rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2012-09-06
rok: 2012
data dokumentu: 2012-09-06
rok: 2012
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 1807
KIO 1807
KIO 1807/12
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Agnieszka Bartczak - śuraw, Renata Tubisz, Ryszard Tetzlaff Protokolant: Agata Dziuban
Przewodniczący: Agnieszka Bartczak - śuraw, Renata Tubisz, Ryszard Tetzlaff Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 września 2012 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 sierpnia 2012 r. przez odwołującego: EXATEL S.A.
ul. Perkuna 47;04-164 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego:
Centrum Przetwarzania Danych Ministerstwa Finansów ul. Samorządowa 1; 26-601 Radom
przy udziale przystępującego: GTS Poland sp. z o.o. ul. Marynarska 15; 02-674 Warszawa
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 sierpnia 2012 r. przez odwołującego: EXATEL S.A.
ul. Perkuna 47;04-164 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego:
Centrum Przetwarzania Danych Ministerstwa Finansów ul. Samorządowa 1; 26-601 Radom
przy udziale przystępującego: GTS Poland sp. z o.o. ul. Marynarska 15; 02-674 Warszawa
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego
orzeka:
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża EXATEL S.A. ul. Perkuna 47;04-164 Warszawa i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych i zero groszy) uiszczoną przez EXATEL S.A. ul.
Perkuna 47;04-164 Warszawa tytułem wpisu od odwołania,
Sygn.akt KIO 1807
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Radomiu.
Przewodniczący: ……………
……………*
……………*
Sygn.akt KIO 1807
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego objęte przedmiotowym postępowaniem
odwoławczym prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego i dotyczy zamówienia
pn.: „Świadczenie usług transmisji danych w sieci rozległej WAN resortu finansów oraz usługi
dostępu do sieci Internet” (nr referencyjny: PN/13/12/VBC).
Zostało wszczęte przez Centrum Przetwarzania Danych Ministerstwa Finansów,
ul. Samorządowa 1; 26-601 Radom zwane dalej: „Zamawiającym”, ogłoszeniem w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod poz. 2012/S 114-189117 z dn.16.06.2012 r.
Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia zwana dalej: „SIWZ” została opublikowana na
stronie internetowej Zamawiającego dn.19.06.2012 roku.
Na zapisy ogłoszenia o zamówieniu i SIWZ w dniach 26 i 28 czerwca 2012r. zostały
wniesione odwołania przez Telekomunikacja Polska S.A., ul. Twarda 18; 00-105 Warszawa
oznaczone Sygn. akt: KIO 1337/12, Netia S.A., ul. Poleczki 13, 02-822 Warszawa
oznaczone Sygn. akt: KIO 1349/12 i EXATEL S.A., ul. Perkuna 47, 04-164 Warszawa
oznaczone Sygn. akt: KIO1353/12, które zarządzeniem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
zostały skierowane do łącznego rozpoznania.
W wyniku rozpoznania odwołań wyrokiem z dnia 16 lipca 2012r. Krajowa Izba Odwoławcza
uwzględniła wniesione odwołania i nakazała zmianę postanowień Ogłoszenia o zamówieniu
oraz SIWZ w sposób wskazany w uzasadnieniu, z uwzględnieniem okoliczności i
wynikających z nich konsekwencji w nim wskazanych.
W dniu 14 sierpnia 2012r. zamawiający wykonując Wyrok KIO z dnia 16 lipca 20112r.
dokonał modyfikacji SIWZ dokonując jego ogłoszenia na stronie internetowej. Sprostowane
ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 18 sierpnia 2012r.w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod poz. 2012/S 158-262997.
W dniu 24 sierpnia 2012r. dwóch wykonawców złożyło odwołania od wykonania Wyroku z
dnia 16 lipca 2012r. to jest odwołujący (Sygn. akt KIO 1807/12) oraz GTS Poland Sp. z o.o.,
02 – 674 Warszawa, ul. Marynarska 15 (Sygn. akt KIO 1810/12).
Zarządzeniem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołania zostały skierowane do
łącznego rozpoznania
.
Sygn.akt KIO 1807
Do postępowań odwoławczych zarówno w sprawie o Sygn. akt KIO 1807/12 jak i o Sygn. akt
KIO 1810/12 zgłosiła się po stronie odwołujących spółka Netia S.A., 02 – 822 Warszawa, ul.
Poleczki 13.
Przy czym na posiedzeniu z udziałem stron drugi odwołujący to jest GTS Poland Sp. z o.o.
wycofał odwołanie. W związku z powyższym niniejsza sprawa została umorzona.
Natomiast GTS Poland Sp. z o.o. pozostał przystępującym w postępowaniu odwoławczym
Sygn. akt KIO 1807/12 po stronie odwołującego EXATEL S.A.
EXATEL wniósł odwołanie wobec następujących czynności zamawiajacego:1. wykonania
wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 lipca 2012 r. w zakresie: prawa opcji, sposobu
obliczenia ceny oferty i związanego z nim kryterium oceny ofert oraz wprowadzenia opłat
instalacyjnych z tytułu zestawienia i uruchomienia pojedynczej lokalizacji; 2.postanowień
sprostowania ogłoszenia o zamówieniu oraz modyfikacji Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia w zakresie wskazanym w treści odwołania; 3.ustalenia terminu składania ofert
nie zapewniającego wykonawcom wystarczającego czasu na prawidłowe przygotowanie i
skalkulowanie oferty na skutek dokonanych modyfikacji SIWZ.
Odwołujący składając odwołanie wniósł o nakazanie zamawiającemu zmodyfikowania SIWZ
poprzez zmianę niektórych postanowień w sposób wskazany w treści odwołania.
Odwołujący zarzucił naruszenie: art. 7 ust. 1, art. 29 ust. 1 i ust. 2, art. 91 ust. 2 ustawy z
dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze
zm.) zwanej dalej „ustawą Pzp” poprzez:
1. pozorne wykonanie wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 lipca 2012 r., tj.
w sposób nieusuwający nieprawidłowości w zakresie:
a) opisania w sposób niewyczerpujący i niejednoznaczny przedmiotu
zamówienia, w tym zakresu prawa opcji, w zakresie niezbędnym dla
umożliwienia jego wyceny;
b) sposobu obliczenia ceny oferty, tj. nie uwzględnienia w cenie oferty opłat
z tytułu przeniesienia lokalizacji, jak również metodologii obliczenia ceny,
która nie pozwoli na wyłonienie wykonawcy oferującego najniższą cenę
za przedmiot zamówienia;
c) ustalenia górnej granicy opłat instalacyjnych;
d) ograniczenia naliczenia kar umownych w przypadku zbiegu kar bez
modyfikacji postanowień dotyczących obowiązku ich zapłaty przez
Sygn.akt KIO 1807
Wykonawcę;
e) niejednolitego opisania warunków likwidacji poszczególnych lokalizacji w
dokumentach składających się na SIWZ;
2. wyznaczenia terminu składania ofert niepozwalającego Wykonawcom na
rzetelne przygotowanie i skalkulowanie ofert.
Odwołujący przedstawił szczegółową argumentację odwołania przywołaną poniżej w
uzasadnieniu ( w części Izba ustaliła i zważyła) w opisie poszczególnych zarzutów
odwołania.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie pismo z dnia 4 września 2012r. przedłożone na
posiedzeniu z udziałem stron w dniu 5 września 2012r. wniósł o odrzucenie odwołania
ewentualnie o jego oddalenie nie zgadzając się ze stanowiskiem odwołującego, że
wykonanie wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. ma charakter pozorny przedstawiając
szczegółową argumentację przywołaną poniżej w uzasadnieniu( w części Izba ustaliła i
zważyła) w opisie poszczególnych zarzutów odwołania.
Zamawiający w piśmie z dnia 4 września 2012r. w szczególności podniósł następujące
uwagi co do sposobu wykonania Wyroku z dnia 16 lipca 2012r.
„Należy zauważyć, że w uzasadnieniu przedmiotowego wyroku zawarte są zarówno nakazy
Izby o charakterze konkretnym, w postaci precyzyjnie sformułowanych postanowień treści
SIWZ lub wzoru umowy, które muszą być przez Zamawiającego wprowadzone w brzmieniu
nakazanym przez Izbę, jak i nakazy i wytyczne Izby o charakterze ogólnym, dyrektywalnym,
a tym samym umożliwiającym pewną wariantowość w zakresie ich realizacji przez
Zamawiającego. O ile wprowadzenie do SIWZ zmian wynikających z nakazów o charakterze
konkretnym nie nastręczało Zamawiającemu trudności, o tyle wprowadzenie do SIWZ zmian
wynikających z nakazów o charakterze dyrektywalnym wymagało od Zamawiającego
wypracowania spójnej koncepcji ich wprowadzenia z uwzględnieniem kierunku
postulowanych przez Izbę zmian SIWZ oraz celu tych zmian w kontekście eliminacji
wykazanych przez Izbę naruszeń przepisów Ustawy przy jednoczesnym zachowaniu
możliwości realizacji rzeczywistych potrzeb Zamawiającego w zakresie przedmiotu
zamówienia i sposobu jego realizacji.
Zamawiający włożył dużo wysiłku w celu prawidłowego wykonania wyroku Izby i
zaproponował spójną koncepcję implementacji wytycznych Izby w zakresie doprecyzowania
opisu przedmiotu zamówienia, w tym prawa opcji oraz zaproponowanie sposobu obliczenia
ceny w sposób gwarantujący porównywalność ofert z uwzględnieniem okoliczności, że
jedynym kryterium oceny ofert winna pozostać cena oferty w podstawowym zakresie. Ocena
Sygn.akt KIO 1807
czynności Zamawiającego w zakresie zgodności modyfikacji SIWZ oraz ogłoszenia o
zamówieniu z treścią wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012 r. powinna mieć charakter systemowy,
uwzględniający stopień realizacji wytycznych Izby, a także uwzględniać cel postępowania i
uzasadnione potrzeby Zamawiającego, nie zaś jak chce tego Odwołujący EXATEL charakter
kazuistyczny, oparty na wyrwanych z szerszego kontekstu fragmentach SIWZ.
Zaproponowany przez Zamawiającego sposób wykonania wyroku Izby, pomimo, że nie jest
zgodny z oczekiwaniami i wyobrażeniami Odwołującego EXATEL, jest zgodny z treścią
wyroku KIO oraz eliminuje naruszenia przepisów Ustawy w sposób wskazany w
uzasadnieniu wyroku.”
W przeciwieństwie do postępowania cywilnego, gdzie wyraźnie rozdziela się wyrok i jego
uzasadnienie, a egzekucji podlegają jedynie czynności opisane w sentencji wyroku, w
postępowaniu odwoławczym (tak jak w postępowaniu przed Zespołem Arbitrów), częścią
wyroku Krajowej Izby Odwoławczej - obok sentencji - jest również jego uzasadnienie. W
uzasadnieniu bowiem arbitrzy formułują wytyczne pod adresem Zamawiającego, którymi
powinien on się kierować wykonując wyrok. Wytyczne te są dla Zamawiającego wiążące.
(patrz wyrok sygn. akt UZP/ZO/0-570/07 z dnia 18 maja 2007). Taka konstrukcja wyroków
KIO ma swoje uzasadnienie praktyczne, jednak na płaszczyźnie postępowania o udzielenie
zamówienia wykonanie przez Zamawiającego wyroku KIO generuje niekiedy trudności
interpretacyjne.
Należy zauważyć, że w uzasadnieniu przedmiotowego wyroku zawarte są zarówno nakazy
Izby o charakterze konkretnym, w postaci precyzyjnie sformułowanych postanowień treści
SIWZ lub wzoru umowy, które muszą być przez Zamawiającego wprowadzone w brzmieniu
nakazanym przez Izbę, jak i nakazy i wytyczne Izby o charakterze ogólnym, dyrektywalnym,
a tym samym umożliwiającym pewną wariantowość w zakresie ich realizacji przez
Zamawiającego. O ile wprowadzenie do SIWZ zmian wynikających z nakazów o charakterze
konkretnym nie nastręczało Zamawiającemu trudności, o tyle wprowadzenie do SIWZ zmian
wynikających z nakazów o charakterze dyrektywalnym wymagało od Zamawiającego
wypracowania spójnej koncepcji ich wprowadzenia z uwzględnieniem kierunku
postulowanych przez Izbę zmian SIWZ oraz celu tych zmian w kontekście eliminacji
wykazanych przez Izbę naruszeń przepisów Ustawy przy jednoczesnym zachowaniu
możliwości realizacji rzeczywistych potrzeb Zamawiającego w zakresie przedmiotu
zamówienia i sposobu jego realizacji.
Zamawiający włożył dużo wysiłku w celu prawidłowego wykonania wyroku Izby i
zaproponował spójną koncepcję implementacji wytycznych Izby w zakresie doprecyzowania
opisu przedmiotu zamówienia, w tym prawa opcji oraz zaproponowanie sposobu obliczenia
ceny w sposób gwarantujący porównywalność ofert z uwzględnieniem okoliczności, że
Sygn.akt KIO 1807
jedynym kryterium oceny ofert winna pozostać cena oferty w podstawowym zakresie. Ocena
czynności Zamawiającego w zakresie zgodności modyfikacji SIWZ oraz ogłoszenia o
zamówieniu z treścią wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012 r. powinna mieć charakter systemowy,
uwzględniający stopień realizacji wytycznych Izby, a także uwzględniać cel postępowania i
uzasadnione potrzeby Zamawiającego, nie zaś jak chce tego Odwołujący EXATEL charakter
kazuistyczny, oparty na wyrwanych z szerszego kontekstu fragmentach SIWZ.
Zaproponowany przez Zamawiającego sposób wykonania wyroku Izby, pomimo, że nie jest
zgodny z oczekiwaniami i wyobrażeniami Odwołującego EXATEL, jest zgodny z treścią
wyroku KIO oraz eliminuje naruszenia przepisów Ustawy w sposób wskazany w
uzasadnieniu wyroku.”
Skład orzekający Izby ustalił i zważył co następuje.
Izba na posiedzeniu z udziałem stron uwzględniła wniosek w sprawie o Sygn. akt KIO
1807/12 o nie dopuszczenie spółki Netii do postępowania.
Po rozpoznaniu Izba postanowiła nie dopuścić wykonawcy Netia do udziału w postępowaniu
z uwagi na przekroczenie terminu 3 dniowego wynikającego z art. 185 ust. 2 w związku z
185 ust. 1 ustawy Pzp., ponieważ ogłoszenie o złożeniu odwołania na stronie internetowej
zamawiającego zostało opublikowane w dniu 24.08.2012 r., a wniosek o przystąpieniu do
KIO zostało złożone w dniu 30.08.2012 r. tj z przekroczeniem 3 dniowego terminu. Izba
powyższe ustaliła na podstawie okoliczności, że w ogłoszeniu o zamówieniu podano stronę
internetową zamawiającego
www.cpd.mf.gov.pl
. jako adres do kontaktów. W związku z tym
dowód decydujący w sprawie stanowi wydruk ze strony internetowej zamawiającego
www.cpd.mf.gov.pl
. z dnia 24.08.2012 r. na którym zamieszczona jest informacja o
wniesieniu odwołania oraz odwołanie. Reasumując zamawiający skutecznie poinformował o
wniesieniu odwołania Exatel i zamieścił odwołanie na stronie internetowej wskazanej do
kontaktów w ogłoszeniu o zamówieniu w dniu 24.08.2012roku.
Izba na posiedzeniu z udziałem stron nie uwzględniła wniosków zamawiającego o
odrzucenie odwołania na podstawie art. 189 ust.2 pkt 2 i 5 ustawy Pzp.
Sygn.akt KIO 1807
Izba postanowiła oddalić wniosek o odrzucenie odwołania EXATEL.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy
Pzp. z uwagi na to, że przedłożone pełnomocnictwo spełnia wymogi pełnomocnictwa
rodzajowego bowiem upoważnia do składania odwołań w imieniu Exatel w postępowaniu
odwoławczym. Na podstawie przedłożonego pełnomocnictwa Izba nie ma podstaw
wywiedzenia, że stanowi ono kopię. Poza tym w aktach o Sygn. akt KIO 1353/12
dostępnych na posiedzeniu Izby znajduje się pełnomocnictwo spełniające wymogi według
oczekiwań zamawiającego to jest z podaniem nazwy zamawiającego, nazwy postępowania i
numeru referencyjnego.
Co do pkt 5 również Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania bowiem z
modyfikacji wynika, że znaczny zakres świadczeń w pierwotnej wersji opcji został
przesunięty do przedmiotu podstawowego. Poza tym w wyroku zawarto również oprócz
nakazów o charakterze konkretnym również dyrektywy ogólne co do zmian specyfikacji.
Ustawa Pzp nie zna częściowego odrzucenia odwołania zaś odwołanie EXATEL dotyczy nie
tylko zmian SIWZ konkretnie (literalnie) określonych w wyroku ale również modyfikacji SIWZ
na podstawie ogólnych wytycznych Izby zamieszczonych w uzasadnieniu Wyroku. Powyższe
wynika w szczególności z sentencji wyroku zgodnie z którym Izba nakazała zmianę
postanowień ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ w sposób wskazany w uzasadnieniu z
uwzględnieniem okoliczności i wynikających z nich konsekwencji w sposób w nich wskazany.
Izba przyznaje odwołującemu interes do wniesienia odwołania w rozumieniu art.179 ust.1
ustawy Pzp, ponieważ w przypadku wykazania naruszenia przez zamawiającego przepisów
ustawy, może odwołujący ponieść szkodę nie uzyskując zamówienia ze względu na
niezgodność z prawem postanowień SIWZ.
Odwołujący przywołując wyrok KIO z dnia 16 lipca 2012 r. wskazał, że KIO nakazała
Zamawiającemu dokonanie zmian ogłoszenia o zamówieniu oraz postanowień SIWZ w
zakresie: prawa opcji, kryteriów oceny ofert, zasad naliczania kar umownych, wprowadzenia
opłat instalacyjnych. Natomiast w jego ocenie zamawiający wykonując Wyrok KIO, dokonał
modyfikacji postanowień w SIWZ pozornie, dopuszczając się naruszeń przepisów ustawy
Pzp w zakresie art. 7 ust.1, art.29 ust.1 i ust.2, art.91 ust.2 formułując poniżej przedstawione
zarzuty.
Sygn.akt KIO 1807
Zarzut Nr 1 dotyczący opisania w sposób niewyczerpujący i niejednoznaczny przedmiotu
zamówienia, w tym zakresu prawa opcji, w zakresie niezbędnym dla umożliwienia jego
wyceny (zarzut nr I a odwołania).
Izba ustaliła.
Zarzut ten Izba rozpatrywała w niniejszym postępowaniu odwoławczym mając na uwadze
wytyczne zawarte w przywoływanym powyżej wyroku w sprawach skierowanych do
łącznego rozpoznania oznaczonych Sygn. akt: KIO 1337/12,1349/12 i 1353/12. Izba
oceniając kształt aktualnej treści SIWZ to jest jego zgodności z przepisami ustawy Pzp, po
modyfikacji SIWZ ogłoszonej przez zamawiającego w dniu 14 sierpnia 2012r., w
szczególności wzięła pod uwagę następujące wytyczne zawarte w treści uzasadnienia
powyżej wymienionego Wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012r.
WYROK
KIO 1349/12 odwołanie Netia zarzut nr II i nr VIII zarzut prawa opcji i zamówień
uzupełniających. Odnośnie zarzut II – dotyczącego § 3 projektu umowy - prawo opcji,
Zamawiający oddalił niniejszy zarzut w ramach odpowiedzi na odwołanie (pismo z dnia
06.07.2012 r.) /str. 27/. Niniejsze stanowisko podtrzymał na rozprawie wskazując na
uwarunkowania towarzyszące niniejszemu postępowania i konieczność zagwarantowania
Ministerstwu Finansów niezbędnej obsługi wraz z wejściem systemów E-Podatki oraz E-Cło.
Podnosił także, że nie można zastosować zamówień uzupełniających z uwagi na
przekroczenie obwarowania wynikającego z przepisów regulujących możliwość skorzystania
z tego rodzaju zamówień. Nadto, wykluczył ewentualne przeprowadzenie dodatkowego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie konkurencyjnym wobec wejścia
wskazywanych systemów E-Podatki oraz E-Cło. Powyższym tłumaczył także zastosowanie
prawa opcji w kształcie wynikającym z postanowień SIWZ (także Rozdz. I pkt 4 ppkt 4.1 do
4.7).
Izba uwzględniła zarzut, biorąc pod uwagę całość sprawy, tzn. stan rzeczy ustalony w toku
postępowania, decyzją całego składu orzekającego nakazując usuniecie prawa opcji w
obecnej postaci, tj. § 3 projektu umowy, a w konsekwencji także pkt 4 ppkt 4.1 do 4.7
z Rozdz. I SIWZ i wprowadzenie do postanowień SIWZ, ale także ogłoszenia o zamówieniu
możliwości udzielania zamówień uzupełniających. Izba wskazuje, że docenia poziom pracy
włożony przez Zamawiającego w określenie zakresu prawa opcji, jednakże nie może nawet
uwzględniając aktualne i przyszłe potrzeby Zamawiającego zachować postanowienia SIWZ
Sygn.akt KIO 1807
w ich aktualnym kształcie. Należy podkreślić, że w toku rozprawy Zamawiający oświadczył,
że zrezygnował z zamówień uzupełniających na rzecz prawa opcji, wobec wyliczeń, z
których wynikało, że wartość ewentualnych zamówień uzupełniających przekroczy 50 %
wartości zamówienia. Izba uznała, ze mimo braku wyraźnego ograniczenia takiego jak w
zamówieniach uzupełniających, nie było celem Ustawodawcy stworzenie podstawy prawnej
do zaistnienia sytuacji w ramach której zamówienie podstawowe „obligatoryjne” będzie
wobec zamówienia objętego prawem opcji miało charakter mniejszościowy. Powyższe
potwierdza stanowisko wyrażone w Informatorze UZP nr 4 z 2011 r., czy też publikacji
PARPu oraz UZP z 2011 r.: „Przygotowanie postępowania o udzielnie zamówienia
publicznego”, wyd. I, Rozdz. 3, str. 31-33 /Pr. Opcji/ z którego wynika, że prawo opcji
umożliwia Zamawiającemu wkalkulowanie w przygotowanym opisie przedmiotu zamówienia
pewnego marginesu realizacji tegoż zamówienia (str.32). W przedmiotowym stanie
faktycznym de facto prawo opcji jest zamówieniem podstawowym, a zamówienie
podstawowe niewielką opcją w skali całego zamówienia. Izba uznała, że obecny stan rzeczy
można zakwalifikować jako działanie stanowiące obejście przepisów Pzp. Nadto, należy
wskazać, że zarówno zakres objęty prawem opcji, jak i okoliczności, w jakich dojść może do
skorzystania z prawa opcji, powinny być opisane zgodnie z zasadami stosowanymi przy
opisie przedmiotu zamówienia, tzn. w sposób jednoznaczny, wyczerpujący oraz
umożliwiający Wykonawcy złożenie oferty. Izba pragnie zauważyć, ze brak określenia w § 3
minimalnej liczby miejsc, w której nastąpi zmiana, tzn. zwiększenie przepustowości stanowi
istotny element stanowiący czynnik, w wyniku którego całe ryzyko gospodarcze kontraktu z
tym związane zostaje przerzucone na Wykonawcę. W efekcie rzetelny Wykonawca będzie
musiał od samego początku zapewnić optymalną przepustowość bez względu na rodzaj
zastosowanej technologii. W innym wypadku poniesie podwójne koszty na początku, jak i po
zmianie przepustowości na większą. Dodatkowo, Izba zauważa, ze prawo opcji nie może być
rozwiązaniem pozwalającym na
dowolne, oparte na niejasnych podstawach
rozszerzenie
pierwotnie określonego przedmiotu umowy.
Izba uznała, że w obecnym kształcie prawo opcji swoim zakresem, tj. skala względem
zamówienia podstawowego przekracza poziom, który biorąc pod uwagę sposób opisania § 3
projektu umowy umożliwia skalkulowanie ceny ofertowej (z tej przyczyny także nakaz
usunięcia wzoru dojścia do ceny opcji), jak i pozostawia w niepewności (nawet przy
uwzględnieniu opcjonalnego, czyli fakultatywnego charakteru prawa opcji) co do zakresu,
jaki uda się zrealizować w ramach umowy.
Izba podkreśla, że nakaz usunięcia prawa opcji oraz wprowadzenia zamówień
uzupełniających, dotyczy prawa opcji w jego aktualnym kształcie i skali. W ocenie Izby, nie
ma przeszkód, aby zamówienie przewidywało prawo opcji, lecz jako pewny margines
realizacji całego zamówienia, nie zaś jego przeważającą część. Stanowisko wyrażone w
Sygn.akt KIO 1807
cytowanej powyżej publikacji dopuszcza możliwość równoczesnego przewidzenia prawa
opcji, ale również zamówień uzupełniających, w tym winien Zamawiający upatrywać kierunek
zmian w SIWZ, które pozwolą skalkulować w sposób rzetelny cenę ofertową Wykonawcom.
Odnośnie zarzut VIII – dotyczącego Rozdz. V - opisu sposobu obliczenia ceny, tzn. wzoru
matematycznego na obliczenie ceny opcji. W tym zakresie, Izba analogicznie, jak w
wypadku zarzutu 1b) odwołania o sygn. akt: KIO 1337/12 uwzględniła zarzut, nakazując
usuniecie wzoru matematycznego na obliczenie ceny opcji w jego obecnym kształcie. Izba
dodatkowo wskazuje, że ewentualne wprowadzenie prawa opcji, lecz nie w obecnym
kształcie, przy nakazie wprowadzenia zamówień uzupełniających nie musi generować
konieczności formułowania wzoru matematycznego na obliczenie, czy też dojścia do ceny
opcji (z uwagi na to, ze w ocenie Izby prawo opcji winno stanowić pewny margines realizacji
całego zamówienia). W przeciwnym wypadku, Izba zastrzega, ze wzór dojścia do ceny opcji
nie powinien obejmować 9 stron specyfikacji i zostać uproszczony.
WYROK
KIO 1353/12 odwołanie EXATEL zarzut nr III i nr II b zarzut prawa opcji i
zamówień uzupełniających
Odnośnie zarzutu III (lub też IIb) – prawa opcji. Izba częściowo uwzględniła zarzut
w zakresie dotyczącym prawa opcji, w konsekwencji przywołuje argumentację przedstawioną
w ramach odwołania o sygn. akt: KIO 1349/12. W ocenie Izby, brak możliwości
sprecyzowania miejsca położenia nowych lokalizacji, obok możliwości skrajnej zmiany –
podwyższenia – przepustowości stanowi dodatkowy element przemawiający za usunięciem
postanowień SIWZ dotyczących prawa opcji w ich aktualnym brzmieniu (dotyczy tak § prawa
opcji, jak i Rozdz. I pkt 4 ppkt 4.1-4.7 SIWZ). Przy czym, Izb nie przychyliła się do wniosku
Odwołującego (oddalając zarzut) w zakresie przyznania odmowy realizacji zgłoszenia, w
wypadku braku istnienia możliwości technicznych lub organizacyjnych wykonania usługi na
warunkach określonych w umowie, Izba uznała, że niniejszy wniosek został sformułowany w
szerszym kontekście, nie tylko w odniesieniu do prawa opcji, zaś Zamawiający z uwagi na
specyfikę i konieczność zabezpieczenia swoich potrzeb wskazanych przykładowo na
rozprawie nie może przystać na tego typu prawo Wykonawcy. Odwołujący w toku rozprawy
nie zaprzeczył istniejącym możliwościom technicznym pozwalającym chociażby przejściowo
na świadczenie usług przed zagwarantowaniem ich w sposób tradycyjny w miejscach trudno
dostępnych. Zamawiający w swoim stanowisku jednoznacznie stwierdził, że jest gotów
„zapłacić” za ryzyko i trudności związane ze świadczeniem usług objętych przedmiotem
zamówienia, przy czym nie ukrywał, że w niektórych sytuacjach (z uwagi na uwarunkowania
terenowe) mogą zaistnieć trudności w jej świadczeniu, którym nie zaprzeczyli Wykonawcy,
Sygn.akt KIO 1807
przy czym nie wykazali, ze mogą zaistnieć sytuacje zupełnie wykluczające wykonanie
usługi.”
Natomiast Odwołujący w niniejszym postępowaniu generalizując zarzuty co do skutków
zmian ogłoszenia o zamówieniu jak i SIWZ skonstatował je następująco „Tym samym
wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia nie jest w stanie należycie ocenić
kosztów związanych z jego realizacją, w tym również ryzyka. Dodatkowo należy wskazać, iż
zakres zamówienia (tak podstawowego, jak i wynikającego z prawa opcji) opisany w
Rozdziale I SIWZ w porównaniu z zakresem ujętym w dokumentach zatytułowanych Cena za
maksymalny podstawowy zakres zamówienia i Maksymalna cena oferty jest mniej
wyczerpujący i jednoznaczny w tym sensie, iż wskazując na zmiany w zakresie liczby
lokalizacji/ich przepustowości/miejsca nie określa jednocześnie kategorii tych zmian (np.
utworzenia nowych lokalizacji o konkretnej kategorii SLA czy przepustowości), co
uniemożliwia ich prawidłową kalkulację.”
Z powyższej konstatacji odwołującego wynika, że wykonawca nie jest w stanie prawidłowo
wycenić kosztów realizacji zamówienia w tym ryzyka z nim związanego, ponieważ opis
przedmiotu zamówienia zarówno podstawowy jak i w ramach opcji w zakresie zmian
lokalizacji usług nie określa kategorii SLA czy przepustowości tychże zmian.
Odwołujący uzasadniając powyższe stwierdzenie wskazał na określony w SIWZ zakres
możliwych zmian i tak następująco przedstawił w tym zakresie argumentację:
1. począwszy od 01.01.2014 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, dla:
a) 20 usług transmisji danych (uTD) w ramach Gr. I zwiększyć przepustowość z 6
Mb/s do 10 Mb/s.
b) 40 uTD w ramach Gr. I zwiększyć przepustowość z 10 Mb/s do 14 Mb/s.
Odwołujący tak podanym zmianom zarzucił, że nie wskazano jednak usług której kategorii
SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie zwiększenie, bowiem wskazane przepływności
występują w każdej z ww. kategorii SLA, a ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma
wpływ na sposób kalkulowania ceny;
2. począwszy od 01.01.2014 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, dla:
Sygn.akt KIO 1807
a) 3 uTD w ramach Gr. II zwiększyć przepustowość z 20 Mb/s do 30 mb/s;
b) 2uTD w ramach Gr. II zwiększyć przepustowość z 30 Mb/s do 40 mb/s
c) 1 uTD w ramach Gr. II zwiększyć przepustowość z 40 Mb/s do 50 mb/s;
Tutaj również Odwołujący jak powyżej postawił zarzut, że Zamawiający nie wskazał jednak
usług której kategorii SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie zwiększenie, bowiem wskazane
przepływności występują w każdej z ww. kategorii SLA, a ilość lokalizacji o danych
parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny.
3. w 2014 r. wykonawca zobowiązany będzie uruchomić do 20 nowych uTD w ramach Gr.
I, przy czym Odwołujący ponownie postawił zarzut, że Zamawiający nie wskazał której
kategorii SLA (B czy C czy D) ani jakiej przepływności dotyczyło będzie uruchomienie
nowych usług, a ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób
kalkulowania ceny;
4. począwszy od 01.01.2015 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, do uruchomienia do 7 nowych uTD Gr. I, przy czym Odwołujący
również postawił zarzut, że Zamawiający nie wskazał której kategorii SLA (B czy C czy
D) ani jakiej przepływności dotyczyło będzie uruchomienie nowych usług, a ilość
lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny;
5. począwszy od 2014 r. (ale bez wskazania w którym roku świadczenia usługi)
wykonawca zobowiązany będzie do uruchomienia do 2 nowych uTD Gr. I o
przepustowości do 50 Mb/s (dostępne przepływności 20, 30, 20, 50 Mb/s), przy czym
znowu jak powyżej Odwołujący postawił zarzut, że Zamawiający nie wskazał której
kategorii SLA (B czy C czy D) oraz brak wskazania, który to będzie rok usługi, dla
uruchomienia nowych usług, bowiem wskazane przepływności występują w każdej z
ww. kategorii SLA, a ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób
kalkulowania ceny;
6. począwszy od 2014 r. (ale bez wskazania w którym roku świadczenia usługi)
wykonawca zobowiązany będzie do uruchomienia max w 2 OP usługi Internet A (uIA),
przy czym Zamawiający nie wskazuje przepływności uITA (dostępne przepływności
400-800 Mb/s), która to wielkość na wpływ na cenę. Ponownie podniesiono zarzut braku
wskazania w którym roku świadczenia usługi oraz nie skonkretyzowanie przepływności
wobec istniejącej możliwości od 400 do 800 Mb/s ;
Sygn.akt KIO 1807
7. począwszy od 2014 r. (ale bez wskazania w którym roku świadczenia usługi)
wykonawca zobowiązany będzie do uruchomienia w 1 IC a max w 20 dowolnych
lokalizacjach usługi Internet B (uIB). Zarzut braku wskazania w którym roku świadczenia
usługi;
8. w 2014 r. wykonawca zobowiązany będzie zwiększyć przepustowość uTD::
a) z 6 Mb/s do 10 Mb/s. w 1-196 lokalizacjach, lub
b) do 50 Mb/s w 32 lokalizacjach (IC i IS).
Zamawiający nie wskazał jednak usług której kategorii SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie
zwiększenie, bowiem wskazane przepływności występują w każdej z ww. kategorii SLA, a
ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny.
Ponownie zarzut braku wskazania kategorii SLA to jest czy B czy C czy D;
9. począwszy od 01.01.2015 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, zwiększyć przepustowość uTD w ramach Gr. I w 1 - 60 lokalizacji o
100 % (max do 18 Mb/s); zmiana dotyczyć może każdej z 614 lokalizacji, bowiem nie
wskazano usług której kategorii SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie zwiększenie, a
ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny.
Zarzut braku kategorii SLA to jest czy B czy C czy D;
10. począwszy od 01.01.2014 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, zwiększyć przepustowość uTD w ramach Gr. II w 1 - 10 lokalizacji o
100 % (max do 100 Mb/s); zmiana dotyczyć może każdej z 66 lokalizacji, bowiem nie
wskazano usług, której kategorii SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie zwiększenie, a
ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny.
Zarzut braku kategorii SLA to jest czy B czy C czy D;
11. począwszy od 01.01.2015 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, zwiększyć przepustowość uTD w ramach Gr. III w OP Radom z 600
Mb/s do 700 Mb/s lub OP Radom i OP Warszawa do 1000 Mb/s.
12. począwszy od 01.01.2015 r. wykonawca zobowiązany będzie zwiększyć przepustowość
dla uIA o 100 Mb/s co najmniej dla 1 OP, a maksymalnie w każdym roku świadczenia
usługi dla każdej z 3 lokalizacji OP. Odwołujący zwraca uwagę, iż uruchomienie uIA dla
lokalizacji typu OP objęte jest prawem opcji, bez wskazania początkowej wartości
przepustowości, co znacząco utrudnia wycenę lub czyni ją zupełnie przypadkową.
Odwołujący zaznacza jedynie na utrudnienie wyceny czy jej przypadkowość.
13.zmianę miejsca świadczenia uTD:
Sygn.akt KIO 1807
a) dla max 65 lokalizacji Gr. I;
b) dla max 15 lokalizacji Gr. II.
Zamawiający nie wskazał jednak ani kiedy zmiana miejsca lokalizacji może nastąpić, ani
czy przeniesione lokalizacje będą miały te same parametry techniczne (SLA i
przepustowość) czy też inne, a jeśli tak to jakie. Wszystkie powyższe elementy mają
wpływ na sposób kalkulacji ceny. Zarzut braku terminu, parametrów technicznych.
Zmianę miejsca świadczenia uTB dla 1-6 lokalizacji - przy czym zmiana dotyczyć może
blisko 40 % lokalizacji, w których świadczona jest uIB, a dodatkowo Zamawiający nie
wskazał kiedy zmiana miejsca lokalizacji może nastąpić. Zarzut dotyczy określenia
maksymalnego procentu zmiany lokalizacji i braku terminu zmiany lokalizacji.
14. Począwszy od 01.01.2014 r. wykonawca będzie zobowiązany do zwiększenia kategorii
SLA dla 1-10 uTD, przy czym Zamawiający nie wskazuje których grup (gr. I czy gr. II)
zmiana będzie dotyczyła, ani które kategorie SLA będą zmieniane, co oznacza iż
zmiana może dotyczyć każdej z 714 lokalizacji (biorąc pod uwagę wyłącznie dane
wyjściowe). Powyższe ma wpływ na cenę oferty. Zarzut braku wskazania grupy oraz
kategorii
Odwołujący podkreślił, że dla porównania należy wskazać, iż formularz przygotowany na
potrzeby obliczenia ceny oferty (Cena za maksymalny podstawowy zakres zamówienia)
wskazuje już na konkretne zmiany w usłudze (tzn. wskazuje liczbę lokalizacji o określonej
kategorii SLA i przepustowości), które w toku realizacji usługi wcale nie muszą wystąpić, o
czym świadczy zapis pkt. 7 Rozdziału VI SIWZ. Natomiast jeżeli opisany w Załączniku A2 do
SWIZ proces ewolucji usługi oddaje planowaną koncepcję Zamawiającego w tym zakresie,
opis przedmiotu zamówienia powinien być dokonany z równą precyzyjnością.
Na marginesie Odwołujący wskazuje, iż występują rozbieżności między zapisami Rozdziału
I SIWZ a wzorem umowy np. w zakresie liczby lokalizacji typu OP objętych zwiększeniem
przepustowości, gdy w pkt 10.10 Rozdziału I SIWZ wskazano na każdą z 3 lokalizacji OP,
podczas gdy w § 3 ust. 1.5 lit. c) wzoru umowy wskazano na każdą z 43 lokalizacji OP.
Tak formułując argumentacje w zakresie zarzutu Nr 1 a Odwołujący wniósł o nakazanie
Zamawiającemu opisania przedmiotu zamówienia w sposób umożliwiający jego wycenę, tzn.
w sposób jednoznaczny i wyczerpujący przez co rozumie wskazanie liczby lokalizacji
objętych zmianą, ich kategorii SLA i przepustowości.
Sygn.akt KIO 1807
Natomiast zamawiający odnosząc się do odwołania w piśmie z dnia 4 września 2012r. wniósł
o jego oddalenie i przedstawił w szczególności następującą argumentację.
W ocenie zamawiającego zarzut jest niezasadny. Zamawiający doprecyzował opis
przedmiotu zamówienia w sposób wynikający z aktualnej wiedzy Zamawiającego oraz jego
projektowanych potrzeb w całym okresie realizacji umowy. Zgodnie z wytycznymi Izby
Zamawiający wprowadził w Rozdziale IV SIWZ zamówienia uzupełniające nie
przekraczające 50 % zamówienia podstawowego oraz pozostawił prawo opcji, jednak ze
znaczącym zmniejszeniem i doprecyzowaniem jego zakresu.
Zamawiający przejął na siebie znaczącą część ryzyka gospodarczego, które spoczywało
uprzednio na wykonawcach. W tym celu usługi stanowiące przedmiot zamówienia
przewidziane w poprzedniej wersji SIWZ część prawa opcji zostały przez zamawiającego
włączone do podstawowego przedmiotu zamówienia.
Zamawiający wyeliminował wszystkie skomplikowane wzory matematyczne i przygotował 2
interaktywne arkusze kalkulacyjne Excel służące Wykonawcom do wyliczenia w oparciu o
podane przez nich w formularzu cen jednostkowych ceny - Ceny za podstawowy
maksymalny zakres zamówienia brutto oraz Maksymalnej ceny oferty brutto, obejmującej
zakres zamówienia podstawowego wraz z prawem opcji. Ceny jednostkowe miesięcznych
abonamentów wskazane przez Wykonawcę w Formularzu w Załączniku Al obowiązują przez
cały okres trwania umowy i służą Wykonawcy do wyliczenia Ceny za podstawowy
maksymalny zakres zamówienia brutto oraz Maksymalnej ceny oferty brutto.
Cena za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto jest obecnie jedynym kryterium
oceny ofert. Wszyscy Wykonawcy mają wystarczające dane wejściowe do wyliczenia w
zakresie zamówienia podstawowego cen poszczególnych abonamentów, a co za tym idzie
Ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto. Wycena prawa opcji odbywa
się niejako automatycznie w oparciu o ceny jednostkowe abonamentów obowiązujące dla
podstawowego przedmiotu zamówienia.
Założenia do sposobu obliczenia Cena za podstawowy maksymalny zakres zamówienia
brutto oraz Maksymalnej ceny oferty brutto są określone w Załączniku A2 do SIWZ.
W celu zweryfikowania proporcji wartości podstawowego maksymalnego zakresu
zamówienia brutto wobec wartości Zamawiający dokonał symulacji obliczenia Ceny za
podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto oraz Cena za podstawowy maksymalny
zakres zamówienia brutto w oparciu o ceny abonamentów uzyskane od Wykonawców w
toku ustalania wartości szacunkowej zamówienia. W wyniku przeprowadzonych obliczeń
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający ustalił, że wartość usług objętych prawem opcji, przy uwzględnieniu ich
maksymalnego zakresu i maksymalnych parametrów usług nie przekraczają 16 %
maksymalnej wartości przedmiotu umowy (maksymalnej ceny oferty). Rzeczywista wartość
usług objętych prawem opcji i ich faktyczne znaczenie będzie marginalne, wobec włączenia
znaczącego zakresu usług wcześniej opisanych, jako prawo opcji do zamówienia
podstawowego i zdefiniowania precyzyjnych warunków i założeń ich realizacji.
Podkreślenia wymaga, że w aktualnej wersji SIWZ wszyscy Wykonawcy mają
zagwarantowane te same zasady wyliczenia ceny oraz te same, przejrzyste reguły wyboru
oferty najkorzystniejszej. Przechodząc do szczegółowej polemiki z uzasadnieniem zarzutu
określonego w pkt 1 lit. a) odwołania zamawiający stwierdził, że żądanie odwołującego,
dotyczące konieczności wskazania w przypadku zwiększeń przepustowości kategorii SLA
(pkt 1-2, 8-10 uzasadnienia odwołania w pkt 1 lit. a) jest bezzasadne. Zamawiający
informuje, iż w zakresie wykonania Umowy podzielił Usługę na kilka elementów, których
realizacja każdorazowo będzie odbywać się za pomocą zgłoszenia. I tak Usługa rozróżnia
następujące elementy:
1) uruchomienie nowych Usług Transmisji Danych (UTD) i/lub Usługi Internetu (Ul),
2) zwiększenie przepustowości UTD i/lub Ul,
3) zmianę kategorii SLA dla danej przepustowości zarówno dla UTD jak i Ul,
4) przeniesienie UTD i /lub Ul (zmiana lokalizacji) oraz
5) likwidację UTD i/lub UL
W związku z powyższym, Zamawiający zaznacza, że w przypadku zgłoszenia zwiększenia
przepustowości dot. to tylko i wyłącznie zwiększenia przepustowości a nie zamiany kategorii
SLA. Jeśli Zamawiający będzie chciał dokonać zmian w kategorii SLA zwróci się do
Wykonawcy z oddzielnym zgłoszeniem.
W przypadku żądania podania w prawie opcji przepustowości oraz kategorii SLA dla nowych
Usług (pkt 3-5 uzasadnienia odwołania w pkt 1 lit. a), Zamawiający informuje, iż warunek nie
jest możliwy do spełnienia. Celem spornego postanowienia jest wyłącznie zagwarantowanie
zamawiającemu elastyczności dotyczącej faktycznego zakresu przedmiotu umowy, który w
istocie stanowi realne odzwierciedlenie władczych decyzji Ministra Finansów w zakresie
kształtowania potrzeb istnienia określonych jednostek organizacyjnych administracji celnej i
skarbowej oraz zadań na nie nałożonych. Przesłanką uruchomienia nowych Usług o danych
parametrach będzie zatem zawsze decyzją, dotycząca powstania jednostek organizacyjnych
i konkretnych zadań na nie nałożonych, podejmowana w okresie obowiązywania umowy
przez Ministra Finansów/Szefa Służby Celnej. Zamawiający wychodząc naprzeciw
oczekiwaniom Wykonawców, podzielił Usługę Transmisji Danych na 3 grupy. Podział na
grupy między którymi nie ma obecnie przejść, jak miało to miejsce w pierwszej wersji SIWZ,
Sygn.akt KIO 1807
pozwala na prawidłowe zaplanowanie sieci Wykonawcom. Poszczególne grupy
charakteryzuje technologia, w jakiej występują dane przepustowości, na co zwracali również
uwagę wykonawcy w ostatnim rozpatrywanym odwołaniu.
Ponadto wychodząc po raz kolejny naprzeciw wykonawcom zamawiający zapewnił co
najmniej 6- miesięczny termin na realizację zgłoszeń w ramach uruchomienia UTD lub Ul
(podstawowy przedmiot zamówienia) lub 90-dniowy termin (prawo opcji), co jest
przewidziane we wzorze umowy, i według doświadczenia Zamawiającego jest
wystarczającym terminem na uruchomienie Usługi.
W tym miejscu należy ponownie podkreślić, iż prawo opcji w obecnym kształcie stanowi ok.
16 % wartości całości zamówienia i będzie wykorzystywane przez zamawiającego w
sytuacjach, których nie dało się przewidzieć w obecnej sytuacji. Jednocześnie zamawiający
zgodnie z wyrokiem KIO przewidział zamówienia uzupełniające na poziome 50 % wartości
zamówienia podstawowego. Prawo opcji stanowi obecnie akceptowalny margines
zamówienia podstawowego.
Podstawowy przedmiot zamówienia i prawo opcji zostały zmodyfikowane i opisane w sposób
wyczerpujący w oparciu o wyrok KIO i informacje jakie aktualnie posiada Zamawiający.
Zamawiający zmodyfikował również w sposób dokładny i precyzyjny kategorie usług, opisał
ilości i przewidywane terminy zwiększeń i nowych usługi w ramach podstawowego
zamówienia i prawa opcji. Dla przygotowania oferty Zamawiający przygotował dwa
formularze w postaci arkuszy kalkulacyjnych, w których to dla przygotowania oferty
przedstawił maksymalny proces ewolucji usług dla wszystkich Wykonawców tożsamą
zarówno dla zamówienia podstawowego i prawa opcji. Założenia te dają możliwość
przygotowania poprawnej oferty.
Ze względu na zakres realizowanych czynności służbowych przez jednostki objęte
przedmiotowym postępowaniem oraz nakładane na nie obowiązki i zadania przez Ministra
Finansów, zmawiający na chwilę obecną nie jest w stanie przewidzieć rzeczywistych potrzeb
w zakresie transmisji danych, które będzie musiał zagwarantować w okresie obowiązywania
zamówienia. Mając na uwadze powyższe i prawdopodobną dynamikę zmian w tym zakresie
Zamawiający przedstawił najbardziej optymalny według swojej opinii opis przedmiotu
zamówienia
Odwołujący wnosi o jeszcze bardziej precyzyjne opisanie przedmiotu zamówienia, z czym
zamawiający nie może się zgodzić, gdyż w ten sposób pozbawia się elastyczności w
kształtowaniu parametrów usługi, co skutkuje brakiem możliwości pełnego zagwarantowania
potrzeb w zakresie transmisji danych dla jednostek administracji celno-skarbowych a zatem
realizacji ich statutowych działań.
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający w części określonej prawem opcji pozostawił jednak margines bezpieczeństwa
na wypadek zaistnienia sytuacji, których w żaden sposób nie dało się przewidzieć na
podstawie przeprowadzonych analiz. W tym zakresie nie ma możliwości bardziej
precyzyjnego dookreślenia prawa opcji. Należy wziąć pod uwagę, że sposób realizacji
umowy przy tak dużej skali zadań nałożonych na jednostki administracji skarbowej i celnej
musi być elastyczny.
W przypadku Internet A (pkt la, ppkt. 6 uzasadnienia odwołania) Zamawiający dokonał
odpowiedniej modyfikacji w dniu 31 sierpnia br. podając przepustowość 400 Mb/s.
W przypadku Usługi Internet B (pkt la, ppkt. 7 odwołania) i uruchomienia ich w 20
lokalizacjach, Zamawiający podkreśla, iż jest to usługa powszechna, której wartość rynkowa
wynosi obecnie około 20 zł miesięcznie przy umowie zawieranej na okres 2 lat.
Ponadto, stwierdzenie, że Odwołujący nie jest w stanie ocenić kosztów związanych z
realizacją oraz analizą ryzyka nie jest prawdziwe. Trzech spośród 4 odwołujących się w
pierwszym odwołaniu Wykonawców nie wniosło odwołań i nie podnosi już zarzutów
dotyczących opisu przedmiotu zamówienia i prawa opcji, co pozwala domniemywać, iż są w
stanie przeprowadzić odpowiednią wycenę przy założeniach wskazanych przez
zamawiającego w SIWZ. W tym miejscu należy wskazać, iż część obarczona pewnym
ryzykiem - prawo opcji- według szacunków zamawiającego opartych na ofertach
otrzymanych od kilku operatorów na etapie badania rynku, wynosi obecnie około 16%
wartości całości zamówienia, co w konfrontacji z wartością około 70% w pierwszej fazie
postępowania, stanowi znikomą część.
W przypadku zarzutu w zakresie przeniesień (pkt la, ppkt. 13 odwołania) Zamawiający
uznaje za bezzasadny. Przeniesienie jest zmianą miejsca świadczenia usługi w skali 1 do 1.
Ilekroć Zamawiający zgłasza potrzebę zmiany miejsca świadczenia Usług dotyczy to
przeniesienia konkretnej przepustowości i przypisanej do niej kategorii SLA, z jednego
adresu Lokalizacji do drugiego adresu Lokalizacji.
Zmiana kategorii SLA lub zwiększenie przepustowości stanowi odrębny element Usługi. Jeśli
Zamawiający będzie planował zmianę przepustowości lub kategorii SLA, każdorazowo
powiadomi o tym Wykonawcę w Zgłoszeniach.
Odnosząc się do zmian parametrów SLA (pkt la, ppkt. 15 odwołania) Zamawiający
potwierdza, iż nie podał przepustowości, dla których zamierza zmienić kategorie SLA.
Jednocześnie zwraca uwagę, iż liczba 10 zmian na przestrzeni 5 lat jest wartością znikomą.
Dodatkowo, należy zauważyć, że kategoria SLA nie zależy od przepustowości, a co za tym
idzie od grupy, ponieważ infrastruktura teletechniczna jest tożsama niezależnie od kategorii
SLA (za wyjątkiem kategorii A, której zmiany SLA nie dotyczą). Kategorie SLA związane są z
Sygn.akt KIO 1807
czasami reakcji na awarie. Im jednostka jest bardziej newralgiczna (np. przejście graniczne,
Izba Celna/Skarbowa) tym wyższa kategoria SLA, co w tej sytuacji przekłada się
odpowiednio na obowiązek zapłacenia kar przez Wykonawcę. Niezależnie od powyższych
wywodów dotyczących opisu przedmiotu zamówienia w zakresie prawa opcji, zamawiający
chciałby zwrócić uwagę Izby na następujące okoliczności, nie podniesione w toku
poprzedniego postępowania odwoławczego, które zdaniem zamawiającego, powinny mieć
istotny wpływ na ocenę sytuacji prawnej zamawiającego, a tym samym na ocenę zarzutów
podnoszonych przez odwołujących.
Zamawiający podkreśla, że nie naruszył poprzez swoje działania i kwestionowane przez
odwołującego postanowienia SIWZ w obecnym kształcie przepisu art. 34 ust. 5 Ustawy -
jedynego przepisu w Ustawie dotyczącego prawa opcji, stanowiącego, że jeżeli zamówienie
na usługi lub dostawy przewiduje prawo opcji, przy ustaleniu wartości zamówienia
uwzględnia się największy możliwy zakres tego zamówienia z uwzględnieniem prawa opcji.
Przepis art. 34 ust. 5 Ustawy odnosi się do szacowania wartości zamówienia, nie zaś do
opisu przedmiotu zamówienia.
Dyskusja z odwołującymi w zakresie prawa opcji jest od samego początku sporów o treść
SIWZ przede wszystkim dyskusją dotyczącą poglądów doktryny odnośnie instytucji prawa
opcji w polskim prawie zamówień publicznych. Jest to dyskusja prowadzona w oderwaniu od
rzeczywistego zakresu normowania zawartego w Ustawie.
Zgodnie z treścią opinii Urzędu Zamówień Publicznych „Prawo opcji w prawie zamówień
publicznych"
dostępnej
na
stronie
internetowej
UZP
od
adresem
http://www.uzp.gov.pl/cmsws/page/7D;2132 „(...) ustawa Prawo zamówień publicznych nie
zawiera definicji legalnej pojęcia „prawo opcji". Definicji takiej nie zawierają również
dyrektywy dotyczące udzielania zamówień publicznych. Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania
zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi, zwana dalej „dyrektywą
klasyczną", wskazuje jedynie, że podstawą obliczania szacunkowej wartości zamówienia
publicznego jest całkowita kwota należna, bez VAT, oszacowana przez instytucję
zamawiającą, przy czym w obliczeniu takim uwzględnia się całkowitą kwotę szacunkową,
obejmującą także wszelkie opcje lub wznowienia zamówienia (ort. 9 ust. 1 dyrektywy
klasycznej).
Polski ustawodawca, implementując powyższy przepis dyrektywy klasycznej w odniesieniu
do instytucji prawa opcji również skupił się na zagadnieniu szacowania wartości zamówienia,
wskazując w ort. 34 ust. 5 ustawy Pzp, że „jeżeli zamówienie na usługi lub dostawy
przewiduje prawo opcji, przy ustalaniu wartości zamówienia uwzględnia się największy
możliwy zakres tego zamówienia z uwzględnieniem prawa opcji".
Sygn.akt KIO 1807
Spór dotyczący naruszenia przez zamawiającego przepisów art. 29 ust. 1 i 2 Ustawy w
kontekście zawartego w SIWZ opisu prawa opcji toczy się niejako „poprzez" poglądy
doktryny, w tym wyrażone przez Urząd Zamówień Publicznych w cytowanej opinii, w
oderwaniu od zakresu normowania instytucji prawa opcji w Ustawie. Wydaje się, że nie
można naruszyć jakiegokolwiek przepisu Ustawy przez analogię poprzez zastosowanie
wykładni doktrynalnej.
Zamawiający uległ wizji możliwości zastosowania prawa opcji w wersji przedstawianej w
poglądach doktryny, bo wydawało się, że osiągnie pożądany przez siebie cel w postaci
elastyczności w zakresie realizacji przedmiotu umowy, która jest zamawiającemu niezbędna
z przyczyn szczegółowo opisanych powyżej. To co miało być źródłem rozwiązania
problemów Zamawiającego stało się jego największym kłopotem. Dyskusja z odwołującymi,
co jeszcze w „prawie opcji" można uszczegółowić w oparciu o wytyczne dotyczące opisu
przedmiotu zamówienia zawarte w art. 29 może trwać długo, rozstrzygnięcia co do
wystarczającego poziomu szczegółowości mają charakter subiektywny, a każde zawężenie
możliwości zmian coraz bardziej pozbawiają sensu przedsięwzięcie, które próbuje osiągnąć
zamawiający.
W ocenie zamawiającego należy spojrzeć na prawo opcji opisane przez zamawiającego w
obecnym kształcie w SIWZ i umowie w sposób funkcjonalny i celowościowy jako próbę
możliwie precyzyjnego opisu sposób realizacji przedmiotu umowy na przestrzeni 6 lat.
Sieć rozległa WAN umożliwiająca komunikację i transmisję danych pomiędzy jej
użytkownikami, aby spełniała swoje funkcje musi być projektem o charakterze całościowym i
w pełni interoperacyjnym (co wiąże Zamawiającego z jednym Wykonawcą), ale jest też
projektem dynamicznym i zmiennym. W dniu zawarcia umowy istnieje stan ilościowy i
jakościowy X, po upływie 5 lat, w wyniku zmian ilościowych i jakościowych, stan ilościowy i
jakościowy Y. I to jest cel, którego zabezpieczenie miały w intencji Zamawiającego
zapewniać postanowienia niefortunnie nazwane przez zamawiającego „prawem opcji".
Izba zważyła
Zarzut niezasadny
Izba dokonała oceny podniesionego zarzutu w kontekście naruszenia wskazanych w
odwołaniu przepisów ustawy Pzp to jest art. 7 ust.1, art. 29 ust.1 i ust.2, art. 91 ust.2 oraz w
Sygn.akt KIO 1807
kontekście treści wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. o Sygn. akt: KIO 1337/12, 1349/12 i
1353/12 a w szczególności:
(str. 32 akapit 3 uzasadnienia wyroku)
(...) Izba uwzględniła zarzut, biorąc pod uwagę całość sprawy, tzn. stan rzeczy ustalony w
toku postępowania, decyzją całego składu orzekającego nakazując usuniecie prawa opcji w
obecnej postaci, tj. § 3 projektu umowy, a w konsekwencji także pkt 4 ppkt 4.1 do 4.7 z
Rozdz. I SIWZ i wprowadzenie do postanowień SIWZ, ale takie ogłoszenia o zamówieniu
możliwości udzielania zamówień uzupełniających. Izba wskazuje, że docenia poziom pracy
włożony przez Zamawiającego w określenie zakresu prawa opcji, jednakże nie może nawet
uwzględniając aktualne i przyszłe potrzeby Zamawiającego zachować postanowienia SIWZ
w ich aktualnym kształcie. Należy podkreślić, że w toku rozprawy Zamawiający oświadczył,
że zrezygnował z zamówień uzupełniających na rzecz prawa opcji, wobec wyliczeń, z
których wynikało, że wartość ewentualnych zamówień uzupełniających przekroczy 50 %
wartości zamówienia. Izba uznała, ze mimo braku wyraźnego ograniczenia takiego jak w
zamówieniach uzupełniających, nie było celem Ustawodawcy stworzenie podstawy prawnej
do zaistnienia sytuacji w ramach której zamówienie podstawowe „obligatoryjne" będzie
wobec zamówienia objętego prawem opcji miało charakter mniejszościowy. (...)
(str. 33 akapit 1 uzasadnienia wyroku)
(...) prawo opcji umożliwia Zamawiającemu wkalkulowanie w przygotowanym opisie
przedmiotu zamówienia pewnego marginesu realizacji tegoż zamówienia (str. 32). W
przedmiotowym stanie faktycznym de facto prawo opcji jest zamówieniem podstawowym, a
zamówienie podstawowe niewielką opcją w skali całego zamówienia, Izba uznała, te obecny
stan rzeczy można zakwalifikować jako działanie stanowiące obejście przepisów Pzp. Nadto,
należy wskazać, że zarówno zakres objęty prawem opcji, jak i okoliczności, w jakich dojść
może do skorzystania z prawa opcji, powinny być opisane zgodnie z zasadami stosowanymi
przy opisie przedmiotu zamówienia, tzn. w sposób jednoznaczny, wyczerpujący oraz
umożliwiający Wykonawcy złożenie oferty.(...)
(str. 33 akapit 2 uzasadnienia wyroku)
(...) Izba uznała, że w obecnym kształcie prawo opcji swoim zakresem, tj. skala względem
zamówienia podstawowego przekracza poziom, który biorąc pod uwagę sposób opisania § 3
projektu umowy umożliwia skalkulowanie ceny ofertowej (z tej przyczyny także nakaz
usunięcia wzoru dojścia do ceny opcji), jak i pozostawia w niepewności (nawet przy
Sygn.akt KIO 1807
uwzględnieniu opcjonalnego, czyli fakultatywnego charakteru prawa opcji) co do zakresu,
jaki uda się zrealizować w ramach umowy. (...)
(str. 33 akapit 3 uzasadnienia wyroku)
(...) Izba podkreśla, że nakaz usunięcia prawa opcji oraz wprowadzenia zamówień
uzupełniających, dotyczy prawa opcji w jego aktualnym kształcie i skali. W ocenie Izby, nie
ma przeszkód, aby zamówienie przewidywało prawo opcji, łecz jako pewny margines
realizacji całego zamówienia, nie zaś jego przeważającą część. Stanowisko wyrażone w
cytowanej powyżej pubłikacji dopuszcza możliwość równoczesnego przewidzenia prawa
opcji, ale również zamówień uzupełniających, w tym winien Zamawiający upatrywać
kierunek zmian w SIWZ, które pozwolą skalkulować w sposób rzetelny cenę ofertową
Wykonawcom. (...)
(strona 37 akapit 2 uzasadnienia wyroku)
(...) uwzględniła zarzut, nakazując usuniecie wzoru matematycznego na obliczenie ceny
opcji w jego obecnym kształcie. Izba dodatkowo wskazuje, że ewentualne wprowadzenie
prawa opcji, lecz nie w obecnym kształcie, przy nakazie wprowadzenia zamówień
uzupełniających nie musi generować konieczności formułowania wzoru matematycznego na
obliczenie, czy też dojścia do ceny opcji (z uwagi na to, ze w ocenie Izby prawo opcji winno
stanowić pewny margines realizacji całego zamówienia). W przeciwnym wypadku, Izba
zastrzega, ze wzór dojścia do ceny opcji nie powinien obejmować 9 stron specyfikacji i
zostać uproszczony. (...).
Dokonując oceny modyfikacji SIWZ z dnia 14 sierpnia 2012r. Izba uznała jej prawidłowość
co do kierunku wprowadzonych zmian oraz jej zgodności z przepisami ustawy Pzp w
szczególności podnoszonymi w niniejszym odwołaniu. Reasumując zamawiający ma prawo
posłużyć się przy opisie przedmiotu zamówienia prawem opcji co do usług, których na dzień
dzisiejszy nie jest w stanie podjąć decyzji co do ich realizacji, ponieważ zależy to od decyzji
nie leżących po jego stronie. Powyższe nie oznacza, że inne reguły obowiązują przy
określeniu zamówień zakresu podstawowego i zamówień z prawa opcji. Niemniej
okoliczność, że pewne parametry określane są w konwencji „od do” nie oznacza to, że
przedmiot zamówienia nie jest określony w sposób wynikający z art. 29 ust. 1 ustawy Pzp. to
jest w sposób jednoznaczny i wyczerpujący z uwzględnieniem wszystkich wymagań i
okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty. Jak wynika z modyfikowanej
SIWZ zamawiający określił w sposób dokładny i jednoznaczny sposób sprzędzenia oferty w
tym sposób obliczenia ceny będącej jedynym kryterium oceny ofert za pomocą arkuszy
kalkulacyjnych, co do których odwołujący nie wniósł żadnych zastrzeżeń.
Sygn.akt KIO 1807
Nie można zgodzić się z ogólną konstatacją odwołującego, że przedstawiony opis
przedmiotu zamówienia zarówno w samym SIWZ (Rozdział I opis przedmiotu zamówienia
usługi w zakresie podstawowym jak i prawa opcji) oraz załącznika C do SIWZ – Wzór
umowy § 1 przedmiot umowy i § 3 prawo opcji uniemożliwiają należycie ocenić kosztów
związanych z realizacją przedmiotu zamówienia w tym oceny również ryzyka związanego z
kosztami realizacji przedmiotu zamówienia.
Zamawiający dostosowując zapisy SIWZ i ogłoszenia o zamówieniu do wytycznych Wyroku
KIO z dnia 16 lipca 2012r. powyżej zacytowanych zasadniczo zmienił relacje pomiędzy
zakresem usług wynikających z zamówienia podstawowego i prawa opcji. W SIWZ przed
modyfikacją zamówienia objęte prawem opcji przekraczały 50 % całości zamówienia.
Zgodnie z nakazem wynikającym z Wyroku KIO zamawiający dostosował relacje pomiędzy
zamówieniem podstawowym a prawem opcji tak aby te ostatnie stanowiły zdecydowaną
mniejszość. Po modyfikacji SIWZ prawo opcji zajmuje ok.16 % całości zamówienia.
Powyższe oznacza, że zamawiający osiągnął oczekiwany efekt aby zamówienia wynikające
z prawa opcji stanowiły marginalną część całości zamówienia. Również zamawiający
przewidział zamówienia uzupełniające
Podnoszone w odwołaniu zastrzeżenia co do nie dookreślenia parametrów (formuła „od do”)
dla poszczególnych lokalizacji wymienionych w pkt od 1 do 15 ( od 3 do 15 z wyjątkiem pkt
11 dotyczą prawa opcji)a opisanych powyżej odnoszą się w zdecydowanej większości do
usług objętych prawem opcji, pozostałe ( pkt 1,2 i 11 odnoszą się do usług podstawowych)
odnoszą się tylko do zamówienia podstawowego. Przy czym zakres zamówienia z prawem
opcji, jak powyżej wskazano stanowić będzie nie więcej niż 16 % wartości całego
zamówienia. Również zamawiający wskazał, że nie dookreślenia (formuła od do) dotyczą
SLA czyli czasu reakcji na awarie. Wyjaśnienia zamawiającego o braku możliwości
określenia ostatecznej decyzji co do realizacji prawa opcji oraz zakresu jego realizacji i
terminu realizacji Izba uznała w kontekście złożonych i przedstawionych powyżej wyjaśnień
wynikających z pisma z dnia 4 września 2012r. za uprawnione tym bardziej w
przewidywanym terminie sześcioletniej realizacji zamówienia. Bowiem po pierwsze o
wystąpieniu prawa opcji decydować będą jednostki zewnętrzne w stosunku do
zamawiającego, które decyzje takie będą podejmować w oparciu o zmieniające się realia
gospodarcze, których na dzień sporządzenia SIWZ nie można przewidzieć co do ich
wystąpienia i kształtu. Powyższa sytuacja ma charakter obiektywny, na który nie wpływu ani
zamawiający, ani decydent, co do konieczności uruchomienia usług z zakresu prawa opcji.
Natomiast przepisy ustawy Pzp w zakresie okresu na jaki są zawierane umowy nie znają w
tym zakresie ograniczeń, co mogłoby stanowić podstawę do unieważnienia postępowania o
udzielenie zamówienia (§2 wzoru umowy Termin realizacji Umowy gdzie przewiduje się
Sygn.akt KIO 1807
uruchomienie usług od 1 stycznia 2014r i ich świadczenie przez okres 5 lat). Tak wydłużony
okres świadczenia usług objętych przedmiotem zamówienia uprawnia zamawiającego do po
pierwsze zastosowania prawa opcji jak również po drugie do wskazania parametrów usługi
w sposób alternatywny a nie docelowy. Również ze względów technologicznych
przewidywany czas trwania realizacji umowy i jego rozmiar należy uznać za
usprawiedliwiony. Tym bardziej w takiej sytuacji należy uznać za usprawiedliwione
zastosowanie prawa opcji.
Reasumując dokonane zmiany zarówno w SIWZ jak i stanowiącym do niej wzorze umowy
wypełniają wytyczne i kierunki zmian wskazane w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 lipca
2012r. o Sygn. akt: KIO 1337/12 , KIO 1349/12 i KIO 1353/12 poprzez modyfikacje nakazane
a odnoszące się do usunięcia prawa opcji w pierwotnym zapisie § 3 wzoru umowy a także w
pkt 4 ppkt 4.1 do 4.7 Rozdz. I SIWZ i wskazania wprowadzenia do postanowień SIWZ, ale
także ogłoszenia o zamówieniu możliwości udzielania zamówień uzupełniających. („Izba
uwzględniła zarzut, biorąc pod uwagę całość sprawy, tzn. stan rzeczy ustalony w toku
postępowania, decyzją całego składu orzekającego nakazując usuniecie prawa opcji w
obecnej postaci, tj. § 3 projektu umowy, a w konsekwencji także pkt 4 ppkt 4.1 do 4.7
z Rozdz. I SIWZ i wprowadzenie do postanowień SIWZ, ale także ogłoszenia o zamówieniu
możliwości udzielania zamówień uzupełniających.”)
Tym samym Izba uznaje, że zamawiający wypełnił wytyczne Izby wprowadzając w Rozdziale
IV SIWZ zamówienia uzupełniające nie przekraczające 50 % zamówienia podstawowego a
prawo opcji pozostawił w nieznaczącym zakresie i z optymalnym jego doprecyzowaniem.
Natomiast znaczna część usługi stanowiącej przedmiot zamówienia przewidzianej w
pierwotnej wersji SIWZ jako część prawa opcji została przez zamawiającego włączona do
podstawowego przedmiotu zamówienia co obrazuje w szczególności aktualne brzmienie
opisu przedmiotu zamówienia opisanego w Rozdziale I SIWZ pkt-y 1-9 w porównaniu z
pierwotną wersją SIWZ. Izba uważa, że zarzuty odwołującego odnoszące się do nadal nie
wyczerpującego uregulowania opisu przedmiotu zamówienia objętego prawem opcji są
nieusprawiedliwione w kontekście zgromadzonego w sprawie materiału to jest SIWZ po
dokonanej modyfikacji w dniu 14 sierpnia 2012r. Również nieuprawniona jest konstatacja
odwołującego, że wykonawca nie jest w stanie prawidłowo wycenić kosztów realizacji
zamówienia w tym ryzyka z nim związanego, ponieważ opis przedmiotu zamówienia
zarówno podstawowy jak i w ramach opcji w zakresie zmian lokalizacji usług nie określa
kategorii SLA czy przepustowości tychże zmian.
Ponieważ sam odwołujący przyznaje w odwołaniu, iż formularz przygotowany na potrzeby
obliczenia ceny oferty (Cena za maksymalny podstawowy zakres zamówienia) wskazuje już
na konkretne zmiany w usłudze (tzn. wskazuje liczbę lokalizacji o określonej kategorii SLA i
Sygn.akt KIO 1807
przepustowości). Natomiast wywodzenie z zapisu pkt. 7 Rozdziału VI SIWZ, że usługi w
toku realizacji wcale nie muszą wystąpić jest nieuprawnione wobec jego następującego
brzmienia ” Sposób obliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto
w oparciu o założenia określone w Załączniku A2 do SIWZ służy zapewnieniu
porównywalności ofert złożonych przez Wykonawców”. Natomiast według Izby nie jest
również w toku postępowania odwoławczego wykazany argument odwołującego, że opisany
w Załączniku A2 do SWIZ opis przedmiotu zamówienia nie jest dokonany z wymaganą
precyzyjnością.
Co do podniesionej rozbieżności między zapisami Rozdziału I SIWZ a wzorem umowy np. w
zakresie liczby lokalizacji typu OP objętych zwiększeniem przepustowości, gdy w pkt 10.10
Rozdziału I SIWZ wskazano na każdą z „3” lokalizacji OP, podczas gdy w § 3 ust. 1.5 lit. c)
wzoru umowy wskazano na każdą z „4 3” lokalizacji OP to Izba wobec wyjaśnień złożonych
na rozprawie i dokonanej po wniesieniu odwołania poprawce poprzez skreślenie cyfry „4” we
wzorze umowy nie uznaje zarzutu i zgodnie z wyjaśnieniami zamawiającego traktuje tę
rozbieżność w kategorii dopuszczalnych omyłek pisarskich z uwagi na spację pomiędzy
cyframi „ 4 i 3” we wzorze umowy. Reasumując Izba nie znajduje podstaw do
uwzględnienia odwołania z powodu wystąpienia takiej oczywistej rozbieżności zaliczając ja
do kategorii oczywistych omyłek pisarskich.
Izba na podstawie przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego na rozprawie oraz w
oparciu o zmodyfikowaną SIWZ nie znajduje podstaw do uwzględnienia wniosku
odwołującego nakazania zamawiającemu opisania przedmiotu zamówienia w sposób
umożliwiający jego wycenę, ponieważ odwołujący nie wykazał, że w oparciu o obowiązujące
formularze w pliku Excel służące do wyliczenia maksymalnej ceny oferty oraz ceny za
podstawowy maksymalny zakres zamówienia nie jest w stanie wycenić przedmiotu
zamówienia zarówno w jego zakresie podstawowym jak i objętym prawem opcji. Natomiast
Izba przyjęła wyjaśnienia zamawiającego, którym odwołujący nie zaprzeczył na rozprawie, że
do wyceny usług w zakresie prawa opcji przyjęto najwyższe parametry, które są
przewidywane w SIWZ.(zamawiający na rozprawie „odnośnie zarzutu 1A podkreśla, iż
zarzuty zawarte w tym punkcie 1, 2 i 12 odnoszą się do zamówienia podstawowego a reszta
do opcji. Przypomina, że prawo opcji wynosi w tej chwili 16% zamówienia. Zwraca uwagę na
zapisy rozdz. 1 ust. od 1 do 16 stanowią opis przedmiotu zamówienia podstawowego.,
natomiast w zał. nr 2 do umowy wskazuje się lokalizacje. Po wyroku w maksymalnym stopniu
sprecyzowano podstawowy zakres zamówienia. Wykonawca w oparciu o modyfikacje po
wyroku może przygotować ofertę. Ocena oferty i wybór najkorzystniejszej oferty następuje
na podstawie wyliczenia odnoszącego się do zamówienia podstawowego. Co do cyfr 43 z
wzoru umowy to określa jako błąd. Zwraca uwagę na spację. Zarówno w § 3 ust. 1.5 lit c, a
Sygn.akt KIO 1807
formularzu Excela podane są lokalizacje w ilości 3, czyli jest to przyjęte do sposobu
obliczenia ceny.
Zaprzecza. że kategoria SLA jest trudna do skalkulowania, jest to czas reakcji, przedmiot
zamówienia do skalkulowania ceny oferty został sprecyzowany. Ponownie wskazuje, że tylko
jeden arkusz służy do oceny ofert i to jest zakres podstawowy. W tym miejscu prostuje, że
zakres podstawowy dotyczy pkt 11 a nie 12 z pkt 1A odwołania. Uważa, że wykonano Wyrok
w zakresie prawa opcji, który nie ma wpływu na cenę i wybór najkorzystniejszej oferty.
Przywołuje opis sposobu obliczenia ceny z zał. A2 do SIWZ. Po odwołaniu doprecyzowano
przepustowość w pkt 6 zarzutu 1A do wysokości 400 w pkt 10.10 rozdz. I SIWZ po złożeniu
odwołania. W rozdz. 16 SIWZ zawarto sposób obliczenia ceny tj wzór, który będzie służył do
porównania cen poszczególnych ofert za maksymalny podstawowy zakres zamówienia.
Powyższe odnosi się do zarzutu 1B. w rozdz. 6 opis sposobu obliczenia ceny zakresu
podstawowego łącznie z prawem opcji sporządzono dwa formularze odrębne tj zarówno dla
zakresu podstawowego a także maksymalnego zakresu, który obejmuje podstawowy i prawo
opcji co służy do zabezpieczenia środków na wykonanie zamówienia co wynika z § 7 umowy
odnoszącego się do wynagrodzenia.”).
Podsumowując zarzut odwołującego, że w oparciu o zawarte zapisy w SIWZ nie jest w stanie
dokonać wyceny usług objętych przedmiotem zamówienia zarówno w zakresie
podstawowym jak i prawa opcji, nie zasługuje na uwzględnienie wobec dokonanej na
podstawie Wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. modyfikacji SIWZ opublikowanej w dniu 14
sierpnia 2012r. Natomiast dokonane w dniu 31 sierpnia 2012r. uściślenia w SIWZ i usunięcie
niespójności w SIWZ to jest po złożeniu odwołania Izba nie ocenia jako uwzględnienie
odwołania przez zamawiającego ale doprecyzowanie dokonanych zmian SIWZ w celu
usunięcia wszelkich niejasności w tym podniesionych w odwołaniu, służących wykonawcom
a nie mających wpływu na wynik postępowania co mogłoby warunkować uwzględnieniem
odwołania w myśl art. 192 ust.2 ustawy Pzp.
Zarzut Nr 2 co do podania sposobu obliczenia ceny, który nie pozwoli na wyłonienie oferty
najkorzystniejszej, ponieważ przyjęty sposób dochodzenia do jej obliczenia nie musi się
pokrywać z faktycznym dynamicznym rozwojem usługi w trakcie realizacji umowy. Jak
również metodologii obliczenia ceny, która nie pozwoli na wyłonienie wykonawcy
Sygn.akt KIO 1807
oferującego najniższą cenę za przedmiot zamówienia oraz nie uwzględnienia w cenie oferty
opłat z tytułu przeniesienia lokalizacji (zarzut nr I b odwołania).
Izba ustaliła.
Odwołujący przywołując Rozdział VI SIWZ wskazał na sposób obliczenia ceny oferty
rozumianej jako maksymalna cena oferty brutto, która uwzględnia podstawowy maksymalny
zakres zamówienia wraz z zakresem objętym prawem opcji. Sam przyznał, że cena oferty
powinna zostać obliczona przy wykorzystaniu założeń opisanych w Załączniku A2 do SIWZ i
zastrzeżeń wskazanych w pkt. 2 Rozdziału VI.
Zgodnie z przywołanymi przez odwołującego regulacjami załącznika A2 do SIWZ zawiera on
Założenia do obliczeń zawartych w formularzach Excel z podziałem na „Założenia dla
wykonywanych obliczeń w arkuszu „Cena za podstawowy maksymalny zakres zamówienia” i
„Założenia dla wykonywanych obliczeń w arkuszu „Maksymalna cena oferty”. Z kolei
przywołany pkt 2 Rozdziału VI to tytuł rozdziału ”Opis sposobu obliczenia ceny, rozliczenia i
płatności” a pkt 2 dotyczy „ceny jednostkowe muszą obejmować wszystkie koszty w tym
dokonania odbiorów, wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich i praw zależnych na
polach eksploatacji wskazanych w Umowie, opłaty i podatki, w tym podatek od towarów i
usług (VAT) oraz podatek akcyzowy. Z kolei w podpunktach punktu 2 zawarto regulacje w
szczególności odnoszące się do cen jednostkowych abonamentu za jeden miesiąc
korzystania w lokalizacji z Usługi Transmisji Danych z uwzględnieniem wytycznych w
zależności od określonej przepustowości, od określonej kategorii SLA, cen jednostkowych
abonamentu za jeden miesiąc korzystania z Internetu z uwzględnieniem wytycznych w
zależności od określonej przepustowości, ceny jednostkowej opłaty instalacyjnej za
uruchomienie usługi o określonej przepustowości i SLA. W ramach podpunktów znajduje się
również regulacja dotycząca ceny oferty brutto stanowiącej maksymalną wartość przedmiotu
zamówienia oraz ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto, stanowiącej
podstawę do wyboru najkorzystniejszej oferty, które to ceny należy obliczyć korzystając z
formularza przygotowanego w pliku Excel na podanej stronie internetowej poprzez
uzupełnienie tego formularza o ceny jednostkowe wskazane przez wykonawcę w zał. A1 do
SIWZ czyli miesięczne abonamenty i jednorazowe opłaty instalacyjne. W ppkt 7 znajduje się
wyjaśnienie, że sposób obliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia
brutto w oparciu o założenia określone w zał. A2 do SIWZ służy do zapewnienia
porównywalności ofert złożonych przez wykonawców.
Sygn.akt KIO 1807
Odwołujący wskazuje, iż w taki sposób obliczona cena oferty nie pozwoli na wyłonienie
oferty najkorzystniejszej, bowiem przyjęty sposób dochodzenia do jej obliczenia nie musi się
pokrywać z faktycznym dynamicznym rozwojem usługi w trakcie realizacji umowy. Przyjęte
na potrzeby oceny ofert zmiany w zakresie świadczonej usługi są tylko jedną z możliwych
wariacji, przy czym wykorzystującą lokalizacje o najniższych parametrach.
Dodatkowo Odwołujący wskazuje, iż metodologia obliczenia ceny oferty zawiera błędy, m.in.
zgodnie z Rozdziałem I pkt 7, Zamawiający przewidział zmianę przepustowości dla 2 usług
transmisji danych z grupy III o przepustowości 600 Mb/s (tj. OP Radom i OP Warszawa) o
100 Mb/s w każdym roku świadczenia usługi począwszy od 2015 r. Powyższe oznacza, iż
od 01.01.2015 r. wykonawca zobligowany będzie zwiększyć dotychczasową przepustowość
usługi transmisji danych dla OP Radom i OP Warszawa z 600 Mb/s do 700 Mb/s. W wyniku
tej zmiany, nie będzie już zatem lokalizacji w Gr. III o przepustowości 600 Mb/s (pozostałe
dwie lokalizacje mają przepustowość 150 Mb/s, które nie podlegają jakimkolwiek zmianom
zgodnie z postanowieniami SIWZ). Tym samym, w następnych latach (2016-2018) nie
będzie mogła być dokonana zmiana o 100 Mb/s bowiem nie mamy już lokalizacji o
przepustowości 600 Mb/s. Tymczasem, w metodologii obliczenia ceny za podstawowy
maksymalny zakres, Zamawiający konsekwentnie podwyższa przepustowość o 100 Mb/s
dla lokalizacji, które początkowo miały przepustowość 600 Mb/s dochodząc do
przepustowości 1000 Mb/s (zgodnie zresztą z zapisem pkt 8 Załącznika A2). Odwołujący
zwraca jednak uwagę, iż takie zmiany nie zostały dla tych lokalizacji przewidziane przez
Zamawiającego w opisie przedmiotu zamówienia, wobec czego nie oddają faktycznego
zakresu usługi. Drugą niespójnością jest nieujęcie w sposobie obliczenia ceny, opłat z tytułu
przeniesienia usługi transmisji danych lub usługi dostępu do Internetu do innej lokalizacji.
Zgodnie z § 7 ust.3 wzoru umowy, w przypadku przeniesienia wykonawcy będzie
przysługiwała opłata instalacyjna, natomiast nie została ona uwzględniona przy obliczaniu
ceny oferty w Załączniku A2 dotyczącego maksymalnego zakresu zamówienia.
Na marginesie Odwołujący wskazuje ponadto, iż Zamawiający wymaga podania cen dla
usług, które nigdy nie mają szansy być świadczone, np. usługa transmisji danych o
przepustowościach: 4, 8, 12, 70, 90, 200-500.
Zamawiający wniósł o oddalenie zarzutu. Jako uzasadnienie wskazał, że cena za
podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto, zgodnie z nakazem Izby nie
uwzględniająca usług z zakresu prawa opcji, jest obecnie jedynym kryterium oceny ofert.
Wszyscy wykonawcy mają wystarczające dane wejściowe do wyliczenia cen poszczególnych
Sygn.akt KIO 1807
abonamentów miesięcznych i opłat instalacyjnych w zakresie zamówienia podstawowego, a
co za tym idzie ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto.
Zamawiający przygotował 2 interaktywne arkusze kalkulacyjne Excel służące wykonawcom
do wyliczenia, w oparciu o podane przez nich w formularzu cen jednostkowych w Załączniku
A 1 ceny miesięcznych abonamentów i opłat instalacyjnych, ceny za podstawowy
maksymalny zakres zamówienia brutto oraz maksymalnej ceny oferty brutto
(obejmującej zakres zamówienia podstawowego wraz z prawem opcji).
Założenia do sposobu obliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia
brutto oraz maksymalnej ceny oferty brutto są określone w Załączniku A2 do SIWZ.
Sposób obliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto w oparciu o
założenia określone w Załączniku A2 do SIWZ ma związek z zakresem przedmiotu
zamówienia i służy zapewnieniu porównywalności ofert złożonych przez wykonawców oraz
jest jednakowy dla wszystkich wykonawców. Zaproponowany przez zamawiającego sposób
obliczenia ceny oferty, wbrew twierdzeniom odwołującego, pozwala na porównanie cen
złożonych ofert i na wybór oferty najkorzystniejszej w oparciu o kryterium ceny.
Ponadto niesłuszne jest twierdzenie odwołującego, że zgodnie z zapisami zawartymi w
Załączniku A2 zamawiający uwzględnił opłaty instalacyjne dla uruchamianych nowych usług
jak i dla uruchomienia usługi po zmianie miejsca świadczenia usługi.
Jednocześnie zamawiający zwraca uwagę, że zapisy Rozdziału I pkt 7 są interpretowane
przez odwołującego w sposób odmienny od zamysłu zamawiającego.
Wyrażone w uzasadnieniu do zarzutu określonego w pkt 1 lit. b) wątpliwości i uwagi
odwołującego dotyczące metodologii obliczenia ceny nie stanowią błędów i zostały
wyeliminowane przez zamawiającego poprzez doprecyzowanie postanowień zawartych w
Rozdziale I SIWZ w ust. 7, ust. 10.4, ust. 10.10, ust. 10.11 oraz ust. 10.12 oraz Rozdziale VI
SIWZ w ust. 2 pkt 4.
Dodatkowo zamawiający zamieścił aktualizację linków do formularzy Excel (ust. 4 i ust. 5) ze
względu na zmianę szaty graficznej strony internetowej zamawiającego. W formularzach
Excel nie wprowadzono żadnych zmian dotyczących matematycznych formuł, wpływających
na sposób obliczenia ceny.
Zamawiający jak już wskazał powyżej uwzględnił opłaty instalacyjne w przypadku
przeniesienia usługi zarówno w zapisie w Załączniku A2, gdzie podał, że są one
uwzględnione zgodnie z zapisami w SIWZ jak i udostępnionych formularzach na obliczenie
ceny oferty, gdzie opłaty za przeniesienia usługi występują jako czynnik, który jest
sumowany z pozostałymi opłatami instalacyjnymi dla konkretnych przepustowości. W
przypadku uruchomienia nowej usługi lub przeniesienia istniejącej usługi do innej lokalizacji
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający w odpowiednich dla nich komórkach arkusza kalkulacyjnego uwzględnił ilość
tworzonych/przenoszonych usług i dla tej wartości uwzględnił odpowiednią ilość opłat
instalacyjnych za uruchamiane/przenoszone usługi.
Nawiązując do informacji, iż część z przepustowości z wykazu cen jednostkowych nie pojawi
się bezpośrednio w umowie, zamawiający nie może zgodzić się z powyższą informacją. W
związku z 6 letnim okresem trwania umowy oraz planowanymi uruchomienia nowych Usług
zamawiający nie może wykluczyć, iż takie przepustowości będą niezbędne jednostkom
administracji skarbowej bądź celnej, w związku z powyższym musi znać ceny jednostkowe
ww. przepustowości. Ponadto odwołujący nie zgłosił w tym wypadku żadnych wniosków
odwoławczych, w związku z powyższym zamawiający przyjmuje, iż odwołujący zgadza się
na jego uzupełnienie i nie wymaga dalszych zmian/wykreśleń.
Dodatkowo zgodnie z nakazem Izby Zamawiający wyeliminował z SIWZ wszystkie
skomplikowane wzory matematyczne. Jedyny bardzo prosty wzór matematyczny znajduje
się w Rozdziale XVI SIWZ w ust. 2.
Zamawiający również wskazał na wytyczne Wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012r. co do zbyt
skomplikowanego wzoru matematycznego na zakres usług objętych prawem opcji(strona 26
ostatni akapit uzasadnienia Wyroku)
(...) Izba uwzględniła niniejszy zarzut, jednocześnie biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony
w toku postępowania, modyfikacje żądania Odwołującego w sprawie o sygn. akt: KIO
1337/12, jak i Odwołujących w sprawie o sygn. akt: KIO 1349/12 oraz KIO/4353/12 w
zakresie podobnego zarzutu podczas rozprawy, nakazując usunięcie z Rozdz. Vpkt 3 SIWZ
niniejszego wzoru matematycznego, w jego obecnym kształcie (9 stron SIWZ, tj. od 8 do
16). W ocenie Izby, z uwagi na jego niejednoznaczny, skomplikowany charakter jedynym
kryterium oceny ofert winna pozostać cena oferty w podstawowym zakresie. Względem
kwestii prawa opcji i wzoru matematycznego (jako kryterium oceny ofert) Izba odniesie się
także przy rozpatrywaniu zarzutów w ramach odwołań o sygn. akt: KIO 1349/12 oraz
KI01353/12. Jednocześnie podkreśla, że usuniecie prawa opcji w jego aktualnym kształcie
nie pozostało bez wpływu na decyzje Izby w zakresie przedmiotowego zarzutu. (...)
\
Izba zważyła
Zarzut jest bezzasadny
Sygn.akt KIO 1807
Odwołujący nie wykazał, że podany sposób obliczenia ceny, nie pozwoli na wyłonienie oferty
najkorzystniejszej, ponieważ w ocenie odwołującego przyjęty sposób dochodzenia do jej
obliczenia nie musi się pokrywać z faktycznym dynamicznym rozwojem usługi w trakcie
realizacji umowy.
Jak również nie wykazał, że metodologia obliczenia ceny, nie pozwoli na wyłonienie
wykonawcy oferującego najniższą cenę za przedmiot zamówienia oraz faktu nie
uwzględnienia w cenie oferty opłat z tytułu przeniesienia lokalizacji (zarzut nr I b odwołania).
Natomiast złożone przez zamawiającego wyjaśnienia zwłaszcza zawarte w odpowiedzi z
dnia 4 września 2012r. w oparciu o wskazane regulacje SIWZ jednoznacznie wskazują na
fakt, że dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty nastąpi na postawie jednolitego
obowiązującego wszystkich wykonawców sposobu obliczenia ceny na podstawie
obowiązujący formularza Excel. Formularz ten służyć ma do wyliczenia ceny za podstawowy
maksymalny zakres zamówienia poprzez uzupełnienie tego formularza o ceny jednostkowe
wskazane przez wykonawcę. Jednocześnie tak obliczona cena stanowić będzie jedyną
podstawę do wyłonienia najkorzystniejszej oferty. Z kolei wszyscy wykonawcy mają do
dyspozycji te same założenia do wyliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres
zamówienia.
Nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia postawionego zarzutu okoliczność, że usługa
ma charakter dynamiczny skoro ta dynamika jest określona w SIWZ a zamawiający ma
prawo w ramach zawartej umowy do odstąpienia od jej realizacji czy wypowiedzenia w
warunkach określonych w umowie. Inna rzeczą jest określenie przedmiotu zamówienia i
sposobu obliczenia ceny a inną rzeczą jest ryzyko jej nie zrealizowania w całości czy w
części ale to jest zjawisko towarzyszące każdemu szeroko rozumianemu zamówieniu w tym
zamówieniu publicznemu.
Natomiast zarzuty podniesione do poszczególnych zapisów odnoszących się do wielkości
przedmiotu zamówienia zostały doprecyzowane wobec wątpliwości odwołującego w korekcie
SIWZ w dniu 31 sierpnia 2012r. to jest po wniesieniu odwołania. Niemniej usunięcie
wskazanych niespójności, niejasności czy nawet rozbieżności w poszczególnych zapisach
SIWZ nie stanowi zmiany SIWZ zasługującej na jej zakwalifikowanie do uwzględnienia
zarzutu a w konsekwencji uwzględnienia odwołania w rozumieniu art.192 ust.2 ustawy Pzp.
Bowiem dokonane „zmiany’ w SIWZ mają co najwyżej charakter wyjaśnień a nie zmiany
SIWZ w rozumieniu ustawy Pzp.
Tym samym zarzut również nie zasługuje na uwzględnienie.
Sygn.akt KIO 1807
Zarzut Nr 3 co do ustalenia oplaty instalacyjnej ( zarzut nr I c odwołania).
Izba ustaliła.
Zgodnie z wytycznymi wyroku z dnia 16 lipca 2012r. w sprawach o Sygn. akt : KIO 1337/12,
KIO1349/12 i KIO1353/12 zamawiający dokonując modyfikacji SIWZ w dniu 14 sierpnia
2012r., wprowadził opłaty instalacyjne z tytułu zestawienia i uruchomienia usług transmisji
danych lub dostępu do Internetu. Zalecenie Izby nie określiło wysokości opłaty instalacyjnej
oraz sposobu jej obliczenia. Narzucenie uregulowania w SIWZ opłaty instalacyjnej stanowiło
uwzględnienie zarzutu odwołujących co do ryzyka związanego z wypowiedzeniem umowy
przed upływem terminu jej realizacji i stratami w takiej sytuacji po stronie wykonawcy
realizującego umowę. Zamawiający w modyfikowanym SIWZ określił górną granicę opłaty
instalacyjnej
w
wysokości
nieprzekraczającej
dwukrotności
miesięcznej
opłaty
abonamentowej z tytułu świadczenia usług w danej lokalizacji.
Ograniczenie wysokości górnej granicy opłaty eksploatacyjnej odwołujący oprotestował w
przedmiotowym postępowaniu odwoławczym traktując takie zachowanie zamawiającego
jako wykroczenie przeciwko prawom wykonawców do kalkulacji należnego im
wynagrodzenia z tytułu wykonania usługi, która powinna pokrywać koszty, jakie ponieśli w
związku z jej wykonaniem. Uzasadniając sprzeciw przeciwko regulacji opłaty instalacyjnej
odwołujący zauważył, że ani wyrok KIO ani żaden przepis obowiązującego prawa nie
przyznaje zamawiającemu prawa do ustalania ceny za wykonanie usługi (czynności), która
jest świadczona na jego rzecz. To świadczeniodawca ustala cenę na poziomie
zapewniającym jemu rentowność przedsięwzięcia. Ponadto, nawet gdyby uznać, iż
zamawiającemu przysługuje prawo współdecydowania o cenie, to ustalenie jej na poziomie
zaproponowanym w SIWZ stanowi rażące pokrzywdzenie wykonawcy realizującego
zamówienia, bowiem opłata w wysokości dwukrotności miesięcznego abonamentu nie
pokrywa kosztów jakie wykonawca jest zobowiązany ponieść, aby w ogóle świadczyć usługę
na rzecz zamawiającego. Dalej odwołujący podnosił, że miesięczna opłata abonamentowa
pozostaje bez związku z nakładami ponoszonymi na uruchomienie usługi, dlatego też
sztuczne wiązanie obydwu jest w tym zakresie nieuprawnione. Tym bardziej, iż
zamawiającemu przysługuje uprawnienie do rezygnacji z usług. Wobec powyższego
odwołujący wniósł w odwołaniu o wykreślenie z rozdziału VI pkt 2 ppkt 4) zastrzeżenia o
maksymalnej wysokości opłaty instalacyjnej.
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający udzielając odpowiedzi na odwołanie w piśmie z dnia 4 września 2012r. wniósł
o nie uwzględnienie zarzutu co do wysokości opłat instalacyjnych.
Bowiem w jego ocenie zarzut jest niezasadny. Zamawiający w Rozdziale VI SIWZ w ust. 1
oraz ust. 2 pkt 4 przewidział wprowadzenie opłat instalacyjnych. Przyjęta przez
Zamawiającego reguła, że cena jednostkowa opłaty instalacyjnej za uruchomienie Usługi u
danego Użytkownika o określonej przepustowości i SLA nie może być wyższa niż
dwukrotność miesięcznej opłaty abonamentowej za Usługę o tej przepustowości i danym
SLA nie stoi w sprzeczności z treścią wyroku Izby i służy zapobieżeniu nieuzasadnionej
koncentracji całego wynagrodzenia Wykonawców w początkowym okresie realizacji Usług.
Zgodnie z § 7 ust. 3 umowy opłata instalacyjna przysługuje jednorazowo za uruchomienie
nowej Usługi Transmisji Danych i/lub nowej Usługi Dostępu do Sieci Internet u Użytkownika
oraz jednorazowo za uruchomienie po przeniesieniu Usługi Transmisji Danych i/lub Usługi
Dostępu do Sieci Internet do Użytkownika. Podstawą płatności za instalację jest protokół
odbioru i uruchomienia Usługi podpisany przez Użytkownika i Wykonawcę, co jest
bezsporne pomiędzy stronami.
Zamawiający również uzupełnił Załącznik A 1 - Szczegółowy formularz cenowy oraz
formularz zawarty we wzorze umowy o ceny opłat instalacyjnych dla poszczególnych
kategorii SLA i UTD.
W tym zakresie Izba w Wyroku z dnia 16 lipca 2012r. wypowiedziała się jak poniżej.
fragmenty uzasadnienia wyroku z dnia 16 lipca 2012r. Sygn. akt: KIO 1337/12, KIO 1349/12
i KIO1353/12 (strona 43 akapit 3 uzasadnienia wyroku)
(...) Odnośnie zarzutu IX (lub też VIII) - odnośnie zastrzeżenia przez Zamawiającego
możliwość wypowiedzenia umowy z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia
bez prawa do odszkodowania dla wykonawcy, czy też nie przewidzenia opłat jednorazowych
z tytułu zestawienia i uruchomienia usługi. Zamawiający w ramach odpowiedzi na odwołanie
(pismo z dnia 06.07.2012 r.) /str. 19-20/ oddalił zarzut. Powyższe stanowisko podtrzymał na
rozprawie. Z kolei Odwołujący przedstawiał swoje stanowisko w tym zakresie, w
szczególności odnośnie opłat instalacyjnych w szerszym kontekście innych uprawnień
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiającego wynikających z kar umownych, czy też wypowiedzenia, tudzież odstąpienia
od umowy. Negował również stanowisko cytowane przez Zamawiającego, a przedstawione
w 2008 r., jako wyjęte z kontekstu (orzeczenie KIO cytowane w odpowiedzi na odwołanie z
2008 r.j. Wskazywał, że pomiędzy lokalizacjami z 2008 r, a lokalizacjami przewidzianymi w
obecnym postępowaniu jest prawie dwukrotna różnica.
Izba uwzględniła częściowo zarzut w zakresie opłaty instalacyjnej i nakazuje modyfikacje
postanowień SIWZ poprzez wprowadzenie (przez wyodrębnienie z ceny za całość Usługi)
przez Zamawiającego opłat instalacyjnych z tytułu zestawienia i uruchomienia usługi dla
pojedynczej lokalizacji. (...)
Wniosek o oddalenie zarzutu zamawiający uzasadniał następująco.
Przyjęta przez Zamawiającego reguła, że cena jednostkowa opłaty instalacyjnej za
uruchomienie Usługi u danego Użytkownika o określonej przepustowości i SLA nie może być
wyższa niż dwukrotność miesięcznej opłaty abonamentowej za Usługę o tej przepustowości i
danym SLA nie stoi w sprzeczności z treścią wyroku Izby oraz nie stanowi naruszenia
żadnego z wymienionych przez odwołującego EXATEL przepisów Ustawy, w szczególności
art. 29 Ustawy.
Wprowadzenie tego ograniczenia służy zapobieżeniu nieuzasadnionej koncentracji całego
wynagrodzenia Wykonawców w początkowym okresie realizacji Usług. Nie bez znaczenia
dla wprowadzenia takiego ograniczenia przez zamawiającego jest również negatywne
doświadczenie zamawiającego w zakresie ustalania przez wykonawców wysokości opłat
instalacyjnych jest aktualnie realizowana przez Telekomunikacją Polską S.A. z dnia 10
września 2008 r., nr R/466/07/EI/B/1213, w której nie było ograniczeń wysokości opłaty
instalacyjnej. W konsekwencji pierwsza faktura, którą zapłacił zamawiający z tytułu realizacji
przedmiotu umowy wyniosła około 86% wartości całej umowy. Podobnie w umowie
dotyczącej usług transmisji danych zawartej przez Ministerstwo Sprawiedliwości z GTS
Poland sp. z o.o. z dnia 9 sierpnia 2011 r. w § 8 ust. 1 lit a) można zaobserwować
nieuzasadniony rzeczywistymi potrzebami i kosztami wykonawcy mechanizm kumulowania
wysokich opłat instalacyjnych w początkowym okresie realizacji umowy. Zamawiający wnosi
o dopuszczenie dowodu z ww. umów na okoliczność potwierdzenia występowania na rynku
usług objętych przedmiotem zamówienia wskazywanego przez Zamawiającego mechanizmu
kumulacji zysku w pierwszym okresie świadczenia usług poprzez nieadekwatnie wysokie
opłaty instalacyjne.
Stosowany przez wykonawców mechanizm jest dążeniem do nadmiernej koncentracji zysku
nieproporcjonalnego do zakresu rzeczywiście wykonanych na danym etapie realizacji umowy
usług. Zamawiający jest upoważniony do zapłaty wyłącznie za faktycznie uzyskiwane usługi.
Sygn.akt KIO 1807
Wysoka opłata instalacyjna stanowi rodzaj „zapłaty z góry" na poczet przyszłych, jeszcze nie
zrealizowanych przez wykonawcę usług. W tymi miejscu zamawiający podkreśla, iż kupuje
usługę. Zamawiający nie będzie płacił za budowę sieci Wykonawcy, którą ten będzie także
wykorzystać w świadczeniu innych komercyjnych usług.
Zamawiający wprowadzając ograniczenie w zakresie wysokości opłaty instalacyjnej miał też
na względzie, że budżetowanie środków publicznych ma charakter roczny (zasada roczności
budżetu), a środki finansowe zamawiającego są każdego roku ograniczone. Zamawiający
musi brać pod uwagę, że wydatkuje środki publiczne, a zgodnie z art. 44 ustawy z dnia 27
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wydatki publiczne powinny być dokonywane w
sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z
danych nakładów. Wysokość opłaty za instalacje usługi jest zatem także odzwierciedleniem
realnych możliwości finansowych zamawiającego (przyznany budżet, dyscyplina finansów
publicznych, racjonalizacja wydatków).
Zgodnie z § 7 ust. 3 opłata instalacyjna przysługuje jednorazowo za uruchomienie nowej
Usługi Transmisji Danych i/lub nowej Usługi Dostępu do Sieci Internet u Użytkownika oraz
jednorazowo za uruchomienie po przeniesieniu Usługi Transmisji Danych i/lub Usługi
Dostępu do Sieci Internet do Użytkownika. Podstawą płatności za instalację jest protokół
odbioru i uruchomienia Usługi podpisany przez Użytkownika i Wykonawcę.
Ustalenie górnej wysokości opłat instalacyjnych przez Zamawiającego do dwukrotności ceny
abonamentu za usługę o danej przepustowości nie jest decyzją oderwaną od realiów
rynkowych i zostało dokonane w oparciu o rozeznanie rynku (cenniki ofertowe operatorów).
Zamawiający przeanalizował również potencjalny wpływ różnych kategorii SLA oraz wartości
przepustowości na wysokość tej opłaty. Na podstawie cenników otrzymanych od operatorów
Zamawiający ustalił, że wysokość opłat instalacyjnych nie powinna przekraczać
dwukrotności ceny abonamentu za usługę o danej przepustowości.
Izba zważyła.
Zarzut jest bezzasadny.
Bezspornym w sprawie jest, że Izba nakazała co do zasady wprowadzenie opłaty
instalacyjnej jako formę rekompensaty kosztów z tytułu uruchomienia nowej lub za
przeniesienie lokalizacji usługi objętej przedmiotem zamówienia.
Również bezspornym jest, że Izba nie określiła wysokości opłaty instalacyjnej oraz sposobu
jej obliczenia.
Sygn.akt KIO 1807
Jako uzasadnienie wprowadzenia do SIWZ opłaty instalacyjnej Izba uznała argumentację
odwołujących, którzy podnieśli zarzut prawa wypowiedzenia umowy w terminie 3 miesięcy i
nie uzyskanie w takim przypadku rekompensaty z tytułu poniesionych kosztów uruchomienia
lokalizacji, jeżeli zamawiający skorzystałby z takiego prawa na samym początku realizacji
umowy przez wykonawcę. Taka sytuacja naraziłaby wykonawcę na nie odzyskanie kosztów
uruchomień nowych lokalizacji.
Zamawiający dokonując w dniu 14 sierpnia 2012r. modyfikacji SIWZ we wzorze umowy w jej
§ 11 ust.2.6 ograniczył prawo do 3 miesięcznego wypowiedzenia umowy od okoliczności
ograniczenia wydatków publicznych.
Tak więc prawo jednostronnej decyzji co do zaprzestania kontynuacji umowy jest
obwarowane warunkiem ograniczenia wydatków publicznych a nie swobodną decyzją
zamawiającego.
Niemniej
wysokość
opłaty
instalacyjnej
jako
maksymalnie
dwukrotność
opłaty
abonamentowej nie zadawala odwołującego, który jak wyjaśnił na rozprawie nie odzyska
kosztów uruchomienia lokalizacji usługi.
W ocenie Izby, co zresztą podnosił odwołujący, żaden przepis prawa w tym zakresie nie
zawiera regulacji obowiązującej zamawiającego przy ustalaniu sposobu obliczenia ceny za
świadczone usługi.
Funkcjonowanie opłat instalacyjnych u dostawców mediów ma charakter zwyczajowy a nie
wynikający z przepisów prawa. Niemniej oplata instalacyjna jest niejako powszechnie
narzucana odbiorcom mediów. Jej funkcjonowanie jest wysoce dyskusyjne, ponieważ
dostawcy mediów podejmując działalność gospodarczą tym sposobem przerzucają ryzyko
znalezienia klientów czy ich utraty, na przygotowaną dyspozycyjność usługi, na
pojedynczych odbiorców mediów. Opłaty instalacyjne to raczej relikt przeszłości wobec
aktualnie występującego rynku konkurencyjnego a nie monopolistycznego.
Stąd uzurpowanie sobie prawa przez odwołującego do ustalania wysokości opłaty
instalacyjnej nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia prawnego poza zwyczajowym.
Izba oddaliła wniosek dowodowy zamawiającego zawarty w odpowiedzi na odwołanie z dnia
4 września 2012r. co do przedstawienia umów czy to Ministerstwa Sprawiedliwości, czy to
Telekomunikacji S.A. w zakresie realizowanych wysokości opłat instalacyjnych, uznając ten
wniosek za bezprzedmiotowy dla rozstrzygnięcia zarzutu a jedynie opóźniający rozpoznanie
sprawy.
Za bezsporne w sprawie Izba uznała, że urządzenia służące do uruchomienia lokalizacji
świadczenia usługi nie przechodzą na własność zamawiającego, że mogą podlegać
chociażby częściowej rozbiórce po zaprzestaniu świadczenia usług oraz działalność
odwołującego ma charakter komercyjny i to w jego interesie leży znalezienie innych klientów
na poniesione koszty uruchamianej lokalizacji świadczenia usługi.
Sygn.akt KIO 1807
Ponadto rezygnacja z świadczonych usług została obwarowana ograniczeniem wydatków
publicznych a nie można również uznać ograniczania ściągania podatków i ceł za normę w
Państwie gdzie ściąganie podatków i ceł stanowi podstawowy obowiązek prawny Państwa.
W powyższej sytuacji Izba uznaje za bezprzedmiotowe analizowanie czy oplata instalacyjna
w zastrzeżonej wysokości jest prawidłowa czy nie jest prawidłowa, ponieważ w każdym
przypadku miałoby to charakter wysoce uznaniowy. Natomiast zamawiający powoływał się
na wywiad ustalony u innych dysponentów tego rodzaju mediów a w żadnym wypadku
odwołujący nie udowodnił, że zwyczajem jest, iż oplata instalacyjna ma pokryć koszty
instalacji w stu procentach.
W związku z powyższym Izba uznała zarzut za bezzasadny.
Zarzut Nr 4 co do zapisów odnoszących się do kar umownych to jest dotyczących
ograniczenia naliczenia kar umownych w przypadku zbiegu kar do zapłaty kary
najwyższej ( zarzut nr I d odwołania).
Izba ustaliła
.
Zgodnie z wytycznymi wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. w sprawach o Sygn. akt:
KIO 1337/12, KIO 1339/12 i KIO 1353/12 w zakresie zasad naliczania kar
umownych Izba nakazała dokonanie modyfikacji SIWZ poprzez penalizację
zachowania wykonawcy najsurowszą z kar w przypadku zbiegu kilku kar.
W ocenie odwołującego zamawiający wprowadził co prawda zapis wskazany przez
Izbę w uzasadnieniu wyroku KIO, jednak nie zmienił innych postanowień umownych
związanych z obowiązkiem zapłaty kar umownych, niwecząc tym samym skutek jaki
miał przynieść wprowadzony zapis. Odwołujący wskazuje, iż zgodnie z § 8 ust. 3, 4,
5, 6 wzoru Umowy Wykonawca wciąż ma obowiązek zapłaty kar należnych z kilku
tytułów, a więc kar pozostających w zbiegu z wystąpieniem różnych okoliczności,
których jednak skutek jest ten sam - niedostępność usługi. Wynika to z przyjętych
konstrukcji językowych we wspomnianym paragrafie wzoru Umowy, który nie
Sygn.akt KIO 1807
posługiwał się wyrażeniem „naliczenia kar" lecz „zapłatą kar". Dokonując modyfikacji
nakazanej przez KIO, Zamawiający zobowiązany był przeformułować
postanowienia § 9 tak, by były one spójne między sobą, a nie dokonać wyłącznie
technicznej czynności wprowadzenia zapisu. Odwołujący wnosi o przeformułowanie
§ 9 wzoru umowy w taki sposób, by nie budził wątpliwości co do zakresu uprawnień
zamawiającego, a przede wszystkim co do zakresu zobowiązań finansowych
wykonawcy, zgodnie z wyrokiem KIO.
Zamawiający wniósł o oddalenie zarzutu jako bezzasadnego. Zamawiający
wprowadził do wzoru umowy w miejscach wskazanych przez Izbę, nakazane przez
Izbę postanowienie „ W wypadku zbiegu kliku kar umownych Zamawiający będzie
naliczał jedną karę umowną o najwyższej wartości". Intencją i celem wprowadzonej
zmiany jest, że w przypadku zbiegu kilku kar umownych zamawiający będzie naliczał
jedną karę umowną o najwyższej wartości.
Każda interpretacja umowy w toku jej realizacji będzie dokonana przez
zamawiającego z uwzględnieniem postanowień dotyczących zasad naliczania kar
umownych w przypadku ich zbiegu. Zwrócił uwagę, że czynność zapłaty kary
umownej jest zawsze czynnością następczą wobec naliczenia kary umownej. To w
jego ocenie wynika z postanowień umowy, jak i zasad logiki.
Modyfikacja postanowień umowy dotycząca zapłaty kar umownych w § 8 ust. 3, 4, 5
i 6, której obecnie żąda odwołujący nie była przedmiotem poprzedniego
postępowania odwoławczego i nakaz takiej zmiany nie wynika z treści Wyroku Izby.
Zarzuty odwołującego w ocenie zamawiającego w tym zakresie są spóźnione.
Izba zważyła.
Zarzut jest bezzasadny
Zamawiający dokonał modyfikacji SIWZ według literalnego brzmienia Wyroku KIO z
dnia 16 lipca 2012r. a dokonana modyfikacja nie narusza przepisów obowiązującej
ustawy Pzp.
Sygn.akt KIO 1807
Co do wytycznych zawartych w uzasadnieniu wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012r. w
sprawach o Sygn. akt: KIO 1337/12, KIO 1349/12 i KIO 1353/12 w uzasadnieniu
Wyroku (strona 34 ostatni akapit uzasadnienia wyroku) znajduje się zapis o treści :
(...) nakazuje dodanie do § 8 ust. 3, 4 i 5projektu umowy na końcu dodatkowego
zdania; „W wypadku zbiegu kliku kar umownych Zamawiający będzie naliczał jedną
karę umowną o najwyższej wartości". Powyższa nakazana modyfikacja ma charakter
nadrzędny nad ewentualnym innymi postanowieniami projektu umowy i każda
interpretacja projektu umowy dokonana przez Zamawiającego musi niniejsze
postanowienie uwzględniać. (...).
Zamawiający dokonał zmiany umowy w zakresie obowiązku zapłaty najwyższej kary
umownej w razie zbiegu kilku kar powodujących jeden skutek to jest niedostępność
usługi, zgodnie z literalnym zaleceniem Wyroku Izby. Niemniej nawet tylko literalny
obowiązek zmiany postanowień umowy w pełni zaspakaja interesy wykonawcy.
Słusznie zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 4 września 2012r.
przywołał zasady logiki i okoliczność, iż zaplata jest następstwem naliczenia kary
umownej a nie odwrotnie. Czyli nie powstanie obowiązek zapłaty kary umownej bez
uprzedniego jej naliczenia.
Tym bardziej, że konieczność interpretacji zapisów umowy jest okolicznością
codzienną i nagminną oraz nie do uniknięcia przy stosowaniu prawa a tym bardziej
przy realizacji obowiązków umownych. Natomiast zbytnia kazuistyka regulacji w
praktyce nie służy wykonywaniu umowy tylko jej przeszkadza i w przedmiotowej
sprawie jest nawet niewskazana z uwagi na jednoznaczność jej zapisów.
Za ostatecznym oddaleniem podniesionego zarzutu przemawia okoliczność, że
obowiązek zapłaty leży po stronie wykonawcy a obowiązek naliczenia po stronie
zamawiającego i nie powstanie obowiązek zapłaty bez naliczenia kary umownej.
Tyma samym Izba uznała, że bez szkody dla jednoznaczności uprawnień i
obowiązków wynikających z umowy jest pozostawienie regulacji umownej w zakresie
formuły „naliczania” i „zapłaty” tak jak pozostawienie „zamawiającego” i
„wykonawcy”.
Reasumując zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.
Sygn.akt KIO 1807
Zarzut Nr 5 co niejednolitego opisania warunków likwidacji poszczególnych lokalizacji
w dokumentach składających się na SIWZ ( zarzut nr I e odwołania).
Izba ustaliła
W zakresie prawa do likwidacji lokalizacji, Izba nakazała dokonanie modyfikacji SIWZ
poprzez enumeratywne wskazanie okoliczności, których wystąpienie uprawniało
będzie Zamawiającego do ich likwidacji, przy jednoczesnym zastrzeżeniu, iż
likwidacja nie będzie dotyczyła wszystkich lokalizacji.
Odwołujący następująco sprecyzował zarzut.
Zapis mówiący o likwidacji lokalizacji znajduje się w pkt 9.15 Rozdziału I SIWZ oraz
w pkt.3 ppkt. 9.15. Załącznika nr 1 do Umowy - Szczegółowy Opis przedmiotu
zamówienia. Postanowienia mówiące o likwidacji usług znajdujące się w pkt 9.15
Rozdziału I SIWZ oraz pkt.3 ppkt. 9.15. Załącznika nr 1 do Umowy - Szczegółowy
Opis przedmiotu zamówienia nie są tożsame, tzn. w pkt.3 ppkt. 9.15. Załącznika nr 1
znajduje się zastrzeżenie narzucone przez KIO dotyczące możliwości likwidacji
usług w przypadkach wskazanych w wyroku, tj. zmiany struktury organizacyjnej
jednostki, zmiany lokalizacji, likwidacji jednostki, podczas gdy w pkt 9.15 Rozdziału 1
SIWZ jest mowa wyłącznie o zmianie lokalizacji. Dodatkowo, w § 12 ust. 13 wzoru
umowy, wprowadzono nowy zapis mówiący o zaprzestaniu udostępniania usługi
transmisji danych lub dostępu do Internetu.
Z powyższego faktu odwołujący wywiódł co następuje.
Powyższa niespójność między poszczególnymi postanowieniami dokumentacji
będzie budziła wątpliwości interpretacyjne na etapie realizacji umowy co do
faktycznej intencji stron w zakresie przysługujących im uprawnień. Jeżeli natomiast
działanie zamawiającego jest świadome i celowo wprowadza rozróżnienie między
likwidacją lokalizacji i zaprzestaniem udostępniania usług w związku ze zmianą
lokalizacji, należy wskazać, iż takie działanie stanowi działanie zmierzające do
obejście prawa - wyroku KIO, które nakazało doprecyzowanie postanowień
mówiących o ograniczeniu zakresu przedmiotu zamówienia tak, by ryzyko
Sygn.akt KIO 1807
ekonomiczne wykonania zamówienia nie obciążało wyłącznie Wykonawcy, któremu
udzielone zostanie zamówienie. Ponadto z treści umowy nie wynika, czy
zaprzestanie świadczenia usługi w związku ze zmianą lokalizacji, stanowi
wykonywanie umowy czy powiązane będzie z wykonaniem prawa opcji, o którym
mowa w § 4 ust. 1 pkt 1.4 wzoru umowy. Jeżeli stanowiłoby wykonywanie umowy,
postanowienie należy uznać za naruszające art. 29 ust.1 ustawy Pzp, bowiem nie
wskazuje na liczbę możliwych przeniesień w skali całego okresu wykonywania
umowy ani na warunki uruchomienia usług w nowych lokalizacjach (przepustowości,
kategoria SLA), a zatem jest niewycenialne. Wprowadzona opłata instalacyjna nie
eliminuje ryzyka ekonomicznego wykonawcy, bowiem została ograniczona do
wysokości 2-krotnego abonamentu miesięcznego za usługę, co przy możliwości
przeniesienia usługi w drugim miesiącu świadczenia usług naraża wykonawcę na
poniesienie rażącej straty w wyniku niezwrócenia się kosztów niezbędnych do
uruchomienia tych usług w danych lokalizacjach.
Odwołujący wniósł o ujednolicenie zapisów mówiących o możliwości likwidacji
lokalizacji, jak również opisanie warunków zaprzestania świadczenia usług, tak by
można je było wycenić uwzględniając koszty ich uruchomienia oraz dokonanych
zmian.
Zamawiający w piśmie z dnia 4 września 2012r. wyjaśnił w uzasadnieniu wniosku o
odrzucenie odwołania, że wprowadził do SIWZ zmiany w brzmieniu i zakresie
nakazanym przez Izbę. W istocie część wprowadzonych do SIWZ zmian była
niedostatecznie spójna i mogła powodować wątpliwości interpretacyjne.
Zamawiający dostrzegając racjonalność argumentów Odwołującego zmodyfikował
postanowienia SIWZ w ust. 9.15 w Rozdziale I SIWZ, tak aby były spójne z treści pkt
3 ppkt 9.15 Załącznika nr 1 do Umowy. W tym samym celu wprowadził zdanie
wstępne do § 12 ust. 13 wzoru umowy. Wszystkie wprowadzone zmiany nie są
sprzeczne z treścią wyroku Izby, a ich ujednolicenie zwiększa przejrzystość SIWZ.
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający wyjaśnia dodatkowo, że nie zna na aktualnym etapie postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego adresów lokalizacji, w których będzie
likwidowana Usługa Transmisji Danych i/lub Internetu. Zamawiający przewiduje, że
konieczność likwidacji nastąpi, np. w wyniku zmian siedzib izb czy urzędów. Celem
spornego
postanowienia
jest
wyłącznie
zagwarantowanie
Zamawiającemu
elastyczności dotyczącej faktycznego zakresu przedmiotu umowy, który w istocie
stanowi realne odzwierciedlenie władczych decyzji Ministra Finansów w zakresie
kształtowania potrzeb istnienia określonych jednostek organizacyjnych administracji
celnej i skarbowej.
O ile wprowadzone zmiany przez Zamawiającego modyfikacje będą nadal niezgodne
z oczekiwaniami Odwołującego, Zamawiający wnosi o oddalenie zarzutu w zakresie
nieobjętym zmianami wprowadzonymi przez Zamawiającego.
Izba zważyła
Zarzut jest bezzasadny.
Zamawiający
po
wniesieniu
odwołania
w
przedmiotowym
postępowaniu
odwoławczym dnia 31 sierpnia 2012r. dokonał dalszej modyfikacji dodając zapisy w
celu usunięcia niespójności i wątpliwości interpretacyjnych pomimo, że w dniu 14
sierpnia 2012r. literalnie dokonał zmiany SIWZ zgodnie z następującymi zaleceniami
Izby:
Jako podstawę dokonanych zmian SIWZ zamawiający podał zacytował nakazy wynikające z
uzasadnienia wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. w sprawach o Sygn. akt: KIO 1337/12, KIO
1339/12 i KIO 1353/12:
(strona 37 akapit 1 uzasadnienia wyroku)
(...) nakazuje dodanie do § 12 ust. 13 projektu umowy dodatkowego zdania:
„Zamawiający zastrzega, że zaprzestanie udostępniania Usługi Transmisji Danych
i/lub Usługi Dostępu Do Sieci Internet będzie dotyczyło wyłącznie zmiany lokalizacji i
nie może stanowić podstawy do żądania zaprzestania udostępniania całości Usługi
Transmisji Danych i/lub Usługi Dostępu Do Sieci Internet objętej Umową". (...)
(strona 41 akapit 2 uzasadnienia wyroku)
Sygn.akt KIO 1807
(...) Zamawiający w ramach modyfikacji postanowień SIWZ z dnia 05.07.2012 r. (str.
18) dokonał dookreślenia kiedy będzie miała miejsce likwidacja usługi - „wykonanie
likwidacji usługi u Użytkowników zgodnie ze zleceniami Zamawiającego, w
szczególności w przypadku zmiany struktury organizacyjnej jednostki, zmiany
lokalizacji lub likwidacji jednostki". (...)
(strona 41 akapit 3 uzasadnienia wyroku)
(...) Izba uwzględniła zarzut częściowo, uznając, ze mimo modyfikacji z dnia
05.07.2012 r. i dokonanemu dookreśleniu kiedy będzie miała miejsce likwidacja
usługi, konieczna jest dalsza zmiana postanowień SIWZ. W pierwszej kolejności
nakazując zmianę w treści pkt 3.15 ustalonej modyfikacją z 05.07.2012 r, poprzez
usuniecie sformułowania: „w szczególności". Następnie stwierdzając, że Izba uznała
argumentacje Zamawiającego (oddalając zarzut w tym zakresie) odnośnie braku
możliwości określenia maksymalnej liczby lokalizacji, z których rezygnacji
Zamawiający będzie uprawniony w toku realizacji zamówienia. Przy czym chcąc
zabezpieczyć Wykonawcę przed całkowitą arbitralnością Zamawiającego i biorąc
pod uwagę argumentację Odwołującego z rozprawy nakazuje dodatkowo
wprowadzić dodatkowe zdanie w pkt 3.15: „Zamawiający zastrzega, że likwidacja
usług u Użytkowników, nie uprawnia Zamawiającego do żądania likwidacji usług u
wszystkich Użytkowników". Izba niejako -jako „rekompensatę" wobec częściowego
oddalenia zarzutu wskazuje, że w ramach ostatniego z rozpatrywanych zarzutów
nakazała wprowadzenie opłat instalacyjnych. (...)
Pomimo, że zamawiający po wniesieniu niniejszego odwołania dokonał modyfikacji
zapisów SIWZ to Izba nie kwalifikuje powyższego do dokonanych zmian
stanowiących o uwzględnieniu odwołania, ponieważ dokonane zmiany mają
charakter uściślający i jak sam odwołujący wskazał w odwołaniu konieczne są dla
usunięcia wątpliwości interpretacyjnych. Z uwagi na to, ze powyższe nie ma wpływu
na wynik postępowania ten zarzut Izba uznaje również za bezzasadny i nie
powodujący uwzględnienia odwołania w myśl art. 192 ust.2 ustawy Pzp. Tym
bardziej, że zamawiający w dniu 14 sierpnia 2012r. wprowadził zmiany do SIWZ
zgodnie z literalnymi zapisami Wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012r.
Podsumowując zgłoszone zarzuty, które nie potwierdziły się, Izba nie uwzględniła odwołania.
Sygn.akt KIO 1807
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp oraz § 3 oraz § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzaju kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania. (Dz. U. 2010r.
Nr 41, poz. 238) zasądzając od odwołującego koszty postępowania odwoławczego w
wysokości wniesionego wpisu w kwocie 15.000,00zł
Przewodniczący: ……………
……………*
……………*
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża EXATEL S.A. ul. Perkuna 47;04-164 Warszawa i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych i zero groszy) uiszczoną przez EXATEL S.A. ul.
Perkuna 47;04-164 Warszawa tytułem wpisu od odwołania,
Sygn.akt KIO 1807
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Radomiu.
Przewodniczący: ……………
……………*
……………*
Sygn.akt KIO 1807
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego objęte przedmiotowym postępowaniem
odwoławczym prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego i dotyczy zamówienia
pn.: „Świadczenie usług transmisji danych w sieci rozległej WAN resortu finansów oraz usługi
dostępu do sieci Internet” (nr referencyjny: PN/13/12/VBC).
Zostało wszczęte przez Centrum Przetwarzania Danych Ministerstwa Finansów,
ul. Samorządowa 1; 26-601 Radom zwane dalej: „Zamawiającym”, ogłoszeniem w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod poz. 2012/S 114-189117 z dn.16.06.2012 r.
Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia zwana dalej: „SIWZ” została opublikowana na
stronie internetowej Zamawiającego dn.19.06.2012 roku.
Na zapisy ogłoszenia o zamówieniu i SIWZ w dniach 26 i 28 czerwca 2012r. zostały
wniesione odwołania przez Telekomunikacja Polska S.A., ul. Twarda 18; 00-105 Warszawa
oznaczone Sygn. akt: KIO 1337/12, Netia S.A., ul. Poleczki 13, 02-822 Warszawa
oznaczone Sygn. akt: KIO 1349/12 i EXATEL S.A., ul. Perkuna 47, 04-164 Warszawa
oznaczone Sygn. akt: KIO1353/12, które zarządzeniem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
zostały skierowane do łącznego rozpoznania.
W wyniku rozpoznania odwołań wyrokiem z dnia 16 lipca 2012r. Krajowa Izba Odwoławcza
uwzględniła wniesione odwołania i nakazała zmianę postanowień Ogłoszenia o zamówieniu
oraz SIWZ w sposób wskazany w uzasadnieniu, z uwzględnieniem okoliczności i
wynikających z nich konsekwencji w nim wskazanych.
W dniu 14 sierpnia 2012r. zamawiający wykonując Wyrok KIO z dnia 16 lipca 20112r.
dokonał modyfikacji SIWZ dokonując jego ogłoszenia na stronie internetowej. Sprostowane
ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 18 sierpnia 2012r.w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod poz. 2012/S 158-262997.
W dniu 24 sierpnia 2012r. dwóch wykonawców złożyło odwołania od wykonania Wyroku z
dnia 16 lipca 2012r. to jest odwołujący (Sygn. akt KIO 1807/12) oraz GTS Poland Sp. z o.o.,
02 – 674 Warszawa, ul. Marynarska 15 (Sygn. akt KIO 1810/12).
Zarządzeniem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołania zostały skierowane do
łącznego rozpoznania
.
Sygn.akt KIO 1807
Do postępowań odwoławczych zarówno w sprawie o Sygn. akt KIO 1807/12 jak i o Sygn. akt
KIO 1810/12 zgłosiła się po stronie odwołujących spółka Netia S.A., 02 – 822 Warszawa, ul.
Poleczki 13.
Przy czym na posiedzeniu z udziałem stron drugi odwołujący to jest GTS Poland Sp. z o.o.
wycofał odwołanie. W związku z powyższym niniejsza sprawa została umorzona.
Natomiast GTS Poland Sp. z o.o. pozostał przystępującym w postępowaniu odwoławczym
Sygn. akt KIO 1807/12 po stronie odwołującego EXATEL S.A.
EXATEL wniósł odwołanie wobec następujących czynności zamawiajacego:1. wykonania
wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 lipca 2012 r. w zakresie: prawa opcji, sposobu
obliczenia ceny oferty i związanego z nim kryterium oceny ofert oraz wprowadzenia opłat
instalacyjnych z tytułu zestawienia i uruchomienia pojedynczej lokalizacji; 2.postanowień
sprostowania ogłoszenia o zamówieniu oraz modyfikacji Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia w zakresie wskazanym w treści odwołania; 3.ustalenia terminu składania ofert
nie zapewniającego wykonawcom wystarczającego czasu na prawidłowe przygotowanie i
skalkulowanie oferty na skutek dokonanych modyfikacji SIWZ.
Odwołujący składając odwołanie wniósł o nakazanie zamawiającemu zmodyfikowania SIWZ
poprzez zmianę niektórych postanowień w sposób wskazany w treści odwołania.
Odwołujący zarzucił naruszenie: art. 7 ust. 1, art. 29 ust. 1 i ust. 2, art. 91 ust. 2 ustawy z
dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze
zm.) zwanej dalej „ustawą Pzp” poprzez:
1. pozorne wykonanie wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 lipca 2012 r., tj.
w sposób nieusuwający nieprawidłowości w zakresie:
a) opisania w sposób niewyczerpujący i niejednoznaczny przedmiotu
zamówienia, w tym zakresu prawa opcji, w zakresie niezbędnym dla
umożliwienia jego wyceny;
b) sposobu obliczenia ceny oferty, tj. nie uwzględnienia w cenie oferty opłat
z tytułu przeniesienia lokalizacji, jak również metodologii obliczenia ceny,
która nie pozwoli na wyłonienie wykonawcy oferującego najniższą cenę
za przedmiot zamówienia;
c) ustalenia górnej granicy opłat instalacyjnych;
d) ograniczenia naliczenia kar umownych w przypadku zbiegu kar bez
modyfikacji postanowień dotyczących obowiązku ich zapłaty przez
Sygn.akt KIO 1807
Wykonawcę;
e) niejednolitego opisania warunków likwidacji poszczególnych lokalizacji w
dokumentach składających się na SIWZ;
2. wyznaczenia terminu składania ofert niepozwalającego Wykonawcom na
rzetelne przygotowanie i skalkulowanie ofert.
Odwołujący przedstawił szczegółową argumentację odwołania przywołaną poniżej w
uzasadnieniu ( w części Izba ustaliła i zważyła) w opisie poszczególnych zarzutów
odwołania.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie pismo z dnia 4 września 2012r. przedłożone na
posiedzeniu z udziałem stron w dniu 5 września 2012r. wniósł o odrzucenie odwołania
ewentualnie o jego oddalenie nie zgadzając się ze stanowiskiem odwołującego, że
wykonanie wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. ma charakter pozorny przedstawiając
szczegółową argumentację przywołaną poniżej w uzasadnieniu( w części Izba ustaliła i
zważyła) w opisie poszczególnych zarzutów odwołania.
Zamawiający w piśmie z dnia 4 września 2012r. w szczególności podniósł następujące
uwagi co do sposobu wykonania Wyroku z dnia 16 lipca 2012r.
„Należy zauważyć, że w uzasadnieniu przedmiotowego wyroku zawarte są zarówno nakazy
Izby o charakterze konkretnym, w postaci precyzyjnie sformułowanych postanowień treści
SIWZ lub wzoru umowy, które muszą być przez Zamawiającego wprowadzone w brzmieniu
nakazanym przez Izbę, jak i nakazy i wytyczne Izby o charakterze ogólnym, dyrektywalnym,
a tym samym umożliwiającym pewną wariantowość w zakresie ich realizacji przez
Zamawiającego. O ile wprowadzenie do SIWZ zmian wynikających z nakazów o charakterze
konkretnym nie nastręczało Zamawiającemu trudności, o tyle wprowadzenie do SIWZ zmian
wynikających z nakazów o charakterze dyrektywalnym wymagało od Zamawiającego
wypracowania spójnej koncepcji ich wprowadzenia z uwzględnieniem kierunku
postulowanych przez Izbę zmian SIWZ oraz celu tych zmian w kontekście eliminacji
wykazanych przez Izbę naruszeń przepisów Ustawy przy jednoczesnym zachowaniu
możliwości realizacji rzeczywistych potrzeb Zamawiającego w zakresie przedmiotu
zamówienia i sposobu jego realizacji.
Zamawiający włożył dużo wysiłku w celu prawidłowego wykonania wyroku Izby i
zaproponował spójną koncepcję implementacji wytycznych Izby w zakresie doprecyzowania
opisu przedmiotu zamówienia, w tym prawa opcji oraz zaproponowanie sposobu obliczenia
ceny w sposób gwarantujący porównywalność ofert z uwzględnieniem okoliczności, że
jedynym kryterium oceny ofert winna pozostać cena oferty w podstawowym zakresie. Ocena
Sygn.akt KIO 1807
czynności Zamawiającego w zakresie zgodności modyfikacji SIWZ oraz ogłoszenia o
zamówieniu z treścią wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012 r. powinna mieć charakter systemowy,
uwzględniający stopień realizacji wytycznych Izby, a także uwzględniać cel postępowania i
uzasadnione potrzeby Zamawiającego, nie zaś jak chce tego Odwołujący EXATEL charakter
kazuistyczny, oparty na wyrwanych z szerszego kontekstu fragmentach SIWZ.
Zaproponowany przez Zamawiającego sposób wykonania wyroku Izby, pomimo, że nie jest
zgodny z oczekiwaniami i wyobrażeniami Odwołującego EXATEL, jest zgodny z treścią
wyroku KIO oraz eliminuje naruszenia przepisów Ustawy w sposób wskazany w
uzasadnieniu wyroku.”
W przeciwieństwie do postępowania cywilnego, gdzie wyraźnie rozdziela się wyrok i jego
uzasadnienie, a egzekucji podlegają jedynie czynności opisane w sentencji wyroku, w
postępowaniu odwoławczym (tak jak w postępowaniu przed Zespołem Arbitrów), częścią
wyroku Krajowej Izby Odwoławczej - obok sentencji - jest również jego uzasadnienie. W
uzasadnieniu bowiem arbitrzy formułują wytyczne pod adresem Zamawiającego, którymi
powinien on się kierować wykonując wyrok. Wytyczne te są dla Zamawiającego wiążące.
(patrz wyrok sygn. akt UZP/ZO/0-570/07 z dnia 18 maja 2007). Taka konstrukcja wyroków
KIO ma swoje uzasadnienie praktyczne, jednak na płaszczyźnie postępowania o udzielenie
zamówienia wykonanie przez Zamawiającego wyroku KIO generuje niekiedy trudności
interpretacyjne.
Należy zauważyć, że w uzasadnieniu przedmiotowego wyroku zawarte są zarówno nakazy
Izby o charakterze konkretnym, w postaci precyzyjnie sformułowanych postanowień treści
SIWZ lub wzoru umowy, które muszą być przez Zamawiającego wprowadzone w brzmieniu
nakazanym przez Izbę, jak i nakazy i wytyczne Izby o charakterze ogólnym, dyrektywalnym,
a tym samym umożliwiającym pewną wariantowość w zakresie ich realizacji przez
Zamawiającego. O ile wprowadzenie do SIWZ zmian wynikających z nakazów o charakterze
konkretnym nie nastręczało Zamawiającemu trudności, o tyle wprowadzenie do SIWZ zmian
wynikających z nakazów o charakterze dyrektywalnym wymagało od Zamawiającego
wypracowania spójnej koncepcji ich wprowadzenia z uwzględnieniem kierunku
postulowanych przez Izbę zmian SIWZ oraz celu tych zmian w kontekście eliminacji
wykazanych przez Izbę naruszeń przepisów Ustawy przy jednoczesnym zachowaniu
możliwości realizacji rzeczywistych potrzeb Zamawiającego w zakresie przedmiotu
zamówienia i sposobu jego realizacji.
Zamawiający włożył dużo wysiłku w celu prawidłowego wykonania wyroku Izby i
zaproponował spójną koncepcję implementacji wytycznych Izby w zakresie doprecyzowania
opisu przedmiotu zamówienia, w tym prawa opcji oraz zaproponowanie sposobu obliczenia
ceny w sposób gwarantujący porównywalność ofert z uwzględnieniem okoliczności, że
Sygn.akt KIO 1807
jedynym kryterium oceny ofert winna pozostać cena oferty w podstawowym zakresie. Ocena
czynności Zamawiającego w zakresie zgodności modyfikacji SIWZ oraz ogłoszenia o
zamówieniu z treścią wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012 r. powinna mieć charakter systemowy,
uwzględniający stopień realizacji wytycznych Izby, a także uwzględniać cel postępowania i
uzasadnione potrzeby Zamawiającego, nie zaś jak chce tego Odwołujący EXATEL charakter
kazuistyczny, oparty na wyrwanych z szerszego kontekstu fragmentach SIWZ.
Zaproponowany przez Zamawiającego sposób wykonania wyroku Izby, pomimo, że nie jest
zgodny z oczekiwaniami i wyobrażeniami Odwołującego EXATEL, jest zgodny z treścią
wyroku KIO oraz eliminuje naruszenia przepisów Ustawy w sposób wskazany w
uzasadnieniu wyroku.”
Skład orzekający Izby ustalił i zważył co następuje.
Izba na posiedzeniu z udziałem stron uwzględniła wniosek w sprawie o Sygn. akt KIO
1807/12 o nie dopuszczenie spółki Netii do postępowania.
Po rozpoznaniu Izba postanowiła nie dopuścić wykonawcy Netia do udziału w postępowaniu
z uwagi na przekroczenie terminu 3 dniowego wynikającego z art. 185 ust. 2 w związku z
185 ust. 1 ustawy Pzp., ponieważ ogłoszenie o złożeniu odwołania na stronie internetowej
zamawiającego zostało opublikowane w dniu 24.08.2012 r., a wniosek o przystąpieniu do
KIO zostało złożone w dniu 30.08.2012 r. tj z przekroczeniem 3 dniowego terminu. Izba
powyższe ustaliła na podstawie okoliczności, że w ogłoszeniu o zamówieniu podano stronę
internetową zamawiającego
www.cpd.mf.gov.pl
. jako adres do kontaktów. W związku z tym
dowód decydujący w sprawie stanowi wydruk ze strony internetowej zamawiającego
www.cpd.mf.gov.pl
. z dnia 24.08.2012 r. na którym zamieszczona jest informacja o
wniesieniu odwołania oraz odwołanie. Reasumując zamawiający skutecznie poinformował o
wniesieniu odwołania Exatel i zamieścił odwołanie na stronie internetowej wskazanej do
kontaktów w ogłoszeniu o zamówieniu w dniu 24.08.2012roku.
Izba na posiedzeniu z udziałem stron nie uwzględniła wniosków zamawiającego o
odrzucenie odwołania na podstawie art. 189 ust.2 pkt 2 i 5 ustawy Pzp.
Sygn.akt KIO 1807
Izba postanowiła oddalić wniosek o odrzucenie odwołania EXATEL.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy
Pzp. z uwagi na to, że przedłożone pełnomocnictwo spełnia wymogi pełnomocnictwa
rodzajowego bowiem upoważnia do składania odwołań w imieniu Exatel w postępowaniu
odwoławczym. Na podstawie przedłożonego pełnomocnictwa Izba nie ma podstaw
wywiedzenia, że stanowi ono kopię. Poza tym w aktach o Sygn. akt KIO 1353/12
dostępnych na posiedzeniu Izby znajduje się pełnomocnictwo spełniające wymogi według
oczekiwań zamawiającego to jest z podaniem nazwy zamawiającego, nazwy postępowania i
numeru referencyjnego.
Co do pkt 5 również Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania bowiem z
modyfikacji wynika, że znaczny zakres świadczeń w pierwotnej wersji opcji został
przesunięty do przedmiotu podstawowego. Poza tym w wyroku zawarto również oprócz
nakazów o charakterze konkretnym również dyrektywy ogólne co do zmian specyfikacji.
Ustawa Pzp nie zna częściowego odrzucenia odwołania zaś odwołanie EXATEL dotyczy nie
tylko zmian SIWZ konkretnie (literalnie) określonych w wyroku ale również modyfikacji SIWZ
na podstawie ogólnych wytycznych Izby zamieszczonych w uzasadnieniu Wyroku. Powyższe
wynika w szczególności z sentencji wyroku zgodnie z którym Izba nakazała zmianę
postanowień ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ w sposób wskazany w uzasadnieniu z
uwzględnieniem okoliczności i wynikających z nich konsekwencji w sposób w nich wskazany.
Izba przyznaje odwołującemu interes do wniesienia odwołania w rozumieniu art.179 ust.1
ustawy Pzp, ponieważ w przypadku wykazania naruszenia przez zamawiającego przepisów
ustawy, może odwołujący ponieść szkodę nie uzyskując zamówienia ze względu na
niezgodność z prawem postanowień SIWZ.
Odwołujący przywołując wyrok KIO z dnia 16 lipca 2012 r. wskazał, że KIO nakazała
Zamawiającemu dokonanie zmian ogłoszenia o zamówieniu oraz postanowień SIWZ w
zakresie: prawa opcji, kryteriów oceny ofert, zasad naliczania kar umownych, wprowadzenia
opłat instalacyjnych. Natomiast w jego ocenie zamawiający wykonując Wyrok KIO, dokonał
modyfikacji postanowień w SIWZ pozornie, dopuszczając się naruszeń przepisów ustawy
Pzp w zakresie art. 7 ust.1, art.29 ust.1 i ust.2, art.91 ust.2 formułując poniżej przedstawione
zarzuty.
Sygn.akt KIO 1807
Zarzut Nr 1 dotyczący opisania w sposób niewyczerpujący i niejednoznaczny przedmiotu
zamówienia, w tym zakresu prawa opcji, w zakresie niezbędnym dla umożliwienia jego
wyceny (zarzut nr I a odwołania).
Izba ustaliła.
Zarzut ten Izba rozpatrywała w niniejszym postępowaniu odwoławczym mając na uwadze
wytyczne zawarte w przywoływanym powyżej wyroku w sprawach skierowanych do
łącznego rozpoznania oznaczonych Sygn. akt: KIO 1337/12,1349/12 i 1353/12. Izba
oceniając kształt aktualnej treści SIWZ to jest jego zgodności z przepisami ustawy Pzp, po
modyfikacji SIWZ ogłoszonej przez zamawiającego w dniu 14 sierpnia 2012r., w
szczególności wzięła pod uwagę następujące wytyczne zawarte w treści uzasadnienia
powyżej wymienionego Wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012r.
WYROK
KIO 1349/12 odwołanie Netia zarzut nr II i nr VIII zarzut prawa opcji i zamówień
uzupełniających. Odnośnie zarzut II – dotyczącego § 3 projektu umowy - prawo opcji,
Zamawiający oddalił niniejszy zarzut w ramach odpowiedzi na odwołanie (pismo z dnia
06.07.2012 r.) /str. 27/. Niniejsze stanowisko podtrzymał na rozprawie wskazując na
uwarunkowania towarzyszące niniejszemu postępowania i konieczność zagwarantowania
Ministerstwu Finansów niezbędnej obsługi wraz z wejściem systemów E-Podatki oraz E-Cło.
Podnosił także, że nie można zastosować zamówień uzupełniających z uwagi na
przekroczenie obwarowania wynikającego z przepisów regulujących możliwość skorzystania
z tego rodzaju zamówień. Nadto, wykluczył ewentualne przeprowadzenie dodatkowego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie konkurencyjnym wobec wejścia
wskazywanych systemów E-Podatki oraz E-Cło. Powyższym tłumaczył także zastosowanie
prawa opcji w kształcie wynikającym z postanowień SIWZ (także Rozdz. I pkt 4 ppkt 4.1 do
4.7).
Izba uwzględniła zarzut, biorąc pod uwagę całość sprawy, tzn. stan rzeczy ustalony w toku
postępowania, decyzją całego składu orzekającego nakazując usuniecie prawa opcji w
obecnej postaci, tj. § 3 projektu umowy, a w konsekwencji także pkt 4 ppkt 4.1 do 4.7
z Rozdz. I SIWZ i wprowadzenie do postanowień SIWZ, ale także ogłoszenia o zamówieniu
możliwości udzielania zamówień uzupełniających. Izba wskazuje, że docenia poziom pracy
włożony przez Zamawiającego w określenie zakresu prawa opcji, jednakże nie może nawet
uwzględniając aktualne i przyszłe potrzeby Zamawiającego zachować postanowienia SIWZ
Sygn.akt KIO 1807
w ich aktualnym kształcie. Należy podkreślić, że w toku rozprawy Zamawiający oświadczył,
że zrezygnował z zamówień uzupełniających na rzecz prawa opcji, wobec wyliczeń, z
których wynikało, że wartość ewentualnych zamówień uzupełniających przekroczy 50 %
wartości zamówienia. Izba uznała, ze mimo braku wyraźnego ograniczenia takiego jak w
zamówieniach uzupełniających, nie było celem Ustawodawcy stworzenie podstawy prawnej
do zaistnienia sytuacji w ramach której zamówienie podstawowe „obligatoryjne” będzie
wobec zamówienia objętego prawem opcji miało charakter mniejszościowy. Powyższe
potwierdza stanowisko wyrażone w Informatorze UZP nr 4 z 2011 r., czy też publikacji
PARPu oraz UZP z 2011 r.: „Przygotowanie postępowania o udzielnie zamówienia
publicznego”, wyd. I, Rozdz. 3, str. 31-33 /Pr. Opcji/ z którego wynika, że prawo opcji
umożliwia Zamawiającemu wkalkulowanie w przygotowanym opisie przedmiotu zamówienia
pewnego marginesu realizacji tegoż zamówienia (str.32). W przedmiotowym stanie
faktycznym de facto prawo opcji jest zamówieniem podstawowym, a zamówienie
podstawowe niewielką opcją w skali całego zamówienia. Izba uznała, że obecny stan rzeczy
można zakwalifikować jako działanie stanowiące obejście przepisów Pzp. Nadto, należy
wskazać, że zarówno zakres objęty prawem opcji, jak i okoliczności, w jakich dojść może do
skorzystania z prawa opcji, powinny być opisane zgodnie z zasadami stosowanymi przy
opisie przedmiotu zamówienia, tzn. w sposób jednoznaczny, wyczerpujący oraz
umożliwiający Wykonawcy złożenie oferty. Izba pragnie zauważyć, ze brak określenia w § 3
minimalnej liczby miejsc, w której nastąpi zmiana, tzn. zwiększenie przepustowości stanowi
istotny element stanowiący czynnik, w wyniku którego całe ryzyko gospodarcze kontraktu z
tym związane zostaje przerzucone na Wykonawcę. W efekcie rzetelny Wykonawca będzie
musiał od samego początku zapewnić optymalną przepustowość bez względu na rodzaj
zastosowanej technologii. W innym wypadku poniesie podwójne koszty na początku, jak i po
zmianie przepustowości na większą. Dodatkowo, Izba zauważa, ze prawo opcji nie może być
rozwiązaniem pozwalającym na
dowolne, oparte na niejasnych podstawach
rozszerzenie
pierwotnie określonego przedmiotu umowy.
Izba uznała, że w obecnym kształcie prawo opcji swoim zakresem, tj. skala względem
zamówienia podstawowego przekracza poziom, który biorąc pod uwagę sposób opisania § 3
projektu umowy umożliwia skalkulowanie ceny ofertowej (z tej przyczyny także nakaz
usunięcia wzoru dojścia do ceny opcji), jak i pozostawia w niepewności (nawet przy
uwzględnieniu opcjonalnego, czyli fakultatywnego charakteru prawa opcji) co do zakresu,
jaki uda się zrealizować w ramach umowy.
Izba podkreśla, że nakaz usunięcia prawa opcji oraz wprowadzenia zamówień
uzupełniających, dotyczy prawa opcji w jego aktualnym kształcie i skali. W ocenie Izby, nie
ma przeszkód, aby zamówienie przewidywało prawo opcji, lecz jako pewny margines
realizacji całego zamówienia, nie zaś jego przeważającą część. Stanowisko wyrażone w
Sygn.akt KIO 1807
cytowanej powyżej publikacji dopuszcza możliwość równoczesnego przewidzenia prawa
opcji, ale również zamówień uzupełniających, w tym winien Zamawiający upatrywać kierunek
zmian w SIWZ, które pozwolą skalkulować w sposób rzetelny cenę ofertową Wykonawcom.
Odnośnie zarzut VIII – dotyczącego Rozdz. V - opisu sposobu obliczenia ceny, tzn. wzoru
matematycznego na obliczenie ceny opcji. W tym zakresie, Izba analogicznie, jak w
wypadku zarzutu 1b) odwołania o sygn. akt: KIO 1337/12 uwzględniła zarzut, nakazując
usuniecie wzoru matematycznego na obliczenie ceny opcji w jego obecnym kształcie. Izba
dodatkowo wskazuje, że ewentualne wprowadzenie prawa opcji, lecz nie w obecnym
kształcie, przy nakazie wprowadzenia zamówień uzupełniających nie musi generować
konieczności formułowania wzoru matematycznego na obliczenie, czy też dojścia do ceny
opcji (z uwagi na to, ze w ocenie Izby prawo opcji winno stanowić pewny margines realizacji
całego zamówienia). W przeciwnym wypadku, Izba zastrzega, ze wzór dojścia do ceny opcji
nie powinien obejmować 9 stron specyfikacji i zostać uproszczony.
WYROK
KIO 1353/12 odwołanie EXATEL zarzut nr III i nr II b zarzut prawa opcji i
zamówień uzupełniających
Odnośnie zarzutu III (lub też IIb) – prawa opcji. Izba częściowo uwzględniła zarzut
w zakresie dotyczącym prawa opcji, w konsekwencji przywołuje argumentację przedstawioną
w ramach odwołania o sygn. akt: KIO 1349/12. W ocenie Izby, brak możliwości
sprecyzowania miejsca położenia nowych lokalizacji, obok możliwości skrajnej zmiany –
podwyższenia – przepustowości stanowi dodatkowy element przemawiający za usunięciem
postanowień SIWZ dotyczących prawa opcji w ich aktualnym brzmieniu (dotyczy tak § prawa
opcji, jak i Rozdz. I pkt 4 ppkt 4.1-4.7 SIWZ). Przy czym, Izb nie przychyliła się do wniosku
Odwołującego (oddalając zarzut) w zakresie przyznania odmowy realizacji zgłoszenia, w
wypadku braku istnienia możliwości technicznych lub organizacyjnych wykonania usługi na
warunkach określonych w umowie, Izba uznała, że niniejszy wniosek został sformułowany w
szerszym kontekście, nie tylko w odniesieniu do prawa opcji, zaś Zamawiający z uwagi na
specyfikę i konieczność zabezpieczenia swoich potrzeb wskazanych przykładowo na
rozprawie nie może przystać na tego typu prawo Wykonawcy. Odwołujący w toku rozprawy
nie zaprzeczył istniejącym możliwościom technicznym pozwalającym chociażby przejściowo
na świadczenie usług przed zagwarantowaniem ich w sposób tradycyjny w miejscach trudno
dostępnych. Zamawiający w swoim stanowisku jednoznacznie stwierdził, że jest gotów
„zapłacić” za ryzyko i trudności związane ze świadczeniem usług objętych przedmiotem
zamówienia, przy czym nie ukrywał, że w niektórych sytuacjach (z uwagi na uwarunkowania
terenowe) mogą zaistnieć trudności w jej świadczeniu, którym nie zaprzeczyli Wykonawcy,
Sygn.akt KIO 1807
przy czym nie wykazali, ze mogą zaistnieć sytuacje zupełnie wykluczające wykonanie
usługi.”
Natomiast Odwołujący w niniejszym postępowaniu generalizując zarzuty co do skutków
zmian ogłoszenia o zamówieniu jak i SIWZ skonstatował je następująco „Tym samym
wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia nie jest w stanie należycie ocenić
kosztów związanych z jego realizacją, w tym również ryzyka. Dodatkowo należy wskazać, iż
zakres zamówienia (tak podstawowego, jak i wynikającego z prawa opcji) opisany w
Rozdziale I SIWZ w porównaniu z zakresem ujętym w dokumentach zatytułowanych Cena za
maksymalny podstawowy zakres zamówienia i Maksymalna cena oferty jest mniej
wyczerpujący i jednoznaczny w tym sensie, iż wskazując na zmiany w zakresie liczby
lokalizacji/ich przepustowości/miejsca nie określa jednocześnie kategorii tych zmian (np.
utworzenia nowych lokalizacji o konkretnej kategorii SLA czy przepustowości), co
uniemożliwia ich prawidłową kalkulację.”
Z powyższej konstatacji odwołującego wynika, że wykonawca nie jest w stanie prawidłowo
wycenić kosztów realizacji zamówienia w tym ryzyka z nim związanego, ponieważ opis
przedmiotu zamówienia zarówno podstawowy jak i w ramach opcji w zakresie zmian
lokalizacji usług nie określa kategorii SLA czy przepustowości tychże zmian.
Odwołujący uzasadniając powyższe stwierdzenie wskazał na określony w SIWZ zakres
możliwych zmian i tak następująco przedstawił w tym zakresie argumentację:
1. począwszy od 01.01.2014 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, dla:
a) 20 usług transmisji danych (uTD) w ramach Gr. I zwiększyć przepustowość z 6
Mb/s do 10 Mb/s.
b) 40 uTD w ramach Gr. I zwiększyć przepustowość z 10 Mb/s do 14 Mb/s.
Odwołujący tak podanym zmianom zarzucił, że nie wskazano jednak usług której kategorii
SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie zwiększenie, bowiem wskazane przepływności
występują w każdej z ww. kategorii SLA, a ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma
wpływ na sposób kalkulowania ceny;
2. począwszy od 01.01.2014 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, dla:
Sygn.akt KIO 1807
a) 3 uTD w ramach Gr. II zwiększyć przepustowość z 20 Mb/s do 30 mb/s;
b) 2uTD w ramach Gr. II zwiększyć przepustowość z 30 Mb/s do 40 mb/s
c) 1 uTD w ramach Gr. II zwiększyć przepustowość z 40 Mb/s do 50 mb/s;
Tutaj również Odwołujący jak powyżej postawił zarzut, że Zamawiający nie wskazał jednak
usług której kategorii SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie zwiększenie, bowiem wskazane
przepływności występują w każdej z ww. kategorii SLA, a ilość lokalizacji o danych
parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny.
3. w 2014 r. wykonawca zobowiązany będzie uruchomić do 20 nowych uTD w ramach Gr.
I, przy czym Odwołujący ponownie postawił zarzut, że Zamawiający nie wskazał której
kategorii SLA (B czy C czy D) ani jakiej przepływności dotyczyło będzie uruchomienie
nowych usług, a ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób
kalkulowania ceny;
4. począwszy od 01.01.2015 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, do uruchomienia do 7 nowych uTD Gr. I, przy czym Odwołujący
również postawił zarzut, że Zamawiający nie wskazał której kategorii SLA (B czy C czy
D) ani jakiej przepływności dotyczyło będzie uruchomienie nowych usług, a ilość
lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny;
5. począwszy od 2014 r. (ale bez wskazania w którym roku świadczenia usługi)
wykonawca zobowiązany będzie do uruchomienia do 2 nowych uTD Gr. I o
przepustowości do 50 Mb/s (dostępne przepływności 20, 30, 20, 50 Mb/s), przy czym
znowu jak powyżej Odwołujący postawił zarzut, że Zamawiający nie wskazał której
kategorii SLA (B czy C czy D) oraz brak wskazania, który to będzie rok usługi, dla
uruchomienia nowych usług, bowiem wskazane przepływności występują w każdej z
ww. kategorii SLA, a ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób
kalkulowania ceny;
6. począwszy od 2014 r. (ale bez wskazania w którym roku świadczenia usługi)
wykonawca zobowiązany będzie do uruchomienia max w 2 OP usługi Internet A (uIA),
przy czym Zamawiający nie wskazuje przepływności uITA (dostępne przepływności
400-800 Mb/s), która to wielkość na wpływ na cenę. Ponownie podniesiono zarzut braku
wskazania w którym roku świadczenia usługi oraz nie skonkretyzowanie przepływności
wobec istniejącej możliwości od 400 do 800 Mb/s ;
Sygn.akt KIO 1807
7. począwszy od 2014 r. (ale bez wskazania w którym roku świadczenia usługi)
wykonawca zobowiązany będzie do uruchomienia w 1 IC a max w 20 dowolnych
lokalizacjach usługi Internet B (uIB). Zarzut braku wskazania w którym roku świadczenia
usługi;
8. w 2014 r. wykonawca zobowiązany będzie zwiększyć przepustowość uTD::
a) z 6 Mb/s do 10 Mb/s. w 1-196 lokalizacjach, lub
b) do 50 Mb/s w 32 lokalizacjach (IC i IS).
Zamawiający nie wskazał jednak usług której kategorii SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie
zwiększenie, bowiem wskazane przepływności występują w każdej z ww. kategorii SLA, a
ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny.
Ponownie zarzut braku wskazania kategorii SLA to jest czy B czy C czy D;
9. począwszy od 01.01.2015 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, zwiększyć przepustowość uTD w ramach Gr. I w 1 - 60 lokalizacji o
100 % (max do 18 Mb/s); zmiana dotyczyć może każdej z 614 lokalizacji, bowiem nie
wskazano usług której kategorii SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie zwiększenie, a
ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny.
Zarzut braku kategorii SLA to jest czy B czy C czy D;
10. począwszy od 01.01.2014 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, zwiększyć przepustowość uTD w ramach Gr. II w 1 - 10 lokalizacji o
100 % (max do 100 Mb/s); zmiana dotyczyć może każdej z 66 lokalizacji, bowiem nie
wskazano usług, której kategorii SLA (B czy C czy D) dotyczyło będzie zwiększenie, a
ilość lokalizacji o danych parametrach usługi ma wpływ na sposób kalkulowania ceny.
Zarzut braku kategorii SLA to jest czy B czy C czy D;
11. począwszy od 01.01.2015 r., wykonawca zobowiązany będzie w każdym roku
świadczenia usługi, zwiększyć przepustowość uTD w ramach Gr. III w OP Radom z 600
Mb/s do 700 Mb/s lub OP Radom i OP Warszawa do 1000 Mb/s.
12. począwszy od 01.01.2015 r. wykonawca zobowiązany będzie zwiększyć przepustowość
dla uIA o 100 Mb/s co najmniej dla 1 OP, a maksymalnie w każdym roku świadczenia
usługi dla każdej z 3 lokalizacji OP. Odwołujący zwraca uwagę, iż uruchomienie uIA dla
lokalizacji typu OP objęte jest prawem opcji, bez wskazania początkowej wartości
przepustowości, co znacząco utrudnia wycenę lub czyni ją zupełnie przypadkową.
Odwołujący zaznacza jedynie na utrudnienie wyceny czy jej przypadkowość.
13.zmianę miejsca świadczenia uTD:
Sygn.akt KIO 1807
a) dla max 65 lokalizacji Gr. I;
b) dla max 15 lokalizacji Gr. II.
Zamawiający nie wskazał jednak ani kiedy zmiana miejsca lokalizacji może nastąpić, ani
czy przeniesione lokalizacje będą miały te same parametry techniczne (SLA i
przepustowość) czy też inne, a jeśli tak to jakie. Wszystkie powyższe elementy mają
wpływ na sposób kalkulacji ceny. Zarzut braku terminu, parametrów technicznych.
Zmianę miejsca świadczenia uTB dla 1-6 lokalizacji - przy czym zmiana dotyczyć może
blisko 40 % lokalizacji, w których świadczona jest uIB, a dodatkowo Zamawiający nie
wskazał kiedy zmiana miejsca lokalizacji może nastąpić. Zarzut dotyczy określenia
maksymalnego procentu zmiany lokalizacji i braku terminu zmiany lokalizacji.
14. Począwszy od 01.01.2014 r. wykonawca będzie zobowiązany do zwiększenia kategorii
SLA dla 1-10 uTD, przy czym Zamawiający nie wskazuje których grup (gr. I czy gr. II)
zmiana będzie dotyczyła, ani które kategorie SLA będą zmieniane, co oznacza iż
zmiana może dotyczyć każdej z 714 lokalizacji (biorąc pod uwagę wyłącznie dane
wyjściowe). Powyższe ma wpływ na cenę oferty. Zarzut braku wskazania grupy oraz
kategorii
Odwołujący podkreślił, że dla porównania należy wskazać, iż formularz przygotowany na
potrzeby obliczenia ceny oferty (Cena za maksymalny podstawowy zakres zamówienia)
wskazuje już na konkretne zmiany w usłudze (tzn. wskazuje liczbę lokalizacji o określonej
kategorii SLA i przepustowości), które w toku realizacji usługi wcale nie muszą wystąpić, o
czym świadczy zapis pkt. 7 Rozdziału VI SIWZ. Natomiast jeżeli opisany w Załączniku A2 do
SWIZ proces ewolucji usługi oddaje planowaną koncepcję Zamawiającego w tym zakresie,
opis przedmiotu zamówienia powinien być dokonany z równą precyzyjnością.
Na marginesie Odwołujący wskazuje, iż występują rozbieżności między zapisami Rozdziału
I SIWZ a wzorem umowy np. w zakresie liczby lokalizacji typu OP objętych zwiększeniem
przepustowości, gdy w pkt 10.10 Rozdziału I SIWZ wskazano na każdą z 3 lokalizacji OP,
podczas gdy w § 3 ust. 1.5 lit. c) wzoru umowy wskazano na każdą z 43 lokalizacji OP.
Tak formułując argumentacje w zakresie zarzutu Nr 1 a Odwołujący wniósł o nakazanie
Zamawiającemu opisania przedmiotu zamówienia w sposób umożliwiający jego wycenę, tzn.
w sposób jednoznaczny i wyczerpujący przez co rozumie wskazanie liczby lokalizacji
objętych zmianą, ich kategorii SLA i przepustowości.
Sygn.akt KIO 1807
Natomiast zamawiający odnosząc się do odwołania w piśmie z dnia 4 września 2012r. wniósł
o jego oddalenie i przedstawił w szczególności następującą argumentację.
W ocenie zamawiającego zarzut jest niezasadny. Zamawiający doprecyzował opis
przedmiotu zamówienia w sposób wynikający z aktualnej wiedzy Zamawiającego oraz jego
projektowanych potrzeb w całym okresie realizacji umowy. Zgodnie z wytycznymi Izby
Zamawiający wprowadził w Rozdziale IV SIWZ zamówienia uzupełniające nie
przekraczające 50 % zamówienia podstawowego oraz pozostawił prawo opcji, jednak ze
znaczącym zmniejszeniem i doprecyzowaniem jego zakresu.
Zamawiający przejął na siebie znaczącą część ryzyka gospodarczego, które spoczywało
uprzednio na wykonawcach. W tym celu usługi stanowiące przedmiot zamówienia
przewidziane w poprzedniej wersji SIWZ część prawa opcji zostały przez zamawiającego
włączone do podstawowego przedmiotu zamówienia.
Zamawiający wyeliminował wszystkie skomplikowane wzory matematyczne i przygotował 2
interaktywne arkusze kalkulacyjne Excel służące Wykonawcom do wyliczenia w oparciu o
podane przez nich w formularzu cen jednostkowych ceny - Ceny za podstawowy
maksymalny zakres zamówienia brutto oraz Maksymalnej ceny oferty brutto, obejmującej
zakres zamówienia podstawowego wraz z prawem opcji. Ceny jednostkowe miesięcznych
abonamentów wskazane przez Wykonawcę w Formularzu w Załączniku Al obowiązują przez
cały okres trwania umowy i służą Wykonawcy do wyliczenia Ceny za podstawowy
maksymalny zakres zamówienia brutto oraz Maksymalnej ceny oferty brutto.
Cena za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto jest obecnie jedynym kryterium
oceny ofert. Wszyscy Wykonawcy mają wystarczające dane wejściowe do wyliczenia w
zakresie zamówienia podstawowego cen poszczególnych abonamentów, a co za tym idzie
Ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto. Wycena prawa opcji odbywa
się niejako automatycznie w oparciu o ceny jednostkowe abonamentów obowiązujące dla
podstawowego przedmiotu zamówienia.
Założenia do sposobu obliczenia Cena za podstawowy maksymalny zakres zamówienia
brutto oraz Maksymalnej ceny oferty brutto są określone w Załączniku A2 do SIWZ.
W celu zweryfikowania proporcji wartości podstawowego maksymalnego zakresu
zamówienia brutto wobec wartości Zamawiający dokonał symulacji obliczenia Ceny za
podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto oraz Cena za podstawowy maksymalny
zakres zamówienia brutto w oparciu o ceny abonamentów uzyskane od Wykonawców w
toku ustalania wartości szacunkowej zamówienia. W wyniku przeprowadzonych obliczeń
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający ustalił, że wartość usług objętych prawem opcji, przy uwzględnieniu ich
maksymalnego zakresu i maksymalnych parametrów usług nie przekraczają 16 %
maksymalnej wartości przedmiotu umowy (maksymalnej ceny oferty). Rzeczywista wartość
usług objętych prawem opcji i ich faktyczne znaczenie będzie marginalne, wobec włączenia
znaczącego zakresu usług wcześniej opisanych, jako prawo opcji do zamówienia
podstawowego i zdefiniowania precyzyjnych warunków i założeń ich realizacji.
Podkreślenia wymaga, że w aktualnej wersji SIWZ wszyscy Wykonawcy mają
zagwarantowane te same zasady wyliczenia ceny oraz te same, przejrzyste reguły wyboru
oferty najkorzystniejszej. Przechodząc do szczegółowej polemiki z uzasadnieniem zarzutu
określonego w pkt 1 lit. a) odwołania zamawiający stwierdził, że żądanie odwołującego,
dotyczące konieczności wskazania w przypadku zwiększeń przepustowości kategorii SLA
(pkt 1-2, 8-10 uzasadnienia odwołania w pkt 1 lit. a) jest bezzasadne. Zamawiający
informuje, iż w zakresie wykonania Umowy podzielił Usługę na kilka elementów, których
realizacja każdorazowo będzie odbywać się za pomocą zgłoszenia. I tak Usługa rozróżnia
następujące elementy:
1) uruchomienie nowych Usług Transmisji Danych (UTD) i/lub Usługi Internetu (Ul),
2) zwiększenie przepustowości UTD i/lub Ul,
3) zmianę kategorii SLA dla danej przepustowości zarówno dla UTD jak i Ul,
4) przeniesienie UTD i /lub Ul (zmiana lokalizacji) oraz
5) likwidację UTD i/lub UL
W związku z powyższym, Zamawiający zaznacza, że w przypadku zgłoszenia zwiększenia
przepustowości dot. to tylko i wyłącznie zwiększenia przepustowości a nie zamiany kategorii
SLA. Jeśli Zamawiający będzie chciał dokonać zmian w kategorii SLA zwróci się do
Wykonawcy z oddzielnym zgłoszeniem.
W przypadku żądania podania w prawie opcji przepustowości oraz kategorii SLA dla nowych
Usług (pkt 3-5 uzasadnienia odwołania w pkt 1 lit. a), Zamawiający informuje, iż warunek nie
jest możliwy do spełnienia. Celem spornego postanowienia jest wyłącznie zagwarantowanie
zamawiającemu elastyczności dotyczącej faktycznego zakresu przedmiotu umowy, który w
istocie stanowi realne odzwierciedlenie władczych decyzji Ministra Finansów w zakresie
kształtowania potrzeb istnienia określonych jednostek organizacyjnych administracji celnej i
skarbowej oraz zadań na nie nałożonych. Przesłanką uruchomienia nowych Usług o danych
parametrach będzie zatem zawsze decyzją, dotycząca powstania jednostek organizacyjnych
i konkretnych zadań na nie nałożonych, podejmowana w okresie obowiązywania umowy
przez Ministra Finansów/Szefa Służby Celnej. Zamawiający wychodząc naprzeciw
oczekiwaniom Wykonawców, podzielił Usługę Transmisji Danych na 3 grupy. Podział na
grupy między którymi nie ma obecnie przejść, jak miało to miejsce w pierwszej wersji SIWZ,
Sygn.akt KIO 1807
pozwala na prawidłowe zaplanowanie sieci Wykonawcom. Poszczególne grupy
charakteryzuje technologia, w jakiej występują dane przepustowości, na co zwracali również
uwagę wykonawcy w ostatnim rozpatrywanym odwołaniu.
Ponadto wychodząc po raz kolejny naprzeciw wykonawcom zamawiający zapewnił co
najmniej 6- miesięczny termin na realizację zgłoszeń w ramach uruchomienia UTD lub Ul
(podstawowy przedmiot zamówienia) lub 90-dniowy termin (prawo opcji), co jest
przewidziane we wzorze umowy, i według doświadczenia Zamawiającego jest
wystarczającym terminem na uruchomienie Usługi.
W tym miejscu należy ponownie podkreślić, iż prawo opcji w obecnym kształcie stanowi ok.
16 % wartości całości zamówienia i będzie wykorzystywane przez zamawiającego w
sytuacjach, których nie dało się przewidzieć w obecnej sytuacji. Jednocześnie zamawiający
zgodnie z wyrokiem KIO przewidział zamówienia uzupełniające na poziome 50 % wartości
zamówienia podstawowego. Prawo opcji stanowi obecnie akceptowalny margines
zamówienia podstawowego.
Podstawowy przedmiot zamówienia i prawo opcji zostały zmodyfikowane i opisane w sposób
wyczerpujący w oparciu o wyrok KIO i informacje jakie aktualnie posiada Zamawiający.
Zamawiający zmodyfikował również w sposób dokładny i precyzyjny kategorie usług, opisał
ilości i przewidywane terminy zwiększeń i nowych usługi w ramach podstawowego
zamówienia i prawa opcji. Dla przygotowania oferty Zamawiający przygotował dwa
formularze w postaci arkuszy kalkulacyjnych, w których to dla przygotowania oferty
przedstawił maksymalny proces ewolucji usług dla wszystkich Wykonawców tożsamą
zarówno dla zamówienia podstawowego i prawa opcji. Założenia te dają możliwość
przygotowania poprawnej oferty.
Ze względu na zakres realizowanych czynności służbowych przez jednostki objęte
przedmiotowym postępowaniem oraz nakładane na nie obowiązki i zadania przez Ministra
Finansów, zmawiający na chwilę obecną nie jest w stanie przewidzieć rzeczywistych potrzeb
w zakresie transmisji danych, które będzie musiał zagwarantować w okresie obowiązywania
zamówienia. Mając na uwadze powyższe i prawdopodobną dynamikę zmian w tym zakresie
Zamawiający przedstawił najbardziej optymalny według swojej opinii opis przedmiotu
zamówienia
Odwołujący wnosi o jeszcze bardziej precyzyjne opisanie przedmiotu zamówienia, z czym
zamawiający nie może się zgodzić, gdyż w ten sposób pozbawia się elastyczności w
kształtowaniu parametrów usługi, co skutkuje brakiem możliwości pełnego zagwarantowania
potrzeb w zakresie transmisji danych dla jednostek administracji celno-skarbowych a zatem
realizacji ich statutowych działań.
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający w części określonej prawem opcji pozostawił jednak margines bezpieczeństwa
na wypadek zaistnienia sytuacji, których w żaden sposób nie dało się przewidzieć na
podstawie przeprowadzonych analiz. W tym zakresie nie ma możliwości bardziej
precyzyjnego dookreślenia prawa opcji. Należy wziąć pod uwagę, że sposób realizacji
umowy przy tak dużej skali zadań nałożonych na jednostki administracji skarbowej i celnej
musi być elastyczny.
W przypadku Internet A (pkt la, ppkt. 6 uzasadnienia odwołania) Zamawiający dokonał
odpowiedniej modyfikacji w dniu 31 sierpnia br. podając przepustowość 400 Mb/s.
W przypadku Usługi Internet B (pkt la, ppkt. 7 odwołania) i uruchomienia ich w 20
lokalizacjach, Zamawiający podkreśla, iż jest to usługa powszechna, której wartość rynkowa
wynosi obecnie około 20 zł miesięcznie przy umowie zawieranej na okres 2 lat.
Ponadto, stwierdzenie, że Odwołujący nie jest w stanie ocenić kosztów związanych z
realizacją oraz analizą ryzyka nie jest prawdziwe. Trzech spośród 4 odwołujących się w
pierwszym odwołaniu Wykonawców nie wniosło odwołań i nie podnosi już zarzutów
dotyczących opisu przedmiotu zamówienia i prawa opcji, co pozwala domniemywać, iż są w
stanie przeprowadzić odpowiednią wycenę przy założeniach wskazanych przez
zamawiającego w SIWZ. W tym miejscu należy wskazać, iż część obarczona pewnym
ryzykiem - prawo opcji- według szacunków zamawiającego opartych na ofertach
otrzymanych od kilku operatorów na etapie badania rynku, wynosi obecnie około 16%
wartości całości zamówienia, co w konfrontacji z wartością około 70% w pierwszej fazie
postępowania, stanowi znikomą część.
W przypadku zarzutu w zakresie przeniesień (pkt la, ppkt. 13 odwołania) Zamawiający
uznaje za bezzasadny. Przeniesienie jest zmianą miejsca świadczenia usługi w skali 1 do 1.
Ilekroć Zamawiający zgłasza potrzebę zmiany miejsca świadczenia Usług dotyczy to
przeniesienia konkretnej przepustowości i przypisanej do niej kategorii SLA, z jednego
adresu Lokalizacji do drugiego adresu Lokalizacji.
Zmiana kategorii SLA lub zwiększenie przepustowości stanowi odrębny element Usługi. Jeśli
Zamawiający będzie planował zmianę przepustowości lub kategorii SLA, każdorazowo
powiadomi o tym Wykonawcę w Zgłoszeniach.
Odnosząc się do zmian parametrów SLA (pkt la, ppkt. 15 odwołania) Zamawiający
potwierdza, iż nie podał przepustowości, dla których zamierza zmienić kategorie SLA.
Jednocześnie zwraca uwagę, iż liczba 10 zmian na przestrzeni 5 lat jest wartością znikomą.
Dodatkowo, należy zauważyć, że kategoria SLA nie zależy od przepustowości, a co za tym
idzie od grupy, ponieważ infrastruktura teletechniczna jest tożsama niezależnie od kategorii
SLA (za wyjątkiem kategorii A, której zmiany SLA nie dotyczą). Kategorie SLA związane są z
Sygn.akt KIO 1807
czasami reakcji na awarie. Im jednostka jest bardziej newralgiczna (np. przejście graniczne,
Izba Celna/Skarbowa) tym wyższa kategoria SLA, co w tej sytuacji przekłada się
odpowiednio na obowiązek zapłacenia kar przez Wykonawcę. Niezależnie od powyższych
wywodów dotyczących opisu przedmiotu zamówienia w zakresie prawa opcji, zamawiający
chciałby zwrócić uwagę Izby na następujące okoliczności, nie podniesione w toku
poprzedniego postępowania odwoławczego, które zdaniem zamawiającego, powinny mieć
istotny wpływ na ocenę sytuacji prawnej zamawiającego, a tym samym na ocenę zarzutów
podnoszonych przez odwołujących.
Zamawiający podkreśla, że nie naruszył poprzez swoje działania i kwestionowane przez
odwołującego postanowienia SIWZ w obecnym kształcie przepisu art. 34 ust. 5 Ustawy -
jedynego przepisu w Ustawie dotyczącego prawa opcji, stanowiącego, że jeżeli zamówienie
na usługi lub dostawy przewiduje prawo opcji, przy ustaleniu wartości zamówienia
uwzględnia się największy możliwy zakres tego zamówienia z uwzględnieniem prawa opcji.
Przepis art. 34 ust. 5 Ustawy odnosi się do szacowania wartości zamówienia, nie zaś do
opisu przedmiotu zamówienia.
Dyskusja z odwołującymi w zakresie prawa opcji jest od samego początku sporów o treść
SIWZ przede wszystkim dyskusją dotyczącą poglądów doktryny odnośnie instytucji prawa
opcji w polskim prawie zamówień publicznych. Jest to dyskusja prowadzona w oderwaniu od
rzeczywistego zakresu normowania zawartego w Ustawie.
Zgodnie z treścią opinii Urzędu Zamówień Publicznych „Prawo opcji w prawie zamówień
publicznych"
dostępnej
na
stronie
internetowej
UZP
od
adresem
http://www.uzp.gov.pl/cmsws/page/7D;2132 „(...) ustawa Prawo zamówień publicznych nie
zawiera definicji legalnej pojęcia „prawo opcji". Definicji takiej nie zawierają również
dyrektywy dotyczące udzielania zamówień publicznych. Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania
zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi, zwana dalej „dyrektywą
klasyczną", wskazuje jedynie, że podstawą obliczania szacunkowej wartości zamówienia
publicznego jest całkowita kwota należna, bez VAT, oszacowana przez instytucję
zamawiającą, przy czym w obliczeniu takim uwzględnia się całkowitą kwotę szacunkową,
obejmującą także wszelkie opcje lub wznowienia zamówienia (ort. 9 ust. 1 dyrektywy
klasycznej).
Polski ustawodawca, implementując powyższy przepis dyrektywy klasycznej w odniesieniu
do instytucji prawa opcji również skupił się na zagadnieniu szacowania wartości zamówienia,
wskazując w ort. 34 ust. 5 ustawy Pzp, że „jeżeli zamówienie na usługi lub dostawy
przewiduje prawo opcji, przy ustalaniu wartości zamówienia uwzględnia się największy
możliwy zakres tego zamówienia z uwzględnieniem prawa opcji".
Sygn.akt KIO 1807
Spór dotyczący naruszenia przez zamawiającego przepisów art. 29 ust. 1 i 2 Ustawy w
kontekście zawartego w SIWZ opisu prawa opcji toczy się niejako „poprzez" poglądy
doktryny, w tym wyrażone przez Urząd Zamówień Publicznych w cytowanej opinii, w
oderwaniu od zakresu normowania instytucji prawa opcji w Ustawie. Wydaje się, że nie
można naruszyć jakiegokolwiek przepisu Ustawy przez analogię poprzez zastosowanie
wykładni doktrynalnej.
Zamawiający uległ wizji możliwości zastosowania prawa opcji w wersji przedstawianej w
poglądach doktryny, bo wydawało się, że osiągnie pożądany przez siebie cel w postaci
elastyczności w zakresie realizacji przedmiotu umowy, która jest zamawiającemu niezbędna
z przyczyn szczegółowo opisanych powyżej. To co miało być źródłem rozwiązania
problemów Zamawiającego stało się jego największym kłopotem. Dyskusja z odwołującymi,
co jeszcze w „prawie opcji" można uszczegółowić w oparciu o wytyczne dotyczące opisu
przedmiotu zamówienia zawarte w art. 29 może trwać długo, rozstrzygnięcia co do
wystarczającego poziomu szczegółowości mają charakter subiektywny, a każde zawężenie
możliwości zmian coraz bardziej pozbawiają sensu przedsięwzięcie, które próbuje osiągnąć
zamawiający.
W ocenie zamawiającego należy spojrzeć na prawo opcji opisane przez zamawiającego w
obecnym kształcie w SIWZ i umowie w sposób funkcjonalny i celowościowy jako próbę
możliwie precyzyjnego opisu sposób realizacji przedmiotu umowy na przestrzeni 6 lat.
Sieć rozległa WAN umożliwiająca komunikację i transmisję danych pomiędzy jej
użytkownikami, aby spełniała swoje funkcje musi być projektem o charakterze całościowym i
w pełni interoperacyjnym (co wiąże Zamawiającego z jednym Wykonawcą), ale jest też
projektem dynamicznym i zmiennym. W dniu zawarcia umowy istnieje stan ilościowy i
jakościowy X, po upływie 5 lat, w wyniku zmian ilościowych i jakościowych, stan ilościowy i
jakościowy Y. I to jest cel, którego zabezpieczenie miały w intencji Zamawiającego
zapewniać postanowienia niefortunnie nazwane przez zamawiającego „prawem opcji".
Izba zważyła
Zarzut niezasadny
Izba dokonała oceny podniesionego zarzutu w kontekście naruszenia wskazanych w
odwołaniu przepisów ustawy Pzp to jest art. 7 ust.1, art. 29 ust.1 i ust.2, art. 91 ust.2 oraz w
Sygn.akt KIO 1807
kontekście treści wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. o Sygn. akt: KIO 1337/12, 1349/12 i
1353/12 a w szczególności:
(str. 32 akapit 3 uzasadnienia wyroku)
(...) Izba uwzględniła zarzut, biorąc pod uwagę całość sprawy, tzn. stan rzeczy ustalony w
toku postępowania, decyzją całego składu orzekającego nakazując usuniecie prawa opcji w
obecnej postaci, tj. § 3 projektu umowy, a w konsekwencji także pkt 4 ppkt 4.1 do 4.7 z
Rozdz. I SIWZ i wprowadzenie do postanowień SIWZ, ale takie ogłoszenia o zamówieniu
możliwości udzielania zamówień uzupełniających. Izba wskazuje, że docenia poziom pracy
włożony przez Zamawiającego w określenie zakresu prawa opcji, jednakże nie może nawet
uwzględniając aktualne i przyszłe potrzeby Zamawiającego zachować postanowienia SIWZ
w ich aktualnym kształcie. Należy podkreślić, że w toku rozprawy Zamawiający oświadczył,
że zrezygnował z zamówień uzupełniających na rzecz prawa opcji, wobec wyliczeń, z
których wynikało, że wartość ewentualnych zamówień uzupełniających przekroczy 50 %
wartości zamówienia. Izba uznała, ze mimo braku wyraźnego ograniczenia takiego jak w
zamówieniach uzupełniających, nie było celem Ustawodawcy stworzenie podstawy prawnej
do zaistnienia sytuacji w ramach której zamówienie podstawowe „obligatoryjne" będzie
wobec zamówienia objętego prawem opcji miało charakter mniejszościowy. (...)
(str. 33 akapit 1 uzasadnienia wyroku)
(...) prawo opcji umożliwia Zamawiającemu wkalkulowanie w przygotowanym opisie
przedmiotu zamówienia pewnego marginesu realizacji tegoż zamówienia (str. 32). W
przedmiotowym stanie faktycznym de facto prawo opcji jest zamówieniem podstawowym, a
zamówienie podstawowe niewielką opcją w skali całego zamówienia, Izba uznała, te obecny
stan rzeczy można zakwalifikować jako działanie stanowiące obejście przepisów Pzp. Nadto,
należy wskazać, że zarówno zakres objęty prawem opcji, jak i okoliczności, w jakich dojść
może do skorzystania z prawa opcji, powinny być opisane zgodnie z zasadami stosowanymi
przy opisie przedmiotu zamówienia, tzn. w sposób jednoznaczny, wyczerpujący oraz
umożliwiający Wykonawcy złożenie oferty.(...)
(str. 33 akapit 2 uzasadnienia wyroku)
(...) Izba uznała, że w obecnym kształcie prawo opcji swoim zakresem, tj. skala względem
zamówienia podstawowego przekracza poziom, który biorąc pod uwagę sposób opisania § 3
projektu umowy umożliwia skalkulowanie ceny ofertowej (z tej przyczyny także nakaz
usunięcia wzoru dojścia do ceny opcji), jak i pozostawia w niepewności (nawet przy
Sygn.akt KIO 1807
uwzględnieniu opcjonalnego, czyli fakultatywnego charakteru prawa opcji) co do zakresu,
jaki uda się zrealizować w ramach umowy. (...)
(str. 33 akapit 3 uzasadnienia wyroku)
(...) Izba podkreśla, że nakaz usunięcia prawa opcji oraz wprowadzenia zamówień
uzupełniających, dotyczy prawa opcji w jego aktualnym kształcie i skali. W ocenie Izby, nie
ma przeszkód, aby zamówienie przewidywało prawo opcji, łecz jako pewny margines
realizacji całego zamówienia, nie zaś jego przeważającą część. Stanowisko wyrażone w
cytowanej powyżej pubłikacji dopuszcza możliwość równoczesnego przewidzenia prawa
opcji, ale również zamówień uzupełniających, w tym winien Zamawiający upatrywać
kierunek zmian w SIWZ, które pozwolą skalkulować w sposób rzetelny cenę ofertową
Wykonawcom. (...)
(strona 37 akapit 2 uzasadnienia wyroku)
(...) uwzględniła zarzut, nakazując usuniecie wzoru matematycznego na obliczenie ceny
opcji w jego obecnym kształcie. Izba dodatkowo wskazuje, że ewentualne wprowadzenie
prawa opcji, lecz nie w obecnym kształcie, przy nakazie wprowadzenia zamówień
uzupełniających nie musi generować konieczności formułowania wzoru matematycznego na
obliczenie, czy też dojścia do ceny opcji (z uwagi na to, ze w ocenie Izby prawo opcji winno
stanowić pewny margines realizacji całego zamówienia). W przeciwnym wypadku, Izba
zastrzega, ze wzór dojścia do ceny opcji nie powinien obejmować 9 stron specyfikacji i
zostać uproszczony. (...).
Dokonując oceny modyfikacji SIWZ z dnia 14 sierpnia 2012r. Izba uznała jej prawidłowość
co do kierunku wprowadzonych zmian oraz jej zgodności z przepisami ustawy Pzp w
szczególności podnoszonymi w niniejszym odwołaniu. Reasumując zamawiający ma prawo
posłużyć się przy opisie przedmiotu zamówienia prawem opcji co do usług, których na dzień
dzisiejszy nie jest w stanie podjąć decyzji co do ich realizacji, ponieważ zależy to od decyzji
nie leżących po jego stronie. Powyższe nie oznacza, że inne reguły obowiązują przy
określeniu zamówień zakresu podstawowego i zamówień z prawa opcji. Niemniej
okoliczność, że pewne parametry określane są w konwencji „od do” nie oznacza to, że
przedmiot zamówienia nie jest określony w sposób wynikający z art. 29 ust. 1 ustawy Pzp. to
jest w sposób jednoznaczny i wyczerpujący z uwzględnieniem wszystkich wymagań i
okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty. Jak wynika z modyfikowanej
SIWZ zamawiający określił w sposób dokładny i jednoznaczny sposób sprzędzenia oferty w
tym sposób obliczenia ceny będącej jedynym kryterium oceny ofert za pomocą arkuszy
kalkulacyjnych, co do których odwołujący nie wniósł żadnych zastrzeżeń.
Sygn.akt KIO 1807
Nie można zgodzić się z ogólną konstatacją odwołującego, że przedstawiony opis
przedmiotu zamówienia zarówno w samym SIWZ (Rozdział I opis przedmiotu zamówienia
usługi w zakresie podstawowym jak i prawa opcji) oraz załącznika C do SIWZ – Wzór
umowy § 1 przedmiot umowy i § 3 prawo opcji uniemożliwiają należycie ocenić kosztów
związanych z realizacją przedmiotu zamówienia w tym oceny również ryzyka związanego z
kosztami realizacji przedmiotu zamówienia.
Zamawiający dostosowując zapisy SIWZ i ogłoszenia o zamówieniu do wytycznych Wyroku
KIO z dnia 16 lipca 2012r. powyżej zacytowanych zasadniczo zmienił relacje pomiędzy
zakresem usług wynikających z zamówienia podstawowego i prawa opcji. W SIWZ przed
modyfikacją zamówienia objęte prawem opcji przekraczały 50 % całości zamówienia.
Zgodnie z nakazem wynikającym z Wyroku KIO zamawiający dostosował relacje pomiędzy
zamówieniem podstawowym a prawem opcji tak aby te ostatnie stanowiły zdecydowaną
mniejszość. Po modyfikacji SIWZ prawo opcji zajmuje ok.16 % całości zamówienia.
Powyższe oznacza, że zamawiający osiągnął oczekiwany efekt aby zamówienia wynikające
z prawa opcji stanowiły marginalną część całości zamówienia. Również zamawiający
przewidział zamówienia uzupełniające
Podnoszone w odwołaniu zastrzeżenia co do nie dookreślenia parametrów (formuła „od do”)
dla poszczególnych lokalizacji wymienionych w pkt od 1 do 15 ( od 3 do 15 z wyjątkiem pkt
11 dotyczą prawa opcji)a opisanych powyżej odnoszą się w zdecydowanej większości do
usług objętych prawem opcji, pozostałe ( pkt 1,2 i 11 odnoszą się do usług podstawowych)
odnoszą się tylko do zamówienia podstawowego. Przy czym zakres zamówienia z prawem
opcji, jak powyżej wskazano stanowić będzie nie więcej niż 16 % wartości całego
zamówienia. Również zamawiający wskazał, że nie dookreślenia (formuła od do) dotyczą
SLA czyli czasu reakcji na awarie. Wyjaśnienia zamawiającego o braku możliwości
określenia ostatecznej decyzji co do realizacji prawa opcji oraz zakresu jego realizacji i
terminu realizacji Izba uznała w kontekście złożonych i przedstawionych powyżej wyjaśnień
wynikających z pisma z dnia 4 września 2012r. za uprawnione tym bardziej w
przewidywanym terminie sześcioletniej realizacji zamówienia. Bowiem po pierwsze o
wystąpieniu prawa opcji decydować będą jednostki zewnętrzne w stosunku do
zamawiającego, które decyzje takie będą podejmować w oparciu o zmieniające się realia
gospodarcze, których na dzień sporządzenia SIWZ nie można przewidzieć co do ich
wystąpienia i kształtu. Powyższa sytuacja ma charakter obiektywny, na który nie wpływu ani
zamawiający, ani decydent, co do konieczności uruchomienia usług z zakresu prawa opcji.
Natomiast przepisy ustawy Pzp w zakresie okresu na jaki są zawierane umowy nie znają w
tym zakresie ograniczeń, co mogłoby stanowić podstawę do unieważnienia postępowania o
udzielenie zamówienia (§2 wzoru umowy Termin realizacji Umowy gdzie przewiduje się
Sygn.akt KIO 1807
uruchomienie usług od 1 stycznia 2014r i ich świadczenie przez okres 5 lat). Tak wydłużony
okres świadczenia usług objętych przedmiotem zamówienia uprawnia zamawiającego do po
pierwsze zastosowania prawa opcji jak również po drugie do wskazania parametrów usługi
w sposób alternatywny a nie docelowy. Również ze względów technologicznych
przewidywany czas trwania realizacji umowy i jego rozmiar należy uznać za
usprawiedliwiony. Tym bardziej w takiej sytuacji należy uznać za usprawiedliwione
zastosowanie prawa opcji.
Reasumując dokonane zmiany zarówno w SIWZ jak i stanowiącym do niej wzorze umowy
wypełniają wytyczne i kierunki zmian wskazane w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 lipca
2012r. o Sygn. akt: KIO 1337/12 , KIO 1349/12 i KIO 1353/12 poprzez modyfikacje nakazane
a odnoszące się do usunięcia prawa opcji w pierwotnym zapisie § 3 wzoru umowy a także w
pkt 4 ppkt 4.1 do 4.7 Rozdz. I SIWZ i wskazania wprowadzenia do postanowień SIWZ, ale
także ogłoszenia o zamówieniu możliwości udzielania zamówień uzupełniających. („Izba
uwzględniła zarzut, biorąc pod uwagę całość sprawy, tzn. stan rzeczy ustalony w toku
postępowania, decyzją całego składu orzekającego nakazując usuniecie prawa opcji w
obecnej postaci, tj. § 3 projektu umowy, a w konsekwencji także pkt 4 ppkt 4.1 do 4.7
z Rozdz. I SIWZ i wprowadzenie do postanowień SIWZ, ale także ogłoszenia o zamówieniu
możliwości udzielania zamówień uzupełniających.”)
Tym samym Izba uznaje, że zamawiający wypełnił wytyczne Izby wprowadzając w Rozdziale
IV SIWZ zamówienia uzupełniające nie przekraczające 50 % zamówienia podstawowego a
prawo opcji pozostawił w nieznaczącym zakresie i z optymalnym jego doprecyzowaniem.
Natomiast znaczna część usługi stanowiącej przedmiot zamówienia przewidzianej w
pierwotnej wersji SIWZ jako część prawa opcji została przez zamawiającego włączona do
podstawowego przedmiotu zamówienia co obrazuje w szczególności aktualne brzmienie
opisu przedmiotu zamówienia opisanego w Rozdziale I SIWZ pkt-y 1-9 w porównaniu z
pierwotną wersją SIWZ. Izba uważa, że zarzuty odwołującego odnoszące się do nadal nie
wyczerpującego uregulowania opisu przedmiotu zamówienia objętego prawem opcji są
nieusprawiedliwione w kontekście zgromadzonego w sprawie materiału to jest SIWZ po
dokonanej modyfikacji w dniu 14 sierpnia 2012r. Również nieuprawniona jest konstatacja
odwołującego, że wykonawca nie jest w stanie prawidłowo wycenić kosztów realizacji
zamówienia w tym ryzyka z nim związanego, ponieważ opis przedmiotu zamówienia
zarówno podstawowy jak i w ramach opcji w zakresie zmian lokalizacji usług nie określa
kategorii SLA czy przepustowości tychże zmian.
Ponieważ sam odwołujący przyznaje w odwołaniu, iż formularz przygotowany na potrzeby
obliczenia ceny oferty (Cena za maksymalny podstawowy zakres zamówienia) wskazuje już
na konkretne zmiany w usłudze (tzn. wskazuje liczbę lokalizacji o określonej kategorii SLA i
Sygn.akt KIO 1807
przepustowości). Natomiast wywodzenie z zapisu pkt. 7 Rozdziału VI SIWZ, że usługi w
toku realizacji wcale nie muszą wystąpić jest nieuprawnione wobec jego następującego
brzmienia ” Sposób obliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto
w oparciu o założenia określone w Załączniku A2 do SIWZ służy zapewnieniu
porównywalności ofert złożonych przez Wykonawców”. Natomiast według Izby nie jest
również w toku postępowania odwoławczego wykazany argument odwołującego, że opisany
w Załączniku A2 do SWIZ opis przedmiotu zamówienia nie jest dokonany z wymaganą
precyzyjnością.
Co do podniesionej rozbieżności między zapisami Rozdziału I SIWZ a wzorem umowy np. w
zakresie liczby lokalizacji typu OP objętych zwiększeniem przepustowości, gdy w pkt 10.10
Rozdziału I SIWZ wskazano na każdą z „3” lokalizacji OP, podczas gdy w § 3 ust. 1.5 lit. c)
wzoru umowy wskazano na każdą z „4 3” lokalizacji OP to Izba wobec wyjaśnień złożonych
na rozprawie i dokonanej po wniesieniu odwołania poprawce poprzez skreślenie cyfry „4” we
wzorze umowy nie uznaje zarzutu i zgodnie z wyjaśnieniami zamawiającego traktuje tę
rozbieżność w kategorii dopuszczalnych omyłek pisarskich z uwagi na spację pomiędzy
cyframi „ 4 i 3” we wzorze umowy. Reasumując Izba nie znajduje podstaw do
uwzględnienia odwołania z powodu wystąpienia takiej oczywistej rozbieżności zaliczając ja
do kategorii oczywistych omyłek pisarskich.
Izba na podstawie przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego na rozprawie oraz w
oparciu o zmodyfikowaną SIWZ nie znajduje podstaw do uwzględnienia wniosku
odwołującego nakazania zamawiającemu opisania przedmiotu zamówienia w sposób
umożliwiający jego wycenę, ponieważ odwołujący nie wykazał, że w oparciu o obowiązujące
formularze w pliku Excel służące do wyliczenia maksymalnej ceny oferty oraz ceny za
podstawowy maksymalny zakres zamówienia nie jest w stanie wycenić przedmiotu
zamówienia zarówno w jego zakresie podstawowym jak i objętym prawem opcji. Natomiast
Izba przyjęła wyjaśnienia zamawiającego, którym odwołujący nie zaprzeczył na rozprawie, że
do wyceny usług w zakresie prawa opcji przyjęto najwyższe parametry, które są
przewidywane w SIWZ.(zamawiający na rozprawie „odnośnie zarzutu 1A podkreśla, iż
zarzuty zawarte w tym punkcie 1, 2 i 12 odnoszą się do zamówienia podstawowego a reszta
do opcji. Przypomina, że prawo opcji wynosi w tej chwili 16% zamówienia. Zwraca uwagę na
zapisy rozdz. 1 ust. od 1 do 16 stanowią opis przedmiotu zamówienia podstawowego.,
natomiast w zał. nr 2 do umowy wskazuje się lokalizacje. Po wyroku w maksymalnym stopniu
sprecyzowano podstawowy zakres zamówienia. Wykonawca w oparciu o modyfikacje po
wyroku może przygotować ofertę. Ocena oferty i wybór najkorzystniejszej oferty następuje
na podstawie wyliczenia odnoszącego się do zamówienia podstawowego. Co do cyfr 43 z
wzoru umowy to określa jako błąd. Zwraca uwagę na spację. Zarówno w § 3 ust. 1.5 lit c, a
Sygn.akt KIO 1807
formularzu Excela podane są lokalizacje w ilości 3, czyli jest to przyjęte do sposobu
obliczenia ceny.
Zaprzecza. że kategoria SLA jest trudna do skalkulowania, jest to czas reakcji, przedmiot
zamówienia do skalkulowania ceny oferty został sprecyzowany. Ponownie wskazuje, że tylko
jeden arkusz służy do oceny ofert i to jest zakres podstawowy. W tym miejscu prostuje, że
zakres podstawowy dotyczy pkt 11 a nie 12 z pkt 1A odwołania. Uważa, że wykonano Wyrok
w zakresie prawa opcji, który nie ma wpływu na cenę i wybór najkorzystniejszej oferty.
Przywołuje opis sposobu obliczenia ceny z zał. A2 do SIWZ. Po odwołaniu doprecyzowano
przepustowość w pkt 6 zarzutu 1A do wysokości 400 w pkt 10.10 rozdz. I SIWZ po złożeniu
odwołania. W rozdz. 16 SIWZ zawarto sposób obliczenia ceny tj wzór, który będzie służył do
porównania cen poszczególnych ofert za maksymalny podstawowy zakres zamówienia.
Powyższe odnosi się do zarzutu 1B. w rozdz. 6 opis sposobu obliczenia ceny zakresu
podstawowego łącznie z prawem opcji sporządzono dwa formularze odrębne tj zarówno dla
zakresu podstawowego a także maksymalnego zakresu, który obejmuje podstawowy i prawo
opcji co służy do zabezpieczenia środków na wykonanie zamówienia co wynika z § 7 umowy
odnoszącego się do wynagrodzenia.”).
Podsumowując zarzut odwołującego, że w oparciu o zawarte zapisy w SIWZ nie jest w stanie
dokonać wyceny usług objętych przedmiotem zamówienia zarówno w zakresie
podstawowym jak i prawa opcji, nie zasługuje na uwzględnienie wobec dokonanej na
podstawie Wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. modyfikacji SIWZ opublikowanej w dniu 14
sierpnia 2012r. Natomiast dokonane w dniu 31 sierpnia 2012r. uściślenia w SIWZ i usunięcie
niespójności w SIWZ to jest po złożeniu odwołania Izba nie ocenia jako uwzględnienie
odwołania przez zamawiającego ale doprecyzowanie dokonanych zmian SIWZ w celu
usunięcia wszelkich niejasności w tym podniesionych w odwołaniu, służących wykonawcom
a nie mających wpływu na wynik postępowania co mogłoby warunkować uwzględnieniem
odwołania w myśl art. 192 ust.2 ustawy Pzp.
Zarzut Nr 2 co do podania sposobu obliczenia ceny, który nie pozwoli na wyłonienie oferty
najkorzystniejszej, ponieważ przyjęty sposób dochodzenia do jej obliczenia nie musi się
pokrywać z faktycznym dynamicznym rozwojem usługi w trakcie realizacji umowy. Jak
również metodologii obliczenia ceny, która nie pozwoli na wyłonienie wykonawcy
Sygn.akt KIO 1807
oferującego najniższą cenę za przedmiot zamówienia oraz nie uwzględnienia w cenie oferty
opłat z tytułu przeniesienia lokalizacji (zarzut nr I b odwołania).
Izba ustaliła.
Odwołujący przywołując Rozdział VI SIWZ wskazał na sposób obliczenia ceny oferty
rozumianej jako maksymalna cena oferty brutto, która uwzględnia podstawowy maksymalny
zakres zamówienia wraz z zakresem objętym prawem opcji. Sam przyznał, że cena oferty
powinna zostać obliczona przy wykorzystaniu założeń opisanych w Załączniku A2 do SIWZ i
zastrzeżeń wskazanych w pkt. 2 Rozdziału VI.
Zgodnie z przywołanymi przez odwołującego regulacjami załącznika A2 do SIWZ zawiera on
Założenia do obliczeń zawartych w formularzach Excel z podziałem na „Założenia dla
wykonywanych obliczeń w arkuszu „Cena za podstawowy maksymalny zakres zamówienia” i
„Założenia dla wykonywanych obliczeń w arkuszu „Maksymalna cena oferty”. Z kolei
przywołany pkt 2 Rozdziału VI to tytuł rozdziału ”Opis sposobu obliczenia ceny, rozliczenia i
płatności” a pkt 2 dotyczy „ceny jednostkowe muszą obejmować wszystkie koszty w tym
dokonania odbiorów, wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich i praw zależnych na
polach eksploatacji wskazanych w Umowie, opłaty i podatki, w tym podatek od towarów i
usług (VAT) oraz podatek akcyzowy. Z kolei w podpunktach punktu 2 zawarto regulacje w
szczególności odnoszące się do cen jednostkowych abonamentu za jeden miesiąc
korzystania w lokalizacji z Usługi Transmisji Danych z uwzględnieniem wytycznych w
zależności od określonej przepustowości, od określonej kategorii SLA, cen jednostkowych
abonamentu za jeden miesiąc korzystania z Internetu z uwzględnieniem wytycznych w
zależności od określonej przepustowości, ceny jednostkowej opłaty instalacyjnej za
uruchomienie usługi o określonej przepustowości i SLA. W ramach podpunktów znajduje się
również regulacja dotycząca ceny oferty brutto stanowiącej maksymalną wartość przedmiotu
zamówienia oraz ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto, stanowiącej
podstawę do wyboru najkorzystniejszej oferty, które to ceny należy obliczyć korzystając z
formularza przygotowanego w pliku Excel na podanej stronie internetowej poprzez
uzupełnienie tego formularza o ceny jednostkowe wskazane przez wykonawcę w zał. A1 do
SIWZ czyli miesięczne abonamenty i jednorazowe opłaty instalacyjne. W ppkt 7 znajduje się
wyjaśnienie, że sposób obliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia
brutto w oparciu o założenia określone w zał. A2 do SIWZ służy do zapewnienia
porównywalności ofert złożonych przez wykonawców.
Sygn.akt KIO 1807
Odwołujący wskazuje, iż w taki sposób obliczona cena oferty nie pozwoli na wyłonienie
oferty najkorzystniejszej, bowiem przyjęty sposób dochodzenia do jej obliczenia nie musi się
pokrywać z faktycznym dynamicznym rozwojem usługi w trakcie realizacji umowy. Przyjęte
na potrzeby oceny ofert zmiany w zakresie świadczonej usługi są tylko jedną z możliwych
wariacji, przy czym wykorzystującą lokalizacje o najniższych parametrach.
Dodatkowo Odwołujący wskazuje, iż metodologia obliczenia ceny oferty zawiera błędy, m.in.
zgodnie z Rozdziałem I pkt 7, Zamawiający przewidział zmianę przepustowości dla 2 usług
transmisji danych z grupy III o przepustowości 600 Mb/s (tj. OP Radom i OP Warszawa) o
100 Mb/s w każdym roku świadczenia usługi począwszy od 2015 r. Powyższe oznacza, iż
od 01.01.2015 r. wykonawca zobligowany będzie zwiększyć dotychczasową przepustowość
usługi transmisji danych dla OP Radom i OP Warszawa z 600 Mb/s do 700 Mb/s. W wyniku
tej zmiany, nie będzie już zatem lokalizacji w Gr. III o przepustowości 600 Mb/s (pozostałe
dwie lokalizacje mają przepustowość 150 Mb/s, które nie podlegają jakimkolwiek zmianom
zgodnie z postanowieniami SIWZ). Tym samym, w następnych latach (2016-2018) nie
będzie mogła być dokonana zmiana o 100 Mb/s bowiem nie mamy już lokalizacji o
przepustowości 600 Mb/s. Tymczasem, w metodologii obliczenia ceny za podstawowy
maksymalny zakres, Zamawiający konsekwentnie podwyższa przepustowość o 100 Mb/s
dla lokalizacji, które początkowo miały przepustowość 600 Mb/s dochodząc do
przepustowości 1000 Mb/s (zgodnie zresztą z zapisem pkt 8 Załącznika A2). Odwołujący
zwraca jednak uwagę, iż takie zmiany nie zostały dla tych lokalizacji przewidziane przez
Zamawiającego w opisie przedmiotu zamówienia, wobec czego nie oddają faktycznego
zakresu usługi. Drugą niespójnością jest nieujęcie w sposobie obliczenia ceny, opłat z tytułu
przeniesienia usługi transmisji danych lub usługi dostępu do Internetu do innej lokalizacji.
Zgodnie z § 7 ust.3 wzoru umowy, w przypadku przeniesienia wykonawcy będzie
przysługiwała opłata instalacyjna, natomiast nie została ona uwzględniona przy obliczaniu
ceny oferty w Załączniku A2 dotyczącego maksymalnego zakresu zamówienia.
Na marginesie Odwołujący wskazuje ponadto, iż Zamawiający wymaga podania cen dla
usług, które nigdy nie mają szansy być świadczone, np. usługa transmisji danych o
przepustowościach: 4, 8, 12, 70, 90, 200-500.
Zamawiający wniósł o oddalenie zarzutu. Jako uzasadnienie wskazał, że cena za
podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto, zgodnie z nakazem Izby nie
uwzględniająca usług z zakresu prawa opcji, jest obecnie jedynym kryterium oceny ofert.
Wszyscy wykonawcy mają wystarczające dane wejściowe do wyliczenia cen poszczególnych
Sygn.akt KIO 1807
abonamentów miesięcznych i opłat instalacyjnych w zakresie zamówienia podstawowego, a
co za tym idzie ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto.
Zamawiający przygotował 2 interaktywne arkusze kalkulacyjne Excel służące wykonawcom
do wyliczenia, w oparciu o podane przez nich w formularzu cen jednostkowych w Załączniku
A 1 ceny miesięcznych abonamentów i opłat instalacyjnych, ceny za podstawowy
maksymalny zakres zamówienia brutto oraz maksymalnej ceny oferty brutto
(obejmującej zakres zamówienia podstawowego wraz z prawem opcji).
Założenia do sposobu obliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia
brutto oraz maksymalnej ceny oferty brutto są określone w Załączniku A2 do SIWZ.
Sposób obliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres zamówienia brutto w oparciu o
założenia określone w Załączniku A2 do SIWZ ma związek z zakresem przedmiotu
zamówienia i służy zapewnieniu porównywalności ofert złożonych przez wykonawców oraz
jest jednakowy dla wszystkich wykonawców. Zaproponowany przez zamawiającego sposób
obliczenia ceny oferty, wbrew twierdzeniom odwołującego, pozwala na porównanie cen
złożonych ofert i na wybór oferty najkorzystniejszej w oparciu o kryterium ceny.
Ponadto niesłuszne jest twierdzenie odwołującego, że zgodnie z zapisami zawartymi w
Załączniku A2 zamawiający uwzględnił opłaty instalacyjne dla uruchamianych nowych usług
jak i dla uruchomienia usługi po zmianie miejsca świadczenia usługi.
Jednocześnie zamawiający zwraca uwagę, że zapisy Rozdziału I pkt 7 są interpretowane
przez odwołującego w sposób odmienny od zamysłu zamawiającego.
Wyrażone w uzasadnieniu do zarzutu określonego w pkt 1 lit. b) wątpliwości i uwagi
odwołującego dotyczące metodologii obliczenia ceny nie stanowią błędów i zostały
wyeliminowane przez zamawiającego poprzez doprecyzowanie postanowień zawartych w
Rozdziale I SIWZ w ust. 7, ust. 10.4, ust. 10.10, ust. 10.11 oraz ust. 10.12 oraz Rozdziale VI
SIWZ w ust. 2 pkt 4.
Dodatkowo zamawiający zamieścił aktualizację linków do formularzy Excel (ust. 4 i ust. 5) ze
względu na zmianę szaty graficznej strony internetowej zamawiającego. W formularzach
Excel nie wprowadzono żadnych zmian dotyczących matematycznych formuł, wpływających
na sposób obliczenia ceny.
Zamawiający jak już wskazał powyżej uwzględnił opłaty instalacyjne w przypadku
przeniesienia usługi zarówno w zapisie w Załączniku A2, gdzie podał, że są one
uwzględnione zgodnie z zapisami w SIWZ jak i udostępnionych formularzach na obliczenie
ceny oferty, gdzie opłaty za przeniesienia usługi występują jako czynnik, który jest
sumowany z pozostałymi opłatami instalacyjnymi dla konkretnych przepustowości. W
przypadku uruchomienia nowej usługi lub przeniesienia istniejącej usługi do innej lokalizacji
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający w odpowiednich dla nich komórkach arkusza kalkulacyjnego uwzględnił ilość
tworzonych/przenoszonych usług i dla tej wartości uwzględnił odpowiednią ilość opłat
instalacyjnych za uruchamiane/przenoszone usługi.
Nawiązując do informacji, iż część z przepustowości z wykazu cen jednostkowych nie pojawi
się bezpośrednio w umowie, zamawiający nie może zgodzić się z powyższą informacją. W
związku z 6 letnim okresem trwania umowy oraz planowanymi uruchomienia nowych Usług
zamawiający nie może wykluczyć, iż takie przepustowości będą niezbędne jednostkom
administracji skarbowej bądź celnej, w związku z powyższym musi znać ceny jednostkowe
ww. przepustowości. Ponadto odwołujący nie zgłosił w tym wypadku żadnych wniosków
odwoławczych, w związku z powyższym zamawiający przyjmuje, iż odwołujący zgadza się
na jego uzupełnienie i nie wymaga dalszych zmian/wykreśleń.
Dodatkowo zgodnie z nakazem Izby Zamawiający wyeliminował z SIWZ wszystkie
skomplikowane wzory matematyczne. Jedyny bardzo prosty wzór matematyczny znajduje
się w Rozdziale XVI SIWZ w ust. 2.
Zamawiający również wskazał na wytyczne Wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012r. co do zbyt
skomplikowanego wzoru matematycznego na zakres usług objętych prawem opcji(strona 26
ostatni akapit uzasadnienia Wyroku)
(...) Izba uwzględniła niniejszy zarzut, jednocześnie biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony
w toku postępowania, modyfikacje żądania Odwołującego w sprawie o sygn. akt: KIO
1337/12, jak i Odwołujących w sprawie o sygn. akt: KIO 1349/12 oraz KIO/4353/12 w
zakresie podobnego zarzutu podczas rozprawy, nakazując usunięcie z Rozdz. Vpkt 3 SIWZ
niniejszego wzoru matematycznego, w jego obecnym kształcie (9 stron SIWZ, tj. od 8 do
16). W ocenie Izby, z uwagi na jego niejednoznaczny, skomplikowany charakter jedynym
kryterium oceny ofert winna pozostać cena oferty w podstawowym zakresie. Względem
kwestii prawa opcji i wzoru matematycznego (jako kryterium oceny ofert) Izba odniesie się
także przy rozpatrywaniu zarzutów w ramach odwołań o sygn. akt: KIO 1349/12 oraz
KI01353/12. Jednocześnie podkreśla, że usuniecie prawa opcji w jego aktualnym kształcie
nie pozostało bez wpływu na decyzje Izby w zakresie przedmiotowego zarzutu. (...)
\
Izba zważyła
Zarzut jest bezzasadny
Sygn.akt KIO 1807
Odwołujący nie wykazał, że podany sposób obliczenia ceny, nie pozwoli na wyłonienie oferty
najkorzystniejszej, ponieważ w ocenie odwołującego przyjęty sposób dochodzenia do jej
obliczenia nie musi się pokrywać z faktycznym dynamicznym rozwojem usługi w trakcie
realizacji umowy.
Jak również nie wykazał, że metodologia obliczenia ceny, nie pozwoli na wyłonienie
wykonawcy oferującego najniższą cenę za przedmiot zamówienia oraz faktu nie
uwzględnienia w cenie oferty opłat z tytułu przeniesienia lokalizacji (zarzut nr I b odwołania).
Natomiast złożone przez zamawiającego wyjaśnienia zwłaszcza zawarte w odpowiedzi z
dnia 4 września 2012r. w oparciu o wskazane regulacje SIWZ jednoznacznie wskazują na
fakt, że dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty nastąpi na postawie jednolitego
obowiązującego wszystkich wykonawców sposobu obliczenia ceny na podstawie
obowiązujący formularza Excel. Formularz ten służyć ma do wyliczenia ceny za podstawowy
maksymalny zakres zamówienia poprzez uzupełnienie tego formularza o ceny jednostkowe
wskazane przez wykonawcę. Jednocześnie tak obliczona cena stanowić będzie jedyną
podstawę do wyłonienia najkorzystniejszej oferty. Z kolei wszyscy wykonawcy mają do
dyspozycji te same założenia do wyliczenia ceny za podstawowy maksymalny zakres
zamówienia.
Nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia postawionego zarzutu okoliczność, że usługa
ma charakter dynamiczny skoro ta dynamika jest określona w SIWZ a zamawiający ma
prawo w ramach zawartej umowy do odstąpienia od jej realizacji czy wypowiedzenia w
warunkach określonych w umowie. Inna rzeczą jest określenie przedmiotu zamówienia i
sposobu obliczenia ceny a inną rzeczą jest ryzyko jej nie zrealizowania w całości czy w
części ale to jest zjawisko towarzyszące każdemu szeroko rozumianemu zamówieniu w tym
zamówieniu publicznemu.
Natomiast zarzuty podniesione do poszczególnych zapisów odnoszących się do wielkości
przedmiotu zamówienia zostały doprecyzowane wobec wątpliwości odwołującego w korekcie
SIWZ w dniu 31 sierpnia 2012r. to jest po wniesieniu odwołania. Niemniej usunięcie
wskazanych niespójności, niejasności czy nawet rozbieżności w poszczególnych zapisach
SIWZ nie stanowi zmiany SIWZ zasługującej na jej zakwalifikowanie do uwzględnienia
zarzutu a w konsekwencji uwzględnienia odwołania w rozumieniu art.192 ust.2 ustawy Pzp.
Bowiem dokonane „zmiany’ w SIWZ mają co najwyżej charakter wyjaśnień a nie zmiany
SIWZ w rozumieniu ustawy Pzp.
Tym samym zarzut również nie zasługuje na uwzględnienie.
Sygn.akt KIO 1807
Zarzut Nr 3 co do ustalenia oplaty instalacyjnej ( zarzut nr I c odwołania).
Izba ustaliła.
Zgodnie z wytycznymi wyroku z dnia 16 lipca 2012r. w sprawach o Sygn. akt : KIO 1337/12,
KIO1349/12 i KIO1353/12 zamawiający dokonując modyfikacji SIWZ w dniu 14 sierpnia
2012r., wprowadził opłaty instalacyjne z tytułu zestawienia i uruchomienia usług transmisji
danych lub dostępu do Internetu. Zalecenie Izby nie określiło wysokości opłaty instalacyjnej
oraz sposobu jej obliczenia. Narzucenie uregulowania w SIWZ opłaty instalacyjnej stanowiło
uwzględnienie zarzutu odwołujących co do ryzyka związanego z wypowiedzeniem umowy
przed upływem terminu jej realizacji i stratami w takiej sytuacji po stronie wykonawcy
realizującego umowę. Zamawiający w modyfikowanym SIWZ określił górną granicę opłaty
instalacyjnej
w
wysokości
nieprzekraczającej
dwukrotności
miesięcznej
opłaty
abonamentowej z tytułu świadczenia usług w danej lokalizacji.
Ograniczenie wysokości górnej granicy opłaty eksploatacyjnej odwołujący oprotestował w
przedmiotowym postępowaniu odwoławczym traktując takie zachowanie zamawiającego
jako wykroczenie przeciwko prawom wykonawców do kalkulacji należnego im
wynagrodzenia z tytułu wykonania usługi, która powinna pokrywać koszty, jakie ponieśli w
związku z jej wykonaniem. Uzasadniając sprzeciw przeciwko regulacji opłaty instalacyjnej
odwołujący zauważył, że ani wyrok KIO ani żaden przepis obowiązującego prawa nie
przyznaje zamawiającemu prawa do ustalania ceny za wykonanie usługi (czynności), która
jest świadczona na jego rzecz. To świadczeniodawca ustala cenę na poziomie
zapewniającym jemu rentowność przedsięwzięcia. Ponadto, nawet gdyby uznać, iż
zamawiającemu przysługuje prawo współdecydowania o cenie, to ustalenie jej na poziomie
zaproponowanym w SIWZ stanowi rażące pokrzywdzenie wykonawcy realizującego
zamówienia, bowiem opłata w wysokości dwukrotności miesięcznego abonamentu nie
pokrywa kosztów jakie wykonawca jest zobowiązany ponieść, aby w ogóle świadczyć usługę
na rzecz zamawiającego. Dalej odwołujący podnosił, że miesięczna opłata abonamentowa
pozostaje bez związku z nakładami ponoszonymi na uruchomienie usługi, dlatego też
sztuczne wiązanie obydwu jest w tym zakresie nieuprawnione. Tym bardziej, iż
zamawiającemu przysługuje uprawnienie do rezygnacji z usług. Wobec powyższego
odwołujący wniósł w odwołaniu o wykreślenie z rozdziału VI pkt 2 ppkt 4) zastrzeżenia o
maksymalnej wysokości opłaty instalacyjnej.
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający udzielając odpowiedzi na odwołanie w piśmie z dnia 4 września 2012r. wniósł
o nie uwzględnienie zarzutu co do wysokości opłat instalacyjnych.
Bowiem w jego ocenie zarzut jest niezasadny. Zamawiający w Rozdziale VI SIWZ w ust. 1
oraz ust. 2 pkt 4 przewidział wprowadzenie opłat instalacyjnych. Przyjęta przez
Zamawiającego reguła, że cena jednostkowa opłaty instalacyjnej za uruchomienie Usługi u
danego Użytkownika o określonej przepustowości i SLA nie może być wyższa niż
dwukrotność miesięcznej opłaty abonamentowej za Usługę o tej przepustowości i danym
SLA nie stoi w sprzeczności z treścią wyroku Izby i służy zapobieżeniu nieuzasadnionej
koncentracji całego wynagrodzenia Wykonawców w początkowym okresie realizacji Usług.
Zgodnie z § 7 ust. 3 umowy opłata instalacyjna przysługuje jednorazowo za uruchomienie
nowej Usługi Transmisji Danych i/lub nowej Usługi Dostępu do Sieci Internet u Użytkownika
oraz jednorazowo za uruchomienie po przeniesieniu Usługi Transmisji Danych i/lub Usługi
Dostępu do Sieci Internet do Użytkownika. Podstawą płatności za instalację jest protokół
odbioru i uruchomienia Usługi podpisany przez Użytkownika i Wykonawcę, co jest
bezsporne pomiędzy stronami.
Zamawiający również uzupełnił Załącznik A 1 - Szczegółowy formularz cenowy oraz
formularz zawarty we wzorze umowy o ceny opłat instalacyjnych dla poszczególnych
kategorii SLA i UTD.
W tym zakresie Izba w Wyroku z dnia 16 lipca 2012r. wypowiedziała się jak poniżej.
fragmenty uzasadnienia wyroku z dnia 16 lipca 2012r. Sygn. akt: KIO 1337/12, KIO 1349/12
i KIO1353/12 (strona 43 akapit 3 uzasadnienia wyroku)
(...) Odnośnie zarzutu IX (lub też VIII) - odnośnie zastrzeżenia przez Zamawiającego
możliwość wypowiedzenia umowy z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia
bez prawa do odszkodowania dla wykonawcy, czy też nie przewidzenia opłat jednorazowych
z tytułu zestawienia i uruchomienia usługi. Zamawiający w ramach odpowiedzi na odwołanie
(pismo z dnia 06.07.2012 r.) /str. 19-20/ oddalił zarzut. Powyższe stanowisko podtrzymał na
rozprawie. Z kolei Odwołujący przedstawiał swoje stanowisko w tym zakresie, w
szczególności odnośnie opłat instalacyjnych w szerszym kontekście innych uprawnień
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiającego wynikających z kar umownych, czy też wypowiedzenia, tudzież odstąpienia
od umowy. Negował również stanowisko cytowane przez Zamawiającego, a przedstawione
w 2008 r., jako wyjęte z kontekstu (orzeczenie KIO cytowane w odpowiedzi na odwołanie z
2008 r.j. Wskazywał, że pomiędzy lokalizacjami z 2008 r, a lokalizacjami przewidzianymi w
obecnym postępowaniu jest prawie dwukrotna różnica.
Izba uwzględniła częściowo zarzut w zakresie opłaty instalacyjnej i nakazuje modyfikacje
postanowień SIWZ poprzez wprowadzenie (przez wyodrębnienie z ceny za całość Usługi)
przez Zamawiającego opłat instalacyjnych z tytułu zestawienia i uruchomienia usługi dla
pojedynczej lokalizacji. (...)
Wniosek o oddalenie zarzutu zamawiający uzasadniał następująco.
Przyjęta przez Zamawiającego reguła, że cena jednostkowa opłaty instalacyjnej za
uruchomienie Usługi u danego Użytkownika o określonej przepustowości i SLA nie może być
wyższa niż dwukrotność miesięcznej opłaty abonamentowej za Usługę o tej przepustowości i
danym SLA nie stoi w sprzeczności z treścią wyroku Izby oraz nie stanowi naruszenia
żadnego z wymienionych przez odwołującego EXATEL przepisów Ustawy, w szczególności
art. 29 Ustawy.
Wprowadzenie tego ograniczenia służy zapobieżeniu nieuzasadnionej koncentracji całego
wynagrodzenia Wykonawców w początkowym okresie realizacji Usług. Nie bez znaczenia
dla wprowadzenia takiego ograniczenia przez zamawiającego jest również negatywne
doświadczenie zamawiającego w zakresie ustalania przez wykonawców wysokości opłat
instalacyjnych jest aktualnie realizowana przez Telekomunikacją Polską S.A. z dnia 10
września 2008 r., nr R/466/07/EI/B/1213, w której nie było ograniczeń wysokości opłaty
instalacyjnej. W konsekwencji pierwsza faktura, którą zapłacił zamawiający z tytułu realizacji
przedmiotu umowy wyniosła około 86% wartości całej umowy. Podobnie w umowie
dotyczącej usług transmisji danych zawartej przez Ministerstwo Sprawiedliwości z GTS
Poland sp. z o.o. z dnia 9 sierpnia 2011 r. w § 8 ust. 1 lit a) można zaobserwować
nieuzasadniony rzeczywistymi potrzebami i kosztami wykonawcy mechanizm kumulowania
wysokich opłat instalacyjnych w początkowym okresie realizacji umowy. Zamawiający wnosi
o dopuszczenie dowodu z ww. umów na okoliczność potwierdzenia występowania na rynku
usług objętych przedmiotem zamówienia wskazywanego przez Zamawiającego mechanizmu
kumulacji zysku w pierwszym okresie świadczenia usług poprzez nieadekwatnie wysokie
opłaty instalacyjne.
Stosowany przez wykonawców mechanizm jest dążeniem do nadmiernej koncentracji zysku
nieproporcjonalnego do zakresu rzeczywiście wykonanych na danym etapie realizacji umowy
usług. Zamawiający jest upoważniony do zapłaty wyłącznie za faktycznie uzyskiwane usługi.
Sygn.akt KIO 1807
Wysoka opłata instalacyjna stanowi rodzaj „zapłaty z góry" na poczet przyszłych, jeszcze nie
zrealizowanych przez wykonawcę usług. W tymi miejscu zamawiający podkreśla, iż kupuje
usługę. Zamawiający nie będzie płacił za budowę sieci Wykonawcy, którą ten będzie także
wykorzystać w świadczeniu innych komercyjnych usług.
Zamawiający wprowadzając ograniczenie w zakresie wysokości opłaty instalacyjnej miał też
na względzie, że budżetowanie środków publicznych ma charakter roczny (zasada roczności
budżetu), a środki finansowe zamawiającego są każdego roku ograniczone. Zamawiający
musi brać pod uwagę, że wydatkuje środki publiczne, a zgodnie z art. 44 ustawy z dnia 27
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wydatki publiczne powinny być dokonywane w
sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z
danych nakładów. Wysokość opłaty za instalacje usługi jest zatem także odzwierciedleniem
realnych możliwości finansowych zamawiającego (przyznany budżet, dyscyplina finansów
publicznych, racjonalizacja wydatków).
Zgodnie z § 7 ust. 3 opłata instalacyjna przysługuje jednorazowo za uruchomienie nowej
Usługi Transmisji Danych i/lub nowej Usługi Dostępu do Sieci Internet u Użytkownika oraz
jednorazowo za uruchomienie po przeniesieniu Usługi Transmisji Danych i/lub Usługi
Dostępu do Sieci Internet do Użytkownika. Podstawą płatności za instalację jest protokół
odbioru i uruchomienia Usługi podpisany przez Użytkownika i Wykonawcę.
Ustalenie górnej wysokości opłat instalacyjnych przez Zamawiającego do dwukrotności ceny
abonamentu za usługę o danej przepustowości nie jest decyzją oderwaną od realiów
rynkowych i zostało dokonane w oparciu o rozeznanie rynku (cenniki ofertowe operatorów).
Zamawiający przeanalizował również potencjalny wpływ różnych kategorii SLA oraz wartości
przepustowości na wysokość tej opłaty. Na podstawie cenników otrzymanych od operatorów
Zamawiający ustalił, że wysokość opłat instalacyjnych nie powinna przekraczać
dwukrotności ceny abonamentu za usługę o danej przepustowości.
Izba zważyła.
Zarzut jest bezzasadny.
Bezspornym w sprawie jest, że Izba nakazała co do zasady wprowadzenie opłaty
instalacyjnej jako formę rekompensaty kosztów z tytułu uruchomienia nowej lub za
przeniesienie lokalizacji usługi objętej przedmiotem zamówienia.
Również bezspornym jest, że Izba nie określiła wysokości opłaty instalacyjnej oraz sposobu
jej obliczenia.
Sygn.akt KIO 1807
Jako uzasadnienie wprowadzenia do SIWZ opłaty instalacyjnej Izba uznała argumentację
odwołujących, którzy podnieśli zarzut prawa wypowiedzenia umowy w terminie 3 miesięcy i
nie uzyskanie w takim przypadku rekompensaty z tytułu poniesionych kosztów uruchomienia
lokalizacji, jeżeli zamawiający skorzystałby z takiego prawa na samym początku realizacji
umowy przez wykonawcę. Taka sytuacja naraziłaby wykonawcę na nie odzyskanie kosztów
uruchomień nowych lokalizacji.
Zamawiający dokonując w dniu 14 sierpnia 2012r. modyfikacji SIWZ we wzorze umowy w jej
§ 11 ust.2.6 ograniczył prawo do 3 miesięcznego wypowiedzenia umowy od okoliczności
ograniczenia wydatków publicznych.
Tak więc prawo jednostronnej decyzji co do zaprzestania kontynuacji umowy jest
obwarowane warunkiem ograniczenia wydatków publicznych a nie swobodną decyzją
zamawiającego.
Niemniej
wysokość
opłaty
instalacyjnej
jako
maksymalnie
dwukrotność
opłaty
abonamentowej nie zadawala odwołującego, który jak wyjaśnił na rozprawie nie odzyska
kosztów uruchomienia lokalizacji usługi.
W ocenie Izby, co zresztą podnosił odwołujący, żaden przepis prawa w tym zakresie nie
zawiera regulacji obowiązującej zamawiającego przy ustalaniu sposobu obliczenia ceny za
świadczone usługi.
Funkcjonowanie opłat instalacyjnych u dostawców mediów ma charakter zwyczajowy a nie
wynikający z przepisów prawa. Niemniej oplata instalacyjna jest niejako powszechnie
narzucana odbiorcom mediów. Jej funkcjonowanie jest wysoce dyskusyjne, ponieważ
dostawcy mediów podejmując działalność gospodarczą tym sposobem przerzucają ryzyko
znalezienia klientów czy ich utraty, na przygotowaną dyspozycyjność usługi, na
pojedynczych odbiorców mediów. Opłaty instalacyjne to raczej relikt przeszłości wobec
aktualnie występującego rynku konkurencyjnego a nie monopolistycznego.
Stąd uzurpowanie sobie prawa przez odwołującego do ustalania wysokości opłaty
instalacyjnej nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia prawnego poza zwyczajowym.
Izba oddaliła wniosek dowodowy zamawiającego zawarty w odpowiedzi na odwołanie z dnia
4 września 2012r. co do przedstawienia umów czy to Ministerstwa Sprawiedliwości, czy to
Telekomunikacji S.A. w zakresie realizowanych wysokości opłat instalacyjnych, uznając ten
wniosek za bezprzedmiotowy dla rozstrzygnięcia zarzutu a jedynie opóźniający rozpoznanie
sprawy.
Za bezsporne w sprawie Izba uznała, że urządzenia służące do uruchomienia lokalizacji
świadczenia usługi nie przechodzą na własność zamawiającego, że mogą podlegać
chociażby częściowej rozbiórce po zaprzestaniu świadczenia usług oraz działalność
odwołującego ma charakter komercyjny i to w jego interesie leży znalezienie innych klientów
na poniesione koszty uruchamianej lokalizacji świadczenia usługi.
Sygn.akt KIO 1807
Ponadto rezygnacja z świadczonych usług została obwarowana ograniczeniem wydatków
publicznych a nie można również uznać ograniczania ściągania podatków i ceł za normę w
Państwie gdzie ściąganie podatków i ceł stanowi podstawowy obowiązek prawny Państwa.
W powyższej sytuacji Izba uznaje za bezprzedmiotowe analizowanie czy oplata instalacyjna
w zastrzeżonej wysokości jest prawidłowa czy nie jest prawidłowa, ponieważ w każdym
przypadku miałoby to charakter wysoce uznaniowy. Natomiast zamawiający powoływał się
na wywiad ustalony u innych dysponentów tego rodzaju mediów a w żadnym wypadku
odwołujący nie udowodnił, że zwyczajem jest, iż oplata instalacyjna ma pokryć koszty
instalacji w stu procentach.
W związku z powyższym Izba uznała zarzut za bezzasadny.
Zarzut Nr 4 co do zapisów odnoszących się do kar umownych to jest dotyczących
ograniczenia naliczenia kar umownych w przypadku zbiegu kar do zapłaty kary
najwyższej ( zarzut nr I d odwołania).
Izba ustaliła
.
Zgodnie z wytycznymi wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. w sprawach o Sygn. akt:
KIO 1337/12, KIO 1339/12 i KIO 1353/12 w zakresie zasad naliczania kar
umownych Izba nakazała dokonanie modyfikacji SIWZ poprzez penalizację
zachowania wykonawcy najsurowszą z kar w przypadku zbiegu kilku kar.
W ocenie odwołującego zamawiający wprowadził co prawda zapis wskazany przez
Izbę w uzasadnieniu wyroku KIO, jednak nie zmienił innych postanowień umownych
związanych z obowiązkiem zapłaty kar umownych, niwecząc tym samym skutek jaki
miał przynieść wprowadzony zapis. Odwołujący wskazuje, iż zgodnie z § 8 ust. 3, 4,
5, 6 wzoru Umowy Wykonawca wciąż ma obowiązek zapłaty kar należnych z kilku
tytułów, a więc kar pozostających w zbiegu z wystąpieniem różnych okoliczności,
których jednak skutek jest ten sam - niedostępność usługi. Wynika to z przyjętych
konstrukcji językowych we wspomnianym paragrafie wzoru Umowy, który nie
Sygn.akt KIO 1807
posługiwał się wyrażeniem „naliczenia kar" lecz „zapłatą kar". Dokonując modyfikacji
nakazanej przez KIO, Zamawiający zobowiązany był przeformułować
postanowienia § 9 tak, by były one spójne między sobą, a nie dokonać wyłącznie
technicznej czynności wprowadzenia zapisu. Odwołujący wnosi o przeformułowanie
§ 9 wzoru umowy w taki sposób, by nie budził wątpliwości co do zakresu uprawnień
zamawiającego, a przede wszystkim co do zakresu zobowiązań finansowych
wykonawcy, zgodnie z wyrokiem KIO.
Zamawiający wniósł o oddalenie zarzutu jako bezzasadnego. Zamawiający
wprowadził do wzoru umowy w miejscach wskazanych przez Izbę, nakazane przez
Izbę postanowienie „ W wypadku zbiegu kliku kar umownych Zamawiający będzie
naliczał jedną karę umowną o najwyższej wartości". Intencją i celem wprowadzonej
zmiany jest, że w przypadku zbiegu kilku kar umownych zamawiający będzie naliczał
jedną karę umowną o najwyższej wartości.
Każda interpretacja umowy w toku jej realizacji będzie dokonana przez
zamawiającego z uwzględnieniem postanowień dotyczących zasad naliczania kar
umownych w przypadku ich zbiegu. Zwrócił uwagę, że czynność zapłaty kary
umownej jest zawsze czynnością następczą wobec naliczenia kary umownej. To w
jego ocenie wynika z postanowień umowy, jak i zasad logiki.
Modyfikacja postanowień umowy dotycząca zapłaty kar umownych w § 8 ust. 3, 4, 5
i 6, której obecnie żąda odwołujący nie była przedmiotem poprzedniego
postępowania odwoławczego i nakaz takiej zmiany nie wynika z treści Wyroku Izby.
Zarzuty odwołującego w ocenie zamawiającego w tym zakresie są spóźnione.
Izba zważyła.
Zarzut jest bezzasadny
Zamawiający dokonał modyfikacji SIWZ według literalnego brzmienia Wyroku KIO z
dnia 16 lipca 2012r. a dokonana modyfikacja nie narusza przepisów obowiązującej
ustawy Pzp.
Sygn.akt KIO 1807
Co do wytycznych zawartych w uzasadnieniu wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012r. w
sprawach o Sygn. akt: KIO 1337/12, KIO 1349/12 i KIO 1353/12 w uzasadnieniu
Wyroku (strona 34 ostatni akapit uzasadnienia wyroku) znajduje się zapis o treści :
(...) nakazuje dodanie do § 8 ust. 3, 4 i 5projektu umowy na końcu dodatkowego
zdania; „W wypadku zbiegu kliku kar umownych Zamawiający będzie naliczał jedną
karę umowną o najwyższej wartości". Powyższa nakazana modyfikacja ma charakter
nadrzędny nad ewentualnym innymi postanowieniami projektu umowy i każda
interpretacja projektu umowy dokonana przez Zamawiającego musi niniejsze
postanowienie uwzględniać. (...).
Zamawiający dokonał zmiany umowy w zakresie obowiązku zapłaty najwyższej kary
umownej w razie zbiegu kilku kar powodujących jeden skutek to jest niedostępność
usługi, zgodnie z literalnym zaleceniem Wyroku Izby. Niemniej nawet tylko literalny
obowiązek zmiany postanowień umowy w pełni zaspakaja interesy wykonawcy.
Słusznie zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 4 września 2012r.
przywołał zasady logiki i okoliczność, iż zaplata jest następstwem naliczenia kary
umownej a nie odwrotnie. Czyli nie powstanie obowiązek zapłaty kary umownej bez
uprzedniego jej naliczenia.
Tym bardziej, że konieczność interpretacji zapisów umowy jest okolicznością
codzienną i nagminną oraz nie do uniknięcia przy stosowaniu prawa a tym bardziej
przy realizacji obowiązków umownych. Natomiast zbytnia kazuistyka regulacji w
praktyce nie służy wykonywaniu umowy tylko jej przeszkadza i w przedmiotowej
sprawie jest nawet niewskazana z uwagi na jednoznaczność jej zapisów.
Za ostatecznym oddaleniem podniesionego zarzutu przemawia okoliczność, że
obowiązek zapłaty leży po stronie wykonawcy a obowiązek naliczenia po stronie
zamawiającego i nie powstanie obowiązek zapłaty bez naliczenia kary umownej.
Tyma samym Izba uznała, że bez szkody dla jednoznaczności uprawnień i
obowiązków wynikających z umowy jest pozostawienie regulacji umownej w zakresie
formuły „naliczania” i „zapłaty” tak jak pozostawienie „zamawiającego” i
„wykonawcy”.
Reasumując zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.
Sygn.akt KIO 1807
Zarzut Nr 5 co niejednolitego opisania warunków likwidacji poszczególnych lokalizacji
w dokumentach składających się na SIWZ ( zarzut nr I e odwołania).
Izba ustaliła
W zakresie prawa do likwidacji lokalizacji, Izba nakazała dokonanie modyfikacji SIWZ
poprzez enumeratywne wskazanie okoliczności, których wystąpienie uprawniało
będzie Zamawiającego do ich likwidacji, przy jednoczesnym zastrzeżeniu, iż
likwidacja nie będzie dotyczyła wszystkich lokalizacji.
Odwołujący następująco sprecyzował zarzut.
Zapis mówiący o likwidacji lokalizacji znajduje się w pkt 9.15 Rozdziału I SIWZ oraz
w pkt.3 ppkt. 9.15. Załącznika nr 1 do Umowy - Szczegółowy Opis przedmiotu
zamówienia. Postanowienia mówiące o likwidacji usług znajdujące się w pkt 9.15
Rozdziału I SIWZ oraz pkt.3 ppkt. 9.15. Załącznika nr 1 do Umowy - Szczegółowy
Opis przedmiotu zamówienia nie są tożsame, tzn. w pkt.3 ppkt. 9.15. Załącznika nr 1
znajduje się zastrzeżenie narzucone przez KIO dotyczące możliwości likwidacji
usług w przypadkach wskazanych w wyroku, tj. zmiany struktury organizacyjnej
jednostki, zmiany lokalizacji, likwidacji jednostki, podczas gdy w pkt 9.15 Rozdziału 1
SIWZ jest mowa wyłącznie o zmianie lokalizacji. Dodatkowo, w § 12 ust. 13 wzoru
umowy, wprowadzono nowy zapis mówiący o zaprzestaniu udostępniania usługi
transmisji danych lub dostępu do Internetu.
Z powyższego faktu odwołujący wywiódł co następuje.
Powyższa niespójność między poszczególnymi postanowieniami dokumentacji
będzie budziła wątpliwości interpretacyjne na etapie realizacji umowy co do
faktycznej intencji stron w zakresie przysługujących im uprawnień. Jeżeli natomiast
działanie zamawiającego jest świadome i celowo wprowadza rozróżnienie między
likwidacją lokalizacji i zaprzestaniem udostępniania usług w związku ze zmianą
lokalizacji, należy wskazać, iż takie działanie stanowi działanie zmierzające do
obejście prawa - wyroku KIO, które nakazało doprecyzowanie postanowień
mówiących o ograniczeniu zakresu przedmiotu zamówienia tak, by ryzyko
Sygn.akt KIO 1807
ekonomiczne wykonania zamówienia nie obciążało wyłącznie Wykonawcy, któremu
udzielone zostanie zamówienie. Ponadto z treści umowy nie wynika, czy
zaprzestanie świadczenia usługi w związku ze zmianą lokalizacji, stanowi
wykonywanie umowy czy powiązane będzie z wykonaniem prawa opcji, o którym
mowa w § 4 ust. 1 pkt 1.4 wzoru umowy. Jeżeli stanowiłoby wykonywanie umowy,
postanowienie należy uznać za naruszające art. 29 ust.1 ustawy Pzp, bowiem nie
wskazuje na liczbę możliwych przeniesień w skali całego okresu wykonywania
umowy ani na warunki uruchomienia usług w nowych lokalizacjach (przepustowości,
kategoria SLA), a zatem jest niewycenialne. Wprowadzona opłata instalacyjna nie
eliminuje ryzyka ekonomicznego wykonawcy, bowiem została ograniczona do
wysokości 2-krotnego abonamentu miesięcznego za usługę, co przy możliwości
przeniesienia usługi w drugim miesiącu świadczenia usług naraża wykonawcę na
poniesienie rażącej straty w wyniku niezwrócenia się kosztów niezbędnych do
uruchomienia tych usług w danych lokalizacjach.
Odwołujący wniósł o ujednolicenie zapisów mówiących o możliwości likwidacji
lokalizacji, jak również opisanie warunków zaprzestania świadczenia usług, tak by
można je było wycenić uwzględniając koszty ich uruchomienia oraz dokonanych
zmian.
Zamawiający w piśmie z dnia 4 września 2012r. wyjaśnił w uzasadnieniu wniosku o
odrzucenie odwołania, że wprowadził do SIWZ zmiany w brzmieniu i zakresie
nakazanym przez Izbę. W istocie część wprowadzonych do SIWZ zmian była
niedostatecznie spójna i mogła powodować wątpliwości interpretacyjne.
Zamawiający dostrzegając racjonalność argumentów Odwołującego zmodyfikował
postanowienia SIWZ w ust. 9.15 w Rozdziale I SIWZ, tak aby były spójne z treści pkt
3 ppkt 9.15 Załącznika nr 1 do Umowy. W tym samym celu wprowadził zdanie
wstępne do § 12 ust. 13 wzoru umowy. Wszystkie wprowadzone zmiany nie są
sprzeczne z treścią wyroku Izby, a ich ujednolicenie zwiększa przejrzystość SIWZ.
Sygn.akt KIO 1807
Zamawiający wyjaśnia dodatkowo, że nie zna na aktualnym etapie postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego adresów lokalizacji, w których będzie
likwidowana Usługa Transmisji Danych i/lub Internetu. Zamawiający przewiduje, że
konieczność likwidacji nastąpi, np. w wyniku zmian siedzib izb czy urzędów. Celem
spornego
postanowienia
jest
wyłącznie
zagwarantowanie
Zamawiającemu
elastyczności dotyczącej faktycznego zakresu przedmiotu umowy, który w istocie
stanowi realne odzwierciedlenie władczych decyzji Ministra Finansów w zakresie
kształtowania potrzeb istnienia określonych jednostek organizacyjnych administracji
celnej i skarbowej.
O ile wprowadzone zmiany przez Zamawiającego modyfikacje będą nadal niezgodne
z oczekiwaniami Odwołującego, Zamawiający wnosi o oddalenie zarzutu w zakresie
nieobjętym zmianami wprowadzonymi przez Zamawiającego.
Izba zważyła
Zarzut jest bezzasadny.
Zamawiający
po
wniesieniu
odwołania
w
przedmiotowym
postępowaniu
odwoławczym dnia 31 sierpnia 2012r. dokonał dalszej modyfikacji dodając zapisy w
celu usunięcia niespójności i wątpliwości interpretacyjnych pomimo, że w dniu 14
sierpnia 2012r. literalnie dokonał zmiany SIWZ zgodnie z następującymi zaleceniami
Izby:
Jako podstawę dokonanych zmian SIWZ zamawiający podał zacytował nakazy wynikające z
uzasadnienia wyroku KIO z dnia 16 lipca 2012r. w sprawach o Sygn. akt: KIO 1337/12, KIO
1339/12 i KIO 1353/12:
(strona 37 akapit 1 uzasadnienia wyroku)
(...) nakazuje dodanie do § 12 ust. 13 projektu umowy dodatkowego zdania:
„Zamawiający zastrzega, że zaprzestanie udostępniania Usługi Transmisji Danych
i/lub Usługi Dostępu Do Sieci Internet będzie dotyczyło wyłącznie zmiany lokalizacji i
nie może stanowić podstawy do żądania zaprzestania udostępniania całości Usługi
Transmisji Danych i/lub Usługi Dostępu Do Sieci Internet objętej Umową". (...)
(strona 41 akapit 2 uzasadnienia wyroku)
Sygn.akt KIO 1807
(...) Zamawiający w ramach modyfikacji postanowień SIWZ z dnia 05.07.2012 r. (str.
18) dokonał dookreślenia kiedy będzie miała miejsce likwidacja usługi - „wykonanie
likwidacji usługi u Użytkowników zgodnie ze zleceniami Zamawiającego, w
szczególności w przypadku zmiany struktury organizacyjnej jednostki, zmiany
lokalizacji lub likwidacji jednostki". (...)
(strona 41 akapit 3 uzasadnienia wyroku)
(...) Izba uwzględniła zarzut częściowo, uznając, ze mimo modyfikacji z dnia
05.07.2012 r. i dokonanemu dookreśleniu kiedy będzie miała miejsce likwidacja
usługi, konieczna jest dalsza zmiana postanowień SIWZ. W pierwszej kolejności
nakazując zmianę w treści pkt 3.15 ustalonej modyfikacją z 05.07.2012 r, poprzez
usuniecie sformułowania: „w szczególności". Następnie stwierdzając, że Izba uznała
argumentacje Zamawiającego (oddalając zarzut w tym zakresie) odnośnie braku
możliwości określenia maksymalnej liczby lokalizacji, z których rezygnacji
Zamawiający będzie uprawniony w toku realizacji zamówienia. Przy czym chcąc
zabezpieczyć Wykonawcę przed całkowitą arbitralnością Zamawiającego i biorąc
pod uwagę argumentację Odwołującego z rozprawy nakazuje dodatkowo
wprowadzić dodatkowe zdanie w pkt 3.15: „Zamawiający zastrzega, że likwidacja
usług u Użytkowników, nie uprawnia Zamawiającego do żądania likwidacji usług u
wszystkich Użytkowników". Izba niejako -jako „rekompensatę" wobec częściowego
oddalenia zarzutu wskazuje, że w ramach ostatniego z rozpatrywanych zarzutów
nakazała wprowadzenie opłat instalacyjnych. (...)
Pomimo, że zamawiający po wniesieniu niniejszego odwołania dokonał modyfikacji
zapisów SIWZ to Izba nie kwalifikuje powyższego do dokonanych zmian
stanowiących o uwzględnieniu odwołania, ponieważ dokonane zmiany mają
charakter uściślający i jak sam odwołujący wskazał w odwołaniu konieczne są dla
usunięcia wątpliwości interpretacyjnych. Z uwagi na to, ze powyższe nie ma wpływu
na wynik postępowania ten zarzut Izba uznaje również za bezzasadny i nie
powodujący uwzględnienia odwołania w myśl art. 192 ust.2 ustawy Pzp. Tym
bardziej, że zamawiający w dniu 14 sierpnia 2012r. wprowadził zmiany do SIWZ
zgodnie z literalnymi zapisami Wyroku Izby z dnia 16 lipca 2012r.
Podsumowując zgłoszone zarzuty, które nie potwierdziły się, Izba nie uwzględniła odwołania.
Sygn.akt KIO 1807
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp oraz § 3 oraz § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzaju kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania. (Dz. U. 2010r.
Nr 41, poz. 238) zasądzając od odwołującego koszty postępowania odwoławczego w
wysokości wniesionego wpisu w kwocie 15.000,00zł
Przewodniczący: ……………
……………*
……………*
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
