rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2012-02-06
rok: 2012
data dokumentu: 2012-02-06
rok: 2012
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 156/12
KIO 156/12
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 6 lutego 2012 roku odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 stycznia 2012 roku przez
wykonawcęTom-Marg ZPCH Sp. z o.o., ul. Pułkownika Stanisława Dąbka 16, 30-732
Kraków w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Mazowiecki Szpital
Wojewódzki w Warszawie Sp. z o.o., ul. Ludwika Kondratowicza 8, 03-242 Warszawa.
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 stycznia 2012 roku przez
wykonawcęTom-Marg ZPCH Sp. z o.o., ul. Pułkownika Stanisława Dąbka 16, 30-732
Kraków w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Mazowiecki Szpital
Wojewódzki w Warszawie Sp. z o.o., ul. Ludwika Kondratowicza 8, 03-242 Warszawa.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności unieważnienia
postępowania;
2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego Mazowiecki Szpital Wojewódzki w
Warszawie Sp. z o.o., ul. Ludwika Kondratowicza 8, 03-242 Warszawa i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez wykonawcęTom-
Marg ZPCH Sp. z o.o., ul. Pułkownika Stanisława Dąbka 16, 30-732 Kraków
tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Zamawiającego Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego w
Warszawie Sp. z o.o., ul. Ludwika Kondratowicza 8, 03-242 Warszawa na rzecz
wykonawcy Tom-Marg ZPCH sp. z o.o., ul. Pułkownika Stanisława Dąbka 16,
30-732 Kraków kwotę15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) stanowiącąkoszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu
od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie, Warszawa-Praga.
Przewodniczący:
Sygn. akt: KIO 154/12
U z a s a d n i e n i e
W dniu 26 stycznia 2012 roku (pismem z dnia 23 stycznia 2012 roku) do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie złożył wykonawca Tom-Marg ZPCh Sp. z o.o. z
siedzibą w Krakowie w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Mazowiecki
Szpital Wojewódzki w Warszawie Sp. z o.o. z siedzibąw Warszawie.
Odwołanie wniesiono na czynnośćunieważnienia postępowania. Odwołujący zarzuca
Zamawiającemu naruszenie art.93 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (Dz.U. z 2010 r., nr 113, poz. 759 ze zm.) zwanej dalej „ustawąPzp”
choćżadna z przesłanek tego przepisu nie została spełniona.
Wykonawca wnosi o: nakazanie unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej
na unieważnieniu postępowania i orzeczenie o kosztach postępowania wg norm przepisanych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał następujące okoliczności faktyczne:
ogłoszeniem z dnia 28 października 2011 roku Zamawiający wszczął procedurępostępowania
o zamówienie publiczne prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego naświadczenie
kompleksowych usług pralniczych w zakresie: pranie, dezynfekowanie, maglowanie
i prasowanie bielizny szpitalnej, fasonowej dla Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego
w Warszawie Sp. z o.o. W dniu 16 grudnia 2011 roku oferta Odwołującego sięzostała wybrana
przez Zamawiającego jako najkorzystniejsza. Następnie, pismem z dnia 19 stycznia 2012
roku Zamawiający ogłosił,że unieważnia postępowanie o zamówienie publiczne na podstawie
art.93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Zamawiający przywołał jednąpodstawęfaktyczną, jego
zdaniem, uzasadniającąunieważnienie postępowania, jakoby „(…) możliwości lokalowe oraz
organizacyjne występujące u Zamawiającego nie pozwalająna wykonanie zamówienia
w technologii przewidzianej w treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia - tj.
zastosowaniem ręcznego systemu liczenia i sortowania bielizny, czego nie można było
wcześniej przewidzieć. W szczególności Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu nie
uwzględnił
wprowadzonych
zmian
wewnątrzzakładowych
procedur
organizacyjnych
dotyczących likwidacji dotychczasowego systemu liczenia i segregacji bielizny brudnej”.
Dodatkowo, wskazując na koniecznośćunieważnienia postępowania Zamawiający powołał
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników
biologicznych dla zdrowia wśrodowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo
narażonych na te czynniki (Dz. U. nr 81, poz. 716), które w § 4 pkt 1 mówi, „że pracodawca
w celu ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwy czynnik
biologiczny, jest zobowiązany do stosowania wszelkich dostępnychśrodków eliminujących
narażenie lub ograniczających stopieńtego narażenia” oraz wykładnięPaństwowego
Wojewódzkiego Inspektoratu Sanitarnego w Warszawie, który to stwierdza,że „bielizna brudna
nie powinna byćsegregowana ani liczona w magazynie brudnym ani teżinnym pomieszczeniu
szpitala”.
Odwołujący wskazał,że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Krajowej Izby
Odwoławczej
Zamawiający
unieważniając
postępowanie
winien
uzasadnić
takie
rozstrzygnięcie. Tylko to uzasadnienie podlega późniejszej analizie,żadne inne (np. tak
w wyroku KIO dnia 27 października 2010 r., sygn. akt KIO 2228/10, KIO 2245/10).
Odwołujący podkreślił,że Zamawiający funkcjonuje jako jednostka służby zdrowia od
września 2009 r. Ten termin jest wskazany w Krajowym Rejestrze Sądowym jako termin wpisu.
Nie można zatem przyjąćjako racjonalnej akceptacji informacji Zamawiającego,że treść
przywołanego Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 2005 r. dotarła do Zamawiającego dopiero
po wezwaniu wyborze oferty Odwołującego. Tak bowiem należy odczytywaćargumentację
Zamawiającego, twierdzącego iżdo tej chwili postępował sprzecznie z wspomnianąregulacją
ministra, a obecnie, dopiero po rozstrzygnięciu przetargu, chce postępowaćinaczej.
Z punktu widzenia unieważnienia postępowania istotnym jest odpowiedźna pytanie,
czy w chwili rozpoczynania postępowania o zamówienie publiczne Zamawiający wiedział
o istnieniu wspomnianego Rozporządzenia Ministra Zdrowia, a jak nie wiedział, to czy może
tłumaczyćsiętakąignorancją? Zamawiający był zobowiązany znaćnormęprawa, która chroni
ludzi przed poważnymi szkodliwymi następstwami. Trudno nawet wyobrazićsobie dyrektora
jednostki służby zdrowia, który nie tylko pozwala, ale nakazuje zatrudnionym segregowanie
brudnej bielizny różnego sortu w sposób umożliwiający zarażenie. Nadto również
niewyobrażalnym jest, ażeby stosowne służby państwowe do chwili obecnej tego faktu nie
zauważyły. Powołanie się, zatem na prawo obowiązujące od 2005 r. nie jest elementem
zaskoczenia prawnego, pewnego rodzaju siły wyższej (vis imperia), które mogąuzasadniać
twierdzenie,że przesłanka art.93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp w postaci istotnej zmiany
okoliczności w tym wypadku nastąpiła.
Skoro nie mażadnej zmiany prawa, to pozostaje ustalić, czy druga i ostatnia
występująca w piśmie Zamawiającego okolicznośćma znamiona istotnej zmiany okoliczności.
Zdaniem Odwołującego nie może byćo tym mowy wżadnym wypadku.
Zamawiający odwołuje siędo przewidzianej w SIWZ technologii ręcznego liczenia
i sortowania bielizny. Skarżący nie odnajduje ani w treści ogłoszenia o zamówieniu, ani w
SIWZżadnego fragmentu traktującego o ręcznym liczeniu i sortowaniu bielizny brudnej. Tym
bardziej nie ma tam mowy o czynieniu tego przez pracowników Zamawiającego. Trudno ustalić
zatem, o czym Zamawiający pisze o piśmie o unieważnieniu postępowania. Z SIWZ wynika,
w ustępie 3 lit. „i"że Zamawiającyżąda, aby bielizna sortowana była przez wykonawcę. Nie
podaje, czy chodzi o czystączy teżbrudną.. Treśćprojektu umowy stanowi załącznik nr 4 do
SIWZ. Tam też, w § 3 ust. 1 wpisano,że „Odbiór bielizny szpitalnej brudnej od Zamawiającego
(waga bielizny przekazanej liczona wg wagi suchej) i dostawa bielizny czystej do
Zamawiającego będzie następowaćpięćrazy w tygodniu w dniach od poniedziałku do piątku:
między godziną7:30 a 15:00 transportem na koszt i ryzyko Wykonawcy". Mowa jest, zatem
o wadze bielizny. Jest to powszechny sposób rozliczania bielizny w tego typu kontraktach. Nikt
rozsądny nie segreguje ręcznie brudnej, skażonej często bielizny, ani jej nie liczy. Po prostu
sięjąważy, i na tej podstawie następuje rozliczenie między stronami. Segregacja bielizny
następuje dopiero po jej wypraniu, wyczyszczeniu, dezynfekcji- w zależności od asortymentu.
Twierdzenie przez Zamawiającego, iżnie ma gdzie w jego jednostce liczyći sortować
bielizny brudnej (pomijając już,że w dokumentach przetargowych nie ma o tym w ogóle mowy)
oraz,że sąto okoliczności dla niego nowe, zaskakujące, nieoczekiwane, których nie mógł
wcześniej przewidziećjest nie tylko tezązupełnie nieracjonalnąale równieżkompromitującą.
Zamawiający nie powołuje sięnażadne zdarzenia losowe, choćby pożar, czy zawalenie się
budowli, które zmieniałby w tym krótkim czasie od ogłoszenia postępowania o zamówieniu
publicznym w sposób istotny jego dotychczasowe warunki lokalowe.
Twierdzenie przez Zamawiającego,że nie uwzględnił „zmian wewnątrzzakładowych
procedur organizacyjnych dotyczących likwidacji dotychczasowego systemu liczenia
i segregacji bielizny brudnej" jestżenujące. Jakażto nowa, nieznana wcześniej okoliczność?
Czyżby Zamawiający ogłaszał przetarg nie wiedząc, jakie sąjego możliwości organizacyjne?
Nie ma wątpliwości, iżZamawiający jako racjonalny i postępujący gospodarnie zarządca zna
swe możliwości i postępuje zgodnie z nimi.
Orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej utrwaliło pogląd, iżpodstawąunieważnienia
postępowania o zamówienie publiczne mogąbyćjedynie zobiektywizowane przesłanki,
enumeratywnie wskazane w art.93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Ilustrujątętezęnastępujące
orzeczenia: wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 29 marca 2011 r. KIO 601/11, wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 9 lipca 2010r. KIO/UZP 1298/10; wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 14 kwietnia 2010 r. KIO/UZP 398/09; wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
z dnia 21 kwietnia 2011 r. KIO 734/11.
Wżadnym fragmencie treści pisma unieważniającego postępowanie Zamawiający nie
wykazał ani istotnej zmiany okoliczności, ani teżbędącego ich następstwem brakiem interesu
publicznego w realizacji tego zamówienia. Nie umotywował także okoliczności, które pozwalają
mu twierdzić,że zachowując należytąstarannośćnie mógł przewidziećich zmiany.
Zamawiający nie złożył pisemnej odpowiedzi na odwołanie. Na rozprawie wnosił
o oddalenie odwołania. Do postępowania odwoławczego pożadnej ze stron nie zgłosił udziału
którykolwiek wykonawca biorący udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Skład orzekający Izby, na podstawie zebranego materiału dowodowego, tj. treści
SIWZ, ofert złożonych w postępowaniu, biorąc pod uwagę stanowiska i oświadczenia
stron oraz pozostałej dokumentacji postępowania, a także stanowisk i oświadczeń stron
oraz zaprezentowanych pisemnie i ustnie w toku posiedzenia i rozprawy, ustalił i zważył,
co następuje:
Izba nie dopatrzyła sięzaistnienia przesłanek określonych w art. 189 ust. 2 ustawy
Pzp, które skutkowałyby odrzuceniem odwołania i nie stwierdziwszy ich, skierowała
odwołanie na rozprawę.
Izba stwierdziła,że Odwołujący legitymuje sięinteresem w rozumieniu art. 179 ust. 1
Pzp. Interes Odwołującego w uzyskaniu zamówienia mógłby doznaćuszczerbku
w przypadku potwierdzenia sięnaruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp
poprzez nieuzasadnione dokonanie unieważnienia postępowania. Izba zważyła,że oferta
złożona przez Odwołującego została wybrana jako najkorzystniejsza w przedmiotowym
postępowaniu. Unieważnienie postępowania pozbawia zatem Odwołującego możliwości
uzyskania zamówienia i podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego. Tym
samym, wypełnione zostały materialnoprawne przesłanki do rozpoznania odwołania,
wynikające z treści art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone jest w trybie
przetargu nieograniczonego naświadczenie kompleksowych usług pralniczych w zakresie:
pranie, dezynfekowanie, maglowanie i prasowanie bielizny szpitalnej, fasonowej dla
Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego w Warszawie Sp. z o.o. numer sprawy
MSW/PN/250/10/2011.
Ogłoszenie o zamówieniu o numerze Dz.U/S S208 – 338949 opublikowano w dniu 28
października 2011 roku.
Zgodnie z załącznikiem nr 4 do SIWZ (projekt umowy) odbiór i dostawa bielizny
obywaćsiębędzie w miejscu wskazanym przez Zamawiającego, przy czym załadunek
i rozładunek bielizny zapewnia na własny koszt wykonawca. Przekazanie brudnej bielizny
wykonawcy po jej zważeniu w siedzibie zamawiającego zostanie protokolarnie potwierdzone
przez obie strony (§ 3 ust. 4 projektu). Zgodnie z § 3 ust. 1 odbiór bielizny szpitalnej brudnej od
Zamawiającego (waga bielizny przekazanej liczona według wagi suchej) i dostawa bielizny
czystej do Zamawiającego będzie następowaćpięćrazy w tygodniu (…). W opisie przedmiotu
zamówienia określono,że sortowanie bielizny należy do obowiązków wykonawcy.
W dniu 16 grudnia 2011 roku Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej,
za którąuznał ofertęobecnie odwołującego sięwykonawcy. Następnie, w dniu 3 stycznia 2012
roku, Zamawiający zwrócił sięz zapytaniem do Dyrektora wojewódzkiej Stacji Sanitarno-
Epidemiologicznej w Warszawie, „czy w ramach codziennych czynności związanych
z przekazywaniem bielizny brudnej (w tym skażonej) do komercyjnej pralni zewnętrznej
dopuszcza się (…) liczenie oraz segregację bielizny przez pracowników w szpitalnym
magazynie bielizny brudnej?”. Z uwagi na konstruowanie zmiany wewnątrz zakładowych
procedur organizacyjnych poproszono o potraktowanie sprawy jako pilnej. W odpowiedzi na to
zapytanie, w dniu 13 stycznia 2012 roku, Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
w Warszawie, wskazał,że „(…) brak jest szczegółowych uregulowańprawnych określających
sposób postępowania z brudnąbieliznąna terenie jednostek udzielającychświadczeń
zdrowotnych. (…) Należy posiłkowaćsięprzepisami ogólnymi, wiedząmedycznąi literaturą
fachową.” Inspektor przywołał w piśmie ustawęz dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu
oraz zwalczaniu zakażeńi chorób zakaźnych u ludzi. Zaznaczył,że brudna bielizna w szpitalu
stanowi bardzo duże ryzyko zakażeń. Dlatego teżnie powinna byćsegregowana ani liczona
w magazynie brudnym szpitala ani teżw innym pomieszczeniu. Opisał szczegółowo
prawidłowy sposób postępowania z brudnąbielizną. Podniósł,że w przypadku podjęcia decyzji
o scentralizowanym liczeniu i segregacji bielizny na terenie jednostki należy zagwarantować
pracownikom wykonującym te czynności należyte bezpieczeństwo, z uwzględnieniem
przepisów kodeksu pracy oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 roku
w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia wśrodowisku pracy oraz ochrony
zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. nr 81, poz. 716), co
oznacza obowiązek zapewnienia odpowiedniej odzieży roboczej i możliwości mycia
i dezynfekcji rąk.
W związku z otrzymanym pismem, w dniu 19 stycznia 2012 roku, Zamawiający podjął i
ogłosił wykonawcom decyzjęo unieważnieniu postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 6
ustawy Pzp. Wskazał,że wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że wykonanie
zamówienia publicznego nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej
przewidzieć. Zaznaczył,że możliwości lokalowe oraz organizacyjne występujące
u Zamawiającego nie pozwalająna wykonanie zamówienia w technologii przewidzianej
w SIWZ, tj. z zastosowaniem ręcznego systemu liczenia i sortowania bielizny, czego nie
można było wcześniej przewidzieć. Zamawiający nie uwzględnił w przedmiotowym
postępowaniu wprowadzonych zmian wewnątrzzakładowych procedur organizacyjnych
dotyczących likwidacji dotychczasowego systemu liczenia i segregacji bielizny brudnej.
Przywołał także wspomniane wcześniej rozporządzenie Ministra Zdrowia.
Na powyższączynnośćodwołanie złożył wybrany wykonawca.
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp Zamawiający unieważnia postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego, jeżeli wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej
przewidzieć. W orzecznictwie oraz piśmiennictwie dotyczącym powołanego przepisu podnosi
się,że do jego zastosowania konieczne jest ustalenie,że zmiana okoliczności rzeczywiście
nastąpiła, a nie powstała jedynie możliwośćjej wystąpienia. Powyższa przesłanka
unieważnienia postępowania rozumiana jest jako przejaw ochrony interesu publicznego,
utożsamianego z celowym, gospodarnym i efektywnym wydatkowaniemśrodków publicznych.
Zmiana okoliczności może dotyczyćsytuacji, gdy na skutek nadzwyczajnych okoliczności już
po wyborze najkorzystniejszej oferty realizacja danego zamówienia byłaby niecelowa lub
w skrajnych wypadkach wiązałaby sięz wyrządzeniem szkody w mieniu publicznym. W takiej
sytuacji zamawiający, mając na uwadze interes publiczny, posiada możliwośćunieważnienia
postępowania. Przesłanka powyższa dotyczy zatem zdarzeńwyjątkowych i może mieć
zastosowanie tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Zamawiający musi przy tym
wykazać,że nastąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że prowadzenie postępowania
lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym orazże przy zachowaniu należytej
staranności nie można było jej wcześniej przewidzieć(por. wyrok KIO z dnia 27 lutego 2009 r.,
sygn. akt KIO/UZP 176 /09).
Zgodnie z Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 1 grudnia 2003 r. sygn. akt
V Ca 2224/03 „istotna zmiana okoliczności to kategoria obiektywna,ściśle powiązana
z przedmiotem i terminem wykonania zadania objętego postępowaniem o zamówienie
publiczne, która w określonych warunkach powoduje, iżdalsze kontynuowanie postępowania
przetargowego narusza interes publiczny, któremu miało służyćto postępowanie”.
Izba stwierdziła,że ciężar dowodu co do zaistnienia powyższych okoliczności spoczywa
w niniejszej sprawie na Zamawiającym, jako na podmiocie, który wywodzi skutki prawne
zgodnie z art. 6 kc oraz art. 190 ust. 1 ustawy Pzp. W związku z powyższym, aby udowodnić
zasadnośćunieważnienia postępowania, Zamawiający musiałby wykazaćw sposób nie
budzącyżadnych wątpliwości,że nastąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że
wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym orazże przy zachowaniu należytej
staranności nie można było jej wcześniej przewidzieć.
Izba stwierdziła,że w przedmiotowym postępowaniu Zamawiający nie wykazał, iż
wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że wykonanie zamówienia nie leży
w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć.
Zamawiający w uzasadnieniu unieważnienia wskazał,że zmianęokoliczności stanowi
zmiana
wewnątrzzakładowych
procedur
organizacyjnych
dotyczących
likwidacji
dotychczasowego systemu liczenia i segregacji brudnej bielizny. Powoływał siętakże na
zmienione możliwości lokalowe i organizacyjne, które uniemożliwiająwykonanie zamówienia
w technologii określonej w SIWZ. Izba zważyła,że twierdzenia Zamawiającego co do
przesłanki zmiany okoliczności pozostały gołosłowne, gdyżZamawiający nie przedstawił na
ich poparcieżadnego dowodu. Zamawiający nie przedstawił w szczególności jakiegokolwiek
dowodu z dokumentu w zakresie uprzednio obowiązujących procedur i procedur nowo
wdrażanych. Złożona przez pełnomocnika Zamawiającego na rozprawie Uchwała nr 24/2011
Rady Nadzorczej Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego w Warszawie Sp. z o.o.
w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej przedsięwzięcia polegającego na podjęciu przez
Szpital (…) współpracy z innym podmiotem leczniczym (partnerem prywatnym) w celu
utworzenia i prowadzenia wspólnego Ośrodka Radioterapii (pełno profilowanego szpitala
onkologicznego) w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, która wskazywaćma na
koniecznośćlikwidacji pomieszczeń, w których liczona jest brudna bielizna, nosi datę
8 września 2011 roku. Zatem w momencie ogłoszenia postępowania Zamawiający miałświadomość,że taka inwestycja będzie realizowana. Ponadto w uchwale jest mowa jedynie
o pozytywnym zaopiniowaniu tegożprzedsięwzięcia, a nie o rozpoczęciu jego realizacji.
Zamawiający nie umiał określićna rozprawie, czy plany te niwecząmożliwośćpodpisania
umowy z wykonawcąw prowadzonym postępowaniu. W ocenie Izby zmiana okoliczności
podana przez Zamawiającego nie jest wiarygodna w tym zakresie,że nie udowadnia faktu
rozpoczęcia inwestycji lub teżstanu jej zaawansowania rzutującego na konieczność
unieważnienia postępowania. W przypadku zaśpisma od Likwidatora Wojewódzkiego
Szpitala Bródnowskiego, datowanego na 22 grudnia 2011 roku, odnośnie konieczności
opróżnienia pomieszczeńzlokalizowanych w budynku H do dnia 10 września 2012 roku,
zauważyćnależy,że Zamawiający nie wykazał znaczenia tego pisma dla prowadzonego
postępowania odwoławczego, nie wynika z niego kiedy planowane jest rozpoczęcie robót
rozbiórkowych i budowlanych, co uniemożliwia realizacjęumowy w sprawie zamówienia
publicznego w zakresie przewidzianym w SIWZ.
Ponadto, co podkreślał Odwołujący i co pragnie podkreślićskład orzekający, w SIWZ
nie dopatrzono sięobowiązku liczenia, czy teżsegregowania ręcznego brudnej bielizny,
zwłaszcza przez pracowników Zamawiającego. Jak ustalono w stanie faktycznym
segregacja, załadunek i rozładunek bielizny należy do obowiązków wykonawcy, natomiast
odbiór brudnej bielizny odbywał siębędzie na zasadzie ważenia bielizny przekazanej liczonej
według wagi suchej. Nie ma zatem mowy w SIWZ i jakimkolwiek ręcznym liczeniu bielizny,
zwłaszcza zaśbielizny brudnej i często skażonej. Nie wykazano zatem związku między
wskazanąw uzasadnieniu unieważnienia przyczynąa przedmiotem zamówienia. Odnośnie
możliwości lokalowych Zamawiającego, zauważyćwarto,że postępowanie wszczęto
w październiku 2011 roku, więc w czasie nieodległym od wyboru oferty najkorzystniejszej.
Trudno uwierzyćw oświadczenia Zamawiającego, iżnie posiadał on wiedzy na temat zmian
organizacyjnych i lokalowych we własnej jednostce, zwłaszcza takich, które bezpośrednio
związane sąz przedmiotem zamówienia w momencie ogłaszania postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego. Wszakże tak znaczące zmiany, w tak dużej jednostce jak
Mazowiecki Szpital Wojewódzki nie sąprzeprowadzane z dnia na dzień, ale szczegółowo
zaplanowane, choćby z uwagi na obowiązek nieprzerwanego zapewnieniaświadczenia opieki
zdrowotnej pacjentom szpitala.
W zakresie kolejnej przesłanki wynikającej z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, której
istnienie winien udowodnićZamawiający, zważyćnależy,że w myśl uchwały Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 12 marca 1997 r. za interes publiczny należy bez wątpienia uznawać
korzyści uzyskiwane w wyniku realizacji przedsięwzięćsłużących ogółowi w zakresie zadań
ciążących na administracji rządowej oraz samorządowej, realizowanych w drodzeświadczenia usług powszechnie dostępnych, związanych np. z ochronązdrowia, oświaty,
kultury, porządku publicznego. Wykazując spełnienie powyższej przesłanki unieważnienia,
Zamawiający powinien wskazać, jaki interes publiczny wymaga dokonania przez niego
unieważnienia postępowania. Tylko w ten sposób będzie bowiem w stanie udowodnić,że
przesłanka ta rzeczywiście wystąpiła.
Izba uznała,że w przedmiotowym postępowaniu zamawiający nie wykazał, jaki
interes publiczny wymaga unieważnienia postępowania. W szczególności nie stanowi
wykazania przesłanki interesu publicznego niepoparteżadnymi dowodami twierdzenie
Zamawiającego, iżinteresem publicznym przemawiającym za unieważnieniem postępowania
jest realizacja nowej inwestycji. Przedłożony plan aranżacji układu budynku radioterapii
i radiologii w obrysie istniejącego budynku H jest dokumentem bliżej nieokreślonej treści
i przeznaczenia. Nie jest to projektu a jedynie aranżacja, wykonana przez bliżej nieokreślony
podmiot, w niewiadomej dacie i nie wiadomo w jakim celu. Zamawiający nie wykazał,że
właśnie to postępowanie nie leży jużw interesie publicznym. Zamawiający powinien
wykazać,że cel, jaki zamierzał osiągnąćprowadząc postępowanie, nie jest jużcelem
zaspokajającym potrzeby społeczne. Zamawiający takich okoliczności nie wykazał, a Izba
stwierdza, w przypadku jednostki służby zdrowia trudno jest mówićo nieistnieniu interesu
publicznego w jakimkolwiek znaczeniu.
Ostatniąz przesłanek jest niemożliwośćprzewidzenia istotnej zmiany okoliczności.
Odnośnie zaistnienia przesłanki braku możliwości przewidzenia zmiany okoliczności, Izba
uznała, iżpowyższa przesłanka nie została równieżwykazana. Jak zaznaczono powyżej,
wszczęcie postępowania w październiku 2011 roku wyklucza w ocenie składu orzekającego
jakąkolwiek niepewność, czy teżnieprzewidywalnośćzmiany procedur organizacyjnych, czy
teżlokalowych. Nie sątakżeżadnąnowościąprzepisy prawa, które wskazywał w decyzji
o unieważnieniu Zamawiający. Sąto bowiem po pierwsze przepisy powszechnie
obowiązujące, po drugie obowiązujące na przestrzeni kilku ostatnich lub kilkudziesięciu lat.
Obowiązki zatem z nich wynikające nie sąlub nie powinny byćnowościądla
Zamawiającego. Powoływanie sięna potrzebędostosowania procedur do obowiązujących
przepisów prawa uznaćnależy za pozbawione racjonalności w przypadku jednostki służby
zdrowia funkcjonującej od 2009 roku. Trudno bowiem uwierzyć, iżtaka jednostka nie
zdawała sobie sprawy z istnienia tych przepisów (!) lub teżobowiązku zapewnienia swoim
pracownikom odpowiednichśrodków ochronnych chroniących ich choćby przed
zakażeniami. Mając powyższe na uwadze Izba stwierdza,że podane przez Zamawiającego
zmiany okoliczności, albo były do przewidzenia, albo mimo ich niemożliwości przewidzenia
nie były zmianami będącymi rzeczywistąprzyczynąunieważnienia postępowania.
W związku z powyższym, Izba uznała,że nie wystąpiły w tym względzie okoliczności
nadzwyczajne, których Zamawiający nie mógł przewidziećw momencie wszczęcia
postępowania. Przy zachowaniu odpowiedniej staranności, Zamawiający mógł przynajmniej
przewidziećzmianę, na którąsiępowołał unieważniając postępowanie.
Uwzględniając powyższe Izba stwierdziła,że Zamawiający nie wykazał wystąpienia
przesłanek z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, które stanowiłyby podstawędo unieważnienia
przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Odwołujący natomiast
w dostateczny sposób uprawdopodobnił,że okoliczności podane przez Zamawiającego
w piśmie z dnia 19 stycznia 2011 roku nie stanowiąpodstawy unieważnienia postępowania.
Izba uznała, ze Zamawiający naruszył art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp poprzez błędne
jego zastosowanie, a w konsekwencji unieważnił postępowanie bez podstawy prawnej.
Mając na uwadze powyższe Izba orzekła jak w sentencji na podstawie art. 192 ust 1,
2 i 3 pkt 1 ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie
przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz § 5 ust 2 pkt 1 i § 5 ust 4 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości oraz sposobu
pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym
i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238), tj. stosownie do wyniku
postępowania.
Przewodniczący :
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności unieważnienia
postępowania;
2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego Mazowiecki Szpital Wojewódzki w
Warszawie Sp. z o.o., ul. Ludwika Kondratowicza 8, 03-242 Warszawa i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczonąprzez wykonawcęTom-
Marg ZPCH Sp. z o.o., ul. Pułkownika Stanisława Dąbka 16, 30-732 Kraków
tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Zamawiającego Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego w
Warszawie Sp. z o.o., ul. Ludwika Kondratowicza 8, 03-242 Warszawa na rzecz
wykonawcy Tom-Marg ZPCH sp. z o.o., ul. Pułkownika Stanisława Dąbka 16,
30-732 Kraków kwotę15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) stanowiącąkoszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu
od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie, Warszawa-Praga.
Przewodniczący:
Sygn. akt: KIO 154/12
U z a s a d n i e n i e
W dniu 26 stycznia 2012 roku (pismem z dnia 23 stycznia 2012 roku) do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie złożył wykonawca Tom-Marg ZPCh Sp. z o.o. z
siedzibą w Krakowie w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Mazowiecki
Szpital Wojewódzki w Warszawie Sp. z o.o. z siedzibąw Warszawie.
Odwołanie wniesiono na czynnośćunieważnienia postępowania. Odwołujący zarzuca
Zamawiającemu naruszenie art.93 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (Dz.U. z 2010 r., nr 113, poz. 759 ze zm.) zwanej dalej „ustawąPzp”
choćżadna z przesłanek tego przepisu nie została spełniona.
Wykonawca wnosi o: nakazanie unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej
na unieważnieniu postępowania i orzeczenie o kosztach postępowania wg norm przepisanych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał następujące okoliczności faktyczne:
ogłoszeniem z dnia 28 października 2011 roku Zamawiający wszczął procedurępostępowania
o zamówienie publiczne prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego naświadczenie
kompleksowych usług pralniczych w zakresie: pranie, dezynfekowanie, maglowanie
i prasowanie bielizny szpitalnej, fasonowej dla Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego
w Warszawie Sp. z o.o. W dniu 16 grudnia 2011 roku oferta Odwołującego sięzostała wybrana
przez Zamawiającego jako najkorzystniejsza. Następnie, pismem z dnia 19 stycznia 2012
roku Zamawiający ogłosił,że unieważnia postępowanie o zamówienie publiczne na podstawie
art.93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Zamawiający przywołał jednąpodstawęfaktyczną, jego
zdaniem, uzasadniającąunieważnienie postępowania, jakoby „(…) możliwości lokalowe oraz
organizacyjne występujące u Zamawiającego nie pozwalająna wykonanie zamówienia
w technologii przewidzianej w treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia - tj.
zastosowaniem ręcznego systemu liczenia i sortowania bielizny, czego nie można było
wcześniej przewidzieć. W szczególności Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu nie
uwzględnił
wprowadzonych
zmian
wewnątrzzakładowych
procedur
organizacyjnych
dotyczących likwidacji dotychczasowego systemu liczenia i segregacji bielizny brudnej”.
Dodatkowo, wskazując na koniecznośćunieważnienia postępowania Zamawiający powołał
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników
biologicznych dla zdrowia wśrodowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo
narażonych na te czynniki (Dz. U. nr 81, poz. 716), które w § 4 pkt 1 mówi, „że pracodawca
w celu ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwy czynnik
biologiczny, jest zobowiązany do stosowania wszelkich dostępnychśrodków eliminujących
narażenie lub ograniczających stopieńtego narażenia” oraz wykładnięPaństwowego
Wojewódzkiego Inspektoratu Sanitarnego w Warszawie, który to stwierdza,że „bielizna brudna
nie powinna byćsegregowana ani liczona w magazynie brudnym ani teżinnym pomieszczeniu
szpitala”.
Odwołujący wskazał,że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Krajowej Izby
Odwoławczej
Zamawiający
unieważniając
postępowanie
winien
uzasadnić
takie
rozstrzygnięcie. Tylko to uzasadnienie podlega późniejszej analizie,żadne inne (np. tak
w wyroku KIO dnia 27 października 2010 r., sygn. akt KIO 2228/10, KIO 2245/10).
Odwołujący podkreślił,że Zamawiający funkcjonuje jako jednostka służby zdrowia od
września 2009 r. Ten termin jest wskazany w Krajowym Rejestrze Sądowym jako termin wpisu.
Nie można zatem przyjąćjako racjonalnej akceptacji informacji Zamawiającego,że treść
przywołanego Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 2005 r. dotarła do Zamawiającego dopiero
po wezwaniu wyborze oferty Odwołującego. Tak bowiem należy odczytywaćargumentację
Zamawiającego, twierdzącego iżdo tej chwili postępował sprzecznie z wspomnianąregulacją
ministra, a obecnie, dopiero po rozstrzygnięciu przetargu, chce postępowaćinaczej.
Z punktu widzenia unieważnienia postępowania istotnym jest odpowiedźna pytanie,
czy w chwili rozpoczynania postępowania o zamówienie publiczne Zamawiający wiedział
o istnieniu wspomnianego Rozporządzenia Ministra Zdrowia, a jak nie wiedział, to czy może
tłumaczyćsiętakąignorancją? Zamawiający był zobowiązany znaćnormęprawa, która chroni
ludzi przed poważnymi szkodliwymi następstwami. Trudno nawet wyobrazićsobie dyrektora
jednostki służby zdrowia, który nie tylko pozwala, ale nakazuje zatrudnionym segregowanie
brudnej bielizny różnego sortu w sposób umożliwiający zarażenie. Nadto również
niewyobrażalnym jest, ażeby stosowne służby państwowe do chwili obecnej tego faktu nie
zauważyły. Powołanie się, zatem na prawo obowiązujące od 2005 r. nie jest elementem
zaskoczenia prawnego, pewnego rodzaju siły wyższej (vis imperia), które mogąuzasadniać
twierdzenie,że przesłanka art.93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp w postaci istotnej zmiany
okoliczności w tym wypadku nastąpiła.
Skoro nie mażadnej zmiany prawa, to pozostaje ustalić, czy druga i ostatnia
występująca w piśmie Zamawiającego okolicznośćma znamiona istotnej zmiany okoliczności.
Zdaniem Odwołującego nie może byćo tym mowy wżadnym wypadku.
Zamawiający odwołuje siędo przewidzianej w SIWZ technologii ręcznego liczenia
i sortowania bielizny. Skarżący nie odnajduje ani w treści ogłoszenia o zamówieniu, ani w
SIWZżadnego fragmentu traktującego o ręcznym liczeniu i sortowaniu bielizny brudnej. Tym
bardziej nie ma tam mowy o czynieniu tego przez pracowników Zamawiającego. Trudno ustalić
zatem, o czym Zamawiający pisze o piśmie o unieważnieniu postępowania. Z SIWZ wynika,
w ustępie 3 lit. „i"że Zamawiającyżąda, aby bielizna sortowana była przez wykonawcę. Nie
podaje, czy chodzi o czystączy teżbrudną.. Treśćprojektu umowy stanowi załącznik nr 4 do
SIWZ. Tam też, w § 3 ust. 1 wpisano,że „Odbiór bielizny szpitalnej brudnej od Zamawiającego
(waga bielizny przekazanej liczona wg wagi suchej) i dostawa bielizny czystej do
Zamawiającego będzie następowaćpięćrazy w tygodniu w dniach od poniedziałku do piątku:
między godziną7:30 a 15:00 transportem na koszt i ryzyko Wykonawcy". Mowa jest, zatem
o wadze bielizny. Jest to powszechny sposób rozliczania bielizny w tego typu kontraktach. Nikt
rozsądny nie segreguje ręcznie brudnej, skażonej często bielizny, ani jej nie liczy. Po prostu
sięjąważy, i na tej podstawie następuje rozliczenie między stronami. Segregacja bielizny
następuje dopiero po jej wypraniu, wyczyszczeniu, dezynfekcji- w zależności od asortymentu.
Twierdzenie przez Zamawiającego, iżnie ma gdzie w jego jednostce liczyći sortować
bielizny brudnej (pomijając już,że w dokumentach przetargowych nie ma o tym w ogóle mowy)
oraz,że sąto okoliczności dla niego nowe, zaskakujące, nieoczekiwane, których nie mógł
wcześniej przewidziećjest nie tylko tezązupełnie nieracjonalnąale równieżkompromitującą.
Zamawiający nie powołuje sięnażadne zdarzenia losowe, choćby pożar, czy zawalenie się
budowli, które zmieniałby w tym krótkim czasie od ogłoszenia postępowania o zamówieniu
publicznym w sposób istotny jego dotychczasowe warunki lokalowe.
Twierdzenie przez Zamawiającego,że nie uwzględnił „zmian wewnątrzzakładowych
procedur organizacyjnych dotyczących likwidacji dotychczasowego systemu liczenia
i segregacji bielizny brudnej" jestżenujące. Jakażto nowa, nieznana wcześniej okoliczność?
Czyżby Zamawiający ogłaszał przetarg nie wiedząc, jakie sąjego możliwości organizacyjne?
Nie ma wątpliwości, iżZamawiający jako racjonalny i postępujący gospodarnie zarządca zna
swe możliwości i postępuje zgodnie z nimi.
Orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej utrwaliło pogląd, iżpodstawąunieważnienia
postępowania o zamówienie publiczne mogąbyćjedynie zobiektywizowane przesłanki,
enumeratywnie wskazane w art.93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Ilustrujątętezęnastępujące
orzeczenia: wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 29 marca 2011 r. KIO 601/11, wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 9 lipca 2010r. KIO/UZP 1298/10; wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 14 kwietnia 2010 r. KIO/UZP 398/09; wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
z dnia 21 kwietnia 2011 r. KIO 734/11.
Wżadnym fragmencie treści pisma unieważniającego postępowanie Zamawiający nie
wykazał ani istotnej zmiany okoliczności, ani teżbędącego ich następstwem brakiem interesu
publicznego w realizacji tego zamówienia. Nie umotywował także okoliczności, które pozwalają
mu twierdzić,że zachowując należytąstarannośćnie mógł przewidziećich zmiany.
Zamawiający nie złożył pisemnej odpowiedzi na odwołanie. Na rozprawie wnosił
o oddalenie odwołania. Do postępowania odwoławczego pożadnej ze stron nie zgłosił udziału
którykolwiek wykonawca biorący udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Skład orzekający Izby, na podstawie zebranego materiału dowodowego, tj. treści
SIWZ, ofert złożonych w postępowaniu, biorąc pod uwagę stanowiska i oświadczenia
stron oraz pozostałej dokumentacji postępowania, a także stanowisk i oświadczeń stron
oraz zaprezentowanych pisemnie i ustnie w toku posiedzenia i rozprawy, ustalił i zważył,
co następuje:
Izba nie dopatrzyła sięzaistnienia przesłanek określonych w art. 189 ust. 2 ustawy
Pzp, które skutkowałyby odrzuceniem odwołania i nie stwierdziwszy ich, skierowała
odwołanie na rozprawę.
Izba stwierdziła,że Odwołujący legitymuje sięinteresem w rozumieniu art. 179 ust. 1
Pzp. Interes Odwołującego w uzyskaniu zamówienia mógłby doznaćuszczerbku
w przypadku potwierdzenia sięnaruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp
poprzez nieuzasadnione dokonanie unieważnienia postępowania. Izba zważyła,że oferta
złożona przez Odwołującego została wybrana jako najkorzystniejsza w przedmiotowym
postępowaniu. Unieważnienie postępowania pozbawia zatem Odwołującego możliwości
uzyskania zamówienia i podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego. Tym
samym, wypełnione zostały materialnoprawne przesłanki do rozpoznania odwołania,
wynikające z treści art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone jest w trybie
przetargu nieograniczonego naświadczenie kompleksowych usług pralniczych w zakresie:
pranie, dezynfekowanie, maglowanie i prasowanie bielizny szpitalnej, fasonowej dla
Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego w Warszawie Sp. z o.o. numer sprawy
MSW/PN/250/10/2011.
Ogłoszenie o zamówieniu o numerze Dz.U/S S208 – 338949 opublikowano w dniu 28
października 2011 roku.
Zgodnie z załącznikiem nr 4 do SIWZ (projekt umowy) odbiór i dostawa bielizny
obywaćsiębędzie w miejscu wskazanym przez Zamawiającego, przy czym załadunek
i rozładunek bielizny zapewnia na własny koszt wykonawca. Przekazanie brudnej bielizny
wykonawcy po jej zważeniu w siedzibie zamawiającego zostanie protokolarnie potwierdzone
przez obie strony (§ 3 ust. 4 projektu). Zgodnie z § 3 ust. 1 odbiór bielizny szpitalnej brudnej od
Zamawiającego (waga bielizny przekazanej liczona według wagi suchej) i dostawa bielizny
czystej do Zamawiającego będzie następowaćpięćrazy w tygodniu (…). W opisie przedmiotu
zamówienia określono,że sortowanie bielizny należy do obowiązków wykonawcy.
W dniu 16 grudnia 2011 roku Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej,
za którąuznał ofertęobecnie odwołującego sięwykonawcy. Następnie, w dniu 3 stycznia 2012
roku, Zamawiający zwrócił sięz zapytaniem do Dyrektora wojewódzkiej Stacji Sanitarno-
Epidemiologicznej w Warszawie, „czy w ramach codziennych czynności związanych
z przekazywaniem bielizny brudnej (w tym skażonej) do komercyjnej pralni zewnętrznej
dopuszcza się (…) liczenie oraz segregację bielizny przez pracowników w szpitalnym
magazynie bielizny brudnej?”. Z uwagi na konstruowanie zmiany wewnątrz zakładowych
procedur organizacyjnych poproszono o potraktowanie sprawy jako pilnej. W odpowiedzi na to
zapytanie, w dniu 13 stycznia 2012 roku, Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
w Warszawie, wskazał,że „(…) brak jest szczegółowych uregulowańprawnych określających
sposób postępowania z brudnąbieliznąna terenie jednostek udzielającychświadczeń
zdrowotnych. (…) Należy posiłkowaćsięprzepisami ogólnymi, wiedząmedycznąi literaturą
fachową.” Inspektor przywołał w piśmie ustawęz dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu
oraz zwalczaniu zakażeńi chorób zakaźnych u ludzi. Zaznaczył,że brudna bielizna w szpitalu
stanowi bardzo duże ryzyko zakażeń. Dlatego teżnie powinna byćsegregowana ani liczona
w magazynie brudnym szpitala ani teżw innym pomieszczeniu. Opisał szczegółowo
prawidłowy sposób postępowania z brudnąbielizną. Podniósł,że w przypadku podjęcia decyzji
o scentralizowanym liczeniu i segregacji bielizny na terenie jednostki należy zagwarantować
pracownikom wykonującym te czynności należyte bezpieczeństwo, z uwzględnieniem
przepisów kodeksu pracy oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 roku
w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia wśrodowisku pracy oraz ochrony
zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. nr 81, poz. 716), co
oznacza obowiązek zapewnienia odpowiedniej odzieży roboczej i możliwości mycia
i dezynfekcji rąk.
W związku z otrzymanym pismem, w dniu 19 stycznia 2012 roku, Zamawiający podjął i
ogłosił wykonawcom decyzjęo unieważnieniu postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 6
ustawy Pzp. Wskazał,że wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że wykonanie
zamówienia publicznego nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej
przewidzieć. Zaznaczył,że możliwości lokalowe oraz organizacyjne występujące
u Zamawiającego nie pozwalająna wykonanie zamówienia w technologii przewidzianej
w SIWZ, tj. z zastosowaniem ręcznego systemu liczenia i sortowania bielizny, czego nie
można było wcześniej przewidzieć. Zamawiający nie uwzględnił w przedmiotowym
postępowaniu wprowadzonych zmian wewnątrzzakładowych procedur organizacyjnych
dotyczących likwidacji dotychczasowego systemu liczenia i segregacji bielizny brudnej.
Przywołał także wspomniane wcześniej rozporządzenie Ministra Zdrowia.
Na powyższączynnośćodwołanie złożył wybrany wykonawca.
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp Zamawiający unieważnia postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego, jeżeli wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej
przewidzieć. W orzecznictwie oraz piśmiennictwie dotyczącym powołanego przepisu podnosi
się,że do jego zastosowania konieczne jest ustalenie,że zmiana okoliczności rzeczywiście
nastąpiła, a nie powstała jedynie możliwośćjej wystąpienia. Powyższa przesłanka
unieważnienia postępowania rozumiana jest jako przejaw ochrony interesu publicznego,
utożsamianego z celowym, gospodarnym i efektywnym wydatkowaniemśrodków publicznych.
Zmiana okoliczności może dotyczyćsytuacji, gdy na skutek nadzwyczajnych okoliczności już
po wyborze najkorzystniejszej oferty realizacja danego zamówienia byłaby niecelowa lub
w skrajnych wypadkach wiązałaby sięz wyrządzeniem szkody w mieniu publicznym. W takiej
sytuacji zamawiający, mając na uwadze interes publiczny, posiada możliwośćunieważnienia
postępowania. Przesłanka powyższa dotyczy zatem zdarzeńwyjątkowych i może mieć
zastosowanie tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Zamawiający musi przy tym
wykazać,że nastąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że prowadzenie postępowania
lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym orazże przy zachowaniu należytej
staranności nie można było jej wcześniej przewidzieć(por. wyrok KIO z dnia 27 lutego 2009 r.,
sygn. akt KIO/UZP 176 /09).
Zgodnie z Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 1 grudnia 2003 r. sygn. akt
V Ca 2224/03 „istotna zmiana okoliczności to kategoria obiektywna,ściśle powiązana
z przedmiotem i terminem wykonania zadania objętego postępowaniem o zamówienie
publiczne, która w określonych warunkach powoduje, iżdalsze kontynuowanie postępowania
przetargowego narusza interes publiczny, któremu miało służyćto postępowanie”.
Izba stwierdziła,że ciężar dowodu co do zaistnienia powyższych okoliczności spoczywa
w niniejszej sprawie na Zamawiającym, jako na podmiocie, który wywodzi skutki prawne
zgodnie z art. 6 kc oraz art. 190 ust. 1 ustawy Pzp. W związku z powyższym, aby udowodnić
zasadnośćunieważnienia postępowania, Zamawiający musiałby wykazaćw sposób nie
budzącyżadnych wątpliwości,że nastąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że
wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym orazże przy zachowaniu należytej
staranności nie można było jej wcześniej przewidzieć.
Izba stwierdziła,że w przedmiotowym postępowaniu Zamawiający nie wykazał, iż
wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca,że wykonanie zamówienia nie leży
w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć.
Zamawiający w uzasadnieniu unieważnienia wskazał,że zmianęokoliczności stanowi
zmiana
wewnątrzzakładowych
procedur
organizacyjnych
dotyczących
likwidacji
dotychczasowego systemu liczenia i segregacji brudnej bielizny. Powoływał siętakże na
zmienione możliwości lokalowe i organizacyjne, które uniemożliwiająwykonanie zamówienia
w technologii określonej w SIWZ. Izba zważyła,że twierdzenia Zamawiającego co do
przesłanki zmiany okoliczności pozostały gołosłowne, gdyżZamawiający nie przedstawił na
ich poparcieżadnego dowodu. Zamawiający nie przedstawił w szczególności jakiegokolwiek
dowodu z dokumentu w zakresie uprzednio obowiązujących procedur i procedur nowo
wdrażanych. Złożona przez pełnomocnika Zamawiającego na rozprawie Uchwała nr 24/2011
Rady Nadzorczej Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego w Warszawie Sp. z o.o.
w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej przedsięwzięcia polegającego na podjęciu przez
Szpital (…) współpracy z innym podmiotem leczniczym (partnerem prywatnym) w celu
utworzenia i prowadzenia wspólnego Ośrodka Radioterapii (pełno profilowanego szpitala
onkologicznego) w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, która wskazywaćma na
koniecznośćlikwidacji pomieszczeń, w których liczona jest brudna bielizna, nosi datę
8 września 2011 roku. Zatem w momencie ogłoszenia postępowania Zamawiający miałświadomość,że taka inwestycja będzie realizowana. Ponadto w uchwale jest mowa jedynie
o pozytywnym zaopiniowaniu tegożprzedsięwzięcia, a nie o rozpoczęciu jego realizacji.
Zamawiający nie umiał określićna rozprawie, czy plany te niwecząmożliwośćpodpisania
umowy z wykonawcąw prowadzonym postępowaniu. W ocenie Izby zmiana okoliczności
podana przez Zamawiającego nie jest wiarygodna w tym zakresie,że nie udowadnia faktu
rozpoczęcia inwestycji lub teżstanu jej zaawansowania rzutującego na konieczność
unieważnienia postępowania. W przypadku zaśpisma od Likwidatora Wojewódzkiego
Szpitala Bródnowskiego, datowanego na 22 grudnia 2011 roku, odnośnie konieczności
opróżnienia pomieszczeńzlokalizowanych w budynku H do dnia 10 września 2012 roku,
zauważyćnależy,że Zamawiający nie wykazał znaczenia tego pisma dla prowadzonego
postępowania odwoławczego, nie wynika z niego kiedy planowane jest rozpoczęcie robót
rozbiórkowych i budowlanych, co uniemożliwia realizacjęumowy w sprawie zamówienia
publicznego w zakresie przewidzianym w SIWZ.
Ponadto, co podkreślał Odwołujący i co pragnie podkreślićskład orzekający, w SIWZ
nie dopatrzono sięobowiązku liczenia, czy teżsegregowania ręcznego brudnej bielizny,
zwłaszcza przez pracowników Zamawiającego. Jak ustalono w stanie faktycznym
segregacja, załadunek i rozładunek bielizny należy do obowiązków wykonawcy, natomiast
odbiór brudnej bielizny odbywał siębędzie na zasadzie ważenia bielizny przekazanej liczonej
według wagi suchej. Nie ma zatem mowy w SIWZ i jakimkolwiek ręcznym liczeniu bielizny,
zwłaszcza zaśbielizny brudnej i często skażonej. Nie wykazano zatem związku między
wskazanąw uzasadnieniu unieważnienia przyczynąa przedmiotem zamówienia. Odnośnie
możliwości lokalowych Zamawiającego, zauważyćwarto,że postępowanie wszczęto
w październiku 2011 roku, więc w czasie nieodległym od wyboru oferty najkorzystniejszej.
Trudno uwierzyćw oświadczenia Zamawiającego, iżnie posiadał on wiedzy na temat zmian
organizacyjnych i lokalowych we własnej jednostce, zwłaszcza takich, które bezpośrednio
związane sąz przedmiotem zamówienia w momencie ogłaszania postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego. Wszakże tak znaczące zmiany, w tak dużej jednostce jak
Mazowiecki Szpital Wojewódzki nie sąprzeprowadzane z dnia na dzień, ale szczegółowo
zaplanowane, choćby z uwagi na obowiązek nieprzerwanego zapewnieniaświadczenia opieki
zdrowotnej pacjentom szpitala.
W zakresie kolejnej przesłanki wynikającej z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, której
istnienie winien udowodnićZamawiający, zważyćnależy,że w myśl uchwały Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 12 marca 1997 r. za interes publiczny należy bez wątpienia uznawać
korzyści uzyskiwane w wyniku realizacji przedsięwzięćsłużących ogółowi w zakresie zadań
ciążących na administracji rządowej oraz samorządowej, realizowanych w drodzeświadczenia usług powszechnie dostępnych, związanych np. z ochronązdrowia, oświaty,
kultury, porządku publicznego. Wykazując spełnienie powyższej przesłanki unieważnienia,
Zamawiający powinien wskazać, jaki interes publiczny wymaga dokonania przez niego
unieważnienia postępowania. Tylko w ten sposób będzie bowiem w stanie udowodnić,że
przesłanka ta rzeczywiście wystąpiła.
Izba uznała,że w przedmiotowym postępowaniu zamawiający nie wykazał, jaki
interes publiczny wymaga unieważnienia postępowania. W szczególności nie stanowi
wykazania przesłanki interesu publicznego niepoparteżadnymi dowodami twierdzenie
Zamawiającego, iżinteresem publicznym przemawiającym za unieważnieniem postępowania
jest realizacja nowej inwestycji. Przedłożony plan aranżacji układu budynku radioterapii
i radiologii w obrysie istniejącego budynku H jest dokumentem bliżej nieokreślonej treści
i przeznaczenia. Nie jest to projektu a jedynie aranżacja, wykonana przez bliżej nieokreślony
podmiot, w niewiadomej dacie i nie wiadomo w jakim celu. Zamawiający nie wykazał,że
właśnie to postępowanie nie leży jużw interesie publicznym. Zamawiający powinien
wykazać,że cel, jaki zamierzał osiągnąćprowadząc postępowanie, nie jest jużcelem
zaspokajającym potrzeby społeczne. Zamawiający takich okoliczności nie wykazał, a Izba
stwierdza, w przypadku jednostki służby zdrowia trudno jest mówićo nieistnieniu interesu
publicznego w jakimkolwiek znaczeniu.
Ostatniąz przesłanek jest niemożliwośćprzewidzenia istotnej zmiany okoliczności.
Odnośnie zaistnienia przesłanki braku możliwości przewidzenia zmiany okoliczności, Izba
uznała, iżpowyższa przesłanka nie została równieżwykazana. Jak zaznaczono powyżej,
wszczęcie postępowania w październiku 2011 roku wyklucza w ocenie składu orzekającego
jakąkolwiek niepewność, czy teżnieprzewidywalnośćzmiany procedur organizacyjnych, czy
teżlokalowych. Nie sątakżeżadnąnowościąprzepisy prawa, które wskazywał w decyzji
o unieważnieniu Zamawiający. Sąto bowiem po pierwsze przepisy powszechnie
obowiązujące, po drugie obowiązujące na przestrzeni kilku ostatnich lub kilkudziesięciu lat.
Obowiązki zatem z nich wynikające nie sąlub nie powinny byćnowościądla
Zamawiającego. Powoływanie sięna potrzebędostosowania procedur do obowiązujących
przepisów prawa uznaćnależy za pozbawione racjonalności w przypadku jednostki służby
zdrowia funkcjonującej od 2009 roku. Trudno bowiem uwierzyć, iżtaka jednostka nie
zdawała sobie sprawy z istnienia tych przepisów (!) lub teżobowiązku zapewnienia swoim
pracownikom odpowiednichśrodków ochronnych chroniących ich choćby przed
zakażeniami. Mając powyższe na uwadze Izba stwierdza,że podane przez Zamawiającego
zmiany okoliczności, albo były do przewidzenia, albo mimo ich niemożliwości przewidzenia
nie były zmianami będącymi rzeczywistąprzyczynąunieważnienia postępowania.
W związku z powyższym, Izba uznała,że nie wystąpiły w tym względzie okoliczności
nadzwyczajne, których Zamawiający nie mógł przewidziećw momencie wszczęcia
postępowania. Przy zachowaniu odpowiedniej staranności, Zamawiający mógł przynajmniej
przewidziećzmianę, na którąsiępowołał unieważniając postępowanie.
Uwzględniając powyższe Izba stwierdziła,że Zamawiający nie wykazał wystąpienia
przesłanek z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, które stanowiłyby podstawędo unieważnienia
przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Odwołujący natomiast
w dostateczny sposób uprawdopodobnił,że okoliczności podane przez Zamawiającego
w piśmie z dnia 19 stycznia 2011 roku nie stanowiąpodstawy unieważnienia postępowania.
Izba uznała, ze Zamawiający naruszył art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp poprzez błędne
jego zastosowanie, a w konsekwencji unieważnił postępowanie bez podstawy prawnej.
Mając na uwadze powyższe Izba orzekła jak w sentencji na podstawie art. 192 ust 1,
2 i 3 pkt 1 ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie
przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz § 5 ust 2 pkt 1 i § 5 ust 4 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości oraz sposobu
pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym
i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238), tj. stosownie do wyniku
postępowania.
Przewodniczący :
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
