rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2019-01-25
rok: 2019
data dokumentu: 2019-01-25
rok: 2019
sygnatury akt.:
KIO 63/19
KIO 63/19
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 stycznia 2019
r., w Warszawie, odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 stycznia 2019 r. przez wykonawcę
Plus Invest P. Ż. Spółkę jawną z siedzibą w Żernikach Wrocławskich
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego
Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu z siedzibą we Wrocławiu
przy udziale wykonawcy ROBOT 1 B. O. i Z. G.
Spółki jawnej z siedzibą we Wrocławiu
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
r., w Warszawie, odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 stycznia 2019 r. przez wykonawcę
Plus Invest P. Ż. Spółkę jawną z siedzibą w Żernikach Wrocławskich
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego
Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu z siedzibą we Wrocławiu
przy udziale wykonawcy ROBOT 1 B. O. i Z. G.
Spółki jawnej z siedzibą we Wrocławiu
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala
odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Plus Invest P. Ż. Spółkę jawną i zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Plus Invest P. Ż. Spółkę
jawną tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od
dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Przewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 63/19
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu
prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego na „utrzymanie eksploatacyjne przejścia podziemnego i
konstrukcji zadaszenia peronów na Rondzie Ronalda Reagana we Wrocławiu” na podstawie
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986
z późn. zm.), w trybie przetargu nieograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
3 grudnia 2018 r. pod numerem 655200. Wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty
określone na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
I Zarzuty i żądania odwołania
Odwołujący – Plus Invest P. Ż. Spółka jawna wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu
naruszenie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
dokonanie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty bez uprzedniego odrzucenia oferty
wykonawcy Robot 1 B. O. i Z. G.
Spółki jawnej, zwanego dalej „Robot 1”, pomimo że złożone
przez Robot 1 pismo z 2 stycznia 2019 r
. nie może być uznane za wyjaśnienia w ww. zakresie
z uwagi na ich zbyt ogólny i lakoniczny charakter, a nawet gdyby uznać, że pismo to spełnia
kryt
eria wyjaśnień, o których mowa w art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych, to ocena tych wyjaśnień powinna prowadzić do uznania, że oferta
Robot 1 zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty i dokonania
wyboru oferty najkorzystniejszej spośród prawidłowych
ofert złożonych w postępowaniu, po dokonaniu uprzedniego odrzucenia oferty Robot 1 oraz o
orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że w przedmiotowym postępowaniu wpłynęły
2 oferty
– oferta Robot 1 oraz oferta Odwołującego. Robot 1 zaoferował wykonanie przedmiotu
zamówienia za cenę brutto 398.587,04 zł, a Odwołujący za cenę brutto 439.753,91 zł.
Zamawiający wskazał kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia w
wysokości 781.262,79 zł brutto.
Wobec obowiązku wynikającego z art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych,
w związku z okolicznością, że ceny całkowite ofert obu wykonawców były niższe o ponad 30%
od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, Zamawiający
zwrócił się do wykonawców o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów dotyczących
elementów
oferty
mających
wpływ
na
wysokość
ceny,
w
szczególności
w zakresie
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie mo
że być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na pod
stawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2003 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę. W odpowiedzi na ww. pismo wykonawcy biorący udział
w postępowaniu złożyli wyjaśnienia.
W swoich wyjaśnieniach Robot 1 wskazał, że wobec wymagań Zamawiającego w zakresie
zadania opisanego w punkcie 4.1.1 opisu przedmiotu zamówienia cena ryczałtowa netto
9.500,00 zł miesięcznie w zakresie punktu 1. kosztorysu ofertowego nie jest ceną rażąco niską
z uwagi na okoliczność, że wobec zapotrzebowania na 480 godzin dyżuru pracowników w
miesiącu uzasadnione jest zatrudnienie 3 osób na pełen etat, co przekłada się na cenę
ryczałtową netto za cały okres wykonywania zamówienia (12 miesięcy) w kwocie 114.000,00
zł. Tymczasem wskazane przez Robot 1 wyjaśnienia jedynie potwierdziły, że zaoferowana
przez Robot 1 w ww. zakresie cena jest ceną rażąco niską w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
W punkcie 4.1.1 opisu przedmiotu zamówienia Zamawiający wskazał bowiem, że w zakres
prac zryczałtowanych w zakresie utrzymania przejścia podziemnego wchodzi:
a) utrzymanie w stałym porządku koszy na śmieci poprzez opróżnianie ze śmieci na bieżąco i
ich mycie na zewnętrz i wewnątrz minimum raz w miesiącu; b) utrzymanie stałej drożności
i czystości kratek ściekowych poprzez usuwanie na bieżąco zanieczyszczeń (dotyczy
odwodnienia przejścia i terenu wokół balustrad); c) usuwanie na bieżąco zanieczyszczeń
w postaci graffiti, napisów, reklam, nalepek i plakatów ze wszystkich powierzchni;
d) konserwacja instalacji elektrycznej z szafkami bezpiecznikowymi, pomiary instalacji,
wymiana spalonych bezpieczników, przeglądy instalacji, diagnostyka uszkodzeń czy awarii na
bieżąco; e) konserwacja i utrzymanie urządzeń wodnokanalizacyjnych, przepompowni,
czyszczenie pompy, wymiana uszczelek, wykonywanie pomiarów, przeglądy według zaleceń
producenta i obowiązujących przepisów, diagnostyka uszkodzeń na bieżąco, utrzymanie
czystości w pomieszczeniach technicznych; f) wywożenie nieczystości min. raz na dobę wraz
z ich utylizacją; g) dyżur osoby sprzątającej na bieżąco zanieczyszczenia z przejścia
podziemnego i peronów w rejonie zejść do podziemia w godzinach od 6 do 22;
h) usuwanie śniegu i zlodowacenia na schodach i ich okolicy – 3 m od zejścia do podziemia.
Prawidłowe wykonywanie ww. prac (nie biorąc pod uwagę na potrzeby niniejszego punktu
uzasadnienia odwołania pozostałych prac utrzymaniowych, realizowanych na odrębne
zlecenie Zamawiającego), uwzględniając w szczególności dyżur osoby sprzątającej na
bieżąco zanieczyszczenia z przejścia podziemnego i peronów w rejonie zejść do podziemia w
godzinach od 6 do 22 wymaga zatrudnienia przez wykonawcę, nie – jak wskazał Robot 1 –
trzech, a co najmniej czterech osób w pełnym wymiarze czasu pracy. Poziom zatrudnienia
powinien uwzględniać bowiem takie okoliczności jak: a) konieczność zapewnienia dyżuru
pracownika przez 16 godzin dziennie 7 dni w tygodniu; b) przysługujący każdemu
pracownikowi roczny urlop wypoczynkowy w wymiarze 20-
26 dni w zależności od stażu pracy;
c) konieczność zapewnienia dyżuru pracownika również w niedziele oraz święta, co wiąże się
ze zwiększonymi kosztami zatrudnienia; d) konieczność uwzględniania ewentualnej choroby
pracownika, którego będzie musiał zastąpić inny pracownik.
Zgodnie tymczasem z treścią przepisu art. 90 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, jeśli zaproponowana cena lub koszt są rażąco niskie, to wykonawca powinien
udzielić wyjaśnień, w tym złożyć dowody dotyczące wyliczenia ceny lub kosztu
w szczególności w zakresie kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie
może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej,
ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Zgodnie natomiast z treścią § 1 rozporządzenia Rady
Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości
minimalnej stawki godzinowej w 2019 r. z dnia 11 września 2018 r. minimalne wynagrodzenie
od 1 stycznia 2019 r. zostało ustalone w kwocie 2.250,00 zł, co oznacza dla pracodawcy koszt
w wysokości 2.706,31 zł miesięcznie za jednego pracownika w przypadku pracowników
powyżej 55 roku życia i 2.648,93 zł w przypadku pracowników poniżej 55 roku życia. Koszt
zatrudnienia
4
pracowników
wynosi
zatem
odpowiednio:
a)
10.825,24
zł
w przypadku pracowników powyżej 55 roku życia; b) 10.595,72 zł w przypadku pracowników
poniżej 55 roku życia.
Koszt zatrudnienia samych pracowników przewyższa zatem już kwotę ryczałtu
zaproponowaną przez Robot 1. Robot 1, wskazując, że w celu prawidłowego wykonania
zadania w ww. zakresie konieczne jest zatrudnienie trzech pracowników założył natomiast, że
zatrudnieni
pracownicy
w
czasie
wykonywania
przedmiotowego
zam
ówienia
(12 miesięcy) w szczególności nie będą korzystać z przysługującego im urlopu
wypoczynkowego ani nie będą chorować. Robot 1 wskazał bowiem, że zapotrzebowanie
Zamawiającego w zakresie dyżuru wynosi 480 godzin miesięcznie. Zakładając dla
uproszczeni
a, że każdy pracownik pracuje 8 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu,
a miesiąc ma 4 tygodnie, daje to rzeczywiście 480 godzin. Nawet w oderwaniu od powyższego
ww. założenie przestaje natomiast funkcjonować w momencie, gdy miesiąc, zamiast
zakładanych w uproszczeniu 28 dni (4 tygodnie) ma 31 dni. 31 dni przy konieczności
zapewnienia dyżuru 16 godzin dziennie daje bowiem 496 godzin.
Robot 1
nie wziął pod uwagę również kosztów związanych z wywożeniem i utylizacją śmieci.
Prawidłowe wykonanie ww. zadania wymaga poniesienia przez wykonawcę kosztów utylizacji
nieczystości oraz kosztów ich transportu do miejsca utylizacji – co najmniej jednego pojemnika
nieczystości o objętości 1.100 litrów tygodniowo, co daje 4 pojemniki miesięcznie.
Przy kalkulacji ceny rycz
ałtowej na wykonanie ww. zadania należało również wziąć pod uwagę
również następujące okoliczności: a) prawidłowe wykonanie poz. nr 4.1.1.a-c i e opisu
przedmiotu zamówienia (utrzymanie w czystości, usuwanie zanieczyszczeń, konserwacja
urządzeń) wymaga użycia specjalistycznego sprzętu, użycia odpowiednich środków
chemicznych
oraz
zakupu
materiałów
eksploatacyjnych
do
urządzeń;
b) prawidłowe wykonanie poz. nr 4.1.1.d opisu przedmiotu zamówienia wymaga zatrudnienia
wykwalifikowanego elektryka; c) prawidłowe wykonanie poz. nr 4.1.1.e opisu przedmiotu
zamówienia wymaga zatrudnienia specjalisty w zakresie utrzymania wskazanych tam
urządzeń; d) prawidłowe wykonanie poz. nr 4.1.1.f opisu przedmiotu zamówienia wymaga
zatrudnienia kierowcy oraz pokrycia kosztów transportu nieczystości minimum raz na dobę
oraz kosztów ich utylizacji, które to okoliczności dodatkowo zwiększają koszt wykonania
zadania związanego z utrzymaniem przejścia podziemnego (ryczałt). Robot 1 nie jest zatem
w stanie zrealizować ww. zadania w zaproponowanej cenie 9.500,00 zł netto miesięcznie, co
powinno implikować odrzucenie oferty Robot 1 na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
W treści składanych wyjaśnień Robot 1 skoncentrował się jedynie na ww. kwestii. W kwestii
pozosta
łych cen zaoferowanych w treści zestawienia kosztów zadania wskazał jedynie, że
w ramach pozostałych prac będzie kierował osoby już zatrudnione, posiadające odpowiednie
kwalifikacje do obsługi sprzętu, jak również, że przy zakupie wielu materiałów u stałych
dostawców może liczyć na rabaty. Tymczasem istotne jest, aby składane wyjaśnienia nie miały
charakteru
ogólnego.
Celem
składanych
wyjaśnień
jest
bowiem
stworzenie
u zamawiającego podstaw do stwierdzenia, że podejrzenie dotyczące rażąco niskiej oferty
b
yło nieuzasadnione. Na konieczność przedstawienia szczegółowych wyjaśnień dodatkowo
wskazuje fakt, iż wykonawca zobowiązany jest nie tylko do sformułowania twierdzeń
dotyczących ceny lub kosztu oferty, ale również do przedstawienia dowodów na ich poparcie,
tak, aby na ich podstawie zamawiający mógł zweryfikować złożone wyjaśnienia. Prawo
zamówień publicznych nie określa katalogu dowodów, które wykonawca zobowiązany jest
złożyć zamawiającemu w celu uzasadnienia racjonalności i rynkowej wyceny swojej oferty.
Oznacza to więc, że każdy dowód, który w ocenie wykonawcy potwierdza twierdzenia
wskazane w wyjaśnieniach, może okazać się przydatny i pomocny zamawiającemu przy
dokonywanej ocenie. W niektórych sytuacjach dowody mogą okazać się niezbędne.
W szczególności, jeżeli mamy do czynienia z przedmiotem zamówienia, którego zasadnicza
część musi być zakupiona od innych podmiotów (np. zakup materiałów, produktów czy też
wykonanie określonych usług przez podmioty zewnętrzne, podwykonawców). W takich
przypadkach, gdy w
ykonawca dokonuje wskazanych zakupów po zaniżonych, bardzo niskich
cenach, powinien przedstawić zamawiającemu wraz z udzielanymi wyjaśnieniami dowody
pochodzące od podmiotów, od których dokonuje wskazanego zakupu, pozwalających mu
obiektywnie na dokonanie
takiego zakupu. W niektórych jednak sytuacjach, jeżeli przedmiot
zamówienia nie wymaga szczególnych zakupów, czy też wykonywania określonych prac przez
podwykonawców, dowodzenie twierdzeń zawartych w wyjaśnieniach może sprowadzać się do
przedstawienia prze
z wykonawcę własnych i szczegółowych kalkulacji kosztów, związanych z
wykonaniem określonego przedmiotu zamówienia. Obowiązkiem wykonawcy, wezwanego do
złożenia wyjaśnień jest przedstawienie przekonywujących wyjaśnień i dowodów na
potwierdzenie tego, że cena oferty została skalkulowana w sposób rzetelny i gwarantuje
realizację całego zakresu objętego zamówieniem. Wyjaśnienia elementów mających wpływ na
wysokość ceny muszą być konkretne, wyczerpujące i nie mogą pozostawiać jakichkolwiek
wątpliwości co do rzetelności kalkulacji ceny oferty (wyrok sygn. akt KIO 681/17).
W przedmiotowym przypadku istniała konieczność przedstawienia takich dowodów, gdyż
Zamawiający wymagał od wykonawców dokonania zakupu wielu elementów m.in. w zakresie
następujących pozycji opisu przedmiotu zamówienia: a) zakup i wymiana istniejących opraw
na ledowe; b) zakup i wymiana uszkodzonych elementów przykryć kanałów odwodnienia;
c) wymiana płyt granitowych o grubości 5 cm (demontaż i utylizacja uszkodzonej płyty, zakup
docięcie do wymiarów istniejących i montaż nowej); d) wymiana szklanych elementów
balustrad ze szkła hartowanego bezpiecznego podwójnego 2 x 6 mm (demontaż
uszkodzonych elementów wraz z utylizacją, zakup materiału, docięcie, fazowanie, nawiercenie
otworów, transport na budowę i montaż); e) wymiana uszkodzonych opraw oświetleniowych w
przejściu; f) wymiana spalonych świetlówek w lampach podwieszonych pod konstrukcję
zadaszenia peronów; g) wymiana uszkodzonych drzwi antywłamaniowych do pomieszczenia
technicznego; h) wymiana u
szkodzonych (zdewastowanych) koszy na śmieci (demontaż
uszkodzonych, utylizacja materiału z rozbiórek, zakup i montaż nowych elementów.
Ponadto złożenie wyjaśnień, o których mowa w art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych nie odnosi się jedynie do przedstawienia zamawiającemu pisma zatytułowanego
„Wyjaśnienia”, ale do przedstawienia merytorycznych informacji w przedmiotowym zakresie,
które pozwolą na dokonanie przez zamawiającego oceny poziomu i realności zaoferowanej
ceny globalnej, w tym poprzez w
eryfikację cen jednostkowych i kosztów wykonania
zamówienia występujących po stronie wykonawcy. Nie każde jednak wyjaśnienia, które nie
satysfakcjonują zamawiającego i które uznaje on za niewystarczające, można uznać za
niezłożenie wyjaśnień. Nie jest też wystarczające powołanie się na opinie wyrażone
w danych orzeczeniach, dotyczące konkretnego, badanego tam stanu faktycznego, lecz każdy
stan faktyczny należy wnikliwie analizować i oceniać indywidualnie (wyrok sygn. akt KIO
503/18).
Pisma Robot 1 z 2 sty
cznia 2019 r. nie można zatem, w szczególności w zakresie argumentacji
dotyczącej zakresu zadań wskazanego w punkcie 4.1.2 oraz 4.1.3 opisu przedmiotu
zamówienia, uznać za wyjaśnienia spełniające kryteria, wynikające z art. 90 ust. 3 w zw. z art.
90 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający tymczasem, nie podejmując
refleksji nad treścią złożonych przez Robot 1 wyjaśnień, dokonał czynności wyboru oferty
Robot 1 jako oferty najkorzystniejszej.
Nawet gdyby uznać wyjaśnienia złożone przez Robot 1 za spełniające ww. kryteria, należy
wskazać, że Robot 1 w zakresie prac utrzymaniowych realizowanych na odrębne zlecenie
Zamawiającego (pkt 4.1.2 i 4.1.3 opisu przedmiotu zamówienia) wskazał również ceny
cząstkowe, które są cenami rażąco niskimi, nie dającymi się wyjaśnić okolicznościami
wskazanymi w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. W szczególności bowiem:
a) pkt 2. zestawienia kosztów zadania – niemożliwe jest wykonanie czynności polegającej na
czyszczeniu i myciu powierzchni kamiennych
posadzek w przejściu raz w tygodniu w cenie
0,80 zł/m
2
. Ww. posadzka jest bowiem wykonana z granitu i musi być myta mechanicznie, co
wymaga nie tylko zatrudnienia odpowiednio wykwalifikowanego pracownika, ale również
pokrycia kosztów specjalistycznie zakupionej do tego celu maszyny czyszczącej, której koszt
również powinien być uwzględniony w cenie. Nie da wykonać się ww. czynności w cenie
poniżej 1,00 zł/m
2
;
b) pkt 15. zestawienia kosztów zadania – wymiana płyt granitowych o grubości 3 cm (demontaż
i utyli
zacja uszkodzonej płyty, zakup, docięcie do wymiarów istniejących i montaż nowej) –
cena zaproponowana przez Robot 1
– 250,00 zł. Koszt samego zakupu 1 m
2
płyty granitowej
wynosi co najmniej 290,00 zł netto. Płyta natomiast musi zostać odpowiednio zaimpregnowana
oraz specjalistycznie wklejona;
c) pkt 22. zestawienia kosztów zadania – wymiana spalonych świetlówek w lampach
podwieszonych pod konstrukcję zadaszenia peronów – cena zaproponowana przez Robot 1
to 80,00 zł/szt. Koszt zakupu samej żarówki wynosi co najmniej 50,00 zł netto. Prace w ww.
zakresie mogą być wykonane wyłącznie z rusztowania lub podnośnika koszowego,
w związku z czym w ww. cenie należało uwzględnić koszt demontażu, montażu rusztowania,
jego wynajęcia, jak również koszty robocizny. Dodatkowo praca na wysokości pow. 3 m
wymaga uprawnień wysokościowych, jak również prace te muszą zostać wykonane przez
wykwalifikowanego elektryka. Tymczasem czas pracy w zakresie rozmontowania oraz
złożenia lamp trwa ok. 3,5 godziny, które to okoliczności podwyższają minimalną cenę
wykonania ww. czynności, której nie da się wykonać za cenę zaproponowaną przez Robot 1;
d) pkt 23. zestawienia kosztów zadania – wymiana uszkodzonych drzwi antywłamaniowych do
pomieszczenia technicznego
– cena zaproponowana przez Robot 1 to 5.000,00 zł. Koszt
samego zakupu przeciwogniowych, dźwiękoszczelnych oraz antywłamaniowych drzwi marki
Mercor (tożsamych z tymi, jakie są obecnie zamontowane) wynosi co najmniej 7.450 zł netto,
do czego należy dodać koszt samozamykacza (co najmniej 950 zł netto), koszt zakupu
ozdobnych blach nawiązujących do wykończenia przejścia podziemnego (ok. 500 zł netto), jak
również koszt wymiany oraz obróbki ościeżnicy. Koszt zakupu drzwi, nie wliczając kosztu
robocizny i zysku, wynosi zatem łącznie co najmniej ok. 8.900 zł netto. Nie da się zatem
zrealizować ww. czynności w cenie zaproponowanej przez Robot 1;
e) pkt 24. zestawienia kosztów zadania – wykonanie nowych powłok malarskich
w pomieszczeniach technicznych
– przepompowni, rozdzielni – cena zaproponowana przez
Robot 1 to 1.600,00 zł. Ww. czynność wymaga pomalowania oraz przygotowania ok. 160 m
2
powierzchni, a cena zaproponowana przez Robot 1 jest w stanie pokryć jedynie koszt samej
robocizny (w minimalnej wysokości), bez uwzględnienia kosztu materiału, farby, gruntu,
przygotowania podłoża oraz oklejenia. Dodatkowo czynność ta wymaga wykonania
skomplikowanych prac przy rozdzielniach, gdzie mała ilość miejsca zwiększa czas pracy
pracownika.
Zgodnie z treścią przepisu art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych Zamawiający
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień
wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej
oferty, nie odrzucając uprzednio oferty Robot 1 na ww. podstawie, pomimo że złożone pismo
nie zawierało prawidłowych wyjaśnień w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, a złożone oświadczenie jedynie potwierdziło, że zaproponowana cena ofertowa,
jak również jej istotne części składowe, jest ceną rażąco niską w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
II Stanowisko Zamawiającego
W odpowiedzi
na odwołanie Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
W swoim stanowisku wyrażonym podczas rozprawy podkreślił, że obie oferty różniły się tylko
o 40 tysięcy złotych. Zamawiający oszacował wartość zamówienia wyżej, tj. z zapasem
w stosunku do szacunku z
roku 2017 ze względu na to, że Odwołujący oszacował usługi
w zakresie punktu 1. opisu przedmiotu zamówienia w zamówieniu uzupełniającym na kwotę
15 tysięcy złotych, zatem Zamawiający postanowił zarezerwować środki w budżecie
w kwocie pozwalającej mu na sfinansowanie zamówienia nawet przy wyższej cenie. Stwierdził,
iż w roku 2017 Odwołujący wycenił pozycję 1. na poziomie 7.500 zł, w 2018 r.
w zamówieniu uzupełniającym na 15 tysięcy złotych, a w obecnej ofercie na 12 tysięcy złotych.
Jego zdaniem koszt wy
nagrodzenia pracowników w tym czasie aż tak się nie zmienił, by
usprawiedliwić taką różnicę cen.
Zamawiający nie zamierzał wzywać wykonawców do wyjaśnień pomimo różnicy
w odniesieniu do szacunkowej wartości zamówienia, gdyż oferty były na podobnym poziomie,
a jego szacunek zbyt wysoki
– zrobił to z daleko posuniętej ostrożności. Po otrzymaniu
wyjaśnień nie miał podstaw do przyjęcia, że cena jest rażąco niska. Obie firmy mają
doświadczenie i już realizowały usługi w tym obiekcie, więc zakłada, że potrafią wycenić
wartość usług. Poza tym Przystępujący posiada więcej niż trzech pracowników, więc może
oddelegować innego w przypadku choroby wyznaczonego pracownika, a Zamawiający
urlopów i zwolnień nie zakładał jako kosztów, które należy uwzględnić w wycenie
i
wprowadzić w tym zakresie jako dodatkowy etat.
Zamawiający nie narzucał konkretnych producentów drzwi, żarówek itp. materiałów, obie firmy
mogą więc poszukać innego producenta pod warunkiem, że produkty będą spełniały jego
wymagania. Na postawie okazanych
przez Przystępującego ofert trudno mu ocenić, czy
oferowane drzwi spełniałyby jego wymogi, natomiast uważa, że przy zmianie grubości blachy
czy dodatkowym zawiasie ich cena nie wzrośnie dwukrotnie.
Przedstawione przez Odwołującego pismo Związku Międzygminnego Ślęza-Oława dotyczące
kosztów odbioru odpadów nie ma znaczenia w niniejszej sprawie, ponieważ koszty takie
ponoszą właściciele nieruchomości i nie dotyczą one Wrocławia.
Zamawiający podkreślił, iż badanie rażąco niskiej ceny nie jest konfrontowaniem dwóch
oferentów i porównaniem ich sposobu obliczenia ceny. Zamawiający z urzędu wie, że
Przystępujący zrealizuje inne przetargi w tym miejscu, zatem wziął to pod uwagę. Nie jest też
tak, że pracownik w ramach dyżuru nie może zejść z góry na dół (z peronu autobusowo-
-
tramwajowego do przejścia podziemnego).
Obaj wykonawcy są rzetelnymi firmami i, biorąc pod uwagę wyjaśnienia, nie widzi podstaw do
odrzucenia którejkolwiek z ofert.
III Stanowisko Przystępującego
Przystąpienie po stronie zamawiającego zgłosił wykonawca ROBOT 1 B. O. i Z. G. Spółka
jawna. Poparł stanowisko Zamawiającego i wniósł o oddalenie odwołania.
Przystępujący wskazał, iż uzyskał na ten sam okres realizacji również zamówienie na
utrzymanie peronów autobusowo-tramwajowych ponad przedmiotowym przejściem
podziemnym oraz wind w tym przejściu, obsługuje również okoliczne podwórka, co pozwala
mu na oszczędności ze względu na dzielenie kosztów pomiędzy te realizacje. Pracownik, który
będzie utrzymywał czystość wokół wind, będzie tym samym pracownikiem w obu usługach,
nie ma więc możliwości, by sprzątając teren wokół wind, nie zauważył np. pożaru w koszu na
śmieci. Tym samym przewiduje zatrudnienie tylko dwóch dodatkowych pracowników.
Zwrócił uwagę, iż punkty 2-5 zastawienia kosztów zadania zawierają określenie częstotliwości
czynności, założył więc, że pracownicy na dyżurze będą wykonywać wszystkie te prace, które
nie wymagają specjalistycznych uprawnień (pkt 1-5 zestawienia kosztów zadania). Przy
poprzedniej realizacji tego zam
ówienia na takich samych warunkach trzech pracowników
wystarczyło do utrzymania obiektu, przy 16-godzinnym dyżurze przez 7 dni
w tygodniu
– musiałby przyjąć system dwuzmianowy po 8 godzin, przy co trzecim dniu wolnym,
co daje 160 godzin na etat, a nie 168
, jak jest to standardowo. Przy zwolnieniu któregoś z
pracowników może przesunąć pracownika obsługującego peron.
Odwołujący jest niekonsekwentny, ponieważ sam w roku 2017 i 2018 wykonywał usługę za
7.500 zł w zakresie pozycji 1., gdy płaca minimalna wynosiła 2000 zł i 2100 zł, a twierdzi, że
jest nierealna przy 9.500 zł, przy płacy minimalnej 2250 zł.
Koszty eksploatacyjne maszyn są znikome. Należy wykorzystywać maszyny akumulatorowe,
w których zużywa się głównie akumulator i gumy ssące. Koszt amortyzacji takiego
akumulatora na jedno mycie to 2,22 zł, natomiast środki czystości to koszt 8 zł na jedno mycie.
Koszt mycia bez kosztów pracy pracownika (koszt ten jest wyceniony w pozycji ryczałtowej –
poz. 1.) to dwadzieścia kilka złotych, a wraz z pracą tego pracownika to 52 zł. Przedstawił
założenia przyjęte do skalkulowania kosztów dla pozycji 1. Posiada również zezwolenie na
transport odpadów (przedstawił kopię decyzji w tym zakresie), co pozwala mu samodzielnie
transportować odpady do RIPOK, gdzie płaci za tonę 471 zł, podczas gdy
z przejścia miesięcznie zbierane jest ok. 0,5 tony. Sam zaś transport odpadów realizowany
jest przy okazji transportu odpadów z innych miejsc. Koszt transportu tych odpadów do RIPOK
jest znikomy, ponieważ samochód zatrzymuje się po drodze i odbiera odpady.
Wymiana drzwi, płyty granitowej czy świetlówek może w ogóle nie nastąpić w trakcie realizacji
usługi. Podkreślił, że za to znacznie wyżej niż Odwołujący wycenił prace, które nastąpią, tj.
odśnieżanie – na kwotę 600 zł, podczas gdy Odwołujący na 100 zł oraz impregnację kamienia
– na kwotę 4,5 zł, podczas gdy Odwołujący na 1,5 zł, gdzie 1,5 zł kosztuje sam preparat do
impregnacji.
Podkreślił, że ofertę należy traktować całościowo, a nie odnosić się jedynie do kilku pozycji.
Stwier
dził również, iż posiada zapas kamienia granitowego, ponieważ obsługuje również
cmentarze, zatem nie musi kupować go ad hoc po wyższej cenie, lecz może zakupić większą
ilość po cenie korzystniejszej.
Wskazał, że opis przedmiotu zamówienia w niniejszym postępowaniu oraz na utrzymanie
urządzeń dźwigowych częściowo się pokrywają, na dowód czego przedstawił opis przedmiotu
zamówienia postępowania na utrzymanie i konserwację urządzeń dźwigowych, którego część
3. dotyczy wind w przejściu podziemnym im. Ronalda Reagana. Składając ofertę w kalkulacji
brał pod uwagę, że uzyskał już zamówienie na ww. urządzenia dźwigowe oraz czyszczenie
miasta
m.in.
w
zakresie
peronu
nad
przejściem
(pierwszą
usługę
z terminem realizacji od początku do końca 2019 r., przy czym wykonuje ją od 2018 r.,
a drugą usługę od kwietnia 2019 r. do końca marca 2020 r.)
W warunkach tego zamówienia zatrudnienie pracowników za najniższe wynagrodzenie jest
realne.
Przedstawił wydruki czterech ofert na drzwi stalowe o parametrach jak drzwi obecnie
zamontowane: na kwotę 1485 zł netto, 2040 zł netto, 2577 zł netto, 2347 zł netto; kopię faktury
na świetlówki z ceną 48 zł netto za sztukę, a także trzy cenniki na płyty granitowe oraz kopię
faktury na zakup płyt granitowych – 8 m
2
płyty granitowej z wartością 2.055 zł. Sam koszt
wymiany drzwi metalowych (robocizny), ich wywozu, utylizacji itd. to ok. 500 zł.
IV Ustalenia Izby
Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Izba ustaliła także, iż stan faktyczny postępowania (w szczególności treść specyfikacji
istotnych warunków zamówienia/opisu przedmiotu zamówienia, złożonych ofert i wyjaśnień)
nie jest sporny między Stronami. Został on prawidłowo opisany w punktach poprzedzających,
zatem nie będzie powtarzany.
Po zapoznaniu się z przedmiotem sporu oraz argumentacją obu Stron, w oparciu o stan
faktyczny ustalony na podstawie dokumentów postępowania przetargowego przedstawionych
przez Zamawiającego oraz oświadczeń i dokumentów złożonych podczas rozprawy Izba
ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy Robot 1,
pomimo że złożone przez Robot 1 pismo z 2 stycznia 2019 r. nie może być uznane za
prawidłowe wyjaśnienia poziomu ceny z uwagi na ich zbyt ogólny i lakoniczny charakter,
ewentualnie ocena tych wyjaśnień powinna prowadzić do uznania, że oferta Robot 1 zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, jeżeli zaoferowana cena lub
koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi
z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie mo
że być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 3) wynikającym
z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących
w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 4) wynikającym z przepisów prawa ochrony
środowiska; 5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Z tym, że w przypadku, gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa
w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia; 2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. (art. 90 ust. 1a).
Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy (art. 90 ust. 2).
Z dyspozycji art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych wynika, że zamawiający
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień
wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt
w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odnosząc się do pierwszego zarzutu, tj. nieprawidłowego udzielenia wyjaśnień przez
wykonawcę Robot 1, należy zauważyć przede wszystkim, że treść wyjaśnień każdorazowo
uzależniona jest od treści wezwania zamawiającego.
Zamawiający w ofercie otrzymał formularz „Zestawienie kosztów zadania” obejmujący 27
pozycji cenowych dotyczących poszczególnych rodzajów czynności składających się na
przedmiot zamówienia. W każdej z tych pozycji wykonawca podał zakres czynności, cenę
jednostkową oraz wartość pozycji. Owo zestawienie cen powinno posłużyć do wstępnej oceny
realności wskazanej ceny ofertowej i do tej wyceny Zamawiający powinien się odnieść
wskazując, jakie wątpliwości owa wycena wzbudziła, że „wydaje się rażąco niska w stosunku
do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami”.
Tymczasem w swoim wezwaniu Zamawiający w ogóle nie odniósł się do wyceny
przedstawionej przez wykonawcę Robot 1, lecz jedynie częściowo skopiował treść art. 90 ust.
1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Notabene tak samo postąpił w stosunku do
Odwołującego. Jest to w tych okolicznościach (posiadania wyceny w ofercie) wezwanie
z gruntu wadliwe
– jakie konkretnie okoliczności ma bowiem wykonawca wyjaśniać
i udowadniać?
Jak już bowiem Izba wskazywała we wcześniejszych wyrokach – wykonawca nie jest
w stanie wyjaśnić i udowodnić nieokreślonego „wszystkiego”, lecz zakres jego wyjaśnień
powinien być nakierowany na konkretne okoliczności wezwaniem zamawiającego.
W sytuacji, gdy wykonawca otr
zyma ogólne wezwanie, nie odnoszące się do konkretnych
elementów wyceny budzących wątpliwości zamawiającego, jego wezwanie będzie dotyczyć
kwestii, które sam uzna za istotne czy możliwe do wyjaśnienia.
W tym miejscu należy przypomnieć, że punkty wymienione w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych – jak wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej i z treści art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych – są obowiązkowymi
elementami wyjaśnień, lecz w swoim wezwaniu zamawiający powinien odnosić się do
konkretnego stanu faktycznego, który istnieje w danym postępowaniu.
Jeśli Zamawiający, jak stwierdził, nie miał wątpliwości, że ceny obu wykonawców są
prawidłowe i realne, a wezwał tylko z powodu swojej wyceny szacunkowej wartości
zamówienia, która w jego ocenie była zawyżona, to albo nie powinien wykonawców wzywać
w ogóle (na co art. 90 ust. 1a zezwala), albo powinien to zrobić poprawnie, tj. wskazując
elementy, które należy wyjaśnić i udowodnić.
W związku z powyższym, wobec treści wezwania z 28 grudnia 2018 r., wyjaśnienia wykonawcy
z 2 stycznia 2019 r. należy uznać za prawidłowe, tj. odpowiadające treści wezwania. Odniósł
się bowiem do wskazania kosztów pracy pracowników, które są tu podstawowym kosztem, w
tym do oszczędności metody wykonania zamówienia i sprzyjających warunków wykonywania
zamówienia ze względu na realizację kilku zamówień w tym samym rejonie, co pozwoli
zoptymalizować zatrudnienie.
Wskazanie podstawy obliczenia kosztów rzeczywiście dotyczy głównie kosztów pracy, lecz,
jak wskazano powyżej, wobec braku odniesienia się Zamawiającego do wyceny
poszczególnych pozycji „Zestawienia kosztów zadania”, trudno czynić wykonawcy zarzut
z tego, że nie odniósł się do jakichś innych konkretnych pozycji czy ich elementów. A spoza
podanych w wezwaniu elementów jedynie koszty pracy i sprzyjające warunki wykonywania
zamówienia były adekwatne do stanu faktycznego.
Poza tym, jeśli Zamawiający stwierdziłby, że dane elementy wymagają doprecyzowania,
powinien wykonawcę wezwać, wskazując te elementy i wątpliwości, jakie u niego budzą.
Oceniając zaś kwestię wystąpienia w ofercie wykonawcy Robot 1 rażąco niskiej ceny Izba
uznała, że nie ma podstaw do stwierdzenia, iż cena jest rażąco niska.
Oferta wykonawcy Robot 1 opiewa na kwotę 398.587,04 złotych brutto, a Odwołującego na
439.753,91 złotych brutto. Różnica pomiędzy nimi wynosi więc 41.166,87 złotych, czyli niecałe
10% i w większości wynika z różnicy w wartości pozycji 1. (30.000 złotych) obejmującej głównie
koszty pracy pracowników. Z tym, że u Przystępującego niższa wartość jest uzasadniona
podziałem
kosztów
pracy
pomiędzy
realizację
dwóch
lub
trzech
zadań
w ramach odrębnych umów wykonywanych w tym samym okresie (utrzymanie przejścia
podz
iemnego, utrzymanie wind w przejściu podziemnym i utrzymanie peronów autobusowo-
tramwajowych nad tym przejściem), co obniża koszty zatrudnienia pracowników.
Przy czym, o ile
– dla zachowania uczciwej konkurencji – niedozwolone jest przerzucanie
kosztów realizacji danego zamówienia na inne zadania, to możliwy jest podział kosztów
pomiędzy prowadzone zadania i ich optymalizacja, jeśli są uzasadnione ekonomicznie.
W tym przypadku podział czasu pracy pracownika pomiędzy ww. zadania jest możliwy (jeśli
chodzi o
czas wykonywania i zakres tych zadań) oraz uzasadniony ekonomicznie.
Podana w poz. 1. kwota 9.500 złotych wystarcza na pokrycie 3,5 etatu według najwyższej
podanej przez Odwołującego stawki 2.706,31 złotych. Przy założeniu niższej stawki 2.651,18
złotych, czy też dofinansowania z PFRON w wysokości 1.725 złotych, na które wskazał
Przystępujący – kwota 9.500 złotych jest wystarczająca na pokrycie kosztów zatrudnienia
pracowników w liczbie przewidzianej przez Przystępującego, a nawet większej, czy też
ewentua
lne pokrycie innych kosztów niż koszty pracy, a także kosztów urlopu i zwolnienia
lekarskiego.
Należy tu podkreślić, że wykonawca, mając w perspektywie kontrakt na co najmniej rok oraz
zatrudnienie pracownika na umowę o pracę, w kosztach pracy powinien uwzględnić koszt
urlopu i innych nieobecności pracownika, tj. koszt zastępstwa, ponieważ są to realne koszty
pracy, które ponosi. O ile wymiar urlopu jest z góry określony, to koszt „chorobowy” jest
trudniejszy do wyliczenia (dlatego jest często pomijany), jednak pracodawca działający od lat
na rynku i zatrudniający prawie 400 osób, powinien mieć opracowane chociaż w przybliżeniu
statystyki „zachorowalności” swoich pracowników.
Jednak, jak już wskazano, przewidziana w pozycji 1. kwota, przy założeniach co do
zatrudnienia wskazanych przez Przystępującego, powinna pokryć również te koszty.
Przystępujący w swoim wyliczeniu dla pozycji 1. złożonym podczas rozprawy wskazał, że
przewiduje koszty zatrudnienia w wysokości 5.302,36 złotych, zatrudnienia elektryka 400
złotych (jego stała obecność nie jest wymagana), transportu i zagospodarowania odpadów
241,63 zł + 200 zł, materiałów eksploatacyjnych 300 zł, materiałów uszarstniających 100 zł.
Wyliczenia te nie zostały przez Odwołującego skutecznie podważone.
Przystępujący wskazał również, że koszt jednego czyszczenia i mycia posadzek (pozycja 2.),
to „dwadzieścia kilka” złotych. Przedstawił również koszty zakupu drzwi od 1485 zł netto do
2347 zł netto oraz zakupu płyt granitowych.
Również te koszty nie zostały przez Odwołującego podważone. Odwołujący w swojej wycenie
dla pozycji 23. przewidział drzwi marki obecnie zamontowanej, jednak nie jest to wymogiem
Zamawiającego i wykonawca może również znaleźć korzystniejsze rozwiązanie.
W tym miejscu Izba zauważa, że co prawda, zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych, ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa
na wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania
odwoławczego, czyli na Przystępującym, jednak nie zmienia to faktu, że postępowanie jest
postępowaniem kontradyktoryjnym i również Odwołujący ma obowiązek dowodzić faktów,
z których wywodzi skutki prawne – zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, a więc ustosunkować się do dowodów przedkładanych przez Przystępującego.
Należy też zauważyć, że Odwołujący, spośród 27 pozycji wyceny neguje jedynie sześć pozycji
(nr 1, 2, 15, 22, 23, 24), przy czym jedynie pozycja 1. i 2. są znaczące cenowo – odpowiednio
114.000 i 44.160 zł. Pozostałe pozycje to kolejno koszt 2.500 zł, 1.440 zł, 5.000 zł, 1.600 zł. U
Odwołującego te pozycje to: 144.000 zł, 55.200 zł, 4.000 zł, 2.880 zł, 10.000 zł, 4.700 zł. Przy
czym z owych 27 pozycji 9 pozycji Przystępujący wycenił wyżej niż Odwołujący, a 10 na tym
samym poziomie. Oczywiste jest, że dwaj wykonawcy nie wszystkie prace wycenią identycznie
i gdzie indziej mogą upatrywać swoich kosztów i zysków. Słusznie tu więc podkreślił
Zamawiający, że ofertę należy traktować całościowo, a nie odnosić się jedynie do kilku pozycji.
W związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji oddalając odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 1,
§ 3 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972),
uwzględniając wpis w wysokości 7.500 złotych.
Przewodniczący: ……………………..…
1. oddala
odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Plus Invest P. Ż. Spółkę jawną i zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Plus Invest P. Ż. Spółkę
jawną tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od
dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Przewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 63/19
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu
prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego na „utrzymanie eksploatacyjne przejścia podziemnego i
konstrukcji zadaszenia peronów na Rondzie Ronalda Reagana we Wrocławiu” na podstawie
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986
z późn. zm.), w trybie przetargu nieograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
3 grudnia 2018 r. pod numerem 655200. Wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty
określone na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
I Zarzuty i żądania odwołania
Odwołujący – Plus Invest P. Ż. Spółka jawna wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu
naruszenie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
dokonanie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty bez uprzedniego odrzucenia oferty
wykonawcy Robot 1 B. O. i Z. G.
Spółki jawnej, zwanego dalej „Robot 1”, pomimo że złożone
przez Robot 1 pismo z 2 stycznia 2019 r
. nie może być uznane za wyjaśnienia w ww. zakresie
z uwagi na ich zbyt ogólny i lakoniczny charakter, a nawet gdyby uznać, że pismo to spełnia
kryt
eria wyjaśnień, o których mowa w art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych, to ocena tych wyjaśnień powinna prowadzić do uznania, że oferta
Robot 1 zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty i dokonania
wyboru oferty najkorzystniejszej spośród prawidłowych
ofert złożonych w postępowaniu, po dokonaniu uprzedniego odrzucenia oferty Robot 1 oraz o
orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że w przedmiotowym postępowaniu wpłynęły
2 oferty
– oferta Robot 1 oraz oferta Odwołującego. Robot 1 zaoferował wykonanie przedmiotu
zamówienia za cenę brutto 398.587,04 zł, a Odwołujący za cenę brutto 439.753,91 zł.
Zamawiający wskazał kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia w
wysokości 781.262,79 zł brutto.
Wobec obowiązku wynikającego z art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych,
w związku z okolicznością, że ceny całkowite ofert obu wykonawców były niższe o ponad 30%
od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, Zamawiający
zwrócił się do wykonawców o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów dotyczących
elementów
oferty
mających
wpływ
na
wysokość
ceny,
w
szczególności
w zakresie
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie mo
że być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na pod
stawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2003 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę. W odpowiedzi na ww. pismo wykonawcy biorący udział
w postępowaniu złożyli wyjaśnienia.
W swoich wyjaśnieniach Robot 1 wskazał, że wobec wymagań Zamawiającego w zakresie
zadania opisanego w punkcie 4.1.1 opisu przedmiotu zamówienia cena ryczałtowa netto
9.500,00 zł miesięcznie w zakresie punktu 1. kosztorysu ofertowego nie jest ceną rażąco niską
z uwagi na okoliczność, że wobec zapotrzebowania na 480 godzin dyżuru pracowników w
miesiącu uzasadnione jest zatrudnienie 3 osób na pełen etat, co przekłada się na cenę
ryczałtową netto za cały okres wykonywania zamówienia (12 miesięcy) w kwocie 114.000,00
zł. Tymczasem wskazane przez Robot 1 wyjaśnienia jedynie potwierdziły, że zaoferowana
przez Robot 1 w ww. zakresie cena jest ceną rażąco niską w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
W punkcie 4.1.1 opisu przedmiotu zamówienia Zamawiający wskazał bowiem, że w zakres
prac zryczałtowanych w zakresie utrzymania przejścia podziemnego wchodzi:
a) utrzymanie w stałym porządku koszy na śmieci poprzez opróżnianie ze śmieci na bieżąco i
ich mycie na zewnętrz i wewnątrz minimum raz w miesiącu; b) utrzymanie stałej drożności
i czystości kratek ściekowych poprzez usuwanie na bieżąco zanieczyszczeń (dotyczy
odwodnienia przejścia i terenu wokół balustrad); c) usuwanie na bieżąco zanieczyszczeń
w postaci graffiti, napisów, reklam, nalepek i plakatów ze wszystkich powierzchni;
d) konserwacja instalacji elektrycznej z szafkami bezpiecznikowymi, pomiary instalacji,
wymiana spalonych bezpieczników, przeglądy instalacji, diagnostyka uszkodzeń czy awarii na
bieżąco; e) konserwacja i utrzymanie urządzeń wodnokanalizacyjnych, przepompowni,
czyszczenie pompy, wymiana uszczelek, wykonywanie pomiarów, przeglądy według zaleceń
producenta i obowiązujących przepisów, diagnostyka uszkodzeń na bieżąco, utrzymanie
czystości w pomieszczeniach technicznych; f) wywożenie nieczystości min. raz na dobę wraz
z ich utylizacją; g) dyżur osoby sprzątającej na bieżąco zanieczyszczenia z przejścia
podziemnego i peronów w rejonie zejść do podziemia w godzinach od 6 do 22;
h) usuwanie śniegu i zlodowacenia na schodach i ich okolicy – 3 m od zejścia do podziemia.
Prawidłowe wykonywanie ww. prac (nie biorąc pod uwagę na potrzeby niniejszego punktu
uzasadnienia odwołania pozostałych prac utrzymaniowych, realizowanych na odrębne
zlecenie Zamawiającego), uwzględniając w szczególności dyżur osoby sprzątającej na
bieżąco zanieczyszczenia z przejścia podziemnego i peronów w rejonie zejść do podziemia w
godzinach od 6 do 22 wymaga zatrudnienia przez wykonawcę, nie – jak wskazał Robot 1 –
trzech, a co najmniej czterech osób w pełnym wymiarze czasu pracy. Poziom zatrudnienia
powinien uwzględniać bowiem takie okoliczności jak: a) konieczność zapewnienia dyżuru
pracownika przez 16 godzin dziennie 7 dni w tygodniu; b) przysługujący każdemu
pracownikowi roczny urlop wypoczynkowy w wymiarze 20-
26 dni w zależności od stażu pracy;
c) konieczność zapewnienia dyżuru pracownika również w niedziele oraz święta, co wiąże się
ze zwiększonymi kosztami zatrudnienia; d) konieczność uwzględniania ewentualnej choroby
pracownika, którego będzie musiał zastąpić inny pracownik.
Zgodnie tymczasem z treścią przepisu art. 90 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, jeśli zaproponowana cena lub koszt są rażąco niskie, to wykonawca powinien
udzielić wyjaśnień, w tym złożyć dowody dotyczące wyliczenia ceny lub kosztu
w szczególności w zakresie kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie
może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej,
ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Zgodnie natomiast z treścią § 1 rozporządzenia Rady
Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości
minimalnej stawki godzinowej w 2019 r. z dnia 11 września 2018 r. minimalne wynagrodzenie
od 1 stycznia 2019 r. zostało ustalone w kwocie 2.250,00 zł, co oznacza dla pracodawcy koszt
w wysokości 2.706,31 zł miesięcznie za jednego pracownika w przypadku pracowników
powyżej 55 roku życia i 2.648,93 zł w przypadku pracowników poniżej 55 roku życia. Koszt
zatrudnienia
4
pracowników
wynosi
zatem
odpowiednio:
a)
10.825,24
zł
w przypadku pracowników powyżej 55 roku życia; b) 10.595,72 zł w przypadku pracowników
poniżej 55 roku życia.
Koszt zatrudnienia samych pracowników przewyższa zatem już kwotę ryczałtu
zaproponowaną przez Robot 1. Robot 1, wskazując, że w celu prawidłowego wykonania
zadania w ww. zakresie konieczne jest zatrudnienie trzech pracowników założył natomiast, że
zatrudnieni
pracownicy
w
czasie
wykonywania
przedmiotowego
zam
ówienia
(12 miesięcy) w szczególności nie będą korzystać z przysługującego im urlopu
wypoczynkowego ani nie będą chorować. Robot 1 wskazał bowiem, że zapotrzebowanie
Zamawiającego w zakresie dyżuru wynosi 480 godzin miesięcznie. Zakładając dla
uproszczeni
a, że każdy pracownik pracuje 8 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu,
a miesiąc ma 4 tygodnie, daje to rzeczywiście 480 godzin. Nawet w oderwaniu od powyższego
ww. założenie przestaje natomiast funkcjonować w momencie, gdy miesiąc, zamiast
zakładanych w uproszczeniu 28 dni (4 tygodnie) ma 31 dni. 31 dni przy konieczności
zapewnienia dyżuru 16 godzin dziennie daje bowiem 496 godzin.
Robot 1
nie wziął pod uwagę również kosztów związanych z wywożeniem i utylizacją śmieci.
Prawidłowe wykonanie ww. zadania wymaga poniesienia przez wykonawcę kosztów utylizacji
nieczystości oraz kosztów ich transportu do miejsca utylizacji – co najmniej jednego pojemnika
nieczystości o objętości 1.100 litrów tygodniowo, co daje 4 pojemniki miesięcznie.
Przy kalkulacji ceny rycz
ałtowej na wykonanie ww. zadania należało również wziąć pod uwagę
również następujące okoliczności: a) prawidłowe wykonanie poz. nr 4.1.1.a-c i e opisu
przedmiotu zamówienia (utrzymanie w czystości, usuwanie zanieczyszczeń, konserwacja
urządzeń) wymaga użycia specjalistycznego sprzętu, użycia odpowiednich środków
chemicznych
oraz
zakupu
materiałów
eksploatacyjnych
do
urządzeń;
b) prawidłowe wykonanie poz. nr 4.1.1.d opisu przedmiotu zamówienia wymaga zatrudnienia
wykwalifikowanego elektryka; c) prawidłowe wykonanie poz. nr 4.1.1.e opisu przedmiotu
zamówienia wymaga zatrudnienia specjalisty w zakresie utrzymania wskazanych tam
urządzeń; d) prawidłowe wykonanie poz. nr 4.1.1.f opisu przedmiotu zamówienia wymaga
zatrudnienia kierowcy oraz pokrycia kosztów transportu nieczystości minimum raz na dobę
oraz kosztów ich utylizacji, które to okoliczności dodatkowo zwiększają koszt wykonania
zadania związanego z utrzymaniem przejścia podziemnego (ryczałt). Robot 1 nie jest zatem
w stanie zrealizować ww. zadania w zaproponowanej cenie 9.500,00 zł netto miesięcznie, co
powinno implikować odrzucenie oferty Robot 1 na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
W treści składanych wyjaśnień Robot 1 skoncentrował się jedynie na ww. kwestii. W kwestii
pozosta
łych cen zaoferowanych w treści zestawienia kosztów zadania wskazał jedynie, że
w ramach pozostałych prac będzie kierował osoby już zatrudnione, posiadające odpowiednie
kwalifikacje do obsługi sprzętu, jak również, że przy zakupie wielu materiałów u stałych
dostawców może liczyć na rabaty. Tymczasem istotne jest, aby składane wyjaśnienia nie miały
charakteru
ogólnego.
Celem
składanych
wyjaśnień
jest
bowiem
stworzenie
u zamawiającego podstaw do stwierdzenia, że podejrzenie dotyczące rażąco niskiej oferty
b
yło nieuzasadnione. Na konieczność przedstawienia szczegółowych wyjaśnień dodatkowo
wskazuje fakt, iż wykonawca zobowiązany jest nie tylko do sformułowania twierdzeń
dotyczących ceny lub kosztu oferty, ale również do przedstawienia dowodów na ich poparcie,
tak, aby na ich podstawie zamawiający mógł zweryfikować złożone wyjaśnienia. Prawo
zamówień publicznych nie określa katalogu dowodów, które wykonawca zobowiązany jest
złożyć zamawiającemu w celu uzasadnienia racjonalności i rynkowej wyceny swojej oferty.
Oznacza to więc, że każdy dowód, który w ocenie wykonawcy potwierdza twierdzenia
wskazane w wyjaśnieniach, może okazać się przydatny i pomocny zamawiającemu przy
dokonywanej ocenie. W niektórych sytuacjach dowody mogą okazać się niezbędne.
W szczególności, jeżeli mamy do czynienia z przedmiotem zamówienia, którego zasadnicza
część musi być zakupiona od innych podmiotów (np. zakup materiałów, produktów czy też
wykonanie określonych usług przez podmioty zewnętrzne, podwykonawców). W takich
przypadkach, gdy w
ykonawca dokonuje wskazanych zakupów po zaniżonych, bardzo niskich
cenach, powinien przedstawić zamawiającemu wraz z udzielanymi wyjaśnieniami dowody
pochodzące od podmiotów, od których dokonuje wskazanego zakupu, pozwalających mu
obiektywnie na dokonanie
takiego zakupu. W niektórych jednak sytuacjach, jeżeli przedmiot
zamówienia nie wymaga szczególnych zakupów, czy też wykonywania określonych prac przez
podwykonawców, dowodzenie twierdzeń zawartych w wyjaśnieniach może sprowadzać się do
przedstawienia prze
z wykonawcę własnych i szczegółowych kalkulacji kosztów, związanych z
wykonaniem określonego przedmiotu zamówienia. Obowiązkiem wykonawcy, wezwanego do
złożenia wyjaśnień jest przedstawienie przekonywujących wyjaśnień i dowodów na
potwierdzenie tego, że cena oferty została skalkulowana w sposób rzetelny i gwarantuje
realizację całego zakresu objętego zamówieniem. Wyjaśnienia elementów mających wpływ na
wysokość ceny muszą być konkretne, wyczerpujące i nie mogą pozostawiać jakichkolwiek
wątpliwości co do rzetelności kalkulacji ceny oferty (wyrok sygn. akt KIO 681/17).
W przedmiotowym przypadku istniała konieczność przedstawienia takich dowodów, gdyż
Zamawiający wymagał od wykonawców dokonania zakupu wielu elementów m.in. w zakresie
następujących pozycji opisu przedmiotu zamówienia: a) zakup i wymiana istniejących opraw
na ledowe; b) zakup i wymiana uszkodzonych elementów przykryć kanałów odwodnienia;
c) wymiana płyt granitowych o grubości 5 cm (demontaż i utylizacja uszkodzonej płyty, zakup
docięcie do wymiarów istniejących i montaż nowej); d) wymiana szklanych elementów
balustrad ze szkła hartowanego bezpiecznego podwójnego 2 x 6 mm (demontaż
uszkodzonych elementów wraz z utylizacją, zakup materiału, docięcie, fazowanie, nawiercenie
otworów, transport na budowę i montaż); e) wymiana uszkodzonych opraw oświetleniowych w
przejściu; f) wymiana spalonych świetlówek w lampach podwieszonych pod konstrukcję
zadaszenia peronów; g) wymiana uszkodzonych drzwi antywłamaniowych do pomieszczenia
technicznego; h) wymiana u
szkodzonych (zdewastowanych) koszy na śmieci (demontaż
uszkodzonych, utylizacja materiału z rozbiórek, zakup i montaż nowych elementów.
Ponadto złożenie wyjaśnień, o których mowa w art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych nie odnosi się jedynie do przedstawienia zamawiającemu pisma zatytułowanego
„Wyjaśnienia”, ale do przedstawienia merytorycznych informacji w przedmiotowym zakresie,
które pozwolą na dokonanie przez zamawiającego oceny poziomu i realności zaoferowanej
ceny globalnej, w tym poprzez w
eryfikację cen jednostkowych i kosztów wykonania
zamówienia występujących po stronie wykonawcy. Nie każde jednak wyjaśnienia, które nie
satysfakcjonują zamawiającego i które uznaje on za niewystarczające, można uznać za
niezłożenie wyjaśnień. Nie jest też wystarczające powołanie się na opinie wyrażone
w danych orzeczeniach, dotyczące konkretnego, badanego tam stanu faktycznego, lecz każdy
stan faktyczny należy wnikliwie analizować i oceniać indywidualnie (wyrok sygn. akt KIO
503/18).
Pisma Robot 1 z 2 sty
cznia 2019 r. nie można zatem, w szczególności w zakresie argumentacji
dotyczącej zakresu zadań wskazanego w punkcie 4.1.2 oraz 4.1.3 opisu przedmiotu
zamówienia, uznać za wyjaśnienia spełniające kryteria, wynikające z art. 90 ust. 3 w zw. z art.
90 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający tymczasem, nie podejmując
refleksji nad treścią złożonych przez Robot 1 wyjaśnień, dokonał czynności wyboru oferty
Robot 1 jako oferty najkorzystniejszej.
Nawet gdyby uznać wyjaśnienia złożone przez Robot 1 za spełniające ww. kryteria, należy
wskazać, że Robot 1 w zakresie prac utrzymaniowych realizowanych na odrębne zlecenie
Zamawiającego (pkt 4.1.2 i 4.1.3 opisu przedmiotu zamówienia) wskazał również ceny
cząstkowe, które są cenami rażąco niskimi, nie dającymi się wyjaśnić okolicznościami
wskazanymi w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. W szczególności bowiem:
a) pkt 2. zestawienia kosztów zadania – niemożliwe jest wykonanie czynności polegającej na
czyszczeniu i myciu powierzchni kamiennych
posadzek w przejściu raz w tygodniu w cenie
0,80 zł/m
2
. Ww. posadzka jest bowiem wykonana z granitu i musi być myta mechanicznie, co
wymaga nie tylko zatrudnienia odpowiednio wykwalifikowanego pracownika, ale również
pokrycia kosztów specjalistycznie zakupionej do tego celu maszyny czyszczącej, której koszt
również powinien być uwzględniony w cenie. Nie da wykonać się ww. czynności w cenie
poniżej 1,00 zł/m
2
;
b) pkt 15. zestawienia kosztów zadania – wymiana płyt granitowych o grubości 3 cm (demontaż
i utyli
zacja uszkodzonej płyty, zakup, docięcie do wymiarów istniejących i montaż nowej) –
cena zaproponowana przez Robot 1
– 250,00 zł. Koszt samego zakupu 1 m
2
płyty granitowej
wynosi co najmniej 290,00 zł netto. Płyta natomiast musi zostać odpowiednio zaimpregnowana
oraz specjalistycznie wklejona;
c) pkt 22. zestawienia kosztów zadania – wymiana spalonych świetlówek w lampach
podwieszonych pod konstrukcję zadaszenia peronów – cena zaproponowana przez Robot 1
to 80,00 zł/szt. Koszt zakupu samej żarówki wynosi co najmniej 50,00 zł netto. Prace w ww.
zakresie mogą być wykonane wyłącznie z rusztowania lub podnośnika koszowego,
w związku z czym w ww. cenie należało uwzględnić koszt demontażu, montażu rusztowania,
jego wynajęcia, jak również koszty robocizny. Dodatkowo praca na wysokości pow. 3 m
wymaga uprawnień wysokościowych, jak również prace te muszą zostać wykonane przez
wykwalifikowanego elektryka. Tymczasem czas pracy w zakresie rozmontowania oraz
złożenia lamp trwa ok. 3,5 godziny, które to okoliczności podwyższają minimalną cenę
wykonania ww. czynności, której nie da się wykonać za cenę zaproponowaną przez Robot 1;
d) pkt 23. zestawienia kosztów zadania – wymiana uszkodzonych drzwi antywłamaniowych do
pomieszczenia technicznego
– cena zaproponowana przez Robot 1 to 5.000,00 zł. Koszt
samego zakupu przeciwogniowych, dźwiękoszczelnych oraz antywłamaniowych drzwi marki
Mercor (tożsamych z tymi, jakie są obecnie zamontowane) wynosi co najmniej 7.450 zł netto,
do czego należy dodać koszt samozamykacza (co najmniej 950 zł netto), koszt zakupu
ozdobnych blach nawiązujących do wykończenia przejścia podziemnego (ok. 500 zł netto), jak
również koszt wymiany oraz obróbki ościeżnicy. Koszt zakupu drzwi, nie wliczając kosztu
robocizny i zysku, wynosi zatem łącznie co najmniej ok. 8.900 zł netto. Nie da się zatem
zrealizować ww. czynności w cenie zaproponowanej przez Robot 1;
e) pkt 24. zestawienia kosztów zadania – wykonanie nowych powłok malarskich
w pomieszczeniach technicznych
– przepompowni, rozdzielni – cena zaproponowana przez
Robot 1 to 1.600,00 zł. Ww. czynność wymaga pomalowania oraz przygotowania ok. 160 m
2
powierzchni, a cena zaproponowana przez Robot 1 jest w stanie pokryć jedynie koszt samej
robocizny (w minimalnej wysokości), bez uwzględnienia kosztu materiału, farby, gruntu,
przygotowania podłoża oraz oklejenia. Dodatkowo czynność ta wymaga wykonania
skomplikowanych prac przy rozdzielniach, gdzie mała ilość miejsca zwiększa czas pracy
pracownika.
Zgodnie z treścią przepisu art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych Zamawiający
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień
wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej
oferty, nie odrzucając uprzednio oferty Robot 1 na ww. podstawie, pomimo że złożone pismo
nie zawierało prawidłowych wyjaśnień w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, a złożone oświadczenie jedynie potwierdziło, że zaproponowana cena ofertowa,
jak również jej istotne części składowe, jest ceną rażąco niską w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
II Stanowisko Zamawiającego
W odpowiedzi
na odwołanie Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
W swoim stanowisku wyrażonym podczas rozprawy podkreślił, że obie oferty różniły się tylko
o 40 tysięcy złotych. Zamawiający oszacował wartość zamówienia wyżej, tj. z zapasem
w stosunku do szacunku z
roku 2017 ze względu na to, że Odwołujący oszacował usługi
w zakresie punktu 1. opisu przedmiotu zamówienia w zamówieniu uzupełniającym na kwotę
15 tysięcy złotych, zatem Zamawiający postanowił zarezerwować środki w budżecie
w kwocie pozwalającej mu na sfinansowanie zamówienia nawet przy wyższej cenie. Stwierdził,
iż w roku 2017 Odwołujący wycenił pozycję 1. na poziomie 7.500 zł, w 2018 r.
w zamówieniu uzupełniającym na 15 tysięcy złotych, a w obecnej ofercie na 12 tysięcy złotych.
Jego zdaniem koszt wy
nagrodzenia pracowników w tym czasie aż tak się nie zmienił, by
usprawiedliwić taką różnicę cen.
Zamawiający nie zamierzał wzywać wykonawców do wyjaśnień pomimo różnicy
w odniesieniu do szacunkowej wartości zamówienia, gdyż oferty były na podobnym poziomie,
a jego szacunek zbyt wysoki
– zrobił to z daleko posuniętej ostrożności. Po otrzymaniu
wyjaśnień nie miał podstaw do przyjęcia, że cena jest rażąco niska. Obie firmy mają
doświadczenie i już realizowały usługi w tym obiekcie, więc zakłada, że potrafią wycenić
wartość usług. Poza tym Przystępujący posiada więcej niż trzech pracowników, więc może
oddelegować innego w przypadku choroby wyznaczonego pracownika, a Zamawiający
urlopów i zwolnień nie zakładał jako kosztów, które należy uwzględnić w wycenie
i
wprowadzić w tym zakresie jako dodatkowy etat.
Zamawiający nie narzucał konkretnych producentów drzwi, żarówek itp. materiałów, obie firmy
mogą więc poszukać innego producenta pod warunkiem, że produkty będą spełniały jego
wymagania. Na postawie okazanych
przez Przystępującego ofert trudno mu ocenić, czy
oferowane drzwi spełniałyby jego wymogi, natomiast uważa, że przy zmianie grubości blachy
czy dodatkowym zawiasie ich cena nie wzrośnie dwukrotnie.
Przedstawione przez Odwołującego pismo Związku Międzygminnego Ślęza-Oława dotyczące
kosztów odbioru odpadów nie ma znaczenia w niniejszej sprawie, ponieważ koszty takie
ponoszą właściciele nieruchomości i nie dotyczą one Wrocławia.
Zamawiający podkreślił, iż badanie rażąco niskiej ceny nie jest konfrontowaniem dwóch
oferentów i porównaniem ich sposobu obliczenia ceny. Zamawiający z urzędu wie, że
Przystępujący zrealizuje inne przetargi w tym miejscu, zatem wziął to pod uwagę. Nie jest też
tak, że pracownik w ramach dyżuru nie może zejść z góry na dół (z peronu autobusowo-
-
tramwajowego do przejścia podziemnego).
Obaj wykonawcy są rzetelnymi firmami i, biorąc pod uwagę wyjaśnienia, nie widzi podstaw do
odrzucenia którejkolwiek z ofert.
III Stanowisko Przystępującego
Przystąpienie po stronie zamawiającego zgłosił wykonawca ROBOT 1 B. O. i Z. G. Spółka
jawna. Poparł stanowisko Zamawiającego i wniósł o oddalenie odwołania.
Przystępujący wskazał, iż uzyskał na ten sam okres realizacji również zamówienie na
utrzymanie peronów autobusowo-tramwajowych ponad przedmiotowym przejściem
podziemnym oraz wind w tym przejściu, obsługuje również okoliczne podwórka, co pozwala
mu na oszczędności ze względu na dzielenie kosztów pomiędzy te realizacje. Pracownik, który
będzie utrzymywał czystość wokół wind, będzie tym samym pracownikiem w obu usługach,
nie ma więc możliwości, by sprzątając teren wokół wind, nie zauważył np. pożaru w koszu na
śmieci. Tym samym przewiduje zatrudnienie tylko dwóch dodatkowych pracowników.
Zwrócił uwagę, iż punkty 2-5 zastawienia kosztów zadania zawierają określenie częstotliwości
czynności, założył więc, że pracownicy na dyżurze będą wykonywać wszystkie te prace, które
nie wymagają specjalistycznych uprawnień (pkt 1-5 zestawienia kosztów zadania). Przy
poprzedniej realizacji tego zam
ówienia na takich samych warunkach trzech pracowników
wystarczyło do utrzymania obiektu, przy 16-godzinnym dyżurze przez 7 dni
w tygodniu
– musiałby przyjąć system dwuzmianowy po 8 godzin, przy co trzecim dniu wolnym,
co daje 160 godzin na etat, a nie 168
, jak jest to standardowo. Przy zwolnieniu któregoś z
pracowników może przesunąć pracownika obsługującego peron.
Odwołujący jest niekonsekwentny, ponieważ sam w roku 2017 i 2018 wykonywał usługę za
7.500 zł w zakresie pozycji 1., gdy płaca minimalna wynosiła 2000 zł i 2100 zł, a twierdzi, że
jest nierealna przy 9.500 zł, przy płacy minimalnej 2250 zł.
Koszty eksploatacyjne maszyn są znikome. Należy wykorzystywać maszyny akumulatorowe,
w których zużywa się głównie akumulator i gumy ssące. Koszt amortyzacji takiego
akumulatora na jedno mycie to 2,22 zł, natomiast środki czystości to koszt 8 zł na jedno mycie.
Koszt mycia bez kosztów pracy pracownika (koszt ten jest wyceniony w pozycji ryczałtowej –
poz. 1.) to dwadzieścia kilka złotych, a wraz z pracą tego pracownika to 52 zł. Przedstawił
założenia przyjęte do skalkulowania kosztów dla pozycji 1. Posiada również zezwolenie na
transport odpadów (przedstawił kopię decyzji w tym zakresie), co pozwala mu samodzielnie
transportować odpady do RIPOK, gdzie płaci za tonę 471 zł, podczas gdy
z przejścia miesięcznie zbierane jest ok. 0,5 tony. Sam zaś transport odpadów realizowany
jest przy okazji transportu odpadów z innych miejsc. Koszt transportu tych odpadów do RIPOK
jest znikomy, ponieważ samochód zatrzymuje się po drodze i odbiera odpady.
Wymiana drzwi, płyty granitowej czy świetlówek może w ogóle nie nastąpić w trakcie realizacji
usługi. Podkreślił, że za to znacznie wyżej niż Odwołujący wycenił prace, które nastąpią, tj.
odśnieżanie – na kwotę 600 zł, podczas gdy Odwołujący na 100 zł oraz impregnację kamienia
– na kwotę 4,5 zł, podczas gdy Odwołujący na 1,5 zł, gdzie 1,5 zł kosztuje sam preparat do
impregnacji.
Podkreślił, że ofertę należy traktować całościowo, a nie odnosić się jedynie do kilku pozycji.
Stwier
dził również, iż posiada zapas kamienia granitowego, ponieważ obsługuje również
cmentarze, zatem nie musi kupować go ad hoc po wyższej cenie, lecz może zakupić większą
ilość po cenie korzystniejszej.
Wskazał, że opis przedmiotu zamówienia w niniejszym postępowaniu oraz na utrzymanie
urządzeń dźwigowych częściowo się pokrywają, na dowód czego przedstawił opis przedmiotu
zamówienia postępowania na utrzymanie i konserwację urządzeń dźwigowych, którego część
3. dotyczy wind w przejściu podziemnym im. Ronalda Reagana. Składając ofertę w kalkulacji
brał pod uwagę, że uzyskał już zamówienie na ww. urządzenia dźwigowe oraz czyszczenie
miasta
m.in.
w
zakresie
peronu
nad
przejściem
(pierwszą
usługę
z terminem realizacji od początku do końca 2019 r., przy czym wykonuje ją od 2018 r.,
a drugą usługę od kwietnia 2019 r. do końca marca 2020 r.)
W warunkach tego zamówienia zatrudnienie pracowników za najniższe wynagrodzenie jest
realne.
Przedstawił wydruki czterech ofert na drzwi stalowe o parametrach jak drzwi obecnie
zamontowane: na kwotę 1485 zł netto, 2040 zł netto, 2577 zł netto, 2347 zł netto; kopię faktury
na świetlówki z ceną 48 zł netto za sztukę, a także trzy cenniki na płyty granitowe oraz kopię
faktury na zakup płyt granitowych – 8 m
2
płyty granitowej z wartością 2.055 zł. Sam koszt
wymiany drzwi metalowych (robocizny), ich wywozu, utylizacji itd. to ok. 500 zł.
IV Ustalenia Izby
Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Izba ustaliła także, iż stan faktyczny postępowania (w szczególności treść specyfikacji
istotnych warunków zamówienia/opisu przedmiotu zamówienia, złożonych ofert i wyjaśnień)
nie jest sporny między Stronami. Został on prawidłowo opisany w punktach poprzedzających,
zatem nie będzie powtarzany.
Po zapoznaniu się z przedmiotem sporu oraz argumentacją obu Stron, w oparciu o stan
faktyczny ustalony na podstawie dokumentów postępowania przetargowego przedstawionych
przez Zamawiającego oraz oświadczeń i dokumentów złożonych podczas rozprawy Izba
ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy Robot 1,
pomimo że złożone przez Robot 1 pismo z 2 stycznia 2019 r. nie może być uznane za
prawidłowe wyjaśnienia poziomu ceny z uwagi na ich zbyt ogólny i lakoniczny charakter,
ewentualnie ocena tych wyjaśnień powinna prowadzić do uznania, że oferta Robot 1 zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, jeżeli zaoferowana cena lub
koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi
z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie mo
że być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 3) wynikającym
z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących
w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 4) wynikającym z przepisów prawa ochrony
środowiska; 5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Z tym, że w przypadku, gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa
w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia; 2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. (art. 90 ust. 1a).
Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy (art. 90 ust. 2).
Z dyspozycji art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych wynika, że zamawiający
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień
wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt
w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odnosząc się do pierwszego zarzutu, tj. nieprawidłowego udzielenia wyjaśnień przez
wykonawcę Robot 1, należy zauważyć przede wszystkim, że treść wyjaśnień każdorazowo
uzależniona jest od treści wezwania zamawiającego.
Zamawiający w ofercie otrzymał formularz „Zestawienie kosztów zadania” obejmujący 27
pozycji cenowych dotyczących poszczególnych rodzajów czynności składających się na
przedmiot zamówienia. W każdej z tych pozycji wykonawca podał zakres czynności, cenę
jednostkową oraz wartość pozycji. Owo zestawienie cen powinno posłużyć do wstępnej oceny
realności wskazanej ceny ofertowej i do tej wyceny Zamawiający powinien się odnieść
wskazując, jakie wątpliwości owa wycena wzbudziła, że „wydaje się rażąco niska w stosunku
do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami”.
Tymczasem w swoim wezwaniu Zamawiający w ogóle nie odniósł się do wyceny
przedstawionej przez wykonawcę Robot 1, lecz jedynie częściowo skopiował treść art. 90 ust.
1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Notabene tak samo postąpił w stosunku do
Odwołującego. Jest to w tych okolicznościach (posiadania wyceny w ofercie) wezwanie
z gruntu wadliwe
– jakie konkretnie okoliczności ma bowiem wykonawca wyjaśniać
i udowadniać?
Jak już bowiem Izba wskazywała we wcześniejszych wyrokach – wykonawca nie jest
w stanie wyjaśnić i udowodnić nieokreślonego „wszystkiego”, lecz zakres jego wyjaśnień
powinien być nakierowany na konkretne okoliczności wezwaniem zamawiającego.
W sytuacji, gdy wykonawca otr
zyma ogólne wezwanie, nie odnoszące się do konkretnych
elementów wyceny budzących wątpliwości zamawiającego, jego wezwanie będzie dotyczyć
kwestii, które sam uzna za istotne czy możliwe do wyjaśnienia.
W tym miejscu należy przypomnieć, że punkty wymienione w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych – jak wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej i z treści art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych – są obowiązkowymi
elementami wyjaśnień, lecz w swoim wezwaniu zamawiający powinien odnosić się do
konkretnego stanu faktycznego, który istnieje w danym postępowaniu.
Jeśli Zamawiający, jak stwierdził, nie miał wątpliwości, że ceny obu wykonawców są
prawidłowe i realne, a wezwał tylko z powodu swojej wyceny szacunkowej wartości
zamówienia, która w jego ocenie była zawyżona, to albo nie powinien wykonawców wzywać
w ogóle (na co art. 90 ust. 1a zezwala), albo powinien to zrobić poprawnie, tj. wskazując
elementy, które należy wyjaśnić i udowodnić.
W związku z powyższym, wobec treści wezwania z 28 grudnia 2018 r., wyjaśnienia wykonawcy
z 2 stycznia 2019 r. należy uznać za prawidłowe, tj. odpowiadające treści wezwania. Odniósł
się bowiem do wskazania kosztów pracy pracowników, które są tu podstawowym kosztem, w
tym do oszczędności metody wykonania zamówienia i sprzyjających warunków wykonywania
zamówienia ze względu na realizację kilku zamówień w tym samym rejonie, co pozwoli
zoptymalizować zatrudnienie.
Wskazanie podstawy obliczenia kosztów rzeczywiście dotyczy głównie kosztów pracy, lecz,
jak wskazano powyżej, wobec braku odniesienia się Zamawiającego do wyceny
poszczególnych pozycji „Zestawienia kosztów zadania”, trudno czynić wykonawcy zarzut
z tego, że nie odniósł się do jakichś innych konkretnych pozycji czy ich elementów. A spoza
podanych w wezwaniu elementów jedynie koszty pracy i sprzyjające warunki wykonywania
zamówienia były adekwatne do stanu faktycznego.
Poza tym, jeśli Zamawiający stwierdziłby, że dane elementy wymagają doprecyzowania,
powinien wykonawcę wezwać, wskazując te elementy i wątpliwości, jakie u niego budzą.
Oceniając zaś kwestię wystąpienia w ofercie wykonawcy Robot 1 rażąco niskiej ceny Izba
uznała, że nie ma podstaw do stwierdzenia, iż cena jest rażąco niska.
Oferta wykonawcy Robot 1 opiewa na kwotę 398.587,04 złotych brutto, a Odwołującego na
439.753,91 złotych brutto. Różnica pomiędzy nimi wynosi więc 41.166,87 złotych, czyli niecałe
10% i w większości wynika z różnicy w wartości pozycji 1. (30.000 złotych) obejmującej głównie
koszty pracy pracowników. Z tym, że u Przystępującego niższa wartość jest uzasadniona
podziałem
kosztów
pracy
pomiędzy
realizację
dwóch
lub
trzech
zadań
w ramach odrębnych umów wykonywanych w tym samym okresie (utrzymanie przejścia
podz
iemnego, utrzymanie wind w przejściu podziemnym i utrzymanie peronów autobusowo-
tramwajowych nad tym przejściem), co obniża koszty zatrudnienia pracowników.
Przy czym, o ile
– dla zachowania uczciwej konkurencji – niedozwolone jest przerzucanie
kosztów realizacji danego zamówienia na inne zadania, to możliwy jest podział kosztów
pomiędzy prowadzone zadania i ich optymalizacja, jeśli są uzasadnione ekonomicznie.
W tym przypadku podział czasu pracy pracownika pomiędzy ww. zadania jest możliwy (jeśli
chodzi o
czas wykonywania i zakres tych zadań) oraz uzasadniony ekonomicznie.
Podana w poz. 1. kwota 9.500 złotych wystarcza na pokrycie 3,5 etatu według najwyższej
podanej przez Odwołującego stawki 2.706,31 złotych. Przy założeniu niższej stawki 2.651,18
złotych, czy też dofinansowania z PFRON w wysokości 1.725 złotych, na które wskazał
Przystępujący – kwota 9.500 złotych jest wystarczająca na pokrycie kosztów zatrudnienia
pracowników w liczbie przewidzianej przez Przystępującego, a nawet większej, czy też
ewentua
lne pokrycie innych kosztów niż koszty pracy, a także kosztów urlopu i zwolnienia
lekarskiego.
Należy tu podkreślić, że wykonawca, mając w perspektywie kontrakt na co najmniej rok oraz
zatrudnienie pracownika na umowę o pracę, w kosztach pracy powinien uwzględnić koszt
urlopu i innych nieobecności pracownika, tj. koszt zastępstwa, ponieważ są to realne koszty
pracy, które ponosi. O ile wymiar urlopu jest z góry określony, to koszt „chorobowy” jest
trudniejszy do wyliczenia (dlatego jest często pomijany), jednak pracodawca działający od lat
na rynku i zatrudniający prawie 400 osób, powinien mieć opracowane chociaż w przybliżeniu
statystyki „zachorowalności” swoich pracowników.
Jednak, jak już wskazano, przewidziana w pozycji 1. kwota, przy założeniach co do
zatrudnienia wskazanych przez Przystępującego, powinna pokryć również te koszty.
Przystępujący w swoim wyliczeniu dla pozycji 1. złożonym podczas rozprawy wskazał, że
przewiduje koszty zatrudnienia w wysokości 5.302,36 złotych, zatrudnienia elektryka 400
złotych (jego stała obecność nie jest wymagana), transportu i zagospodarowania odpadów
241,63 zł + 200 zł, materiałów eksploatacyjnych 300 zł, materiałów uszarstniających 100 zł.
Wyliczenia te nie zostały przez Odwołującego skutecznie podważone.
Przystępujący wskazał również, że koszt jednego czyszczenia i mycia posadzek (pozycja 2.),
to „dwadzieścia kilka” złotych. Przedstawił również koszty zakupu drzwi od 1485 zł netto do
2347 zł netto oraz zakupu płyt granitowych.
Również te koszty nie zostały przez Odwołującego podważone. Odwołujący w swojej wycenie
dla pozycji 23. przewidział drzwi marki obecnie zamontowanej, jednak nie jest to wymogiem
Zamawiającego i wykonawca może również znaleźć korzystniejsze rozwiązanie.
W tym miejscu Izba zauważa, że co prawda, zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych, ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa
na wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania
odwoławczego, czyli na Przystępującym, jednak nie zmienia to faktu, że postępowanie jest
postępowaniem kontradyktoryjnym i również Odwołujący ma obowiązek dowodzić faktów,
z których wywodzi skutki prawne – zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, a więc ustosunkować się do dowodów przedkładanych przez Przystępującego.
Należy też zauważyć, że Odwołujący, spośród 27 pozycji wyceny neguje jedynie sześć pozycji
(nr 1, 2, 15, 22, 23, 24), przy czym jedynie pozycja 1. i 2. są znaczące cenowo – odpowiednio
114.000 i 44.160 zł. Pozostałe pozycje to kolejno koszt 2.500 zł, 1.440 zł, 5.000 zł, 1.600 zł. U
Odwołującego te pozycje to: 144.000 zł, 55.200 zł, 4.000 zł, 2.880 zł, 10.000 zł, 4.700 zł. Przy
czym z owych 27 pozycji 9 pozycji Przystępujący wycenił wyżej niż Odwołujący, a 10 na tym
samym poziomie. Oczywiste jest, że dwaj wykonawcy nie wszystkie prace wycenią identycznie
i gdzie indziej mogą upatrywać swoich kosztów i zysków. Słusznie tu więc podkreślił
Zamawiający, że ofertę należy traktować całościowo, a nie odnosić się jedynie do kilku pozycji.
W związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji oddalając odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 1,
§ 3 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972),
uwzględniając wpis w wysokości 7.500 złotych.
Przewodniczący: ……………………..…
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 358/19 z dnia 2019-03-18
- Sygn. akt KIO 331/19 z dnia 2019-03-12
- Sygn. akt KIO 277/19 z dnia 2019-03-04
- Sygn. akt KIO 221/19 z dnia 2019-02-25
- Sygn. akt KIO 203/19 z dnia 2019-02-19
