rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2019-03-11
rok: 2019

sygnatury akt.:

KIO 319/19

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Katarzyna Odrzywolska Protokolant: Rafał Komoń

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 marca 2019 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 lutego 2019 r. przez wykonawcę:
Geopolis Sp. z o.o. 87-
100 Toruń ul. Wrocławska 167

w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Miasto Katowice 40-028 Katowice,
ul. Francuska 70

przy udziale wykonawcy: Esri Polska Sp. z o.o. 00-203 Warszawa, ul. Bonifraterska 17,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego

orzeka:
1. oddala
odwołanie;
2.
kosztami postępowania w wysokości 15 000 zł. 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych
zero groszy
) obciąża odwołującego: Geopolis Sp. z o.o. 87-100 Toruń ul. Wrocławska
167, i:

1)
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł. 00 gr (słownie: piętnaście
tysięcy złotych i zero groszy) uiszczoną przez odwołującego: Geopolis Sp. z o.o.
87-
100 Toruń ul. Wrocławska 167 tytułem wpisu od odwołania.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego dor
ęczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.

Przewodniczący:

……………………………….



Sygn. akt: KIO 319/19

U z a s a d n i e n i e

Zamawiający – Miasto Katowice 40-028 Katowice, ul. Francuska 70, w imieniu
którego postepowanie prowadzi Urząd Miasta Katowice – Wydział Geodezji Urzędu Miasta
prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego pn.:
„Wdrożenie oprogramowania do prowadzenia baz danych Państwowego
Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego wraz z migracją danych” - numer referencyjny:
BZP.271.1.231.2018, zwane dalej:
„Postępowanie” lub „Zamówienie”.
W
artość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wykonawczych, wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy
z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.)
– dalej „ustawa Pzp”.
W dniu
17 października 2018 r. ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane
w suplemencie do Dz. U. UE pod numerem 2018/S 200-454535.

Geopolis Sp. z o.o. 87-
100 Toruń ul. Wrocławska 167 (zwany dalej „odwołującym”),
działając na podstawie art 179 ust. 1, art. 180 ust. 1 i art. 182 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, wniósł
odwołanie od niezgodnych z przepisami ustawy Pzp czynności i zaniechań zamawiającego,
zarzuc
ając zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1.
art. 90 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4)
ustawy Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Esri Polska Sp. z o.o. 00-203
Warszawa, ul. Bonifraterska 17 (dalej jako: „Esri” lub „przystępujący”) pomimo tego, że
oferta ta zawiera rażąco niską cenę,
2.
art. 93 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 i 3 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie
udostępnienia odwołującemu wyjaśnień wykonawcy Esri z dnia 6 grudnia 2018 r.
dotyczących rażąco niskiej ceny, w zakresie informacji o przyjętej przez wykonawcę
Esri liczbie godzin celem realizacji zamówienia, mimo że informację tę zamawiający
zakwalifikował jako informację nie będącą tajemnicą przedsiębiorstwa wykonawcy Esri
i postanowił o jej odtajnieniu.
3.
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania wykonawcy Esri
do uzupełnienia lub złożenia wyjaśnień w zakresie dostarczonych referencji, jako
że referencje nie potwierdzają spełnienia warunków udziału w postępowaniu.

Zarzucając powyższe odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
z
amawiającemu:
1.
unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
2.
udostępnienie informacji zawartych w wyjaśnieniach wykonawcy Esri w zakresie rażąco
niskiej ceny odnośnie przyjętej przed wykonawcę liczby godzin celem realizacji
zamówienia wezwania wykonawcy Esri do uzupełnienia lub złożenia wyjaśnień w
zakresie dostarczonych referencji;
3.
odrzucenia oferty Esri;
4.
dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty.

Podnosząc powyższe wskazywał, że w przedmiotowym postępowaniu wpłynęły 2
oferty: Oferta nr 1 złożona przez Esri z ceną ofertową brutto: 1.810.560,00 zł., Oferta nr 2
została złożona przez odwołującego i zawierała cenę ofertową brutto: 2.882.732,55 zł.
Zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia 3 000 000,00 zł. brutto,
tak została też oszacowana wartość zamówienia. Zaoferowana przez wykonawcę Esri cena
stanowi zatem 60,35% wartości zamówienia, powiększonej o należny podatek od towarów
i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania. Tym samym z uwagi na fakt,
że zaoferowana przez wykonawcę Esri całkowita cena oferty jest niższa o ponad 30%
od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek VAT, zamawiający 30 listopada
2018 r. wezwał wykonawcę Esri do złożenia wyjaśnień, w tym do złożenia dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny/kosztu we wskazanym przez zamawiającego zakresie.
Zamawiający wezwał do przedstawienia szczegółowej kalkulacji ceny ofertowej,
uwzględniającej powyższe aspekty wraz z dowodami. Odwołujący podnosił, że wykonawca
Esri, wbrew normie art. 90 ust. 2 ustawy Pzp nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny. W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 90 ust. 2
ustawy Pzp, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu
spoczywa na wykonawcy. Obowiązkiem wykonawcy jest dostarczenie wyczerpujących
wyjaśnień, które nie mogą mieć charakteru ogólnego - wykonawca zobowiązany jest nie tylko
do sformułowania twierdzeń dotyczących ceny lub kosztu oferty, ale również do
przedstawienia dowodów na ich poparcie tak, aby na ich podstawie zamawiający mógł
zweryfikować złożone wyjaśnienia. Obowiązek ustanowiony w art. 90 ust. 2 ustawy Pzp
oznacza, że wykonawca powinien dążyć do jak najpełniejszego wyjaśnienia zaoferowanej
ceny, w tym zwłaszcza np. przedstawiając szczegółowy sposób jej ustalenia (tak: Krajowa
Izba Odwoławcza w wyroku z 1 stycznia 2017 r., sygn. akt KIO 2381/16, 2382/16). Wymaga
wskazani
a, że wyjaśnienia wykonawcy Esri w zakresie rażąco niskiej ceny są bardzo
lakoniczne. Wykonawca Esri wskazał, że przy kalkulacji budżetu realizacji zamówienia wziął
pod uwagę sprzyjające czynniki związane z realizacją zamówienia, mające determinujący

wpływ na oferowaną cenę zamówienia. Wykonawca Esri jedynie wskazał na te czynniki, nie
przedstawił jednak żadnych dowodów na ich poparcie, a zwłaszcza nie wskazał jaki wpływ
mają one na zaoferowaną cenę, zwłaszcza na jej znacznie niższą wartość w stosunku do
wa
rtości zamówienia. Wykonawca Esri jedynie wskazał na wysokość cen w odniesieniu do
danego etapu realizacji zamówienia, nie przedstawił jednak w jaki sposób „szczególne
okoliczności” wpłynęły na zaoferowaną cenę. W ocenie odwołującego cena zaoferowana
przez
Esri jest rażąco niska, nierynkowa i nie obejmuje pełnego zakresu wdrożenia.
W dalsz
ej treści odwołania wywodził, odnosząc się do treści wyjaśnień złożonych
przez wykonawcę Esri, iż ten wskazał, że zamawiający jest wieloletnim użytkownikiem
„oprogramowania ESRI”, które jest podstawą funkcjonowania zamawiającego. Wykonawca
Esri wskazuje, że jest oficjalnym dystrybutorem na polskim rynku oprogramowania ArcGIS,
dzięki czemu posiada niezbędne oprogramowanie programistyczne i w związku z tym jego
nabycie wraz
z licencją nie wymaga udziału osób trzecich. Wskazuje, że oprogramowanie
zostanie bezpośrednio uzyskane od producenta na preferencyjnych warunkach, kończąc
swój wywód na stwierdzeniu, że: „w rezultacie powyższe aspekty generują dla wykonawcy
minimalne kosz
ty związane z udzieleniem licencji na oprogramowanie, a niezbędnych do
realizacji zamówienia.” W pierwszej kolejności należy dokonać rozróżnienia pomiędzy
oprogramowaniem posiadanym przez zamawiającego a oprogramowaniem objętym
przedmiotem niniejszego zamówienia, które dopiero będzie wdrażane przez wykonawcę.
W przeważającej części wyjaśnienia wykonawcy Esri odnoszą się do oprogramowania
posiadanego już przez zamawiającego, a nie do oprogramowania, które ma być wdrożone.
Należy zwrócić uwagę, że producentem oprogramowania posiadanego przez
zamawiającego, tj. oprogramowania ArcGIS, na które powołuje się wykonawca Esri jest
amerykańska korporacja ESRI Inc. z siedzibą w Redlands, Kalifornia Stany Zjednoczone.
Esri Polska Sp. z o.o. nie jest właścicielem „oprogramowania ESRI” a jedynie dystrybutorem
licencji oprogramowania amerykańskiej korporacji ESRI Inc. Esri dostarczało wcześniej
zamawiającemu licencje oprogramowania ESRI Inc. w ramach wcześniejszych zamówień
w trybie
„z wolnej ręki”, między innymi w roku 2015 i 2018. W wyjaśnieniach dotyczących
rażąco niskiej ceny wykonawca Esri wskazuje, że dostarczył wcześniej zamawiającemu
licencje do oprogramowania ESRI Inc. Z brzmienia wyjaśnień nie wynika w jaki sposób fakt,
że zamawiający jest użytkownikiem innego oprogramowania - ESRI Inc. - miałby wpływać
na niższą cenę za przedmiot niniejszego zamówienia. Należy wskazać, że oprogramowanie
to zamawiający już posiada i w związku z tym nie musi go już kupować. Informacja na temat
oprogramowania posiadanego przez zam
awiającego jest znana wszystkim wykonawcom,
bowiem znajduje się w Opisie Przedmiotu Zamówienia w tabeli 3-2 pt. „Oprogramowanie
firmy ESRI Inc. objęte licencją korporacyjną ELA” oraz tabeli 3-3 pt. „ArcGIS Online –

oprogramowanie firmy ESRI Inc. objęte licencją korporacyjną ELA”. Ani w SIWZ ani w Opisie
Przedmiotu Zamówienia nie znajduje się informacja na temat jakichkolwiek licencji
oprogramowania firmy Esri posiadanych przez zamawiającego.
Od oprogramowania posiadanego przez zamawiającego należy odróżnić to, co jest
przedmiotem niniejszego zamówienia w zadaniu 1 a zatem „dostawa, wdrożenie i serwis
oprogramowania do prowadzenia baz danych Państwowego Zasobu Geodezyjnego
i Kartograficznego -
NSKG opartego o zarządzane i administrowane środowisko
teleinform
atyczne w architekturze chmury usługi Oracle PaaS & IaaS Universal Credit,
wyposażonego w mechanizmy wymiany danych istniejącymi u zamawiającego systemami:
System Obiegu Dokumentów, ewidencji ludności, Miejskiego Systemu Zarządzania -
Katowickiej Infrastru
ktury Informacji Przestrzennych. Mimo, że zamawiający posiada pewne
oprogramowanie firmy ESRI Inc.
, to przedmiot zamówienia obejmuje zupełnie nowe
oprogramowanie, które musi zostać dostarczone i wdrożone, z czym wiąże się szereg
czynności, w tym m. in. migracja danych, jak również udzielenie licencji do wdrożonego
oprogramowania. W wyjaśnieniach wykonawca Esri nie wskazuje na jakiekolwiek kwoty
przewidziane na zakup licencji oprogramowania, które jest przedmiotem zamówienia.
Wykonawca Esri zdawkowo wskazuje
, że oprogramowanie zostanie pozyskane na
korzystnych warunkach, nie przedstawia jednakże żadnych umów z ESRI Inc., żadnych
warunków współpracy oraz pozyskania od tego dostawcy oprogramowania do prowadzenia
baz danych Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego. Nadto należy wskazać,
że bez związku z wyjaśnieniem rażąco niskiej ceny, wykonawca Esri w wyjaśnieniach
zamieścił błędne stwierdzenie że „celem realizacji przedmiotowego zamówienia jest
zapewnienie ciągłości pracy zamawiającego, opartej w głównej mierze na korzystaniu z
oprogramowania ArcGIS produkcji firmy Esri. Należy zwrócić uwagę, że cel projektu został
opisany w Opisie Przedmiotu Zamówienia, rozdział pt. „Cel projektu” jako: „Wdrożenie
nowego zintegrowanego systemu do prowadzenia; geodezy
jnych rejestrów publicznych
stanowiących PZGiK na poziomie Miasta Katowice wraz z e-usługami na wysokich
poziomach dojrzałości, na udostępnionej przez zamawiającego usłudze Oracle Paas & IaaS
Universal Credit, która została zawarta na okres 3 lat z możliwością jej przedłużenia. System
musi spełniać standardy prawne i stanowić podstawę Katowickiej Infrastruktury Informacji
Przestrzennej oraz wypełniać klientów UMK ze sfery prywatnej, biznesu, nauki oraz
administracji na poziomie regionalnym, krajowym i europ
ejskim.” Wykonawca Esri nie
przedstawił żadnych dowodów wskazujących na obniżenie ceny zaoferowanej w niniejszym
postepowaniu. Należy zauważyć, że wykonawca musi wykazać czym różni się jego oferta od
pozostałych w zakresie czynników wpływających na wysokość oferowanej ceny. Nie można
bowiem pomijać faktu, że wykonawcy działający na rynku w danej branży również korzystają

z rabatów czy upustów dostawców. W ocenie odwołującego wyjaśnienia wykonawcy Esri
w tym zakresie w żaden sposób nie tłumaczą ceny zastosowanej przez tego wykonawcę.
W pkt 2 wyjaśnień wykonawca Esri stwierdził, że zna środowisko programistyczne
na którym od wielu lat pracuje zamawiający, stąd zaoferowane oprogramowanie ArcGIS,
celem realizacji przedmiotu zamówienia nie wymaga zmiany technologii używanego przez
zamawiającego oprogramowania (Oracle i ESRI). Należy podkreślić, że znajomość
środowiska programistycznego, na którym od wielu lat pracuje zamawiający (Oracle, ESRI)
nie ogranicza się wyłącznie do wykonawcy Esri. Dzięki powszechnej dostępności od wielu lat
szkoleń, na rynku informatycznym jest o wiele więcej certyfikowanych specjalistów Oracle
i ESRI niż wykonawca Esri zatrudnia pracowników. Przedmiot zamówienia może zostać
zrealizowany przez innych wykonawców, z wykorzystaniem tych samych i innych technologii.
Inni wykonawcy również mogą zrealizować przedmiot zamówienia bez zmiany technologii
używanego przez zamawiającego oprogramowania (Oracie i ESRI). W dalszej części
wykonawca ESRI wskazuje: „Tym samym Esri nie będzie zobowiązane do dokonywania
szeregu cenotwórczych dodatkowych czynności wskazanych w załączniku nr 5 do SIWZ
(Opis przedmiotu zamówienia) np. przeniesienia danych, dokumentów, konfiguracji
środowisk, przeprowadzenia szkoleń itd., które to czynności mogą być wymagane
w
przypadku zaoferowania nowego natywnego formatu przez innego wykonawcę i będą
generowały po jego stronie dodatkowe koszty”.
Zgodnie z treścią SIWZ wykonawca dostarczający rozwiązanie równoważne
w stosunku do oprogramowania dotychczas użytkowanego przez zamawiającego, musi
dokonywać pewnych czynności wskazanych w załączniku nr 5 do SIWZ (Opis przedmiotu
zamówienia) w rozdziale pt. „3.3 Charakterystyka istniejącej infrastruktury technicznej
przetwarzania danych przestrzennych”, zgodnie z którym: „Z uwagi na wieloletnie korzystanie
z oprogramowania Oracle i ESRI zamawiający posiada zasoby zbiorów danych,
dokumentów, modeli matematycznych itd. oraz pracowników posiadających przeszkolenie
i nabyte doświadczenie w posługiwaniu się tym oprogramowaniem. Dlatego dla zapewnienia
ciągłości pracy UMK zamawiający będzie wymagał : - przeniesienia danych, dokumentów,
modeli i innych produktów wytworzonych przy pomocy dotychczas używanego
oprogramowania do formatu natywnego dla dostarczonego oprogramowania równoważnego,
pr
zy zachowaniu wszystkich cech użytkowych tych elementów; - konfiguracji środowisk
pracy, w których to oprogramowanie będzie używane w taki sposób, by nie nastąpiło
pozbawienie użytkowników możliwości, które posiadają obecnie, lub które byłyby dostępne
w p
rzypadku oprogramowania używanego dotychczas; - przeprowadzenia zakończonych
testami szkoleń użytkowników, gwarantujących nabycie przez nich umiejętności
wykorzystywania dostarczonego oprogramowania równoważnego w stopniu zapewniającym

utrzymanie obecnego
poziomu produktywności i wydajności; - zabezpieczenia na normalnym
poziomie kontynuacji działalności UMK w sytuacji okresowego wyłączenia z pracy grup
pracowników spowodowanego koniecznością odbycia niezbędnych szkoleń. Brak obowiązku
dokonywania wyżej wskazanych czynności odnosi się do sytuacji w których wykonawca nie
dostarcza równoważnego do posiadanego już przez zamawiającego oprogramowania. SIWZ
przewiduje, że wykonawca może zmienić posiadane już przez zamawiającego
oprogramowanie, ale niekoniecznie. N
ie oznacza to, że wykonawca Esri nie będzie
dokonywał opisanych czynności w odniesieniu do oprogramowania będącego przedmiotem
zamówienia. Realizacja przedmiotu zamówienia, tj. oprogramowania do prowadzenia baz
danych PZGiK obejmuje bowiem przeniesienie da
nych, dokumentów, konfigurację środowisk,
przeprowadzenie szkoleń itd., które to czynności będą generowały po stronie wykonawcy
koszty, które powinny zostać uwzględnione. Czynności te zostały określone przez
zamawiającego w treści SIWZ i OPZ Przeniesienie danych ma się odbyć w ramach migracji
danych, na zasadach określonych w Rozdziale 2 OPZ pt. „Przedmiot i zakres zamówienia
w zakresie migracji danych” Zgodnie z rozdziałem 2.1. pt. „Ogólne wymagania związane
z migracją baz danych do NSGK” pkt 13) lit. a. OPZ: „określenie sposobu i harmonogramu
migracji danych będących częścią PZGiK przeprowadzonej uwzględnieniem przeniesienia
danych opisowych i geometrycznych oraz przeniesienia danych historycznych ma nastąpić
w formie pisemnej w ramach uzgodnień w zakresie migracji danych.” Przeprowadzenie
szkoleń zostało szeroko opisane w rozdziale 8 OPZ pt. Szkolenia. Przedmiotem zamówienia
jest również między innymi „Instalacja i konfiguracja sprzętu i oprogramowania systemowego
usługi Oracle PaaS & IaaS Universal Credit”. Zgodnie z treścią rozdziału 3.4.2 OPZ pt.
"Ogólne założenia NSGK":„Podstawowym zadaniem Systemu NSGK jest usystematyzowanie
obecnych baz danych oraz repozytoriów danych plikowych i systemów działających w WG
oraz przeniesienie kompletnych repozytoriów danych do usługi Oracle PaaS & IaaS
Universal Credit. Scentralizowane repozytoria danych plikowych oraz bazy danych mają
doprowadzić do zintegrowania ich w jedną logiczną i fizyczną instancję obiektowej bazy
danych, umożliwiając dzięki temu wydajniejsze zarządzanie danymi PZGiK oraz pozwalając
na przetwarzanie danych zgodnie z aktualnie obowiązującymi standardami prawnymi oraz
wyeliminowanie istniejących problemów wydajnościowych oraz wynikających ze stosowania
niezgodnych z aktualnym stanem rozwoju techn
icznego TIK problemów funkcjonalnych
wykorzystywanych dotychczas rozwiązań. Wszelkie dane PZGiK lub inne będące
w zasobach zamawiającego niezbędne do prawidłowego funkcjonowania Systemu obecnie
znajdujące się w repozytorium danych plikowych muszą zostać zaimportowane,
skatalogowane i opisane wraz z nadaniem odpowiednich uprawnień oraz udostępnione
w projektowanej bazie danych NSGK.” Dalej wykonawca Esri wskazuje: „Dodatkowo

zamawiający informuje, że posiada umowę ELA, co powoduje, że Esri może wykorzystać
posiadane przez zamawiającego licencje bez dodatkowych kosztów pozyskania ich
u producenta ESRI Inc., a są one kluczowym czynnikiem kosztotwórczym dla realizowanego
zamówienia.” Jak już podkreślał odwołujący, każdy z wykonawców może wykorzystać
posiadane
przez zamawiającego licencje bez dodatkowych kosztów pozyskania ich
u producenta ESRI Inc. na takich samych zasadach jak Esri. Ponownie, wykonawca Esri
powołał się lakonicznie na pewne okoliczności, nie wskazując jaki mają wpływ
na zastosowaną cenę. Wykonawca wskazał, że nie musi robić szeregu cenotwórczych
czynności, bowiem nie będzie wymieniać oprogramowania już posiadanego przez
zamawiającego. Wykonawca nie przedstawił jakichkolwiek oszczędności w tym zakresie.
Należy wskazać, że i tak usługi polegające na migracji danych, szkoleniu użytkowników, czy
konfiguracji środowisk muszą zostać wykonane w odniesieniu do przedmiotu zamówienia,
tj. dostawy oprogramowania do prowadzenia baz danych PZGiK. W ocenie odwołującego
wyjaśnienia wykonawcy Esri w tym zakresie w żaden sposób nie tłumaczą zastosowanej
ceny.
W pkt 3) wyjaśnień wykonawca Esri stwierdza, że będzie korzystać z dobrej praktyki,
wypracowanej wcześniej podczas wdrożenia systemu do prowadzenia geodezyjnych
rejestrów publicznych stanowiących PZGiK miasta u innego klienta (prawdopodobnie chodzi
o Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ w Poznaniu - jak wynika z przedstawionej
referencji i jedynego znanego odwołującemu miejsca wdrożenia systemu PZGiK produkcji
Esri). Wykonawca Esri stwierdza również, że stosowanie przez niego metodyki PRINCE2
zapewnia minimalizację kosztów zarządzania projektem, nie przedstawia jednak żadnych
wyliczeń ani dowodów na to, jak powyższa kwestia przekłada się na koszty oferty.
Twierdzenia Esri o zdobytym doświadczeniu u innego klienta są gołosłowne. Odwołujący
nadto podkreśla, że metodyka PRINCE2, tj. metodyka zarządzania projektem, ma przede
wszystkim zapewnić realizację projektu w zadanym zakresie, czasie, jakości i założonym
budżecie - nie wiadomo w jaki sposób metodyka ta zastosowana u innego klienta ma
wpływać na obniżenie ceny przez Esri w niniejszym postępowaniu. Przy czym serwis
świadczony na rzecz Zarządu Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ w Poznaniu nie
odbywa się w trybie 24/7, tak jak w niniejszym postępowaniu. Tymczasem, zgodnie
z jednolitym stanowiskiem orzecznictwa, ograniczanie wyjaśnień do niepopartych dowodami
zwrotów dotyczących np. doświadczenia, znakomitej organizacji pracy, optymalizacji
kosztów, wdrożenia niezwykle nowoczesnych technologii czy nawet korzystnego położenia
siedziby zamawiającego niedaleko miejsca, w którym zamówienie ma zostać wykonane,
uznawane jest za niezłożenie wyjaśnień w ogóle, wykonawca w takim przypadku dopełnia
czynności jedynie formalnie, tj. przedstawia pismo z którego jednak nic konkretnego nie

wynika tzn. nie zawiera ono treści merytorycznej ani żadnych informacji przydatnych dla
oceny kosztów lub ceny oferty, których zamawiający miał dokonać (tak: Krajowa Izba
Odwoławcza w wyroku z dnia 6 czerwca 2016 r., sygn. akt KIO 800/16). Ponadto należy
wskazać, że doświadczenie ma każdy wykonawca biorący udział w przedmiotowym
postepowaniu, zważywszy na wymogi SIWZ w odniesieniu do warunków udziału
w postępowaniu - warunkiem udziału w postępowaniu było bowiem szeroko opisane
doświadczenie w zakresie świadczenia podobnych usług co usługi opisane
w przedmiotowym zamówieniu.
Zgodnie z pkt 4) wyjaśnień, w ocenie wykonawcy Esri do obniżenia kosztów ma się
przyczyniać świadomość złożoności produktów, które mają być przedmiotem wdrożenia. Jest
ona z pewnością oczekiwana od każdego z potencjalnych wykonawców. Poziom złożoności
produktów jakie mają być wdrożone w ramach zamówienia jest bowiem znany wszystkim
wykonawcom, bowiem został określony w SIWZ i OPZ. Nie wiadomo jak z faktu,
że wykonawca wie, że przedsięwzięcie jest skomplikowane wynika, że ten wykonawca jest
w stanie szybko zrealizować zamówienie po jak najniższych kosztach i przy minimalnym
zaangażowaniu pracowników. Wydawałoby się, że jest dokładnie odwrotnie. Niestety Esri
teg
o nie wyjaśnia.
W punkcie 5) wykonawca Esri przekonuje, bez żadnych dowodów, że brak
korzystania z podwykonawców w zakresie dotyczącym dyscypliny GIS przyniesie jej znaczne
oszczędności. Powołuje się na bogate doświadczenie w realizacji analogicznych zamówień
(nie wymieniając ani jednego). Również w tym przypadku brak jest jakichkolwiek informacji,
które pozwoliłyby ocenić w sposób wymierny oszczędności. Dowodem tu byłoby choćby
podanie „szeregu analogicznych zamówień” na które powołuje się Esri.
W punkci
e 6) wyjaśnień wykonawcy Esri znajduje się informacja o wykorzystaniu jako
podwykonawcy Smart In Sp. z o.o. Sp. k., posiadającej bogate doświadczenia, bez informacji
w jaki sposób wpływa to na obniżenie ceny. Wykonawca Esri przytacza zarówno fakt nie
korzy
stania z podwykonawców jak i fakt korzystania z podwykonawców jako czynnik
determinujący niską cenę oferty, nie wyjaśniając dokładnie w jaki sposób czynniki
te wpływają na niższa cenę. Dla odwołującego jest to niezrozumiałe, szczególnie w świetle
własnych doświadczeń mówiących, ze z podwykonawców korzysta się zazwyczaj właśnie
w celu zmniejszenia ceny nie zaś jej zwiększenia.
W punkcie 7) wyjaśnień wykonawcy Esri uzyskujemy informację o wysokości stawek
zastosowanych do realizacji zamówienia i usługi gwarancji, jak również informację, że koszt
zatrudnienia nie jest niższy niż minimalna stawka wynagrodzenia za pracę. Nie uzyskujemy
natomiast informacji w jaki sposób wpływa to na obniżenie ceny. Jednocześnie odwołujący

zwraca uwagę, że w sektorze IT średni koszt zatrudnienia zdecydowanie przewyższa
minimalne stawki wynagrodzeń.
W pkt 8) mowa jest o wpływie warunków finansowania na minimalizację konieczności
finansowania przez Esri. Pominięty został fakt, że takie same warunki są dostępne dla
każdego potencjalnego wykonawcy oraz, że tak czy inaczej należy zapewnić finansowanie
podczas realizacji projektu. Powyżej przytoczona argumentacja wydaje się bardzo
ogólnikowa. Wykonawca nie przedstawia jakichkolwiek dowodów na potwierdzenie swoich
tez. Twierdzenia są gołosłowne i pozbawione podstaw, często nielogiczne. Wykonawca Esri
nawet w przybliżeniu nie wskazał, jakie opisane czynniki generują oszczędności. Dwukrotnie
za to zapewnia w swoich wyjaśnieniach, że wartość kosztów osobowych przyjętych
do ustalenia ceny
nie jest w żadnym przypadku niższa od minimalnego wynagrodzenia za
pracę. Wydaje się to świadczyć o braku realizmu Esri podczas dokonywania wyceny oferty,
ponieważ za punkt odniesienia należałoby raczej przyjąć koszty pracy obliczone
na podstawie rachunk
u zysków i strat spółki własnej i podwykonawców, lub choćby
na podstawie danych statystycznych publikowanych przez GUS. Zamawiający określił
w SIWZ Część III - Warunki udziału w postępowaniu i podstawy wykluczenia wykonawcy, pkt
15 ust. 3 ppkt II wymagan
ia dotyczące niezbędnych kwalifikacji zawodowych, uprawnień,
doświadczenia oraz wykształcenia wobec osób, które będą wykonywały przedmiot
zamówienia: Kierowników, Architekta systemu, Analityka, Programistów, Specjalisty
ds. jakości IT, Specjalisty ds. wdrożeń, geodetów, inżynierów technologii sieciowych,
inżyniera w zakresie bezpieczeństwa, inżyniera w zakresie wdrożenia, eksploatacji i wsparcia
technicznego. Wobec wielu z nich stawia wymagania posiadania specjalistycznych
certyfikatów. Osoby o takich kwalifikacjach są bardzo poszukiwane na rynku pracy
i otrzymują wynagrodzenie znacząco wyższe od minimalnego. Przeciętne miesięczne
wynagrodzenie brutto, w sektorze prywatnym w przedsiębiorstwach zaliczanych do kategorii
„Informacja i komunikacja” wynosi 8 454,15 złotych brutto, zgodnie z publikacją Głównego
Urzędu Statystycznego pt. „Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w I—III
kwartale 2018 r.”, Warszawa 2018, Tabl. 5. pt. „Pracujący przeciętne zatrudnienie oraz
przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej według sektorów
własności w I—III kwartale 2018 r. (cd.)” Ponadto należy zwrócić uwagę, że koszty
wynagrodzenia są jedynie składową całkowitych kosztów pracy. Analiza dalszych informacji
jest utrudniona ponieważ zamawiający nie udostępnił informacji ani o przyjętej liczbie godzin
niezbędnych celem realizacji zamówienia pomimo tego, że w piśmie G-1.271.2.3.2918 z dnia
13 grudnia 2018 r. postanowił nie odtajniać jedynie wartości i kwot wskazanych
w wyjaśnieniu Esri dotyczącym rażąco niskiej ceny. Niezależnie od powyższego, widoczny
jest brak szczegółowości kalkulacji Esri, do czego wykonawca został zobligowany przez

zamawiającego. Stoi to w sprzeczności nie tylko z treścią wezwania do rażąco niskiej ceny
oferty, ale także w sprzeczności do przyjętych dobrych praktyk w zakresie wykonywania
wyceny projektów informatycznych. Prawdopodobnie, korzystając z procentowego podziału
wynagrodzenia za realizację poszczególnych etapów zamówienia dokonano jedynie podziału
wynikowej kwoty.
Gdyby Esri, udzielając wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny, odniosła się
do pełnego zakresu zamówienia to powinna uwzględnić wszystkie jego etapy, czego
wykonawca ten nie zrobił. Nawet jednak przy tak szczątkowych informacjach widać znaczące
niedosz
acowania w ofercie wykonawcy Esri. Dla przykładu należy wskazać, że Esri
przewidziało na świadczenie gwarancji w ramach umowy 54 godziny miesięcznie. Jest
to znaczące niedoszacowanie, biorąc pod uwagę, że zamawiający wymaga (par. 15 wzoru
umowy) obsługi w trybie 24/7/365 (24 godziny na dobę, każdego dnia w tygodniu, przez cały
rok) a gwarancja wraz z serwisem technicznym obejmuje min.: poprawność działania
dostarczonego i wdrożonego systemu NSGK, integralność, spójność, dostępność
i bezpieczeństwo baz danych utworzonych i wdrożonych w ramach przedmiotowego projektu,
zgodność wdrożonego rozwiązania z aktualnymi przepisami prawa, świadczenie usług
rozwojowych, zapewnienie zamawiającemu modyfikacji i rozbudowy Systemu NSGK,
świadczenie usług konsultacyjnych. Tak znikoma liczba godzin przeznaczona na realizację
zobowiązań gwarancyjnych z pewnością spowoduje niedotrzymanie warunków
gwarancyjnych, o których mowa powyżej i będzie skutkować koniecznością płacenia kar
umownych w wysokości minimum 3% wartości umowy za miesiąc opóźnienia. Esri powinna
przewidzieć na pokrycie kar umownych znaczną rezerwę. W wyjaśnieniach nie znajdują się
jakiekolwiek kwoty za licencję oprogramowania do prowadzenia baz danych Państwowego
Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego, Esri zwrac
a uwagę jedynie na licencje
oprogramowania korporacji ESRI Inc., które już są w posiadaniu zamawiającego. Kolejny
element to integracja z Systemem płatności elektronicznych, Systemem ePUAP
za pośrednictwem systemu EOD/SOD, Systemem weryfikującym podpis kwalifikowany,
Systemem EOD/SOD, Systemem księgowo — rachunkowym. Zagadnienie integracji było
przedmiotem znacznej obawy Esri oraz przedmiotem odwołania a następnie wycofania
odwołania.
W dalszej części odwołujący wskazywał, że ważnym powodem niedoszacowania jest
skrócenie proponowanego okresu realizacji projektu do 9 miesięcy i nie zarezerwowanie
wystarczających środków na pokrycie ryzyka związanego z niedotrzymaniem tak krótkiego,
w stosunku do przedmiotu zamówienia, terminu realizacji. Koszty kar umownych
miesięcznego opóźnienia terminu realizacji umowy wynoszą minimum 3% wartości umowy.
Należy wskazać, że z obowiązku określonego w art. 90 ust. 2 ustawy Pzp wynika,

że wykonawca ma wykazać, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a zatem nie
może ograniczyć się do stwierdzenia, że przy kalkulacji budżetu realizacji wziął pod uwagę
sprzyjające czynniki związane z realizacją zamówienia. Każdorazowo bowiem niezbędne jest
ich dokładne i szczegółowe przytoczenie i opisanie. Wykonawca, powołując się
na
okoliczności, które uzasadniają jego zdaniem możliwość zaoferowania korzystnej ceny,
powinien podać konkretne informacje o ponoszonych przez siebie kosztach czy kwotach
oszczędności, które uzyskał dzięki takim okolicznościom. Wykonawcy powinni przede
wszys
tkim dążyć do tego, aby składane przez nich wyjaśnienia przedstawiały dokładną.
kalkulację wszystkich niezbędnych kwot, które muszą być poniesione, aby zamówienie
zostało zrealizowane zgodnie z wymaganiami przewidzianymi dla danego postępowania.
Informacje
te powinny być więc na tyle konkretne, aby zamawiający mógł je sprawdzić,
zestawiając z danymi dostępnymi na rynku, i finalnie poddać ocenie ich wiarygodność.
Wykonawca musi nie tylko wyjaśnić, jakie czynniki mają wpływ na wysokość zaoferowanej
ceny, ale
też w jaki sposób wpływają one na jej wysokość. Przedłożenie przez wykonawcę
Esri bardzo oszczędnych oświadczeń o prawidłowości dokonanych przez wykonawcę
wyliczeń może uniemożliwić zamawiającemu pozytywną weryfikację złożonych wyjaśnień.
W dalszej części odwołujący podkreśla, że z wezwaniem do wyjaśnienia rażąco
niskiej ceny wiążą się określone konsekwencje prawne w postaci powstania domniemania
faktycznego, że mamy do czynienia z rażąco niską ceną. Domniemanie to ma charakter
wzruszalny i może zostać obalone przez wykonawcę. W postępowaniu wyjaśniającym,
prowadzonym przez zamawiającego, ciężar dowodu spoczywa na wykonawcy udzielającym
wyjaśnień. To wykonawca obciążony został obowiązkiem wykazania prawidłowości
zaoferowanej ceny. Dlatego też musi dochować szczególnej staranności przedkładając
zamawiającemu wyjaśnienia, jeśli nie sprosta spoczywającemu na nim ciężarowi dowodu
w zakresie wykazania, że cena oferty została skonstruowana w sposób zapewniający
należytą realizację zamówienia, w mocy pozostaje domniemanie, że zaoferowana cena
oferty jest ceną rażąco niską (tak Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 20 czerwca
2018 r., sygn. akt KIO 1108/18; wyroku z dnia 18 września 2018 r., sygn. akt KIO 1751/18).
Dodatkowo, ustawodawca wymaga, aby wskazane w wyj
aśnieniach informacje, były poparte
dowodami, którymi mogą być przykładowo oferty uzyskane od dostawców, w tym
zawierające uzgodnione upusty, umowy wstępne z podwykonawcami, czy zawarte w samych
wyjaśnieniach obliczenia, wskazujące na prawidłowość kalkulacji cenowej i zysk. Wykonawca
wskazał bowiem okoliczności, które w jego ocenie wpływają na obniżenie ceny, tj. wieloletnie
doświadczenie, dobre warunki handlowe, (... ) a także okoliczność posiadania własnego
serwisu i możliwość zaoferowania zamawiającemu rabatów. Nie przedstawił natomiast, w jaki
sposób czynniki te wpływają na obniżenie ceny i nie podał wartości, o jakie mógł obniżyć

cenę w związku z wykazanymi okolicznościami. Przy czym odwołujący zaznacza,
że wykazanie prawidłowości ceny musi nastąpić na etapie wyjaśnień składanych
zamawiającemu, natomiast niewykazanie w tych wyjaśnieniach, że cena jest realna,
powoduje po stronie zamawiającego obowiązek odrzucenia oferty. Próba dowodzenia
prawidłowości ceny dopiero w postępowaniu odwoławczym, z powoływaniem się
na okoliczności niewskazane w wyjaśnieniach, jak również na dowody nie wskazane
w wyjaśnieniach jest spóźniona (tak Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 16 lutego 2018 r.,
sygn. KIO 167/18; w wyroku z dnia 16 sierpnia 2018 r., sygn. akt KIO 1487/18; w wyroku
Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 kwietnia 2010 r., sygn. akt IV Ca 1299/09).
W zakresie naruszenia przez zamawiającego art. 93 ust. 3 w zw. z art. 8 ust. 1 i 3
ustawy Pzp podniósł, że jak wynika z treści pisma zamawiającego z dnia 13 grudnia 2018 r.,
zamawiający postanowił odtajnić część wyjaśnień wykonawcy Esri dotyczących rażąco
niskiej ceny, jako że informacji zwartych w wyjaśnieniach nie można było zakwalifikować jako
tajemnicy przedsiębiorstwa. Jednocześnie zamawiający postanowił nie odtajniać wartości
i kwot wskazanych w przedmiotowym wyjaśnieniu, jako uzasadniających złożoną ofertę.
Zamawiający jednakże nie podjął decyzji o nie odtajnieniu informacji o liczbie godzin
przyjętych celem realizacji zamówienia przez wykonawcę Esri, w związku z czym informacja
ta powinna zostać udostępniona wykonawcy jako informacja niestanowiąca tajemnicy
przedsiębiorstwa.
Uzasadniając podniesienie zarzutu naruszenia przez zamawiającego art. 26 ust. 3
ustawy Pzp wskazał, że z dołączonej przez wykonawcę Esri referencji wystawionej przez
Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ nie wynika kto podpisał ww. referencję. Na
referencji nie ma żadnej formatki wskazującej na zamawiającego, jak również pieczątki
osoby, która wystawiła referencje. W związku z powyższym, zamawiający powinien powziąć
wątpliwość co do treści przedmiotowej referencji i faktu potwierdzania przez nią spełnienia
warunków udziału w postępowaniu, a w konsekwencji wezwać wykonawcę Esri
do uzupełnienia referencji lub do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.

Zamawiający, w dniu 25 lutego 2019 r. poinformował wykonawców, zgodnie
z art. 185 ust. 1 ustawy Pzp, o wniesieniu odwołania, wzywając ich do przystąpienia
do postępowania odwoławczego.
Do postępowania odwoławczego przystąpił, w dniu 26 lutego 2019 r. wykonawca:
Esri Polska Sp. z o.o. 00-203 Warszawa, ul. Bonifraterska 17,
zgłaszając swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.

Zamawiający w dniu 4 marca 2019 r., złożył pisemną odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o jego oddalenie w całości. W treści złożonego pisma procesowego podnosił,
że zwrócił się do przystępującego o złożenie wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy
Pzp,
gdyż zaproponowana przez niego cena była niższa o 30% od wartości szacunkowej
zamówienia, powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 ustawy Pzp. W odpowiedzi na
wezwanie, wykonawca Esri złożył wyjaśnienia, które po dokonaniu analizy zamawiającego,
okazały się rozstrzygać w sposób wyczerpujący wątpliwości w zakresie zaproponowanej
ceny.
Zamawiający zwracał uwagę, że przepisy ustawy Pzp nie definiują pojęcia rażąco
niskiej ceny, niemniej punktem odniesi
enia jest tutaj przedmiot zamówienia. Należy przyjąć,
że cena rażąco niska to taka, która jest nierealistyczna i niewiarygodna w kontekście
aktualnej sytuacji rynkowej. Nie wystarczy więc, aby cena zasadniczo odbiegała od wartości
zamówienia lub średniej arytmetycznej cen pozostałych ofert złożonych w postepowaniu, lecz
musi to być cena taka, która przy zachowaniu reguł rynkowych, czyniłaby wykonanie
zamówienia przez wykonawcę nieopłacalnym. Oceniając wyjaśnienia przystępującego,
zamawiający miał na uwadze przedmiot zamówienia i pewną specyfikę branży IT. Ceny usług
wykonywanych w ramach tej branży są trudne do określenia i w przeważającej części
opierają się na oszacowaniu czasu, który będzie potrzebny do wykonania danej usługi.
Wykonawca Esri zaproponował realizację zamówienia w terminie 9 miesięcy, natomiast
odwołujący w swojej ofercie zaproponował termin 13 miesięcy od podpisania umowy. Tym
samym na obniżenie ceny oferty składa się niższy koszt zatrudnienia pracowników. Gdyby
porównać miesięczny przychód, który osiągną te podmioty w czasie realizacji zamówienia
należy uznać, że będą one na zbliżonym poziomie, a co za tym idzie różnica
w zaproponowanej cenie nie jest znaczna. Nie jest zatem zgodne z prawdą twierdzenie,
że przystępujący zaniżył wartość kosztów osobowych bo te, w ujęciu miesięcznym, nie
odbiegają od poziomu na jakim skalkulował je odwołujący.
Zdaniem zamawiającego różnica w wysokości oczekiwanego wynagrodzenia
za realizację zamówienia pomiędzy wykonawcami wynika z odmiennie oszacowanego czasu
pracy, jaki potrzebny jest na jego wykonanie. Na ten czas z kolei mają wpływ takie czynniki
jak wiedza i umiejętności poszczególnych pracowników, zastosowana przez wykonawcę
metodyka oraz technologia prac w szczególności w zakresie migracji danych, która to będzie,
w ocenie zamawiającego, kluczowym procesem w całym zamówieniu. Jednym ze sposobów
migracji jest tradycyjna metoda przenoszenia danych do systemu, która może być
potencjalnym źródłem zaistnienia wielu błędów, z drugiej strony możliwe jest zastosowanie
szeregu automatów, analiz czy raportów, które pozwolą na znaczne przyspieszenie prac oraz

ograniczenie do minimum błędów w nowej bazie danych. Zamawiający nie narzucił
wykonawcom żadnej metody, to od jego wyboru zależeć będzie w jaki sposób migracji tej
dokona. Zamawiający zakłada, że wykonawca w tym procesie będzie starał się wykorzystać
automatyzację procesu migracji danych, przy czym to od jego wiedzy oraz doświadczenia
zależy wprost okres czasu jaki poświęci on na migrację danych. Zamawiający podkreślił, że
przystępujący świadczy na jego rzecz usługi dostarczania oprogramowania oraz jego
wsparcia technicznego od wielu lat, w tym dostarcza licencję korporacyjną ELA. W tym
okresie wykonał wiele zleceń dotyczących szeroko rozumianej analizy danych
z
gromadzonych w bazie zamawiającego, co pozwala na stwierdzenie, że wykonawca ten
posiada wiedzę, która w sposób właściwy pozwoliła tej firmie na oszacowanie prac
niezbędnych do przeprowadzenia migracji danych. Zamawiający nie zgadza się również z
odwołującym, iż określone przez wykonawcę Esri stawki za godzinę pracy poszczególnych
specjalistów są zaniżone, wręcz przeciwnie są adekwatne do stawek przyjętych w branży IT.
Zamawiający odniósł się również do treści złożonych przez wykonawcę Esri referencji
wskaz
ując, że zostały one sygnowane przez upoważnione osoby i nie budzą wątpliwości.

Odwołujący, na posiedzeniu w dniu 7 marca 2019 r., po zapoznaniu się z odpowiedzią
zamawiającego na odwołanie oraz pismem procesowym przystępującego złożył
oświadczenie, iż cofa zarzuty podnoszone w pkt 2 i 3 odwołania, podtrzymuje natomiast
zarzuty dotyczące zaoferowania przez przystępującego rażąco niskiej ceny, co winno
skutkować odrzuceniem oferty tego wykonawcy na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp.
Krajowa Izba Odwoławcza, po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie,
na
podstawie
zebra
nego materiału dowodowego, po zapoznaniu
się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym
w szcz
ególności z postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu, postanowieniami SIWZ,
treścią oferty przystępującego, korespondencją prowadzoną pomiędzy zamawiającym
a przystępującym w przedmiocie wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny,
z
apoznaniu się z odwołaniem, po wysłuchaniu oświadczeń, jak też stanowisk stron
i uc
zestnika postępowania, złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy ustaliła
i zważyła, co następuje.
Izba
ustaliła, że nie zaszła żadna z przesłanek, o których stanowi art. 189 ust. 2
ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Jed
nocześnie Izba stwierdziła, że odwołujący, wnosząc przedmiotowe odwołanie,
w dostateczny sposób wykazał interes w złożeniu środka ochrony prawnej - odwołania,

w rozumieniu przepisu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Odwołujący złożył ofertę w niniejszym
postępowaniu. W wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp,
z
amawiający nie odrzucił oferty Esri pomimo, że zawiera ona rażąco niską cenę, jej
odrzucenie z kolei
umożliwiłoby wybór oferty odwołującego jako najkorzystniejszej
w postępowaniu.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o zamówienie publiczne, nadesłanej przez zamawiającego do akt sprawy w kopii
potwierdzonej za zgodność z oryginałem, w tym w szczególności z treści ogłoszenia
o zamówieniu, treści SIWZ, treści oferty przystępującego, treści korespondencji prowadzonej
pomiędzy zamawiającym a przystępującym w przedmiocie wyjaśnień dotyczących rażąco
niskiej ceny
, treści pism procesowych złożonych przez zamawiającego i przystępującego.

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje.

W pierw
szej kolejności Izba ustaliła, że postępowanie jest prowadzone w trybie
przetargu nieograniczonego o wartości powyżej kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.

Izba ustaliła, iż przedmiotem postępowania, zgodnie z opisem zawartym w Części II
SIWZ jest
wdrożenie oprogramowania do prowadzenia baz danych Państwowego Zasobu
Geodezyjnego i Kartograficznego wraz z migracją danych. Przedmiot zamówienia obejmuje
dwa zadania. Zadanie pierwsze: dosta
wa, wdrożenie i serwis oprogramowania do
prowadzenia baz danych Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego – NSKG
opartego o zarządzane i administrowane środowisko teleinformatyczne w architekturze
chmury usługi Oracle PaaS & IaaS Universal Credit, wyposażonego w mechanizmy wymiany
danych z istniejącymi u zamawiającego systemami: System Obiegu Dokumentów, ewidencji
ludności, Miejskiego Systemu Zarządzania – Katowickiej Infrastruktury Informacji
Przestrzennych (dalej: MSZ-KIIP). W ramach zadania drug
iego wykonawca zobowiązany
będzie wykonać migrację danych do struktur bazodanowych NSGK. Przedmiotem
zamówienia jest przeprowadzenie migracji istniejących danych w postaci cyfrowej ze struktur
istniejących rozwiązań teleinformatycznych Urzędu Miasta Katowice do struktur
bazodanowych NSKG poprzez wykonanie testowej migracji baz danych zamawiającego do
zintegrowanej relacyjnej bazy danych NSGK, weryfikacja kompletności i poprawności
migracji oraz uruchomienie dostarczonego rozwiązania wraz ze zmigrowanymi danymi.

Zamawiający przewidział w SIWZ wynagrodzenie ryczałtowe za wykonanie
zamówienia. Załącznik nr 4 do SIWZ stanowi projekt umowy, w którym w §1 ust. 2 oraz w §5
ust. 3 przewidziano podział przedmiotu zamówienia na etapy oraz wskazano jaki procent

wart
ości przedmiotu umowy obejmuje dany etap: Etap I – Organizacja wdrożenia (5%); Etap
II
– Opracowanie Projektu Technicznego Systemu NSGK (10%); Etap III – Instalacja i
konfiguracja sprzętu i oprogramowania systemowego usługi Oracle PaaS & IaaS Universal
Credit (10%); Etap IV
– Opracowanie i implementacja systemu NSGK (15%); Etap V –
Migracja danych (25%); Etap VI
– Wdrożenie i uruchomienie pilotażowe systemu NSGK
(5%); Etap VII
– Produkcyjne wdrożenie systemu NSGK w pełnej skali u zamawiającego
(30%).

Część III SIWZ opisuje warunki udziału w postępowaniu i podstawy wykluczenia
wykonawcy. W zakresie w jakim zamawiający wymagał aby wykonawcy spełnili warunki
udziału w postępowaniu dotyczące zdolności technicznej lub zawodowej opisał przedmiotowy
warunek w pkt 15.3) II SIWZ
żądając, aby wykonawca dysponował osobami posiadającymi
niżej określone kwalifikacje zawodowe, uprawnienia, doświadczenie oraz wykształcenie
niezbędne do wykonania zamówienia publicznego, tj.: a) Kierownikiem Projektu/prac
IT/Geodezja/GIS; b
) Architektem systemów IT/Geodezja/GIS; c)Analitykiem systemowym
IT/Geodezja/GIS; d) Programistą rozwiązań serwerowych; e) Programistą rozwiązań
webowych/projektantem stron internetowych; f)
Specjalistą ds. jakości IT (tester
oprogramowania); g) Specjalist
ą ds. wdrożeń w zakresie ewidencji gruntów i budynków; h)
Specjalistą ds. wdrożeń w zakresie geodezji/GIS; i) osobą lub osobami posiadającymi,
posiadającą uprawnienia zawodowe, o których mowa w art. 43 pkt 1 i 2 ustawy Prawo
geodezyjne i kartograficzne; j)
dwoma inżynierami z zakresu technologii sieciowych; k)
inżynierem w zakresie bezpieczeństwa; l) inżynierem w zakresie wdrożenia, eksploatacji i
wsparcia technicznego.
Dla każdej z tych osób zawarł szczegółowe wymagania, opisując
niezbędne wykształcenie, doświadczenie i kwalifikacje. Jednocześnie dopuścił sytuację,
że jedna osoba wskazana przez wykonawcę na dane stanowisko, pełniła będzie więcej
niż jedną z ww. funkcji z tym, że zespół projektowy wykonawcy musi liczyć nie mniej niż
sześć osób, zgodnie z pkt 9.1.2.2 ppkt 3) OPZ (załącznik nr 5 do SIWZ).

W Części IX – Tryb i zasady wyboru najkorzystniejszej oferty, w pkt 44 zamawiający
przewidział, że w celu wyboru oferty będzie się kierował następującymi kryteriami i wagami:
cena ofertowa
– 60%, czas wykonania zamówienia – 40%.

W postępowaniu zostały złożone dwie oferty: wykonawcy Geopolis Sp. z o.o. 87-100
Toruń ul. Wrocławska 167 z ceną ofertową brutto 2 882 732,55 zł. i terminem realizacji
zamówienia 13 miesięcy od podpisania umowy; Esri Polska Sp. z o.o. 00-203 Warszawa,
ul. Bonifraterska 17 za cenę 1 810 560,00 zł. brutto i terminem realizacji 9 miesięcy od daty
podpisania umowy. Zamawiający oszacował wartość zamówienia na kwotę 2 439 024,39 zł.
netto.

Ponadto Izba ustaliła, że zamawiający pismem z 30 listopada 2018 r., wezwał
wykonawcę Esri do złożenia wyjaśnień, w tym do złożenia dowodów dotyczących wyliczenia
ceny w szczególności w zakresie:
1.
oszczędności metody wykonania zamówienia i wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy,
oryginalność projektu wykonawcy, koszty pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na
podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 p
aździernika 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę ( Dz.U. z 2015 r. poz 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);
2.
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3.
okoliczności wynikających z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu
społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4.
okoliczności wynikających z przepisów prawa ochrony środowiska;
5.
okoliczności powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Zamawiający wezwał ponadto do przedstawienia szczegółowej kalkulacji ceny ofertowej,
uwzględniając powyższe aspekty wraz z dowodami. Zamawiający poinformował również,
że zgodnie a art 90 ust. 2 ustawy Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny spoczywa na wykonawcy. Termin
na powyższe czynności ustalono na 6 grudnia
2018 r.

W odpowiedzi na wezwanie przystępujący, pismem z 6 grudnia 2018 r. udzielił
wyjaśnień, które zostały zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa. Zamawiający odtajnił
złożone wyjaśnienia, za wyjątkiem wartości (w tym liczby godzin na realizację
poszczególnych etapów) oraz kwot wymienionych w piśmie wykonawcy Esri (stawki za
roboczogodzinę, kwoty netto i brutto za poszczególne etapy prac).

Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje.

Izba, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności
powyższe ustalenia oraz zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu, doszła
do przekonania, iż sformułowane przez odwołującego zarzuty nie znajdują oparcia
w ustalonym stanie faktycznym i prawnym, a tym samy
m rozpoznawane odwołanie
nie
zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2
w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp wskazując, że oferta tego wykonawcy winna być
odrzucona, gdyż zawiera rażąco niską cenę.

W kontekście omawianego zarzutu konieczne jest zatem zdefiniowanie samego
pojęcia rażąco niskiej ceny. Przede wszystkim wskazać tu należy na brzmienie przepisu art.
89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, który odnosi zaoferowaną cenę do wartości przedmiotu
zamówienia - ma to być cena „rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia". Tym
samym to realna, rynkowa wartość danego zamówienia jest punktem odniesienia dla oceny
i ustalenia ceny tego typu. Cena rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia będzie
ceną odbiegającą od jego rzeczywistej wartości, a różnica nie będzie uzasadniona
obiektywnymi względami pozwalającymi danemu wykonawcy bez strat i finansowania
wykonania zamówienia z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne, zamówienie to wykonać.
W
orzecznictwie podkreśla się, że punktem odniesienia dla określenia rażąco niskiej ceny
są przede wszystkim: wartość przedmiotu zamówienia, ceny zaproponowane w innych
ofertach, złożonych w postępowaniu oraz wiedza, doświadczenie życiowe i rozeznanie
waru
nków rynkowych jakimi dysponują członkowie komisji przetargowej zamawiającego
(tak min. wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 9 kwietnia sygn. akt: IV Ca 1299/09).
A zatem za cenę rażąco niską uznać należy cenę, która jest nierealistyczna, nieadekwatna
do zakresu i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakłada
wykonanie zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną
rynkową, a więc nie występuje na danym rynku, na którym ceny wyznaczane są m.in.
poprze
z ogólną sytuację gospodarczą panującą w danej branży i jej otoczeniu biznesowym,
postęp technologiczno- organizacyjny oraz obecność i funkcjonowanie uczciwej konkurencji
podmiotów racjonalnie na nim działających.
Z kolei ustalenia, że dana cena nie jest ceną rażąco niską, dokonuje zamawiający
najpierw poprzez obligatoryjne wezwanie
wykonawcy do złożenia wyjaśnień oraz dowodów
(art. 90 ust. 1 ustawy Pzp)
a następnie poprzez ocenę złożonych wyjaśnień. Procedura
badania i ustalania ceny rażąco niskiej przebiega więc w taki sposób, że zamawiający musi
na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp
umożliwić wykonawcy wykazanie okoliczności,
iż zaoferowana przez niego cena jest ceną realną. Następnie zaś na wykonawcy, zgodnie
zaś z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp, spoczywa obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny. Nie ulega wątpliwości, że przy ocenie samych wyjaśnień uwzględniać
należy treść wezwania skierowanego do wykonawcy. Jeśli zatem zamawiający sformułuje
swoje wezwanie w sposób ogólnikowy, nie precyzując jakie elementy winien zawrzeć
wykonawca w swoich wyjaśnieniach, nie może oczekiwać określonego sposobu prezentacji
przekazanych informacji czy stopnia szczegółowości wyliczeń. Przepis art. 90 ust. 1 ustawy
Pzp stanowi także, że zamawiający, oceniając wyjaśnienia, bierze pod uwagę czynniki
wpływające na wartość ceny zaoferowanej przez wykonawcę w tym m.in. oszczędność
metody wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające

warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy, oryginalność projektu
wykonawcy, koszty pracy oraz wpływ pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych
przepisów. Zatem, rolą zamawiającego jest ustalenie i weryfikacja czy czynniki wskazane
przez wykonawcę w ramach wyjaśnień rzeczywiście istnieją, mogą być osiągnięte w ramach
realiów rynkowych i na podstawie jakich założeń wykonawca zakłada realność wystąpienia
tych szczególnych czynników i sprzyjających okoliczności. Z kolei treść normy art. 90 ust. 2
nie pozostawia wątpliwości, że to na wykonawcy wezwanym do złożenia wyjaśnień spoczywa
obowiązek wykazania, czy możliwe i reale jest wykonanie zamówienia za określoną w ofercie
cenę. Z racji tego, że celem wyjaśnień jest wzruszenie przyjętego domniemania,
że zaoferowana cena jest ceną rażąco niską, wyjaśnienia takie muszą być konkretne,
wyczerpujące i uzasadniające realność dokonanej przez wykonawcę kalkulacji. Nie ulega
wątpliwości, iż badanie ceny i ewentualne jej uznanie za rażąco niską musi być dokonywane
w odniesieniu do danego
przedmiotu zamówienia albowiem to z opisu zamawiającego
wynika jakie czynności muszą zostać przez wykonawcę zrealizowane w ramach danego
zamówienia.
Zauważenia wymaga również, że w ramach postępowania odwoławczego Izba ocenia
jedynie prawidłowość czynności zamawiającego w postępowaniu, a nie samą cenę oferty.
W
ramach postepowania odwoławczego weryfikacji podlega zatem sama czynność
wezwania do złożenia wyjaśnień, ocena przez zamawiającego tych wyjaśnień, a następnie
prawidłowość decyzji co do odrzucenia lub nie złożonej przez wykonawcę oferty.
Przekładając powyższe rozważania na realia rozpoznawanej sprawy należy
w pierwszej kolejności zauważyć, że przedmiotem zamówienia jest usługa polegająca
na wdrożeniu oprogramowania do prowadzenia baz danych PZGiK wraz z migracją danych.
Zamówienie podzielono na dwa zadania, pierwsze opisano jako: dostawa, wdrożenie
i serwis systemu informatycznego. Przedmiotem zamówienia w tym zadaniu jest dostawa,
wdrożenie i serwis oprogramowania do prowadzenia baz danych Państwowego Zasobu
Geodezyjnego i Kartograficznego
– NSKG opartego o zarządzane i administrowane
środowisko teleinformatyczne w architekturze chmury usługi Oracle PaaS & IaaS Universal
Credit, wyposażonego w mechanizmy wymiany danych z istniejącymi u zamawiającego
systemami: S
ystem Obiegu Dokumentów, ewidencji ludności, Miejskiego Systemu
Zarządzania – Katowickiej Infrastruktury Informacji Przestrzennych (dalej: MSZ-KIIP).
W SIWZ wskazano, że w ramach zadania drugiego wykonawca zobowiązany będzie
wykonać migrację danych do struktur bazodanowych NSGK. Przedmiotem zamówienia jest
przeprowadzenie migracji istniejących danych w postaci cyfrowej ze struktur istniejących
rozwiązań teleinformatycznych Urzędu Miasta Katowice do struktur bazodanowych NSKG
poprzez wykonanie testowej migr
acji baz danych zamawiającego do zintegrowanej relacyjnej

bazy danych NSGK, weryfikacja kompletności i poprawności migracji oraz uruchomienie
dostarczonego rozwiązania wraz ze zmigrowanymi danymi. Zamawiający przewidział
w SIWZ wynagrodzenie ryczałtowe za wykonanie zamówienia. Załacznik nr 4 do SIWZ
stanowi projekt umowy, w którym w §1 ust. 2 oraz w §5 ust. 3 opisano poszczególne etapy
zamówienia przewidując jednocześnie, że całkowite wynagrodzenie za wykonanie wszystkich
prac zostanie podzielone w taki sp
osób, że wysokość wynagrodzenia za poszczególne etapy
będzie odpowiadała procentowemu udziałowi wartości danego etapu w całkowitej wartości
zamówienia. Powyższe ustalenia, w ocenie Izby, mają decydujący wpływ na ocenę wyjaśnień
złożonych przez wykonawcę Esri w tym postępowaniu, a w konsekwencji na rozstrzygnięcie
Izby w niniejszej sprawie.
Zauważyć bowiem należy, że o ile oszacowanie kosztów realizacji
zamówienia związanego z wykonaniem robót budowalnych, dostawą określonych materiałów
czy
urządzeń może być zweryfikowane poprzez odniesienie się do wartości rynkowej takich
produktów, o tyle wycena usług polegających w dużej mierze na pracy personelu
zatrudnionego przez danego wykonawcę, w przypadku gdy duże znaczenie nabiera
doświadczenie zatrudnionych specjalistów czy też przyjęty sposób wykonania zamówienia
(w konsekwencji również różny termin realizacji), kalkulacja ceny oferty nie podlega prostej
weryfikacji,
poprzez odwołanie się do obiektywnych czynników rynkowych. Należy tu również
podzielić stanowisko przystępującego, który stwierdził, że nie ma jednej, uniwersalnej metody
odnoszącej się do sposobu kalkulacji ceny. Tym samym przyjęty przez wykonawcę Esri
model, polegający na przyjęciu uśrednionej stawki ryczałtowej za pracę specjalistów,
przemnożenie tej stawki przez zakładaną liczbę godzin, niezbędną celem realizacji
zamówienia a następnie, na tej podstawie skalkulowanie ceny ryczałtowej za poszczególne
etapy prac, a w rezultacie za całość zamówienia, jest jednym z możliwych sposobów
kalkulacji ceny of
ertowej. W tym kontekście należy zauważyć, odnosząc się do wyjaśnień
złożonych przez przystępującego w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 ustawy
Pzp, że przedstawił on jaki personel będzie brał udział w realizacji poszczególnych etapów,
wskazał przyjęte stawki za roboczogodzinę (objęte tajemnicą przedsiębiorstwa), które
to należy uznać za rynkowe, nawet biorąc pod uwagę wskazywaną przez odwołującego
stawkę wyliczoną w oparciu o prezentowane dane zgodnie z publikacją Głównego Urzędu
Statystycznego, a
z pewnością znacznie przekraczające minimalne wynagrodzenie za pracę.
Wprawdzie odwołujący podnosił również, że nie może odnieść się w pełni do złożonych
wyjaśnień, gdyż nie zostały mu udostępnione informacje dotyczące ilości godzin przyjętych
do kalkulacji wynagrodzenia za posz
czególne etapy – tu jednak Izba zauważa, że rację ma
zamawiający, który twierdził, że w żadnym miejscu SIWZ nie wskazał wymaganej ilości
godzin, z drugiej zaś należy zauważyć, że sam odwołujący na posiedzeniu cofnął zarzut
naruszenia art. 93 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 i 3 ustawy Pzp, poprzez

zaniechanie udostępnienia wyjaśnień dotyczący rażąco niskiej ceny oferty wykonawcy Esri
w zakresie, w jakim nie udostępniono odwołującemu informacji o liczbie godzin.
Przystępujący wskazał w swoich wyjaśnieniach na szczególnie sprzyjające
okoliczności, które miały wpływ na dokonaną przez wykonawcę wycenę. Jedną z nich jest
fakt korzystania przez zamawiającego z oprogramowania ESRI. W tym zakresie odwołujący
podnosił, że nie ma to znaczenia dla kalkulacji ceny ofertowej, gdyż zamawiający posiada
obecnie oprogramowanie firmy Esri Inc., który to podmiot jest niezależnym od firmy Esri.
Tymczasem, jak wyjaśnił przystępujący, ma to wpływ na ponoszone koszty, albowiem tylko
wykonawca of
erujący rozwiązania równoważne zobowiązany będzie do wykonania szeregu
dodatkowych czynności. Przystępujący nie oferuje rozwiązania równoważnego, gdyż
oprogramowanie oferowane przez Esri Inc. jest rozwiązaniem systemowym. Zamawiający
posiada już licencje systemowe, stąd przystępujący nie musi ponosić kosztów ich nabycia.
Przystępujący dostarcza oprogramowanie bazowe, a zatem nie musi ponosić kosztów
dodatkowych opisanych przez zamawiającego w pkt 3.3. załącznika nr 5 do SIWZ
(przeniesienie danych, dokumentów, konfiguracja środowisk, przeprowadzenie szkoleń),
ponadto oprogramowanie takie
dostarczał już wcześniej do innego klienta. Wszystkie
te okoliczności wykonawca Esri opisał w swoich wyjaśnieniach, wskazując jako element
wpływający na obniżenie ceny ofertowej. Należy uznać, że okoliczność ta jest przynależna
temu wykonawcy i niewątpliwie ma wpływ na kalkulację ceny.
Odnosząc się z kolei do kwestii personelu dedykowanego do realizacji
przedmiotowego zamówienia należy podnieść, że w Części III SIWZ – Warunki udziału
w postępowaniu i podstawy wykluczenia wykonawcy pkt 15 ppkt 3, zamawiający wskazał,
że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy spełniający warunki udziału
w postępowaniu dotyczące zdolności technicznej lub zawodowej tj. dysponują osobami
o określonych kwalifikacjach zawodowych, uprawnieniach, posiadającymi stosowne
do
świadczenie oraz wykształcenie niezbędne do realizacji zamówienia. Zamawiający
wymienił szereg osób, które przypisane winny zostać do określonych ról projektowych,
jedna
k zaznaczył, że jedna osoba może pełnić więcej niż jedną z opisywanych funkcji, z tym
że zespół projektowy wykonawcy musi liczyć nie mniej niż sześć osób. Wykonawca Esri
wymaganiom tym sprostał, albowiem jak wynika ze złożonych przez niego wyjaśnień
zadekl
arował, że na potrzeby realizacji zamówienia takim zespołem, o minimalnej
liczebności, będzie dysponował. Spełnił zatem z jednej strony warunek udziału
w postępowaniu (czego odwołujący nie kwestionował), z drugiej strony zaprezentował w jaki
sposób dokona podziału ról, przypisując je określonym specjalistom, przypisując
poszczególne osoby do kolejnych etapów realizacji projektu.

W ocenie Izby nie znajdują oparcia w materiale dowodowym twierdzenia
odwołującego, że wykonawca Esri błędnie oszacował a w rezultacie zaniżył koszty związane
ze
świadczeniem usług gwarancyjnych. Izba w tym zakresie ustaliła, że zamawiający w SIWZ
wymagał, aby wykonawca świadczył usługi gwarancyjne przez okres 36 miesięcy.
Wykonawca Esri przyjął miesięczny ryczałt za wykonywane w ramach gwarancji czynności,
przeznaczając 54 godziny miesięcznie na świadczenie wszystkich usług. Z kolei odwołujący
twierdził, że przystępujący sprowadza świadczenie usług gwarancyjnych do usuwania błędów
i awarii tymczasem, w ramach gwarancji, wykonywanych
będzie szereg innych czynności
opisanych w SIWZ. Zamawiający zażądał również, aby awarie usuwane były na bieżąco
i wyznaczył maksymalne czasy na ich naprawienie, w tym wyspecyfikował ich kategorie:
krytyczna, poważna i usterka. Izba doszła do przekonania, że w tym zakresie nie można
uznać, że zaproponowana przez przystępującego ryczałtowa cena za miesiąc świadczenia
usług gwarancyjnych jest rażąco zaniżona. Odwołujący wskazywał jedynie, że w ramach tego
elementu świadczenia usług koniecznych jest wykonywanie szeregu innych zadań nie
wskazał jednak jaki, realnie, winien być wymiar godzinowy świadczonych usług i nie
przedstawił własnej kalkulacji w tym zakresie. Twierdził jedynie, że koszty te można
minimalizować powołując do tego celu dział/ wydział zajmujący się u danego wykonawcy
świadczeniem takich usług. Wywodził, że takie rozwiązanie jest racjonalne w sytuacji, kiedy
realizowanych jest wiele projektów w jednym czasie, tymczasem firma Esri nie ma aktualnie
tylu wdrożeń, a zatem musi zatrudnić osoby, które będą pełniły stały dyżur w okresie
gwarancyjnym. Odwołujący ocenił, że około pięć osób winno zostać dedykowanych dla tego
projektu. Tymczasem przystępujący wyjaśnił, że taką komórkę posiada, ponadto szacowania
ilości godzin dokonał w oparciu o doświadczenia polegające na świadczeniu usług
serwisowych w podobnym zamówieniu. Tym samym za realne i oparte na rzeczowych
podstawach są koszty prac związanych z gwarancją, z pewnością w tym zakresie nie sposób
uznać, że cena za te usługi została skalkulowana na poziomie rażąco niskim.
Kolejno należy wskazać, że nieuprawnione są zarzuty odwołującego, dotyczące braku
skalkulowania w ofercie wykonawcy Esri niektórych elementów zamówienia. I tak w zakresie
w jakim podnosił, że nie zostały uwzględnione koszty licencji: za wiarygodne należy przyjąć
wyjaśnienia, że ten element został uwzględniony w kalkulacji poszczególnych etapów. Nie
jest konieczne, dla uznania, że jakiś element został uwzględniony w cenie ofertowej jego
szczegółowe wyodrębnienie w wyjaśnieniach, jako odrębny punkt. Jak już wcześniej Izba
zwracała uwagę nie ma w tym zakresie żadnej wiążącej, jedynej metody kalkulacji kosztów
a zatem za dopuszczalne należy uznać, że koszty dostarczenia oprogramowania
i wynagrodzenie za licencję wliczone zostają w koszty poszczególnych etapów. Sam
zamawiający dokonał podziału zamówienia na etapy, co znalazło odzwierciedlenie

w projekcie umowy, oczekując jedynie aby wykonawca wydzielił odrębnie koszty
poszczególnych etapów. W zakresie, w jakim odwołujący wskazywał na brak uwzględnienia
w wycenie przystępującego kosztów przeniesienia danych należy zauważyć, że zostały one
przewidziane w wycenie
– tabela Etap 5. Z kolei koszty szkoleń zostały skalkulowane
w Etapie VII
– Produkcyjne wdrożenie, gdzie przystępujący wskazał na konieczność
zatrudnienia trenerów, przewidział stawkę szkoleniową za dzień uwzględniając w niej
wynagrodzenie, koszty dojazdu i materiały szkoleniowe. Z faktu, iż w swoich wyjaśnieniach
nie powołał się na możliwość skorzystania z sali szkoleniowej, będącej w dyspozycji
podwykonawcy tj. firmy
Smart In Sp. z o.o. Sp. k. nie można wywodzić negatywnych
konsekwencji dla tego wykonawcy, wyciągając wnioski o dużej ogólnikowości złożonych
wyjaśnień i braku uwzględnienia w wycenie wszystkich elementów. Z pewnością jest to
okoliczność sprzyjająca obniżeniu ceny za ten etap usług, albowiem w swojej ofercie
wykonawca nie musiał uwzględniać dodatkowo kosztów najmu sali szkoleniowej. Niezależnie
od powyższego element ten, biorąc pod uwagę wartość zamówienia należy uznać
z
a marginalny. Odnośnie braku wyceny prac konfiguracyjnych Izba doszła do wniosku,
że również te prace zostały wycenione, stanowią bowiem element prac wdrożeniowych,
te z kolei przewidziano w etapach: Etap III
– Instalacja i konfiguracja sprzętu
i oprogr
amowania systemowego w usłudze Oracle PaaS & IaaS Universal Credit, Etap VI
– Wdrożenie i uruchomienie pilotażowe Systemu NSGK, Etap VII – Produkcyjne wdrożenie
Systemu NSGK w pełnej skali u zamawiającego. W etapach tych, co wynika z przedłożonych
wyjaśnień, dedykowani do realizacji zamówienia zostali specjaliści – inżynierowie w zakresie
wdrożenia, eksploatacji i wsparcia technicznego. Kolejnym elementem, który w ocenie
odwołującego nie znalazł odzwierciedlenia w dokonanej przez przystępującego kalkulacji,
są koszty ryzyka związanego z brakiem dotrzymania terminu realizacji zamówienia.
Odwołujący podnosił, że zamawiający przewidział w umowie kary za niedotrzymanie
terminów realizacji poszczególnych etapów, jak też kary za niedotrzymanie terminu
końcowego. Wskazywał, że przyjęty przez przystępującego termin dziewięciu miesięcy
na realizację zamówienia, podczas gdy zamawiający wskazywał maksymalny termin
wykonania zamówienia - 16 miesięcy, niesie za sobą duże ryzyko niedotrzymania warunków
umowy w tym zakresie. Przy czym
odwołujący nie dowodził, że termin ten jest nierealny, lecz
stał na stanowisku, że konieczne jest wskazanie dodatkowej kwoty, która pokryłaby ryzyko
dodatkowych kosztów z tym związane. Nie określił również jaka powinna być to kwota, mając
na
uwadze wartość całego zamówienia oraz realny (w jego ocenie) czas potrzebny na
wykonanie usługi, nie przedstawił też żadnych szczegółowych wyliczeń. Izba w tym zakresie
ustaliła, że wykonawca Esri w swojej kalkulacji w tabeli opisał jedną z pozycji jako
o
koliczności nieprzewidziane. Do tych okoliczności z pewnością można zaliczyć kary

za opóźnienia w realizacji zamówienia. Co do przewidzianej tam kwoty Izba nie jest
uprawniona do oceny jej wysokości, albowiem nie ma wystarczających danych niezbędnych
do u
stalenia poprawności jej wysokości.
Izba podziela stanowisko odwołującego, iż na wykonawcy wezwanym do złożenia
wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, ciąży obowiązek udowodnienia, iż zaoferowana
przez niego cena nie jest ceną rażąco niską. Jednakże w opinii Izby, w niniejszym
postępowaniu, gdzie wykonawca przedstawił szczegółową kalkulację ceny, uwzględniając
poszczególne etapy realizacji zamówienia i elementy na nie się składające, wskazał
okoliczności które świadczyć mogą o sprzyjających dla niego okolicznościach
umożliwiających realizację zamówienia szybciej, zatrudniając specjalistów z danych branż
posiadających doświadczenie w realizacji podobnych projektów, a odwołujący oprócz
kwestionowania, iż wyjaśnienia te nie są dostatecznie szczegółowe nie złożył żadnych
dowodów na poparcie swoich wyliczeń, nie sposób uznać, że cena zaoferowana przez
przystępującego jest rażąco niską. Odwołujący nie przedłożył jakichkolwiek dowodów
świadczących, że za zaoferowaną cenę przystępujący nie będzie w stanie wykonać
przedmiotowego zamówienia, odnosił się wprawdzie do poszczególnych elementów
kalkulacji stwierdzając, że za te kwoty nie jest możliwe wykonanie poszczególnych zakresów,
jednak nie przedstawił swoich wyliczeń, które dowodziłyby nierealności zaproponowanej
ceny. Zdaniem Izby odwołujący nie przedstawił w sprawie dowodów, które świadczyłyby
w sposób pewny i kategorycznych o tym, że koszty zamówienia będą znacznie wyższe niż
przedstawia to firma Esri. Swoje stanowisko w tej kwestii odwołujący zapewne oparł na
podstawie dokonanych przez siebie obliczeń kosztów realizacji zamówienia.
Ponadto stwierdzić należy, iż zamawiający w treści wezwania nie określił
szczegółowości ani nie podał konkretnych elementów składających się na cenę, do których
powinien odnieść się wykonawca w swojej odpowiedzi. Izba doszła do przekonania,
że przystępujący odpowiedział na wezwanie na poziomie szczegółowości adekwatnym
zarówno do treści wezwania, jak i okoliczności postępowania. Tym bardziej, iż miał
świadomość, iż w razie, gdyby udzielona odpowiedź wymagała doprecyzowania lub
w dalszym ciągu zaoferowana cena budziła wątpliwości zamawiającego - ten ma możliwość
wezwania go ponownie do uszczegółowienia wyjaśnień w interesującym go zakresie. Tak się
nie
stało, gdyż zamawiający uznał wyjaśnienia wykonawcy Esri za wystraczające. W ocenie
Izby powyższe postępowanie zamawiającego nie naruszało przepisu art. 90 ust. 1 ustawy
Pzp. Izba,
oceniając złożone przez przystępującego wyjaśnienia uznała, iż były one
wystarczające do oceny przez zamawiającego, czy zaproponowana przez tego wykonawcę
cena ofertowa jest ceną realną, umożliwiającą jego wykonanie.

Tym samym nie potwierdziły się zarzuty odwołania dotyczące naruszenia przez
z
amawiającego art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe, Izba orzekła jak w sentencji wyroku.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem postanowień
rozpo
rządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. z dnia 7 maja 2018 r. Dz. U. z 2018 r., poz. 972),
w ty
m w szczególności § 5 ust. 3 pkt 1).


Przewodniczący:


………………………………….

Wcześniejsze orzeczenia:

• Sygn. akt KIO 573/19 z dnia 2019-04-16
• Sygn. akt KIO 574/19 z dnia 2019-04-12
• Sygn. akt KIO 292/19 z dnia 2019-03-27
• Sygn. akt KIO 401/19 z dnia 2019-03-25
• Sygn. akt KIO 414/19 z dnia 2019-03-21