rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-07-15
rok: 2022
data dokumentu: 2022-07-15
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 1693/22
KIO 1693/22
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Andrzej Niwicki, Anna Osiecka - Baran, Ryszard Tetzlaff Protokolant: Klaudia Kwadrans
Przewodniczący: Andrzej Niwicki, Anna Osiecka - Baran, Ryszard Tetzlaff Protokolant: Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lipca 2022
r., w Warszawie, odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 czerwca 2022 r. przez wykonawcę
Catermed
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Białostockie Centrum Onkologii im. Marii
Skłodowskiej-Curie w Białymstoku
r., w Warszawie, odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 czerwca 2022 r. przez wykonawcę
Catermed
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Białostockie Centrum Onkologii im. Marii
Skłodowskiej-Curie w Białymstoku
orzeka:
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę Catermed Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Catermed
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi tytułem
wpisu
od odwołania,
2.2.
zasądza od wykonawcy Catermed Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Łodzi na rzecz zamawiającego Białostockiego Centrum Onkologii
im. Marii
Skłodowskiej-Curie w Białymstoku kwotę 68 zł 00 gr (słownie:
sześćdziesiąt osiem złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów strony
poniesionych w związku z opłatami skarbowymi.
Stosownie do art. 579 i art. 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………………….
……………………………………….
……………………………………….
Sygn. akt KIO 1693/22
U z a s a d n i e n i e
Białostockie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Białymstoku, dalej
„Zamawiający”, ogłosiło w trybie z wolnej ręki wybór wykonawcy w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego pn. Usługa sporządzania i dostawy całodziennych
posiłków szpitalnych oraz odbioru odpadów pokonsumpcyjnych. Postępowanie prowadzono
na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.)
, dalej „ustawa Pzp”. Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 15 czerwca 2022 r.
pod numerem 2022/S 114-322110.
W dniu 24 czerwca 2022 r. wykonawca
Catermed Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi, dalej „Odwołujący”, wniósł odwołanie, zarzucając
Zamawiającemu naruszenie art. 214 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 359 pkt 1 w zw. z art. 16 pkt 1
Pzp przez wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie z wolnej
ręki, w sytuacji gdy: a) wskazana przez Zamawiającego przyczyna leżała po stronie
Zamawiającego oraz mógł on ją przewidzieć; b) umowa została zawarta na okres od 6 do 12
miesięcy, a więc znacznie przekraczający czas potrzebny do przeprowadzenia postępowania
w trybie konkurencyjnym;
c) nie istniała konieczność natychmiastowego wykonania
zamówienia i Zamawiający miał możliwość udzielenia zamówienia w trybie konkurencyjnym.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i unieważnienie umowy
zawartej w dniu 9 czerwca 2022 r.
w trybie z wolnej ręki z wykonawcą H. W.Spółka Jawna w
zakresie zobowiązań niewykonanych i nałożenie kary finansowej; ewentualnie o orzeczenie
o skróceniu okresu obowiązywania umowy zawartej w dniu 9 czerwca 2022 r. w trybie z
wolnej ręki z wykonawcą H. W.Spółka Jawna.
Do postępowania odwoławczego w ustawowym terminie nie przystąpił żaden
wykonawca.
Zamawiający pismem z dnia 8 lipca 2022 r. złożył odpowiedź na odwołanie, wnosząc
o jego odrzucenie, ewentualnie
oddalenie odwołania w całości.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż
odwołanie zasługuje na oddalenie.
Izba
dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania,
w szczególności z: protokołu postępowania o udzielenie zamówienia, ogłoszenia
o
udzieleniu
zamówieniu, korespondencji prowadzonej między Odwołującym a
Zamawiającym. Izba wzięła również pod uwagę stanowiska wyrażone w odwołaniu,
odpowiedzi na odwołanie, a także oświadczenia i stanowiska stron wyrażone ustnie do
protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 14 lipca 2022 r.
Uwzględniając powyższe, Izba ustaliła, co następuje.
Przedmiotem zamówienia jest usługa sporządzania i dostawy całodziennych posiłków
szpitalnych oraz odbioru odpadów pokonsumpcyjnych.
Zamawiający zawarł 12 października 2021 r. umowę nr 71.R.DZP.261.7.2021 z
Odwołującym w wyniku prowadzonego postępowania, gdzie przedmiotem zamówienia była
us
ługa sporządzania i dostawy całodziennych posiłków szpitalnych oraz odbioru odpadów
pokonsumpcyjnych
. Zgodnie z §4 ust. 2 lit. b) umowy w trakcie obowiązywania umowy strony
dopuszczają zmiany cen w przypadku zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo wysokości minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów
ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020
r., poz. 2207, t.j. ze zm.), jeżeli zmiana ta będzie miała wpływ na koszty wykonania
zamówienia przez Zleceniobiorcę. Stosownie do §4 ust. 3 umowy Zleceniobiorca, w
przypadkach określonych w ust. 2 pkt b), c) i d), zobowiązuje się do pisemnego
poinformowania Zleceniodawcy o proponowanej zmianie ceny, z uzasadnieniem przyczyn i
zakresu zmiany. Podwyższona cena będzie mogła obowiązywać od następnego miesiąca,
po uzyskaniu pisemnej akceptacji Zleceniodawcy.
Stosownie do §13 umowy Strony
przewidują
możliwość
wcześniejszego
rozwiązania
umowy
z
zachowaniem
trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.
W dniu 10 grudnia
2021 r. do Zamawiającego wpłynęło pismo Odwołującego z 6
grudnia 2021 r. pn. Informacja o zmianie wynagrodzenia Wykon
awcy w związku ze zmianą
wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki
godzinowej w 2022 r
. Wykonawca poinformował Zamawiającego o nowej sytuacji prawnej w
zakresie stawek minimalnego wynagrodzenia. Wykonawca podał, że w związku z nową
stawką wynagrodzenia miesięczne koszty wykonania zamówienia wzrastają o kwotę 2265,35
zł netto (2446,58 brutto), co przekłada się na zwiększenie stawki osobodnia o 0,66 zł netto
(0,71 zł brutto). Wskazana nowa stawka osobodnia została „rozpisana” na poszczególne
pozycje asortymentowe: śniadanie, obiad i kolację. Jednocześnie wykonawca przedstawił
informację o zmianie minimalnego wynagrodzenia dla 9 stanowisk pracy w zestawieniu
porównawczym 2021 do 2022 r. W Załączniku nr 2 do pisma, przedstawił kalkulację
wyliczenia stawki osobodnia w oparciu o uśrednioną ilość osobodni w zakresie obejmującym
miesiące poprzedzające zawarcie z wykonawcą umowy tj. od października 2020 r. do
września 2021 r. i wskazał średnią ilość osobodni wynoszącą 3433.
W dniu 25 stycznia
2022 r. Zamawiający przesłał do wykonawcy odpowiedź
podnosząc, że przedstawione wyjaśnienia nie uzasadniają zakresu i wysokości
proponowanych przez Wykonawcę zmian wynagrodzenia, a także nie uzasadniają
podniesienia ceny stawki.
Jednocześnie Zamawiający wezwał do szczegółowego
uzasadnienia zaproponowanej zmiany do umowy
. Zamawiający zadeklarował też ponowne
rozpatrzenie wniosku w trybie przepisów umowy.
Okolicznością bezoporną było, że w dniu 14 lutego 2022 r. odbyło się spotkanie
przedstawicieli stron,
tematem rozmów prowadzonych przez strony, były przede wszystkim,
zgodnie z oświadczeniem Zamawiającego, problemy związane z obniżonym poziomem
jakości przygotowywanych przez wykonawcę posiłków i coraz liczniejszymi skargami
pacjent
ów.
W dniu 8 marca
2022 r. Zamawiający otrzymał od Odwołującego pismo z dnia 2
marca 2022 r.
, w którym wykonawca podnosił, że tematyka jakości poruszana na rozmowach
z 14 lutego
2022 r. jest zagadnieniem odrębnym od tematu zmiany wynagrodzenia.
Odwołujący zwrócił się z wnioskiem o ponowne spotkanie negocjacyjne oraz zawarcie
dodatkowego aneksu związanego z koniecznością dostarczania posiłków w naczyniach
jednorazowych z uwagi na możliwość serwowania posiłków pacjentom zakażonym wirusem
Sars-CoV-2.
Zamawia
jący wyraził zgodę na aneks i takowy został zawarty 17 marca 2022 r. W tym
samym dniu
Zamawiający wyraził pisemnie gotowość do kolejnego spotkania, podtrzymując
swoje pierwotne stanowisko w sprawie (tj. przedstawienia szczegółowego uzasadnienia
zaproponowanej zmiany wynagrodzenia, zgodnie z pismem z 25 stycznia 2022 r.).
Dodatkowo Zamawiający poinformował, że zawsze jest gotowy rozmawiać o jakości i
sposobie wykonania usługi żywienia pacjentów.
W dniu 22 kwietnia
2022 r. Zamawiający otrzymał pismo z kolejnym wnioskiem o
zmianę umowy. Odwołujący domagał się waloryzacji wynagrodzenia z uwagi na radykalną
zmianę cen produktów spożywczych oraz paliwa i tym samym wszystkich towarów i usług, z
których korzysta Wykonawca przy realizacji usługi. Wykonawca przedstawił sytuację na
rynku żywnościowym, wskazując na poziom zmiany cen skupu podstawowych produktów
rolnych na przestrzeni styczeń 2021 – styczeń 2022 wynoszący według informacji GUS
28,5%. Wykonawca przytacza
ł również dane dotyczące wzrostu ceny paliwa (styczeń 2021 –
styczeń 2022 o 22%, w dacie pisma o 45%). Równocześnie zwrócił się o wyznaczenie
spotkania w najszybszym możliwym terminie, do dnia 12 maja 2022 r. oraz poinformował, że
tak w przypadku nieuwzględnienia wniosku Wykonawców, jak i w przypadku braku informacji
ze strony Zamawiającego – Wykonawcy zmuszeni będą wypowiedzieć Umowę z ważnej
przyczyny na podstawie art. 746 § 2 zd. 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 750 Kodeksu
cywilnego.
Pismem z 27 kwietnia 2022 r.
Zamawiający poinformował o gotowości do spotkania i
zapropo
nował termin spotkania na 10 maja 2022 r. o dowolnej pasującej wnioskującemu
godzinie. Spotkanie odbyło się ostatecznie w dniu 9 maja 2022 r. w siedzibie
Zamawiającego.
W dniu 27 maja 2022 r.
Odwołujący złożył Zamawiającemu oświadczenie o
wypowiedzeniu u
mowy z ważnych powodów ze skutkiem na dzień 12 czerwca 2022 r. na
podstawie art. 746 § 2 zd. 1 w zw. z art. 750 Kc w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp.
W dniu 3 czerwca 2022 r.
Zamawiający skierował zapytanie cenowe w przedmiocie
zamówienia do trzech wykonawców (PSS Społem w Białymstoku, H. W. Sp.j oraz
PRUSZYNKA Gastronomia P. P.
). Zamawiający w treści e-maila poinformował potencjalnych
w
ykonawców, że celem wysłania zapytania o cenę jest wyłonienia wykonawcy, który
zostanie zaproszony do negocjacji w trybie postępowania z wolnej ręki, w sprawie zawarcia
umowy na usługę sporządzania i dostawy całodziennych posiłków szpitalnych oraz odbioru
odpadów pokonsumpcyjnych. W zapytaniu cenowym określono wstępne założenia
dotyczące zamówienia, w tym przewidywany termin realizacji zamówienia 6-12 miesięcy.
Odpowiedzi udzieliło dwóch wykonawców, tj. H. W. Spółka Jawna, wskazując 45,00 zł
brutto jako dzienn
ą stawkę żywieniową jednego pacjenta oraz PRUSZYNKA Gastronomia P.
P.
podając 45,20 zł brutto jako dzienną stawkę żywieniową jednego pacjenta. Zaproszenie do
negocjacji
zostało wysłane do H. W. Spółka Jawna w dniu 6 czerwca 2022 r. W pkt 3
zaproszenia do neg
ocjacji Zamawiający wskazał, że przedmiotem zamówienia jest usługa
sporządzania i dostawy całodziennych posiłków szpitalnych oraz odbioru odpadów
pokonsumpcyjnych oraz wskazał, że przewidywany termin wykonania zamówienia wynosi 6-
12 miesięcy od daty zawarcia umowy. Jednocześnie Zamawiający umieszczając w nawiasie,
obok terminu wykonania zamówienia 6-12 miesięcy, zapisek „do negocjacji” wskazał, że
ostateczny czas realizacji umowy będzie stanowił przedmiot negocjacji.
W wyniku przeprowadzonych w dniu 8 czerwca 2022 r. negocjacji z wykonawc
ą H. W.
Spółka Jawna, ustalono termin obowiązywania umowy na 8 miesięcy. Wykonawca w trakcie
negocjacji zaznaczył, że krótszy termin realizacji umowy byłby nieopłacalny ekonomicznie,
biorąc pod uwagę zaoferowaną wysokość stawki żywieniowej oraz wysiłek organizacyjny
(podjęcie dodatkowych działań logistycznych, zaangażowanie dodatkowych mocy
produkcyjnych), stosownie do pkt 7.5 p
rotokołu negocjacji.
W dniu 9 czerwca 2022 r. Zamawiający zawarł umowę z wykonawcą H. W. Spółka
Jawna.
Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej w dniu 15 czerwca 2021 r. pod numerem 2022/S 114-322110 (przekazane
do publikacji 10 czerwca 2022 r.). W pkt IV.1.1 ogłoszenia o udzieleniu zamówienia
Zamawiający wskazał: Ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn
leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest
natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych dla
innych
trybów udzielenia zamówienia. Dotychczasowy Wykonawca usługi Catermed Sp. z
o.o. w dniu 27.05.2022 r. (data wpływu pisma do BCO) złożył oświadczenie o wypowiedzeniu
umowy nr 71.R.DZP.261.7.2021 z dnia 12.10.2021 r., na podstawie której świadczył usługę
spo
rządzania i dostawy całodziennych posiłków szpitalnych oraz odbioru odpadów
pokonsumpcyjnych na rzecz zamawiającego. Zgodnie z oświadczeniem wykonawcy
wypowiedzenie ma nastąpić ze skutkiem na dzień 12.06.2022 r. Zamawiający nie mógł
przewidzieć wypowiedzenia umowy ze strony wykonawcy. Powyższa, wyjątkowa sytuacja
nie wynikała z przyczyn leżących po stronie zamawiającego. Jednocześnie usługa żywienia
pacjentów
szpitala
wymaga
zachowania
ciągłości,
co
oznacza
konieczność
natychmiastowego udzielenia zamówienia wykonawcy w celu kontynuacji usługi po terminie
12.06.2022 r. Jednocześnie możliwość zastosowania innych trybów udzielenia zamówienia
jest wykluczona, z uwagi na konieczność zachowania ustawowych terminów przewidzianych
dla innych trybów udzielenia zamówienia. Tym samym zamawiający zastosował tryb
udzielenia zamówienia określony w zdaniu pierwszym.
Uwzględniając powyższe, Izba zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że nie zaszła żadna z przesłanek, o których
stanowi art. 528 ustawy Pz
p, skutkujących odrzuceniem odwołania. Odnosząc się do
wniosku
Zamawiającego o odrzucenie odwołania w oparciu o art. 528 pkt 2 ustawy Pzp,
skład orzekający postanowił oddalić przedmiotowy wniosek. Izba stwierdziła, że nie
zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi art. 528 pkt 2 ustawy Pzp.
Zamawiający wskazywał, że udzielił zamówienia w trybie z wolnej ręki, kierując
zaproszenie do negocjacji do wykonawcy H. W.
Spółka Jawna. W niniejszym postępowaniu,
w ocenie Zamawiającego, Odwołujący nie miał statusu wykonawcy w postępowaniu
prowadzonym w trybie z wolnej ręki, wobec czego nie przysługują mu uprawnienia w
zakresie możliwości wniesienia środków ochrony prawnej.
Zgodnie
z art. 528 pkt 2 ustawy Pzp Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że
odwołanie zostało wniesione przez podmiot nieuprawniony. Krąg podmiotów uprawnionych
do wniesienia odwołania został określony w art. 505 ustawy Pzp, który stanowi, że środki
ochrony
prawnej przysługują: wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi, a
także organizacjom wpisanym na listę, o której mowa w art. 469 pkt 15 ustawy Pzp, oraz
Rzecznikowi Małych i Średnich Przedsiębiorców - okoliczność bezsporna - odwołanie nie
dot
yczy ogłoszenia wszczynającego postępowanie o udzielenie zamówienia lub ogłoszenia o
konkursie oraz dokumentów zamówienia.
Biorąc pod uwagę tak zakreślony krąg podmiotów, w odniesieniu do Odwołującego,
Izba uznała, że należy on do jednej z wyżej wymienionych kategorii. Niewątpliwie jest
wykonawcą w rozumieniu art. 7 pkt 30 ustawy Pzp, zgodnie z którym przez wykonawcę
należy rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą
osobowości prawnej, która oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych lub obiektu
budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług lub ubiega się o udzielenie
zamówienia, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego.
Odwołujący – osoba prawna, która oferuje na rynku świadczenie usług – jest wykonawcą w
rozumieniu art. 7 pkt 30 ustawy Pzp.
Wbrew twierdzeniom
Zamawiającego, okoliczność, że Odwołujący nie został
zaproszony do negocjacji,
nie przesądza automatycznie o utracie przez niego statusu
wykonawcy.
W ocenie składu orzekającego brak jest podstaw do przyjęcia, iż podmiot
będący osobą prawną, który oferuje na rynku świadczenie usług, w sytuacji niezaproszenia
go do negocjacji prowadzonych w postępowaniu z wolnej ręki, przestaje być wykonawcą
mogącym składać środki ochrony prawnej. Podkreślić należy, że definicja ta nie ogranicza
kręgu podmiotów, którym można przypisać status wykonawcy, wyłącznie do tych, którzy w
postępowaniu niekonkurencyjnym zostali zaproszeni do negocjacji.
Izba zwraca uwagę, że definicja wykonawcy wskazana w art. 7 pkt 30 ustawy Pzp jest
odpowiednikiem definicji zawartej w art. 2 pkt 10 dyrektywie 2014/24/UE
, gdzie wskazano, że
wykonawca oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, podmiot publiczny lub grupę takich
osób lub podmiotów, w tym tymczasowe stowarzyszenie przedsiębiorstw, które oferują na
rynku wykonanie robót budowlanych lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub
świadczenie usług. Powyższe koresponduje z motywem 14 preambuły ww. dyrektywy, który
stanowi, że Należy wyjaśnić, że pojęcie "wykonawców" powinno być interpretowane szeroko,
tak aby obejmowało wszelkie osoby lub podmioty, które oferują wykonanie robót
budowlanych, dostawę produktów lub świadczenie usług na rynku, niezależnie od formy
prawnej, którą te osoby lub podmioty wybrały do celów prowadzenia działalności. W związku
z tym firmy, oddziały, jednostki zależne, spółki cywilne, spółdzielnie, spółki akcyjne,
uniwersytety - publiczne czy prywatne -
oraz formy podmiotów inne niż osoby fizyczne
powinny wszystkie być objęte zakresem pojęcia wykonawca", bez względu na to, czy są one
"osobami prawnymi" w jakichkolwiek okolicznościach.
Powyższe potwierdza również uzasadnienie projektu do ustawy, gdzie wskazano, że
Dotychczas wykonawcą była wyłącznie osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia
publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego. Obecnie
rozszerzono ją, na wzór europejski, o osobę fizyczną, osobę prawna, albo jednostkę
organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która oferuje na rynku wykonanie robót
budowlanych lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług. Definicja
obejmie więc dodatkowo np. uczestnika wstępnych konsultacji rynkowych, przedsiębiorcę
niezaproszonego do negocjacji w postępowaniu o udzielenie zamówienia w trybie negocjacji
bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki, czy byłego uczestnika postępowania o
udzielenie zamówienia kwestionującego dopuszczalność zmian umowy w sprawie
zamówienia publicznego zawartej z innym wykonawcą. (Uzasadnienie do rządowego
projektu ustawy
– Prawo zamówień publicznych, Sejm VIII kadencji, druk Nr 3624).
Dlatego też pomimo braku zaproszenia do negocjacji Odwołującego, okoliczność ta
nie stanowi negatywnej przesłanki o charakterze formalnym, uniemożliwiającej takiemu
wykonawcy wniesienie odwołania. Wobec powyższego wniosek o odrzucenie odwołania
został przez Izbę oddalony.
W drugiej kolejności Izba stwierdziła, że Odwołującemu przysługiwało prawo do
skorzystania ze środka ochrony prawnej, gdyż wypełniono materialnoprawną przesłankę
interesu w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, kwalifikowaną
możliwością poniesienia szkody, będącej konsekwencją zaskarżonej w odwołaniu czynności.
Izba nie podzieliła argumentacji Zamawiającego co do braku wykazania interesu
Odwołującego do wniesienia odwołania. Zamawiający podnosił, że podmiotem
nieuprawnionym do wniesienia odwołania będzie podmiot nieposiadający na danym etapie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego statusu określonego w art. 505 ust. 1 i 2
Pzp.
W ocenie Zamawiającego, mamy do czynienia z brakiem legitymacji czynnej
wnoszącego odwołanie.
Izba wskazuje, że wbrew twierdzeniom Zamawiającego, ewentualny brak interesu,
nie stanowi podstawy odrzucenia odwołania, o której mowa w art. 528 pkt 2 ustawy Pzp, ale
stanowi podstawę do oddalenia odwołania. Jak słusznie wskazano w wyroku o sygn. akt KIO
21/18
przesłanka dotycząca interesu w uzyskaniu zamówienia ma charakter
materialnoprawny i podlega badaniu na rozprawie. Jej spełnienie stanowi podstawę do
dalszej, merytorycznej oceny zarzutów. Ewentualne zaprzeczenie naruszenia interesu
wykonawcy w uzyskaniu danego zamówienia może prowadzić do oddalenia odwołania, a nie
jego odrzucenia bez merytorycznego rozpoznania zarzutów. Zatem ewentualny brak interesu
nie może być podstawą odrzucenia odwołania.
Po drugie, w przedmiotowej sprawie Z
amawiający wywodzi brak interesu po stronie
O
dwołującego z faktu niezaproszenia go do negocjacji. W ocenie Izby przeprowadzenia
postępowania o udzielenie zamówienia w trybie z wolnej ręki pozbawia Odwołującego
możliwości uzyskania zamówienia, co oznacza, że ma on interes i poniesie szkodę, jeżeli
tego zamówienia nie uzyska. W konsekwencji Izba stwierdziła, że po stronie Odwołującego
spełnione zostały przesłanki, o których mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp.
Dalej,
Izba, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w
szczególności zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu, doszła do przekonania, iż w
niniejszym postępowaniu nie doszło do naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy,
które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia, a tym samym, na podstawie art. 554 ust. 1 ustawy Pzp, rozpoznawane
odwołanie zasługiwało na oddalenie.
Odwołujący podnosił, że Zamawiający wszczął postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie z wolnej ręki, w sytuacji gdy: a) wskazana przez
Zamawiającego przyczyna leżała po stronie Zamawiającego oraz mógł on ją przewidzieć; b)
umowa została zawarta na okres od 6 do 12 miesięcy, a więc znacznie przekraczający czas
potrzebny do przeprowadzenia postępowania w trybie konkurencyjnym; c) nie istniała
konieczność natychmiastowego wykonania zamówienia i Zamawiający miał możliwość
udzielenia zamówienia w trybie konkurencyjnym.
Zgodnie z art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp
Zamawiający może udzielić zamówienia z
wolnej ręki, jeżeli zachodzi co najmniej jedna z następujących okoliczności ze względu na
wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie
mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można
zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia.
Katalog przesłanek zawartych w tym przepisie tworzą zatem: wyjątkowość sytuacji,
brak wpływu zamawiającego na jej zaistnienie (sytuacja nie wynikająca z przyczyn leżących
po stronie zamawiającego), niemożność przewidzenia tej sytuacji przez zamawiającego,
konieczność natychmiastowego wykonania zamówienia oraz brak możliwości zachowania
terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia. Przesłanki te muszą być
spełnione łącznie, co oznacza, że brak ziszczenia choćby jednej z nich wyłącza możliwość
udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki.
Odnosząc się kolejno do wymienionych przesłanek stwierdzić należy, że w
okolicznościach sprawy zaistniała sytuacja o wyjątkowym charakterze. Izba zważyła, że
Zamawiający znalazł się w sytuacji wyjątkowej, gdyż Odwołujący wypowiedział umowę ze
skutkiem na dzień 12 czerwca 2022 r. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało przez
złożone w dniu 25 maja 2022 r. (doręczone w dniu 27 maja 2022 r.), tym samym Odwołujący
oznajmił Zamawiającemu, że w 16-tym dniu kalendarzowym (a w 10-tym dniu roboczym) od
złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy zaprzestaje świadczenia usługi żywienia
pacjentów szpitala. Wymaga podkreślenia, że przedmiotem zamówienia jest usługa żywienia
pacjentów szpitala onkologicznego. Jest to usługa newralgiczna, szczególnego rodzaju,
gdzie
niemożliwa jest jakakolwiek przerwa w świadczeniu tejże usługi. Co istotne,
Zamawiający wskazał, że w opinii specjalistów dietetyków i lekarzy żywienie jest elementem
procesu
terapeutycznego pacjentów. Izba uznała również za przekonujące twierdzenia
Zamawiającego, że w poczuciu odpowiedzialności za zdrowie przebywających w szpitalu
pacjentów oraz w związku z koniecznością zapewnienia podstawowych potrzeb pacjentów,
jakim jest i
ch żywienie w trakcie hospitalizacji, znalazł się w wyjątkowej sytuacji. Ponadto,
skład orzekający uznał za wiarygodne wyjaśnienia pełnomocników Zamawiającego składane
na rozprawie, że podmioty, do których zostało wysłane zapytanie cenowe po wypowiedzeniu
umowy przez Odwołującego, nie mają doświadczenia w świadczeniu usług o tożsamym
charakterze
, a Odwołujący w zasadzie w całości obsługuje obszar, na którym znajduje się
siedziba Zamawiającego.
Po drugie,
w ocenie składu orzekającego, przyczyny tego stanu rzeczy nie leżały po
stronie Z
amawiającego. Wskazać należy, że zgodnie z umową zawartą z Odwołującym w
dniu 12 października 2021 r. przewidziano zmiany ceny przedmiotu umowy w przypadku
zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r., poz. 2207, t.j. ze, zm.), jeżeli zmiana
ta będzie miała wpływ na koszty wykonania zamówienia przez zleceniobiorcę. Niemniej w
takim
przypadku
zleceniobiorca
zobowiązał się do pisemnego poinformowania
zleceniodawcy o proponowanej zmianie ceny, z uzasadnieniem przyczyn i zakresu zmiany
oraz zgodził się, że podwyższona cena będzie mogła obowiązywać od następnego miesiąca,
po uzyskaniu pisemnej akceptacji Zleceniodawcy.
Zamawiający wyjaśnił w piśmie z dnia 25 stycznia 2022 r., że metodologia wyliczenia
zastosowana przez Odwołującego w piśmie z dnia 6 grudnia 2021 r. oraz wysokość
proponowa
nej zmiany wynagrodzenia nie może zostać zaakceptowana, bowiem wyjaśnienia
nie uzasadniają zakresu i wysokości proponowanych przez wykonawcę zmian
wynagrodzenia.
Jednocześnie wezwał wykonawcę do szczegółowego uzasadnienia
zaproponowanej zmiany do umowy
, które będą ponownie rozpatrywane w trybie przepisów
umowy.
Odwołujący odpowiedział na powyższe pismo dopiero 2 marca 2022 r., jakkolwiek
nie odniósł się merytorycznie do wezwania sformułowanego przez Zamawiającego i nie
przedstawił szczegółowego uzasadnienia zaproponowanej zmiany. Odwołujący zwrócił się z
wnioskiem o ponowne spotkanie negocjacyjne oraz zawarcie dodatkowego aneksu
związanego z koniecznością dostarczania posiłków w naczyniach jednorazowych z uwagi na
możliwość serwowania posiłków pacjentom zakażonym wirusem Sars-CoV-2. Zamawiający
wyraził zgodę na aneks, który został zawarty w dniu 17 marca 2022 r. Zatem, Zamawiający
na pismo otrzymane od
Odwołującego 8 marca 2022 r. odpowiedział 17 marca 2022 r. W
tym samym dniu Zamawiający wyraził pisemnie gotowość do kolejnego spotkania.
Następnie, w dniu 22 kwietnia 2022 r., Zamawiający otrzymał pismo z kolejnym
wnioskiem o zmianę umowy. Tym razem z uwagi na radykalną zmianę cen produktów
spożywczych oraz paliwa i tym samym wszystkich towarów i usług, z których korzysta
Wykonawca przy realizacji usługi. Wykonawca nie odniósł się natomiast do tematyki
dotyczącej zmiany wynagrodzenia w związku ze zmianą stawki minimalnego wynagrodzenia,
wnioskował za to o wyznaczenie spotkania w najszybszym możliwym terminie do dnia 12
maja 2022 r.
Zamawiający pismem z dnia 27 kwietnia 2022 r. wyraził gotowość spotkania,
które odbyło się 9 maja 2022 r.
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności oraz materiał dowodowy zgromadzony w
sprawie skład orzekający doszedł do przekonania, że Zamawiający nie odmawiał zmiany
wysokości wynagrodzenia wykonawcy, a jedynie domagał się rzetelnego uzasadnienia
wysokości żądanej przez wykonawcę nowej stawki w związku ze zmianą minimalnego
wynagrodzenia. Zamawiający nie odmawiał też prośbom dotyczącym spotkań i negocjacji.
Na każdą prośbę odpowiadał niezwłocznie. Nie można tym samym czynić zarzutu
Zamawiającemu, że przyczyna, jaką było wypowiedzenie umowy przez wykonawcę, leżała
po stronie Zamawiającego. Niezasadnie więc wskazuje Odwołujący, że to Zamawiający jest
podmiotem odpowiedzialnym za zaistniałą sytuację.
Izba nie podzieliła również argumentacji Odwołującego w zakresie terminu
obowiązywania umowy. Zamawiający wyjaśnił, że wskazując potencjalny termin realizacji
zamówienia 6-12 miesięcy uznał, że krótszy termin realizacji zamówienia np. trzymiesięczny
mógłby zostać uznany za nierealny z punktu widzenia przyszłego, potencjalnego
w
ykonawcy. Zachodziła również obawa, że zaproponowanie w zapytaniu o cenę krótszego
czasu realizacji zamówienia spowoduje zignorowanie zapytań Zamawiającego oraz brak
odpowiedzi ze strony potencjalnych wykonawców. Rację należy przyznać Zamawiającemu,
że w tym konkretnym przypadku, biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, charakter
zamówienia, dobro pacjentów, nie mógł sobie pozwolić na powtórzenie procedury wyłonienia
wykonawcy zaproszonego do negocjacji, z uwagi na presję upływającego czasu do dnia, w
którym Odwołujący (zgodnie z oświadczeniem o wypowiedzeniu) odstąpiłby od świadczenia
usługi żywienia pacjentów.
Powyższe obawy znalazły potwierdzenie w toku negocjacji z zaproszonym
w
ykonawcą H. W. Spółka Jawna, który nie zgodził się z propozycją złożoną przez
Zamawiającego - zawarcia umowy na najkrótszy sugerowany termin – 6 miesięcy.
Ostatecznie, w toku negocjacji, strony zgodziły się zawrzeć umowę na 8 miesięcy. Izba
dostrzega, że 8 miesięcy przekracza czas jaki był wskazywany przez Odwołującego na
przeprowadzenie postępowania w trybie konkurencyjnym, zgodnie z danymi podawanymi w
Sprawozdaniach Prezesa UZP za lata 2018, 2019 i 2020 r. Niemniej uwzględniając wagę
przedmiotu zamówienia, zachowanie Odwołującego oraz realia rynkowe, gdzie po pierwsze
na wysłane zapytania ofertowe odpowiedzi udzieliło tylko dwóch wykonawców, po drugie
wykonawca H. W.
Spółka Jawna nie zgodził się nawet na 6-miesięczny okres wykonywania
umowy, a po trzecie
zgodnie z oświadczeniem Zamawiającego (czemu Odwołujący nie
zaprzeczył) Odwołujący był jedynym podmiotem na obszarze, w którym funkcjonuje
Zamawiający, który świadczył usługi, tak specjalistyczne, będące przedmiotem zamówienia,
nie sposób twierdzić, że doszło do naruszenia art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.
Iz
ba wskazuje, że kwalifikacji prawnej zawsze trzeba dokonać w konkretnym stanie
faktycznym
z wszechstronnym rozważeniem okoliczności sprawy. Okolicznościami mającymi
znaczenie dla ewentualnego stwierdzenia naruszenia z art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp,
są
wszelkie powyższe czynniki, w tym zakres zamówienia, jaki zamawiający ustalił dla
postępowania z wolnej ręki. W przypadku świadczenia usług żywieniowych dla pacjentów
onkologicznych,
świadczenie to winno być nieprzerwane ze względu na zagrożenie zdrowia i
życia.
W przedmiotowej sprawie Izba stwierdz
iła również, iż wymagane było
natychmiastowe wykonania zamówienia. Jak wskazano powyżej umowa została
wypowiedziana przez Odwołującego, a Zamawiający miał jedynie 16 dni kalendarzowych na
przeprowadzenie nowej procedury.
Usługa żywienia pacjentów onkologicznych jest to
usługa, która powinna być świadczona w sposób ciągły i niezakłócony. Konsekwencje
wystąpienia przerwy w świadczeniu tej usługi powodowałyby wystąpienie zagrożenia życia i
zdrowia
i dotknęłyby nie tyle samego Zamawiającego, ale przede wszystkim pacjentów, za
których bezpieczeństwo odpowiada Zamawiający. Niewątpliwie natychmiastowe wykonanie
zamówienia leżało w interesie publicznym, gdyż wiązało się z wystąpieniem zagrożenia życia
i zdrowia
pacjentów.
Reasumując, Izba uznała, że Zamawiający nie naruszył art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy
Pzp, a tym samym nie doszło na naruszenia pozostałych przepisów wskazanych w
odwołaniu.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku na podstawie
art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 30 grudnia 2020 r.
w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
(Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: ……………………………………….
……………………………………….
……………………………………….
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę Catermed Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Catermed
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi tytułem
wpisu
od odwołania,
2.2.
zasądza od wykonawcy Catermed Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Łodzi na rzecz zamawiającego Białostockiego Centrum Onkologii
im. Marii
Skłodowskiej-Curie w Białymstoku kwotę 68 zł 00 gr (słownie:
sześćdziesiąt osiem złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów strony
poniesionych w związku z opłatami skarbowymi.
Stosownie do art. 579 i art. 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………………….
……………………………………….
……………………………………….
Sygn. akt KIO 1693/22
U z a s a d n i e n i e
Białostockie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Białymstoku, dalej
„Zamawiający”, ogłosiło w trybie z wolnej ręki wybór wykonawcy w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego pn. Usługa sporządzania i dostawy całodziennych
posiłków szpitalnych oraz odbioru odpadów pokonsumpcyjnych. Postępowanie prowadzono
na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.)
, dalej „ustawa Pzp”. Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 15 czerwca 2022 r.
pod numerem 2022/S 114-322110.
W dniu 24 czerwca 2022 r. wykonawca
Catermed Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi, dalej „Odwołujący”, wniósł odwołanie, zarzucając
Zamawiającemu naruszenie art. 214 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 359 pkt 1 w zw. z art. 16 pkt 1
Pzp przez wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie z wolnej
ręki, w sytuacji gdy: a) wskazana przez Zamawiającego przyczyna leżała po stronie
Zamawiającego oraz mógł on ją przewidzieć; b) umowa została zawarta na okres od 6 do 12
miesięcy, a więc znacznie przekraczający czas potrzebny do przeprowadzenia postępowania
w trybie konkurencyjnym;
c) nie istniała konieczność natychmiastowego wykonania
zamówienia i Zamawiający miał możliwość udzielenia zamówienia w trybie konkurencyjnym.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i unieważnienie umowy
zawartej w dniu 9 czerwca 2022 r.
w trybie z wolnej ręki z wykonawcą H. W.Spółka Jawna w
zakresie zobowiązań niewykonanych i nałożenie kary finansowej; ewentualnie o orzeczenie
o skróceniu okresu obowiązywania umowy zawartej w dniu 9 czerwca 2022 r. w trybie z
wolnej ręki z wykonawcą H. W.Spółka Jawna.
Do postępowania odwoławczego w ustawowym terminie nie przystąpił żaden
wykonawca.
Zamawiający pismem z dnia 8 lipca 2022 r. złożył odpowiedź na odwołanie, wnosząc
o jego odrzucenie, ewentualnie
oddalenie odwołania w całości.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż
odwołanie zasługuje na oddalenie.
Izba
dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania,
w szczególności z: protokołu postępowania o udzielenie zamówienia, ogłoszenia
o
udzieleniu
zamówieniu, korespondencji prowadzonej między Odwołującym a
Zamawiającym. Izba wzięła również pod uwagę stanowiska wyrażone w odwołaniu,
odpowiedzi na odwołanie, a także oświadczenia i stanowiska stron wyrażone ustnie do
protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 14 lipca 2022 r.
Uwzględniając powyższe, Izba ustaliła, co następuje.
Przedmiotem zamówienia jest usługa sporządzania i dostawy całodziennych posiłków
szpitalnych oraz odbioru odpadów pokonsumpcyjnych.
Zamawiający zawarł 12 października 2021 r. umowę nr 71.R.DZP.261.7.2021 z
Odwołującym w wyniku prowadzonego postępowania, gdzie przedmiotem zamówienia była
us
ługa sporządzania i dostawy całodziennych posiłków szpitalnych oraz odbioru odpadów
pokonsumpcyjnych
. Zgodnie z §4 ust. 2 lit. b) umowy w trakcie obowiązywania umowy strony
dopuszczają zmiany cen w przypadku zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo wysokości minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów
ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020
r., poz. 2207, t.j. ze zm.), jeżeli zmiana ta będzie miała wpływ na koszty wykonania
zamówienia przez Zleceniobiorcę. Stosownie do §4 ust. 3 umowy Zleceniobiorca, w
przypadkach określonych w ust. 2 pkt b), c) i d), zobowiązuje się do pisemnego
poinformowania Zleceniodawcy o proponowanej zmianie ceny, z uzasadnieniem przyczyn i
zakresu zmiany. Podwyższona cena będzie mogła obowiązywać od następnego miesiąca,
po uzyskaniu pisemnej akceptacji Zleceniodawcy.
Stosownie do §13 umowy Strony
przewidują
możliwość
wcześniejszego
rozwiązania
umowy
z
zachowaniem
trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.
W dniu 10 grudnia
2021 r. do Zamawiającego wpłynęło pismo Odwołującego z 6
grudnia 2021 r. pn. Informacja o zmianie wynagrodzenia Wykon
awcy w związku ze zmianą
wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki
godzinowej w 2022 r
. Wykonawca poinformował Zamawiającego o nowej sytuacji prawnej w
zakresie stawek minimalnego wynagrodzenia. Wykonawca podał, że w związku z nową
stawką wynagrodzenia miesięczne koszty wykonania zamówienia wzrastają o kwotę 2265,35
zł netto (2446,58 brutto), co przekłada się na zwiększenie stawki osobodnia o 0,66 zł netto
(0,71 zł brutto). Wskazana nowa stawka osobodnia została „rozpisana” na poszczególne
pozycje asortymentowe: śniadanie, obiad i kolację. Jednocześnie wykonawca przedstawił
informację o zmianie minimalnego wynagrodzenia dla 9 stanowisk pracy w zestawieniu
porównawczym 2021 do 2022 r. W Załączniku nr 2 do pisma, przedstawił kalkulację
wyliczenia stawki osobodnia w oparciu o uśrednioną ilość osobodni w zakresie obejmującym
miesiące poprzedzające zawarcie z wykonawcą umowy tj. od października 2020 r. do
września 2021 r. i wskazał średnią ilość osobodni wynoszącą 3433.
W dniu 25 stycznia
2022 r. Zamawiający przesłał do wykonawcy odpowiedź
podnosząc, że przedstawione wyjaśnienia nie uzasadniają zakresu i wysokości
proponowanych przez Wykonawcę zmian wynagrodzenia, a także nie uzasadniają
podniesienia ceny stawki.
Jednocześnie Zamawiający wezwał do szczegółowego
uzasadnienia zaproponowanej zmiany do umowy
. Zamawiający zadeklarował też ponowne
rozpatrzenie wniosku w trybie przepisów umowy.
Okolicznością bezoporną było, że w dniu 14 lutego 2022 r. odbyło się spotkanie
przedstawicieli stron,
tematem rozmów prowadzonych przez strony, były przede wszystkim,
zgodnie z oświadczeniem Zamawiającego, problemy związane z obniżonym poziomem
jakości przygotowywanych przez wykonawcę posiłków i coraz liczniejszymi skargami
pacjent
ów.
W dniu 8 marca
2022 r. Zamawiający otrzymał od Odwołującego pismo z dnia 2
marca 2022 r.
, w którym wykonawca podnosił, że tematyka jakości poruszana na rozmowach
z 14 lutego
2022 r. jest zagadnieniem odrębnym od tematu zmiany wynagrodzenia.
Odwołujący zwrócił się z wnioskiem o ponowne spotkanie negocjacyjne oraz zawarcie
dodatkowego aneksu związanego z koniecznością dostarczania posiłków w naczyniach
jednorazowych z uwagi na możliwość serwowania posiłków pacjentom zakażonym wirusem
Sars-CoV-2.
Zamawia
jący wyraził zgodę na aneks i takowy został zawarty 17 marca 2022 r. W tym
samym dniu
Zamawiający wyraził pisemnie gotowość do kolejnego spotkania, podtrzymując
swoje pierwotne stanowisko w sprawie (tj. przedstawienia szczegółowego uzasadnienia
zaproponowanej zmiany wynagrodzenia, zgodnie z pismem z 25 stycznia 2022 r.).
Dodatkowo Zamawiający poinformował, że zawsze jest gotowy rozmawiać o jakości i
sposobie wykonania usługi żywienia pacjentów.
W dniu 22 kwietnia
2022 r. Zamawiający otrzymał pismo z kolejnym wnioskiem o
zmianę umowy. Odwołujący domagał się waloryzacji wynagrodzenia z uwagi na radykalną
zmianę cen produktów spożywczych oraz paliwa i tym samym wszystkich towarów i usług, z
których korzysta Wykonawca przy realizacji usługi. Wykonawca przedstawił sytuację na
rynku żywnościowym, wskazując na poziom zmiany cen skupu podstawowych produktów
rolnych na przestrzeni styczeń 2021 – styczeń 2022 wynoszący według informacji GUS
28,5%. Wykonawca przytacza
ł również dane dotyczące wzrostu ceny paliwa (styczeń 2021 –
styczeń 2022 o 22%, w dacie pisma o 45%). Równocześnie zwrócił się o wyznaczenie
spotkania w najszybszym możliwym terminie, do dnia 12 maja 2022 r. oraz poinformował, że
tak w przypadku nieuwzględnienia wniosku Wykonawców, jak i w przypadku braku informacji
ze strony Zamawiającego – Wykonawcy zmuszeni będą wypowiedzieć Umowę z ważnej
przyczyny na podstawie art. 746 § 2 zd. 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 750 Kodeksu
cywilnego.
Pismem z 27 kwietnia 2022 r.
Zamawiający poinformował o gotowości do spotkania i
zapropo
nował termin spotkania na 10 maja 2022 r. o dowolnej pasującej wnioskującemu
godzinie. Spotkanie odbyło się ostatecznie w dniu 9 maja 2022 r. w siedzibie
Zamawiającego.
W dniu 27 maja 2022 r.
Odwołujący złożył Zamawiającemu oświadczenie o
wypowiedzeniu u
mowy z ważnych powodów ze skutkiem na dzień 12 czerwca 2022 r. na
podstawie art. 746 § 2 zd. 1 w zw. z art. 750 Kc w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp.
W dniu 3 czerwca 2022 r.
Zamawiający skierował zapytanie cenowe w przedmiocie
zamówienia do trzech wykonawców (PSS Społem w Białymstoku, H. W. Sp.j oraz
PRUSZYNKA Gastronomia P. P.
). Zamawiający w treści e-maila poinformował potencjalnych
w
ykonawców, że celem wysłania zapytania o cenę jest wyłonienia wykonawcy, który
zostanie zaproszony do negocjacji w trybie postępowania z wolnej ręki, w sprawie zawarcia
umowy na usługę sporządzania i dostawy całodziennych posiłków szpitalnych oraz odbioru
odpadów pokonsumpcyjnych. W zapytaniu cenowym określono wstępne założenia
dotyczące zamówienia, w tym przewidywany termin realizacji zamówienia 6-12 miesięcy.
Odpowiedzi udzieliło dwóch wykonawców, tj. H. W. Spółka Jawna, wskazując 45,00 zł
brutto jako dzienn
ą stawkę żywieniową jednego pacjenta oraz PRUSZYNKA Gastronomia P.
P.
podając 45,20 zł brutto jako dzienną stawkę żywieniową jednego pacjenta. Zaproszenie do
negocjacji
zostało wysłane do H. W. Spółka Jawna w dniu 6 czerwca 2022 r. W pkt 3
zaproszenia do neg
ocjacji Zamawiający wskazał, że przedmiotem zamówienia jest usługa
sporządzania i dostawy całodziennych posiłków szpitalnych oraz odbioru odpadów
pokonsumpcyjnych oraz wskazał, że przewidywany termin wykonania zamówienia wynosi 6-
12 miesięcy od daty zawarcia umowy. Jednocześnie Zamawiający umieszczając w nawiasie,
obok terminu wykonania zamówienia 6-12 miesięcy, zapisek „do negocjacji” wskazał, że
ostateczny czas realizacji umowy będzie stanowił przedmiot negocjacji.
W wyniku przeprowadzonych w dniu 8 czerwca 2022 r. negocjacji z wykonawc
ą H. W.
Spółka Jawna, ustalono termin obowiązywania umowy na 8 miesięcy. Wykonawca w trakcie
negocjacji zaznaczył, że krótszy termin realizacji umowy byłby nieopłacalny ekonomicznie,
biorąc pod uwagę zaoferowaną wysokość stawki żywieniowej oraz wysiłek organizacyjny
(podjęcie dodatkowych działań logistycznych, zaangażowanie dodatkowych mocy
produkcyjnych), stosownie do pkt 7.5 p
rotokołu negocjacji.
W dniu 9 czerwca 2022 r. Zamawiający zawarł umowę z wykonawcą H. W. Spółka
Jawna.
Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej w dniu 15 czerwca 2021 r. pod numerem 2022/S 114-322110 (przekazane
do publikacji 10 czerwca 2022 r.). W pkt IV.1.1 ogłoszenia o udzieleniu zamówienia
Zamawiający wskazał: Ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn
leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest
natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych dla
innych
trybów udzielenia zamówienia. Dotychczasowy Wykonawca usługi Catermed Sp. z
o.o. w dniu 27.05.2022 r. (data wpływu pisma do BCO) złożył oświadczenie o wypowiedzeniu
umowy nr 71.R.DZP.261.7.2021 z dnia 12.10.2021 r., na podstawie której świadczył usługę
spo
rządzania i dostawy całodziennych posiłków szpitalnych oraz odbioru odpadów
pokonsumpcyjnych na rzecz zamawiającego. Zgodnie z oświadczeniem wykonawcy
wypowiedzenie ma nastąpić ze skutkiem na dzień 12.06.2022 r. Zamawiający nie mógł
przewidzieć wypowiedzenia umowy ze strony wykonawcy. Powyższa, wyjątkowa sytuacja
nie wynikała z przyczyn leżących po stronie zamawiającego. Jednocześnie usługa żywienia
pacjentów
szpitala
wymaga
zachowania
ciągłości,
co
oznacza
konieczność
natychmiastowego udzielenia zamówienia wykonawcy w celu kontynuacji usługi po terminie
12.06.2022 r. Jednocześnie możliwość zastosowania innych trybów udzielenia zamówienia
jest wykluczona, z uwagi na konieczność zachowania ustawowych terminów przewidzianych
dla innych trybów udzielenia zamówienia. Tym samym zamawiający zastosował tryb
udzielenia zamówienia określony w zdaniu pierwszym.
Uwzględniając powyższe, Izba zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że nie zaszła żadna z przesłanek, o których
stanowi art. 528 ustawy Pz
p, skutkujących odrzuceniem odwołania. Odnosząc się do
wniosku
Zamawiającego o odrzucenie odwołania w oparciu o art. 528 pkt 2 ustawy Pzp,
skład orzekający postanowił oddalić przedmiotowy wniosek. Izba stwierdziła, że nie
zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi art. 528 pkt 2 ustawy Pzp.
Zamawiający wskazywał, że udzielił zamówienia w trybie z wolnej ręki, kierując
zaproszenie do negocjacji do wykonawcy H. W.
Spółka Jawna. W niniejszym postępowaniu,
w ocenie Zamawiającego, Odwołujący nie miał statusu wykonawcy w postępowaniu
prowadzonym w trybie z wolnej ręki, wobec czego nie przysługują mu uprawnienia w
zakresie możliwości wniesienia środków ochrony prawnej.
Zgodnie
z art. 528 pkt 2 ustawy Pzp Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że
odwołanie zostało wniesione przez podmiot nieuprawniony. Krąg podmiotów uprawnionych
do wniesienia odwołania został określony w art. 505 ustawy Pzp, który stanowi, że środki
ochrony
prawnej przysługują: wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi, a
także organizacjom wpisanym na listę, o której mowa w art. 469 pkt 15 ustawy Pzp, oraz
Rzecznikowi Małych i Średnich Przedsiębiorców - okoliczność bezsporna - odwołanie nie
dot
yczy ogłoszenia wszczynającego postępowanie o udzielenie zamówienia lub ogłoszenia o
konkursie oraz dokumentów zamówienia.
Biorąc pod uwagę tak zakreślony krąg podmiotów, w odniesieniu do Odwołującego,
Izba uznała, że należy on do jednej z wyżej wymienionych kategorii. Niewątpliwie jest
wykonawcą w rozumieniu art. 7 pkt 30 ustawy Pzp, zgodnie z którym przez wykonawcę
należy rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą
osobowości prawnej, która oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych lub obiektu
budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług lub ubiega się o udzielenie
zamówienia, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego.
Odwołujący – osoba prawna, która oferuje na rynku świadczenie usług – jest wykonawcą w
rozumieniu art. 7 pkt 30 ustawy Pzp.
Wbrew twierdzeniom
Zamawiającego, okoliczność, że Odwołujący nie został
zaproszony do negocjacji,
nie przesądza automatycznie o utracie przez niego statusu
wykonawcy.
W ocenie składu orzekającego brak jest podstaw do przyjęcia, iż podmiot
będący osobą prawną, który oferuje na rynku świadczenie usług, w sytuacji niezaproszenia
go do negocjacji prowadzonych w postępowaniu z wolnej ręki, przestaje być wykonawcą
mogącym składać środki ochrony prawnej. Podkreślić należy, że definicja ta nie ogranicza
kręgu podmiotów, którym można przypisać status wykonawcy, wyłącznie do tych, którzy w
postępowaniu niekonkurencyjnym zostali zaproszeni do negocjacji.
Izba zwraca uwagę, że definicja wykonawcy wskazana w art. 7 pkt 30 ustawy Pzp jest
odpowiednikiem definicji zawartej w art. 2 pkt 10 dyrektywie 2014/24/UE
, gdzie wskazano, że
wykonawca oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, podmiot publiczny lub grupę takich
osób lub podmiotów, w tym tymczasowe stowarzyszenie przedsiębiorstw, które oferują na
rynku wykonanie robót budowlanych lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub
świadczenie usług. Powyższe koresponduje z motywem 14 preambuły ww. dyrektywy, który
stanowi, że Należy wyjaśnić, że pojęcie "wykonawców" powinno być interpretowane szeroko,
tak aby obejmowało wszelkie osoby lub podmioty, które oferują wykonanie robót
budowlanych, dostawę produktów lub świadczenie usług na rynku, niezależnie od formy
prawnej, którą te osoby lub podmioty wybrały do celów prowadzenia działalności. W związku
z tym firmy, oddziały, jednostki zależne, spółki cywilne, spółdzielnie, spółki akcyjne,
uniwersytety - publiczne czy prywatne -
oraz formy podmiotów inne niż osoby fizyczne
powinny wszystkie być objęte zakresem pojęcia wykonawca", bez względu na to, czy są one
"osobami prawnymi" w jakichkolwiek okolicznościach.
Powyższe potwierdza również uzasadnienie projektu do ustawy, gdzie wskazano, że
Dotychczas wykonawcą była wyłącznie osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia
publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego. Obecnie
rozszerzono ją, na wzór europejski, o osobę fizyczną, osobę prawna, albo jednostkę
organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która oferuje na rynku wykonanie robót
budowlanych lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług. Definicja
obejmie więc dodatkowo np. uczestnika wstępnych konsultacji rynkowych, przedsiębiorcę
niezaproszonego do negocjacji w postępowaniu o udzielenie zamówienia w trybie negocjacji
bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki, czy byłego uczestnika postępowania o
udzielenie zamówienia kwestionującego dopuszczalność zmian umowy w sprawie
zamówienia publicznego zawartej z innym wykonawcą. (Uzasadnienie do rządowego
projektu ustawy
– Prawo zamówień publicznych, Sejm VIII kadencji, druk Nr 3624).
Dlatego też pomimo braku zaproszenia do negocjacji Odwołującego, okoliczność ta
nie stanowi negatywnej przesłanki o charakterze formalnym, uniemożliwiającej takiemu
wykonawcy wniesienie odwołania. Wobec powyższego wniosek o odrzucenie odwołania
został przez Izbę oddalony.
W drugiej kolejności Izba stwierdziła, że Odwołującemu przysługiwało prawo do
skorzystania ze środka ochrony prawnej, gdyż wypełniono materialnoprawną przesłankę
interesu w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, kwalifikowaną
możliwością poniesienia szkody, będącej konsekwencją zaskarżonej w odwołaniu czynności.
Izba nie podzieliła argumentacji Zamawiającego co do braku wykazania interesu
Odwołującego do wniesienia odwołania. Zamawiający podnosił, że podmiotem
nieuprawnionym do wniesienia odwołania będzie podmiot nieposiadający na danym etapie
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego statusu określonego w art. 505 ust. 1 i 2
Pzp.
W ocenie Zamawiającego, mamy do czynienia z brakiem legitymacji czynnej
wnoszącego odwołanie.
Izba wskazuje, że wbrew twierdzeniom Zamawiającego, ewentualny brak interesu,
nie stanowi podstawy odrzucenia odwołania, o której mowa w art. 528 pkt 2 ustawy Pzp, ale
stanowi podstawę do oddalenia odwołania. Jak słusznie wskazano w wyroku o sygn. akt KIO
21/18
przesłanka dotycząca interesu w uzyskaniu zamówienia ma charakter
materialnoprawny i podlega badaniu na rozprawie. Jej spełnienie stanowi podstawę do
dalszej, merytorycznej oceny zarzutów. Ewentualne zaprzeczenie naruszenia interesu
wykonawcy w uzyskaniu danego zamówienia może prowadzić do oddalenia odwołania, a nie
jego odrzucenia bez merytorycznego rozpoznania zarzutów. Zatem ewentualny brak interesu
nie może być podstawą odrzucenia odwołania.
Po drugie, w przedmiotowej sprawie Z
amawiający wywodzi brak interesu po stronie
O
dwołującego z faktu niezaproszenia go do negocjacji. W ocenie Izby przeprowadzenia
postępowania o udzielenie zamówienia w trybie z wolnej ręki pozbawia Odwołującego
możliwości uzyskania zamówienia, co oznacza, że ma on interes i poniesie szkodę, jeżeli
tego zamówienia nie uzyska. W konsekwencji Izba stwierdziła, że po stronie Odwołującego
spełnione zostały przesłanki, o których mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp.
Dalej,
Izba, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w
szczególności zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu, doszła do przekonania, iż w
niniejszym postępowaniu nie doszło do naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy,
które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia, a tym samym, na podstawie art. 554 ust. 1 ustawy Pzp, rozpoznawane
odwołanie zasługiwało na oddalenie.
Odwołujący podnosił, że Zamawiający wszczął postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie z wolnej ręki, w sytuacji gdy: a) wskazana przez
Zamawiającego przyczyna leżała po stronie Zamawiającego oraz mógł on ją przewidzieć; b)
umowa została zawarta na okres od 6 do 12 miesięcy, a więc znacznie przekraczający czas
potrzebny do przeprowadzenia postępowania w trybie konkurencyjnym; c) nie istniała
konieczność natychmiastowego wykonania zamówienia i Zamawiający miał możliwość
udzielenia zamówienia w trybie konkurencyjnym.
Zgodnie z art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp
Zamawiający może udzielić zamówienia z
wolnej ręki, jeżeli zachodzi co najmniej jedna z następujących okoliczności ze względu na
wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie
mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można
zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia.
Katalog przesłanek zawartych w tym przepisie tworzą zatem: wyjątkowość sytuacji,
brak wpływu zamawiającego na jej zaistnienie (sytuacja nie wynikająca z przyczyn leżących
po stronie zamawiającego), niemożność przewidzenia tej sytuacji przez zamawiającego,
konieczność natychmiastowego wykonania zamówienia oraz brak możliwości zachowania
terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia. Przesłanki te muszą być
spełnione łącznie, co oznacza, że brak ziszczenia choćby jednej z nich wyłącza możliwość
udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki.
Odnosząc się kolejno do wymienionych przesłanek stwierdzić należy, że w
okolicznościach sprawy zaistniała sytuacja o wyjątkowym charakterze. Izba zważyła, że
Zamawiający znalazł się w sytuacji wyjątkowej, gdyż Odwołujący wypowiedział umowę ze
skutkiem na dzień 12 czerwca 2022 r. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało przez
złożone w dniu 25 maja 2022 r. (doręczone w dniu 27 maja 2022 r.), tym samym Odwołujący
oznajmił Zamawiającemu, że w 16-tym dniu kalendarzowym (a w 10-tym dniu roboczym) od
złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy zaprzestaje świadczenia usługi żywienia
pacjentów szpitala. Wymaga podkreślenia, że przedmiotem zamówienia jest usługa żywienia
pacjentów szpitala onkologicznego. Jest to usługa newralgiczna, szczególnego rodzaju,
gdzie
niemożliwa jest jakakolwiek przerwa w świadczeniu tejże usługi. Co istotne,
Zamawiający wskazał, że w opinii specjalistów dietetyków i lekarzy żywienie jest elementem
procesu
terapeutycznego pacjentów. Izba uznała również za przekonujące twierdzenia
Zamawiającego, że w poczuciu odpowiedzialności za zdrowie przebywających w szpitalu
pacjentów oraz w związku z koniecznością zapewnienia podstawowych potrzeb pacjentów,
jakim jest i
ch żywienie w trakcie hospitalizacji, znalazł się w wyjątkowej sytuacji. Ponadto,
skład orzekający uznał za wiarygodne wyjaśnienia pełnomocników Zamawiającego składane
na rozprawie, że podmioty, do których zostało wysłane zapytanie cenowe po wypowiedzeniu
umowy przez Odwołującego, nie mają doświadczenia w świadczeniu usług o tożsamym
charakterze
, a Odwołujący w zasadzie w całości obsługuje obszar, na którym znajduje się
siedziba Zamawiającego.
Po drugie,
w ocenie składu orzekającego, przyczyny tego stanu rzeczy nie leżały po
stronie Z
amawiającego. Wskazać należy, że zgodnie z umową zawartą z Odwołującym w
dniu 12 października 2021 r. przewidziano zmiany ceny przedmiotu umowy w przypadku
zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r., poz. 2207, t.j. ze, zm.), jeżeli zmiana
ta będzie miała wpływ na koszty wykonania zamówienia przez zleceniobiorcę. Niemniej w
takim
przypadku
zleceniobiorca
zobowiązał się do pisemnego poinformowania
zleceniodawcy o proponowanej zmianie ceny, z uzasadnieniem przyczyn i zakresu zmiany
oraz zgodził się, że podwyższona cena będzie mogła obowiązywać od następnego miesiąca,
po uzyskaniu pisemnej akceptacji Zleceniodawcy.
Zamawiający wyjaśnił w piśmie z dnia 25 stycznia 2022 r., że metodologia wyliczenia
zastosowana przez Odwołującego w piśmie z dnia 6 grudnia 2021 r. oraz wysokość
proponowa
nej zmiany wynagrodzenia nie może zostać zaakceptowana, bowiem wyjaśnienia
nie uzasadniają zakresu i wysokości proponowanych przez wykonawcę zmian
wynagrodzenia.
Jednocześnie wezwał wykonawcę do szczegółowego uzasadnienia
zaproponowanej zmiany do umowy
, które będą ponownie rozpatrywane w trybie przepisów
umowy.
Odwołujący odpowiedział na powyższe pismo dopiero 2 marca 2022 r., jakkolwiek
nie odniósł się merytorycznie do wezwania sformułowanego przez Zamawiającego i nie
przedstawił szczegółowego uzasadnienia zaproponowanej zmiany. Odwołujący zwrócił się z
wnioskiem o ponowne spotkanie negocjacyjne oraz zawarcie dodatkowego aneksu
związanego z koniecznością dostarczania posiłków w naczyniach jednorazowych z uwagi na
możliwość serwowania posiłków pacjentom zakażonym wirusem Sars-CoV-2. Zamawiający
wyraził zgodę na aneks, który został zawarty w dniu 17 marca 2022 r. Zatem, Zamawiający
na pismo otrzymane od
Odwołującego 8 marca 2022 r. odpowiedział 17 marca 2022 r. W
tym samym dniu Zamawiający wyraził pisemnie gotowość do kolejnego spotkania.
Następnie, w dniu 22 kwietnia 2022 r., Zamawiający otrzymał pismo z kolejnym
wnioskiem o zmianę umowy. Tym razem z uwagi na radykalną zmianę cen produktów
spożywczych oraz paliwa i tym samym wszystkich towarów i usług, z których korzysta
Wykonawca przy realizacji usługi. Wykonawca nie odniósł się natomiast do tematyki
dotyczącej zmiany wynagrodzenia w związku ze zmianą stawki minimalnego wynagrodzenia,
wnioskował za to o wyznaczenie spotkania w najszybszym możliwym terminie do dnia 12
maja 2022 r.
Zamawiający pismem z dnia 27 kwietnia 2022 r. wyraził gotowość spotkania,
które odbyło się 9 maja 2022 r.
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności oraz materiał dowodowy zgromadzony w
sprawie skład orzekający doszedł do przekonania, że Zamawiający nie odmawiał zmiany
wysokości wynagrodzenia wykonawcy, a jedynie domagał się rzetelnego uzasadnienia
wysokości żądanej przez wykonawcę nowej stawki w związku ze zmianą minimalnego
wynagrodzenia. Zamawiający nie odmawiał też prośbom dotyczącym spotkań i negocjacji.
Na każdą prośbę odpowiadał niezwłocznie. Nie można tym samym czynić zarzutu
Zamawiającemu, że przyczyna, jaką było wypowiedzenie umowy przez wykonawcę, leżała
po stronie Zamawiającego. Niezasadnie więc wskazuje Odwołujący, że to Zamawiający jest
podmiotem odpowiedzialnym za zaistniałą sytuację.
Izba nie podzieliła również argumentacji Odwołującego w zakresie terminu
obowiązywania umowy. Zamawiający wyjaśnił, że wskazując potencjalny termin realizacji
zamówienia 6-12 miesięcy uznał, że krótszy termin realizacji zamówienia np. trzymiesięczny
mógłby zostać uznany za nierealny z punktu widzenia przyszłego, potencjalnego
w
ykonawcy. Zachodziła również obawa, że zaproponowanie w zapytaniu o cenę krótszego
czasu realizacji zamówienia spowoduje zignorowanie zapytań Zamawiającego oraz brak
odpowiedzi ze strony potencjalnych wykonawców. Rację należy przyznać Zamawiającemu,
że w tym konkretnym przypadku, biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, charakter
zamówienia, dobro pacjentów, nie mógł sobie pozwolić na powtórzenie procedury wyłonienia
wykonawcy zaproszonego do negocjacji, z uwagi na presję upływającego czasu do dnia, w
którym Odwołujący (zgodnie z oświadczeniem o wypowiedzeniu) odstąpiłby od świadczenia
usługi żywienia pacjentów.
Powyższe obawy znalazły potwierdzenie w toku negocjacji z zaproszonym
w
ykonawcą H. W. Spółka Jawna, który nie zgodził się z propozycją złożoną przez
Zamawiającego - zawarcia umowy na najkrótszy sugerowany termin – 6 miesięcy.
Ostatecznie, w toku negocjacji, strony zgodziły się zawrzeć umowę na 8 miesięcy. Izba
dostrzega, że 8 miesięcy przekracza czas jaki był wskazywany przez Odwołującego na
przeprowadzenie postępowania w trybie konkurencyjnym, zgodnie z danymi podawanymi w
Sprawozdaniach Prezesa UZP za lata 2018, 2019 i 2020 r. Niemniej uwzględniając wagę
przedmiotu zamówienia, zachowanie Odwołującego oraz realia rynkowe, gdzie po pierwsze
na wysłane zapytania ofertowe odpowiedzi udzieliło tylko dwóch wykonawców, po drugie
wykonawca H. W.
Spółka Jawna nie zgodził się nawet na 6-miesięczny okres wykonywania
umowy, a po trzecie
zgodnie z oświadczeniem Zamawiającego (czemu Odwołujący nie
zaprzeczył) Odwołujący był jedynym podmiotem na obszarze, w którym funkcjonuje
Zamawiający, który świadczył usługi, tak specjalistyczne, będące przedmiotem zamówienia,
nie sposób twierdzić, że doszło do naruszenia art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.
Iz
ba wskazuje, że kwalifikacji prawnej zawsze trzeba dokonać w konkretnym stanie
faktycznym
z wszechstronnym rozważeniem okoliczności sprawy. Okolicznościami mającymi
znaczenie dla ewentualnego stwierdzenia naruszenia z art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp,
są
wszelkie powyższe czynniki, w tym zakres zamówienia, jaki zamawiający ustalił dla
postępowania z wolnej ręki. W przypadku świadczenia usług żywieniowych dla pacjentów
onkologicznych,
świadczenie to winno być nieprzerwane ze względu na zagrożenie zdrowia i
życia.
W przedmiotowej sprawie Izba stwierdz
iła również, iż wymagane było
natychmiastowe wykonania zamówienia. Jak wskazano powyżej umowa została
wypowiedziana przez Odwołującego, a Zamawiający miał jedynie 16 dni kalendarzowych na
przeprowadzenie nowej procedury.
Usługa żywienia pacjentów onkologicznych jest to
usługa, która powinna być świadczona w sposób ciągły i niezakłócony. Konsekwencje
wystąpienia przerwy w świadczeniu tej usługi powodowałyby wystąpienie zagrożenia życia i
zdrowia
i dotknęłyby nie tyle samego Zamawiającego, ale przede wszystkim pacjentów, za
których bezpieczeństwo odpowiada Zamawiający. Niewątpliwie natychmiastowe wykonanie
zamówienia leżało w interesie publicznym, gdyż wiązało się z wystąpieniem zagrożenia życia
i zdrowia
pacjentów.
Reasumując, Izba uznała, że Zamawiający nie naruszył art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy
Pzp, a tym samym nie doszło na naruszenia pozostałych przepisów wskazanych w
odwołaniu.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku na podstawie
art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 30 grudnia 2020 r.
w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
(Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: ……………………………………….
……………………………………….
……………………………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3346/22 z dnia 2022-12-29
- Sygn. akt KIO 3307/22 z dnia 2022-12-23
- Sygn. akt KIO 3322/22 z dnia 2022-12-22
- Sygn. akt KIO 3320/22 z dnia 2022-12-22
- Sygn. akt KIO 3152/22 z dnia 2022-12-12
