rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-09-27
rok: 2013
data dokumentu: 2013-09-27
rok: 2013
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 2187/13
KIO 2187/13
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 września 2013 r., w Warszawie, odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 września 2013 r. przez
wykonawcę:
EKSPLOTERM Sp. z o.o., ul. Juliusza Lea 114, 30-133 Kraków
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego:
Jednostka Wojskowa 2573 Zgierz,
ul. Konstantynowska 85, 95-100 Zgierz,
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 września 2013 r. przez
wykonawcę:
EKSPLOTERM Sp. z o.o., ul. Juliusza Lea 114, 30-133 Kraków
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego:
Jednostka Wojskowa 2573 Zgierz,
ul. Konstantynowska 85, 95-100 Zgierz,
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności poprawy
omyłki w ofercie złożonej przez EKSPLOTERM Sp. z o.o. dokonanej w dniu 2 września 2013
r. w trybie art. 87 ust. 2 pkt 2 i czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z dnia 9 września
2013 r. oraz powtórzenie czynności badania i oceny oferty ww. wykonawcy w zakresie
zadania II, poprzez dokonanie poprawy w ofercie ww. wykonawcy omyłki na podstawie
art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp,
2. kosztami postępowania obciąża zamawiającego:
Jednostkę Wojskową 2573 Zgierz,
ul. Konstantynowska 85, 95-100 Zgierz, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę:
EKSPLOTERM Sp. z o.o., ul. Juliusza Lea 114, 30-133 Kraków tytułem wpisu od
odwołania,
2.2. zasądza kwotę
18 617 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset siedemnaście
złotych zero groszy) od zamawiającego:
Jednostka Wojskowa 2573 Zgierz,
ul. Konstantynowska 85, 95-100 Zgierz na rzecz wykonawcy: EKSPLOTERM Sp.
z o.o., ul. Juliusza Lea 114, 30-133 Kraków stanowiącą uzasadnione koszty
poniesione z tytułu wpisu, wynagrodzenia pełnomocnika i opłaty skarbowej.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Łodzi.
Przewodniczący: ……………….
Sygn. akt KIO 2187/13
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Jednostka Wojskowa 2573 Zgierz, prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na „Obsługę eksploatacyjną
i konserwację oraz nadzór kotłowni w kompleksach wojskowych: 6029 Leźnica Wielka, 2447
Gałkówek i 3068 Regny w latach 2013-2015”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z 25.06.2013 r. pod nr 2013/S 121-
207545.
Odwołujący: EKSPLOTERM Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie wniósł odwołanie,
w którym zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013, poz. 907), zwanej dalej Pzp:
1.
art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp, poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie
prowadzące do niewłaściwego przeprowadzenia procedury poprawy omyłek w ofercie
odwołującego, skutkującego zmniejszeniem ceny ofertowej netto razem dla zadania II
z kwoty 588.088,00 zł na kwotę 478.120,33 zł i zmniejszeniem ceny ofertowej brutto dla
zadania II z kwoty 723.348,24 zł na kwotę 588.088,00 zł,
2.
art. 87 ust. 1 Pzp, poprzez zaniechanie zastosowania, co w konsekwencji
doprowadziło do niewłaściwego zinterpretowania treści oferty i wprowadzenia poprawek
wbrew intencjom odwołującego,
3.
art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, poprzez niezastosowanie, a w konsekwencji dokonanie
w ofercie poprawek zmieniających treść oferty bez uzyskania na to zgody odwołującego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty w zakresie zadania II z dnia 09.09.2013r., unieważnienie czynności
polegającej na unieważnieniu czynności z dnia 23 sierpnia 2013 r. w zakresie wyboru
najkorzystniejszej
oferty
w
zakresie
zadania
II
i
czynności
poprawy
oferty
w zadaniu II z kwoty 588.088,00 zł netto na kwotę 478.120,33 zł netto i z kwoty 723.348,24 zł
brutto na kwotę 588.088,00 zł brutto, a także zasądzenie na rzecz odwołującego kosztów
postępowania.
Odwołujący wyjaśnił, że oferta odwołującego została w dniu 23 sierpnia 2013r.
wybrana w przedmiotowym postępowaniu jako najkorzystniejsza w świetle przyjętego
kryterium, o wartości brutto oferty w zakresie zadania II: 723.348,24 zł. Pismem z dnia
2 września 2013r. zamawiający powiadomił odwołującego o poprawieniu omyłki rachunkowej
w ofercie odwołującego, poprzez zmianę ceny ofertowej netto razem dla zadania II
z kwoty 588.088,00 zł na kwotę 478.120,33 zł i zmniejszeniem ceny ofertowej brutto
dla ww. zadania z kwoty 723.348,24 zł na kwotę 588.088,00 zł. Odwołujący został także
zawiadomiony o unieważnieniu czynności w zakresie wyboru najkorzystniejszej oferty
w zakresie zadania II oraz ponownej ocenie ofert.
Pismem z dnia 02.09.2013r. doręczonym w dniu 04.09.2013 r. odwołujący
poinformował zamawiającego, że nie wyraża zgody na poprawienie omyłki, gdyż
w ofercie w kolumnie 2 tabeli dotyczącej Zadania II w wierszu „cena ofertowa brutto za okres
jednej doby w sezonie grzewczym...” omyłkowo podał wartość 1.387,00 zł, która jest
wartością netto, a prawidłowa wartość, która winna widnieć w tym miejscu to: 1.706,01 zł.
Mimo to, zamawiający w dniu 10 września 2013r. zawiadomił odwołującego
o wyborze jego oferty jako najkorzystniejszej w zakresie zadania II ze zmienioną ceną oferty
na 588.088,00 zł brutto.
Odwołujący wskazał, iż ma interes we wniesieniu niniejszego odwołania, gdyż grozi
mu poniesienie szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Prawo
zamówień publicznych – przez zawarcie umowy przewidującej wynagrodzenie o 135.260,24
zł niższe od proponowanego w ofercie, tj. poniżej kosztów wykonania usługi lub,
w przypadku rezygnacji z zawarcia umowy - utrata wpłaconego wadium.
Odwołujący wyjaśnił, że wpisanie w ofercie niewłaściwej wartości 1.387,00 zł (kwota
netto) zamiast 1.706,01 zł (kwota brutto) jest wynikiem omyłki i niedopatrzenia odwołującego,
nie zaś jego świadomą decyzją wykonawcy. Zamawiający, dokonując korekty oferty, winien
nią objąć „cenę ofertową brutto za okres jednej doby w sezonie grzewczym, tj. w okresie od
16.10.2013r. do 15.05.2014r. i od 16.10.2014r. do 15.05.2015r.”, która omyłkowo została
podana w kwocie netto - nie zaś cenę ofertową dla zadania II razem (netto i brutto), jak
zostało to uczynione.
Zamawiający ustalił kryterium oceny ofert jako 100% cena, czym wskazał, że oceniał
będzie całościową cenę wykonania usługi, a nie cenę za okres jednej doby. Temu
zamawiający dał wyraz w zawiadomieniu z dnia 23 sierpnia 2013r. Fakt ten znajduje
potwierdzenie w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (pkt IV.2) - za cenę ofertową
uważa się cenę brutto (zł) obejmującą wszystkie koszty i składniki związane z wykonaniem
zamówienia oraz uwzględniającą cały zakres przedmiotu zamówienia. Stąd należy wnosić,że ewentualne modyfikacje, prostowanie omyłek w zakresie wartości cenowych winno się
odbywać w oparciu i na podstawie całkowitej ceny ofertowej.
Odwołujący podkreślił, że ustalenie, która wartość została podana omyłkowo
w ofercie, możliwe było przez proste podzielenie wartości z rubryki „cena ofertowa netto
razem dla Zadania II” przez ilość jednostek dobowych, tj. przez 424. W wyniku tego działania
uzyskuje się kwotę 1.387,00 zł. Z kolei przemnożenie kwoty 588.088,00 zł przez wartość
podatku VAT daje kwotę 723.348,24 zł, a podzielenie kwoty 723.348,24 zł przez 424 zł daje
kwotę 1.706,01 zł. Obliczenia takie powinny zasugerować zamawiającemu, że w wyniku
przeoczenia wpisano wartość w rubryce „cena ofertowa brutto za okres jednej doby
w sezonie grzewczym..”, a nie wartości w rubrykach, w zakresie których dokonano korekty.
W przypadku, gdy zamawiający powziął wątpliwość co do treści oferty, winien
zażądać wyjaśnień, zgodnie z treścią art. 87 ust. 1 Pzp, nie zaś dokonywać samowolnej
korekty, wbrew przepisom i wbrew woli odwołującego, niewłaściwie interpretując treść oferty.
Dopiero udzielone przez odwołującego wyjaśnienia powinny stanowić podstawę do
ingerencji zamawiającego w treść złożonej oferty.
Zamawiający - dokonując korekty w treści oferty, mógł zastosować tryb przewidziany
w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, gdyż poprzez omyłkowe podanie przez odwołującego ceny netto
w miejscu, gdzie winna zostać podana cena brutto za okres jednej doby w sezonie
grzewczym, powstała niezgodność oferty z SIWZ.
Z ostrożności, niezależnie od kwestionowania samej zasadności poprawy całościowej
ceny zadania II, odwołujący podniósł także, że zamawiający, powołując się na tryb
przewidziany w art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp, dokonał poprawienia ceny ofertowej netto i brutto na
podstawie omyłkowo podanej w formularzu oferty ceny ofertowej za okres jednej doby
w kwocie netto, a nie brutto. W konsekwencji to działanie doprowadziło do jednostronnej
istotnej modyfikacji przez zamawiającego oświadczenia woli złożonego przez odwołującego
niezgodnie z jego zamierzeniem. Tymczasem do takiego rodzaju korekty odwołujący
powinien mieć możliwość ustosunkowania się, na co wskazała Krajowa Izba Odwoławcza
w wyroku z dnia 30.07.2010r., sygn. akt KIO/UZP 1528/10. W niniejszej sprawie korekta
dokonana przez zamawiającego wpłynęła istotnie na treść oferty, stąd odwołujący winien
mieć możliwość ustosunkowania się do niej.
Zamawiający pismem z dnia 23 września 2013 r. złożył odpowiedź na odwołanie,
podnosząc, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Zamawiający wyjaśnił, że w toku
badania i oceny ofert stwierdził, że w ofercie odwołującego iloraz ceny ofertowej brutto za
okres jednej doby w sezonie grzewczym i okresu świadczenia usługi (424 doby) nie
odpowiada kwocie ceny oferty brutto razem. W tej sytuacji zamawiający uznał, że w złożonej
ofercie na zadanie II zaistniała oczywista omyłka rachunkowa, która podlega poprawie na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Zamawiający przyjął, że treść oferty odwołującego nie
budzi wątpliwości. Podstawowym elementem cenotwórczym do obliczenia ceny oferty jest
cena jednostkowa brutto – co wynika z układu w tabeli w Formularzu ofertowym oraz
z zapisu Rozdziału IV pkt 2 ppkt 3 siwz, wskazujących jakie kwoty należy w nim umieścić
i w jaki sposób obliczyć. Wyjaśnił, że cena ofertowa brutto nie będzie wynagrodzeniem
ryczałtowym lecz zostanie wykorzystana do dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej.
Będzie to wartość maksymalna wynikająca z podpisanej umowy. Zdaniem zamawiającego
odwołujący prawidłowo skalkulował cenę jednostkową brutto, która zgodnie z treścią wzoru
umowy będzie podstawą do okresowych (miesięcznych) rozliczeń z zamawiającym.
Zamawiający sprawdzając ofertę dokonał obliczeń „od szczegółu do ogółu”, zgodnie
z kolejnością działań, na którą wskazano w formularzu ofertowym. Zamawiający dodał,że stwierdził w ofercie odwołującego, iż cena oferty brutto, obliczona w oparciu o podaną
cenę jednostkową, jest niższa od ceny brutto wskazanej w ofercie. Zamawiający uznał,że jest to oczywista omyłka rachunkowa. Jest ona widoczna, bezsporna, niebudzącażadnych wątpliwości. Zdaniem zamawiającego podwyższenie ceny jednostkowej oferty
stanowić będzie naruszenie art. 7 ust. 1 Pzp i zmianę treści oferty, a tym samym naruszenie
art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Prowadziłoby to do zmiany treści oferty – podwyższenia ceny
jednostkowej oraz zmiany treści umowy o wykonanie zamówienia. Ponadto zamawiający nie
stwierdził w ofercie odwołującego żadnych rozbieżności pomiędzy treścią oferty, a treścią
SIWZ.
Zdaniem
zamawiającego
odwołujący
obliczył
cenę
oferty
zgodnie
z wymogami formularza ofertowego. Wskazał nadto, że oba kompleksy w zadaniu II są
bardzo zbliżone pod względem technicznym. Zamawiający uznał w konsekwencji,że odwołujący nie zachował należytej staranności na etapie opracowania oferty dla zadania
II oraz nieuprawniony jest sprzeciw odwołującego wobec dokonanej przez zamawiającego
poprawy treści oferty.
Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty
zgromadzone w aktach sprawy i wyjaśnienia złożone przez strony postępowania
odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że odwołujący posiada legitymację materialno-prawną do wniesienia
odwołania, zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp. W przypadku potwierdzenia się zarzutów
i uwzględnienia odwołania oferta odwołującego podlegałaby uznaniu za najkorzystniejszą
w przedmiotowym postępowaniu. Odwołujący wykazał, że grozi mu poniesienie szkody
w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych
– przez zawarcie umowy przewidującej wynagrodzenie o 135.260,24 zł niższe od
przewidzianego w ofercie, tj. poniżej kosztów wykonania usługi lub, w przypadku rezygnacji
przez odwołującego z zawarcia umowy - utrata wpłaconego wadium.
W kontekście zarzutów podniesionych w odwołaniu Izba ustaliła następujący stan
faktyczny.
W specyfikacji istotnych warunków zamówienia w pkt VIII ust. 1 zamawiający określił
kryteria oceny ofert i ich znaczenie, wskazując jako jedyne kryterium w postępowaniu – cenę
oferty brutto – z wagą 100%. Zamawiający podał, że oferta z najniższą ceną otrzyma 100
pkt.
W pkt V ust. 2 SIWZ zamawiający opisał sposób obliczenia ceny oferty. Cenę podaną
w ofercie należało obliczyć uwzględniając zakres zamówienia określony w specyfikacji. Za
cenę ofertową zamawiający uznał cenę brutto (zł) obejmującą wszystkie koszty i składniki
związane z wykonaniem zamówienia oraz uwzgledniającą cały zakres przedmiotu
zamówienia. Oferowaną cenę należało podać w formularzu ofertowym, stanowiącym
załącznik nr 3 do SIWZ. Cenę oferty należało obliczyć na podstawie specyfikacji technicznej
oraz warunków realizacji przedmiotu zamówienia.
W załączniku nr 3 do SIWZ (formularz ofertowy) zamawiający wymagał podania dla
zadania II:
- ceny ofertowej brutto za okres jednej doby w sezonie grzewczym, tj. w okresie od
16.10.2013 r. do 15.05.2014 r. i od 16.10.2014 r. do 15.05.2014 r.;
- stawki VAT;
- ceny ofertowej netto razem dla zadania II;
- ceny ofertowej brutto razem dla zadania II;
- stawki VAT.
W formularzu ofertowym zamawiający wymagał także złożenia oświadczenia, że ceny
brutto podane w formularzu zawierają wszystkie koszty wykonania zamówienia łącznie
z wynagrodzeniem dla osób sprawujących nadzór nad osobami wykonującymi czynności
eksploatacji kotłowni.
W § 6 wzoru umowy zamawiający określił wysokość wynagrodzenia wykonawcy,
które zostanie obliczone w oparciu o faktyczną ilość dób wykonanej usługi, na podstawie
protokołu odbioru wykonanej usługi, o którym mowa w § 5 ust. 11, według iloczynu ilość dóbświadczonej usługi i stawki za jedną dobę.
Odwołujący podał w ofercie:
- w pozycji „cena ofertowa brutto za okres jednej doby w sezonie grzewczym,
tj. w okresie od 16.10.2013 r. do 15.05.2014 r. i od 16.10.2014 r. do 15.05.2014 r.” – kwotę
1.387,00 zł;
- w pozycji „cena ofertowa netto razem dla zadania II” - kwotę w wysokości
588.088,00 zł;
- w pozycji „cena ofertowa brutto razem dla zadania II” – kwotę w wysokości
723 348,24 zł.
Odwołujący wskazał w ofercie prawidłową stawkę podatku VAT w wysokości 23 %.
W dniu 23 sierpnia 2013 r. zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej
w zadaniu II. W świetle przyjętego kryterium oceny ofert, wybrana została jako
najkorzystniejsza – oferta złożona przez odwołującego z ceną w zakresie zadania II:
723.348,24 zł. Przed zawarciem umowy z wykonawcą zamawiający dokonał przeliczenia
kwot podanych w ofercie i stwierdził, że cena oferty brutto nie stanowi iloczynu ceny
jednostkowej brutto podanej w ofercie i ilości dób w sezonie grzewczym (tj. 424 doby)
w okresie objętym postępowaniem. Wobec powyższego zamawiający pomnożył cenę
jednostkową brutto przez ilość dób w sezonie grzewczym i otrzymaną wartość: 588 088,00 zł
przyjął w miejsce ceny ofertowej razem brutto, co stanowiło zmniejszenie ceny oferty z kwoty
723 348,24 zł na kwotę 588 088,00 zł. Zamawiający obliczył też cenę oferty razem netto jako
kwotę 478 120,33 zł.
O dokonanej poprawie ceny oferty odwołującego zamawiający zawiadomił
wykonawcę w dniu 2 września 2013 r. Zamawiający poinformował także odwołującego
o unieważnieniu czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w zakresie zadania II z dnia 23
sierpnia 2013 r. oraz o ponownej ocenie ofert.
Pismem z dnia 2 września 2013 r. odwołujący poinformował zamawiającego,
iż nie wyraża zgody na zmianę ceny oferty oraz wyjaśnił, że podanie kwoty 1.387,00 zł jako
ceny ofertowej brutto za jedną dobę w sezonie grzewczym nastąpiło na skutek omyłki –
zamiast wartości brutto (1.706,01 zł) za dobę odwołujący podał wartość netto, tj. kwotę
1.387,00 zł.
Zamawiający nie uwzględnił złożonych przez odwołującego wyjaśnień i ponownie
wybrał ofertę odwołującego jako najkorzystniejszą z ceną dla zadania II obniżoną do kwoty:
588.088,00 zł.
W danym stanie faktycznym Izba zważyła , co następuje.
Ustalenie, która wartość w formularzu ofertowym została podana omyłkowo, możliwe
jest przez podzielenie wartości z rubryki „cena ofertowa netto razem dla Zadania II” przez
ilość jednostek dobowych dla zadania II, tj. przez 424. W wyniku tego działania uzyskuje się
kwotę 1.387,00 zł. Dodanie do wartości „cena ofertowa netto razem dla Zadania II”
należnego podatku VAT daje kwotę 723.348,24 zł, która stanowi cenę ofertową brutto
podaną w ofercie odwołującego. Podzielenie z kolei tej kwoty przez ilość 424 doby, daje
kwotę 1.706,01 zł, tj. cenę ofertową brutto za jedną dobę w sezonie grzewczym.
Obliczenia powyższe powinny zwrócić uwagę zamawiającego na to, że wartość
w rubryce „cena ofertowa brutto za okres jednej doby w sezonie grzewczym” została
wpisana omyłkowo. Na skutek dokonanego przeliczenia kwot podanych w formularzu
ofertowym zamawiający powinien powziąć wątpliwość co do treści oferty w zakresie
prawidłowości podanej kwoty 1.387,00 zł jako wartości brutto ceny ofertowej za jedną dobę
w sezonie grzewczym. Z obliczeń tych wynika, że jest to cena jednostkowa netto, tj. cena
niezgodna z wymaganiem zamawiającego określonym w tej pozycji formularza ofertowego.
W tych okolicznościach zamawiający powinien poprosić wykonawcę o wyjaśnienie,
zgodnie z treścią art. 87 ust. 1 Pzp. Zamawiający nie miał podstaw, bez złożenia przez
wykonawcę wyjaśnień, do uznania, że zarówno cena oferty razem brutto jak i cena oferty
razem netto podane w ofercie są nieprawidłowe, chociaż są to kwoty prawidłowo
skalkulowane z uwzględnieniem podatku VAT. Odnosząc podaną w ofercie wartość ceny
jednostkowej za dobę do wartości brutto oferty zauważamy, że cena oferty nie stanowi
iloczynu tej ceny jednostkowej i ilości dób. Cena jednostkowa podana w ofercie jest zgodna
z ceną ofertową netto jako iloczynem tej ceny i ilości dób, co świadczy o tym, że jest to cena
netto, a nie brutto. Zamawiający w przypadku ww. wątpliwości nie mógł dokonać poprawy
treści oferty bez uzyskania wyjaśnień od wykonawcy. Dopiero na podstawie wyjaśnień
zamawiający mógł poprawić treść oferty w zakresie wartości podanych w formularzu
ofertowym. W powyższym zakresie Izba stwierdziła zatem naruszenie przez zamawiającego
przepisu art. 87 ust. 1 Pzp, który obliguje zamawiającego do wyjaśnienia treści oferty
w przypadku stwierdzenia wątpliwości w treści złożonej oferty.
Zamawiający - dokonując korekty w treści oferty, powinien zastosować tryb
przewidziany w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Omyłkowe podanie w ofercie odwołującego ceny
netto w miejscu, gdzie winna zostać podana cena brutto za okres jednej doby w sezonie
grzewczym, spowodowało niezgodność treści oferty z treścią SIWZ, tj. z wymaganiem
podania w formularzu ofertowym ceny brutto za dobę w sezonie grzewczym.
W ocenie Izby, zamawiający nie miał podstaw do zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 2
Pzp i na tej podstawie poprawienia ceny ofertowej razem (netto i brutto), w oparciu o cenę
ofertową za okres jednej doby, uznając, że tylko ta cena wśród trzech cen podanych
w formularzu ofertowym jest prawidłowa. Podstawą bowiem oceny ofert była cena ofertowa
razem brutto, tj. cena całościowa za wykonanie całego przedmiotu zamówienia.
Zamawiający nie miał podstaw do uznania, że cena ofertowa razem brutto jest
nieprawidłowa. Podkreślić należy, że w żadnym miejscu specyfikacji zamawiający nie
określił, że cenę oferty należy obliczyć przyjmując określoną cenę za dobę oraz mnożąc tę
cenę przez ilość dób w sezonie grzewczym w okresie objętym przedmiotem zamówienia.
Zamawiający nie mógł zatem przyjąć takiego sposobu obliczenia ceny w celu
wyeliminowania niezgodności w ofercie odwołującego. Jak wynika z treści SIWZ, należało
obliczyć cenę oferty razem netto i cenę oferty razem brutto uwzględniając wszelkie koszty
i cały zakres przedmiotu zamówienia, a zatem wysokość kwot podana w tych pozycjach w
ofercie ma decydujące znaczenie dla treści oferty. Zamawiający wymagał także podania
ceny jednostkowej za dobę, o czym świadczy odpowiednia pozycja w formularzu ofertowym,
jednak cena ta nie miała istotnego znaczenia z punktu widzenia oceny ofert w ramach
ustalonego kryterium, jak również nie stanowiła w świetle SIWZ podstawy do obliczenia ceny
razem oferty. Jest to wartość wymagana w ofercie w celu dokonania rozliczenia wykonanych
usług, zgodnie z zasadami określonymi w § 6 wzoru umowy, którą można obliczyć dzieląc
cenę ofertową razem przez ilość jednostek dobowych.
Zamawiający nie mógł zatem przyjąć, że cena jednostkowa podana przez
odwołującego stanowi wymaganą cenę brutto za dobę, skoro stanowi ona dokładnie wynik
podzielenia ceny oferty razem netto przez 424 jednostki, a zatem jest to wartość ceny
jednostkowej netto. Zauważyć też należy, że w wyniku podzielenia ceny oferty brutto przez
liczbę 424 (jednostek – dób) otrzymujemy kwotę 1706,01 zł, którą zamawiający powinien był
przyjąć jako cenę brutto za dobę w sezonie grzewczym i w tym zakresie dokonać poprawy
treści oferty, wpisując tę wartość w pozycji „cena ofertowa brutto za jedną dobę”. Na skutek
takiej zmiany treść oferty staje się zgodna z wymaganiami SIWZ, a cena ofertowa razem
netto jak i cena ofertowa razem brutto, istotna z punktu widzenia kryterium oceny ofert, nie
ulegają zmianie, a zatem wykonana poprawa nie powoduje istotnej zmiany w treści oferty.
Izba uznała wobec powyższego, że zamawiający nieprawidłowo zastosował
w przedmiotowej sprawie tryb określony w art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp, samodzielnie dokonując,
bez wyjaśnień wykonawcy, zmiany treści oferty odwołującego w zakresie zaoferowanej ceny,
w wyniku uznania, że w ofercie zaistniał oczywista omyłka rachunkowa. Podkreślić należy,że oczywista omyłka rachunkowa, jak to jest ugruntowane w orzecznictwie Izby i sądów
okręgowych, jest omyłką widoczną na pierwszy rzut oka, niebudzącą żadnych wątpliwości,
którą można poprawić w sposób, który jest oczywisty, bez potrzeby wyjaśniania ze strony
wykonawcy. Przypadku oczywistej omyłki rachunkowej nie ma potrzeby wyrażania zgody
przez wykonawcę na dokonanie poprawy, bo konieczność jej dokonania jest oczywista.
Ustawodawca nie przewidział w tym przypadku prawa wykonawcy do wyrażenia braku zgody
na poprawę, ponieważ w przypadku oczywistej omyłki jest ona na tyle niebudząca
wątpliwości, że wyrażanie zgody jest bezprzedmiotowe.
W niniejszej sprawie omyłka stwierdzona przez zamawiającego w obliczeniu ceny
oferty netto i brutto nie mogła być uznana za oczywistą. Obie ww. wartości zostały podane
prawidłowo, z uwzględnieniem podatku VAT. Zarówno na pierwszy rzut oka, jak na
podstawie przeliczenia tych kwot nie można przyjąć, że kwoty te zostały w sposób błędny.
W odniesieniu do tych wartości, wątpliwości dotyczą zaś jedynie wysokości ceny brutto za
dobę, która jak wynika z obliczeń stanowi de facto cenę jednostkową netto, a nie brutto, jak
wymagał zamawiający. Jak wskazał sam zamawiający na rozprawie, przy pierwszej ocenie
ofert – nie zauważył omyłki w ofercie odwołującego w zakresie ceny oferty, ponieważ nie
dokonywał przeliczenia cen podanych w ofercie. Dopiero po przeliczeniu ceny oferty
stwierdził, że cena jednostkowa wymnożona przez ilość dób daję kwotę równą cenie netto
oferty. Zamawiający przyjął zatem tę kwotę jako cenę oferty brutto.
Skoro zatem zamawiający nie zauważył oczywistej omyłki rachunkowej w trakcie
pierwszego badania i oceny ofert, to należy przyjąć z pewnością, że nie była to omyłka
oczywista, którą powinna być widoczna gołym okiem i zauważalna bez żadnego wysiłku.
Sam zamawiający przyznał, że stwierdził omyłkę dopiero po dokonaniu przeliczeń cen
podanych w ofercie. W przedmiotowej sprawie w ofercie odwołującego nie wystąpiła zatem
oczywista omyłka rachunkowa w rozumieniu art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Przyjęty przez
zamawiającego sposób poprawy nie wynika również z treści specyfikacji, gdyż zamawiający
nie wymagał obliczenia ceny oferty brutto w sposób, którego użył przy poprawieniu treści
oferty w zakresie ceny.
Izba stwierdziła wobec powyższego, że w ofercie odwołującego wystąpiła inna
omyłka, polegająca na podaniu przez wykonawcę wartości netto w pozycji „cena oferty brutto
za dobę”, w którym należało podać wartość brutto. Omyłka spowodowała zatem niezgodność
treści oferty z treścią SIWZ, którą zamawiający może poprawić w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3
Pzp na podstawie danych zawartych w ofercie, tj. w oparciu o cenę razem brutto oferty oraz
cenę razem netto oferty w odniesieniu do ilości jednostek rozliczeniowych. Jak już wskazano
powyżej, poprawa treści oferty w powyższym zakresie nie spowoduje istotnej zmiany w treści
oferty.
Badając wpływ stwierdzonego naruszenia przepisów art. 87 ust. 1 ust. 2 pkt 2 i 3 Pzp,
na wynik postępowania, Izba uznała, że skoro wykonawca ma możliwość niewyrażenia
zgody na dokonanie poprawy treści oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, co wynika
z brzmienia art. 89 ust. 1 pkt 7 Pzp, to tym samym należy stwierdzić, że naruszenie ww.
przepisów może mieć istotny wpływ na wynik postępowania, ponieważ nie można wykluczyć
sytuacji, gdy mogłoby dojść do zmiany wyniku postępowania. W ten sposób wypełniła się
przesłanka, o której mowa w art. 192 ust. 2 Pzp, skutkująca uwzględnieniem odwołania.
Biorąc pod uwagę powyższy stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła,
jak w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp, stosownie do
wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 ust 1 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności poprawy
omyłki w ofercie złożonej przez EKSPLOTERM Sp. z o.o. dokonanej w dniu 2 września 2013
r. w trybie art. 87 ust. 2 pkt 2 i czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z dnia 9 września
2013 r. oraz powtórzenie czynności badania i oceny oferty ww. wykonawcy w zakresie
zadania II, poprzez dokonanie poprawy w ofercie ww. wykonawcy omyłki na podstawie
art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp,
2. kosztami postępowania obciąża zamawiającego:
Jednostkę Wojskową 2573 Zgierz,
ul. Konstantynowska 85, 95-100 Zgierz, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę:
EKSPLOTERM Sp. z o.o., ul. Juliusza Lea 114, 30-133 Kraków tytułem wpisu od
odwołania,
2.2. zasądza kwotę
18 617 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset siedemnaście
złotych zero groszy) od zamawiającego:
Jednostka Wojskowa 2573 Zgierz,
ul. Konstantynowska 85, 95-100 Zgierz na rzecz wykonawcy: EKSPLOTERM Sp.
z o.o., ul. Juliusza Lea 114, 30-133 Kraków stanowiącą uzasadnione koszty
poniesione z tytułu wpisu, wynagrodzenia pełnomocnika i opłaty skarbowej.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Łodzi.
Przewodniczący: ……………….
Sygn. akt KIO 2187/13
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Jednostka Wojskowa 2573 Zgierz, prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na „Obsługę eksploatacyjną
i konserwację oraz nadzór kotłowni w kompleksach wojskowych: 6029 Leźnica Wielka, 2447
Gałkówek i 3068 Regny w latach 2013-2015”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z 25.06.2013 r. pod nr 2013/S 121-
207545.
Odwołujący: EKSPLOTERM Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie wniósł odwołanie,
w którym zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013, poz. 907), zwanej dalej Pzp:
1.
art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp, poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie
prowadzące do niewłaściwego przeprowadzenia procedury poprawy omyłek w ofercie
odwołującego, skutkującego zmniejszeniem ceny ofertowej netto razem dla zadania II
z kwoty 588.088,00 zł na kwotę 478.120,33 zł i zmniejszeniem ceny ofertowej brutto dla
zadania II z kwoty 723.348,24 zł na kwotę 588.088,00 zł,
2.
art. 87 ust. 1 Pzp, poprzez zaniechanie zastosowania, co w konsekwencji
doprowadziło do niewłaściwego zinterpretowania treści oferty i wprowadzenia poprawek
wbrew intencjom odwołującego,
3.
art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, poprzez niezastosowanie, a w konsekwencji dokonanie
w ofercie poprawek zmieniających treść oferty bez uzyskania na to zgody odwołującego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty w zakresie zadania II z dnia 09.09.2013r., unieważnienie czynności
polegającej na unieważnieniu czynności z dnia 23 sierpnia 2013 r. w zakresie wyboru
najkorzystniejszej
oferty
w
zakresie
zadania
II
i
czynności
poprawy
oferty
w zadaniu II z kwoty 588.088,00 zł netto na kwotę 478.120,33 zł netto i z kwoty 723.348,24 zł
brutto na kwotę 588.088,00 zł brutto, a także zasądzenie na rzecz odwołującego kosztów
postępowania.
Odwołujący wyjaśnił, że oferta odwołującego została w dniu 23 sierpnia 2013r.
wybrana w przedmiotowym postępowaniu jako najkorzystniejsza w świetle przyjętego
kryterium, o wartości brutto oferty w zakresie zadania II: 723.348,24 zł. Pismem z dnia
2 września 2013r. zamawiający powiadomił odwołującego o poprawieniu omyłki rachunkowej
w ofercie odwołującego, poprzez zmianę ceny ofertowej netto razem dla zadania II
z kwoty 588.088,00 zł na kwotę 478.120,33 zł i zmniejszeniem ceny ofertowej brutto
dla ww. zadania z kwoty 723.348,24 zł na kwotę 588.088,00 zł. Odwołujący został także
zawiadomiony o unieważnieniu czynności w zakresie wyboru najkorzystniejszej oferty
w zakresie zadania II oraz ponownej ocenie ofert.
Pismem z dnia 02.09.2013r. doręczonym w dniu 04.09.2013 r. odwołujący
poinformował zamawiającego, że nie wyraża zgody na poprawienie omyłki, gdyż
w ofercie w kolumnie 2 tabeli dotyczącej Zadania II w wierszu „cena ofertowa brutto za okres
jednej doby w sezonie grzewczym...” omyłkowo podał wartość 1.387,00 zł, która jest
wartością netto, a prawidłowa wartość, która winna widnieć w tym miejscu to: 1.706,01 zł.
Mimo to, zamawiający w dniu 10 września 2013r. zawiadomił odwołującego
o wyborze jego oferty jako najkorzystniejszej w zakresie zadania II ze zmienioną ceną oferty
na 588.088,00 zł brutto.
Odwołujący wskazał, iż ma interes we wniesieniu niniejszego odwołania, gdyż grozi
mu poniesienie szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Prawo
zamówień publicznych – przez zawarcie umowy przewidującej wynagrodzenie o 135.260,24
zł niższe od proponowanego w ofercie, tj. poniżej kosztów wykonania usługi lub,
w przypadku rezygnacji z zawarcia umowy - utrata wpłaconego wadium.
Odwołujący wyjaśnił, że wpisanie w ofercie niewłaściwej wartości 1.387,00 zł (kwota
netto) zamiast 1.706,01 zł (kwota brutto) jest wynikiem omyłki i niedopatrzenia odwołującego,
nie zaś jego świadomą decyzją wykonawcy. Zamawiający, dokonując korekty oferty, winien
nią objąć „cenę ofertową brutto za okres jednej doby w sezonie grzewczym, tj. w okresie od
16.10.2013r. do 15.05.2014r. i od 16.10.2014r. do 15.05.2015r.”, która omyłkowo została
podana w kwocie netto - nie zaś cenę ofertową dla zadania II razem (netto i brutto), jak
zostało to uczynione.
Zamawiający ustalił kryterium oceny ofert jako 100% cena, czym wskazał, że oceniał
będzie całościową cenę wykonania usługi, a nie cenę za okres jednej doby. Temu
zamawiający dał wyraz w zawiadomieniu z dnia 23 sierpnia 2013r. Fakt ten znajduje
potwierdzenie w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (pkt IV.2) - za cenę ofertową
uważa się cenę brutto (zł) obejmującą wszystkie koszty i składniki związane z wykonaniem
zamówienia oraz uwzględniającą cały zakres przedmiotu zamówienia. Stąd należy wnosić,że ewentualne modyfikacje, prostowanie omyłek w zakresie wartości cenowych winno się
odbywać w oparciu i na podstawie całkowitej ceny ofertowej.
Odwołujący podkreślił, że ustalenie, która wartość została podana omyłkowo
w ofercie, możliwe było przez proste podzielenie wartości z rubryki „cena ofertowa netto
razem dla Zadania II” przez ilość jednostek dobowych, tj. przez 424. W wyniku tego działania
uzyskuje się kwotę 1.387,00 zł. Z kolei przemnożenie kwoty 588.088,00 zł przez wartość
podatku VAT daje kwotę 723.348,24 zł, a podzielenie kwoty 723.348,24 zł przez 424 zł daje
kwotę 1.706,01 zł. Obliczenia takie powinny zasugerować zamawiającemu, że w wyniku
przeoczenia wpisano wartość w rubryce „cena ofertowa brutto za okres jednej doby
w sezonie grzewczym..”, a nie wartości w rubrykach, w zakresie których dokonano korekty.
W przypadku, gdy zamawiający powziął wątpliwość co do treści oferty, winien
zażądać wyjaśnień, zgodnie z treścią art. 87 ust. 1 Pzp, nie zaś dokonywać samowolnej
korekty, wbrew przepisom i wbrew woli odwołującego, niewłaściwie interpretując treść oferty.
Dopiero udzielone przez odwołującego wyjaśnienia powinny stanowić podstawę do
ingerencji zamawiającego w treść złożonej oferty.
Zamawiający - dokonując korekty w treści oferty, mógł zastosować tryb przewidziany
w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, gdyż poprzez omyłkowe podanie przez odwołującego ceny netto
w miejscu, gdzie winna zostać podana cena brutto za okres jednej doby w sezonie
grzewczym, powstała niezgodność oferty z SIWZ.
Z ostrożności, niezależnie od kwestionowania samej zasadności poprawy całościowej
ceny zadania II, odwołujący podniósł także, że zamawiający, powołując się na tryb
przewidziany w art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp, dokonał poprawienia ceny ofertowej netto i brutto na
podstawie omyłkowo podanej w formularzu oferty ceny ofertowej za okres jednej doby
w kwocie netto, a nie brutto. W konsekwencji to działanie doprowadziło do jednostronnej
istotnej modyfikacji przez zamawiającego oświadczenia woli złożonego przez odwołującego
niezgodnie z jego zamierzeniem. Tymczasem do takiego rodzaju korekty odwołujący
powinien mieć możliwość ustosunkowania się, na co wskazała Krajowa Izba Odwoławcza
w wyroku z dnia 30.07.2010r., sygn. akt KIO/UZP 1528/10. W niniejszej sprawie korekta
dokonana przez zamawiającego wpłynęła istotnie na treść oferty, stąd odwołujący winien
mieć możliwość ustosunkowania się do niej.
Zamawiający pismem z dnia 23 września 2013 r. złożył odpowiedź na odwołanie,
podnosząc, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Zamawiający wyjaśnił, że w toku
badania i oceny ofert stwierdził, że w ofercie odwołującego iloraz ceny ofertowej brutto za
okres jednej doby w sezonie grzewczym i okresu świadczenia usługi (424 doby) nie
odpowiada kwocie ceny oferty brutto razem. W tej sytuacji zamawiający uznał, że w złożonej
ofercie na zadanie II zaistniała oczywista omyłka rachunkowa, która podlega poprawie na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Zamawiający przyjął, że treść oferty odwołującego nie
budzi wątpliwości. Podstawowym elementem cenotwórczym do obliczenia ceny oferty jest
cena jednostkowa brutto – co wynika z układu w tabeli w Formularzu ofertowym oraz
z zapisu Rozdziału IV pkt 2 ppkt 3 siwz, wskazujących jakie kwoty należy w nim umieścić
i w jaki sposób obliczyć. Wyjaśnił, że cena ofertowa brutto nie będzie wynagrodzeniem
ryczałtowym lecz zostanie wykorzystana do dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej.
Będzie to wartość maksymalna wynikająca z podpisanej umowy. Zdaniem zamawiającego
odwołujący prawidłowo skalkulował cenę jednostkową brutto, która zgodnie z treścią wzoru
umowy będzie podstawą do okresowych (miesięcznych) rozliczeń z zamawiającym.
Zamawiający sprawdzając ofertę dokonał obliczeń „od szczegółu do ogółu”, zgodnie
z kolejnością działań, na którą wskazano w formularzu ofertowym. Zamawiający dodał,że stwierdził w ofercie odwołującego, iż cena oferty brutto, obliczona w oparciu o podaną
cenę jednostkową, jest niższa od ceny brutto wskazanej w ofercie. Zamawiający uznał,że jest to oczywista omyłka rachunkowa. Jest ona widoczna, bezsporna, niebudzącażadnych wątpliwości. Zdaniem zamawiającego podwyższenie ceny jednostkowej oferty
stanowić będzie naruszenie art. 7 ust. 1 Pzp i zmianę treści oferty, a tym samym naruszenie
art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Prowadziłoby to do zmiany treści oferty – podwyższenia ceny
jednostkowej oraz zmiany treści umowy o wykonanie zamówienia. Ponadto zamawiający nie
stwierdził w ofercie odwołującego żadnych rozbieżności pomiędzy treścią oferty, a treścią
SIWZ.
Zdaniem
zamawiającego
odwołujący
obliczył
cenę
oferty
zgodnie
z wymogami formularza ofertowego. Wskazał nadto, że oba kompleksy w zadaniu II są
bardzo zbliżone pod względem technicznym. Zamawiający uznał w konsekwencji,że odwołujący nie zachował należytej staranności na etapie opracowania oferty dla zadania
II oraz nieuprawniony jest sprzeciw odwołującego wobec dokonanej przez zamawiającego
poprawy treści oferty.
Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty
zgromadzone w aktach sprawy i wyjaśnienia złożone przez strony postępowania
odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że odwołujący posiada legitymację materialno-prawną do wniesienia
odwołania, zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp. W przypadku potwierdzenia się zarzutów
i uwzględnienia odwołania oferta odwołującego podlegałaby uznaniu za najkorzystniejszą
w przedmiotowym postępowaniu. Odwołujący wykazał, że grozi mu poniesienie szkody
w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych
– przez zawarcie umowy przewidującej wynagrodzenie o 135.260,24 zł niższe od
przewidzianego w ofercie, tj. poniżej kosztów wykonania usługi lub, w przypadku rezygnacji
przez odwołującego z zawarcia umowy - utrata wpłaconego wadium.
W kontekście zarzutów podniesionych w odwołaniu Izba ustaliła następujący stan
faktyczny.
W specyfikacji istotnych warunków zamówienia w pkt VIII ust. 1 zamawiający określił
kryteria oceny ofert i ich znaczenie, wskazując jako jedyne kryterium w postępowaniu – cenę
oferty brutto – z wagą 100%. Zamawiający podał, że oferta z najniższą ceną otrzyma 100
pkt.
W pkt V ust. 2 SIWZ zamawiający opisał sposób obliczenia ceny oferty. Cenę podaną
w ofercie należało obliczyć uwzględniając zakres zamówienia określony w specyfikacji. Za
cenę ofertową zamawiający uznał cenę brutto (zł) obejmującą wszystkie koszty i składniki
związane z wykonaniem zamówienia oraz uwzgledniającą cały zakres przedmiotu
zamówienia. Oferowaną cenę należało podać w formularzu ofertowym, stanowiącym
załącznik nr 3 do SIWZ. Cenę oferty należało obliczyć na podstawie specyfikacji technicznej
oraz warunków realizacji przedmiotu zamówienia.
W załączniku nr 3 do SIWZ (formularz ofertowy) zamawiający wymagał podania dla
zadania II:
- ceny ofertowej brutto za okres jednej doby w sezonie grzewczym, tj. w okresie od
16.10.2013 r. do 15.05.2014 r. i od 16.10.2014 r. do 15.05.2014 r.;
- stawki VAT;
- ceny ofertowej netto razem dla zadania II;
- ceny ofertowej brutto razem dla zadania II;
- stawki VAT.
W formularzu ofertowym zamawiający wymagał także złożenia oświadczenia, że ceny
brutto podane w formularzu zawierają wszystkie koszty wykonania zamówienia łącznie
z wynagrodzeniem dla osób sprawujących nadzór nad osobami wykonującymi czynności
eksploatacji kotłowni.
W § 6 wzoru umowy zamawiający określił wysokość wynagrodzenia wykonawcy,
które zostanie obliczone w oparciu o faktyczną ilość dób wykonanej usługi, na podstawie
protokołu odbioru wykonanej usługi, o którym mowa w § 5 ust. 11, według iloczynu ilość dóbświadczonej usługi i stawki za jedną dobę.
Odwołujący podał w ofercie:
- w pozycji „cena ofertowa brutto za okres jednej doby w sezonie grzewczym,
tj. w okresie od 16.10.2013 r. do 15.05.2014 r. i od 16.10.2014 r. do 15.05.2014 r.” – kwotę
1.387,00 zł;
- w pozycji „cena ofertowa netto razem dla zadania II” - kwotę w wysokości
588.088,00 zł;
- w pozycji „cena ofertowa brutto razem dla zadania II” – kwotę w wysokości
723 348,24 zł.
Odwołujący wskazał w ofercie prawidłową stawkę podatku VAT w wysokości 23 %.
W dniu 23 sierpnia 2013 r. zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej
w zadaniu II. W świetle przyjętego kryterium oceny ofert, wybrana została jako
najkorzystniejsza – oferta złożona przez odwołującego z ceną w zakresie zadania II:
723.348,24 zł. Przed zawarciem umowy z wykonawcą zamawiający dokonał przeliczenia
kwot podanych w ofercie i stwierdził, że cena oferty brutto nie stanowi iloczynu ceny
jednostkowej brutto podanej w ofercie i ilości dób w sezonie grzewczym (tj. 424 doby)
w okresie objętym postępowaniem. Wobec powyższego zamawiający pomnożył cenę
jednostkową brutto przez ilość dób w sezonie grzewczym i otrzymaną wartość: 588 088,00 zł
przyjął w miejsce ceny ofertowej razem brutto, co stanowiło zmniejszenie ceny oferty z kwoty
723 348,24 zł na kwotę 588 088,00 zł. Zamawiający obliczył też cenę oferty razem netto jako
kwotę 478 120,33 zł.
O dokonanej poprawie ceny oferty odwołującego zamawiający zawiadomił
wykonawcę w dniu 2 września 2013 r. Zamawiający poinformował także odwołującego
o unieważnieniu czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w zakresie zadania II z dnia 23
sierpnia 2013 r. oraz o ponownej ocenie ofert.
Pismem z dnia 2 września 2013 r. odwołujący poinformował zamawiającego,
iż nie wyraża zgody na zmianę ceny oferty oraz wyjaśnił, że podanie kwoty 1.387,00 zł jako
ceny ofertowej brutto za jedną dobę w sezonie grzewczym nastąpiło na skutek omyłki –
zamiast wartości brutto (1.706,01 zł) za dobę odwołujący podał wartość netto, tj. kwotę
1.387,00 zł.
Zamawiający nie uwzględnił złożonych przez odwołującego wyjaśnień i ponownie
wybrał ofertę odwołującego jako najkorzystniejszą z ceną dla zadania II obniżoną do kwoty:
588.088,00 zł.
W danym stanie faktycznym Izba zważyła , co następuje.
Ustalenie, która wartość w formularzu ofertowym została podana omyłkowo, możliwe
jest przez podzielenie wartości z rubryki „cena ofertowa netto razem dla Zadania II” przez
ilość jednostek dobowych dla zadania II, tj. przez 424. W wyniku tego działania uzyskuje się
kwotę 1.387,00 zł. Dodanie do wartości „cena ofertowa netto razem dla Zadania II”
należnego podatku VAT daje kwotę 723.348,24 zł, która stanowi cenę ofertową brutto
podaną w ofercie odwołującego. Podzielenie z kolei tej kwoty przez ilość 424 doby, daje
kwotę 1.706,01 zł, tj. cenę ofertową brutto za jedną dobę w sezonie grzewczym.
Obliczenia powyższe powinny zwrócić uwagę zamawiającego na to, że wartość
w rubryce „cena ofertowa brutto za okres jednej doby w sezonie grzewczym” została
wpisana omyłkowo. Na skutek dokonanego przeliczenia kwot podanych w formularzu
ofertowym zamawiający powinien powziąć wątpliwość co do treści oferty w zakresie
prawidłowości podanej kwoty 1.387,00 zł jako wartości brutto ceny ofertowej za jedną dobę
w sezonie grzewczym. Z obliczeń tych wynika, że jest to cena jednostkowa netto, tj. cena
niezgodna z wymaganiem zamawiającego określonym w tej pozycji formularza ofertowego.
W tych okolicznościach zamawiający powinien poprosić wykonawcę o wyjaśnienie,
zgodnie z treścią art. 87 ust. 1 Pzp. Zamawiający nie miał podstaw, bez złożenia przez
wykonawcę wyjaśnień, do uznania, że zarówno cena oferty razem brutto jak i cena oferty
razem netto podane w ofercie są nieprawidłowe, chociaż są to kwoty prawidłowo
skalkulowane z uwzględnieniem podatku VAT. Odnosząc podaną w ofercie wartość ceny
jednostkowej za dobę do wartości brutto oferty zauważamy, że cena oferty nie stanowi
iloczynu tej ceny jednostkowej i ilości dób. Cena jednostkowa podana w ofercie jest zgodna
z ceną ofertową netto jako iloczynem tej ceny i ilości dób, co świadczy o tym, że jest to cena
netto, a nie brutto. Zamawiający w przypadku ww. wątpliwości nie mógł dokonać poprawy
treści oferty bez uzyskania wyjaśnień od wykonawcy. Dopiero na podstawie wyjaśnień
zamawiający mógł poprawić treść oferty w zakresie wartości podanych w formularzu
ofertowym. W powyższym zakresie Izba stwierdziła zatem naruszenie przez zamawiającego
przepisu art. 87 ust. 1 Pzp, który obliguje zamawiającego do wyjaśnienia treści oferty
w przypadku stwierdzenia wątpliwości w treści złożonej oferty.
Zamawiający - dokonując korekty w treści oferty, powinien zastosować tryb
przewidziany w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Omyłkowe podanie w ofercie odwołującego ceny
netto w miejscu, gdzie winna zostać podana cena brutto za okres jednej doby w sezonie
grzewczym, spowodowało niezgodność treści oferty z treścią SIWZ, tj. z wymaganiem
podania w formularzu ofertowym ceny brutto za dobę w sezonie grzewczym.
W ocenie Izby, zamawiający nie miał podstaw do zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 2
Pzp i na tej podstawie poprawienia ceny ofertowej razem (netto i brutto), w oparciu o cenę
ofertową za okres jednej doby, uznając, że tylko ta cena wśród trzech cen podanych
w formularzu ofertowym jest prawidłowa. Podstawą bowiem oceny ofert była cena ofertowa
razem brutto, tj. cena całościowa za wykonanie całego przedmiotu zamówienia.
Zamawiający nie miał podstaw do uznania, że cena ofertowa razem brutto jest
nieprawidłowa. Podkreślić należy, że w żadnym miejscu specyfikacji zamawiający nie
określił, że cenę oferty należy obliczyć przyjmując określoną cenę za dobę oraz mnożąc tę
cenę przez ilość dób w sezonie grzewczym w okresie objętym przedmiotem zamówienia.
Zamawiający nie mógł zatem przyjąć takiego sposobu obliczenia ceny w celu
wyeliminowania niezgodności w ofercie odwołującego. Jak wynika z treści SIWZ, należało
obliczyć cenę oferty razem netto i cenę oferty razem brutto uwzględniając wszelkie koszty
i cały zakres przedmiotu zamówienia, a zatem wysokość kwot podana w tych pozycjach w
ofercie ma decydujące znaczenie dla treści oferty. Zamawiający wymagał także podania
ceny jednostkowej za dobę, o czym świadczy odpowiednia pozycja w formularzu ofertowym,
jednak cena ta nie miała istotnego znaczenia z punktu widzenia oceny ofert w ramach
ustalonego kryterium, jak również nie stanowiła w świetle SIWZ podstawy do obliczenia ceny
razem oferty. Jest to wartość wymagana w ofercie w celu dokonania rozliczenia wykonanych
usług, zgodnie z zasadami określonymi w § 6 wzoru umowy, którą można obliczyć dzieląc
cenę ofertową razem przez ilość jednostek dobowych.
Zamawiający nie mógł zatem przyjąć, że cena jednostkowa podana przez
odwołującego stanowi wymaganą cenę brutto za dobę, skoro stanowi ona dokładnie wynik
podzielenia ceny oferty razem netto przez 424 jednostki, a zatem jest to wartość ceny
jednostkowej netto. Zauważyć też należy, że w wyniku podzielenia ceny oferty brutto przez
liczbę 424 (jednostek – dób) otrzymujemy kwotę 1706,01 zł, którą zamawiający powinien był
przyjąć jako cenę brutto za dobę w sezonie grzewczym i w tym zakresie dokonać poprawy
treści oferty, wpisując tę wartość w pozycji „cena ofertowa brutto za jedną dobę”. Na skutek
takiej zmiany treść oferty staje się zgodna z wymaganiami SIWZ, a cena ofertowa razem
netto jak i cena ofertowa razem brutto, istotna z punktu widzenia kryterium oceny ofert, nie
ulegają zmianie, a zatem wykonana poprawa nie powoduje istotnej zmiany w treści oferty.
Izba uznała wobec powyższego, że zamawiający nieprawidłowo zastosował
w przedmiotowej sprawie tryb określony w art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp, samodzielnie dokonując,
bez wyjaśnień wykonawcy, zmiany treści oferty odwołującego w zakresie zaoferowanej ceny,
w wyniku uznania, że w ofercie zaistniał oczywista omyłka rachunkowa. Podkreślić należy,że oczywista omyłka rachunkowa, jak to jest ugruntowane w orzecznictwie Izby i sądów
okręgowych, jest omyłką widoczną na pierwszy rzut oka, niebudzącą żadnych wątpliwości,
którą można poprawić w sposób, który jest oczywisty, bez potrzeby wyjaśniania ze strony
wykonawcy. Przypadku oczywistej omyłki rachunkowej nie ma potrzeby wyrażania zgody
przez wykonawcę na dokonanie poprawy, bo konieczność jej dokonania jest oczywista.
Ustawodawca nie przewidział w tym przypadku prawa wykonawcy do wyrażenia braku zgody
na poprawę, ponieważ w przypadku oczywistej omyłki jest ona na tyle niebudząca
wątpliwości, że wyrażanie zgody jest bezprzedmiotowe.
W niniejszej sprawie omyłka stwierdzona przez zamawiającego w obliczeniu ceny
oferty netto i brutto nie mogła być uznana za oczywistą. Obie ww. wartości zostały podane
prawidłowo, z uwzględnieniem podatku VAT. Zarówno na pierwszy rzut oka, jak na
podstawie przeliczenia tych kwot nie można przyjąć, że kwoty te zostały w sposób błędny.
W odniesieniu do tych wartości, wątpliwości dotyczą zaś jedynie wysokości ceny brutto za
dobę, która jak wynika z obliczeń stanowi de facto cenę jednostkową netto, a nie brutto, jak
wymagał zamawiający. Jak wskazał sam zamawiający na rozprawie, przy pierwszej ocenie
ofert – nie zauważył omyłki w ofercie odwołującego w zakresie ceny oferty, ponieważ nie
dokonywał przeliczenia cen podanych w ofercie. Dopiero po przeliczeniu ceny oferty
stwierdził, że cena jednostkowa wymnożona przez ilość dób daję kwotę równą cenie netto
oferty. Zamawiający przyjął zatem tę kwotę jako cenę oferty brutto.
Skoro zatem zamawiający nie zauważył oczywistej omyłki rachunkowej w trakcie
pierwszego badania i oceny ofert, to należy przyjąć z pewnością, że nie była to omyłka
oczywista, którą powinna być widoczna gołym okiem i zauważalna bez żadnego wysiłku.
Sam zamawiający przyznał, że stwierdził omyłkę dopiero po dokonaniu przeliczeń cen
podanych w ofercie. W przedmiotowej sprawie w ofercie odwołującego nie wystąpiła zatem
oczywista omyłka rachunkowa w rozumieniu art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Przyjęty przez
zamawiającego sposób poprawy nie wynika również z treści specyfikacji, gdyż zamawiający
nie wymagał obliczenia ceny oferty brutto w sposób, którego użył przy poprawieniu treści
oferty w zakresie ceny.
Izba stwierdziła wobec powyższego, że w ofercie odwołującego wystąpiła inna
omyłka, polegająca na podaniu przez wykonawcę wartości netto w pozycji „cena oferty brutto
za dobę”, w którym należało podać wartość brutto. Omyłka spowodowała zatem niezgodność
treści oferty z treścią SIWZ, którą zamawiający może poprawić w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3
Pzp na podstawie danych zawartych w ofercie, tj. w oparciu o cenę razem brutto oferty oraz
cenę razem netto oferty w odniesieniu do ilości jednostek rozliczeniowych. Jak już wskazano
powyżej, poprawa treści oferty w powyższym zakresie nie spowoduje istotnej zmiany w treści
oferty.
Badając wpływ stwierdzonego naruszenia przepisów art. 87 ust. 1 ust. 2 pkt 2 i 3 Pzp,
na wynik postępowania, Izba uznała, że skoro wykonawca ma możliwość niewyrażenia
zgody na dokonanie poprawy treści oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, co wynika
z brzmienia art. 89 ust. 1 pkt 7 Pzp, to tym samym należy stwierdzić, że naruszenie ww.
przepisów może mieć istotny wpływ na wynik postępowania, ponieważ nie można wykluczyć
sytuacji, gdy mogłoby dojść do zmiany wyniku postępowania. W ten sposób wypełniła się
przesłanka, o której mowa w art. 192 ust. 2 Pzp, skutkująca uwzględnieniem odwołania.
Biorąc pod uwagę powyższy stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła,
jak w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp, stosownie do
wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 ust 1 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
