wynika, że choć w rozporządzeniu z 1975 r. ustawodawca nie
posługiwał się pojęciami „bez ograniczeń” i „w ograniczonym zakresie”, to jednak wyraźnie
rozróżnił zakresy uprawnień dla osób z wykształceniem średnim i wykształceniem wyższym.
W ww.
§ 5 ust. 2 rozporządzenia ustawodawca przesądził, że osoby z wykształceniem
średnim mogą pełnić funkcje wyłącznie przy budowie budynków, budowli i instalacji
o powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Tym samym nawet bez użycia
sformu
łowania „w ograniczonym zakresie”, z treści ww. przepisu jednoznacznie wynika, że
zakres p
ełnienia funkcji przez osoby z wykształceniem średnim jest ograniczony
w stosunku do zakresu pełnienia funkcji przez osoby z wykształceniem wyższym.
Powyższe znajduje potwierdzenie w treści decyzji przedłożonej przez
przystępującego, w której powołano się m.in. na § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia oraz
stwierdz
ono, że pan K. K. jest technikiem budowlanym (czyli posiada wykształcenie średnie)
i że jest upoważniony do pełnienia funkcji w zakresie wymienionych w tej decyzji robót „o
powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych”. Nie można zatem twierdzić, że ww.
osoba posiada uprawnienia budowlane w pełnym zakresie.
Zgodnie przy tym z art. 104 ustawy Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2351
ze zm.), o
soby, które przed dniem wejścia w życie ustawy, uzyskały uprawnienia budowlane
lub stwierdzenie posiada
nia przygotowania zawodowego do pełnienia samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie, zachowują uprawnienia do pełnienia tych funkcji
w dotychczasowym zakresie.
Oznacza to, że osoby, które na podstawie wcześniej wydanych
przepis
ów uzyskały uprawnienia w zakresie ograniczonym (bez względu na użyte w tej
kwestii nazewnictwo)
nadal posiadają je w tym właśnie ograniczonym zakresie.
Reasumu
jąc, w świetle wskazanych wyżej przepisów, treści pkt 7.2.4.2. SWZ oraz
treści decyzji z dnia 27.12.1977 r. wydanej przez Urząd Wojewódzki w Gdańsku, pan K. K.
posiada uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie.
Tym samym przystępujący nie
spełnił warunku udziału w postępowaniu dotyczącego dysponowania kierownikiem budowy
posiadającym m.in. uprawnienia bez ograniczeń.
Powyższe stanowisko zostało także wyrażone w analogicznej sprawie przez Prezesa
KIO 3398/22
UZP w wyniku kontroli z dnia 27.12.2012 r. znak: UZP/DKUE/KN/41/2012 oraz przez
Krajową Izbę Odwoławczą rozpatrującą zastrzeżenia do wyniku ww. kontroli w uchwale
z dnia 29.01.2013 r. sygn. akt KIO/KD 7/13. W uchwale tej Izba
uznała zastrzeżenia
zamawia
jącego do wyniku kontroli za niezasadne i stwierdziła m.in.: „W ocenie Izby ustalony
stan faktyczny sprawy pozwala na przyjęcie stanowiska, iż Pan (…) posiadający tytuł
zawodowy technika budowl
anego w zakresie specjalności wyposażenie sanitarne budynków,
uzyskał ze względu na posiadanie średniego wykształcenia technicznego uprawnienia
budowlane w ograniczonym zakresie, tj. do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych
w budownictwie we wskazan
ej w treści uprawnień specjalności z ograniczeniem do budowli,
budynków i instalacji o powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych. A zatem
wykonawca (
…) przedstawiając na stanowisko kierownika robót sanitarnych Pana (…) nie
spełnił opisanego przez zamawiającego warunku udziału w postępowaniu w zakresie
potencjału kadrowego”.
Również powoływany przez zamawiającego i przystępującego argument dotyczący
dotychczasowego doświadczenia pana K. K. i faktu uznawania jego uprawnień za właściwe
przez organy nadzoru budowlanego, nie
może wpłynąć na ocenę dokonaną w tej sprawie
przez
Izbę. Należy bowiem zauważyć, że organy nadzoru oceniając uprawnienia budowlane
kierują się rodzajem i zakresem inwestycji, na której funkcja ma być pełniona. Natomiast Izba
orzekając w sprawie dotyczącej postępowania o udzielenie zamówienia publicznego opiera
swoją ocenę na treści SWZ sporządzonej przez samego zamawiającego w tymże
postępowaniu. Zatem organy nadzoru budowanego oceniają uprawnienia budowlane pod
kątem ich przydatności do realizacji danej inwestycji, natomiast Izba ocenia je pod kątem
zgodności z warunkiem udziału w postępowaniu opisanym w SWZ. Skoro zamawiający
wymagał w SWZ posiadania przez kierownika budowy uprawnień bez ograniczeń, to bez
względu na to, w jaki sposób inne organy oceniały te uprawnienia w zakresie
swoich kompetencji, I
zba nie może uznać za prawidłowe uprawnień w
ograniczonym zakresie.
Zwłaszcza, że po upływie terminu składania ofert treść dokumentów
zamówienia, w tym SWZ, jest już wiążąca zarówno dla Izby, jak też dla zamawiającego i
wykonawc
ów.
Jednocześnie wskazać należy, że w przypadku niespełnienia przez wykonawcę
warun
ku udziału w postępowaniu, zamawiający nie może od razu odrzucić jego oferty na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp.
Zamawiający jest bowiem zobowiązany
w pier
wszej kolejności wezwać wykonawcę w oparciu o art. 128 ust. 1 ustawy Pzp do
złożenia, poprawienia lub uzupełnienia dokumentów niezłożonych, niekompletnych lub
zawierających błędy, przy czym w pojęciu dokumentów niekompletnych lub zawierających
KIO 3398/22
błędy mieszczą się także dokumenty niepotwierdzające spełnienia warunku.
Dodatkowo
należy zauważyć, że Izba jest związana zakresem podniesionych
w odwołaniu zarzutów (art. 555 ustawy Pzp), ale nie jest związana postawionymi
w odwołaniu żądaniami.
W związku z powyższym, mimo uznania zarzutów odwołania za zasadne, Izba nie
nakazała zamawiającemu odrzucenia oferty przystępującego, ale nakazała najpierw
wezwanie
go do uzupełnienia dokumentów potwierdzających dysponowanie kierownikiem
budowy posiada
jącym uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi
w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej, które są uprawnieniami bez ograniczeń.
P
rzystępujący może w tym celu przedłożyć nowe uprawnienia dla pana K. K. lub przedstawić
w wykazie o
sób nową osobę posiadającą właściwe uprawnienia. Dopiero w razie
braku
prawidłowego uzupełnienia dokumentów w wyznaczonym terminie, zamawiający
będzie zobligowany do odrzucenia oferty przystępującego.
Nie
zależnie od powyższego należy zauważyć, że odwołujący stawiając zarzut braku
posiadania
właściwych uprawnień przez kierownika budowy, wskazał jako naruszone przez
zamawiającego przepisy m.in. art. 109 ust. 1 pkt 10, art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) i b) oraz
art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Z ww.
przepisów tylko art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp
dotyczący niespełnienia warunków udziału w postępowaniu znajduje zastosowanie
w niniejszej sprawie. Poz
ostałe przepisy nie mają zastosowania, ponieważ zamawiający
w ogóle nie przewidział w SWZ zastosowania art. 109 ust. 1 pkt 10, co w konsekwencji
oznacza także niemożność zastosowania w tej sprawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy
Pzp,
z kolei zaś art. 226 ust.1 pkt 5 ustawy Pzp dotyczy niezgodności oferty z warunkami
zamówienia, czyli z warunkami o charakterze przedmiotowym (art. 7 pkt 29 ustawy Pzp),
a nie jak w niniejszym przypadku
– podmiotowym.
Niemniej jednak nal
eży też zauważyć, że zgodnie z orzecznictwem Izby zarzut jest
substratem okoliczności faktycznych i prawnych, które powinny być wskazane w odwołaniu i
które zakreślają granice rozpoznania odwołania. W niniejszej sprawie, bez względu na
dokonaną przez siebie subsumpcję, odwołujący postawił w istocie jeden zarzut – braku
posiadania przez kierownika budowy
uprawnień bez ograniczeń. Dlatego też, niezależnie od
ilości przywołanych w odwołaniu przepisów, Izba uznając ww. zarzut za zasadny,
uwzględniła odwołanie w całości.
Wobec p
owyższego, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na
podstawie art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Orzeczenie Izby zosta
ło wydane w oparciu o dokumentację postępowania
KIO 3398/22
o udzielenie zam
ówienia oraz w oparciu o stanowiska stron i przystępującego przedstawione
na rozprawie i w pismach procesowych.
O kos
ztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 574
i art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy
§ 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b)
rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wyso
kości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r.
poz. 2437).
Pr
zewodniczący ...…………………..
1. uwzgl
ędnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty, wezwanie wykonawcy VIABET
sp. z o.o. do uzupełnienia
w wyznaczonym terminie, na podstawie art. 128
ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych,
dokumentów potwierdzających, że kierownik budowy posiada uprawnienia
budowlane do kierowania robotami budowlanymi
w specjalności inżynieryjnej
hydrotechnicznej
, które są uprawnieniami bez ograniczeń oraz powtórzenie czynności
badania i oceny ofert,
2.
kosztami postępowania obciąża zamawiającego: Państwowe Gospodarstwo Wodne
Wody Polskie, ul. Żelazna 59A, 00-848 Warszawa oraz Słowiński Park Narodowy,
ul. Bohater
ów Warszawy 1A, 76-214 Smołdzino, i:
KIO 3398/22
2.1.
zalicza w poczet kosz
tów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem
wpisu od
odwołania,
2.2.
zasądza od zamawiającego: Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie,
ul. Żelazna 59A, 00-848 Warszawa oraz Słowiński Park Narodowy, ul. Bohaterów
Warszawy 1A, 76-
214 Smołdzino, na rzecz odwołującego: Pros Poland sp. z o.o.,
Al. Niepodległości 606/610, 81-855 Sopot, kwotę 13 600 zł 00 gr (słownie: trzynaście
tysi
ęcy sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów uiszczonego wpisu od
odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo
za
mówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodnic
zący: …………………………
KIO 3398/22
Sygn. akt KIO 3398/22
UZASADNIENIE
Zamawiający – Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, ul. Żelazna 59A, 00-848
Warsz
awa oraz Słowiński Park Narodowy z siedzibą w Smołdzinie, ul. Bohaterów Warszawy
1A, 76-
214 Smołdzino, prowadzi w trybie podstawowym bez negocjacji, postępowanie
o udziel
enie zamówienia publicznego pn.
„Renaturyzacja dna doliny Łupawy, koryta
nizinnego i podgórskiej rzeki ze zbiorowiskami włosieczników (3260-1), starorzeczy (3150-2)
oraz łęgów jesionowo-olszowych (*91E0)”, numer referencyjny: GD.ROZ.2810.36.2022.
ZP.LW. O
głoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
w dniu 19.09.2022 r., nr 2022/BZP 00353343/01.
W dniu 19.12.2022 r. do Prezesa Krajowej Izb
y Odwoławczej wpłynęło odwołanie
wniesione przez
wykonawcę Pros Poland sp. z o.o., Al. Niepodległości 606/610, 81-855
Sopot
(dalej: „odwołujący”), w którym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 239 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze
zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, poprzez błędne wskazanie przez zamawiającego, że
dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty na podstawie kryteriów oceny ofert określonych
w d
okumentach zamówienia, pomimo że wybrana oferta Viabet podlegała odrzuceniu
zgodnie z postanowieniami ustawy Pzp,
2) art. 109 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp poprzez
brak wykluczenia z postępowania Viabet jako
wykonaw
cy, który w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje
wprowadzające w błąd, co mogło mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez
zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia,
3) art. 226 ust. 1 pkt 2 ppkt a) ustawy Pzp poprzez brak odrzucenia przez zamaw
iającego
w toku postępowania oferty Viabet jako podlegającego wykluczeniu z postępowania,
4) art. 226 ust. 1 pkt 2 ppkt b) ustawy Pzp poprzez brak odrzucenia przez z
amawiającego
w toku postępowania oferty wykonawcy Viabet jako niespełniającego warunków udziału
w postępowaniu;
5) art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez brak odrzucenia przez z
amawiającego w toku
postępowania oferty Viabet ze względu na brak zgodności treści oferty Viabet
z warunkami zamówienia,
6) art. 16 pkt 1 ustawy Pzp
poprzez naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania z uwagi brak odrzucenia oferty Viabet jako niezgodnej z warunkami
zamówienia i brak wykluczenia tego wykonawcy jako niespełniającego warunków
udziału w postępowaniu i podlegającego wykluczeniu z postępowania, a w konsekwencji
niedokonanie wyboru oferty o
dwołującego jako oferty faktycznie najkorzystniejszej.
KIO 3398/22
W
szczególności odwołujący podniósł, co następuje. „W treści informacji o wyborze
najkorzystniejszej oferty Z
amawiający wskazał, że dokonał wyboru oferty złożonej przez
Viabet jako rzekomo najkorzystniejszej i rzekomo
niepodlegającej odrzuceniu. Zgodnie
jednak ze stanem prawnym i w
nawiązaniu do treści oferty złożonej przez Viabet
(stanowiącej załącznik nr 6 do Odwołania) wskazać należy, że oferta Viabet podlegała
odrzuceniu ze względu na brak spełnienia przez Viabet warunków przewidzianych
w dokumentach zamówienia, w tym w szczególności w art. 7.2.4.2 SWZ, w odniesieniu do
kierownika budowy
. Dodatkowo w treści złożonego przez Viabet oświadczenia
o niepodleganiu wykluczeniu i spełnianiu warunków udziału w postępowaniu (stanowiącej
załącznik nr 7 do Odwołania) Viabet niezgodnie ze stanem faktycznym oświadczył, że
spełnia warunki udziału w postępowaniu określone przez Zamawiającego w specyfikacji
warunków zamówienia, pomimo braku spełniania tych warunków w odniesieniu do osoby
kierownika budowy oraz faktu jednoczesnego
przedłożenia Zamawiającemu przez Viabet
dokume
ntów wskazujących na posiadane przez Pana K. (…) (jako dedykowanego dla
przedsięwzięcia) kierownika budowy (stanowiące załącznik nr 8 do Odwołania), z których
jednozn
acznie wynika, że nie posiada on uprawnień budowlanych do kierowania robotami
budowlanymi bez
ograniczeń w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej. Powyższe
kwalifikuje ofertę Viabet do odrzucenia, wbrew wskazanej przez Zamawiającego w Informacji
o wyborze
najkorzystniejszej oferty jakoby oferta Viabet nie podlegała odrzuceniu.
Uwzg
lędniając powyższe należy stwierdzić, że Zamawiający nie dokonał wyboru
najkorzystniejszej oferty, a jedynie
Zamawiający dokonał wyboru oferty podlegającej
odrzuceniu, a tym samym niepodlegającej uwzględnieniu przez Zamawiającego przy
wyborze najkorzystniejszej oferty. (
…)
Powyższe wskazuje tym samym, że Viabet w ramach Postępowania złożył
oświadczenie, w ramach którego utwierdzał Zamawiającego w przekonaniu, że spełnia
wynik
ające z SWZ warunku udziału w postępowaniu dotyczące kierownika budowy i
jednocześnie bezpodstawnie stwierdzał, że:
1) Pan K. (
…) posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez
ograniczeń w specjalności hydrotechnicznej, podczas gdy z decyzji stanowiących załącznik
nr 8 do Odwołania, a złożonych przez Viabet w Postępowaniu wynika, że nie posiada on
uprawnień do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń;
2
) Viabet spełnia warunki udziału w postępowaniu określone przez Zamawiającego
w
specyfikacji warunków zamówienia, podczas gdy ze względu na brak spełniania warunku
ws
kazanego w pkt. 1) powyżej Viabet nie spełnia warunków udziału w postępowaniu,
a w
konsekwencji jego oferta winna zostać odrzucona. (…)
Zgodnie z okolicznościami faktycznymi, tezami i dowodami wskazanymi w pkt. IV Odwołania
bezspo
rnym jest, że Viabet nie spełniał warunków określonych w pkt. 7.2.4.2 SWZ,
KIO 3398/22
a w konsekwencji oferta złożona przez Viabet wina zostać odrzucona przez Zamawiającego.
Dodatkowo za KIO wskazać należy, że sformułowanie dokumentów postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego ustanawiających warunki udziału w postępowaniu oraz
kryteria oceny ofert odnoszące się do zagadnień ściśle regulowanych przepisami prawa oraz
posługujące się terminologią wprost zaczerpniętą z tych przepisów, należy odczytywać w taki
sposób, jakimi posłużył się nimi ustawodawca, zaś pojęcia „uprawnień bez ograniczeń” i
„uprawnień w ograniczonym zakresie” są wzajemnie powiązane i wyczerpują całość
rodzajów uprawnień budowlanych nadawanych pod rządami PZP. Z powyższego wynika
zatem jednoznac
znie, że posiadanie uprawnień z ograniczeniami w żadnym przypadku nie
może być traktowane przez Zamawiającego jako posiadanie uprawnień bez ograniczeń,
a w konsekwencji obliguje Zama
wiającego do odrzucania ofert, w których pomimo
wynikającego z SWZ obowiązku posiadania uprawnień bez ograniczeń przedkładane są
uprawnienia w ograniczonym zakresie.
Powyższe wskazuje tym samym jednoznacznie, że
of
erta Viabet winna zostać odrzucona przez Zamawiającego jako niespełniająca warunków
udziału w postępowaniu.
W dalszej kolejności natomiast wskazać należy, że zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt. 5) PZ
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia. (…)
Uwzględniając powyższe wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie spełnione zostały
wszystkie
warunki wynikające z dyspozycji art. 226 ust. 1 pkt. 2) ppkt. a), art. 226 ust. 1 pkt.
2) ppkt. b), art. 226 ust. 1 pkt. 5) oraz a
rt. 16 pkt. 1) PZP kwalifikując jednocześnie Viabet do
odrzucenia oferty Viabet
przez Zamawiającego i dokonanie wyboru innej oferty aniżeli oferty
złożonej przez Viabet. (…)”
W związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1)
unieważnienia czynności wyboru oferty Viabet,
2) dokonania ponownego
badania i oceny ofert złożonych w postępowaniu.
Pismem z dnia 22.12.2022 r. wykonawca
VIABET sp. z o.o., ul. Lęborska 6A, 83-340
Sierakowice (dalej:
„przystępujący”) zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie zamawia
jącego. Izba stwierdziła, że przystąpienie zostało dokonane skutecznie.
Pismem z dnia 29.12.2022 r.
zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o jego oddalenie. Pismem z dnia 29.12.2022 r. również przystępujący przedstawił
swoją argumentację w sprawie.
W trakcie rozprawy strony i
przystępujący podtrzymali swoje stanowiska.
KIO 3398/22
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia są roboty budowlane realizowane w ramach zamówienia pn.
„Renaturyzacja dna doliny Łupawy; koryta nizinnej i podgórskiej rzeki ze zbiorowiskami
włosieniczników (3260-1), starorzeczy (3150-2) oraz łęgów jesionowo-olszowych (*91E0)”.
W pkt 7.1.2.
specyfikacji warunków zamówienia (dalej: „SWZ”) zamawiający
przewidział wykluczenie wykonawcy w oparciu o art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp jako jedyną
przesłankę wykluczenia z art. 109 ustawy Pzp.
W pkt 7.2.4.2. SWZ
zamawiający wskazał, że wykonawca ma skierować do
wykonania zamówienia co najmniej jedną osobę, która będzie uczestniczyła w realizacji
zamówienia i pełniła funkcję kierownika budowy i która spełnia łącznie następujące
wymagania:
a) posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanym bez ograniczeń
w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej,
b) posiada d
oświadczenie w pełnieniu funkcji Kierownika Budowy na co najmniej trzech
robotach budowlanych polegających na budowie lub rozbudowie lub przebudowie budowli
hydrotechnicznej.
Przez uprawnienia budowlane zamawi
ający rozumiał uprawnienia budowlane wydane na
podstawie prze
pisów ustawy z dnia 7 lipca 1994r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2021 r.
poz. 2351
ze zm.), Rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 29 kwietnia 2019 r.
w sprawie przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych
w budownictwie (Dz. U. z 2019 r. poz. 831)
, z zastrzeżeniem art. 12 ustawy Prawo
budowlane oraz ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji
zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (t.j. Dz. U. z 2021 r.
poz.1646),
lub odpowiadające im ważne uprawnienia budowlane, które zostały wydane na
podstawie wcześniej obowiązujących przepisów prawa, uprawniające do kierowania
robotami budowlanymi w zakresie budowli h
ydrotechnicznych objętych przedmiotem
zamówienia, w rozumieniu przepisów w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie Dz.U. z 2007 nr 86 poz. 579).
Przystępujący wskazał w ofercie do pełnienia funkcji kierownika budowy pana K. K.
Pismem z dnia 29.10.2022 r.
zamawiający wezwał przystępującego do złożenia
KIO 3398/22
podmiotowych
środków dowodowych. Przystępujący złożył m.in. wykaz osób, w którym
wskaza
ł, że pan K. K. posiada uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi bez
ograniczeń w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej. Przystępujący dołączył także
decyzję z dnia 27.12.1977 r. wydaną przez Urząd Wojewódzki w Gdańsku na podstawie
§ 5 ust. 2 i § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska
z dnia 20.02.1975 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie
, w której
stwierdzono,
że pan K. K., technik budowlany, jest upoważniony do:
1) kierowania, kontrolowania i nadzorowania bu
dowy i robót, kierowania i kontrolowania
wytwarzania konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz oceniania i badania stanu
technicznego w zakresie budowli hydrotechnicznych
, ujęć wód oraz basenów wodnych i
zbiorników wodnych przemysłowych o powszechnie znanych rozwiązaniach
konstrukcyjnych (
§ 5 ust. 2, § 7, § 13 ust. 1 pkt 3),
2)
sporządzania w budownictwie osób fizycznych projektów budowli nie będących
budynkami (
§ 6 ust. 1).
Pismem z dnia 14.12.2022 r.
zamawiający poinformował o wyborze jako
na
jkorzystniejszej oferty przystępującego.
Krajowa
Izba
Odwo
ławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
i przystępującego złożone na piśmie i podane do
protokołu rozprawy, zważyła, co następuje.
Izba us
taliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, tj. istnienie po
stron
ie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia przez
niego szkody z uwagi na kwestionowane zaniechanie
zamawiającego.
Ponad
to Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
skutk
ujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp.
Zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, j
eżeli wykonawca nie złożył oświadczenia,
o którym mowa w art. 125 ust. 1, podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów
lub oświadczeń składanych w postępowaniu lub są one niekompletne lub zawierają błędy,
zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia
w wyznaczonym terminie, chyba że:
1) wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo oferta wykonawcy podlegają
odrzuceniu bez względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub
2) zachodzą przesłanki unieważnienia postępowania.
KIO 3398/22
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp, z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli
została złożona przez wykonawcę niespełniającego warunków udziału w postępowaniu.
W przedmiotowej sprawie
zamawiający wymagał dysponowania przez wykonawcę
kierownikiem bu
dowy, który posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami
budowlanym bez ograniczeń w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej. Definiując
uprawnienia budowlane
zamawiający odwołał się do obecnie obowiązujących przepisów,
w tym m.in. ustawy Prawo budowlane i r
ozporządzenia z 2019 r. w sprawie przygotowania
zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, ale
dopuścił też „odpowiadające im ważne uprawnienia budowlane, które zostały wydane na
podstawie wcześniej obowiązujących przepisów prawa, uprawniające do kierowania
robotami budowlanymi w zakresie budowli hydrotechnicznych ob
jętych przedmiotem
zamówienia (…)”. Izba stwierdziła, że taki sposób określenia przez zamawiającego
uprawnień budowlanych oznacza, że kierownik budowy musi posiadać uprawnienia bez
ograniczeń nie tylko w przypadku, gdy jego uprawnienia zostały wydane na podstawie
obecnie
obowiązujących przepisów, ale także w przypadku, gdy zostały one wydane na
podstawie przepisów wcześniej obowiązujących. O powyższym świadczy sformułowanie
„odpowiadające im” odnoszące się, w ocenie Izby, do całej treści warunku, czyli nie tylko do
rodzaju spec
jalności, ale także do zakresu uprawnień. Przyjęcie innej wykładni świadczyłoby
zresztą o opisaniu warunku w sposób naruszający zasadę uczciwej konkurencji i równego
traktowania
wykonawców, skoro w zależności od daty wydania uprawnień jedni wykonawcy
zmuszeni byliby dysponować kierownikiem budowy z uprawnieniami bez ograniczeń, a inni
mogliby przedstawiać osoby z uprawnieniami w ograniczonym zakresie. Tym samym wymóg
posiadania uprawnień wydanych na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów
„odpowiadających” uprawnieniom bez ograniczeń, a także obowiązek respektowania zasad
z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp,
przesądzają o konieczności uznania, że w przypadku uprawnień
wydanych na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów kierownik budowy musiał
również posiadać uprawnienia bez ograniczeń.
Odnosząc się zatem do uprawnień, jakie przystępujący przedłożył dla pana K. K.,
należy przede wszystkim przywołać treść § 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki
Ter
enowej i Ochrony Środowiska w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w
budownictwie z dnia 20.02.1975 r. (Dz. U nr 8, poz. 46):
1.
Do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych obejmujących kierowanie, nadzorowanie
i kontrolowanie techniczne budowy i
robót jest wymagane następujące przygotowanie
zawodowe:
1) ukończenie wyższej szkoły technicznej, stwierdzone dyplomem, oraz co najmniej
KIO 3398/22
dwuletnia praktyka na budowie,
2) ukończenie średniej szkoły technicznej, stwierdzone dyplomem lub świadectwem, oraz co
najmniej trzyletnia praktyka na budowie,
3) dyplom mistrza w rzemiośle budowlanym.
2.
Osoby ze średnim wykształceniem technicznym mogą pełnić funkcje techniczne, o których
mowa w ust. 1, wyłącznie przy budowie budynków, budowli i instalacji o powszechnie
znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych, objętych daną specjalnością techniczno-
budowlaną, a osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 3 - wyłącznie przy wykonywaniu robót
budowlanych objętych danym rzemiosłem.
Z ww. przepis
ów wynika, że choć w rozporządzeniu z 1975 r. ustawodawca nie
posługiwał się pojęciami „bez ograniczeń” i „w ograniczonym zakresie”, to jednak wyraźnie
rozróżnił zakresy uprawnień dla osób z wykształceniem średnim i wykształceniem wyższym.
W ww.
§ 5 ust. 2 rozporządzenia ustawodawca przesądził, że osoby z wykształceniem
średnim mogą pełnić funkcje wyłącznie przy budowie budynków, budowli i instalacji
o powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Tym samym nawet bez użycia
sformu
łowania „w ograniczonym zakresie”, z treści ww. przepisu jednoznacznie wynika, że
zakres p
ełnienia funkcji przez osoby z wykształceniem średnim jest ograniczony
w stosunku do zakresu pełnienia funkcji przez osoby z wykształceniem wyższym.
Powyższe znajduje potwierdzenie w treści decyzji przedłożonej przez
przystępującego, w której powołano się m.in. na § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia oraz
stwierdz
ono, że pan K. K. jest technikiem budowlanym (czyli posiada wykształcenie średnie)
i że jest upoważniony do pełnienia funkcji w zakresie wymienionych w tej decyzji robót „o
powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych”. Nie można zatem twierdzić, że ww.
osoba posiada uprawnienia budowlane w pełnym zakresie.
Zgodnie przy tym z art. 104 ustawy Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2351
ze zm.), o
soby, które przed dniem wejścia w życie ustawy, uzyskały uprawnienia budowlane
lub stwierdzenie posiada
nia przygotowania zawodowego do pełnienia samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie, zachowują uprawnienia do pełnienia tych funkcji
w dotychczasowym zakresie.
Oznacza to, że osoby, które na podstawie wcześniej wydanych
przepis
ów uzyskały uprawnienia w zakresie ograniczonym (bez względu na użyte w tej
kwestii nazewnictwo)
nadal posiadają je w tym właśnie ograniczonym zakresie.
Reasumu
jąc, w świetle wskazanych wyżej przepisów, treści pkt 7.2.4.2. SWZ oraz
treści decyzji z dnia 27.12.1977 r. wydanej przez Urząd Wojewódzki w Gdańsku, pan K. K.
posiada uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie.
Tym samym przystępujący nie
spełnił warunku udziału w postępowaniu dotyczącego dysponowania kierownikiem budowy
posiadającym m.in. uprawnienia bez ograniczeń.
Powyższe stanowisko zostało także wyrażone w analogicznej sprawie przez Prezesa
KIO 3398/22
UZP w wyniku kontroli z dnia 27.12.2012 r. znak: UZP/DKUE/KN/41/2012 oraz przez
Krajową Izbę Odwoławczą rozpatrującą zastrzeżenia do wyniku ww. kontroli w uchwale
z dnia 29.01.2013 r. sygn. akt KIO/KD 7/13. W uchwale tej Izba
uznała zastrzeżenia
zamawia
jącego do wyniku kontroli za niezasadne i stwierdziła m.in.: „W ocenie Izby ustalony
stan faktyczny sprawy pozwala na przyjęcie stanowiska, iż Pan (…) posiadający tytuł
zawodowy technika budowl
anego w zakresie specjalności wyposażenie sanitarne budynków,
uzyskał ze względu na posiadanie średniego wykształcenia technicznego uprawnienia
budowlane w ograniczonym zakresie, tj. do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych
w budownictwie we wskazan
ej w treści uprawnień specjalności z ograniczeniem do budowli,
budynków i instalacji o powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych. A zatem
wykonawca (
…) przedstawiając na stanowisko kierownika robót sanitarnych Pana (…) nie
spełnił opisanego przez zamawiającego warunku udziału w postępowaniu w zakresie
potencjału kadrowego”.
Również powoływany przez zamawiającego i przystępującego argument dotyczący
dotychczasowego doświadczenia pana K. K. i faktu uznawania jego uprawnień za właściwe
przez organy nadzoru budowlanego, nie
może wpłynąć na ocenę dokonaną w tej sprawie
przez
Izbę. Należy bowiem zauważyć, że organy nadzoru oceniając uprawnienia budowlane
kierują się rodzajem i zakresem inwestycji, na której funkcja ma być pełniona. Natomiast Izba
orzekając w sprawie dotyczącej postępowania o udzielenie zamówienia publicznego opiera
swoją ocenę na treści SWZ sporządzonej przez samego zamawiającego w tymże
postępowaniu. Zatem organy nadzoru budowanego oceniają uprawnienia budowlane pod
kątem ich przydatności do realizacji danej inwestycji, natomiast Izba ocenia je pod kątem
zgodności z warunkiem udziału w postępowaniu opisanym w SWZ. Skoro zamawiający
wymagał w SWZ posiadania przez kierownika budowy uprawnień bez ograniczeń, to bez
względu na to, w jaki sposób inne organy oceniały te uprawnienia w zakresie
swoich kompetencji, I
zba nie może uznać za prawidłowe uprawnień w
ograniczonym zakresie.
Zwłaszcza, że po upływie terminu składania ofert treść dokumentów
zamówienia, w tym SWZ, jest już wiążąca zarówno dla Izby, jak też dla zamawiającego i
wykonawc
ów.
Jednocześnie wskazać należy, że w przypadku niespełnienia przez wykonawcę
warun
ku udziału w postępowaniu, zamawiający nie może od razu odrzucić jego oferty na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp.
Zamawiający jest bowiem zobowiązany
w pier
wszej kolejności wezwać wykonawcę w oparciu o art. 128 ust. 1 ustawy Pzp do
złożenia, poprawienia lub uzupełnienia dokumentów niezłożonych, niekompletnych lub
zawierających błędy, przy czym w pojęciu dokumentów niekompletnych lub zawierających
KIO 3398/22
błędy mieszczą się także dokumenty niepotwierdzające spełnienia warunku.
Dodatkowo
należy zauważyć, że Izba jest związana zakresem podniesionych
w odwołaniu zarzutów (art. 555 ustawy Pzp), ale nie jest związana postawionymi
w odwołaniu żądaniami.
W związku z powyższym, mimo uznania zarzutów odwołania za zasadne, Izba nie
nakazała zamawiającemu odrzucenia oferty przystępującego, ale nakazała najpierw
wezwanie
go do uzupełnienia dokumentów potwierdzających dysponowanie kierownikiem
budowy posiada
jącym uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi
w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej, które są uprawnieniami bez ograniczeń.
P
rzystępujący może w tym celu przedłożyć nowe uprawnienia dla pana K. K. lub przedstawić
w wykazie o
sób nową osobę posiadającą właściwe uprawnienia. Dopiero w razie
braku
prawidłowego uzupełnienia dokumentów w wyznaczonym terminie, zamawiający
będzie zobligowany do odrzucenia oferty przystępującego.
Nie
zależnie od powyższego należy zauważyć, że odwołujący stawiając zarzut braku
posiadania
właściwych uprawnień przez kierownika budowy, wskazał jako naruszone przez
zamawiającego przepisy m.in. art. 109 ust. 1 pkt 10, art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) i b) oraz
art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Z ww.
przepisów tylko art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp
dotyczący niespełnienia warunków udziału w postępowaniu znajduje zastosowanie
w niniejszej sprawie. Poz
ostałe przepisy nie mają zastosowania, ponieważ zamawiający
w ogóle nie przewidział w SWZ zastosowania art. 109 ust. 1 pkt 10, co w konsekwencji
oznacza także niemożność zastosowania w tej sprawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy
Pzp,
z kolei zaś art. 226 ust.1 pkt 5 ustawy Pzp dotyczy niezgodności oferty z warunkami
zamówienia, czyli z warunkami o charakterze przedmiotowym (art. 7 pkt 29 ustawy Pzp),
a nie jak w niniejszym przypadku
– podmiotowym.
Niemniej jednak nal
eży też zauważyć, że zgodnie z orzecznictwem Izby zarzut jest
substratem okoliczności faktycznych i prawnych, które powinny być wskazane w odwołaniu i
które zakreślają granice rozpoznania odwołania. W niniejszej sprawie, bez względu na
dokonaną przez siebie subsumpcję, odwołujący postawił w istocie jeden zarzut – braku
posiadania przez kierownika budowy
uprawnień bez ograniczeń. Dlatego też, niezależnie od
ilości przywołanych w odwołaniu przepisów, Izba uznając ww. zarzut za zasadny,
uwzględniła odwołanie w całości.
Wobec p
owyższego, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na
podstawie art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
Orzeczenie Izby zosta
ło wydane w oparciu o dokumentację postępowania
KIO 3398/22
o udzielenie zam
ówienia oraz w oparciu o stanowiska stron i przystępującego przedstawione
na rozprawie i w pismach procesowych.
O kos
ztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 574
i art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy
§ 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b)
rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wyso
kości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r.
poz. 2437).
Pr
zewodniczący ...…………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3393/22 z dnia 2023-12-30
- Sygn. akt 1, KIO 413/23, KIO 510/23 z dnia 2023-03-21
- Sygn. akt KIO 625/23 z dnia 2023-03-16
- Sygn. akt KIO 578/23 z dnia 2023-03-16
- Sygn. akt KIO 635/23 z dnia 2023-03-15
