rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2011-04-01
rok: 2011
data dokumentu: 2011-04-01
rok: 2011
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 609/11
KIO 609/11
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2011 r. w Warszawie odwołania wniesionego
w dniu 23 marca 2011 roku przez Royal Software Consulting Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością, 01-402 Warszawa, ul. Erazma Ciołka 10 w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 00-926
Warszawa, ul. Wspólna 2
w dniu 23 marca 2011 roku przez Royal Software Consulting Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością, 01-402 Warszawa, ul. Erazma Ciołka 10 w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 00-926
Warszawa, ul. Wspólna 2
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Głównemu Urzędowi Geodezji i
Kartografii,
00-926
Warszawa,
ul.
Wspólna
2
unieważnienie
czynności
unieważnienia postępowania, unieważnienie czynności wykluczenia Royal Software
Consulting Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, 01-402 Warszawa, ul. Erazma
Ciołka 10 i odrzucenia jego oferty oraz dokonanie ponownej oceny ofert
2. kosztami postępowania obciąża Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 00-926
Warszawa, ul. Wspólna 2 i nakazuje:
1) zaliczyćw poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczonąprzez Royal
Software Consulting Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, 01-402
Warszawa, ul. Erazma Ciołka 10 tytułem wpisu od odwołania,
2) dokonaćwpłaty kwoty 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych
zero groszy) przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 00-926 Warszawa, ul.
Wspólna 2 na rzecz Royal Software Consulting Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, 01-402 Warszawa, ul. Erazma Ciołka 10 stanowiącej
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Uzasadnienie
Zamawiający – Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 00-926 Warszawa, ul. Wspólna 2
– prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na usługi serwisowe
oprogramowania
Oracle,
stanowiącego
element
infrastruktury
sieciowej
systemu
GEOPORTAL, w ramach Projektu Geoportal 2.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2010 roku Nr 113, poz. 759 ze
zmianami), zwanej dalej ustawąPzp.
W dniu 23 marca 2011 roku wykonawca Royal Software Consulting Sp. z o.o. z
siedzibąw Warszawie (dalej: odwołujący się) wniósł odwołanie wobec czynności
zamawiającego polegających na wykluczeniu odwołującego sięz postępowania i odrzuceniu
jego oferty zarzucając rażące naruszenie przepisów art. 24 ust. 2 pkt 2 oraz art. 24 ust. 4
ustawy Pzp poprzez ich błędnąwykładnięi niewłaściwe zastosowanie.
Odwołujący sięwniósł o:
1)
nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności unieważnienia postępowania,
2)
nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności wykluczenia odwołującego sięi
unieważnienie czynności odrzucenia jego oferty,
3)
nakazanie zamawiającemu powtórzenie czynności oceny ofert i wybrania oferty
odwołującego sięjako najkorzystniejszej,
4)
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego sięzwrotu kosztów
postępowania, w tym zastępstwa według norm przepisanych.
W uzasadnieniu odwołujący siępodniósł,że w dniu 18 marca 2011 r. zamawiający
zawiadomił oferentów o unieważnieniu postępowania, wykluczeniu wykonawcy i odrzuceniu
oferty. Jako podstawęprawnąunieważnienia postępowania prowadzonego w trybie przetargu
nieograniczonego zamawiający wskazał przepis art. 93 ust. 1 pkt. 1 ustawy Pzp tj. nie złożenieżadnej oferty nie podlegającej odrzuceniu. Dodatkowo zamawiający wskazał, iżwykluczył z
postępowania m.in. odwołującego sięz powodu nie wniesienia przez niego wadium do upływu
terminu składania ofert. Jednocześnie na podstawie przepisu art. 24 ust. 4 zamawiający uznał,
iżofertęodwołującego się, który został wykluczony uznaje sięza odrzuconą.
Podając uzasadnienie faktyczne i prawne w treści zawiadomienia zamawiający
wskazał, iżodwołujący sięwniósł wadium w formie gwarancji ubezpieczeniowej, jednak
dokument ten nie został podpisany. Zamawiający wskazał, iżzgodnie z przepisem art. 9
ustawy Pzp strony obowiązuje forma pisemna, co z kolei oznacza,że w przypadku złożenia
dokumentu, który nie został podpisany nie zachowano formy pisemnej, przez co złożona
gwarancja ubezpieczeniowa jest nieważna.
Odwołujący sięzauważył, iżzamawiający słusznie nie wezwał wykonawcy do
uzupełnienia dokumentów w trybie przepisu art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, gdyżw katalogu
dokumentów lub oświadczeńpotwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu
(zarówno
pozytywnych,
jak
i
negatywnych)
oraz
oświadczeń
lub
dokumentów
potwierdzających,że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniająwymagania
określone przez zamawiającego, bowiem w katalogu tym nie znajduje sięani wadium, ani
dokumenty będące w swej istocie formąwadium (np. gwarancja ubezpieczeniowa)
Zamawiający skorzystał z przysługującego mu prawa wyjaśnienia wątpliwości związanych z
przedłożonągwarancjąi wystąpił do ubezpieczyciela o potwierdzenie, ewentualnie o
wykluczenie ważności gwarancji. Zamawiający pamiętał bowiem,że przesłankęwykluczenia, o
której mowa w przepisie art. 24 ust. 2 pkt. 2 musi udowodnićzamawiający. W ocenie
odwołującego sięnie jest zrozumiałe, dlaczego zamawiający wykluczył ofertęskarżącego,
skoro uzyskał on od ubezpieczyciela jako wystawcy gwarancji potwierdzenie ważności
złożonej gwarancji. Można domyślaćsię, iżo ile warunki merytoryczne wystawionej gwarancji -
po uzyskanym wyjaśnieniu od ubezpieczyciela - czyli skutecznośćgwarancji nie budziły
wątpliwości Zamawiającego, który tym samym uzyskał zapewnienie,że oferta jest
zabezpieczona, to warunki formalne złożonego dokumenty, w postaci braku podpisu wystawcy
gwarancji, wzbudziły tak duże obawy po stronie Zamawiającego,że postanowił on wykluczyć
oferenta i unieważnićpostępowanie.
Odwołujący sięstwierdził,że stanowisko zamawiającego nie jest słuszne, gdyż
wystawiona i potwierdzona, co do skuteczności, autentyczności i warunków gwarancja
wadialna w pełnym zakresie zabezpiecza interesy i ryzyko zamawiającego, który w razie
ziszczenia sięwarunków wskazanych w gwarancji mógłby uzyskaćwypłatężądanej kwoty.
Tym samym nie może zamawiający twierdzić,że wadium nie zostało wniesione i na tej
podstawie dokonaćwykluczenia Wykonawcy, gdyżjest to działanie niezgodne z prawem.
Izba ustaliła, co następuje:
Zgodnie z Rozdziałem IX SIWZ „Termin związania ofertą” ust. 1 termin związania ofertą
wynosi 30 dni. Bieg terminu składania ofertąrozpoczyna sięwraz z upływem terminu składania
ofert (ust. 2). Termin składania ofert, zgodnie Rozdziałem XIII „Miejsce i termin składania ofert”
ust. 1, upływał w dniu 22 lutego 2011 roku o godz. 12.00.
W rozdziale XVII SIWZ „Wymagania dotyczące wadium” zamawiający wskazał m.in.,że:
1. Wykonawca obowiązany jest wnieśćwadium w wysokości 10.000,00 zł (słownie:
dziesięćtysięcy złotych).
2. Wadium wnosi sięprzed upływem terminu składania ofert.
3. Wadium może byćwniesione w jednej lub kilku następujących formach:
1) pieniądzu;
2) poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-
kredytowej, z tymże poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym;
3) gwarancjach bankowych;
4) gwarancjach ubezpieczeniowych;
5) poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2
ustawy z dnia 9 listopada 2000 roku o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju
Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2007 roku Nr 42, poz. 275, z późn. zm.).
4. Za termin wniesienia wadium w formie pieniężnej zostanie przyjęty termin uznania
rachunku zamawiającego.
Odwołujący sięwraz z ofertązłożył gwarancjęubezpieczeniowązapłaty wadium 998A
124154 z dnia 2011-02-08, wystawiony przez UNIQA Towarzystwo UbezpieczeńSpółkę
AkcyjnąOddział w Warszawie. Z treści gwarancji wynika,że gwarancja ważna jest w okresie
od 22.02.2011 r. do 24.03.2011 r. i wygasa automatycznie i całkowicie, jeśli wezwanie do
zapłaty wraz z oświadczeniem Beneficjenta nie zostanie dostarczone do Gwaranta w ww.
terminie. Gwarancja ta nie została podpisana przez osobęupoważnionądo wystawiania tego
rodzaju dokumentów.
Zamawiający w celu weryfikacji ważności złożonej gwarancji ubezpieczeniowej
złożonej przez odwołującego siępismem z dnia 25 lutego 2011 r., znak Ldz. 420/02 wystąpił
do ubezpieczyciela UNIQA z pytaniem, czy przedłożona przez odwołującego sięgwarancja nr
998A124154 jest ważna i czy obejmuje ona ochronązdarzenia wymienione w jej treści. W
odpowiedzi ubezpieczyciel pismem z dnia 07.03.2011 r., znak Iś-5049/G2-19.31/2011,
zatytułowanym
„Potwierdzenie
ważności
gwarancji
ubezpieczeniowej"
wskazał
zamawiającemu, iżgwarancja jest ważna i skuteczna. Odpowiedźtęubezpieczyciel przekazał
do wiadomości odwołującego się, który - nie będąc wezwany przez zamawiającego -
wystosował do zamawiającego pismo z dnia 07 marca 2011 r., w którym potwierdził, iż
gwarancja jest ważna, a nadto do pisma załączył pismo z dnia 07.03.2011 r., polisęNr 998A
124154, gwarancjęubezpieczeniowązapłaty wadium 998A 124154 z dnia 18.02.2011 r.,
umowęgeneralnąo gwarancje ubezpieczeniowe Nr 38/ROYAL SOFTWARE/01/2010,
pełnomocnictwo UNIQA oraz informacjęe-mailowąuzyskanąod UNIQA.
Na podstawie dokumentacji postępowania, w tym w szczególności specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, oferty odwołującego się, a także biorąc pod uwagę
oświadczenia stron złożone podczas rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co
następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła,że odwołujący sięma interes w uzyskaniu
zamówienia uprawniający go do wnoszeniaśrodków ochrony prawnej zgodnie z art. 179 ust.
1 ustawy Pzp.
Istotąprzedmiotowego postępowania jest ocena, czy fakt dołączenia do oferty
wadialnej gwarancji ubezpieczeniowej, nie podpisanej przez wystawcęgwarancji uzasadnia
stwierdzenie,że oferta odwołującego sięnie została zabezpieczona wadium.
Izba przeanalizowała treśćgwarancji ubezpieczeniowej i skonstatowała,że treśćta
odpowiada przepisom ustawy Pzp oraz wymogom zamawiającego wskazanym w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Gwarancja nie zawiera niedozwolonych
klauzul, mogących godzićw interesy zamawiającego i ważna jest w ustalonym przez
zamawiającego terminie związania ofertą, tj. od 22 lutego 2011 roku do 24 marca 2011 roku.
W tej sytuacji analizie prawnej zostanie poddany jedynie fakt nie podpisania dokumentu
gwarancji przez osobęuprawnionąw imieniu ubezpieczyciela do podpisywania tego rodzaju
dokumentów.
Umowa gwarancji ubezpieczeniowej i wykonywanie tej umowy należądo czynności
ubezpieczeniowych, wymienionych w art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o
działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 roku Nr 11, poz. 66 ze zmianami). Ustawa ta
nie reguluje jednak zasad, na jakich winno zawieraćsiętego rodzaju umowy ani też
warunków, jakim winny odpowiadaćdokumenty potwierdzające fakt zawarcia takiej umowy.
Niekiedy w piśmiennictwie przyjmuje się, iżgwarancja ubezpieczeniowa wywodzi sięz
umowy ubezpieczenia zawartej na rzecz osoby trzeciej.
Według art. 805 § 1 k.c. przez umowęubezpieczenia zakład ubezpieczeń
zobowiązuje sięspełnićokreśloneświadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie
wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje sięzapłacićskładkę. Z kolei art. 808 § 1 k.c.
wyraźnie wskazuje,że umowa ubezpieczenia może zostaćzawarta także na rzecz osoby
trzeciej. W opisanym kształcie zakład ubezpieczeń, działając na zlecenie ubezpieczającego
(wykonawcy),
zobowiązywał
się
względem
niego
zapłacić
ubezpieczonemu
(zamawiającemu) określonąkwotęna wypadek zaistnienia określonego zdarzenia
(zaistnienia okoliczności pozwalających na zatrzymanie zabezpieczenia).
Na tle przepisów Kodeksu cywilnego, zawarcie umowy ubezpieczenia następuje w
chwili złożenia przez ubezpieczającego oferty i jej przyjęcia przez zakład ubezpieczeń. Dla
skuteczności zawarcia takiej umowy nie jest wymaganażadna forma kwalifikowana.
Dokument gwarancji stanowi jedynie dowód (potwierdzenie) zawarcia umowy, podlegający
ocenie zgodnie z zasadami z art. 74 K.c.
Przepisy nie precyzująformy gwarancji ubezpieczeniowej, niemniej praktyka obrotu
wskazuje na zastosowanie formy pisemnej. Jest to uzasadnione zarówno ze względu na
pewnośćobrotu prawnego, jak i na to,że zamawiający, jako uprawniony z gwarancji
ubezpieczeniowej, nie jest stronątej umowy oraz z uwagi na zasadępisemności
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Zgodnie z art. 78 § 1 zd. 1 K.c., mającym zastosowanie do czynności podejmowanych w
postępowaniu udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 14 ustawy Pzp, do
zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu
na dokumencie obejmującym treśćoświadczenia woli. Brak zatem podpisu na dokumencie
gwarancji ubezpieczeniowej złożonej przez odwołującego sięoznacza,że forma pisemna w
tym przypadku nie została zachowana.
Niemniej
jednak
nie
zachowanie
formy
pisemnej
w
przypadku
gwarancji
ubezpieczeniowej nie oznacza,że gwarancja ta jest nieważna. W myśl bowiem art. 73 § 1
K.c. jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formępisemną, czynnośćdokonana bez
zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor
nieważności. Oznacza to, iżnieważnośćgwarancji ubezpieczeniowej z uwagi na nie
zachowanie formy pisemnej miałaby miejsce wówczas, gdy – po pierwsze – konieczność
zachowania formy pisemnej wynikałaby z przepisu ustawy oraz – po drugie – ustawa
przewidywałaby rygor nieważności za nie zachowanie formy pisemnej dla tej czynności
prawnej. Tymczasem, jak to jużwyżej wskazano,żaden z powszechnie obowiązujących
przepisów prawnych nie reguluje wżaden sposób formy gwarancji ubezpieczeniowej.
W ocenie Izby nieważności gwarancji ubezpieczeniowej z uwagi na brak formy pisemnej
nie można dopatrywaćsięw przepisach ustawy Pzp. Ustawa Pzp co prawda w art. 9 ust. 1
wprowadza zasadępisemności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
niemniej jednak jedynie w kilku przypadkach stanowi,że niezachowanie formy pisemnej
wywołuje skutek w postaci nieważności danej czynności. Dotyczy to ofert, które zgodnie z
art. 82 ust. 2 powinny byćzłożone pod rygorem nieważności w formie pisemnej oraz umów w
sprawie zamówienia publicznego, dla których forma pisemna równieżzostała zastrzeżona ad
solemnitatem. Należy zwrócićtu uwagę, iżdokument potwierdzający fakt wniesienia wadium
nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów ustawy Pzp. Pojęcie "oferta" w prawie zamówień
publicznych jest traktowane funkcjonalnie i odnosi siębądźto do samego oświadczenia woli,
bądźłącznie do tego oświadczenia i składanych wraz z nim załączników, przy czym
załącznikami stanowiącymi elementy oferty sąinformacje zawarte w dokumentachżądanych
na podstawie rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jakich możeżądać
zamawiający od wykonawcy Tak teżstwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21
października 2005 roku (III CZP 74/05).
Jak jużwyżej wskazano, dokument gwarancji podlega ocenie zgodnie z zasadami z
art. 74 K.c. Zamawiający przeprowadził postępowanie wyjaśniające zwracając siędo
ubezpieczyciela z pytaniem dotyczącym ważności gwarancji ubezpieczeniowej zapłaty
wadium i uzyskał informację,że gwarancja jest ważna i zabezpiecza interesy zamawiającego
we wszystkich przypadkach, przewidzianych ustawąPzp. W
Zamawiający na rozprawie podnosił,że termin związania ofertąw przedmiotowym
postępowaniu kończył sięw dniu 23 marca 2011 roku. W tym dniu odwołujący sięzłożył
odwołanie do Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych. Zamawiający nie występował do
odwołującego sięo przedłużenie terminu związania ofertą, lecz odwołujący sięmógł to sam
uczynić.
Zgodnie z art. 182 ust. 6 ustawy Pzp w przypadku wniesienia odwołania po upływie
terminu składania ofert bieg terminu związania ofertąulega zawieszeniu do czasu ogłoszenia
przez Izbęorzeczenia. Termin związania ofertąw rozpoznawanym przypadku upływał w dniu
23 marca 2011 roku i jest to okolicznośćbezsporna. Ponieważ– w myśl art. 111 § 1 K.c. –
termin oznaczony w dniach kończy sięz upływem ostatniego dnia – odwołanie zostało
wniesione jeszcze w terminie związania ofertą. Termin ten kończył siębowiem wraz z
upływem 23 marca 2011 roku. Stosownie zaśdo cytowanego wyżej art. 182 ust. 6 ustawy
Pzp wobec wniesienia odwołania termin ten został zawieszony do dnia ogłoszenia przez Izbę
orzeczenia. Odwołujący sięnie musiał zatem samodzielnie przedłużaćterminu związania
ofertą, gdyżbieg tego terminu został zawieszony z mocy prawa.
W przypadku wniesienia odwołania, w myśl art. 184 zd. 1 ustawy Pzp, zamawiający, nie
później niżna 7 dni przed upływem ważności wadium, wzywa wykonawców, pod rygorem
wykluczenia z postępowania, do przedłużenia ważności wadium albo wniesienia nowego
wadium na okres niezbędny do zabezpieczenia postępowania do zawarcia umowy. W
rozpoznawanej sprawie zamawiający nie miał możliwości wezwania odwołującego siędo
przedłużenia ważności wadium z zachowaniem ustawowego terminu, niemniej jednak nie
jest to okoliczność, z powodu której konsekwencje winien ponosićodwołujący się.
Biorąc pod uwagępowyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.
Izba nie uwzględniła wniosku odwołującego sięo zasądzenie kosztów wynagrodzenia
pełnomocnika, a to z powodu nie przedłożenia do akt sprawy rachunków, co jest podstawą
przyznania kosztów, zgodnie z § 3 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
………………………………………
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Głównemu Urzędowi Geodezji i
Kartografii,
00-926
Warszawa,
ul.
Wspólna
2
unieważnienie
czynności
unieważnienia postępowania, unieważnienie czynności wykluczenia Royal Software
Consulting Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, 01-402 Warszawa, ul. Erazma
Ciołka 10 i odrzucenia jego oferty oraz dokonanie ponownej oceny ofert
2. kosztami postępowania obciąża Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 00-926
Warszawa, ul. Wspólna 2 i nakazuje:
1) zaliczyćw poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczonąprzez Royal
Software Consulting Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, 01-402
Warszawa, ul. Erazma Ciołka 10 tytułem wpisu od odwołania,
2) dokonaćwpłaty kwoty 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych
zero groszy) przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 00-926 Warszawa, ul.
Wspólna 2 na rzecz Royal Software Consulting Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, 01-402 Warszawa, ul. Erazma Ciołka 10 stanowiącej
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Uzasadnienie
Zamawiający – Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 00-926 Warszawa, ul. Wspólna 2
– prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na usługi serwisowe
oprogramowania
Oracle,
stanowiącego
element
infrastruktury
sieciowej
systemu
GEOPORTAL, w ramach Projektu Geoportal 2.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U. z 2010 roku Nr 113, poz. 759 ze
zmianami), zwanej dalej ustawąPzp.
W dniu 23 marca 2011 roku wykonawca Royal Software Consulting Sp. z o.o. z
siedzibąw Warszawie (dalej: odwołujący się) wniósł odwołanie wobec czynności
zamawiającego polegających na wykluczeniu odwołującego sięz postępowania i odrzuceniu
jego oferty zarzucając rażące naruszenie przepisów art. 24 ust. 2 pkt 2 oraz art. 24 ust. 4
ustawy Pzp poprzez ich błędnąwykładnięi niewłaściwe zastosowanie.
Odwołujący sięwniósł o:
1)
nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności unieważnienia postępowania,
2)
nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności wykluczenia odwołującego sięi
unieważnienie czynności odrzucenia jego oferty,
3)
nakazanie zamawiającemu powtórzenie czynności oceny ofert i wybrania oferty
odwołującego sięjako najkorzystniejszej,
4)
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego sięzwrotu kosztów
postępowania, w tym zastępstwa według norm przepisanych.
W uzasadnieniu odwołujący siępodniósł,że w dniu 18 marca 2011 r. zamawiający
zawiadomił oferentów o unieważnieniu postępowania, wykluczeniu wykonawcy i odrzuceniu
oferty. Jako podstawęprawnąunieważnienia postępowania prowadzonego w trybie przetargu
nieograniczonego zamawiający wskazał przepis art. 93 ust. 1 pkt. 1 ustawy Pzp tj. nie złożenieżadnej oferty nie podlegającej odrzuceniu. Dodatkowo zamawiający wskazał, iżwykluczył z
postępowania m.in. odwołującego sięz powodu nie wniesienia przez niego wadium do upływu
terminu składania ofert. Jednocześnie na podstawie przepisu art. 24 ust. 4 zamawiający uznał,
iżofertęodwołującego się, który został wykluczony uznaje sięza odrzuconą.
Podając uzasadnienie faktyczne i prawne w treści zawiadomienia zamawiający
wskazał, iżodwołujący sięwniósł wadium w formie gwarancji ubezpieczeniowej, jednak
dokument ten nie został podpisany. Zamawiający wskazał, iżzgodnie z przepisem art. 9
ustawy Pzp strony obowiązuje forma pisemna, co z kolei oznacza,że w przypadku złożenia
dokumentu, który nie został podpisany nie zachowano formy pisemnej, przez co złożona
gwarancja ubezpieczeniowa jest nieważna.
Odwołujący sięzauważył, iżzamawiający słusznie nie wezwał wykonawcy do
uzupełnienia dokumentów w trybie przepisu art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, gdyżw katalogu
dokumentów lub oświadczeńpotwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu
(zarówno
pozytywnych,
jak
i
negatywnych)
oraz
oświadczeń
lub
dokumentów
potwierdzających,że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniająwymagania
określone przez zamawiającego, bowiem w katalogu tym nie znajduje sięani wadium, ani
dokumenty będące w swej istocie formąwadium (np. gwarancja ubezpieczeniowa)
Zamawiający skorzystał z przysługującego mu prawa wyjaśnienia wątpliwości związanych z
przedłożonągwarancjąi wystąpił do ubezpieczyciela o potwierdzenie, ewentualnie o
wykluczenie ważności gwarancji. Zamawiający pamiętał bowiem,że przesłankęwykluczenia, o
której mowa w przepisie art. 24 ust. 2 pkt. 2 musi udowodnićzamawiający. W ocenie
odwołującego sięnie jest zrozumiałe, dlaczego zamawiający wykluczył ofertęskarżącego,
skoro uzyskał on od ubezpieczyciela jako wystawcy gwarancji potwierdzenie ważności
złożonej gwarancji. Można domyślaćsię, iżo ile warunki merytoryczne wystawionej gwarancji -
po uzyskanym wyjaśnieniu od ubezpieczyciela - czyli skutecznośćgwarancji nie budziły
wątpliwości Zamawiającego, który tym samym uzyskał zapewnienie,że oferta jest
zabezpieczona, to warunki formalne złożonego dokumenty, w postaci braku podpisu wystawcy
gwarancji, wzbudziły tak duże obawy po stronie Zamawiającego,że postanowił on wykluczyć
oferenta i unieważnićpostępowanie.
Odwołujący sięstwierdził,że stanowisko zamawiającego nie jest słuszne, gdyż
wystawiona i potwierdzona, co do skuteczności, autentyczności i warunków gwarancja
wadialna w pełnym zakresie zabezpiecza interesy i ryzyko zamawiającego, który w razie
ziszczenia sięwarunków wskazanych w gwarancji mógłby uzyskaćwypłatężądanej kwoty.
Tym samym nie może zamawiający twierdzić,że wadium nie zostało wniesione i na tej
podstawie dokonaćwykluczenia Wykonawcy, gdyżjest to działanie niezgodne z prawem.
Izba ustaliła, co następuje:
Zgodnie z Rozdziałem IX SIWZ „Termin związania ofertą” ust. 1 termin związania ofertą
wynosi 30 dni. Bieg terminu składania ofertąrozpoczyna sięwraz z upływem terminu składania
ofert (ust. 2). Termin składania ofert, zgodnie Rozdziałem XIII „Miejsce i termin składania ofert”
ust. 1, upływał w dniu 22 lutego 2011 roku o godz. 12.00.
W rozdziale XVII SIWZ „Wymagania dotyczące wadium” zamawiający wskazał m.in.,że:
1. Wykonawca obowiązany jest wnieśćwadium w wysokości 10.000,00 zł (słownie:
dziesięćtysięcy złotych).
2. Wadium wnosi sięprzed upływem terminu składania ofert.
3. Wadium może byćwniesione w jednej lub kilku następujących formach:
1) pieniądzu;
2) poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-
kredytowej, z tymże poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym;
3) gwarancjach bankowych;
4) gwarancjach ubezpieczeniowych;
5) poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2
ustawy z dnia 9 listopada 2000 roku o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju
Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2007 roku Nr 42, poz. 275, z późn. zm.).
4. Za termin wniesienia wadium w formie pieniężnej zostanie przyjęty termin uznania
rachunku zamawiającego.
Odwołujący sięwraz z ofertązłożył gwarancjęubezpieczeniowązapłaty wadium 998A
124154 z dnia 2011-02-08, wystawiony przez UNIQA Towarzystwo UbezpieczeńSpółkę
AkcyjnąOddział w Warszawie. Z treści gwarancji wynika,że gwarancja ważna jest w okresie
od 22.02.2011 r. do 24.03.2011 r. i wygasa automatycznie i całkowicie, jeśli wezwanie do
zapłaty wraz z oświadczeniem Beneficjenta nie zostanie dostarczone do Gwaranta w ww.
terminie. Gwarancja ta nie została podpisana przez osobęupoważnionądo wystawiania tego
rodzaju dokumentów.
Zamawiający w celu weryfikacji ważności złożonej gwarancji ubezpieczeniowej
złożonej przez odwołującego siępismem z dnia 25 lutego 2011 r., znak Ldz. 420/02 wystąpił
do ubezpieczyciela UNIQA z pytaniem, czy przedłożona przez odwołującego sięgwarancja nr
998A124154 jest ważna i czy obejmuje ona ochronązdarzenia wymienione w jej treści. W
odpowiedzi ubezpieczyciel pismem z dnia 07.03.2011 r., znak Iś-5049/G2-19.31/2011,
zatytułowanym
„Potwierdzenie
ważności
gwarancji
ubezpieczeniowej"
wskazał
zamawiającemu, iżgwarancja jest ważna i skuteczna. Odpowiedźtęubezpieczyciel przekazał
do wiadomości odwołującego się, który - nie będąc wezwany przez zamawiającego -
wystosował do zamawiającego pismo z dnia 07 marca 2011 r., w którym potwierdził, iż
gwarancja jest ważna, a nadto do pisma załączył pismo z dnia 07.03.2011 r., polisęNr 998A
124154, gwarancjęubezpieczeniowązapłaty wadium 998A 124154 z dnia 18.02.2011 r.,
umowęgeneralnąo gwarancje ubezpieczeniowe Nr 38/ROYAL SOFTWARE/01/2010,
pełnomocnictwo UNIQA oraz informacjęe-mailowąuzyskanąod UNIQA.
Na podstawie dokumentacji postępowania, w tym w szczególności specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, oferty odwołującego się, a także biorąc pod uwagę
oświadczenia stron złożone podczas rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co
następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła,że odwołujący sięma interes w uzyskaniu
zamówienia uprawniający go do wnoszeniaśrodków ochrony prawnej zgodnie z art. 179 ust.
1 ustawy Pzp.
Istotąprzedmiotowego postępowania jest ocena, czy fakt dołączenia do oferty
wadialnej gwarancji ubezpieczeniowej, nie podpisanej przez wystawcęgwarancji uzasadnia
stwierdzenie,że oferta odwołującego sięnie została zabezpieczona wadium.
Izba przeanalizowała treśćgwarancji ubezpieczeniowej i skonstatowała,że treśćta
odpowiada przepisom ustawy Pzp oraz wymogom zamawiającego wskazanym w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Gwarancja nie zawiera niedozwolonych
klauzul, mogących godzićw interesy zamawiającego i ważna jest w ustalonym przez
zamawiającego terminie związania ofertą, tj. od 22 lutego 2011 roku do 24 marca 2011 roku.
W tej sytuacji analizie prawnej zostanie poddany jedynie fakt nie podpisania dokumentu
gwarancji przez osobęuprawnionąw imieniu ubezpieczyciela do podpisywania tego rodzaju
dokumentów.
Umowa gwarancji ubezpieczeniowej i wykonywanie tej umowy należądo czynności
ubezpieczeniowych, wymienionych w art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o
działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 roku Nr 11, poz. 66 ze zmianami). Ustawa ta
nie reguluje jednak zasad, na jakich winno zawieraćsiętego rodzaju umowy ani też
warunków, jakim winny odpowiadaćdokumenty potwierdzające fakt zawarcia takiej umowy.
Niekiedy w piśmiennictwie przyjmuje się, iżgwarancja ubezpieczeniowa wywodzi sięz
umowy ubezpieczenia zawartej na rzecz osoby trzeciej.
Według art. 805 § 1 k.c. przez umowęubezpieczenia zakład ubezpieczeń
zobowiązuje sięspełnićokreśloneświadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie
wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje sięzapłacićskładkę. Z kolei art. 808 § 1 k.c.
wyraźnie wskazuje,że umowa ubezpieczenia może zostaćzawarta także na rzecz osoby
trzeciej. W opisanym kształcie zakład ubezpieczeń, działając na zlecenie ubezpieczającego
(wykonawcy),
zobowiązywał
się
względem
niego
zapłacić
ubezpieczonemu
(zamawiającemu) określonąkwotęna wypadek zaistnienia określonego zdarzenia
(zaistnienia okoliczności pozwalających na zatrzymanie zabezpieczenia).
Na tle przepisów Kodeksu cywilnego, zawarcie umowy ubezpieczenia następuje w
chwili złożenia przez ubezpieczającego oferty i jej przyjęcia przez zakład ubezpieczeń. Dla
skuteczności zawarcia takiej umowy nie jest wymaganażadna forma kwalifikowana.
Dokument gwarancji stanowi jedynie dowód (potwierdzenie) zawarcia umowy, podlegający
ocenie zgodnie z zasadami z art. 74 K.c.
Przepisy nie precyzująformy gwarancji ubezpieczeniowej, niemniej praktyka obrotu
wskazuje na zastosowanie formy pisemnej. Jest to uzasadnione zarówno ze względu na
pewnośćobrotu prawnego, jak i na to,że zamawiający, jako uprawniony z gwarancji
ubezpieczeniowej, nie jest stronątej umowy oraz z uwagi na zasadępisemności
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Zgodnie z art. 78 § 1 zd. 1 K.c., mającym zastosowanie do czynności podejmowanych w
postępowaniu udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 14 ustawy Pzp, do
zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu
na dokumencie obejmującym treśćoświadczenia woli. Brak zatem podpisu na dokumencie
gwarancji ubezpieczeniowej złożonej przez odwołującego sięoznacza,że forma pisemna w
tym przypadku nie została zachowana.
Niemniej
jednak
nie
zachowanie
formy
pisemnej
w
przypadku
gwarancji
ubezpieczeniowej nie oznacza,że gwarancja ta jest nieważna. W myśl bowiem art. 73 § 1
K.c. jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formępisemną, czynnośćdokonana bez
zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor
nieważności. Oznacza to, iżnieważnośćgwarancji ubezpieczeniowej z uwagi na nie
zachowanie formy pisemnej miałaby miejsce wówczas, gdy – po pierwsze – konieczność
zachowania formy pisemnej wynikałaby z przepisu ustawy oraz – po drugie – ustawa
przewidywałaby rygor nieważności za nie zachowanie formy pisemnej dla tej czynności
prawnej. Tymczasem, jak to jużwyżej wskazano,żaden z powszechnie obowiązujących
przepisów prawnych nie reguluje wżaden sposób formy gwarancji ubezpieczeniowej.
W ocenie Izby nieważności gwarancji ubezpieczeniowej z uwagi na brak formy pisemnej
nie można dopatrywaćsięw przepisach ustawy Pzp. Ustawa Pzp co prawda w art. 9 ust. 1
wprowadza zasadępisemności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
niemniej jednak jedynie w kilku przypadkach stanowi,że niezachowanie formy pisemnej
wywołuje skutek w postaci nieważności danej czynności. Dotyczy to ofert, które zgodnie z
art. 82 ust. 2 powinny byćzłożone pod rygorem nieważności w formie pisemnej oraz umów w
sprawie zamówienia publicznego, dla których forma pisemna równieżzostała zastrzeżona ad
solemnitatem. Należy zwrócićtu uwagę, iżdokument potwierdzający fakt wniesienia wadium
nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów ustawy Pzp. Pojęcie "oferta" w prawie zamówień
publicznych jest traktowane funkcjonalnie i odnosi siębądźto do samego oświadczenia woli,
bądźłącznie do tego oświadczenia i składanych wraz z nim załączników, przy czym
załącznikami stanowiącymi elementy oferty sąinformacje zawarte w dokumentachżądanych
na podstawie rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jakich możeżądać
zamawiający od wykonawcy Tak teżstwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21
października 2005 roku (III CZP 74/05).
Jak jużwyżej wskazano, dokument gwarancji podlega ocenie zgodnie z zasadami z
art. 74 K.c. Zamawiający przeprowadził postępowanie wyjaśniające zwracając siędo
ubezpieczyciela z pytaniem dotyczącym ważności gwarancji ubezpieczeniowej zapłaty
wadium i uzyskał informację,że gwarancja jest ważna i zabezpiecza interesy zamawiającego
we wszystkich przypadkach, przewidzianych ustawąPzp. W
Zamawiający na rozprawie podnosił,że termin związania ofertąw przedmiotowym
postępowaniu kończył sięw dniu 23 marca 2011 roku. W tym dniu odwołujący sięzłożył
odwołanie do Prezesa Urzędu ZamówieńPublicznych. Zamawiający nie występował do
odwołującego sięo przedłużenie terminu związania ofertą, lecz odwołujący sięmógł to sam
uczynić.
Zgodnie z art. 182 ust. 6 ustawy Pzp w przypadku wniesienia odwołania po upływie
terminu składania ofert bieg terminu związania ofertąulega zawieszeniu do czasu ogłoszenia
przez Izbęorzeczenia. Termin związania ofertąw rozpoznawanym przypadku upływał w dniu
23 marca 2011 roku i jest to okolicznośćbezsporna. Ponieważ– w myśl art. 111 § 1 K.c. –
termin oznaczony w dniach kończy sięz upływem ostatniego dnia – odwołanie zostało
wniesione jeszcze w terminie związania ofertą. Termin ten kończył siębowiem wraz z
upływem 23 marca 2011 roku. Stosownie zaśdo cytowanego wyżej art. 182 ust. 6 ustawy
Pzp wobec wniesienia odwołania termin ten został zawieszony do dnia ogłoszenia przez Izbę
orzeczenia. Odwołujący sięnie musiał zatem samodzielnie przedłużaćterminu związania
ofertą, gdyżbieg tego terminu został zawieszony z mocy prawa.
W przypadku wniesienia odwołania, w myśl art. 184 zd. 1 ustawy Pzp, zamawiający, nie
później niżna 7 dni przed upływem ważności wadium, wzywa wykonawców, pod rygorem
wykluczenia z postępowania, do przedłużenia ważności wadium albo wniesienia nowego
wadium na okres niezbędny do zabezpieczenia postępowania do zawarcia umowy. W
rozpoznawanej sprawie zamawiający nie miał możliwości wezwania odwołującego siędo
przedłużenia ważności wadium z zachowaniem ustawowego terminu, niemniej jednak nie
jest to okoliczność, z powodu której konsekwencje winien ponosićodwołujący się.
Biorąc pod uwagępowyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.
Izba nie uwzględniła wniosku odwołującego sięo zasądzenie kosztów wynagrodzenia
pełnomocnika, a to z powodu nie przedłożenia do akt sprawy rachunków, co jest podstawą
przyznania kosztów, zgodnie z § 3 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
………………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
