eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plBaza orzeczeń KIO2014 › Sygn. akt: KIO 1112/14
rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2014-06-12
rok: 2014
sygnatury akt.:

KIO 1112/14

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Katarzyna Brzeska Protokolant: Paweł Nowosielski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 czerwca 2014 r. w Warszawie odwołania
wniesionego w dniu 2 czerwca 2014 r. przez
wykonawcę AWBUD S. A. z siedzibą w
Fugasówce (Ogrodzieniec)
w postępowaniu prowadzonym przez Międzygminne
Składowisko Odpadów Komunalnych Sp. z o.o. w W
ągrowcu

przy udziale
ATA -Technik Sp. z o.o. S. K. A. z siedzibą w Budzyniu zgłaszającego
przystąpienie po stronie Zamawiającego



orzeka:

1. Oddala odwołanie
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawcę AWBUD S. A. z siedzibą w Fugasówce
(Ogrodzieniec)
i:

1) zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
20 000 zł 00 gr.
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez
wykonawcę
AWBUD S. A. z siedzib
ą w Fugasówce (Ogrodzieniec) tytułem wpisu od
odwołania;

2) zasądza od
wykonawcy AWBUD S. A. z siedzibą w Fugasówce
(Ogrodzieniec)
kwotę 3 600 zł 00 gr. (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy) na rzecz
Międzygminnego Składowiska Odpadów Komunalnych Sp.
z o.o. w W
ągrowcu tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 119, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Poznaniu.

Przewodnicz
ący:
……………………







Sygn. akt KIO 1112/14
U z a s a d n i e n i e

Zamawiający – Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych Sp. z o.o. w
Wągrowcu
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 119, poz. 759 ze
zm.) (zwanej dalej również „ustawą Pzp”), postępowanie o udzielenie zamówienia pn:
Kontynuacja Budowy Zakładu Zagospodarowania Odpadów Nowe -Toniszewo - Kopaszyn".


Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 22 marca 2014 r. pod numerem 2014/S 058-096624.


Wykonawca AWBUD S. A. z siedzibą w Fugasówce (Ogrodzieniec) (zwany dalej:
Odwołującym”) w dniu 2 czerwca 2014 r. (data wpływu do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej) złożył odwołanie na zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy ATA Technik
Sp. z o.o. S. K. A. i naruszenia tym samym art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp oraz zaniechanie
wykluczenia ww. wykonawcy z uwagi na niespełnienie warunków udziału w postępowaniu.

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu w odwołaniu naruszenie następujących
przepisów:
1) art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy
ATA - Technik Sp. z o.o. S. K. A.;
2) art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy ATA -
Technik Sp. z o.o. S. K. A. z uwagi na niewniesienie przez tego wykonawcę wadium
w sposób wymagany przepisami ustawy Pzp,
3) art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy ATA -
Technik Sp. z o.o. S. K. A., z uwagi na niespełnienia warunku zdolności finansowo-
ekonomicznej.
4) art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy ATA -
Technik Sp. z o.o. S. K. A., z uwagi na niespełnienie warunku wiedzy i
doświadczenia.

W związku z powyższym Odwołujący wniósł o uwzględnienie niniejszego odwołania i
nakazanie Zamawiającemu:

1) unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej wykonawcy ATA-Technik Sp. z
o.o. S.K.A.;
2) wykluczenia ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. oraz odrzucenia oferty tego wykonawcy;
3) nakazanie Zamawiającemu dokonania powtórnej oceny i badania ofert z uwzględnieniem
oferty Odwołującego;
4) obciążenie Zamawiającego kosztami postępowania;
5) wybór jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. na skutek
błędnego uznania, że oferta w. w. wykonawcy była zgodna ze Specyfikacją Istotnych
Warunków Zamówienia (dalej zwanej również „SIWZ”);
6) zaniechanie wezwania wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. do uzupełnienia
dokumentu ubezpieczenia oraz wykazu osób dedykowanych do realizacji zamówienia w
oparciu o przepis art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych;
7) zaniechanie wykluczenia wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. na podstawie art. 24
ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp z powodu wniesienia nieprawidłowej gwarancji ubezpieczeniowej.

Odwołujący uzasadniając swoje stanowisko, wskazał m. in. na następujące
okoliczności faktyczne:

W ocenie Odwołującego zaoferowany przez wykonawcę ATA-Technik Sp. z o.o.
S.K.A. separator opto-pneumatyczny Pellenc Mistral M2800T NIR nie spełnia wymogów
opisanych w SIWZ (a ściślej w Wykazie urządzeń technologii zakładu stanowiącym załącznik
nr 12 do SIWZ). Według pkt 6 załącznika nr 12 do SIWZ separator optyczny (3-frakcyjny)
miał być wyposażony w skaner, zapewniający jednoczesne skanowanie całej szerokości
przenośnika. Jak wskazał Odwołujący w judykaturze sądów powszechnych oraz
administracyjnych silnie akcentowana jest ranga języka powszechnego jako źródła
znaczenia wyrażeń tekstów prawnych. Rangę języka powszechnego wyraża formułowane
domniemanie: „tak daleko jak to jest możliwe, nadajemy zwrotom prawnym znaczenie
występujące w języku potocznym." (Wyrok NSA z dnia 11 marca 2003r., sygn. I SA/Bd
164/03, POP 2003/5/141). Jest to – jak zaznaczył Odwołujący - tzw. dyrektywa języka
potocznego. Grupę narzędzi służących do ustalania znaczenia „potocznego" stanowią
zwłaszcza słowniki językowe. Według Odwołującego urządzenie separator opto-
pneumatyczny Pellenc Mistral M2800T NIR nie skanuje w tym samym czasie całego
przenośnika, a jedynie jego część (w tym samym momencie cały przenośnik nie jest
skanowany). Rozwiązanie urządzenia oferowanego przez wykonawcę ATA-Technik Sp. z
o.o. S.K.A. nie spełnia tego wymogu, gdyż używa odchylanego lustra do skanowania całej
szerokości przenośnika, a następnie multipleksuje sygnał, co widać w oficjalnych materiałach
producenta. Brak jest równocześnie – w ocenie Odwołującego - podstaw do poprawienia

zaistniałej nieprawidłowości w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Ich ewentualne
poprawienie nie mogłoby bowiem nastąpić bez uzyskania wyjaśnień ze strony wyłonionego
wykonawcy a nadto spowodowałoby zniekształcenie treści oświadczenia woli, zawartego w
jego ofercie (co naruszałoby art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, a jednocześnie oznaczałoby
konieczność odrzucenia oferty w powołaniu na art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp). Nadto,
zaoferowanie przez wykonawcę ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. urządzeń niezgodnych z
SIWZ było – w ocenie Odwołującego - wynikiem działania zamierzonego i umyślnego, a nie
wynikiem omyłki. Zamawiający miał obowiązek odrzucić ofertę złożoną przez wykonawcę
ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp

Co do zarzutu naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 24 ust. 4 ustawy Pzp w
ocenie Odwołującego wykonawca ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. złożył gwarancję
ubezpieczeniową, która nie zabezpieczała prawidłowo oferty. Odwołujący podkreślił, że
zgodnie z pkt VIII.5. SIWZ (str. 23 SIWZ), z treści gwarancji powinno wynikać bezwarunkowe
i nieodwołalne, na pierwsze pisemne żądanie zgłoszone przez Zamawiającego w okresie
związania ofertą, zobowiązanie gwaranta do wypłaty zamawiającemu pełnej kwoty wadium w
okolicznościach określonych w art. 46 ust. 4a i 5 ustawy Pzp. Gwarancja ubezpieczeniowa
wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. obejmowała natomiast zobowiązanie gwaranta do
wypłaty wadium zgodnie z wymogami SIWZ. Zgodnie zaś z utrwalonym orzecznictwem KIO
postanowienia SIWZ wskazujące na wymagane przez Zamawiającego warunki wadium nie
mogą być traktowane wyłącznie jako instrukcyjne, ale stanowią wytyczne, które wykonawcy
zobowiązani są zachować, a „wadium nieodpowiadające treści SIWZ, nie jest wadium
określonym w art. 24 ust. 2 pkt. 2 ustawy Pzp. Inne rozumienie tego przepisu oznaczałoby
nierówne traktowanie uczestników postępowania przetargowego" (tak KIO w wyroku z dnia 4
marca 2013 r., sygn. akt KIO 366/13). Odwołujący wskazał, że składana gwarancja wadialna
musiała zawierać albo nawiązanie do dwóch wskazanych przepisów, albo opisowo wymieniać
przesłanki zatrzymania wadium w nich wymienione, albo w sposób ogólny odsyłać do
wszystkich podstaw zatrzymania wadium, jakie ustawa Pzp przewiduje (podobnie zob. wyrok
KIO z dnia 26 czerwca 2013 r., KIO 1413/13). Gwarancja, która zawiera jedynie odwołanie do
SIWZ jest

wadliwa, a co za tym idzie nie zabezpiecza prawidłowo oferty wykonawcy ATA-
Technik Sp. z o.o. S.K.A. Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone
jest między podmiotami profesjonalnymi, co stawia zasadnym oczekiwanie, że dokumenty
opracowywane przez każdą ze stron będą czytelne i konsekwentne, zaś składana przez
wykonawcę oferta, składające się na nią dokumenty - będą odpowiadały wymaganiom
stawianym w SIWZ. Na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp Zamawiający był zatem
zobowiązany do wykluczenia wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. z postępowania.

Brak odrzucenia oferty wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. z mocy art. 24 ust. 4
ustawy Pzp narusza przywołany przepis.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp Odwołujący zauważył,że wykonawca
ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. złożył polisę ubezpieczeniową, z której
nie wynika, że spełnia warunek udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
ekonomicznej i finansowej. Zamawiający wymagał, aby wykonawcy posiadali
ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną co najmniej 30 min zł
(pkt VI. 1.4. str. 20 SIWZ). Tymczasem polisa OC wykonawcy ATA-Technik Sp. z
o.o. S.K.A. obejmowała nie działalność gospodarczą związaną z przedmiotem
zamówienia, a przedmiot zamówienia. Celem żądania polisy ubezpieczeniowej od
wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego jest jedynie
ocena ich sytuacji ekonomicznej i finansowej. Odwołujący podzielił w tym zakresie
wyrażone w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej stanowisko, że polisa OC
składana przez wykonawców w celu wykazania spełniania warunku udziału w
postępowaniu nie służy zabezpieczeniu realizacji zamówienia, w przedmiocie którego
prowadzone jest postępowanie, lecz ma potwierdzić, że wykonawca posiada
ubezpieczenie OC w określonej przez zamawiającego wysokości (tak: wyrok KIO z
dnia 30 listopada 2010 r., KIO 2512/10; wyrok KIO z dnia 21 kwietnia 2011 r., sygn.
akt: KIO 753/11, KIO 758/11; wyrok KIO z dnia 11 stycznia 2011 r., sygn. akt KIO
2801/10; wyrok z dnia 21 maja 2010r. sygn. akt: KIO/UZP 814/10; wyrok KIO z dnia
15 lipca 2010 r., sygn. akt: KIO 1395/10; wyrok KIO z dnia 6 kwietnia 2011 r., sygn.
akt KIO 605/11; wyrok z dnia 9 marca 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 216/09, KIO/UZP
223/09). Dla żądania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dla wykonania
przedmiotu umowy, zamawiający powinien sformułować stosowane wymagania
umowne lub inne postanowienia SIWZ, które zobowiążą wybranego wykonawcę do
zawarcia stosowanej umowy ubezpieczenia (por. wyrok KIO z dnia 18 stycznia 2012
r., KIO/UZP 62/12; wyrok KIO z dnia 30 czerwca 2010 r., KIO/UZP 1206/10). Celem
przedłożenia polisy jest sprawdzenie zdolności ekonomicznej i finansowej
wykonawcy pod kątem : (1) zdolności poniesienia określonych kosztów w celu
uzyskania ubezpieczenia (por.

wyrok KIO z dnia 18 stycznia 2012 r.); (2) zdolności
wykonawcy do ubezpieczenia własnej działalności na żądaną przez zamawiającego
sumę i możliwości uzyskania ubezpieczenia (ubezpieczyciel weryfikuje w takich

sytuacjach dany podmiot zamierzający zawrzeć umowę ubezpieczenia pod
względem jego wiarygodności, uczciwości gospodarczej oraz możliwości zapłaty
składek (tak: wyrok SO we Wrocławiu z dnia 14 lipca 2011 r., X Ga 213/11). Poza
wszelkim sporem jest, że inne warunki ma polisa OC obejmująca cały przedmiot
działalności danego wykonawcy (znacznie bardziej rygorystyczne zasady
ubezpieczenia), a inne polisa OC obejmująca realizację wyłącznie jednego
przedsięwzięcia inwestycyjnego. Na podstawie polisy OC, która obejmuje wyłącznie
ubezpieczenie przetargu nie sposób zweryfikować, czy wykonawca ATA-Technik Sp.
z o.o. S.K.A. spełnia wymogi w zakresie zdolności finansowo-ekonomicznej. Treść
tego dokumentu – w ocenie Odwołującego - sugeruje, że została ona wystawiona
wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania (świadczą o tym zasady płatności
składki - składka 500,00 zł płatna przed terminem składania ofert, druga składka w
wysokości 17.500,00 zł płatna po terminie składania ofert; sformułowanie: „Niniejsza
polisa OC jest polisą dedykowaną pod kontrakt i dotyczy wyłącznie prowadzenia
czynności wykonawczych w jego ramach"). Oznacza to, że ubezpieczyciel nie badał
tzw. zdolności ubezpieczeniowej wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. w
zakresie całej działalności gospodarczej. Co więcej, złożona do oferty polisa OC na
kwotę 20.000.000,00 zł (wystawiona przez ERGO HESTIA) sugeruje, że
ubezpieczyciel nie może ubezpieczyć wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. na
wyższą kwotę. Dodatkowo Zamawiający wymagał, aby wykonawca dysponował
kierownikiem robót elektrycznych (1 osoba) posiadającym wykształcenie wyższe,
uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w specjalności
instalacyjnej
w
zakresie
sieci,
instalacji
i
urządzeń
elektrycznych
i
elektroenergetycznych bez ograniczeń bądź też odpowiadające im uprawnienia
budowlane
wydane
na
podstawie
wcześniej
obowiązujących
przepisów,
doświadczenie w montażu urządzeń sterowania procesami technologicznymi
sortowni
odpadów komunalnych (pkt VI. 1.3.e - str. 19 SIWZ). W celu potwierdzenia spełniania
powyższego warunku wykonawca ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. wskazał Pana K. K.. Jego
zakres uprawnień określiła następująco: „Uprawnienia budowlane bez ograniczeń nr UAN-
8435/1097/87 z dnia 04.05.1987 r. -uprawnienia budowlane projektanta i kierownika budowy
robót w specjalności instalacyjno-inżynieryjnej w zakresie instalacji elektrycznych i
elektroenergetycznych". Jak zauważył Odwołujący uprawnienia Pana K. K. obejmują jedynie
zakres instalacji elektrycznych, a nie instalacji oraz sieci elektrycznych. Do oferty nie została
dołączona interpretacja uprawnień Pana K. K., dokonana przez Okręgową Izbę Inżynierów

Budownictwa, w której wprost byłoby stwierdzone, że Pan K. K. posiada uprawnienia również
w zakresie sieci elektrycznych. Ponadto Odwołujący dodał, że w wyroku KIO z dnia 29
sierpnia 2011 r., w sprawie o sygn. akt KIO 1737/11, Izba uznała (na gruncie uprawnień
budowlanych w zakresie instalacji elektrycznych wydanych pomiędzy 1975 r. a 1989 r. - a
takie uprawnienia posiada Pan K. K.), że: „W treści uprawnień przedłożonych przez
odwołującego z dnia 19 kwietnia 1988 r. wydanych przez Urząd Wojewódzki w
Skierniewicach wskazano wyłącznie instalacje elektryczne z pominięciem sieci. Uprawnienia
budowlane nadawane w okresie od dnia 1 kwietnia 1975 r. do dnia 12 stycznia 1989 r. przez
wojewodów w formie stwierdzenia posiadania przygotowania zawodowego do pełnienia
samodzielnych funkcji w specjalności instalacyjno - inżynieryjnej w zakresie instalacji
elektrycznych - nie obejmowały sieci elektrycznych. Dopiero od 13 stycznia 1989 r.
wojewodowie otrzymali prawo do nadawania uprawnień budowlanych w specjalności
instalacyjno - inżynieryjnej w zakresie sieci elektrycznych. Zgodnie z § 13 ust. 3 wskazanego
powyżej rozporządzenia z dnia 20 lutego 1975 r. jedynie zakłady pracy posiadały
uprawnienia do stwierdzenia uprawnień budowlanych w zakresie sieci elektrycznych.
Znajduje to potwierdzenie w treści rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i
Budownictwa z dnia 20 grudnia 1988 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. z 1988 r., Nr 42, poz. 334), w
którym w § 2 stwierdza się, iż: »Osoby, które przed dniem wejścia w życie rozporządzenia
pełniły samodzielne funkcje techniczne w budownictwie w zakresie sieci gazowych i
elektrycznych na podstawie stwierdzenia posiadania przygotowania zawodowego,
dokonanego przez zakład pracy, zachowują prawo do ich pełnienia w tych zakładach przez 6
miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia«. Podsumowując za orzecznictwem KIO,
Odwołujący wskazał, że z obowiązujących w momencie nadania uprawnień przepisów
wynika, że w dniu 19 kwietnia 1988 r. możliwe było stwierdzenie przez zakład pracy
uprawnień osoby w zakresie robót w specjalności sieci elektrycznych. Nie były to więc
uprawnienia o najszerszym przedmiotowo zakresem branży elektrycznej, jakie można było w
dacie wydania decyzji o nadaniu uprawnień uzyskać. Uprawnienia te w szczególności nie
obejmują sieci elektrycznych, a co za tym idzie stanowią uprawnienia nieodpowiadające
obecnie wydawanym uprawnieniom w specjalności elektrycznej bez ograniczeń". Co istotne i
zasługuje na szczególne podkreślenie, także Wojewódzkie Sądy Administracyjne uznają, że
uprawnienia budowlane do instalacji elektrycznych nie obejmują sieci elektrycznych.
Uprawnień tych nie modyfikuje rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i
Budownictwa z dnia 20 grudnia 1988 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. W wyroku WSA w Warszawie z dnia 7
listopada 2008 r., sygn. akt VII SA/Wa 1321/08, czytamy, że: „z kolei zapis § 2
rozporządzenia nowelizującego z 1988r. wskazuje, że uprawnienia w zakresie sieci

elektrycznych nie mieściły się w specjalności instalacyjno -inżynieryjnej w zakresie instalacji
elektrycznych i były nadawane przez zakłady pracy jako uprawnienia nie określone dla
kompetencji wojewodów (...) Reasumując uprawnienia stwierdzone decyzją z dnia
[...].05.1980 r. wynikają z zapisu rozporządzenia wykonawczego z dnia 20.02.1975 r. i tak
też winny być interpretowane, zaś nie mogą być - jak chciałby skarżący - dostosowane do
zapisów rozporządzenia nowelizującego z 1988 r., kształtującego stan prawny począwszy od
13.01.1989 r.". Zaistniały zatem przesłanki do wystosowania wezwania do uzupełnienia
dokumentacji na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, co wynika z orzecznictwa Krajowej
Izby Odwoławczej (por. min. wyrok KIO z dnia 25 lutego 2008 r. w sprawie o sygn. akt
KIO/UZP 108/08 - „Złożenie dokumentu wskazującego na niespełnienie warunku udziału w
postępowaniu stanowi wypełnienie normy zawartej w art. 26 ust. 3 ustawy p.z.p; wyrok KIO z
dnia 27 kwietnia 2010 r. sygn. akt KIO/UZP 603/10"). Nie ulega także wątpliwości, że
instytucja wezwania do uzupełnienia dokumentacji jest instytucją obligatoryjną. Taką
konkluzję można wywieść zarówno z konstrukcji przepisu art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, w którym
brak jest takich sformułowań jak „może" czy Jest uprawniony do", jak i z szeregu orzeczeń
Krajowej Izby Odwoławczej (KIO w wyroku z dnia 29 listopada 2010 r. w sprawie o sygn. akt
KIO/UZP 2505/10; w wyroku z dnia 26 sierpnia 2010 r. w sprawach o sygn. akt KIO/UZP
1748/10, 1749/10; w wyroki z dnia 7 września 2010 r. w sprawie o sygn. akt KIO/UZP
1819/10). Odwołujący podkreśla w tym miejscu, że to do obowiązków Zamawiającego jako
gospodarza postępowania, należy szczegółowe określenie jakich dokumentów brak jest we
wniosku lub które trzeba uzupełnić. Zastosowanie przez Zamawiającego wezwania na
podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, wymagało wezwania do złożenia wszystkich
brakujących dokumentów, (tak ZA w wyroku z dnia 9 czerwca 2005 r. sygn. akt UZP/ZO/0-
1256/05). To Zamawiający w wezwaniu określa jakich dokumentów we wniosku brakuje lub
jakie nie potwierdzają spełniania warunku udziału w postępowaniu (wyrok KIO z dnia 14 lipca
2009 r. sygn. akt KIO/UZP 826/09). Jego bezwzględnym obowiązkiem jest zawsze dokładne
opisanie dlaczego uznał dokument za wadliwy lub niepełny i w jaki sposób oczekuje, iż
wykonawca usunie stwierdzone uchybienie. Wezwania nie czyniące zadość takim wymogom
nie wywołują skutku prawidłowego wezwania do złożenia dokumentu (zob. wyrok KIO z dnia
29 stycznia 2010 r. sygn. akt KIO/UZP 1971/09, KIO/UZP 1980/09). Zatem – w ocenie
Odwołującego - Zamawiający z sobie tylko znanych powodów, zaniechał obligatoryjnego
wezwania wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. do uzupełnienia omawianych
dokumentów.
Co do zarzutu naruszenia art. 91 w zw. z art. 7 ustawy Pzp Zamawiający, prowadząc
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, winien udzielić zamówienia wykonawcy
zdolnemu do realizacji tegoż zamówienia. Weryfikacja zdolności wykonawcy dokonywana
jest na podstawie przedłożonych przez wykonawcę wraz z ofertą dokumentów żądanych

przez Zamawiającego w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu i
przez niego szczegółowo określonych (por. wyrok KIO z dnia 29 sierpnia 2011 r., KIO
1771/11). Jeśli Zamawiający dokonuje wyboru oferty najkorzystniejszej, nie mając pewności,że wykonawca, którego oferta została wybrana, nie podlega odrzuceniu, narusza zasadę
równego traktowania wykonawców i zasadę uczciwej konkurencji (tak np. KIO w wyroku z
dnia 18 kwietnia 2011 r„ KIO 733/11) W przedmiotowym postępowaniu, Zamawiający
dokonał wyboru oferty, która była niezgodna z SIWZ, a nadto została złożona przez
wykonawcę, który podlegał wykluczeniu z postępowania. W ocenie Odwołującego bez
znaczenia jest, czy brak odrzucenia oferty wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. był
efektem niedopatrzenia czy brakiem pewności Zamawiającego, bo w każdej z tych sytuacji,
Zamawiający dopuścił się naruszenia art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ustawy Pzp.

Czynność wyboru najkorzystniejszej oferty wykonawcy - ATA -Technik Sp. z o.o. S.
K. A. stała się przedmiotem odwołania, wniesionego przez wykonawcę AWBUD S. A. z
siedzibą w Fugasówce (Ogrodzieniec).

Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególno
ści treść ogłoszenia o zamówieniu oraz
postanowienia SIWZ, ofert
ę wykonawcy ATA -Technik Sp. z o.o. S. K. A. - jak również
o
świadczenia i stanowiska stron oraz uczestnika postępowania złożone w trakcie
rozprawy, skład orzekaj
ący Izby ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie, wobec nie stwierdzenia na posiedzeniu niejawnym braków formalnych
oraz w związku z uiszczeniem przez Odwołującego wpisu, podlega rozpoznaniu.

Ponadto Izba ustaliła, że Odwołujący przekazał Zamawiającemu kopię niniejszego
odwołania.

Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do korzystania
ze środków ochrony prawnej, o których stanowi przepis art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.

Izba ustaliła również, że wezwanie do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym
miało miejsce w dniu 3 czerwca 2014 r.

Izba potwierdziła skuteczność przystąpienia do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego (które wpłynęło do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 6

czerwca 2014 r.) wykonawcy ATA -Technik Sp. z o.o. S. K. A. z siedzibą w Budzyniu
(zwanego dalej: „Przystępującym”).

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, oświadczenia
i stanowiska stron oraz uczestnika postępowania przedstawione podczas rozprawy, Izba
uznała, iż odwołanie jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:

Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (zwana dalej również „SIWZ”)
zawierała, między innymi następujące postanowienia:

Opis przedmiotu zamówienia – Załącznik nr 12 – Wyciąg z SIWZ:
Pkt 8 Separator optyczny (3-frakcyjny) – Skaner – zapewniający jednoczesne skanowanie
całej szerokości przenośnika.

Rozdział VI „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny
spełniania tych warunków”:
Pkt 1.O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy nie podlegają
wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy Pzp oraz spełniają warunki udziału w
postępowaniu dotyczące:
Ppkt 4) Sytuacji ekonomicznej i finansowej:
O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy:
c) posiadają ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną co najmniej 30 mln zł.

Rozdział VII „Informacja o oświadczeniach i dokumentach, jakie powinni złożyć Wykonawcy
do oferty”:
Pkt 1.2 W celu wykazania spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu, o
których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 1-4 ustawy Pzp, Zamawiający żąda złożenia m. in.
następujących dokumentów:
Ppkt 7) opłaconej polisy, a w przypadku jej braku inny dokument potwierdzający, że
wykonawca jest ubezpieczony z tytułu odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia.
Pkt 3. Inne dokumenty:
2) W zakresie potwierdzenia, że oferowane roboty budowlane, dostawy lub usługi
odpowiadają określonym wymaganiom należy przedłożyć:

a) Wypełniony załącznik nr 8 do SIWZ. Oświadczenie Producenta/Dostawcy;
b) Wypełniony załącznik nr 9 do SIWZ. Wykaz głównych parametrów techniczno-
technologicznych kompostowni stabilizacji tlenowej w bioreaktorach;
c) Karty katalogowe lub specyfikacje techniczne producenta potwierdzające, że oferowane
urządzenia i maszyny spełniają wymagania parametrów techniczno-użytkowych, jakie
zostały określone w załącznikach nr 12 i nr 11 do SIWZ;
d) Zdjęcia lub foldery obrazujące oferowane urządzenia i maszyny wymienione w
załącznikach nr 12 i nr 11;
e) Wykaz punktów serwisowych, które mogą świadczyć obsługę dostarczanych urządzeń i
maszyn wymienionych w załącznikach nr 12 i nr 11;
f) Wypełniony wykaz parametrów maszyn wg załącznika nr 17.

W niniejszym postępowaniu ofertę złożył m. in. wykonawca ATA -Technik Sp. z o.o.
S. K. A. z siedzibą w Budzyniu.

Zamawiający pismem z dnia 20 maja 2014 r. wezwał wykonawcę ATA -Technik Sp. z
o.o. S. K. A. z siedzibą w Budzyniu o wyjaśnienie treści oferty,
w związku z wniesioną
informacją o nieprawidłowościach dotyczących właściwości technicznych urządzeń
technologicznych budowanego Zakładu. Wykonawca składający informację
wskazał na niezgodności parametrów separatora optycznego i rozdrabniacza,
jakie ATA-TECHNIK Sp. z o.o. Sp. K.A przedstawił w swojej ofercie w stosunku do
parametrów wymaganych w SIWZ. Wyjaśnienie wraz z dokumentami (jeżeli
wykonawca uważa, że argumenty wyjaśniające należy dodatkowo udokumentować)
należy dostarczyć do Zamawiającego do dnia 23.05.2014r. do godziny 11:00
w
formie poczty elektronicznej w formacie pdf lub faxem, a następnie przysłać pismem.

Wykonawca
ATA-TECHNIK Sp. z o.o. Sp. K.A
pismem z dnia 21 maja 2014 r.
złożył stosowne wyjaśnienia. W ocenie wykonawcy system skanowania Peilenc Selectw
Technologies
gwarantuje
skanowanie
całej
szerokości
taśmy
przenośnika
przyspieszającego, Konstrukcja skanera zapewnia pozyskiwanie danych z całej szerokości
taśmy bez występowania luk w momencie detekcji. Linie pomiarowe następują po sobie bez
występowania przerw w detekcji, zgodnie z prędkością przenośnika przyspieszającego.
Technologia Peilenc Se!ectrve Technologies zapewnia połyskiwanie całego spektrum, co
odpowiada 256 kanałom dla spektrometru przemysłowego wysokie] jakości. Pozyskiwanych
jest 100 000 spektrów na sekundę, co stanowi więcej niż 25 000 000 punktów pomiarowych
na sekundę i jest zgodne ze Specyfikacją. Ponadto wraz z wyjaśnieniami złożył stosowne

oświadczenie producenta z dnia 21 maja 2014 r. wyjaśniające, m. in. iż system skanowania
Pellenc Selective Technologies gwarantuje skanowanie całej szerokości taśmy przenośnika
przyspieszającego. Konstrukcja skanera zapewnia pozyskiwanie danych z całej szerokości
taśmy bez występowania luk w momencie detekcji. Linie pomiarowe następują po sobie bez
występowania przerw w detekcji, zgodnie z prędkością przenośnika przyspieszającego.

Zamawiający dokonał czynności wyboru najkorzystniejszej oferty – oferty wykonawcy
ATA -Technik Sp. z o.o. S. K. A. z siedzibą w Budzyniu w dniu 23 maja 2014 r.

Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:

Izba oceniając zarzut - zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp - dotyczący niezgodności treści oferty z SIWZ – uznała, że
zarzut Odwołującego nie potwierdził się. Krajowa Izba Odwoławcza dokonując oceny stanu
faktycznego wzięła pod uwagę następujące okoliczności.

Po pierwsze Izba oceniając zasadność postawionego zarzutu wzięła pod rozwagę
argumentację przedstawioną przez Zamawiającego. Nie ulega wątpliwości, że wezwanie
Zamawiającego o wyjaśnienia - skierowane do wykonawcy ATA -Technik Sp. z o.o. S. K. A.
z siedzibą w Budzyniu – oparte było na wątpliwościach i zarzutach ze strony Odwołującego.
Powyższe wezwanie Zamawiający skierował do wykonawcy ATA -Technik Sp. z o.o. S. K. A.
z siedzibą w Budzyniu z ostrożności, z uwagi na stanowisko wyrażone w piśmie
Odwołującego.

Po drugie Izba zwróciła uwagę, że złożone przez Odwołującego odwołanie w
niniejszej sprawie oparte jest wyłącznie na wezwaniu Zamawiającego o wyjaśniania (pismo
Zamawiającego z dnia 20 maja 2014 r.). Wątpliwości Odwołującego stanowiło wyłącznie
stwierdzenie zawarte w oświadczeniu producenta, z którego to oświadczenia nie wynikała –
według Odwołującego - istota wymogu postawionego przez Zamawiającego, czyli wymogu
jednoczesnego skanowania. Jednak wykonawca Odwołujący się zarówno w odwołaniu, jak
również na rozprawie nie wskazał dokładnie – w którym miejscu – oferta złożona przez
Przystępującego jest niezgodna z SIWZ.

Po trzecie – Izba dokonując oceny czynności dokonywanych przez Zamawiającego w
toku postępowania – wzięła pod uwagę oświadczenia wykonawcy ATA -Technik Sp. z o.o. S.
K. A. z siedzibą w Budzyniu, zawarte w załączniku nr 8 i 12, które należało złożyć wraz z
ofertą. Z oświadczeń tych wynikało – co było przedmiotem oceny Zamawiającego – że

oferowane urządzenia spełniają wymagania SIWZ (załącznik nr 12, str. 321 oferty) oraz
oświadczenie, że skaner zapewnia jednoczesne skanowanie całej szerokości przenośnika
(pkt 14 załącznika nr 8, str. 344 oferty).

Po czwarte w ocenie Izby dodatkowo jakiekolwiek wątpliwości rozwiało oświadczenie
z dnia 10 czerwca 2014 r. złożone przez Zamawiającego na rozprawie, z którego wynikało,że „urządzenie separator opto-pneumatyczny typu MISTRAL M2800T NIR zaoferowany
firmie ATA -TECHNIK spółka z ograniczon
ą odpowiedzialnością S.K.A. w ramach realizacji
zadania pod nazw
ą „Kontynuacja budowy zakładu zagospodarowania odpadów Nowe-
Tomiszewo-Kopaszyn" (Nr ogłoszenia o zamówieniu 2014/S 058-096624 z dnia 22 marca
2014r. Znak MSOK. ZP. 271. 1. 2014) spełnia warunek wyposa
żenia w skaner,
zapewniaj
ący jednoczesne skanowanie całej szerokości przenośnika (wymóg Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia, zał
ącznik nr 12 do SIWZ - Wykaz urządzeń technologii
zakładu). Efekt ten uzyskiwany jest dzi
ęki zastosowaniu dwóch niezależnych luster
obejmuj
ących zakresem swego działania łącznie całą szerokość przenośnika. W przypadku
realizacji przez firm
ę ATA -TECHNIK spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A. tego
zadania i zlecenia nam dostawy zaoferowanego urz
ądzenia zapewniamy, że będzie ono w
pełni zgodne z wymaganiami Zamawiaj
ącego opisanymi w SIWZ”.

Ponadto należy zgodzić się z Przystępującym, że oświadczenie z dnia 21 maja 2014
r. złożone na wezwanie Zamawiającego nie wskazuje w sposób jednoznaczny, że oferta
Przystępującego w spornym zakresie jest niezgodna z SIWZ, a jak wskazano powyżej
jakiekolwiek wątpliwości w tej materii rozwiewa oświadczenie producenta z dnia 10 czerwca
201 r. złożone na rozprawie w dniu 11 czerwca 2014 r.

Odnosząc się do przedłożonej na rozprawie przez Odwołującego opinii z dnia 9
czerwca 2014 r. „Analiza rozwiązania systemu skanowania separatora Pellenc mistral NIR
pod k
ątem jednoczesnego skanowania całej szerokości przenośnika”, opracowanej przez
Pana W. H., Izba uznała, że powyższa opinia sporządzona na zlecenie Odwołującego nie
podlega ocenie jako dowód z opinii biegłego, a jedynie może być potraktowana przez Izbę
jako część argumentacji faktycznej i prawnej przytaczanej przez Odwołującego. Opinia taka
jako dokument prywatny stanowi jedynie dowód tego, że osoba, która ją podpisała wyraziła
zawarty w niej pogląd, nie korzysta natomiast z domniemania zgodności z prawdą zawartych
w niej twierdzeń (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2001 r., sygn. akt I PKN
468/00, oraz wyrok z dnia 15 stycznia 2010 r., sygn. akt I CSK 199/09).

Krajowa Izba oceniając złożone dowody wzięła pod uwagę głownie okoliczność, t.j.
jakie dokumenty i oświadczenia należało złożyć wraz z ofertą, gdyż w ocenie Izby złożone
dokumenty wraz z ofertą i jej treść podlegały ocenie Zamawiającego (gdyż tych dokumentów
wymagał Zamawiający), a Odwołujący się nie wykazał, gdzie owa niezgodność treści oferty
Przystępującego z SIWZ – jak twierdził - wynika ze złożonych przez niego dokumentów wraz
z ofertą. Ponadto w ocenie Izby złożone przez Odwołującego dokumenty – dowody – opinia
pn. „Analiza rozwiązania systemu skanowania separatora Pellenc mistral NIR pod kątem
jednoczesnego skanowania całej szeroko
ści przenośnika”, analiza urządzeń Pellenc (str. 10
opisująca sposób skanowania urządzeń Pellenc) wraz z tłumaczeniem str. 10 tej analizy,
wyciąg z patentu wraz z tłumaczeniem odpowiedniej jego części potwierdzające sposób
skanowania i brak jednoczesności skanowania, - nie odnoszą się do przedmiotu, który ma
być zaoferowany przez wykonawcę ATA -Technik Sp. z o.o. S. K. A. z siedzibą w Budzyniu
w niniejszym postępowaniu. Wobec powyższego w ocenie Izby nie można oprzeć
twierdzenia Odwołującego wyłącznie na oświadczeniu z dnia 21 maja 2014 r.

W ocenie Izby odrzucenie oferty wykonawcy z postępowania o udzielenie
zamówienia wymaga wykazania ponad wszelką wątpliwość, że zaistniały ku temu podstawy,
gdyż – zgodnie z przyjętą regułą - przesłanek do odrzucenia oferty, zawartych w art. 89 ust.
1 ustawy Pzp nie można interpretować rozszerzająco, a Zamawiający nie może – odrzucając
ofertę – opierać się na ewentualnych przypuszczeniach, gdyż to na nim – w przypadku
podjęcia decyzji o odrzuceniu oferty – spoczywa obowiązek wykazania okoliczności, z
których wywodzi skutki prawne w postaci odrzucenia oferty wykonawcy oraz pozbawienia go
możliwości uzyskania i realizacji w przyszłości przedmiotu zamówienia.

Ponadto niewywiązanie się przez wykonawcę z zobowiązania zawartego w treści
oferty skutkuje innymi konsekwencjami w postaci np. zapłaty kar umownych czy też innymi
sankcjami przewidzianymi w przepisach prawa. Czym innym jest etap badania i oceny ofert,
którego to Zamawiający dokonuje w oparciu o wymagane oświadczenia czy też dokumenty,
a czym innym jest etap realizacji zamówienia. Krajowa Izba Odwoławcza badając czynności
podjęte przez Zamawiającego pod kątem ich zgodności z przepisami ustawy Pzp dokonuje
oceny tych czynności w granicach przedmiotowego postępowania oraz postawionych w nim
wymagań, co do żądanych dokumentów oraz składanych oświadczeń.

Dodatkowo odnosząc się do wniosku Odwołującego o powołanie biegłego,
Odwołujący – co zostało wskazane powyżej – nie wskazał która część oferty
Przystępującego jest niezgodna z SIWZ, a wskazana przez niego strona 337 oferty

Przystępującego wskazuje jedynie wykaz miejsc użytkujących separator optyczny, wobec
powyższego w ocenie Izby należało wniosek dowodowy o powołanie biegłego oddalić, gdyż
w zaistniałym stanie faktycznym nie ma wymogu uzyskania wiadomości specjalnych, a istotą
rozstrzygnięcia jest analiza dokumentów złożonych wraz z ofertą, które to dokumenty miały
być poddane analizie pod kątem zgodności oferty z SIWZ w spornym zakresie. Brak
wskazania przez Odwołującego konkretnej niezgodności oferty (strony oferty wskazującej na
jej niezgodność z SIWZ) uniemożliwia Izbie – jak również biegłemu – ocenę w jakim zakresie
i czy w ogóle owa niezgodność miała miejsce w niniejszym stanie faktycznym.

Odnosząc się do zarzutu dotyczącego niewykazania spełnienia warunku sytuacji
ekonomicznej i finansowej – t.j. złożonej przez Przystępującego polisy należy zgodzić się z
Zamawiającym, że skoro Zamawiający nie wymagał złożenia polisy w zakresie wszystkich
dziedzin takiego ubezpieczenia (t.j. w pełnym zakresie prowadzonej przez wykonawcę
działalności gospodarczej) to nie ma obowiązku złożenia takiej polisy w pełnym zakresie –
jak twierdzi Odwołujący. Złożona przez Przystępującego polisa związana jest z przedmiotem
zamówienia oraz została opłacona na dzień składania ofert. Analogiczne stanowisko
wyrażono w wyroku Sądu Okręgowego z dnia 14 lipca 2011 r., sygn. akt X Ga 213/11, w
którym stwierdzono, iż „w ramach powyższego zagadnienia wskazać należy, iż w ocenie
S
ądu Okręgowego związek przedmiotowy został wykazany w polisach poprzez odwołanie
si
ę do konkretnego zamówienia publicznego, zaś posłużenie się dokładnym sformułowaniem
u
żytym przez zamawiającego pozostaje w tym stanie rzeczy bez znaczenia, bowiem istnieje
ubezpieczenie w cało
ści pokrywające się z przedmiotem zamówienia publicznego. Zauważyć
trzeba, i
ż wymogiem stawianym przez Zamawiającego było posiadanie ubezpieczenia od
odpowiedzialno
ści cywilnej w zakresie działalności związanej z przedmiotem zamówienia.
Przede wszystkim podkre
ślenia wymaga okoliczność, że zamawiający w stawianych
warunkach nie wymagał, aby wykonawca posiadał ubezpieczenie obejmuj
ące swym
zakresem wszystkie dziedziny, w ramach których spółka prowadzi działalno
ść gospodarczą
– wymogiem było powi
ązanie przedmiotowe z przedmiotem zamówienia i zdaniem Sądu
warunek ten został spełniony (…)
”. Wobec powyższego powyższy zarzut – w ocenie Izby -
również należało oddalić.

Odnosząc się jeszcze do zarzutu Odwołującego dotyczącego złożonej przez
Przystępującego gwarancji wadialnej, w ocenie Izby powyższy zarzut również nie potwierdził
się w zebranym materiale dowodowym.

Nie można zgodzić się z postawionym przez Odwołującego zarzutem, że złożona
gwarancja, zawiera jedynie odwołanie do SIWZ, zatem jest

wadliwa, a co za tym idzie nie

zabezpiecza prawidłowo oferty wykonawcy ATA-Technik Sp. z o.o. S.K.A. Krajowa Izba
Odwoławcza dokonując analizy postawionego zarzutu wzięła pod uwagę treść złożonej
gwarancji. Z § 1 „Gwarancji ubezpieczeniowej zapłaty wadium”, nr PO/00591216/2014 z dnia
29 kwietnia 2014 r. wynika, że jest ona nieodwołalna i bezwarunkowa. Ponadto z § 5 ust. 2
tej gwarancji wynika, że opisane zostały wszystkie przesłanki zatrzymania wadium, dlatego
też nie można zgodzić się z Odwołującym, że nie odniesiono się do przesłanek zatrzymania
wadium zawartych w przepisach ustawy Prawo zamówień publicznych.

Co do zarzutu dotyczącego posiadanej wiedzy i doświadczenia, powyższy zarzut –
zgodnie ze złożonym przez Odwołującego oświadczeniem – został przez niego cofnięty,
zatem nie był on przedmiotem rozpoznania przed Krajową Izbą Odwoławczą.

W konsekwencji mając na względzie wszystkie okoliczności niniejszej sprawy,
orzeczono jak w sentencji, na podstawie przepisu art. 192 ust. 1 ustawy Pzp.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania na
podstawie przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp, z uwzględnieniem przepisów
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238), w szczególności § 3 ust. 1
pkt 2 b) ww. rozporządzenia.

Przewodniczący:

…………………….



Wcześniejsze orzeczenia:

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

od: do:

Najnowsze orzeczenia

Dodaj swoje pytanie