rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-07-17
rok: 2013
data dokumentu: 2013-07-17
rok: 2013
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 1550/13
KIO 1550/13
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 lipca 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 czerwca 2013 r. przez wykonawcę InPost
Sp. z o. o., 30-624 Kraków, ul. Malborska 130, w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Gminę Miasto Warszawa - Straż Miejską Miasta Warszawy, 01-170
Warszawa, ul. Młynarska 43/45,
przy udziale wykonawcy Poczta Polska S.A., 00-940 Warszawa ul. Stawki 2,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 czerwca 2013 r. przez wykonawcę InPost
Sp. z o. o., 30-624 Kraków, ul. Malborska 130, w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Gminę Miasto Warszawa - Straż Miejską Miasta Warszawy, 01-170
Warszawa, ul. Młynarska 43/45,
przy udziale wykonawcy Poczta Polska S.A., 00-940 Warszawa ul. Stawki 2,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę InPost Sp. z o. o., 30-624 Kraków,
ul. Malborska 130, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
InPost Sp. z o. o., 30-624 Kraków, ul. Malborska 130 tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od wykonawcy InPost Sp. z o. o., 30-624 Kraków, ul. Malborska 130 na
rzecz zamawiającego Gminy Miasta Warszawa - Straż Miejska Miasta
Warszawy, 01-170 Warszawa, ul. Młynarska 43/45 kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie:
trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………
Sygn. akt: KIO 1550/13
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, Miasto Stołeczne Warszawa – Straż Miejska Miasta Warszawy
prowadzi postępowanie, którego przedmiotem jest świadczenie usług pocztowych na rzecz
Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu 14 czerwca 2013 r., pod numerem 2013/S 114-194898. W tym samym dniu
zamawiający na swojej stronie internetowej udostępnił treść specyfikacji istotnych warunków
zamówienia [dalej także, jako „SIWZ”].
W dniu 24 czerwca 2013 r., wobec treści ogłoszenia oraz postanowień SIWZ
odwołanie złożył wykonawca InPost Sp. z o. o. z siedzibą w Krakowie zarzucając
zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r., (Dz.
U. z 2010 r., nr 113, poz. 759 ze zm.) [dalej także, jako „Pzp”]:
1) art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób,
który utrudnia uczciwą konkurencję;
2) art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przeprowadzenie postępowania o udzielenie
zamówienia w sposób, który nie zapewnia zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców;
3) art. 186 ust. 2 ustawy Pzp poprzez wadliwy sposób wykonania czynności w
postępowaniu o udzielenie zamówienia po uwzględnieniu przez Zamawiającego w
całości zarzutów przedstawionych w odwołaniu w sprawie o sygnaturze KIO 1241/13.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie zamawiającemu
dokonania odpowiedniej modyfikacji postanowień SIWZ w zakresie opisanym w treści
odwołania.
W uzasadnieniu swego stanowiska odwołujący podnosił, iż zamawiający narusza
podstawowe zasady zamówień publicznych opisując przedmiot zamówienia (oczekując, że
dowód nadania będzie miał moc dokumentu urzędowego) w sposób pozwalający na złożenie
oferty tylko przez jednego wykonawcę w sytuacji, gdy cele postępowania mogą być
osiągnięte także przy zachowaniu konkurencyjności postępowania (poprzez zastosowanie
równoważnych rozwiązań, pozwalających równocześnie na osiągnięcie celów postępowania
o udzielenie zamówienia). Podkreślał, iż zamawiający nie wskazał ani jednego przepisu
prawa, z którego wynikałby obowiązek posiadania przez Straż Miejską potwierdzeń nadania
z mocą dokumentu urzędowego. Wskazywał, iż zamawiający poprzez dokonaną modyfikację
treści SIWZ przyznał, że nie istnieją przepisy nakazujące posiadanie dowodu nadania z
mocą urzędową i stwierdził, że pomimo braku takiego wymogu określonego prawem, wolą
zamawiającego jest nadawanie przesyłek z mocą dokumentu urzędowego. Wskazywał
również, iż w wyniku złożonego przez niego w dniu 24 maja 2013 r., odwołania, którego
zarzuty zostały uwzględnione w całości, zamawiający zrezygnował z udzielenia zamówienia
w trybie z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) Pzp i w dniu 14 czerwca br.
ogłosił wszczęcie przedmiotowego postępowania w trybie przetargu nieograniczonego
dokonując równocześnie takiego opisu przedmiotu zamówienia, iż ponownie jedynym
wykonawcą mogącym uzyskać przedmiotowe świadczenie jest Poczta Polska S.A. Tym
samym odwołujący podnosił, iż uwzględnienie zarzutów zawartych w odwołaniu z dnia 24
maja br. winno skutkować przeprowadzeniem postępowania dopuszczającego realną
konkurencyjność postępowania. Dalej odwołujący wskazywał, że przepisy Kodeksu
postępowania administracyjnego oraz Kodeksu postępowania cywilnego, na które powoływał
się zamawiający, wprost przewidują możliwość korzystania z usług operatorów innych niż
wyznaczony. Już tylko z tego faktu wynika, że oczekiwanie by przesyłka posiadała dowód
nadania z mocą dokumentu urzędowego (wystawiany z taką mocą wyłącznie przez Pocztę
Polską) nie jest ani konieczny, ani istotny. W związku bowiem z wejściem w życie 1 stycznia
2013 roku nowego prawa pocztowego, na skutek dostosowania przepisów o doręczeniach w
KPK, KPC czy KPA pisma można doręczać za pośrednictwem operatora pocztowego w
rozumieniu prawa pocztowego (art. 131 § 1 kpk , art. 131 § 1 kpc , art. 39 kpa). Reasumując,
zgodnie z przepisami KPC, KPK oraz KPA pisma można doręczać za pośrednictwem
każdego operatora pocztowego, a nie tylko operatora wyznaczonego. Doręczenie przez
awizo dokonane przez każdego z operatorów pocztowych uważane jest za dokonane
skutecznie i prawidłowo. Wskazane powyżej przepisy nie różnicują doręczeń dokonywanych
przez operatora wyznaczonego, jakim obecnie jest Poczta Polska z doręczeniami
dokonanymi przez innych operatorów pocztowych. Co za tym idzie pismo nadane w
placówce operatora wyznaczonego i doręczone przez niego przez awizo będzie wywierało
takie same skutki prawne, co pismo nadane i doręczone przez awizo przez operatora
pocztowego, który nie jest operatorem wyznaczonym. Odwołujący wskazywał, iż przenosząc
powyższe na grunt zamawiającego, w przypadku postępowania mandatowego
regulowanego przepisami Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w pełni
funkcjonuje powyższy mechanizm. Reasumując ustawodawca przewidział możliwość
doręczania przesyłek pocztowych, do których stosuje się przepisy KPC jak i KPA, zarówno
przez Pocztę Polska jak i innych operatorów, nie wprowadzając żadnego rozróżnienia
pomiędzy skutkami doręczeń przez jednego jak i drugiego operatora. Odnośnie uzyskania
dowodu nadania mającego moc dokumentu urzędowego odwołujący wskazywał, że w
świetle choćby art. 244 § 1 KPC czy też art. 76 § 1 KPA dowód nadania wystawiony przez
operatora wyznaczonego potwierdza wyłącznie, że w określonym dniu i określonej placówce
pocztowej, przesyłka pocztowa, o określonej masie i gabarytach została przez określoną
osobę nadana do określonego adresata, a operator wyznaczony zobowiązał się ją doręczyć,
za potwierdzeniem odbioru albo bez takiego potwierdzenia, zgodnie z zawartą umową i
pobrał za to określoną opłatę. Dodatkowo podnosił, iż zgodnie z art. 3 pkt. 23 Prawa
pocztowego przesyłką rejestrowaną jest przesyłka pocztowa przyjęta przez operatora
pocztowego za pokwitowaniem przyjęcia i doręczana przez operatora pocztowego za
pokwitowaniem odbioru dokonywanym przez adresata. Zgodnie z przepisem art. 17 Prawa
pocztowego, tylko potwierdzenie nadania przesyłki rejestrowanej lub przekazu pocztowego
wydane przez placówkę pocztową operatora wyznaczonego ma moc dokumentu
urzędowego, natomiast takiej mocy nie ma pokwitowanie odbioru. W praktyce więc
potwierdzenie nadania może mieć znaczenie tylko dla bardzo wąskiej grupy przesyłek, dla
których istotny jest moment nadania, a nie moment doręczenia np. gdy od momentu nadania
przesyłki uzależniona jest możliwość wywołania skutku określonej czynności. W ocenie
odwołującego przypadki, w których decydujące jest nadanie przesyłki rejestrowanej w
określonej dacie i potrzeba otrzymania potwierdzenia nadania, należą do rzadkości. W tych
nielicznych sytuacjach, kiedy ma to znaczenie przepisy nie różnicują dowodu nadania z
mocą dokumentu urzędowego jak i bez tej mocy. W zdecydowanej większości mamy do
czynienia z przypadkami, w których decydujący jest moment doręczenia przesyłki. Dowód
doręczenia nie ma mocy dokumentu urzędowego niezależnie od tego czy nadawca
skorzystał z usług operatora wyznaczonego, czy innego operatora pocztowego. Zatem
praktycznie we wszystkich przypadkach pism liczy się data doręczenia, a nie data wysłania i
w tym zakresie nie ma żadnych różnic pomiędzy charakterem dowodu doręczenia przesyłki
przez Pocztę Polską i innych operatorów – żaden z nich nie ma mocy dokumentu
urzędowego, a każdy dowód ma taką samą moc tj. moc dokumentu nieurzędowego.
Biorąc pod uwagę powyższe należy zwrócić uwagę, że Zamawiający, pomimo wyboru
trybu konkurencyjnego, dokonał opisu przedmiotu zamówienia w sposób umożliwiający
udzielenie zamówienia tylko jednemu wykonawcy, tj. Poczcie Polskiej S.A.
Reasumując, odwołujący stwierdził, że zamawiający narusza podstawowe zasady
zamówień publicznych opisując przedmiot zamówienia w sposób pozwalający na złożenie
oferty tylko przez jednego wykonawcę w sytuacji, gdy cele postępowania mogą być
osiągnięte także przy zachowaniu konkurencyjności postępowania (poprzez zastosowanie
równoważnych rozwiązań, pozwalających równocześnie na osiągnięcie celów postępowania
o udzielenie zamówienia).
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający, Miasto Stołeczne Warszawa – Straż Miejska Miasta Warszawy
prowadzi postępowanie, w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest
świadczenie usług pocztowych na rzecz Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu 14 czerwca 2013 r., pod numerem 2013/S 114-194898. W tym samym dniu
zamawiający na swojej stronie internetowej udostępnił treść SIWZ.
Zgodnie z postanowieniami Części II pkt 1 SIWZ przedmiotem zamówienia jest
sukcesywne świadczenie usług pocztowych na rzecz Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej
m. st. Warszawy w zakresie przyjmowania, sortowania, przemieszczania i doręczania
przesyłek pocztowych oraz ich zwrotu, w obrocie krajowym i zagranicznym w okresie od dnia
podpisania umowy do 31.12.2013 r. Zgodnie z postanowieniami pkt 3 części II SIWZ
przedmiot zamówienia został podzielony na dwa zadania. Zadaniem nr 1 objęto – „przesyłki
rejestrowane, dla których jest wymagane potwierdzenie nadania z mocą dokumentu
urzędowego zgodnie z art. 17 ustawy Prawo pocztowe z dnia 23 września 2012 r., (Dz. U. z
2012 r., poz. 1529). Przesyłki pocztowe nadawane przez zamawiającego zawierają pisma,
do których mają zastosowanie przepisy o doręczeniach określone w Kodeksie postępowania
administracyjnego oraz w Kodeksie postępowania cywilnego.
a) Wykonywanie usług pocztowych będzie polegało na przyjmowaniu i doręczaniu
przesyłek poleconych listowych w obrocie krajowym będzie się odbywało na
warunkach określonych w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 12
października 2010 r., w sprawie szczegółowych zasad i trybu doręczania pism
sądowych w postępowaniu cywilnym (Dz. U. nr 190, poz. 1277 ze zm.).
b) Zamawiający wymaga świadczenia powszechnych usług pocztowych w sposób
umożliwiający uzyskanie przez nadawcę dokumentu potwierdzającego odbiór
przesyłki rejestrowanej.
c) Wykonawca musi zapewnić możliwość utrzymania awizacji w zakresie przesyłek
zwracanych do nadawcy po wyczerpaniu możliwości ich doręczenia lub wydania
odbiorcy za pośrednictwem placówek Wykonawcy.
d) Zamawiający będzie wysyłał, korespondencję tylko i wyłącznie w imieniu Własnym. W
każdej sytuacji Zamawiający będzie Nadawcą.
e) Zamawiający nie dopuszcza wielokrotności nadań.
f) Przedmiot Zamówienia dla Zadania nr 1 będzie realizowany na zasadach
określonych w SIWZ oraz w: ustawie z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe
(Dz. U. z 29 grudnia 2012 r., poz.1529); przepisach wykonawczych wydanych na
podstawie uchylonej ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z
2008 r. Nr 189, poz. 1159 ze zm.).”
Izba ustaliła również, iż zamawiający pierwotnie prowadził postępowanie w tożsamym
przedmiocie zamówienia w trybie „z wolnej ręki” na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) Pzp.
W dniu 24 maja 2013 r., wobec wyboru trybu zamówienia z wolnej ręki w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na świadczenie usług pocztowych na
rzecz Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej odwołanie złożył wykonawca InPost Sp. z o. o.
z siedzibą w Krakowie zarzucając zamawiającemu naruszenie
- art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) Pzp poprzez przyjęcie, iż jedynym wykonawcą zdolnym do
realizacji niniejszego zamówienia jest wykonawca Poczta Polska S.A. podczas, gdy na rynku
występują również inni wykonawcy oferujący usługi objęte przedmiotem zamówienia,
- art. 7 ust. 1 Pzp poprzez prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia w sposób,
który nie zapewnia zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców,
- art. 29 ust. 2 Pzp poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób, który utrudnia
uczciwą konkurencję.
Zamawiający w dniu 3 czerwca 2013 r., w całości uwzględnił zarzuty podniesione w
odwołaniu z dnia 24 maja 2013 r.,
Czyniąc zadość uwzględnieniu w/w zarzutów zmawiający wszczął postępowanie na
świadczenie usług pocztowych na jego rzecz w trybie konkurencyjnym, tj. w trybie przetargu
nieograniczonego.
Pismem z dnia 14 lipca 2013 r., jeden z wykonawców zwrócił się do zamawiającego o
wyjaśnienie treści SIWZ „(…) dla jakich przesyłek rejestrowanych jest wymagane
potwierdzenie nadania z mocą dokumentu urzędowego? Na jakiej podstawie prawnej istnieje
wymóg posiadania takiego potwierdzenia?”
W odpowiedzi z dnia 17 czerwca br., zamawiający wyjaśnił, iż „(…) korespondencja
wysyłana przez Straż Miejską m. st. Warszawy zawarta w zadaniu 1 wymaga potwierdzenia
nadania z mocą dokumentu urzędowego. Moc dokumentu urzędowego wynika chociażby z
treści art. 244 §1 k.p.c. zgodnie, z którym dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej
formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy Państwowe w
zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo poświadczone.
Natomiast z art. 81 §1 k.c. wynika, że jeżeli ustawa uzależnia ważność albo określone skutki
czynności prawnej od urzędowego poświadczenia daty, poświadczenie takie jest skuteczne
także względem osób nie uczestniczących w dokonaniu tej czynności prawnej (data pewna),
a z § 2 wynika, że czynność prawna ma datę pewną także w wypadku w razie stwierdzenia
dokonania czynności w jakimkolwiek dokumencie urzędowym – od daty dokumentu
urzędowego. Analogicznie jak powyżej opisane skutki dokumentu urzędowego wynikają z
art. 76 §1 k.p.a. zgodnie, z którym dokumenty urzędowe sporządzone w przepisanej formie
przez powołane do tego organy państwowe w zakresie ich działalności stanowią dowód tego,
co zostało w nich urzędowo stwierdzone. Regulacje prawne w zakresie skutków nadania
pisma w placówce pocztowej przewidziane są m. in. w art. 57 § 5 pkt 2 k.p.a. (termin uważa
się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce
pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2013 r. –
Prawo pocztowe), art. 165 §2 k.p.c. (oddanie pisma procesowego w polskiej placówce
pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2013 r. –
Prawo pocztowe jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu) czy art. 198 b. ust. 2 zdanie
drugie ustawy Pzp (złożenie skargi w w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w
rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2013 r. – Prawo pocztowe, jest równoznaczne z jego
wniesieniem)”
W dniu 19 czerwca 2013 r., zamawiający odpowiadając na pytania wykonawców
dokonał zmiany postanowień SIWZ m.in. w ten sposób, iż opis – tytuł Zadania nr 1 otrzymał
brzmienie:
„Zadanie 1 – przesyłki rejestrowane, dla których potwierdzenie nadania spełnia wymogi
określone w art. 17 ustawy z dnia 23.09.2012 roku Prawo Pocztowe (Dz. U. Z 2012 roku poz.
1529).” W powyższym zakresie zamawiający zmienił również treść ogłoszenia o zamówieniu.
Opisanie przez zamawiającego przedmiotu zamówienia w zakresie zadania nr 1 w
ten sposób, że dowód nadania będzie spełniał wymogi określone w art. 17 Prawa
pocztowego leży u podstaw przedmiotowego postępowania odwoławczego.
Ponadto Izba ustaliła, iż zamawiający w dniu 25 czerwca 2013 r. wezwał
wykonawców do przystąpienia do postępowania odwoławczego. W terminie określonym w
art. 185 ust. 2 ustawy Pzp swoje przystąpienie po stronie zamawiającego zgłosił wykonawca
Poczta Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, stając się uczestnikiem przedmiotowego
postępowania odwoławczego.
Uwzględniając dokumentację przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia stron i
uczestnika postępowania złożone w trakcie rozprawy, skład orzekający Krajowej Izby
Odwoławczej zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Pzp, jak również Izba uznała, iż odwołujący
posiada interes w złożeniu środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy
Pzp.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp poprzez opisanie
przedmiotu zamówienia w sposób, który utrudnia uczciwą konkurencję, Izba nie podzieliła
stanowiska odwołującego, uznając podniesiony zarzut za nieudowodniony.
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż odwołujący nie podniósł żadnych argumentów,
które wskazywałyby na to, że przedmiot zamówienia nie został opisany w sposób
jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń,
z uwzględnieniem wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na
sporządzenie oferty. W zakresie tym brak jest jakiegokolwiek stanowiska odwołującego
uzasadniającego naruszenie ustępu 1 art. 29 Pzp.
Analizując zasadność zarzutu naruszenia dyspozycji art. 29 ust. 2, Izba nie podzieliła
stanowiska odwołującego. W ocenie Izby opis przedmiotu zamówienia nie zawiera
elementów, które mogłyby wskazywać w praktyce na możliwość realizacji tego przedmiotu
wyłącznie przez jednego wykonawcę. Za taki element nie może być uznane żądanie, aby
potwierdzenie nadania spełniało wymogi określone w art. 17 ustawy z dnia 23 września 2012
r., Prawo pocztowe. Zgodnie z art. 17 w/w ustawy potwierdzenie nadania przesyłki
rejestrowanej lub przekazu pocztowego wydane przez placówkę pocztową operatora
wyznaczonego ma moc dokumentu urzędowego. Mając na względzie powyższe należy
wskazać, iż nie będzie sytuacją abstrakcyjną możliwość zapewnienia przez operatora
pocztowego potwierdzenia nadania przesyłki rejestrowanej spełniającego wymogi art. 17
Prawo pocztowego poprzez złożenie takiej przesyłki w placówce operatora wyznaczonego.
Skoro zamawiający nie zastrzegł jak należy realizować przedmiotową usługę, aby
potwierdzenie nadania miało moc dokumentu urzędowego to nie można wykluczyć realizacji
tej części zamówienia z wykorzystaniem operatora wyznaczonego. Zgodnie z art. 36 ust. 1
Prawa pocztowego operator pocztowy, który zawarł z nadawcą umowę o świadczenie usługi
pocztowej, może po przyjęciu przesyłki pocztowej powierzyć dalsze wykonanie usługi
innemu operatorowi pocztowemu na podstawie umowy o współpracę zawieranej w formie
pisemnej, przy czym powyższe nie narusza prawa operatora pocztowego, do powierzenia
podwykonawcy dalszego wykonania w imieniu tego operatora usługi, na podstawie umowy
zawartej w formie pisemnej. Tym samym nie sposób uznać, iż dokonany przez
zamawiającego opis przedmiotu zamówienia uniemożliwia odwołującemu skutecznie
złożenie ważnej oferty. Niezależnie od powyższego należy wskazać, iż to zamawiający i
tylko on, poprzez opis przedmiotu zamówienia, uprawniony jest do wyartykułowania swoich
uzasadnionych potrzeb, wymogów, które w najwyższym stopniu spełnią jego oczekiwania.
Oczywiście, dokonując opisu przedmiotu zamówienia, zamawiający musi bezwzględnie brać
pod uwagę zachowanie zasady uczciwej konkurencji. Odnosząc się do przedmiotowej
sprawy w ocenie Izby, opis przedmiotu zamówienia dokonany przez zmawiającego stanowi
wypadkową uzasadnionych potrzeb zamawiającego oraz konieczności zachowania zasady
uczciwej konkurencji przy opisie tych potrzeb. W ocenie Izby ingerencja przez wykonawców
w opis przedmiotu zamówienia nie może prowadzić do ograniczenia jego zakresu o
elementy, które z punktu widzenia zamawiającego są niezbędne, a wynikają z jego
obiektywnie uzasadnionych potrzeb. Zdaniem Izby, nie zawsze opisanie przedmiotu
zamówienia w taki sposób, iż nie wszyscy wykonawcy będą zdolni do jego wykonania,
stanowić będzie naruszenie zasady uczciwej konkurencji. Do takiego wniosku można było
również dojść w niniejszej sprawie, skoro wymogi zamawiającego wynikają z jego
uzasadnionych potrzeb, to zawężenie kręgu podmiotów zdolnych do realizacji zamówienia
moogłoby co najwyżej świadczyć o skomplikowanym charakterze zamówienia, do wykonania
którego zdolna będzie jakaś grupa podmiotów a nie wszyscy wykonawcy na rynku
prowadzący działalność w określonej branży, co nie utrudnia uczciwej konkurencji. Jednakże
zdaniem Izby w przedmiotowej sprawie opis przedmiotu zamówienia nie ogranicza kręgu
podmiotów mogących ubiegać się o to zamówienie przede wszystkim z uwagi na możliwość
złożenia oferty przez odwołującego. Niewątpliwe z punktu widzenia specyfiki działalności
prowadzonej przez zamawiającego koniecznym jest zapewnienie posiadania potwierdzenia
nadania z mocą dokumentu urzędowego. Należy wskazać, iż sam odwołujący przyznał, że
potwierdzenie nadania ma znaczenie choć, w jego ocenie, dla bardzo wąskiej grupy
przesyłek, dla których istotny jest moment nadania, a nie moment doręczenia. Odwołujący
nie kwestionuje takiej uzasadnionej potrzeby zamawiającego. Odwołujący nie wskazuje
również, jaka grupa przesyłek u zamawiającego będzie wymagać udowodnienia momentu
nadania, z którym związane będzie wywołanie określonych skutków prawnych i czy
zagregowanie ich z przesyłkami, dla których istotny jest wyłącznie moment doręczenia,
ogranicza uczciwą konkurencję. W ocenie Izby ochrona interesu wykonawców nie może
prowadzić do decydowania przez nich, poprzez kwestionowanie opisu przedmiotu
zamówienia, co jest zamawiającemu potrzebne, a co zbędne dla realizacji usług istotnych z
punktu widzenia interesu publicznego, jak próbuje to czynić odwołujący, kwestionując
potrzebę uzyskania potwierdzenia nadania przesyłek rejestrowanych, mającego moc
dokumentu urzędowego, gdyż jak twierdzi odwołujący w praktyce będzie to mieć znaczenie
dla bardzo wąskiej grupy przesyłek. Bezspornie w sferze działań zamawiającego leży m.in.
ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych, czuwanie nad porządkiem i kontrola
ruchu drogowego – w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym, współdziałanie
z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomoc w usuwaniu
awarii – technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń.
Realizując powyższe zadania, jak i szereg innych obowiązków, zamawiający bezspornie nie
raz będzie uczestnikiem postępowań prowadzonych w oparciu o przepisy Kodeksu
postępowania administracyjnego, Kodeksu postępowania cywilnego, Kodeksu postępowania
karnego, czy Kodeksu postępowania w sprawach wykroczeń. Nie ulega wątpliwości, iż
przytoczone regulacje wielokrotnie wiążą moment nadania przesyłki z wywołaniem
określonych skutków prawnych. Dlatego też w ocenie Izby warunek zapewnienia
potwierdzenia nadania przesyłki rejestrowanej, które spełnia wymogi określone w art. 17
Prawa pocztowego, wynika z potrzeb zamawiającego co, jak wcześniej wykazano, nie
zawęża kręgu podmiotów mogących ubiegać się o przedmiotowe zamówienie. Izba nie
podzieliła również poglądu odwołującego, że zmawiający musi skutecznie wykazać, iż
jedynie usługa o określonych przez niego cechach umożliwia mu realizację celu założonego
w ramach prowadzonego postępowania. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż zgodnie z
zasadą wyrażoną w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu
tego wywodzi skutki prawne. Choć Izba ma świadomość, iż dla naruszenia normy prawnej
wyrażonej w art. 29 ust. 2 Pzp wystarczające będzie uprawdopodobnienie utrudnienia
konkurencji, to nie zwalnia to odwołującego z obowiązku wykazania, iż prawdopodobieństwo
ograniczenia konkurencji jest realne. W ocenie Izby odwołujący nie wykazał w sposób
obiektywny, że tak skonstruowany opis przedmiotu zamówienia zaburza zasadę uczciwej
konkurencji. Izba w pełni podziela pogląd wyrażony w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z
dnia 11 lutego 2013 r. (sygn. akt KIO 185/13), gdzie stwierdzono, iż zakaz wyrażony w art.
29 ust. 2 Pzp nie oznacza nabycia przez zamawiającego produktu nieodpowiadającego jego
zobiektywizowanym potrzebom, zarówno co, do jakości, funkcjonalności czy wymaganych
parametrów technicznych, jak też realizacji określonych celów o charakterze publicznym, do
wypełnienia których zamawiający jest powołany, a jedynie nakazuje dopuścić konkurencję
między wykonawcami mogącymi spełnić postawione wymogi co do przedmiotu zamówienia
bez ograniczenia dostępu do tego konkretnego zamówienia. A zatem określenie i opisanie
przedmiotu zamówienia powinno następować stosownie do uzasadnionych, obiektywnych
potrzeb, a taką bez wątpienia będzie uzyskanie potwierdzenia nadania spełniającego
wymogi określone w art. 17 Prawa pocztowego. Izba zwraca uwagę, że zamawiający
sporządzając opis przedmiotu zamówienia winien określić swoje zobiektywizowane i
uzasadnione potrzeby w taki sposób, aby nabyć dobra, świadczenia, które z punktu widzenia
konieczności ich nabycia spełniać będą założony przez zamawiającego cel, zachowując przy
tym zasadę uczciwej konkurencji. Zdaniem Izby, zamawiający udowodnił, że jedynie tak
opisana usługa odpowiada jego potrzebom związanym z charakterem prowadzonej
działalności, i jednocześnie nie ogranicza kręgu podmiotów mogących ubiegać się o
przedmiotowe zamówienie, bowiem nie ogranicza możliwości złożenia oferty przez
odwołującego.
W zakresie zarzutu naruszenia art. 186 ust. 2 Pzp Izba również nie podzieliła
stanowiska odwołującego. Zgodnie ze wskazanym przepisem w przypadku uwzględnienia
przez zamawiającego w całości zarzutów, wykonuje on, powtarza lub unieważnia czynności
w postępowaniu zgodnie z żądaniem zawartym w odwołaniu. W odwołaniu z dnia 24 maja br.
odwołujący wnosił o nakazanie unieważnienia czynności wszczęcia postępowania w trybie
zamówienia z wolnej ręki. Bezspornie zamawiający unieważnił postępowanie na świadczenie
usług pocztowych na rzecz Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej m. st. Warszawy
prowadzone w trybie z wolnej ręki i wszczął postępowanie na tożsamy przedmiot
zamówienia w trybie konkurencyjnym. Tym samym nie sposób uznać, że zamawiający
zachował się w sposób niezgodny z żądaniem. Niezależnie od powyższego należy wskazać,
iż naruszenie przepisów Pzp związane jest z czynnościami zamawiającego bądź
zaniechaniem wykonania określonych czynności w konkretnym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego. Izba, rozpoznając odwołanie orzeka, co do niezgodności czynności
bądź zaniechań zamawiającego z przepisami materialnymi. Przepis art. 186 ust. 2 Pzp jest
przepisem
proceduralnym,
wskazującym
wyłącznie
na
sposób
zachowania
się
zamawiającego w przypadku uwzględnienia przez niego odwołania. Brak takiego
zachowania skutkować może (o ile wykonawca ponownie złoży odwołanie) jedynie tym, że
Izba rozpatrzy merytorycznie zarzuty odwołania odnoszące się do naruszenia przepisów
materialnych.
Mając na względzie powyższe należało uznać, iż zamawiający prowadzi
przedmiotowe postępowanie z poszanowaniem zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców.
Reasumując, Izba uznała przedmiotowe odwołanie za niezasadne i orzekła jak w
sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, stosownie do wyniku postępowania, oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………..……
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę InPost Sp. z o. o., 30-624 Kraków,
ul. Malborska 130, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
InPost Sp. z o. o., 30-624 Kraków, ul. Malborska 130 tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od wykonawcy InPost Sp. z o. o., 30-624 Kraków, ul. Malborska 130 na
rzecz zamawiającego Gminy Miasta Warszawa - Straż Miejska Miasta
Warszawy, 01-170 Warszawa, ul. Młynarska 43/45 kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie:
trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………
Sygn. akt: KIO 1550/13
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, Miasto Stołeczne Warszawa – Straż Miejska Miasta Warszawy
prowadzi postępowanie, którego przedmiotem jest świadczenie usług pocztowych na rzecz
Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu 14 czerwca 2013 r., pod numerem 2013/S 114-194898. W tym samym dniu
zamawiający na swojej stronie internetowej udostępnił treść specyfikacji istotnych warunków
zamówienia [dalej także, jako „SIWZ”].
W dniu 24 czerwca 2013 r., wobec treści ogłoszenia oraz postanowień SIWZ
odwołanie złożył wykonawca InPost Sp. z o. o. z siedzibą w Krakowie zarzucając
zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r., (Dz.
U. z 2010 r., nr 113, poz. 759 ze zm.) [dalej także, jako „Pzp”]:
1) art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób,
który utrudnia uczciwą konkurencję;
2) art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przeprowadzenie postępowania o udzielenie
zamówienia w sposób, który nie zapewnia zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców;
3) art. 186 ust. 2 ustawy Pzp poprzez wadliwy sposób wykonania czynności w
postępowaniu o udzielenie zamówienia po uwzględnieniu przez Zamawiającego w
całości zarzutów przedstawionych w odwołaniu w sprawie o sygnaturze KIO 1241/13.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie zamawiającemu
dokonania odpowiedniej modyfikacji postanowień SIWZ w zakresie opisanym w treści
odwołania.
W uzasadnieniu swego stanowiska odwołujący podnosił, iż zamawiający narusza
podstawowe zasady zamówień publicznych opisując przedmiot zamówienia (oczekując, że
dowód nadania będzie miał moc dokumentu urzędowego) w sposób pozwalający na złożenie
oferty tylko przez jednego wykonawcę w sytuacji, gdy cele postępowania mogą być
osiągnięte także przy zachowaniu konkurencyjności postępowania (poprzez zastosowanie
równoważnych rozwiązań, pozwalających równocześnie na osiągnięcie celów postępowania
o udzielenie zamówienia). Podkreślał, iż zamawiający nie wskazał ani jednego przepisu
prawa, z którego wynikałby obowiązek posiadania przez Straż Miejską potwierdzeń nadania
z mocą dokumentu urzędowego. Wskazywał, iż zamawiający poprzez dokonaną modyfikację
treści SIWZ przyznał, że nie istnieją przepisy nakazujące posiadanie dowodu nadania z
mocą urzędową i stwierdził, że pomimo braku takiego wymogu określonego prawem, wolą
zamawiającego jest nadawanie przesyłek z mocą dokumentu urzędowego. Wskazywał
również, iż w wyniku złożonego przez niego w dniu 24 maja 2013 r., odwołania, którego
zarzuty zostały uwzględnione w całości, zamawiający zrezygnował z udzielenia zamówienia
w trybie z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) Pzp i w dniu 14 czerwca br.
ogłosił wszczęcie przedmiotowego postępowania w trybie przetargu nieograniczonego
dokonując równocześnie takiego opisu przedmiotu zamówienia, iż ponownie jedynym
wykonawcą mogącym uzyskać przedmiotowe świadczenie jest Poczta Polska S.A. Tym
samym odwołujący podnosił, iż uwzględnienie zarzutów zawartych w odwołaniu z dnia 24
maja br. winno skutkować przeprowadzeniem postępowania dopuszczającego realną
konkurencyjność postępowania. Dalej odwołujący wskazywał, że przepisy Kodeksu
postępowania administracyjnego oraz Kodeksu postępowania cywilnego, na które powoływał
się zamawiający, wprost przewidują możliwość korzystania z usług operatorów innych niż
wyznaczony. Już tylko z tego faktu wynika, że oczekiwanie by przesyłka posiadała dowód
nadania z mocą dokumentu urzędowego (wystawiany z taką mocą wyłącznie przez Pocztę
Polską) nie jest ani konieczny, ani istotny. W związku bowiem z wejściem w życie 1 stycznia
2013 roku nowego prawa pocztowego, na skutek dostosowania przepisów o doręczeniach w
KPK, KPC czy KPA pisma można doręczać za pośrednictwem operatora pocztowego w
rozumieniu prawa pocztowego (art. 131 § 1 kpk , art. 131 § 1 kpc , art. 39 kpa). Reasumując,
zgodnie z przepisami KPC, KPK oraz KPA pisma można doręczać za pośrednictwem
każdego operatora pocztowego, a nie tylko operatora wyznaczonego. Doręczenie przez
awizo dokonane przez każdego z operatorów pocztowych uważane jest za dokonane
skutecznie i prawidłowo. Wskazane powyżej przepisy nie różnicują doręczeń dokonywanych
przez operatora wyznaczonego, jakim obecnie jest Poczta Polska z doręczeniami
dokonanymi przez innych operatorów pocztowych. Co za tym idzie pismo nadane w
placówce operatora wyznaczonego i doręczone przez niego przez awizo będzie wywierało
takie same skutki prawne, co pismo nadane i doręczone przez awizo przez operatora
pocztowego, który nie jest operatorem wyznaczonym. Odwołujący wskazywał, iż przenosząc
powyższe na grunt zamawiającego, w przypadku postępowania mandatowego
regulowanego przepisami Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w pełni
funkcjonuje powyższy mechanizm. Reasumując ustawodawca przewidział możliwość
doręczania przesyłek pocztowych, do których stosuje się przepisy KPC jak i KPA, zarówno
przez Pocztę Polska jak i innych operatorów, nie wprowadzając żadnego rozróżnienia
pomiędzy skutkami doręczeń przez jednego jak i drugiego operatora. Odnośnie uzyskania
dowodu nadania mającego moc dokumentu urzędowego odwołujący wskazywał, że w
świetle choćby art. 244 § 1 KPC czy też art. 76 § 1 KPA dowód nadania wystawiony przez
operatora wyznaczonego potwierdza wyłącznie, że w określonym dniu i określonej placówce
pocztowej, przesyłka pocztowa, o określonej masie i gabarytach została przez określoną
osobę nadana do określonego adresata, a operator wyznaczony zobowiązał się ją doręczyć,
za potwierdzeniem odbioru albo bez takiego potwierdzenia, zgodnie z zawartą umową i
pobrał za to określoną opłatę. Dodatkowo podnosił, iż zgodnie z art. 3 pkt. 23 Prawa
pocztowego przesyłką rejestrowaną jest przesyłka pocztowa przyjęta przez operatora
pocztowego za pokwitowaniem przyjęcia i doręczana przez operatora pocztowego za
pokwitowaniem odbioru dokonywanym przez adresata. Zgodnie z przepisem art. 17 Prawa
pocztowego, tylko potwierdzenie nadania przesyłki rejestrowanej lub przekazu pocztowego
wydane przez placówkę pocztową operatora wyznaczonego ma moc dokumentu
urzędowego, natomiast takiej mocy nie ma pokwitowanie odbioru. W praktyce więc
potwierdzenie nadania może mieć znaczenie tylko dla bardzo wąskiej grupy przesyłek, dla
których istotny jest moment nadania, a nie moment doręczenia np. gdy od momentu nadania
przesyłki uzależniona jest możliwość wywołania skutku określonej czynności. W ocenie
odwołującego przypadki, w których decydujące jest nadanie przesyłki rejestrowanej w
określonej dacie i potrzeba otrzymania potwierdzenia nadania, należą do rzadkości. W tych
nielicznych sytuacjach, kiedy ma to znaczenie przepisy nie różnicują dowodu nadania z
mocą dokumentu urzędowego jak i bez tej mocy. W zdecydowanej większości mamy do
czynienia z przypadkami, w których decydujący jest moment doręczenia przesyłki. Dowód
doręczenia nie ma mocy dokumentu urzędowego niezależnie od tego czy nadawca
skorzystał z usług operatora wyznaczonego, czy innego operatora pocztowego. Zatem
praktycznie we wszystkich przypadkach pism liczy się data doręczenia, a nie data wysłania i
w tym zakresie nie ma żadnych różnic pomiędzy charakterem dowodu doręczenia przesyłki
przez Pocztę Polską i innych operatorów – żaden z nich nie ma mocy dokumentu
urzędowego, a każdy dowód ma taką samą moc tj. moc dokumentu nieurzędowego.
Biorąc pod uwagę powyższe należy zwrócić uwagę, że Zamawiający, pomimo wyboru
trybu konkurencyjnego, dokonał opisu przedmiotu zamówienia w sposób umożliwiający
udzielenie zamówienia tylko jednemu wykonawcy, tj. Poczcie Polskiej S.A.
Reasumując, odwołujący stwierdził, że zamawiający narusza podstawowe zasady
zamówień publicznych opisując przedmiot zamówienia w sposób pozwalający na złożenie
oferty tylko przez jednego wykonawcę w sytuacji, gdy cele postępowania mogą być
osiągnięte także przy zachowaniu konkurencyjności postępowania (poprzez zastosowanie
równoważnych rozwiązań, pozwalających równocześnie na osiągnięcie celów postępowania
o udzielenie zamówienia).
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający, Miasto Stołeczne Warszawa – Straż Miejska Miasta Warszawy
prowadzi postępowanie, w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest
świadczenie usług pocztowych na rzecz Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu 14 czerwca 2013 r., pod numerem 2013/S 114-194898. W tym samym dniu
zamawiający na swojej stronie internetowej udostępnił treść SIWZ.
Zgodnie z postanowieniami Części II pkt 1 SIWZ przedmiotem zamówienia jest
sukcesywne świadczenie usług pocztowych na rzecz Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej
m. st. Warszawy w zakresie przyjmowania, sortowania, przemieszczania i doręczania
przesyłek pocztowych oraz ich zwrotu, w obrocie krajowym i zagranicznym w okresie od dnia
podpisania umowy do 31.12.2013 r. Zgodnie z postanowieniami pkt 3 części II SIWZ
przedmiot zamówienia został podzielony na dwa zadania. Zadaniem nr 1 objęto – „przesyłki
rejestrowane, dla których jest wymagane potwierdzenie nadania z mocą dokumentu
urzędowego zgodnie z art. 17 ustawy Prawo pocztowe z dnia 23 września 2012 r., (Dz. U. z
2012 r., poz. 1529). Przesyłki pocztowe nadawane przez zamawiającego zawierają pisma,
do których mają zastosowanie przepisy o doręczeniach określone w Kodeksie postępowania
administracyjnego oraz w Kodeksie postępowania cywilnego.
a) Wykonywanie usług pocztowych będzie polegało na przyjmowaniu i doręczaniu
przesyłek poleconych listowych w obrocie krajowym będzie się odbywało na
warunkach określonych w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 12
października 2010 r., w sprawie szczegółowych zasad i trybu doręczania pism
sądowych w postępowaniu cywilnym (Dz. U. nr 190, poz. 1277 ze zm.).
b) Zamawiający wymaga świadczenia powszechnych usług pocztowych w sposób
umożliwiający uzyskanie przez nadawcę dokumentu potwierdzającego odbiór
przesyłki rejestrowanej.
c) Wykonawca musi zapewnić możliwość utrzymania awizacji w zakresie przesyłek
zwracanych do nadawcy po wyczerpaniu możliwości ich doręczenia lub wydania
odbiorcy za pośrednictwem placówek Wykonawcy.
d) Zamawiający będzie wysyłał, korespondencję tylko i wyłącznie w imieniu Własnym. W
każdej sytuacji Zamawiający będzie Nadawcą.
e) Zamawiający nie dopuszcza wielokrotności nadań.
f) Przedmiot Zamówienia dla Zadania nr 1 będzie realizowany na zasadach
określonych w SIWZ oraz w: ustawie z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe
(Dz. U. z 29 grudnia 2012 r., poz.1529); przepisach wykonawczych wydanych na
podstawie uchylonej ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z
2008 r. Nr 189, poz. 1159 ze zm.).”
Izba ustaliła również, iż zamawiający pierwotnie prowadził postępowanie w tożsamym
przedmiocie zamówienia w trybie „z wolnej ręki” na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) Pzp.
W dniu 24 maja 2013 r., wobec wyboru trybu zamówienia z wolnej ręki w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na świadczenie usług pocztowych na
rzecz Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej odwołanie złożył wykonawca InPost Sp. z o. o.
z siedzibą w Krakowie zarzucając zamawiającemu naruszenie
- art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) Pzp poprzez przyjęcie, iż jedynym wykonawcą zdolnym do
realizacji niniejszego zamówienia jest wykonawca Poczta Polska S.A. podczas, gdy na rynku
występują również inni wykonawcy oferujący usługi objęte przedmiotem zamówienia,
- art. 7 ust. 1 Pzp poprzez prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia w sposób,
który nie zapewnia zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców,
- art. 29 ust. 2 Pzp poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób, który utrudnia
uczciwą konkurencję.
Zamawiający w dniu 3 czerwca 2013 r., w całości uwzględnił zarzuty podniesione w
odwołaniu z dnia 24 maja 2013 r.,
Czyniąc zadość uwzględnieniu w/w zarzutów zmawiający wszczął postępowanie na
świadczenie usług pocztowych na jego rzecz w trybie konkurencyjnym, tj. w trybie przetargu
nieograniczonego.
Pismem z dnia 14 lipca 2013 r., jeden z wykonawców zwrócił się do zamawiającego o
wyjaśnienie treści SIWZ „(…) dla jakich przesyłek rejestrowanych jest wymagane
potwierdzenie nadania z mocą dokumentu urzędowego? Na jakiej podstawie prawnej istnieje
wymóg posiadania takiego potwierdzenia?”
W odpowiedzi z dnia 17 czerwca br., zamawiający wyjaśnił, iż „(…) korespondencja
wysyłana przez Straż Miejską m. st. Warszawy zawarta w zadaniu 1 wymaga potwierdzenia
nadania z mocą dokumentu urzędowego. Moc dokumentu urzędowego wynika chociażby z
treści art. 244 §1 k.p.c. zgodnie, z którym dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej
formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy Państwowe w
zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo poświadczone.
Natomiast z art. 81 §1 k.c. wynika, że jeżeli ustawa uzależnia ważność albo określone skutki
czynności prawnej od urzędowego poświadczenia daty, poświadczenie takie jest skuteczne
także względem osób nie uczestniczących w dokonaniu tej czynności prawnej (data pewna),
a z § 2 wynika, że czynność prawna ma datę pewną także w wypadku w razie stwierdzenia
dokonania czynności w jakimkolwiek dokumencie urzędowym – od daty dokumentu
urzędowego. Analogicznie jak powyżej opisane skutki dokumentu urzędowego wynikają z
art. 76 §1 k.p.a. zgodnie, z którym dokumenty urzędowe sporządzone w przepisanej formie
przez powołane do tego organy państwowe w zakresie ich działalności stanowią dowód tego,
co zostało w nich urzędowo stwierdzone. Regulacje prawne w zakresie skutków nadania
pisma w placówce pocztowej przewidziane są m. in. w art. 57 § 5 pkt 2 k.p.a. (termin uważa
się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce
pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2013 r. –
Prawo pocztowe), art. 165 §2 k.p.c. (oddanie pisma procesowego w polskiej placówce
pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2013 r. –
Prawo pocztowe jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu) czy art. 198 b. ust. 2 zdanie
drugie ustawy Pzp (złożenie skargi w w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w
rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2013 r. – Prawo pocztowe, jest równoznaczne z jego
wniesieniem)”
W dniu 19 czerwca 2013 r., zamawiający odpowiadając na pytania wykonawców
dokonał zmiany postanowień SIWZ m.in. w ten sposób, iż opis – tytuł Zadania nr 1 otrzymał
brzmienie:
„Zadanie 1 – przesyłki rejestrowane, dla których potwierdzenie nadania spełnia wymogi
określone w art. 17 ustawy z dnia 23.09.2012 roku Prawo Pocztowe (Dz. U. Z 2012 roku poz.
1529).” W powyższym zakresie zamawiający zmienił również treść ogłoszenia o zamówieniu.
Opisanie przez zamawiającego przedmiotu zamówienia w zakresie zadania nr 1 w
ten sposób, że dowód nadania będzie spełniał wymogi określone w art. 17 Prawa
pocztowego leży u podstaw przedmiotowego postępowania odwoławczego.
Ponadto Izba ustaliła, iż zamawiający w dniu 25 czerwca 2013 r. wezwał
wykonawców do przystąpienia do postępowania odwoławczego. W terminie określonym w
art. 185 ust. 2 ustawy Pzp swoje przystąpienie po stronie zamawiającego zgłosił wykonawca
Poczta Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, stając się uczestnikiem przedmiotowego
postępowania odwoławczego.
Uwzględniając dokumentację przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia stron i
uczestnika postępowania złożone w trakcie rozprawy, skład orzekający Krajowej Izby
Odwoławczej zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Pzp, jak również Izba uznała, iż odwołujący
posiada interes w złożeniu środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy
Pzp.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp poprzez opisanie
przedmiotu zamówienia w sposób, który utrudnia uczciwą konkurencję, Izba nie podzieliła
stanowiska odwołującego, uznając podniesiony zarzut za nieudowodniony.
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż odwołujący nie podniósł żadnych argumentów,
które wskazywałyby na to, że przedmiot zamówienia nie został opisany w sposób
jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń,
z uwzględnieniem wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na
sporządzenie oferty. W zakresie tym brak jest jakiegokolwiek stanowiska odwołującego
uzasadniającego naruszenie ustępu 1 art. 29 Pzp.
Analizując zasadność zarzutu naruszenia dyspozycji art. 29 ust. 2, Izba nie podzieliła
stanowiska odwołującego. W ocenie Izby opis przedmiotu zamówienia nie zawiera
elementów, które mogłyby wskazywać w praktyce na możliwość realizacji tego przedmiotu
wyłącznie przez jednego wykonawcę. Za taki element nie może być uznane żądanie, aby
potwierdzenie nadania spełniało wymogi określone w art. 17 ustawy z dnia 23 września 2012
r., Prawo pocztowe. Zgodnie z art. 17 w/w ustawy potwierdzenie nadania przesyłki
rejestrowanej lub przekazu pocztowego wydane przez placówkę pocztową operatora
wyznaczonego ma moc dokumentu urzędowego. Mając na względzie powyższe należy
wskazać, iż nie będzie sytuacją abstrakcyjną możliwość zapewnienia przez operatora
pocztowego potwierdzenia nadania przesyłki rejestrowanej spełniającego wymogi art. 17
Prawo pocztowego poprzez złożenie takiej przesyłki w placówce operatora wyznaczonego.
Skoro zamawiający nie zastrzegł jak należy realizować przedmiotową usługę, aby
potwierdzenie nadania miało moc dokumentu urzędowego to nie można wykluczyć realizacji
tej części zamówienia z wykorzystaniem operatora wyznaczonego. Zgodnie z art. 36 ust. 1
Prawa pocztowego operator pocztowy, który zawarł z nadawcą umowę o świadczenie usługi
pocztowej, może po przyjęciu przesyłki pocztowej powierzyć dalsze wykonanie usługi
innemu operatorowi pocztowemu na podstawie umowy o współpracę zawieranej w formie
pisemnej, przy czym powyższe nie narusza prawa operatora pocztowego, do powierzenia
podwykonawcy dalszego wykonania w imieniu tego operatora usługi, na podstawie umowy
zawartej w formie pisemnej. Tym samym nie sposób uznać, iż dokonany przez
zamawiającego opis przedmiotu zamówienia uniemożliwia odwołującemu skutecznie
złożenie ważnej oferty. Niezależnie od powyższego należy wskazać, iż to zamawiający i
tylko on, poprzez opis przedmiotu zamówienia, uprawniony jest do wyartykułowania swoich
uzasadnionych potrzeb, wymogów, które w najwyższym stopniu spełnią jego oczekiwania.
Oczywiście, dokonując opisu przedmiotu zamówienia, zamawiający musi bezwzględnie brać
pod uwagę zachowanie zasady uczciwej konkurencji. Odnosząc się do przedmiotowej
sprawy w ocenie Izby, opis przedmiotu zamówienia dokonany przez zmawiającego stanowi
wypadkową uzasadnionych potrzeb zamawiającego oraz konieczności zachowania zasady
uczciwej konkurencji przy opisie tych potrzeb. W ocenie Izby ingerencja przez wykonawców
w opis przedmiotu zamówienia nie może prowadzić do ograniczenia jego zakresu o
elementy, które z punktu widzenia zamawiającego są niezbędne, a wynikają z jego
obiektywnie uzasadnionych potrzeb. Zdaniem Izby, nie zawsze opisanie przedmiotu
zamówienia w taki sposób, iż nie wszyscy wykonawcy będą zdolni do jego wykonania,
stanowić będzie naruszenie zasady uczciwej konkurencji. Do takiego wniosku można było
również dojść w niniejszej sprawie, skoro wymogi zamawiającego wynikają z jego
uzasadnionych potrzeb, to zawężenie kręgu podmiotów zdolnych do realizacji zamówienia
moogłoby co najwyżej świadczyć o skomplikowanym charakterze zamówienia, do wykonania
którego zdolna będzie jakaś grupa podmiotów a nie wszyscy wykonawcy na rynku
prowadzący działalność w określonej branży, co nie utrudnia uczciwej konkurencji. Jednakże
zdaniem Izby w przedmiotowej sprawie opis przedmiotu zamówienia nie ogranicza kręgu
podmiotów mogących ubiegać się o to zamówienie przede wszystkim z uwagi na możliwość
złożenia oferty przez odwołującego. Niewątpliwe z punktu widzenia specyfiki działalności
prowadzonej przez zamawiającego koniecznym jest zapewnienie posiadania potwierdzenia
nadania z mocą dokumentu urzędowego. Należy wskazać, iż sam odwołujący przyznał, że
potwierdzenie nadania ma znaczenie choć, w jego ocenie, dla bardzo wąskiej grupy
przesyłek, dla których istotny jest moment nadania, a nie moment doręczenia. Odwołujący
nie kwestionuje takiej uzasadnionej potrzeby zamawiającego. Odwołujący nie wskazuje
również, jaka grupa przesyłek u zamawiającego będzie wymagać udowodnienia momentu
nadania, z którym związane będzie wywołanie określonych skutków prawnych i czy
zagregowanie ich z przesyłkami, dla których istotny jest wyłącznie moment doręczenia,
ogranicza uczciwą konkurencję. W ocenie Izby ochrona interesu wykonawców nie może
prowadzić do decydowania przez nich, poprzez kwestionowanie opisu przedmiotu
zamówienia, co jest zamawiającemu potrzebne, a co zbędne dla realizacji usług istotnych z
punktu widzenia interesu publicznego, jak próbuje to czynić odwołujący, kwestionując
potrzebę uzyskania potwierdzenia nadania przesyłek rejestrowanych, mającego moc
dokumentu urzędowego, gdyż jak twierdzi odwołujący w praktyce będzie to mieć znaczenie
dla bardzo wąskiej grupy przesyłek. Bezspornie w sferze działań zamawiającego leży m.in.
ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych, czuwanie nad porządkiem i kontrola
ruchu drogowego – w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym, współdziałanie
z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomoc w usuwaniu
awarii – technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń.
Realizując powyższe zadania, jak i szereg innych obowiązków, zamawiający bezspornie nie
raz będzie uczestnikiem postępowań prowadzonych w oparciu o przepisy Kodeksu
postępowania administracyjnego, Kodeksu postępowania cywilnego, Kodeksu postępowania
karnego, czy Kodeksu postępowania w sprawach wykroczeń. Nie ulega wątpliwości, iż
przytoczone regulacje wielokrotnie wiążą moment nadania przesyłki z wywołaniem
określonych skutków prawnych. Dlatego też w ocenie Izby warunek zapewnienia
potwierdzenia nadania przesyłki rejestrowanej, które spełnia wymogi określone w art. 17
Prawa pocztowego, wynika z potrzeb zamawiającego co, jak wcześniej wykazano, nie
zawęża kręgu podmiotów mogących ubiegać się o przedmiotowe zamówienie. Izba nie
podzieliła również poglądu odwołującego, że zmawiający musi skutecznie wykazać, iż
jedynie usługa o określonych przez niego cechach umożliwia mu realizację celu założonego
w ramach prowadzonego postępowania. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż zgodnie z
zasadą wyrażoną w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu
tego wywodzi skutki prawne. Choć Izba ma świadomość, iż dla naruszenia normy prawnej
wyrażonej w art. 29 ust. 2 Pzp wystarczające będzie uprawdopodobnienie utrudnienia
konkurencji, to nie zwalnia to odwołującego z obowiązku wykazania, iż prawdopodobieństwo
ograniczenia konkurencji jest realne. W ocenie Izby odwołujący nie wykazał w sposób
obiektywny, że tak skonstruowany opis przedmiotu zamówienia zaburza zasadę uczciwej
konkurencji. Izba w pełni podziela pogląd wyrażony w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z
dnia 11 lutego 2013 r. (sygn. akt KIO 185/13), gdzie stwierdzono, iż zakaz wyrażony w art.
29 ust. 2 Pzp nie oznacza nabycia przez zamawiającego produktu nieodpowiadającego jego
zobiektywizowanym potrzebom, zarówno co, do jakości, funkcjonalności czy wymaganych
parametrów technicznych, jak też realizacji określonych celów o charakterze publicznym, do
wypełnienia których zamawiający jest powołany, a jedynie nakazuje dopuścić konkurencję
między wykonawcami mogącymi spełnić postawione wymogi co do przedmiotu zamówienia
bez ograniczenia dostępu do tego konkretnego zamówienia. A zatem określenie i opisanie
przedmiotu zamówienia powinno następować stosownie do uzasadnionych, obiektywnych
potrzeb, a taką bez wątpienia będzie uzyskanie potwierdzenia nadania spełniającego
wymogi określone w art. 17 Prawa pocztowego. Izba zwraca uwagę, że zamawiający
sporządzając opis przedmiotu zamówienia winien określić swoje zobiektywizowane i
uzasadnione potrzeby w taki sposób, aby nabyć dobra, świadczenia, które z punktu widzenia
konieczności ich nabycia spełniać będą założony przez zamawiającego cel, zachowując przy
tym zasadę uczciwej konkurencji. Zdaniem Izby, zamawiający udowodnił, że jedynie tak
opisana usługa odpowiada jego potrzebom związanym z charakterem prowadzonej
działalności, i jednocześnie nie ogranicza kręgu podmiotów mogących ubiegać się o
przedmiotowe zamówienie, bowiem nie ogranicza możliwości złożenia oferty przez
odwołującego.
W zakresie zarzutu naruszenia art. 186 ust. 2 Pzp Izba również nie podzieliła
stanowiska odwołującego. Zgodnie ze wskazanym przepisem w przypadku uwzględnienia
przez zamawiającego w całości zarzutów, wykonuje on, powtarza lub unieważnia czynności
w postępowaniu zgodnie z żądaniem zawartym w odwołaniu. W odwołaniu z dnia 24 maja br.
odwołujący wnosił o nakazanie unieważnienia czynności wszczęcia postępowania w trybie
zamówienia z wolnej ręki. Bezspornie zamawiający unieważnił postępowanie na świadczenie
usług pocztowych na rzecz Komendy i Oddziałów Straży Miejskiej m. st. Warszawy
prowadzone w trybie z wolnej ręki i wszczął postępowanie na tożsamy przedmiot
zamówienia w trybie konkurencyjnym. Tym samym nie sposób uznać, że zamawiający
zachował się w sposób niezgodny z żądaniem. Niezależnie od powyższego należy wskazać,
iż naruszenie przepisów Pzp związane jest z czynnościami zamawiającego bądź
zaniechaniem wykonania określonych czynności w konkretnym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego. Izba, rozpoznając odwołanie orzeka, co do niezgodności czynności
bądź zaniechań zamawiającego z przepisami materialnymi. Przepis art. 186 ust. 2 Pzp jest
przepisem
proceduralnym,
wskazującym
wyłącznie
na
sposób
zachowania
się
zamawiającego w przypadku uwzględnienia przez niego odwołania. Brak takiego
zachowania skutkować może (o ile wykonawca ponownie złoży odwołanie) jedynie tym, że
Izba rozpatrzy merytorycznie zarzuty odwołania odnoszące się do naruszenia przepisów
materialnych.
Mając na względzie powyższe należało uznać, iż zamawiający prowadzi
przedmiotowe postępowanie z poszanowaniem zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców.
Reasumując, Izba uznała przedmiotowe odwołanie za niezasadne i orzekła jak w
sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, stosownie do wyniku postępowania, oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………..……
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
