rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-05-18
rok: 2018
data dokumentu: 2018-05-18
rok: 2018
sygnatury akt.:
KIO 820/18
KIO 820/18
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 maja 2018 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27.04.2018 r. przez wykonawcę Hitachi
Capital Polska Sp. z o.o., ul. Palisadowa 20/22, 01-940 Warszawa
w postępowaniu
prowadzonym
przez Zamawiającego PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o., ul. Jana
Kazimierza 3, 01-248 Warszawa
w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Leasing
pojazdów osobowych i użytkowych o DMS do 3,5 t. dla PGNiG Obrót Detaliczny sp. z o.o."
odwołania wniesionego
do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27.04.2018 r. przez wykonawcę Hitachi
Capital Polska Sp. z o.o., ul. Palisadowa 20/22, 01-940 Warszawa
w postępowaniu
prowadzonym
przez Zamawiającego PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o., ul. Jana
Kazimierza 3, 01-248 Warszawa
w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Leasing
pojazdów osobowych i użytkowych o DMS do 3,5 t. dla PGNiG Obrót Detaliczny sp. z o.o."
orzeka:
1. oddala
odwołanie
2. kosztami postępowania w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych i
zero groszy)
obciąża Odwołującego - Hitachi Capital Polska Sp. z o.o., ul. Palisadowa
20/22, 01-940 Warszawa i:
1)
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście
tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Hitachi Capital Polska
Sp. z o.o., ul. Palisadowa 20/22, 01-940 Warszawa
tytułem wpisu od odwołania,
3. Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 22 grudnia 2015 r., poz.
2164 z późn. zm.) na niniejszy
wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
……………………
U z a s a d n i e n i e
do wyroku z dnia 18 maja 2018 r. w sprawie o sygn. akt KIO 820/18
Zamawiający – PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o., ul. Jana Kazimierza 3, 01-248 Warszawa
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego pn.:
„Leasing pojazdów osobowych i użytkowych o DMS do 3,5 t. dla PGNiG
Obrót Detaliczny sp. z o.o."
Postępowanie prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego o wartości powyżej kwot
określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
W dniu 16.12.2017 r. ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w suplemencie do Dz.
U. UE pod numerem 2017/S 242
– 504329.
W dniu 18.04.2018 r.
Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej.
Odwołanie zostało wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27.04.2018 r. w
przez wykonawcę Hitachi Capital Polska Sp. z o.o. od następujących czynności
Zamawiającego dokonanych w postępowaniu:
1)
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w Postępowaniu złożonej przez Prime Cór
Management S.A.;
2)
czynności odrzucenia oferty Odwołującego;
3)
zaniechania przez Zamawiającego dokonania poprawienia omyłki w ofercie Odwołującego
w zakresie dotyczącym załącznika nr r 2 do SIWZ, tj. danych identyfikacyjnych w zakresie
pojazdu typu VAN (kolumna 13 - 15) oraz typu MPV (kolumna 16 - 17), poprzez brak
wzajemnej zmiany danych z wersetów 8 - 11, wpisanych w ww. kolumnach;
4)
zaniechania wyjaśnienia oferty Odwołującego w zakresie załącznika nr 2 do SIWZ, tj.
pojazdu typu VAN (kolumna 13 - 15) oraz typu MPV (kolumna 16, 17), w sytuacji gdy
Zamawiający miał wiedzę o omyłce zaistniałej w ofercie Odwołującego i zaniechał wyjaśnień
w zakresie wartości kosztowych oraz tego, czy ww. uchybienie jest omyłką.
Jak wskazał Odwołujący powyższe czynności Zamawiającego zostały dokonane z
naruszeniem następujących przepisów prawa:
1.
art. 89 ust. 1 pkt 2) i 6) PZP poprzez dokonanie odrzucenia oferty Odwołującego jako
niezgodnej z treścią SIWZ, którego podstawą było błędne przyjęcie, że w ofercie
Odw
ołującego nie popełniono omyłki podlegającej obligatoryjnemu poprawieniu, podczas gdy
bezspornym jest, że w załączniku nr 2 do SIWZ tj. pojazdu typu VAN (kolumna 13 - 15) oraz
typu MPV (kolumna 16 -
17), doszło do Omyłki polegającej na zamianie danych z wersetów 8
-
11, co nie miało wpływu na wartość i zgodność oferty Odwołującego, jak też z uwagi na to,
że ww. omyłka nie miała wpływu na dane wskazane w wersetach od 12 do 26, a tym samym
nie doszło też do błędu w obliczeniu kosztów;
2. art. 87 ust. 2 pkt 1
) lub 3) PZP poprzez zaniechanie dokonania poprawy oczywistej omyłki
lub innej omyłki w zakresie oferty Odwołującego - załącznika nr 2 do SIWZ, tj. pojazdu typu
VAN (kolumna 13 - 15) oraz typu MPV (kolumna 16 - 17), poprzez brak wzajemnej zmiany
danych z w
ersetów 8 - 11, wpisanych w ww. kolumnach, a o tej omyłce Zamawiający miał
wiedzę, co wynika z treści informacji o odrzuceniu;
3.
art. 87 ust. 1 PZP poprzez zaniechanie dokonania wyjaśnień oferty Odwołującego w
zakresie dotyczącym danych kosztowych wskazanych w załączniku nr 2 do SIWZ (oferty
Odwołującego)' pod wersetami od 12 do 26, co do kolumn 13 - 17 oraz w zakresie objętym
zarzutem z pkt II, o ile Zamawiający miałby jakieś wątpliwości, podczas gdy Zamawiający
wiedząc, iż Odwołujący pod wersetami 8 11 dokonał omyłkowej zamiany oferowanych
modeli, zaniechał tych wyjaśnień tj., czy ww.' omyłka miała wpływ na ww. pozycje kosztowe;
4. art. 91 PZP w zw. z art. 2 pkt 5) PZP poprzez dokonanie wyboru - oferty najkorzystniejszej
bez uwzględnienia oferty niepodlegającej odrzuceniu, tj. oferty Odwołującego.
W związku z podniesionymi zarzutami Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
2. dokonania ponownej oceny ofert z u
względnieniem oferty Odwołującego;
3.
dokonania poprawy omyłki w ofercie Odwołującego poprzez zamianę zapisu z załącznika
nr 2 do SIWZ, co do pojazdu typu VAN (kolumna 13, 14, 15) oraz typu MPV (kolumna 16,
17), w zakresie danych z wersetów 8, 9, 10 i 11
4.
ewentualnie dokonania wyjaśnień oferty Odwołującego;
5. dokonanie ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
Na wstępie uzasadnienia zostało wskazane, że interes Odwołującego został naruszony przez
Zamawiającego w Postępowaniu, ponieważ czynności i zaniechania objęte odwołaniem
uniemożliwiają Odwołującemu uzyskanie zamówienia. Odwołujący złożył ważną ofertę, która
została jedynie obarczona drobnymi błędami, kwalifikującymi się do poprawy w ramach art.
87 ust. 2 PZP. Mimo to Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego. Gdyby oferta
Odwołującego nie została niezasadnie odrzucona, to zostałaby sklasyfikowana na 1 miejscu
w kryterium oceny ofert, a tym samym byłaby najkorzystniejsza. W wyniku naruszenia przez
Zamawiającego. wskazanych przepisów PZP, Odwołujący może ponieść szkodę, poprzez
nieuzyskanie zamówienia, które zgodnie z przepisami powinno zostać udzielone właśnie
jemu. Powyższe dowodzi, iż złożenie niniejszego Odwołania czyni zadość wymaganiom
postawionym w art. 179 ust. 1 PZP.
Nadto, koszt brutto o
ferty aktualnie sklasyfikowanej na 1 miejscu wynosi 19 665 505,46 zł, a
koszt brutto oferty Odwołującego 19 452 592,93 zł. Wobec tego, gdyby nie doszło do
odrzucenia oferty Odwołującego, to właśnie jego oferta zostałaby uznana jako
najkorzystniejsza.
T
ermin na wniesienie odwołania
W ocenie Odwołującego termin na wniesienie odwołania został zachowany, gdyż
zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej (pismo Zamawiającego z X.) zostało
przekazane Odwołującemu w dniu 18 kwietnia 2018 r. (przesłanie maila i umieszczenie na
stronie), a zatem termin na złożenie odwołania kończył się 28 kwietnia 2018 r. Wobec faktu,
iż ten dzień przypada na sobotę, to termin na złożenie odwołania upływa 30 kwietnia 2018 r.
(art. 185 ust. 8 PZP).
U
zasadnienie odwołania
1. Powyżej przedstawiono sporny fragment załącznika nr 2 do SIWZ.
2. Zamawiający prowadzi Postępowanie, w ramach którego złożono 3 oferty, w tym oferta
Odwołującego.
3. Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego wskazując, iż jest ona niezgodna z SIWZ,
mimo iż w informacji o odrzuceniu sam wskazał, że doszło do zamiany w zakresie
załącznika nr 2 do SIWZ, tj. w zakresie pojazdu typu VAN (kolumna 13, 14, 15) oraz typu
MPV (kolumna 16, -
17). Zamawiający potwierdził zatem, że popełniona w ofercie omyłka jest
łatwo identyfikowalna i nie wymaga żadnych szczególnych kwalifikacji by ją dostrzec. W
szczególności, istnienie omyłki nie wymaga uzyskania jakichkolwiek informacji od wykonawcy
by ustalić jaka powinna być prawidłowa treść oferty, a zatem w ocenie Odwołującego jego
oferta kwalifikowała się do poprawy w trybie art. 87 ust. 2 PZP, czego to Zamawiający nie
dokonał.
4. Zamawiający w informacji o odrzuceniu wskazał, że z uwagi ww. zamianę koszty
wskazane pod wersetami od 11 do 26 zostały wadliwie wyliczone, zaniechał jednakże
dokonywania poprawy, ewentualnie wyjaśnień w tym zakresie.
5. Spór dotyczy załącznika nr 2 do SIWZ załączonego do oferty Odwołującego. Sporne
kwestie zostały zaznaczone w ww. tabeli kolorem żółtym. W tym też zakresie doszło do
omyłki. Wobec tego Zamawiający winien dokonać zamiany tych danych oznaczonych na
żółto, tj. wpisać dane identyfikacyjne Partner Teepe w typie 'MPV, dane indentyfikacyjne
Traveller w typie Van, czyli dokonać prostej ich zamiany. Omyłka ta jest skutkiem jedynie
b
łędnego wpisania danych identyfikacyjnych pojazdu. Odwołujący wpisał dla pojazdu typu
VAN nazwę Peugeot Teepe, a dla pojazdu typu MPV nazwę Peugeot Traveller, podczas gdy
powinno być odwrotnie, a wiedza, który z tych pojazdów jest Vanem, a który pojazdem MPV
jest wiedzą oczywistą, niespecjalistyczną i możliwą do ustalenia w sposób pewny przy
użyciu najprostszych źródeł informacji o pojazdach marki Peugeot.
6. Co więcej, Odwołujący w załączniku nr 8 do SIWZ — w zakresie dotyczącym VAN i MPV
nie popełnił już tej omyłki, gdyż w zakresie VAN wskazał Peugeot Traveller Business
Standard, a w zakresie MPV wskazał Peugeot Partner Teepe, czyli zgodnie z SIWZ.
Zestawiając ze sobą załącznik nr 2 i 8 do SIWZ wprost widać, że Odwołujący zaoferował
pojazdy zgodnie z za
łącznikiem nr 8, a jedynie w załączniku nr 2 doszło do drobnej omyłki w
wypełnieniu formularza. Dokonując badania i oceny oferty Zamawiający, zdaniem
Odwołującego, winien brać pod uwagę całą treść oferty, a nie tylko jej część. Oferta
Odwołującego zawiera wszystkie istotne elementy zawarte w SIWZ. Ofertę należy rozumieć
w sposób określony w art. 56 k.c., z którego wynika wymóg uwzględnienia przy wykładni
oświadczenia woli okoliczności złożenia tego oświadczenia. Należy mieć zatem na uwadze
wszystkie części oferty i traktować je jako całość. Nadto Zamawiający - winien zastosować
do wykładni oferty Odwołującego art. 65 k.c., a zatem wykładać ofertę zgodnie z celem
oświadczenia Odwołującego, zawartym w ofercie.
7. W ocenie Odwołującego logicznym jest też, że Pugeot Teepe nie jestem pojazdem typu
VAN, a Peugeot Traveller nie jest pojazdem typu MPV (co wskazał sam Zamawiający w
informacji o odrzuceniu).
9. MPV (z angielskiego Multi Purpose Vehicle) to określenie stosowane zamiennie z
terminem „minivan”. Samochody typu MPV charakteryzują się wysokim nadwoziem, udanie
rozplanowanym wnętrzem, a także licznymi rozwiązaniami poprawiającymi praktyczność.
Wprost widać, że Peugeot Traveller nie jest MPV. Na powyższe wskazał też Zamawiający w
informacji o wyborze na str. 4.
10. Odwołujący przedłoży dowody Świadczące o tym, że wartości kosztowe podane dla
Peugeot Teepe oraz Peugeot Traveller zostały w załączniku nr 2 podane prawidłowo, a
zatem że istnieje błąd jedynie co do oznaczenia pojaždu. Tym samym, Zamawiający nie musi
przenosić żadnych pozycji kosztowych wobec stwierdzonej omyłki. Dla pojazdu • typu VAN
wyceniono 3 pozycje, które dotyczą w rzeczywistości pojazdu Peugeot Traveller oraz
wyceniono 2 pozycje dla pojazdu Peugeot Teepe.
11. Nie jest zatem tak, zdaniem
Odwołującego, iż niewłaściwe przepisanie rodzajów
pojazdów do odpowiednich kolumn skutkowało błędem w obliczeniu kosztu dla powyższych
pojazdów jak również kosztu całkowitego w ofercie. Nie było zatem podstaw do stosowania
art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 PZP.
1
2. Mając na uwadze powyższe, oferta Odwołującego w zakresie dotyczącym wyliczenia
kosztów, jest zgodna z Rozdziałem 15 SIWZ (Sposób obliczenia kosztu). Co więcej, w
formularzu ofertowym Odwołujący wskazał, że „Powyższy koszt uwzględnia wszelkie koszty
zwi
ązane z realizacją przedmiotu zamówienia. Koszt oferty został określony na podstawie
Formularza cenowego załączonego do oferty (wartości z wiersza nr 30 „[PLN/okres
obowiązywania umowy]” oraz wiersz 31 „[PLN/okres obowiązywania umowy + VAT 23 %”]”
13. Zda
niem Odwołującego wskazać należy na orzecznictwo dotyczące nawet art. 87 ust. 2
pkt 3) PZP, zgodnie z którym „Artykuł 87 ust, 2 pkt 3 Prawa zamówień publicznych,
wprowadzony w celu uniknięcia licznych niegdyś przypadków odrzucania ofert z powodu
błahych pomyłek, dopuszcza poprawienie niedopatrzeń, błędów niezamierzonych,
opuszczeń, drobnych różnic itp. lecz wszystkie te zmiany muszą mieścić się w pojęciu
"omyłki”, Z założenia zatem umyślne zastosowanie w ofercie materiału całkowicie
odmiennego od projektu n
ie może być traktowane jako omyłka w tym sensie, który nadaje jej
przepis art. 87 Prawa zamówień publicznych.” (Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z 29
stycznia 2010 r., XII Ga 429/09). W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy przyjął, iż pojęcie
„omyłki” nie może być utożsamiane ze świadomym działaniem wykonawcy. Tym samym, Sąd
Okręgowy doszedł do konstatacji. że omyłka podlegająca poprawie na podstawie art. 87 ust.
2 pkt 3 PZP musi wynikać z błędu wykonawcy, którego intencją było złożenie oferty zgodnej z
treścią SIWZ. Istotne w tym zakresie jest uznanie przez KIO w wyroku z 17 kwietnia 2015 r.
(KIO 674/15), że dopuszczalne jest przyjęcie rozszerzającej interpretacji art. 87 ust, 2 pkt
PZP_, w tym zastosowanie tego przepisu w sytuacji gdy niezgodność oferty , z SIWZ wynika
ze świadomego działania wykonawcy. Skoro zatem można dokonać poprawienia większego
uchybienia, skutkującego niezgodnością z SIWZ (por. art, 87 ust. 2 pkt 3), to i można
dokonać mniejszej oparciu o art. 87 ust. 2 pkt 1) PZP.
14. Co więcej, jak wskazano w wyroku KIO z 2 marca 2017 r. (KIO 281/17) poprawie mogą
podlegać tylko omyłki wykonawcy popełnione w ofercie. Za omyłkę zgodnie z treścią słowika
PWN, a także linią orzeczniczą sądów oraz KIO, jak też doktryny, uznaje się «spostrzeżenie,
sąd niezgodny z rzeczywistością, niewłaściwe postępowanie, posunięcie». Tak więc omyłką
jest to błąd wykonawcy przy sporządzaniu oferty, nie mający celowego działania
polegającego na świadomym złożeniu oświadczenia woli o określonej treści.
15. W wyrok
u KIO z 22 lipca 2015 r. (KIO 1472/15) wskazano, że odrzuceniu podlega
wyłącznie oferta, której treść jest niezgodna z treścią SIWZ w sposób zasadniczy i
nieusuwalny, gdyż obowiązkiem zamawiającego jest poprawienie w złożonej ofercie
niezgodności z SIWZ niemających istotnego charakteru. Zaniechanie takiej czynności należy
uznać należy za działanie sprzeczne nie tylko z prawem, ale i nieracjonalne, gdyż prowadzi
do niesłusznego odrzucenia najkorzystniejszej oferty, co nie zapewnia rozstrzygnięcia
postępowania zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
16. Następnie Odwołujący powołał się na wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z 4 lutego
2009 r. (XII Ga 13/09) podkreślenia wymaga, że użyty przez ustawodawcę w art. 87 ust. 2
PZP zw
rot "zamawiający poprawia”- nie pozostawia wątpliwości co do braku swobody w tym
zakresie zamawiającego.
17. Zwrócić należy też uwagę, iż ustawodawca w art. 87 ust. 2 pkt 3 PZP nałożył na
zamawiającego obowiązek poprawienia omyłek nie stanowiących oczywistych omyłek
pisarskich czy rachunkowych, polegających na niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych
warunków zamówienia, nie powodujących istotnych zmian w treści oferty. Przepis ten daje
zamawiającemu możliwość poprawiania uchybień w ofertach merytorycznie poprawnych, w
celu zapobieżenia ich eliminacji z postępowania z przyczyn wyłącznie formalnych lub nie
mających istotnego znaczenia w kontekście oferowanego świadczenia. Jeżeli. zatem
Zamawiający ma obowiązek poprawiania innych, omyłek w rozumieniu ww. przepisu, to ma
też obowiązek poprawiania omyłek błahych zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 1 PZP. Czymże
bowiem jest zamiana w tabeli dwóch wartości poprzez zastąpienie wzajemną zmianę ich
umiejscowienia?
18. Jak wskazał Odwołujący przyjmuje się też, że poprawienie omyłek może nastąpić w
wyniku prowadzenia z wykonawcą wyjaśnień w trybie art. 87 ust. 1 PZP, czy nawet po
uzyskaniu przez zamawiającego informacji z innych źródeł. Tak m.in. KIO w wyroku z 13
czerwca 2017 r. (KIO 1088/17): "Skoro dopuszczalne je
st wyjaśnienie treści złożonej oferty,
dysponowanie przez zamawiającego wszystkimi niezbędnymi danymi do dokonania
poprawienia omyłek bez ingerencji wykonawcy należy oceniać z uwzględnieniem informacji
uzyskanych w wyniku wyjaśnień. Należy podkreślić, że z uwagi na "nieoczywisty” charakter
"innych omyłek”, o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 PrZamPubl, wezwanie do wyjaśnień
może służyć zarówno ustaleniu, czy i gdzie zostały one popełnione, a także czy i w jaki
sposób mogą zostać poprawione”.
19. Zdaniem
Odwołującego skoro wskazano na kwestię wyjaśnień z art. 87 ust. 1 PZP, to
zauważyć należy, że o ile Zamawiający na skutek dostrzeżenia ww. oczywistej omyłki miał
jakieś wątpliwości, co do oferty Odwołującego, to winien wezwać go do wyjaśnień w tym
zakresi
e (choć sądząc z wiedzy zaprezentowanej w informacji o wyborze oferty
najkorzystniejszej, zamawiający bez konieczności wyjaśnień wiedział gdzie popełniono
omyłkę),
20.
Wyjaśnienia złożone przez wykonawcę w trybie art. 87 ust. 1 PZP stanowią wykładnię
o
świadczenia woli - oferty i wiążą wykonawcę na równi z treścią oferty i są konieczne w celu
weryfikacji stosowania art. 89 ust. 1 pkt 2) PZP. Wezwanie
do wyjaśnień treści oferty .
stanowi uprawnienie zamawiającego, zgodnie z literalnym brzmieniem komentowanego
przepisu. Należy jednak mieć na względzie, że zamawiający dążąc do zachowania uczciwej
konkurencji w postępowaniu powinien w sposób prawidłowy zbadać wszystkie oferty. Tym
samym, zaniechanie wezwania do wyjaśnień może stanowić naruszenie podstawowych
zasad zamówień publicznych. Zamawiający, nawet korzystając z informacji pochodzących z
innych źródeł niż wykonawca, nie może pominąć fazy wyjaśnienia treści oferty z wykonawcą,
gdyż to wykonawca jest autorem oferty i podmiotem, który łączy z zamawiającym stosunek
prawny związany ze złożeniem oferty w postepowaniu (analogicznie wniosku o dopuszczenie
do udziału w postępowaniu czy innego dokumentu, który wymaga wyjaśnienia). Zatem, jeżeli
Zamawiający wyjaśnia lub weryfikuje pewne kwestie związane z otrzymaną ofertą,
skierowanie prośby o wyjaśnienia do wykonawcy, który ją złożył, jest obowiązkowe.
21. Tym samym, zdaniem
Odwołującego, Zamawiający nawet gdyby miał wątpliwości
(których w ocenie Odwołującego mieć nie powinien i sam mógł ustalić rzeczywistą treść
o
ferty i poprawić omyłki), czy może dokonać poprawek w trybie art. 87 ust. 2 PZP, czy ma
odrzucić ofertę Odwołującego, winien przeprowadzić procedurę wyjaśniającą, czego
zaniechał.
Mając powyższe na uwadze Odwołujący wniósł jak na wstępie.
Krajowa Izba Odw
oławcza, po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie,
na
podstawie
zebra
nego materiału dowodowego, po zapoznaniu
się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym
w szcz
ególności z postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu, Specyfikacją Istotnych
Warunków Zamówienia, ofertą złożoną w postępowaniu przez Odwołującego oraz
korespondencją prowadzoną w toku postępowania pomiędzy Zamawiającym a
wykonawcami
ubiegającymi się o udzielenie zamówienia, jak również po zapoznaniu
się z odwołaniem, po wysłuchaniu oświadczeń, jak też stanowisk stron złożonych
ustnie do protokołu w toku rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek,
o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Jednocześnie Izba stwierdziła, że Odwołującemu przysługiwało prawo do
skorzystania ze środka ochrony prawnej, gdyż wypełniono materialnoprawną przesłankę
interesu w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp kwalifikowaną
możliwością poniesienia szkody przez Odwołującego będącej konsekwencją zaskarżonej w
odwołaniu czynności. Wnoszący odwołanie złożył w przedmiotowym postępowaniu
najkorzystniejszą ekonomicznie ofertę, która została odrzucona przez Zamawiającego na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy Pzp.
W treści odwołania zaskarżono powyższą
czynność kwestionując jej prawidłowość. W przypadku zaś uwzględniania odwołania
Odwołujący ma szanse na uzyskanie przedmiotowego zamówienia.
Izba nie dopuściła w ramach postępowania wykonawcy, który zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, tj. wykonawcy Prime Car
Managment S.A., ul. Polanki 4, 80-
308 Gdańsk. Izba uwzględniła w tym zakresie opozycję
zgłoszoną na etapie posiedzenia z udziałem Stron przez Odwołującego. Wskazał on, że nie
dochowano wymogów formalnych przystąpienia, gdyż nie otrzymał On jego kopii. Pomimo
prawidłowego zawiadomienia o terminie posiedzenia z udziałem Stron wykonawca Prime Car
Managment S.A., ul. Polanki 4, 80-
308 Gdańsk nie stawił się na posiedzenie. Wraz z
wniesionym przystąpieniem nie załączył również dowodu przekazania kopii przystąpienia
Odwołującemu ograniczając się do dołączenia do przystąpienia dwóch egzemplarzy jego
odpisów. Tym samym Izba uznała przystąpienie za nieskuteczne przychylając się do opozycji
zgłoszonej przez Odwołującego.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania o
zamówienie
publiczne,
nadesłanej
przez
Zamawiającego
do
akt
sprawy
w kopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem, w tym w szczególności z treści ogłoszenia o
zamówieniu, treści SIWZ, oferty złożonej w postępowaniu przez Odwołującego, jak również
korespondencji prowadzonej pomiędzy Zamawiającym a wykonawcami ubiegającymi się o
udzielenie Zamówienia publicznego. Izba dopuściła również dowody z dokumentów złożone
przez Zamawiającego w postaci kart katalogowych i cennikowych pojazdów marki Peugeot
na okoliczność ich katalogowej wartości.
Dodatkowo Izba dopuściła i przeprowadziła, na okoliczność wartości rynkowej
pojazdów Peugeot Partner Teepe oraz Peugeot Traveller (w konfiguracji wskazanej w
ofercie Odwołującego) przedstawione przez Zamawiającego dowody w postaci kart
katalogowych producenta oraz wartości tych pojazdów znajdujących się w ofertach
pozostałych wykonawców, w których wartość początkowa tych pojazdów była identyczna z
ujętymi w kartach katalogowych.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz zakres zarzutów
podniesionych w odwołaniu Izba stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, iż postępowanie jest prowadzone w trybie
przetargu nieo
graniczonego o wartości powyżej kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Zamawiający w treści SIWZ w rozdziale 4 zatytułowanym „OPIS PRZEDMIOTU
ZAMÓWIENIA ORAZ TERMIN REALIZACJI” w następujący sposób dookreślił przedmiot
zamówienia:
4.1. Przedmiotem zamówienia jest:
4.1.1. świadczenie na rzecz Zamawiającego dostawy pojazdów, które może być uznane za
leasing operacyjny dla celów podatkowych (wg ust. o podatku dochodowym od osób
prawnych) i leasing finansowy dla celów rachunkowych (wg MSR);
4.1.2. Świadczenie opisane w pkt. 4.1.1. będzie obejmowało także serwis z uwzględnieniem
zarządzania ogumieniem przez cały okres trwania umowy;
4.1.3. Celem zamówienia jest pozyskanie łącznie 265 szt. nowych pojazdów (osobowych i
użytkowych) z uwzględnieniem oklejenia wg wzorów Zamawiającego. Dobór modeli
pojazdów spełniających wytyczne Zamawiającego będzie leżał w gestii Wykonawcy;
4.1.4. Ubezpieczenie oraz zakup paliwa będą co do zasady leżały w gestii Zamawiającego;
4.1.5. W ramach usługi serwisowej Wykonawca zapewni usługę monitoringu pojazdów (GPS)
wg wytycznych Zamawiającego; 4.1.6. Odbiór pojazdów odbywać się będzie w
następujących lokalizacjach: Warszawa, Wrocław, Zabrze, Tarnów, Gdańsk, Poznań.
Szczegółowy opis zamówienia oraz sposób realizacji zamówienia określa Załącznik nr 6 do
SIWZ [Projekt Umowy].
4.2. Przedmiot zamówienia jest określony we wspólnym słowniku CPV kodem: 34110000.
4.3. Termin realizacji przedmiotu zamówienia.
4.3.1. Umowa zostanie zawarta na czas określony do upływu od 48 do 60 miesięcy (zwany w
Umowie „Okresem Leasingu”) liczonych odrębnie dla Pojazdów Danego Segmentu zgodnie z
formularzem cenowym stanowiącym Załącznik nr 8 do Umowy. Okres Leasingu rozpoczyna
się w dniu przekazania Korzystającemu sprawnych i zgodnych z wymogami Umowy
Pojazdów Danego Segmentu i liczony jest odrębnie dla każdego Pojazdu. Okres Leasingu
kończy się po upływie od 48 do 60 miesięcy od dnia odbioru Pojazdów Danego Segmentu.
4.3.2. Szczegółowe postanowienia dotyczące terminu realizacji zamówienia określa
Załącznik nr 6 do SIWZ [Projekt Umowy].
4.4. Zamawiający zastrzega sobie prawo opcji. Zamawiający w ramach prawa opcji zastrzega
sobie w okresie realizacji Umowy prawo rozszerzenia przedmiotu zamówienia do łącznej
wartości netto nie przekraczającej 10% wartości netto Umowy.
4.5. Zamawiający nie dopuszcza możliwości złożenia oferty częściowej.
4.6. Zamawiający nie dopuszcza złożenia oferty wariantowej.
4.7. Zamawiający nie przewiduje zawarcia umowy ramowej, o której mowa w art. 99-101
ustawy Pzp.
W ro
zdziale 11 SIWZ zatytułowanym „Sposób przygotowania oferty” Zamawiający zawarł
m.in. następujące postanowienia:
11.5. Oferta musi zawierać co najmniej:
11.5.1. wypełniony Formularz ofertowy, który stanowi Załącznik nr 1 do SIWZ;
11.5.2. wypełniony Formularz cenowy, który stanowi Załącznik nr 2 do SIWZ;
11.5.3. specyfikacje wszystkich pojazdów, które zostaną ujęte w ofercie, uzupełnione zgodnie
ze wzorem stanowiącym Załącznik nr 8 do SIWZ.
11.5.4. oświadczenia i dokumenty wskazane w SIWZ;
11.7. Treść oferty musi odpowiadać treści niniejszej SIWZ oraz treści zawartej w
formularzach stanowiących załączniki do SIWZ.
15. SPOSÓB OBLICZENIA KOSZTU
15.1. Podany w ofercie koszt musi być wyrażony w polskich złotych. Koszt oferty wskazany
w Formularzu ofertowym musi
uwzględniać wszystkie wymagania niniejszej SIWZ oraz
obejmować wszelkie koszty, jakie poniesie Zamawiający z tytułu należytej oraz zgodnej z
obowiązującymi przepisami realizacji przedmiotu zamówienia przez Wykonawcę.
15.2. Zamawiający rozumie jako koszt sumę rat (opłat) leasingowych wraz z opłatą wstępną
(jednorazową opłatą administracyjną doliczaną przy płatności do pierwszej raty leasingowej)
oraz wszystkimi innymi opłatami niezbędnymi do realizacji przedmiotu zamówienia
określonego w Załączniku nr 6 do SIWZ.
15.3. Koszt należy przedstawić w sposób określony w Formularzu cenowym. Wykonawca
zobowiązany jest do uzupełnienia wszystkich pól wymaganych w formularzu.
15.4. Koszt netto oferty należy przenieść z Formularza cenowego,
15.5. Koszt podany w o
fercie musi być wyrażony w wartości netto (bez podatku VAT) oraz
brutto (z podatkiem VAT), koszt określony w ofercie musi być wynikiem kalkulacji
przedstawionej w Formularzu cenowym, sporządzonym zgodnie z Załącznikiem nr 2 do
SIWZ.
15.6. Koszt oferty win
ien zawierać należny VAT. Prawidłowe ustalenie VAT należy do
obowiązków Wykonawcy – zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o
podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.)
15.7. Koszty określone przez Wykonawcę będą obowiązywać przez cały okres
obowiązywania Umowy i nie będą podlegały zmianom, z zastrzeżeniem postanowień
Umowy.
15.8. Wszystkie koszty i wartości kwotowe należy przedstawić z dokładnością do dwóch
miejsc po przecinku.
15.9. Wartość (kwotę) podatku VAT zaokrągla się do pełnego grosza w taki sposób, że
końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1
grosza.
15.10. W przypadku jeśli Wykonawca poda koszt oferty w Formularzu Ofertowym lub
poszczególne koszty w Formularzu cenowym z dokładnością większą niż do drugiego
miejsca po przecinku lub dokona ich nieprawidłowego zaokrąglenia, to ten sposób wyliczenia
ceny
zostanie uznany za oczywistą omyłkę rachunkową. Zamawiający dokona przeliczenia
podanych w ofercie cen do dwóch miejsc po przecinku, stosując zasadę: podane w ofercie
kwoty zostaną zaokrąglone do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza
zostan
ą pominięte, a końcówki 0,5 grosza i wyżej zostaną zaokrąglone do 1 grosza.
15.11. Koszt oferty /wartość brutto i netto/ winien być wyrażony w złotych polskich cyfrowo.
15.12. Sposób zapłaty i rozliczenia za realizację niniejszego zamówienia, określone zostały
w Załączniku nr 6 do SIWZ (projekt Umowy).
15.13. Rozliczenia między Zamawiającym a Wykonawcą prowadzone będą w walucie
polskiej.
Jednocześnie Izba ustaliła, że zgodnie z treścią rozdziału 16 SIWZ zatytułowanego „Kryteria
oraz sposób oceny ofert” 1 kryterium jest koszt w postaci sumy rat z opłatami, gdzie zostało
wskazane, że w tym kryterium Zamawiający przyzna punkty na podstawie uzupełnionego
przez wykonawcę formularza cenowego.
Zamawiający w załączniku nr 6 do SIWZ stanowiącym projekt umowy zawarł następujące
postanowienia, istotne w kontekście istniejącego sporu:
§ 1. PRZEDMIOT UMOWY
1. Przedmiotem niniejszej Umowy jest:
a) nabycie przez Finansującego fabrycznie nowych pojazdów (zwanych na potrzeby
niniejszej Umowy „Pojazdami”) wymienionych w Załączniku nr 4 do Umowy w ramach
leasingu operacyjnego dla celów podatkowych w rozumieniu art. 17a pkt. 1 ustawy z dnia 15
lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888 ze
zm.
– dalej jako „ustawa o pdop”) i finansowego dla celów rachunkowych (wg MSR 17) z
opcją wykupu;
b) usługa serwisu Pojazdów, zarządzanie i monitoring Pojazdów GPS (bez identyfikacji
kierowcy).
2. Korzystający w ramach prawa opcji zastrzega sobie w okresie realizacji Umowy prawo
rozszerzenia prze
dmiotu umowy, do łącznej wartości netto nie przekraczającej 10% wartości
netto wskazanej w § 11 ust. 1 lit. a).
§ 2. TERMIN REALIZACJI UMOWY
1. Umowa zostaje zawarta na czas określony do upływu od 48 do 60 miesięcy (zwany w
niniejszej Umowie „Okresem Leasingu”) liczonych odrębnie dla Pojazdów Danego Segmentu
zgodnie z formularzem cenowym stanowiącym Załącznik nr 8 do niniejszej Umowy.
§ 4. PRAWO NABYCIA POJAZDÓW
§ 1. Korzystający zastrzega sobie prawo nabycia części lub wszystkich Pojazdów za cenę
określoną w ust. 3 niniejszego paragrafu.
2. W przypadku podjęcia decyzji o zamiarze skorzystania z prawa nabycia Pojazdów Danego
Segmentu Korzystający zobowiązany jest zawiadomić Finansującego w formie pisemnej o
tym zamiarze oraz o zakresie realizacji prawa nabyc
ia Pojazdów Danego Segmentu w
terminie do 30 dni przed upływem Okresu Leasingu.
3. Nabycie przez Korzystającego wybranych Pojazdów nastąpi na podstawie umowy
sprzedaży podpisanej przez Korzystającego i Finansującego, za cenę ustaloną w formularzu
cenowym s
tanowiącym zał. nr 8 do niniejszej Umowy jednakże nie mniejszą niż wartość
hipotetyczna Pojazdu netto.
§ 11 WYNAGRODZENIE
4. Wynagrodzenie Finansującego z tytułu opłat leasingowych a także usług serwisu oraz
pozostałych usług wynikających z niniejszej Umowy, będzie płatne w okresach miesięcznych
zgodnie z harmonogramem płatności, który stanowi Załącznik nr 18 do niniejszej Umowy z
zastrzeżeniem, że łączne wynagrodzenie Finansującego nie może przekroczyć
wynagrodzenia netto określonego w ust. 1 lit. a) powyżej, a w przypadku skorzystania przez
Korzystającego z prawa opcji, o którym mowa w § 1 ust. 2 - nie może przekroczyć
wynagrodzenia netto określonego w ust. 1 lit. b) powyżej.
6. Dla każdego Pojazdu suma ustalonych w niniejszej Umowie opłat leasingowych,
po
mniejszona o podatek od towarów i usług (VAT) oraz o podatki, które z tytułu posiadania
lub własności ciążą na Finansującym, powiększona o ustaloną wartość odkupu Pojazdu
odpowiadać będzie co najmniej wartości początkowej tego pojazdu, przy czym w sumie opłat
leasingowych nie uwzględnia się opłat serwisowych (w tym za monitoring) i wynagrodzenia
za zarządzanie i ewentualnie inne usługi.
8. Rozliczenie opłat za przekroczenie limitu kilometrów oraz opłat za niewykorzystanie limitu
kilometrów będzie kształtować się zgodnie z formularzem cenowym stanowiącym Załącznik
nr 8 do niniejszej Umowy. Rozliczenie nastąpi wraz z zakończeniem Okresu Leasingu dla
wszystkich Pojazdów. Przekroczenie limitu przebiegu Pojazdu będzie rozliczane w systemie
pulowym tzn. dla wszyst
kich Pojazdów łącznie. Finansujący zsumuje limity przebiegów
wszystkich leasingowanych Pojazdów oraz rzeczywiste przebiegi każdego z Pojazdów w
Okresie Leasingu danego Pojazdu i na podstawie różnicy tych sum wyliczy, o ile został
przekroczony /nie został przekroczony limit dla wszystkich Pojazdów łącznie.
11. Finansujący zobowiązany jest wystawiać faktury VAT, odrębnie dla każdej jednostki
organizacyjnej Korzystającego (Centrali i Regionów) zgodnie z Załącznikiem nr 4 do
niniejszej Umowy, według poniższych wytycznych:
a) na fakturze zostaną uwzględnione MPK zgodnie z wytycznymi Korzystającego;
b) na fakturze zostanie uwzględniony nadany przez Korzystającego numer Umowy i data jej
zawarcia, nazwisko osoby odpowiedzialnej za realizację umowy ze strony Korzystającego;
c) na fakturze zostanie uwzględniony termin płatności zgodnie z Umową;
d) Korzystający akceptuje odbiór faktur (w formie elektronicznej);
14. Finansujący i Korzystający oświadczają, że są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Izba ustaliła, iż w ramach przedmiotowego postępowania Odwołujący złożył ofertę z
ceną ofertową wynoszącą 19.452.592,93 zł brutto. Wraz z ofertą Odwołujący złożył formularz
cenowy w ramach którego doszło do przypisania w załączniku nr 2 do SIWZ do
poszczególnych typów pojazdów (typu VAN i typu MPV – minivan) modeli w postaci
odpowiednio Peugeot Partner Teepe oraz Peugeot Traveller wraz z danymi tych pojazdów
(wiersze 8
– 11). Jednocześnie dla pojazdu VAN odwołujący przyjął katalogową wartość
netto przed rabatem w wysoko
ści 63.597,15 zł, zaś dla pojazdu MPV (minivan) katalogową
wartość netto przed rabatem w wysokości 140.836,99 zł. Powyższe wartości w ww.
formularzu cenowym stanowiły podstawę do określenia przez wykonawcę wysokości
udzielonego upustu (odpowiednio dla VAN 31,23277% i dla MPV 46,45441%), oraz
wyliczenie odrębnie dla każdego pojazdu wysokości miesięcznych rat kapitałowych i
odsetkowych, wynagrodzenia za usługi serwisowe oraz wynagrodzenia za usługi
monitoringu. Dodatkowo należy wskazać, że dla pojazdu VAN doszło do wyliczenia ww.
jednostkowych wartości dla limitów kilometrów na poziomie 20.000, 30.000 i 40.000 km, zaś
dla pojazdu MPV na poziomie 20.000 i 30.000 km.
Jednocześnie wraz z ofertą Odwołujący
złożył załącznik nr 8 do SIWZ – specyfikacja pojazdów, z którego wynika, że dla pojazdu
VAN został przyporządkowany model Peugeot Traveller, zaś dla pojazdy MPV model
Peugeot Partner Teepe.
Zamawiający pismem z dnia 18.04.2018 r. poinformował wykonawców o wyborze
najkorzystniejszej oferty oraz o odrzuceniu ofe
rty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1
pkt 2 i 6 ustawy Pzp
wskazując, iż jest ona niezgodna z SIWZ, gdyż w załączniku nr 2 do
SIWZ, tj. w zakresie pojazdu typu VAN (kolumna 13, 14, 15) oraz typu MPV (kolumna 16, -
17) błędnie wskazano dane i typy pojazdów. Zamawiający w powyższej informacji o
odrzuceniu wskazał także, że z uwagi ww. zamianę koszty wskazane pod wersetami od 11
do 26 zostały wyliczone wadliwie
Na powyższą czynność Odwołujący wniósł odwołanie.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje.
Izba, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności
powyższe ustalenia oraz zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu, doszła do
przekonania, iż sformułowane przez Odwołującego zarzuty nie znajdują oparcia w ustalonym
stanie
faktycznym i prawnym, a tym samym rozpoznawane odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie.
W rozpoznawanym przez Izbę stanie faktycznym kwestia bezsporną była okoliczność
obejmująca, omyłkowe jak wskazał Odwołujący, przypisanie w załączniku nr 2 do SIWZ
(fo
rmularz cenowy) do poszczególnych typów pojazdów (typu VAN i typu MPV – minivan)
niewłaściwych modeli w postaci odpowiednio Peugeot Partner Teepe oraz Peugeot Traveller
wraz z danymi tych pojazdów (wiersze 8 – 11). Zdaniem Odwołującego omyłka ta była
możliwa do poprawienia, zaś z dalszego stanowiska Odwołującego wynika, że nie miała ona
wpływu na prawidłowość wyliczenia wynagrodzenia i jego poszczególnych składników, w tym
prawidłowo określono dla tych dwóch typów pojazdów ich katalogową wartość netto. Na
p
owyższą okoliczność Odwołujący nie przedstawił jednak żadnych dowodów, składając na
etapie rozprawy oświadczenie w tym zakresie. Zamawiający stał na stanowisku, że błąd ten
jest niemożliwy do poprawienia, zaś katalogowa wartość początkowa pojazdu została ujęta w
formularzu cenowym w sposób nieprawidłowy, co jednocześnie stanowi niezgodność treści
oferty z treścią SIWZ oraz jednocześnie w konsekwencji błąd w obliczeniu ceny. Na
okoliczność wartości rynkowej ww. pojazdów Zamawiający przedstawił dowody w postaci kart
katalogowych producenta oraz odniósł te wartości do ofert pozostałych wykonawców, w
których wartość początkowa tych pojazdów była identyczna z ujętymi w kartach
katalogowych.
Aby dokonać oceny istniejącego w sprawie sporu Izba uznała za konieczne
o
dniesienie się do charakteru przedmiotu zamówienia.
Przedmiotem prowadzonego przez Zamawiającego postępowania jest leasing pojazdów
przeznaczonych dla jego jednostek organizacyjnych. W niniejszym stanie faktycznym mamy
do czynienia z umową nazwaną w postaci umowy leasingu. Istota tej umowy została
określona w art. 709
1
ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
Przez umowę
leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć
rzecz od oznaczonego zbywcy na waru
nkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz
korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a
korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie
pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez
finansującego. (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny tekst jednolity Dz. U. z
2017 r. poz. 459).
Jak wynika z powyższej definicji elementem przedmiotowo istotnym umowy leasingu jest
zapłata przez korzystającego (leasingobiorcę – Zamawiającego) ceny (wynagrodzenia) w
ratach. Tym samym, wbrew twierdzeniom Odwołującego, dla prawidłowego funkcjonowania
tej umowy istotne jest nie tylko określenie globalnego (całościowego) wynagrodzenia, lecz
również jego poszczególnych składników. Stanowisko Zamawiającego, co do znaczenia
wynagrodzenia całkowitego, byłoby możliwe do zaakceptowania, gdybyśmy w niniejszym
wypadku mieli do czynienia z umową sprzedaży lub umową dostawy w rozumieniu przepisów
ustawy Kodeks cywilny
– o ile ceny jednostkowe poszczególnych pojazdów nie byłyby istotne
dla Zamawiającego ze względów rachunkowych i podatkowych (np. ze względu na odliczenia
podatkowe, w tym możliwość amortyzacji poszczególnych pojazdów w poszczególnych
oddziałach). Wszakże wówczas organy podatkowe mogłyby kwestionować wartości
amortyzacyjne poszczególnych pojazdów przez np. zakwestionowanie niemalże dwukrotnie
wyższej wartości początkowej pojazdu typu minivan. Wszakże podstawy odliczeń
podatkowych oraz odpisów amortyzacyjnych są przez organy podatkowe akceptowane, o ile
wartości środków transportu podlegających tym odliczeniom i odpisom są wartościami
rynkowymi i zgodnymi np. z powszechnie dostępnymi cennikami. Zgodnie bowiem z treścią
art. 22g ust. 8 ustawy o podatk
u dochodowym od osób prawnych, jeżeli nie można ustalić
ceny nabycia środka trwałego przed dniem wpisania go do ewidencji środków trwałych, za
wartość początkową przyjmuje się wartość wynikającą z wyceny dokonanej przez podatnika,
z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku
poprzedzającego rok założenia ewidencji oraz stanu i stopnia ich zużycia.
Tym samym nie sposób przychylić się do argumentacji Odwołującego, z której wynika, że
bez znaczenia dla prawidłowości sporządzenia oferty pozostają dane początkowe zawarte w
formularzu cenowym (załącznik nr 2 do SIWZ i jednocześnie załącznik nr 8 do umowy), w
tym również wartości cząstkowe w postaci np. miesięcznych rat kapitałowych oraz
odsetkowych. Znaczenie tych elementów oświadczenia woli Odwołującego zostanie
szczegółowo omówione w dalszej części uzasadnienia.
Dookreślenie przez Odwołującego w formularzu cenowym wysokości rat kapitałowych oraz
odsetkowych, w tym ich wysokość uzależniona dla poszczególnych pojazdów od wysokości
przebiegu stanowi, w ocenie Izby, przedmiotowo istotny element umowy (essentialia negotii),
umożliwiający leasingobiorcy - korzystającemu (w tym przypadku Zamawiającemu)
prawidłowe księgowe zakwalifikowanie tego świadczenia jako leasing finansowy dla celów
rachunkowych (vide pkt 4.1.1. SIWZ) i jako leasing operacyjny dla celów podatkowych (vide
4.1.1. SIWZ), co jednocześnie pozwala na prawidłowe odliczenie podatku od towarów i usług.
Jak wynika z ustaleń Izby Zamawiający jest spółką kapitałową, która z samego faktu bycia
spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, jest czynnym podatnikiem VAT i prowadzi pełną
księgowość (vide oświadczenie zawarte w § 11 ust. 14 projektu umowy).
Izba uznała za niewiarygodne twierdzenia Odwołującego, że ceny nabycia przez Niego
pojazdów są takie, jak wskazane w załączniku nr 2 do SIWZ (formularz cenowy). Po
pierwsze Odwołujący na powyższą okoliczność nie przedstawił żadnych dowodów, czego
wymaga c
harakter postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą, mający swoje zasadnicze
źródło w przepisach regulujących postępowanie cywilne. W ramach tak ukształtowanej
procedury to strony
są obarczone obowiązkiem wykazania, a tym samym udowodnienia
fak
tów i twierdzeń z których wywodzą korzystne dla siebie skutki prawne. Zgodnie z art. 190
u
st. 1 ustawy Pzp strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z
których wywodzą skutki prawne (art. 6 k.c. w zw. z art. 14 ustawy Pzp – zasada dotycząca
ciężaru dowodu). Ciężar dowodu rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony
procesu obowiązkiem przekonania sądu (w tym przypadku Krajowej Izby Odwoławczej)
dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji
tego obowiązku, lub jego nieskuteczności, zaś tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny
dla strony wynik postępowania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt
II CSK 293/07). Postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą toczy się z uwzględnieniem
zasady kontradyktoryjności, zatem to strony obowiązane są przedstawiać dowody a Krajowa
Izba Odwoławcza nie ma obowiązku wymuszania ani zastępowania stron w jego wypełnianiu
(wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt II CSK 293/07, wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 16 grudnia 1997 r., sygn. akt II UKN 406/97, wyrok Sądu Apelacyjnego z
dnia 27 maja 2008 r., sygn. akt V ACa 175/08, wyrok KIO 1639/11).
Po drugie dowody na przeciwną okoliczność zostały przedstawione przez Zamawiającego.
Otóż wykazał On jakie są ceny nabycia tego rodzaju pojazdów, przedstawiając na tą
okoliczność katalogi producenta, oraz odnosząc się do cen wskazanych w ofertach
pozostałych wykonawców. Tej ostatniej informacji nie sposób, jak wskazywał w toku rozprawy
Odwołujący, uznać za niewiarygodną i nieprzydatną w procesie dowodzenia, gdyż w ocenie
Izby ma ona pełnoprawne znaczenie dowodowe. Zaoferowanie identycznych cen dla
wszystkich wykonawców biorących udział w postępowaniu przez producenta (lub jego
przedstawiciela, dealera) świadczy bowiem o dobrych praktykach kupieckich oraz o
respektowaniu przez te podmioty zasad uczciwej konkurencji. Fakt wykazany przez
Zamawiającego należy również pozytywnie ocenić poddając go badaniu pod względem
logicznym. Jest bowiem zgodne z doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego
rozumowania, że pojazd typu MPV (minivan) jest pojazdem tańszym niż pojazd typu VAN – a
nie odwrotnie. Przeciwne stanowisko Odwołującego nie wytrzymuje zatem konfrontacji z
doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego rozumowania.
O znaczeniu tego załącznika (formularz cenowy – załącznik nr 2 do SIWZ) świadczy również
fakt, że jest on nie tylko załącznikiem do SIWZ ale również załącznikiem nr 8 do umowy (vide
pkt 4.3.1. SIWZ)
– a więc będzie on stanowił podstawę do określania w cyklach miesięcznych
rat leasingowych odrębnie dla każdej kategorii pojazdów (vide § 11 ust. 4 projektu umowy),
rozłożonych, co również jest istotne, na różne okresy (vide pkt 4.3.1. SIWZ) w zależności od
typu pojazdu (na okresy 48 i 60 miesięcy). Należy również wskazać, iż pojazdy te są
przeznaczone dla poszczeg
ólnych oddziałów (jednostek organizacyjnych) Zamawiającego
(vide załącznik nr 2 do SIWZ – formularz cenowy oraz § 11 ust. 11 projektu umowy), które
mogą prowadzić odrębne księgi rachunkowe i być traktowane jako odrębni podatnicy. W
związku z tym faktem wyodrębnienia rachunkowego poszczególnych jednostek
organizacyjnych Zamawiający może prowadzić wyodrębnioną rachunkowość i sporządzać
odrębny bilans dla każdej jednostki (będzie ona zakładem samobilansującym). O powyższym
świadczy fakt, że zgodnie z § 11 ust. 11 projektu umowy Finansujący zobowiązany jest
wystawiać faktury VAT, odrębnie dla każdej jednostki organizacyjnej Korzystającego (Centrali
i Regionów) zgodnie z Załącznikiem nr 4 do niniejszej Umowy (…). Powyższe oznacza, że
np. pojazdy typu MPV (minivan
) będą mogły być nabywane, w ramach opcji wykupu, w
pojedynczych egzemplarzach dla poszczególnych jednostek organizacyjnych i tym samym
ujmowane jako środki trwałe, a gdyby nabycie pojazdu nastąpiło przed jego całkowitą
amortyzacją, mogłyby podlegać amortyzacji, dla której istotne jest, ze względów wskazanych
powyżej, właściwe, tj. realne określenie wartości pojazdu.
O znaczeniu poprawności dokonanych operacji matematycznych w formularzu cenowym, w
tym o konieczności przyjęcia właściwych danych wyjściowych i założeń świadczą również
postanowienia projektu umowy (załącznik nr 6 do SIWZ) związanych z prawem opcji (vide §
1 ust. 2 projektu umowy), odrębnego dla poszczególnych typów pojazdu terminu realizacji
umowy (vide § 2 projektu umowy), opcji wykupu (vide § 4 ust. 1 – 3 projektu umowy) oraz
przypadków związanych z przekroczeniem lub niewykorzystaniem limitów kilometrów (vide §
11 ust. 8 projektu umowy). W ramach prawa opcji to dane ujęte w formularzu cenowym będą
stanowiły podstawę rozszerzenia zakresu przedmiotowego umowy. Analogiczna sytuacja
występuje w przypadku opcji wykupu, gdzie w § 4 ust. 3 projektu umowy zostało wskazane,
że: Nabycie przez Korzystającego wybranych Pojazdów nastąpi na podstawie umowy
sprzedaży podpisanej przez Korzystającego i Finansującego, za cenę ustaloną w formularzu
cenowym stanowiącym zał. nr 8 do niniejszej Umowy jednakże nie mniejszą niż wartość
hipotetyczna Pojazdu netto.
(podkreślenie Izby). Najistotniejszym postanowieniem umowy, w
ramach którego brak dookreślenia dla pojazdu VAN cen jednostkowych rat kapitałowych i rat
odsetkowych dla przebiegu 40
000 km jest § 11 ust. 8 projektu umowy, który stanowi, że:
Rozliczenie opłat za przekroczenie limitu kilometrów oraz opłat za niewykorzystanie limitu
kilometrów będzie kształtować się zgodnie z formularzem cenowym stanowiącym Załącznik
nr 8 do niniejszej Umowy. Rozliczenie nastąpi wraz z zakończeniem Okresu Leasingu dla
wszystkich Pojazdów. Przekroczenie limitu przebiegu Pojazdu będzie rozliczane w systemie
pulowym tzn. dla wszystkic
h Pojazdów łącznie. Finansujący zsumuje limity przebiegów
wszystkich leasingowanych Pojazdów oraz rzeczywiste przebiegi każdego z Pojazdów w
Okresie Leasingu danego Pojazdu i na podstawie różnicy tych sum wyliczy, o ile został
przekroczony /nie został przekroczony limit dla wszystkich Pojazdów łącznie. Zgodzić się
zatem należy z Zamawiającym, że nie jest On w stanie w sposób samodzielny określić tej
wartości dla pojazdu VAN dla przebiegu 40 000 km, gdyż Odwołujący określił tą wartość tylko
dla pojazdu MPV,
czego Zamawiający nie wymagał.
Wszystkie ww. postanowienia umowy powodują, że ich właściwa realizacja na etapie
wykonania umowy jest możliwa tylko i wyłącznie wówczas, gdy wykonawca w sposób
prawidłowy ujął w formularzu cenowym katalogową wartość początkową netto każdego
pojazdu i tym samym określił, w oparciu o tą wartość początkową, wysokość poszczególnych
opłat, w tym wysokość rat kapitałowych i odsetkowych dla każdego pojazdu z
uwzględnieniem limitów kilometrów.
Zgodzić się zatem należy z Zamawiającym, że nie miał on podstaw do samodzielnego
poprawienia nieprawidłowości w ustaleniu wysokości poszczególnych rat leasingowych. O ile
dostrzeżenie błędu w obliczeniu ceny, ze względu na niewłaściwe przypisanie modeli i typów
pojazdów do poszczególnych segmentów było możliwe po skonfrontowaniu treści załącznika
nr 2 do SIWZ
(formularz cenowy) i załącznika nr 8 do SIWZ (specyfikacja techniczna
pojazdów) to brak jest możliwości dokonania przez Zamawiającego w sposób samodzielny
korekty poszczególnych składników wynagrodzenia. Jak wyżej wskazano, zgodzić się zatem
należy w tym zakresie z Zamawiającym, że nie posiadał on danych do określenia wysokości
raty kapitałowej i raty odsetkowej dla pojazdu typu VAN dla przebiegu 40 000 km. Zgodzić się
również należy z Zamawiający, że w załączniku nr 8 do SIWZ brak było informacji
pozwalających na ustalenia właściwych dla poszczególnych pojazdów poziomów emisji CO
2
.
W ocenie Izby, z przyczyn wskazanych powyżej, nie można przyjąć stanowiska
Odwołującego, że poprawienie omyłki mogłoby się ograniczyć do danych zawartych w
wierszach 8
– 11 załącznika nr 2 do SIWZ. Zdaniem Izby Odwołujący popełnił błąd w
obliczeniu ceny stanowiący jednocześnie o niezgodności treści oferty z treścią SIWZ, gdyż w
sposób nieprawidłowy przypisał poszczególne modele samochodów do ich kategorii, co w
konsekwencji pociągnęło za sobą błędne przyporządkowanie wartości katalogowej ceny
netto pojazdu. W tym wypadku Izba wskazuje, że obowiązkiem wykonawców, zgodnie z
literalnym brzmieniem wiersz
a nr 12 załącznika nr 2 do SIWZ (formularz cenowy), było
wpisanie nie jakiejkolwiek wartości, lecz katalogowej ceny netto pojazdu (podkreślenie Izby).
Powyższe dane stanowiły podstawę do określenia dla poszczególnych typów pojazdów
wysokości rat kapitałowych i rat odsetkowych – które to uprawnienia wpisują się w
przypisaną wyłącznie wykonawcy sferę ofertowania (a więc składania oświadczenia woli w
procesie złożenia oferty). Ingerencja Zamawiającego w te dane, czy też zastępowanie
wykonawcy przy ich składaniu, jest niedopuszczalna – nawet jeżeli jest ona poprzedzona
wyjaśnieniami. Otóż wykonawcy nie mogą po terminie składania ofert dokonywać
modyfikacji, czy też wręcz dookreślania i precyzowania swoich oświadczeń woli.
Dopuszczenie do tego rodzaju praktyk stanowiłoby niedozwolone prawem negocjacje w
rozumieniu art. 87 ust. 1 zdanie drugie ustawy Pzp.
Izba w sposób negatywny oceniła tym samym propozycję Odwołującego w zakresie zmiany
danych z wierszy 8
– 11 z jednoczesnym pozostawienia bez zmian danych z wierszy od 12
do 28.
Przeszkodą dla takiego działania jest istotność danych zawartych w tych ostatnich
wierszach załącznik nr 2 do SIWZ (formularz cenowy) oraz fakt, iż dane te powinny być
poprzedzone poprawnie wprowadzonymi danymi początkowymi, w szczególności
rzeczywistą (katalogową) wartością początkową dla każdego typu pojazdu. Jednocześnie
dane zawarte w wierszach 17 -
21 stanowią klasyczne oświadczenia woli wykonawcy,
których modyfikacja, czy też zastąpienie przez podmiot zamawiający jest niemożliwe. To
wykonawca bowiem
ustala wysokość raty kapitałowej, a w szczególności raty odsetkowej,
wynagrodzenia za usługi serwisowe, za usługi monitoringu pojazdów GPS oraz wysokość
jednorazowej opłaty administracyjnej. Jak wynika z analizy tych danych wskazane tam
wartości różnią się nie tylko pomiędzy poszczególnymi typami pojazdów, co wydaje się
oczywiste, ale różnią się również dla tego samego pojazdu w zależności od jego przebiegu
(vide wiersze 17 i 18 wysokość rat kapitałowych i odsetkowych). Jak słusznie wskazywał
Zamawiający nie posiada On żadnych danych dla określenia samoistnie wysokości raty
kapitałowej i odsetkowej dla pojazdu VAN przy przebiegu 40 000 km. W kontekście
przywołanych wyżej postanowień umowy odnoszących się do prawa opcji, terminu realizacji
umowy, sposobu płatności rat leasingowych, prawa wykupu, czy też wreszcie wyliczenia
wartości wynagrodzenia Finansującego wykonawcy w przypadku przekroczenia lub
niewykorzystania limitów kilometrów za najistotniejszy dokument należy uznać formularz
cenowy, stanowiący jednocześnie załącznik nr 8 do umowy.
Mając na uwadze powyższe Izba uznała, że błędne przypisanie typu pojazdu do
poszczególnych segmentów (VAN i MPV) z jednoczesnym błędnym określeniem jego
katalogowej wartości netto doprowadziło, że mamy do czynienia z niezgodnością treści oferty
z treścią SIWZ. Niezgodność ta odnosi się m.in. do pkt 11.7. SIWZ, który stanowi, że: Treść
oferty musi odpowiadać treści niniejszej SIWZ oraz treści zawartej w formularzach
stanowiących załączniki do SIWZ. Z samej treści formularza cenowego wynikał, że dla
każdego pojazdu należy określić jego początkową katalogową wartość netto.
Jednocześnie mamy do czynienia z błędem w obliczeniu ceny, gdyż zgodnie z treścią pkt
15.5. SIWZ koszt podany w ofercie musi być wyrażony w wartości netto (bez podatku VAT)
oraz brutto (z podatkiem VAT), koszt określony w ofercie musi być wynikiem kalkulacji
przedstawionej w Formularzu cenowym, sporządzonym zgodnie z Załącznikiem nr 2 do
SIWZ.
Tym samym Zamawiający w sposób uprawniony dokonał odrzucenia oferty Odwołującego na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy, nie mając jednocześnie podstaw do wezwania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp i w konsekwencji
do poprawienia stwierdzonych w formularzu cenowym błędów, gdyż treść art. 87 ust. 2 pkt 1 i
3 ustawy Pzp umożliwia poprawienie stwierdzonych omyłek, i to takich które nadają się do
samodzielnego poprawienia przez Zamawiającego i jednocześnie nie prowadzą do istotnej
zmiany treści oferty – z którą to okolicznością nie mieliśmy do czynienia w niniejszym stanie
faktycznym.
Mając na uwadze powyższe Izba uznała, że czynność wyboru oferty najkorzystniejszej z dnia
17.04.2018 r. była czynnością prawidłową – a zatem nie doszło do naruszenia przez
Zamawiającego art. 91 w zw. z art. 2 pkt 5 ustawy Pzp.
W związku z powyższym, na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp, orzeczono jak w
sentencji.
Zgodnie bowiem
z treścią art. 192 ust. 2 ustawy Pzp Izba uwzględnia odwołanie,
jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ
na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Brak potwierdzenia zarzutów wskazanych
w odwołaniu powoduje, iż w przedmiotowym stanie faktycznym nie została wypełniona
hipoteza normy prawnej wyrażonej w art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem postanowień
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) zmienionego
rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2017 r. zmieniającego
rozporządzenie w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2017 r.,
poz. 47), w tym w szczególności § 5 ust. 4.
Przewodniczący:
……………………
1. oddala
odwołanie
2. kosztami postępowania w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych i
zero groszy)
obciąża Odwołującego - Hitachi Capital Polska Sp. z o.o., ul. Palisadowa
20/22, 01-940 Warszawa i:
1)
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście
tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Hitachi Capital Polska
Sp. z o.o., ul. Palisadowa 20/22, 01-940 Warszawa
tytułem wpisu od odwołania,
3. Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 22 grudnia 2015 r., poz.
2164 z późn. zm.) na niniejszy
wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
……………………
U z a s a d n i e n i e
do wyroku z dnia 18 maja 2018 r. w sprawie o sygn. akt KIO 820/18
Zamawiający – PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o., ul. Jana Kazimierza 3, 01-248 Warszawa
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego pn.:
„Leasing pojazdów osobowych i użytkowych o DMS do 3,5 t. dla PGNiG
Obrót Detaliczny sp. z o.o."
Postępowanie prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego o wartości powyżej kwot
określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
W dniu 16.12.2017 r. ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w suplemencie do Dz.
U. UE pod numerem 2017/S 242
– 504329.
W dniu 18.04.2018 r.
Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej.
Odwołanie zostało wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27.04.2018 r. w
przez wykonawcę Hitachi Capital Polska Sp. z o.o. od następujących czynności
Zamawiającego dokonanych w postępowaniu:
1)
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w Postępowaniu złożonej przez Prime Cór
Management S.A.;
2)
czynności odrzucenia oferty Odwołującego;
3)
zaniechania przez Zamawiającego dokonania poprawienia omyłki w ofercie Odwołującego
w zakresie dotyczącym załącznika nr r 2 do SIWZ, tj. danych identyfikacyjnych w zakresie
pojazdu typu VAN (kolumna 13 - 15) oraz typu MPV (kolumna 16 - 17), poprzez brak
wzajemnej zmiany danych z wersetów 8 - 11, wpisanych w ww. kolumnach;
4)
zaniechania wyjaśnienia oferty Odwołującego w zakresie załącznika nr 2 do SIWZ, tj.
pojazdu typu VAN (kolumna 13 - 15) oraz typu MPV (kolumna 16, 17), w sytuacji gdy
Zamawiający miał wiedzę o omyłce zaistniałej w ofercie Odwołującego i zaniechał wyjaśnień
w zakresie wartości kosztowych oraz tego, czy ww. uchybienie jest omyłką.
Jak wskazał Odwołujący powyższe czynności Zamawiającego zostały dokonane z
naruszeniem następujących przepisów prawa:
1.
art. 89 ust. 1 pkt 2) i 6) PZP poprzez dokonanie odrzucenia oferty Odwołującego jako
niezgodnej z treścią SIWZ, którego podstawą było błędne przyjęcie, że w ofercie
Odw
ołującego nie popełniono omyłki podlegającej obligatoryjnemu poprawieniu, podczas gdy
bezspornym jest, że w załączniku nr 2 do SIWZ tj. pojazdu typu VAN (kolumna 13 - 15) oraz
typu MPV (kolumna 16 -
17), doszło do Omyłki polegającej na zamianie danych z wersetów 8
-
11, co nie miało wpływu na wartość i zgodność oferty Odwołującego, jak też z uwagi na to,
że ww. omyłka nie miała wpływu na dane wskazane w wersetach od 12 do 26, a tym samym
nie doszło też do błędu w obliczeniu kosztów;
2. art. 87 ust. 2 pkt 1
) lub 3) PZP poprzez zaniechanie dokonania poprawy oczywistej omyłki
lub innej omyłki w zakresie oferty Odwołującego - załącznika nr 2 do SIWZ, tj. pojazdu typu
VAN (kolumna 13 - 15) oraz typu MPV (kolumna 16 - 17), poprzez brak wzajemnej zmiany
danych z w
ersetów 8 - 11, wpisanych w ww. kolumnach, a o tej omyłce Zamawiający miał
wiedzę, co wynika z treści informacji o odrzuceniu;
3.
art. 87 ust. 1 PZP poprzez zaniechanie dokonania wyjaśnień oferty Odwołującego w
zakresie dotyczącym danych kosztowych wskazanych w załączniku nr 2 do SIWZ (oferty
Odwołującego)' pod wersetami od 12 do 26, co do kolumn 13 - 17 oraz w zakresie objętym
zarzutem z pkt II, o ile Zamawiający miałby jakieś wątpliwości, podczas gdy Zamawiający
wiedząc, iż Odwołujący pod wersetami 8 11 dokonał omyłkowej zamiany oferowanych
modeli, zaniechał tych wyjaśnień tj., czy ww.' omyłka miała wpływ na ww. pozycje kosztowe;
4. art. 91 PZP w zw. z art. 2 pkt 5) PZP poprzez dokonanie wyboru - oferty najkorzystniejszej
bez uwzględnienia oferty niepodlegającej odrzuceniu, tj. oferty Odwołującego.
W związku z podniesionymi zarzutami Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
2. dokonania ponownej oceny ofert z u
względnieniem oferty Odwołującego;
3.
dokonania poprawy omyłki w ofercie Odwołującego poprzez zamianę zapisu z załącznika
nr 2 do SIWZ, co do pojazdu typu VAN (kolumna 13, 14, 15) oraz typu MPV (kolumna 16,
17), w zakresie danych z wersetów 8, 9, 10 i 11
4.
ewentualnie dokonania wyjaśnień oferty Odwołującego;
5. dokonanie ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
Na wstępie uzasadnienia zostało wskazane, że interes Odwołującego został naruszony przez
Zamawiającego w Postępowaniu, ponieważ czynności i zaniechania objęte odwołaniem
uniemożliwiają Odwołującemu uzyskanie zamówienia. Odwołujący złożył ważną ofertę, która
została jedynie obarczona drobnymi błędami, kwalifikującymi się do poprawy w ramach art.
87 ust. 2 PZP. Mimo to Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego. Gdyby oferta
Odwołującego nie została niezasadnie odrzucona, to zostałaby sklasyfikowana na 1 miejscu
w kryterium oceny ofert, a tym samym byłaby najkorzystniejsza. W wyniku naruszenia przez
Zamawiającego. wskazanych przepisów PZP, Odwołujący może ponieść szkodę, poprzez
nieuzyskanie zamówienia, które zgodnie z przepisami powinno zostać udzielone właśnie
jemu. Powyższe dowodzi, iż złożenie niniejszego Odwołania czyni zadość wymaganiom
postawionym w art. 179 ust. 1 PZP.
Nadto, koszt brutto o
ferty aktualnie sklasyfikowanej na 1 miejscu wynosi 19 665 505,46 zł, a
koszt brutto oferty Odwołującego 19 452 592,93 zł. Wobec tego, gdyby nie doszło do
odrzucenia oferty Odwołującego, to właśnie jego oferta zostałaby uznana jako
najkorzystniejsza.
T
ermin na wniesienie odwołania
W ocenie Odwołującego termin na wniesienie odwołania został zachowany, gdyż
zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej (pismo Zamawiającego z X.) zostało
przekazane Odwołującemu w dniu 18 kwietnia 2018 r. (przesłanie maila i umieszczenie na
stronie), a zatem termin na złożenie odwołania kończył się 28 kwietnia 2018 r. Wobec faktu,
iż ten dzień przypada na sobotę, to termin na złożenie odwołania upływa 30 kwietnia 2018 r.
(art. 185 ust. 8 PZP).
U
zasadnienie odwołania
1. Powyżej przedstawiono sporny fragment załącznika nr 2 do SIWZ.
2. Zamawiający prowadzi Postępowanie, w ramach którego złożono 3 oferty, w tym oferta
Odwołującego.
3. Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego wskazując, iż jest ona niezgodna z SIWZ,
mimo iż w informacji o odrzuceniu sam wskazał, że doszło do zamiany w zakresie
załącznika nr 2 do SIWZ, tj. w zakresie pojazdu typu VAN (kolumna 13, 14, 15) oraz typu
MPV (kolumna 16, -
17). Zamawiający potwierdził zatem, że popełniona w ofercie omyłka jest
łatwo identyfikowalna i nie wymaga żadnych szczególnych kwalifikacji by ją dostrzec. W
szczególności, istnienie omyłki nie wymaga uzyskania jakichkolwiek informacji od wykonawcy
by ustalić jaka powinna być prawidłowa treść oferty, a zatem w ocenie Odwołującego jego
oferta kwalifikowała się do poprawy w trybie art. 87 ust. 2 PZP, czego to Zamawiający nie
dokonał.
4. Zamawiający w informacji o odrzuceniu wskazał, że z uwagi ww. zamianę koszty
wskazane pod wersetami od 11 do 26 zostały wadliwie wyliczone, zaniechał jednakże
dokonywania poprawy, ewentualnie wyjaśnień w tym zakresie.
5. Spór dotyczy załącznika nr 2 do SIWZ załączonego do oferty Odwołującego. Sporne
kwestie zostały zaznaczone w ww. tabeli kolorem żółtym. W tym też zakresie doszło do
omyłki. Wobec tego Zamawiający winien dokonać zamiany tych danych oznaczonych na
żółto, tj. wpisać dane identyfikacyjne Partner Teepe w typie 'MPV, dane indentyfikacyjne
Traveller w typie Van, czyli dokonać prostej ich zamiany. Omyłka ta jest skutkiem jedynie
b
łędnego wpisania danych identyfikacyjnych pojazdu. Odwołujący wpisał dla pojazdu typu
VAN nazwę Peugeot Teepe, a dla pojazdu typu MPV nazwę Peugeot Traveller, podczas gdy
powinno być odwrotnie, a wiedza, który z tych pojazdów jest Vanem, a który pojazdem MPV
jest wiedzą oczywistą, niespecjalistyczną i możliwą do ustalenia w sposób pewny przy
użyciu najprostszych źródeł informacji o pojazdach marki Peugeot.
6. Co więcej, Odwołujący w załączniku nr 8 do SIWZ — w zakresie dotyczącym VAN i MPV
nie popełnił już tej omyłki, gdyż w zakresie VAN wskazał Peugeot Traveller Business
Standard, a w zakresie MPV wskazał Peugeot Partner Teepe, czyli zgodnie z SIWZ.
Zestawiając ze sobą załącznik nr 2 i 8 do SIWZ wprost widać, że Odwołujący zaoferował
pojazdy zgodnie z za
łącznikiem nr 8, a jedynie w załączniku nr 2 doszło do drobnej omyłki w
wypełnieniu formularza. Dokonując badania i oceny oferty Zamawiający, zdaniem
Odwołującego, winien brać pod uwagę całą treść oferty, a nie tylko jej część. Oferta
Odwołującego zawiera wszystkie istotne elementy zawarte w SIWZ. Ofertę należy rozumieć
w sposób określony w art. 56 k.c., z którego wynika wymóg uwzględnienia przy wykładni
oświadczenia woli okoliczności złożenia tego oświadczenia. Należy mieć zatem na uwadze
wszystkie części oferty i traktować je jako całość. Nadto Zamawiający - winien zastosować
do wykładni oferty Odwołującego art. 65 k.c., a zatem wykładać ofertę zgodnie z celem
oświadczenia Odwołującego, zawartym w ofercie.
7. W ocenie Odwołującego logicznym jest też, że Pugeot Teepe nie jestem pojazdem typu
VAN, a Peugeot Traveller nie jest pojazdem typu MPV (co wskazał sam Zamawiający w
informacji o odrzuceniu).
9. MPV (z angielskiego Multi Purpose Vehicle) to określenie stosowane zamiennie z
terminem „minivan”. Samochody typu MPV charakteryzują się wysokim nadwoziem, udanie
rozplanowanym wnętrzem, a także licznymi rozwiązaniami poprawiającymi praktyczność.
Wprost widać, że Peugeot Traveller nie jest MPV. Na powyższe wskazał też Zamawiający w
informacji o wyborze na str. 4.
10. Odwołujący przedłoży dowody Świadczące o tym, że wartości kosztowe podane dla
Peugeot Teepe oraz Peugeot Traveller zostały w załączniku nr 2 podane prawidłowo, a
zatem że istnieje błąd jedynie co do oznaczenia pojaždu. Tym samym, Zamawiający nie musi
przenosić żadnych pozycji kosztowych wobec stwierdzonej omyłki. Dla pojazdu • typu VAN
wyceniono 3 pozycje, które dotyczą w rzeczywistości pojazdu Peugeot Traveller oraz
wyceniono 2 pozycje dla pojazdu Peugeot Teepe.
11. Nie jest zatem tak, zdaniem
Odwołującego, iż niewłaściwe przepisanie rodzajów
pojazdów do odpowiednich kolumn skutkowało błędem w obliczeniu kosztu dla powyższych
pojazdów jak również kosztu całkowitego w ofercie. Nie było zatem podstaw do stosowania
art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 PZP.
1
2. Mając na uwadze powyższe, oferta Odwołującego w zakresie dotyczącym wyliczenia
kosztów, jest zgodna z Rozdziałem 15 SIWZ (Sposób obliczenia kosztu). Co więcej, w
formularzu ofertowym Odwołujący wskazał, że „Powyższy koszt uwzględnia wszelkie koszty
zwi
ązane z realizacją przedmiotu zamówienia. Koszt oferty został określony na podstawie
Formularza cenowego załączonego do oferty (wartości z wiersza nr 30 „[PLN/okres
obowiązywania umowy]” oraz wiersz 31 „[PLN/okres obowiązywania umowy + VAT 23 %”]”
13. Zda
niem Odwołującego wskazać należy na orzecznictwo dotyczące nawet art. 87 ust. 2
pkt 3) PZP, zgodnie z którym „Artykuł 87 ust, 2 pkt 3 Prawa zamówień publicznych,
wprowadzony w celu uniknięcia licznych niegdyś przypadków odrzucania ofert z powodu
błahych pomyłek, dopuszcza poprawienie niedopatrzeń, błędów niezamierzonych,
opuszczeń, drobnych różnic itp. lecz wszystkie te zmiany muszą mieścić się w pojęciu
"omyłki”, Z założenia zatem umyślne zastosowanie w ofercie materiału całkowicie
odmiennego od projektu n
ie może być traktowane jako omyłka w tym sensie, który nadaje jej
przepis art. 87 Prawa zamówień publicznych.” (Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z 29
stycznia 2010 r., XII Ga 429/09). W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy przyjął, iż pojęcie
„omyłki” nie może być utożsamiane ze świadomym działaniem wykonawcy. Tym samym, Sąd
Okręgowy doszedł do konstatacji. że omyłka podlegająca poprawie na podstawie art. 87 ust.
2 pkt 3 PZP musi wynikać z błędu wykonawcy, którego intencją było złożenie oferty zgodnej z
treścią SIWZ. Istotne w tym zakresie jest uznanie przez KIO w wyroku z 17 kwietnia 2015 r.
(KIO 674/15), że dopuszczalne jest przyjęcie rozszerzającej interpretacji art. 87 ust, 2 pkt
PZP_, w tym zastosowanie tego przepisu w sytuacji gdy niezgodność oferty , z SIWZ wynika
ze świadomego działania wykonawcy. Skoro zatem można dokonać poprawienia większego
uchybienia, skutkującego niezgodnością z SIWZ (por. art, 87 ust. 2 pkt 3), to i można
dokonać mniejszej oparciu o art. 87 ust. 2 pkt 1) PZP.
14. Co więcej, jak wskazano w wyroku KIO z 2 marca 2017 r. (KIO 281/17) poprawie mogą
podlegać tylko omyłki wykonawcy popełnione w ofercie. Za omyłkę zgodnie z treścią słowika
PWN, a także linią orzeczniczą sądów oraz KIO, jak też doktryny, uznaje się «spostrzeżenie,
sąd niezgodny z rzeczywistością, niewłaściwe postępowanie, posunięcie». Tak więc omyłką
jest to błąd wykonawcy przy sporządzaniu oferty, nie mający celowego działania
polegającego na świadomym złożeniu oświadczenia woli o określonej treści.
15. W wyrok
u KIO z 22 lipca 2015 r. (KIO 1472/15) wskazano, że odrzuceniu podlega
wyłącznie oferta, której treść jest niezgodna z treścią SIWZ w sposób zasadniczy i
nieusuwalny, gdyż obowiązkiem zamawiającego jest poprawienie w złożonej ofercie
niezgodności z SIWZ niemających istotnego charakteru. Zaniechanie takiej czynności należy
uznać należy za działanie sprzeczne nie tylko z prawem, ale i nieracjonalne, gdyż prowadzi
do niesłusznego odrzucenia najkorzystniejszej oferty, co nie zapewnia rozstrzygnięcia
postępowania zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
16. Następnie Odwołujący powołał się na wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z 4 lutego
2009 r. (XII Ga 13/09) podkreślenia wymaga, że użyty przez ustawodawcę w art. 87 ust. 2
PZP zw
rot "zamawiający poprawia”- nie pozostawia wątpliwości co do braku swobody w tym
zakresie zamawiającego.
17. Zwrócić należy też uwagę, iż ustawodawca w art. 87 ust. 2 pkt 3 PZP nałożył na
zamawiającego obowiązek poprawienia omyłek nie stanowiących oczywistych omyłek
pisarskich czy rachunkowych, polegających na niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych
warunków zamówienia, nie powodujących istotnych zmian w treści oferty. Przepis ten daje
zamawiającemu możliwość poprawiania uchybień w ofertach merytorycznie poprawnych, w
celu zapobieżenia ich eliminacji z postępowania z przyczyn wyłącznie formalnych lub nie
mających istotnego znaczenia w kontekście oferowanego świadczenia. Jeżeli. zatem
Zamawiający ma obowiązek poprawiania innych, omyłek w rozumieniu ww. przepisu, to ma
też obowiązek poprawiania omyłek błahych zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 1 PZP. Czymże
bowiem jest zamiana w tabeli dwóch wartości poprzez zastąpienie wzajemną zmianę ich
umiejscowienia?
18. Jak wskazał Odwołujący przyjmuje się też, że poprawienie omyłek może nastąpić w
wyniku prowadzenia z wykonawcą wyjaśnień w trybie art. 87 ust. 1 PZP, czy nawet po
uzyskaniu przez zamawiającego informacji z innych źródeł. Tak m.in. KIO w wyroku z 13
czerwca 2017 r. (KIO 1088/17): "Skoro dopuszczalne je
st wyjaśnienie treści złożonej oferty,
dysponowanie przez zamawiającego wszystkimi niezbędnymi danymi do dokonania
poprawienia omyłek bez ingerencji wykonawcy należy oceniać z uwzględnieniem informacji
uzyskanych w wyniku wyjaśnień. Należy podkreślić, że z uwagi na "nieoczywisty” charakter
"innych omyłek”, o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 PrZamPubl, wezwanie do wyjaśnień
może służyć zarówno ustaleniu, czy i gdzie zostały one popełnione, a także czy i w jaki
sposób mogą zostać poprawione”.
19. Zdaniem
Odwołującego skoro wskazano na kwestię wyjaśnień z art. 87 ust. 1 PZP, to
zauważyć należy, że o ile Zamawiający na skutek dostrzeżenia ww. oczywistej omyłki miał
jakieś wątpliwości, co do oferty Odwołującego, to winien wezwać go do wyjaśnień w tym
zakresi
e (choć sądząc z wiedzy zaprezentowanej w informacji o wyborze oferty
najkorzystniejszej, zamawiający bez konieczności wyjaśnień wiedział gdzie popełniono
omyłkę),
20.
Wyjaśnienia złożone przez wykonawcę w trybie art. 87 ust. 1 PZP stanowią wykładnię
o
świadczenia woli - oferty i wiążą wykonawcę na równi z treścią oferty i są konieczne w celu
weryfikacji stosowania art. 89 ust. 1 pkt 2) PZP. Wezwanie
do wyjaśnień treści oferty .
stanowi uprawnienie zamawiającego, zgodnie z literalnym brzmieniem komentowanego
przepisu. Należy jednak mieć na względzie, że zamawiający dążąc do zachowania uczciwej
konkurencji w postępowaniu powinien w sposób prawidłowy zbadać wszystkie oferty. Tym
samym, zaniechanie wezwania do wyjaśnień może stanowić naruszenie podstawowych
zasad zamówień publicznych. Zamawiający, nawet korzystając z informacji pochodzących z
innych źródeł niż wykonawca, nie może pominąć fazy wyjaśnienia treści oferty z wykonawcą,
gdyż to wykonawca jest autorem oferty i podmiotem, który łączy z zamawiającym stosunek
prawny związany ze złożeniem oferty w postepowaniu (analogicznie wniosku o dopuszczenie
do udziału w postępowaniu czy innego dokumentu, który wymaga wyjaśnienia). Zatem, jeżeli
Zamawiający wyjaśnia lub weryfikuje pewne kwestie związane z otrzymaną ofertą,
skierowanie prośby o wyjaśnienia do wykonawcy, który ją złożył, jest obowiązkowe.
21. Tym samym, zdaniem
Odwołującego, Zamawiający nawet gdyby miał wątpliwości
(których w ocenie Odwołującego mieć nie powinien i sam mógł ustalić rzeczywistą treść
o
ferty i poprawić omyłki), czy może dokonać poprawek w trybie art. 87 ust. 2 PZP, czy ma
odrzucić ofertę Odwołującego, winien przeprowadzić procedurę wyjaśniającą, czego
zaniechał.
Mając powyższe na uwadze Odwołujący wniósł jak na wstępie.
Krajowa Izba Odw
oławcza, po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie,
na
podstawie
zebra
nego materiału dowodowego, po zapoznaniu
się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym
w szcz
ególności z postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu, Specyfikacją Istotnych
Warunków Zamówienia, ofertą złożoną w postępowaniu przez Odwołującego oraz
korespondencją prowadzoną w toku postępowania pomiędzy Zamawiającym a
wykonawcami
ubiegającymi się o udzielenie zamówienia, jak również po zapoznaniu
się z odwołaniem, po wysłuchaniu oświadczeń, jak też stanowisk stron złożonych
ustnie do protokołu w toku rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek,
o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Jednocześnie Izba stwierdziła, że Odwołującemu przysługiwało prawo do
skorzystania ze środka ochrony prawnej, gdyż wypełniono materialnoprawną przesłankę
interesu w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp kwalifikowaną
możliwością poniesienia szkody przez Odwołującego będącej konsekwencją zaskarżonej w
odwołaniu czynności. Wnoszący odwołanie złożył w przedmiotowym postępowaniu
najkorzystniejszą ekonomicznie ofertę, która została odrzucona przez Zamawiającego na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy Pzp.
W treści odwołania zaskarżono powyższą
czynność kwestionując jej prawidłowość. W przypadku zaś uwzględniania odwołania
Odwołujący ma szanse na uzyskanie przedmiotowego zamówienia.
Izba nie dopuściła w ramach postępowania wykonawcy, który zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, tj. wykonawcy Prime Car
Managment S.A., ul. Polanki 4, 80-
308 Gdańsk. Izba uwzględniła w tym zakresie opozycję
zgłoszoną na etapie posiedzenia z udziałem Stron przez Odwołującego. Wskazał on, że nie
dochowano wymogów formalnych przystąpienia, gdyż nie otrzymał On jego kopii. Pomimo
prawidłowego zawiadomienia o terminie posiedzenia z udziałem Stron wykonawca Prime Car
Managment S.A., ul. Polanki 4, 80-
308 Gdańsk nie stawił się na posiedzenie. Wraz z
wniesionym przystąpieniem nie załączył również dowodu przekazania kopii przystąpienia
Odwołującemu ograniczając się do dołączenia do przystąpienia dwóch egzemplarzy jego
odpisów. Tym samym Izba uznała przystąpienie za nieskuteczne przychylając się do opozycji
zgłoszonej przez Odwołującego.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania o
zamówienie
publiczne,
nadesłanej
przez
Zamawiającego
do
akt
sprawy
w kopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem, w tym w szczególności z treści ogłoszenia o
zamówieniu, treści SIWZ, oferty złożonej w postępowaniu przez Odwołującego, jak również
korespondencji prowadzonej pomiędzy Zamawiającym a wykonawcami ubiegającymi się o
udzielenie Zamówienia publicznego. Izba dopuściła również dowody z dokumentów złożone
przez Zamawiającego w postaci kart katalogowych i cennikowych pojazdów marki Peugeot
na okoliczność ich katalogowej wartości.
Dodatkowo Izba dopuściła i przeprowadziła, na okoliczność wartości rynkowej
pojazdów Peugeot Partner Teepe oraz Peugeot Traveller (w konfiguracji wskazanej w
ofercie Odwołującego) przedstawione przez Zamawiającego dowody w postaci kart
katalogowych producenta oraz wartości tych pojazdów znajdujących się w ofertach
pozostałych wykonawców, w których wartość początkowa tych pojazdów była identyczna z
ujętymi w kartach katalogowych.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz zakres zarzutów
podniesionych w odwołaniu Izba stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, iż postępowanie jest prowadzone w trybie
przetargu nieo
graniczonego o wartości powyżej kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Zamawiający w treści SIWZ w rozdziale 4 zatytułowanym „OPIS PRZEDMIOTU
ZAMÓWIENIA ORAZ TERMIN REALIZACJI” w następujący sposób dookreślił przedmiot
zamówienia:
4.1. Przedmiotem zamówienia jest:
4.1.1. świadczenie na rzecz Zamawiającego dostawy pojazdów, które może być uznane za
leasing operacyjny dla celów podatkowych (wg ust. o podatku dochodowym od osób
prawnych) i leasing finansowy dla celów rachunkowych (wg MSR);
4.1.2. Świadczenie opisane w pkt. 4.1.1. będzie obejmowało także serwis z uwzględnieniem
zarządzania ogumieniem przez cały okres trwania umowy;
4.1.3. Celem zamówienia jest pozyskanie łącznie 265 szt. nowych pojazdów (osobowych i
użytkowych) z uwzględnieniem oklejenia wg wzorów Zamawiającego. Dobór modeli
pojazdów spełniających wytyczne Zamawiającego będzie leżał w gestii Wykonawcy;
4.1.4. Ubezpieczenie oraz zakup paliwa będą co do zasady leżały w gestii Zamawiającego;
4.1.5. W ramach usługi serwisowej Wykonawca zapewni usługę monitoringu pojazdów (GPS)
wg wytycznych Zamawiającego; 4.1.6. Odbiór pojazdów odbywać się będzie w
następujących lokalizacjach: Warszawa, Wrocław, Zabrze, Tarnów, Gdańsk, Poznań.
Szczegółowy opis zamówienia oraz sposób realizacji zamówienia określa Załącznik nr 6 do
SIWZ [Projekt Umowy].
4.2. Przedmiot zamówienia jest określony we wspólnym słowniku CPV kodem: 34110000.
4.3. Termin realizacji przedmiotu zamówienia.
4.3.1. Umowa zostanie zawarta na czas określony do upływu od 48 do 60 miesięcy (zwany w
Umowie „Okresem Leasingu”) liczonych odrębnie dla Pojazdów Danego Segmentu zgodnie z
formularzem cenowym stanowiącym Załącznik nr 8 do Umowy. Okres Leasingu rozpoczyna
się w dniu przekazania Korzystającemu sprawnych i zgodnych z wymogami Umowy
Pojazdów Danego Segmentu i liczony jest odrębnie dla każdego Pojazdu. Okres Leasingu
kończy się po upływie od 48 do 60 miesięcy od dnia odbioru Pojazdów Danego Segmentu.
4.3.2. Szczegółowe postanowienia dotyczące terminu realizacji zamówienia określa
Załącznik nr 6 do SIWZ [Projekt Umowy].
4.4. Zamawiający zastrzega sobie prawo opcji. Zamawiający w ramach prawa opcji zastrzega
sobie w okresie realizacji Umowy prawo rozszerzenia przedmiotu zamówienia do łącznej
wartości netto nie przekraczającej 10% wartości netto Umowy.
4.5. Zamawiający nie dopuszcza możliwości złożenia oferty częściowej.
4.6. Zamawiający nie dopuszcza złożenia oferty wariantowej.
4.7. Zamawiający nie przewiduje zawarcia umowy ramowej, o której mowa w art. 99-101
ustawy Pzp.
W ro
zdziale 11 SIWZ zatytułowanym „Sposób przygotowania oferty” Zamawiający zawarł
m.in. następujące postanowienia:
11.5. Oferta musi zawierać co najmniej:
11.5.1. wypełniony Formularz ofertowy, który stanowi Załącznik nr 1 do SIWZ;
11.5.2. wypełniony Formularz cenowy, który stanowi Załącznik nr 2 do SIWZ;
11.5.3. specyfikacje wszystkich pojazdów, które zostaną ujęte w ofercie, uzupełnione zgodnie
ze wzorem stanowiącym Załącznik nr 8 do SIWZ.
11.5.4. oświadczenia i dokumenty wskazane w SIWZ;
11.7. Treść oferty musi odpowiadać treści niniejszej SIWZ oraz treści zawartej w
formularzach stanowiących załączniki do SIWZ.
15. SPOSÓB OBLICZENIA KOSZTU
15.1. Podany w ofercie koszt musi być wyrażony w polskich złotych. Koszt oferty wskazany
w Formularzu ofertowym musi
uwzględniać wszystkie wymagania niniejszej SIWZ oraz
obejmować wszelkie koszty, jakie poniesie Zamawiający z tytułu należytej oraz zgodnej z
obowiązującymi przepisami realizacji przedmiotu zamówienia przez Wykonawcę.
15.2. Zamawiający rozumie jako koszt sumę rat (opłat) leasingowych wraz z opłatą wstępną
(jednorazową opłatą administracyjną doliczaną przy płatności do pierwszej raty leasingowej)
oraz wszystkimi innymi opłatami niezbędnymi do realizacji przedmiotu zamówienia
określonego w Załączniku nr 6 do SIWZ.
15.3. Koszt należy przedstawić w sposób określony w Formularzu cenowym. Wykonawca
zobowiązany jest do uzupełnienia wszystkich pól wymaganych w formularzu.
15.4. Koszt netto oferty należy przenieść z Formularza cenowego,
15.5. Koszt podany w o
fercie musi być wyrażony w wartości netto (bez podatku VAT) oraz
brutto (z podatkiem VAT), koszt określony w ofercie musi być wynikiem kalkulacji
przedstawionej w Formularzu cenowym, sporządzonym zgodnie z Załącznikiem nr 2 do
SIWZ.
15.6. Koszt oferty win
ien zawierać należny VAT. Prawidłowe ustalenie VAT należy do
obowiązków Wykonawcy – zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o
podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.)
15.7. Koszty określone przez Wykonawcę będą obowiązywać przez cały okres
obowiązywania Umowy i nie będą podlegały zmianom, z zastrzeżeniem postanowień
Umowy.
15.8. Wszystkie koszty i wartości kwotowe należy przedstawić z dokładnością do dwóch
miejsc po przecinku.
15.9. Wartość (kwotę) podatku VAT zaokrągla się do pełnego grosza w taki sposób, że
końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1
grosza.
15.10. W przypadku jeśli Wykonawca poda koszt oferty w Formularzu Ofertowym lub
poszczególne koszty w Formularzu cenowym z dokładnością większą niż do drugiego
miejsca po przecinku lub dokona ich nieprawidłowego zaokrąglenia, to ten sposób wyliczenia
ceny
zostanie uznany za oczywistą omyłkę rachunkową. Zamawiający dokona przeliczenia
podanych w ofercie cen do dwóch miejsc po przecinku, stosując zasadę: podane w ofercie
kwoty zostaną zaokrąglone do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza
zostan
ą pominięte, a końcówki 0,5 grosza i wyżej zostaną zaokrąglone do 1 grosza.
15.11. Koszt oferty /wartość brutto i netto/ winien być wyrażony w złotych polskich cyfrowo.
15.12. Sposób zapłaty i rozliczenia za realizację niniejszego zamówienia, określone zostały
w Załączniku nr 6 do SIWZ (projekt Umowy).
15.13. Rozliczenia między Zamawiającym a Wykonawcą prowadzone będą w walucie
polskiej.
Jednocześnie Izba ustaliła, że zgodnie z treścią rozdziału 16 SIWZ zatytułowanego „Kryteria
oraz sposób oceny ofert” 1 kryterium jest koszt w postaci sumy rat z opłatami, gdzie zostało
wskazane, że w tym kryterium Zamawiający przyzna punkty na podstawie uzupełnionego
przez wykonawcę formularza cenowego.
Zamawiający w załączniku nr 6 do SIWZ stanowiącym projekt umowy zawarł następujące
postanowienia, istotne w kontekście istniejącego sporu:
§ 1. PRZEDMIOT UMOWY
1. Przedmiotem niniejszej Umowy jest:
a) nabycie przez Finansującego fabrycznie nowych pojazdów (zwanych na potrzeby
niniejszej Umowy „Pojazdami”) wymienionych w Załączniku nr 4 do Umowy w ramach
leasingu operacyjnego dla celów podatkowych w rozumieniu art. 17a pkt. 1 ustawy z dnia 15
lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888 ze
zm.
– dalej jako „ustawa o pdop”) i finansowego dla celów rachunkowych (wg MSR 17) z
opcją wykupu;
b) usługa serwisu Pojazdów, zarządzanie i monitoring Pojazdów GPS (bez identyfikacji
kierowcy).
2. Korzystający w ramach prawa opcji zastrzega sobie w okresie realizacji Umowy prawo
rozszerzenia prze
dmiotu umowy, do łącznej wartości netto nie przekraczającej 10% wartości
netto wskazanej w § 11 ust. 1 lit. a).
§ 2. TERMIN REALIZACJI UMOWY
1. Umowa zostaje zawarta na czas określony do upływu od 48 do 60 miesięcy (zwany w
niniejszej Umowie „Okresem Leasingu”) liczonych odrębnie dla Pojazdów Danego Segmentu
zgodnie z formularzem cenowym stanowiącym Załącznik nr 8 do niniejszej Umowy.
§ 4. PRAWO NABYCIA POJAZDÓW
§ 1. Korzystający zastrzega sobie prawo nabycia części lub wszystkich Pojazdów za cenę
określoną w ust. 3 niniejszego paragrafu.
2. W przypadku podjęcia decyzji o zamiarze skorzystania z prawa nabycia Pojazdów Danego
Segmentu Korzystający zobowiązany jest zawiadomić Finansującego w formie pisemnej o
tym zamiarze oraz o zakresie realizacji prawa nabyc
ia Pojazdów Danego Segmentu w
terminie do 30 dni przed upływem Okresu Leasingu.
3. Nabycie przez Korzystającego wybranych Pojazdów nastąpi na podstawie umowy
sprzedaży podpisanej przez Korzystającego i Finansującego, za cenę ustaloną w formularzu
cenowym s
tanowiącym zał. nr 8 do niniejszej Umowy jednakże nie mniejszą niż wartość
hipotetyczna Pojazdu netto.
§ 11 WYNAGRODZENIE
4. Wynagrodzenie Finansującego z tytułu opłat leasingowych a także usług serwisu oraz
pozostałych usług wynikających z niniejszej Umowy, będzie płatne w okresach miesięcznych
zgodnie z harmonogramem płatności, który stanowi Załącznik nr 18 do niniejszej Umowy z
zastrzeżeniem, że łączne wynagrodzenie Finansującego nie może przekroczyć
wynagrodzenia netto określonego w ust. 1 lit. a) powyżej, a w przypadku skorzystania przez
Korzystającego z prawa opcji, o którym mowa w § 1 ust. 2 - nie może przekroczyć
wynagrodzenia netto określonego w ust. 1 lit. b) powyżej.
6. Dla każdego Pojazdu suma ustalonych w niniejszej Umowie opłat leasingowych,
po
mniejszona o podatek od towarów i usług (VAT) oraz o podatki, które z tytułu posiadania
lub własności ciążą na Finansującym, powiększona o ustaloną wartość odkupu Pojazdu
odpowiadać będzie co najmniej wartości początkowej tego pojazdu, przy czym w sumie opłat
leasingowych nie uwzględnia się opłat serwisowych (w tym za monitoring) i wynagrodzenia
za zarządzanie i ewentualnie inne usługi.
8. Rozliczenie opłat za przekroczenie limitu kilometrów oraz opłat za niewykorzystanie limitu
kilometrów będzie kształtować się zgodnie z formularzem cenowym stanowiącym Załącznik
nr 8 do niniejszej Umowy. Rozliczenie nastąpi wraz z zakończeniem Okresu Leasingu dla
wszystkich Pojazdów. Przekroczenie limitu przebiegu Pojazdu będzie rozliczane w systemie
pulowym tzn. dla wszyst
kich Pojazdów łącznie. Finansujący zsumuje limity przebiegów
wszystkich leasingowanych Pojazdów oraz rzeczywiste przebiegi każdego z Pojazdów w
Okresie Leasingu danego Pojazdu i na podstawie różnicy tych sum wyliczy, o ile został
przekroczony /nie został przekroczony limit dla wszystkich Pojazdów łącznie.
11. Finansujący zobowiązany jest wystawiać faktury VAT, odrębnie dla każdej jednostki
organizacyjnej Korzystającego (Centrali i Regionów) zgodnie z Załącznikiem nr 4 do
niniejszej Umowy, według poniższych wytycznych:
a) na fakturze zostaną uwzględnione MPK zgodnie z wytycznymi Korzystającego;
b) na fakturze zostanie uwzględniony nadany przez Korzystającego numer Umowy i data jej
zawarcia, nazwisko osoby odpowiedzialnej za realizację umowy ze strony Korzystającego;
c) na fakturze zostanie uwzględniony termin płatności zgodnie z Umową;
d) Korzystający akceptuje odbiór faktur (w formie elektronicznej);
14. Finansujący i Korzystający oświadczają, że są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Izba ustaliła, iż w ramach przedmiotowego postępowania Odwołujący złożył ofertę z
ceną ofertową wynoszącą 19.452.592,93 zł brutto. Wraz z ofertą Odwołujący złożył formularz
cenowy w ramach którego doszło do przypisania w załączniku nr 2 do SIWZ do
poszczególnych typów pojazdów (typu VAN i typu MPV – minivan) modeli w postaci
odpowiednio Peugeot Partner Teepe oraz Peugeot Traveller wraz z danymi tych pojazdów
(wiersze 8
– 11). Jednocześnie dla pojazdu VAN odwołujący przyjął katalogową wartość
netto przed rabatem w wysoko
ści 63.597,15 zł, zaś dla pojazdu MPV (minivan) katalogową
wartość netto przed rabatem w wysokości 140.836,99 zł. Powyższe wartości w ww.
formularzu cenowym stanowiły podstawę do określenia przez wykonawcę wysokości
udzielonego upustu (odpowiednio dla VAN 31,23277% i dla MPV 46,45441%), oraz
wyliczenie odrębnie dla każdego pojazdu wysokości miesięcznych rat kapitałowych i
odsetkowych, wynagrodzenia za usługi serwisowe oraz wynagrodzenia za usługi
monitoringu. Dodatkowo należy wskazać, że dla pojazdu VAN doszło do wyliczenia ww.
jednostkowych wartości dla limitów kilometrów na poziomie 20.000, 30.000 i 40.000 km, zaś
dla pojazdu MPV na poziomie 20.000 i 30.000 km.
Jednocześnie wraz z ofertą Odwołujący
złożył załącznik nr 8 do SIWZ – specyfikacja pojazdów, z którego wynika, że dla pojazdu
VAN został przyporządkowany model Peugeot Traveller, zaś dla pojazdy MPV model
Peugeot Partner Teepe.
Zamawiający pismem z dnia 18.04.2018 r. poinformował wykonawców o wyborze
najkorzystniejszej oferty oraz o odrzuceniu ofe
rty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1
pkt 2 i 6 ustawy Pzp
wskazując, iż jest ona niezgodna z SIWZ, gdyż w załączniku nr 2 do
SIWZ, tj. w zakresie pojazdu typu VAN (kolumna 13, 14, 15) oraz typu MPV (kolumna 16, -
17) błędnie wskazano dane i typy pojazdów. Zamawiający w powyższej informacji o
odrzuceniu wskazał także, że z uwagi ww. zamianę koszty wskazane pod wersetami od 11
do 26 zostały wyliczone wadliwie
Na powyższą czynność Odwołujący wniósł odwołanie.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje.
Izba, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności
powyższe ustalenia oraz zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu, doszła do
przekonania, iż sformułowane przez Odwołującego zarzuty nie znajdują oparcia w ustalonym
stanie
faktycznym i prawnym, a tym samym rozpoznawane odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie.
W rozpoznawanym przez Izbę stanie faktycznym kwestia bezsporną była okoliczność
obejmująca, omyłkowe jak wskazał Odwołujący, przypisanie w załączniku nr 2 do SIWZ
(fo
rmularz cenowy) do poszczególnych typów pojazdów (typu VAN i typu MPV – minivan)
niewłaściwych modeli w postaci odpowiednio Peugeot Partner Teepe oraz Peugeot Traveller
wraz z danymi tych pojazdów (wiersze 8 – 11). Zdaniem Odwołującego omyłka ta była
możliwa do poprawienia, zaś z dalszego stanowiska Odwołującego wynika, że nie miała ona
wpływu na prawidłowość wyliczenia wynagrodzenia i jego poszczególnych składników, w tym
prawidłowo określono dla tych dwóch typów pojazdów ich katalogową wartość netto. Na
p
owyższą okoliczność Odwołujący nie przedstawił jednak żadnych dowodów, składając na
etapie rozprawy oświadczenie w tym zakresie. Zamawiający stał na stanowisku, że błąd ten
jest niemożliwy do poprawienia, zaś katalogowa wartość początkowa pojazdu została ujęta w
formularzu cenowym w sposób nieprawidłowy, co jednocześnie stanowi niezgodność treści
oferty z treścią SIWZ oraz jednocześnie w konsekwencji błąd w obliczeniu ceny. Na
okoliczność wartości rynkowej ww. pojazdów Zamawiający przedstawił dowody w postaci kart
katalogowych producenta oraz odniósł te wartości do ofert pozostałych wykonawców, w
których wartość początkowa tych pojazdów była identyczna z ujętymi w kartach
katalogowych.
Aby dokonać oceny istniejącego w sprawie sporu Izba uznała za konieczne
o
dniesienie się do charakteru przedmiotu zamówienia.
Przedmiotem prowadzonego przez Zamawiającego postępowania jest leasing pojazdów
przeznaczonych dla jego jednostek organizacyjnych. W niniejszym stanie faktycznym mamy
do czynienia z umową nazwaną w postaci umowy leasingu. Istota tej umowy została
określona w art. 709
1
ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
Przez umowę
leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć
rzecz od oznaczonego zbywcy na waru
nkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz
korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a
korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie
pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez
finansującego. (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny tekst jednolity Dz. U. z
2017 r. poz. 459).
Jak wynika z powyższej definicji elementem przedmiotowo istotnym umowy leasingu jest
zapłata przez korzystającego (leasingobiorcę – Zamawiającego) ceny (wynagrodzenia) w
ratach. Tym samym, wbrew twierdzeniom Odwołującego, dla prawidłowego funkcjonowania
tej umowy istotne jest nie tylko określenie globalnego (całościowego) wynagrodzenia, lecz
również jego poszczególnych składników. Stanowisko Zamawiającego, co do znaczenia
wynagrodzenia całkowitego, byłoby możliwe do zaakceptowania, gdybyśmy w niniejszym
wypadku mieli do czynienia z umową sprzedaży lub umową dostawy w rozumieniu przepisów
ustawy Kodeks cywilny
– o ile ceny jednostkowe poszczególnych pojazdów nie byłyby istotne
dla Zamawiającego ze względów rachunkowych i podatkowych (np. ze względu na odliczenia
podatkowe, w tym możliwość amortyzacji poszczególnych pojazdów w poszczególnych
oddziałach). Wszakże wówczas organy podatkowe mogłyby kwestionować wartości
amortyzacyjne poszczególnych pojazdów przez np. zakwestionowanie niemalże dwukrotnie
wyższej wartości początkowej pojazdu typu minivan. Wszakże podstawy odliczeń
podatkowych oraz odpisów amortyzacyjnych są przez organy podatkowe akceptowane, o ile
wartości środków transportu podlegających tym odliczeniom i odpisom są wartościami
rynkowymi i zgodnymi np. z powszechnie dostępnymi cennikami. Zgodnie bowiem z treścią
art. 22g ust. 8 ustawy o podatk
u dochodowym od osób prawnych, jeżeli nie można ustalić
ceny nabycia środka trwałego przed dniem wpisania go do ewidencji środków trwałych, za
wartość początkową przyjmuje się wartość wynikającą z wyceny dokonanej przez podatnika,
z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku
poprzedzającego rok założenia ewidencji oraz stanu i stopnia ich zużycia.
Tym samym nie sposób przychylić się do argumentacji Odwołującego, z której wynika, że
bez znaczenia dla prawidłowości sporządzenia oferty pozostają dane początkowe zawarte w
formularzu cenowym (załącznik nr 2 do SIWZ i jednocześnie załącznik nr 8 do umowy), w
tym również wartości cząstkowe w postaci np. miesięcznych rat kapitałowych oraz
odsetkowych. Znaczenie tych elementów oświadczenia woli Odwołującego zostanie
szczegółowo omówione w dalszej części uzasadnienia.
Dookreślenie przez Odwołującego w formularzu cenowym wysokości rat kapitałowych oraz
odsetkowych, w tym ich wysokość uzależniona dla poszczególnych pojazdów od wysokości
przebiegu stanowi, w ocenie Izby, przedmiotowo istotny element umowy (essentialia negotii),
umożliwiający leasingobiorcy - korzystającemu (w tym przypadku Zamawiającemu)
prawidłowe księgowe zakwalifikowanie tego świadczenia jako leasing finansowy dla celów
rachunkowych (vide pkt 4.1.1. SIWZ) i jako leasing operacyjny dla celów podatkowych (vide
4.1.1. SIWZ), co jednocześnie pozwala na prawidłowe odliczenie podatku od towarów i usług.
Jak wynika z ustaleń Izby Zamawiający jest spółką kapitałową, która z samego faktu bycia
spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, jest czynnym podatnikiem VAT i prowadzi pełną
księgowość (vide oświadczenie zawarte w § 11 ust. 14 projektu umowy).
Izba uznała za niewiarygodne twierdzenia Odwołującego, że ceny nabycia przez Niego
pojazdów są takie, jak wskazane w załączniku nr 2 do SIWZ (formularz cenowy). Po
pierwsze Odwołujący na powyższą okoliczność nie przedstawił żadnych dowodów, czego
wymaga c
harakter postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą, mający swoje zasadnicze
źródło w przepisach regulujących postępowanie cywilne. W ramach tak ukształtowanej
procedury to strony
są obarczone obowiązkiem wykazania, a tym samym udowodnienia
fak
tów i twierdzeń z których wywodzą korzystne dla siebie skutki prawne. Zgodnie z art. 190
u
st. 1 ustawy Pzp strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z
których wywodzą skutki prawne (art. 6 k.c. w zw. z art. 14 ustawy Pzp – zasada dotycząca
ciężaru dowodu). Ciężar dowodu rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony
procesu obowiązkiem przekonania sądu (w tym przypadku Krajowej Izby Odwoławczej)
dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji
tego obowiązku, lub jego nieskuteczności, zaś tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny
dla strony wynik postępowania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt
II CSK 293/07). Postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą toczy się z uwzględnieniem
zasady kontradyktoryjności, zatem to strony obowiązane są przedstawiać dowody a Krajowa
Izba Odwoławcza nie ma obowiązku wymuszania ani zastępowania stron w jego wypełnianiu
(wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt II CSK 293/07, wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 16 grudnia 1997 r., sygn. akt II UKN 406/97, wyrok Sądu Apelacyjnego z
dnia 27 maja 2008 r., sygn. akt V ACa 175/08, wyrok KIO 1639/11).
Po drugie dowody na przeciwną okoliczność zostały przedstawione przez Zamawiającego.
Otóż wykazał On jakie są ceny nabycia tego rodzaju pojazdów, przedstawiając na tą
okoliczność katalogi producenta, oraz odnosząc się do cen wskazanych w ofertach
pozostałych wykonawców. Tej ostatniej informacji nie sposób, jak wskazywał w toku rozprawy
Odwołujący, uznać za niewiarygodną i nieprzydatną w procesie dowodzenia, gdyż w ocenie
Izby ma ona pełnoprawne znaczenie dowodowe. Zaoferowanie identycznych cen dla
wszystkich wykonawców biorących udział w postępowaniu przez producenta (lub jego
przedstawiciela, dealera) świadczy bowiem o dobrych praktykach kupieckich oraz o
respektowaniu przez te podmioty zasad uczciwej konkurencji. Fakt wykazany przez
Zamawiającego należy również pozytywnie ocenić poddając go badaniu pod względem
logicznym. Jest bowiem zgodne z doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego
rozumowania, że pojazd typu MPV (minivan) jest pojazdem tańszym niż pojazd typu VAN – a
nie odwrotnie. Przeciwne stanowisko Odwołującego nie wytrzymuje zatem konfrontacji z
doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego rozumowania.
O znaczeniu tego załącznika (formularz cenowy – załącznik nr 2 do SIWZ) świadczy również
fakt, że jest on nie tylko załącznikiem do SIWZ ale również załącznikiem nr 8 do umowy (vide
pkt 4.3.1. SIWZ)
– a więc będzie on stanowił podstawę do określania w cyklach miesięcznych
rat leasingowych odrębnie dla każdej kategorii pojazdów (vide § 11 ust. 4 projektu umowy),
rozłożonych, co również jest istotne, na różne okresy (vide pkt 4.3.1. SIWZ) w zależności od
typu pojazdu (na okresy 48 i 60 miesięcy). Należy również wskazać, iż pojazdy te są
przeznaczone dla poszczeg
ólnych oddziałów (jednostek organizacyjnych) Zamawiającego
(vide załącznik nr 2 do SIWZ – formularz cenowy oraz § 11 ust. 11 projektu umowy), które
mogą prowadzić odrębne księgi rachunkowe i być traktowane jako odrębni podatnicy. W
związku z tym faktem wyodrębnienia rachunkowego poszczególnych jednostek
organizacyjnych Zamawiający może prowadzić wyodrębnioną rachunkowość i sporządzać
odrębny bilans dla każdej jednostki (będzie ona zakładem samobilansującym). O powyższym
świadczy fakt, że zgodnie z § 11 ust. 11 projektu umowy Finansujący zobowiązany jest
wystawiać faktury VAT, odrębnie dla każdej jednostki organizacyjnej Korzystającego (Centrali
i Regionów) zgodnie z Załącznikiem nr 4 do niniejszej Umowy (…). Powyższe oznacza, że
np. pojazdy typu MPV (minivan
) będą mogły być nabywane, w ramach opcji wykupu, w
pojedynczych egzemplarzach dla poszczególnych jednostek organizacyjnych i tym samym
ujmowane jako środki trwałe, a gdyby nabycie pojazdu nastąpiło przed jego całkowitą
amortyzacją, mogłyby podlegać amortyzacji, dla której istotne jest, ze względów wskazanych
powyżej, właściwe, tj. realne określenie wartości pojazdu.
O znaczeniu poprawności dokonanych operacji matematycznych w formularzu cenowym, w
tym o konieczności przyjęcia właściwych danych wyjściowych i założeń świadczą również
postanowienia projektu umowy (załącznik nr 6 do SIWZ) związanych z prawem opcji (vide §
1 ust. 2 projektu umowy), odrębnego dla poszczególnych typów pojazdu terminu realizacji
umowy (vide § 2 projektu umowy), opcji wykupu (vide § 4 ust. 1 – 3 projektu umowy) oraz
przypadków związanych z przekroczeniem lub niewykorzystaniem limitów kilometrów (vide §
11 ust. 8 projektu umowy). W ramach prawa opcji to dane ujęte w formularzu cenowym będą
stanowiły podstawę rozszerzenia zakresu przedmiotowego umowy. Analogiczna sytuacja
występuje w przypadku opcji wykupu, gdzie w § 4 ust. 3 projektu umowy zostało wskazane,
że: Nabycie przez Korzystającego wybranych Pojazdów nastąpi na podstawie umowy
sprzedaży podpisanej przez Korzystającego i Finansującego, za cenę ustaloną w formularzu
cenowym stanowiącym zał. nr 8 do niniejszej Umowy jednakże nie mniejszą niż wartość
hipotetyczna Pojazdu netto.
(podkreślenie Izby). Najistotniejszym postanowieniem umowy, w
ramach którego brak dookreślenia dla pojazdu VAN cen jednostkowych rat kapitałowych i rat
odsetkowych dla przebiegu 40
000 km jest § 11 ust. 8 projektu umowy, który stanowi, że:
Rozliczenie opłat za przekroczenie limitu kilometrów oraz opłat za niewykorzystanie limitu
kilometrów będzie kształtować się zgodnie z formularzem cenowym stanowiącym Załącznik
nr 8 do niniejszej Umowy. Rozliczenie nastąpi wraz z zakończeniem Okresu Leasingu dla
wszystkich Pojazdów. Przekroczenie limitu przebiegu Pojazdu będzie rozliczane w systemie
pulowym tzn. dla wszystkic
h Pojazdów łącznie. Finansujący zsumuje limity przebiegów
wszystkich leasingowanych Pojazdów oraz rzeczywiste przebiegi każdego z Pojazdów w
Okresie Leasingu danego Pojazdu i na podstawie różnicy tych sum wyliczy, o ile został
przekroczony /nie został przekroczony limit dla wszystkich Pojazdów łącznie. Zgodzić się
zatem należy z Zamawiającym, że nie jest On w stanie w sposób samodzielny określić tej
wartości dla pojazdu VAN dla przebiegu 40 000 km, gdyż Odwołujący określił tą wartość tylko
dla pojazdu MPV,
czego Zamawiający nie wymagał.
Wszystkie ww. postanowienia umowy powodują, że ich właściwa realizacja na etapie
wykonania umowy jest możliwa tylko i wyłącznie wówczas, gdy wykonawca w sposób
prawidłowy ujął w formularzu cenowym katalogową wartość początkową netto każdego
pojazdu i tym samym określił, w oparciu o tą wartość początkową, wysokość poszczególnych
opłat, w tym wysokość rat kapitałowych i odsetkowych dla każdego pojazdu z
uwzględnieniem limitów kilometrów.
Zgodzić się zatem należy z Zamawiającym, że nie miał on podstaw do samodzielnego
poprawienia nieprawidłowości w ustaleniu wysokości poszczególnych rat leasingowych. O ile
dostrzeżenie błędu w obliczeniu ceny, ze względu na niewłaściwe przypisanie modeli i typów
pojazdów do poszczególnych segmentów było możliwe po skonfrontowaniu treści załącznika
nr 2 do SIWZ
(formularz cenowy) i załącznika nr 8 do SIWZ (specyfikacja techniczna
pojazdów) to brak jest możliwości dokonania przez Zamawiającego w sposób samodzielny
korekty poszczególnych składników wynagrodzenia. Jak wyżej wskazano, zgodzić się zatem
należy w tym zakresie z Zamawiającym, że nie posiadał on danych do określenia wysokości
raty kapitałowej i raty odsetkowej dla pojazdu typu VAN dla przebiegu 40 000 km. Zgodzić się
również należy z Zamawiający, że w załączniku nr 8 do SIWZ brak było informacji
pozwalających na ustalenia właściwych dla poszczególnych pojazdów poziomów emisji CO
2
.
W ocenie Izby, z przyczyn wskazanych powyżej, nie można przyjąć stanowiska
Odwołującego, że poprawienie omyłki mogłoby się ograniczyć do danych zawartych w
wierszach 8
– 11 załącznika nr 2 do SIWZ. Zdaniem Izby Odwołujący popełnił błąd w
obliczeniu ceny stanowiący jednocześnie o niezgodności treści oferty z treścią SIWZ, gdyż w
sposób nieprawidłowy przypisał poszczególne modele samochodów do ich kategorii, co w
konsekwencji pociągnęło za sobą błędne przyporządkowanie wartości katalogowej ceny
netto pojazdu. W tym wypadku Izba wskazuje, że obowiązkiem wykonawców, zgodnie z
literalnym brzmieniem wiersz
a nr 12 załącznika nr 2 do SIWZ (formularz cenowy), było
wpisanie nie jakiejkolwiek wartości, lecz katalogowej ceny netto pojazdu (podkreślenie Izby).
Powyższe dane stanowiły podstawę do określenia dla poszczególnych typów pojazdów
wysokości rat kapitałowych i rat odsetkowych – które to uprawnienia wpisują się w
przypisaną wyłącznie wykonawcy sferę ofertowania (a więc składania oświadczenia woli w
procesie złożenia oferty). Ingerencja Zamawiającego w te dane, czy też zastępowanie
wykonawcy przy ich składaniu, jest niedopuszczalna – nawet jeżeli jest ona poprzedzona
wyjaśnieniami. Otóż wykonawcy nie mogą po terminie składania ofert dokonywać
modyfikacji, czy też wręcz dookreślania i precyzowania swoich oświadczeń woli.
Dopuszczenie do tego rodzaju praktyk stanowiłoby niedozwolone prawem negocjacje w
rozumieniu art. 87 ust. 1 zdanie drugie ustawy Pzp.
Izba w sposób negatywny oceniła tym samym propozycję Odwołującego w zakresie zmiany
danych z wierszy 8
– 11 z jednoczesnym pozostawienia bez zmian danych z wierszy od 12
do 28.
Przeszkodą dla takiego działania jest istotność danych zawartych w tych ostatnich
wierszach załącznik nr 2 do SIWZ (formularz cenowy) oraz fakt, iż dane te powinny być
poprzedzone poprawnie wprowadzonymi danymi początkowymi, w szczególności
rzeczywistą (katalogową) wartością początkową dla każdego typu pojazdu. Jednocześnie
dane zawarte w wierszach 17 -
21 stanowią klasyczne oświadczenia woli wykonawcy,
których modyfikacja, czy też zastąpienie przez podmiot zamawiający jest niemożliwe. To
wykonawca bowiem
ustala wysokość raty kapitałowej, a w szczególności raty odsetkowej,
wynagrodzenia za usługi serwisowe, za usługi monitoringu pojazdów GPS oraz wysokość
jednorazowej opłaty administracyjnej. Jak wynika z analizy tych danych wskazane tam
wartości różnią się nie tylko pomiędzy poszczególnymi typami pojazdów, co wydaje się
oczywiste, ale różnią się również dla tego samego pojazdu w zależności od jego przebiegu
(vide wiersze 17 i 18 wysokość rat kapitałowych i odsetkowych). Jak słusznie wskazywał
Zamawiający nie posiada On żadnych danych dla określenia samoistnie wysokości raty
kapitałowej i odsetkowej dla pojazdu VAN przy przebiegu 40 000 km. W kontekście
przywołanych wyżej postanowień umowy odnoszących się do prawa opcji, terminu realizacji
umowy, sposobu płatności rat leasingowych, prawa wykupu, czy też wreszcie wyliczenia
wartości wynagrodzenia Finansującego wykonawcy w przypadku przekroczenia lub
niewykorzystania limitów kilometrów za najistotniejszy dokument należy uznać formularz
cenowy, stanowiący jednocześnie załącznik nr 8 do umowy.
Mając na uwadze powyższe Izba uznała, że błędne przypisanie typu pojazdu do
poszczególnych segmentów (VAN i MPV) z jednoczesnym błędnym określeniem jego
katalogowej wartości netto doprowadziło, że mamy do czynienia z niezgodnością treści oferty
z treścią SIWZ. Niezgodność ta odnosi się m.in. do pkt 11.7. SIWZ, który stanowi, że: Treść
oferty musi odpowiadać treści niniejszej SIWZ oraz treści zawartej w formularzach
stanowiących załączniki do SIWZ. Z samej treści formularza cenowego wynikał, że dla
każdego pojazdu należy określić jego początkową katalogową wartość netto.
Jednocześnie mamy do czynienia z błędem w obliczeniu ceny, gdyż zgodnie z treścią pkt
15.5. SIWZ koszt podany w ofercie musi być wyrażony w wartości netto (bez podatku VAT)
oraz brutto (z podatkiem VAT), koszt określony w ofercie musi być wynikiem kalkulacji
przedstawionej w Formularzu cenowym, sporządzonym zgodnie z Załącznikiem nr 2 do
SIWZ.
Tym samym Zamawiający w sposób uprawniony dokonał odrzucenia oferty Odwołującego na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy, nie mając jednocześnie podstaw do wezwania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp i w konsekwencji
do poprawienia stwierdzonych w formularzu cenowym błędów, gdyż treść art. 87 ust. 2 pkt 1 i
3 ustawy Pzp umożliwia poprawienie stwierdzonych omyłek, i to takich które nadają się do
samodzielnego poprawienia przez Zamawiającego i jednocześnie nie prowadzą do istotnej
zmiany treści oferty – z którą to okolicznością nie mieliśmy do czynienia w niniejszym stanie
faktycznym.
Mając na uwadze powyższe Izba uznała, że czynność wyboru oferty najkorzystniejszej z dnia
17.04.2018 r. była czynnością prawidłową – a zatem nie doszło do naruszenia przez
Zamawiającego art. 91 w zw. z art. 2 pkt 5 ustawy Pzp.
W związku z powyższym, na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp, orzeczono jak w
sentencji.
Zgodnie bowiem
z treścią art. 192 ust. 2 ustawy Pzp Izba uwzględnia odwołanie,
jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ
na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Brak potwierdzenia zarzutów wskazanych
w odwołaniu powoduje, iż w przedmiotowym stanie faktycznym nie została wypełniona
hipoteza normy prawnej wyrażonej w art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem postanowień
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) zmienionego
rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2017 r. zmieniającego
rozporządzenie w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2017 r.,
poz. 47), w tym w szczególności § 5 ust. 4.
Przewodniczący:
……………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 730/18, KIO 739/18 z dnia 2018-08-20
- Sygn. akt KIO 1459/18 z dnia 2018-08-09
- Sygn. akt KIO 1319/18 z dnia 2018-07-20
- Sygn. akt KIO 1342/18 z dnia 2018-07-18
- Sygn. akt KIO 1202/18 z dnia 2018-07-03
