rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2010-12-07
rok: 2010
data dokumentu: 2010-12-07
rok: 2010
sygnatury akt.:
KIO/UZP 2569/10
KIO/UZP 2569/10
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Anna Packo Członkowie: Marek Koleśnikow, Marzena Teresa Ordysińska Protokolant: Paweł Nowosielski
Przewodniczący: Anna Packo Członkowie: Marek Koleśnikow, Marzena Teresa Ordysińska Protokolant: Paweł Nowosielski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 grudnia 2010 r. w Warszawie
odwołania wniesionego przez
COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie S.A.
Vienna Insurance Group
Al. Jerozolimskie 162, 02–342 Warszawa
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego:
PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A.
ul. 1–go Maja 63, 97–400 Bełchatów
protestu z dnia 5 listopada 2010 r.
przy udziale Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń na śycie S.A. Al. Jana
Pawła II 24, 00–133 Warszawa zgłaszającego przystąpienie po stronie
zamawiającego
odwołania wniesionego przez
COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie S.A.
Vienna Insurance Group
Al. Jerozolimskie 162, 02–342 Warszawa
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego:
PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A.
ul. 1–go Maja 63, 97–400 Bełchatów
protestu z dnia 5 listopada 2010 r.
przy udziale Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń na śycie S.A. Al. Jana
Pawła II 24, 00–133 Warszawa zgłaszającego przystąpienie po stronie
zamawiającego
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej i powtórzenie czynności badania i oceny
ofert,
KIO/UZP 2569/10
2.
kosztami postępowania obciąża PGE Górnictwo i Energetyka
Konwencjonalna S.A. ul. 1-Maja 63, 97 – 400 Bełchatów i nakazuje:
1)
zaliczyć
na
rzecz
Urzędu
Zamówień
Publicznych
koszty
w wysokości 4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta
czterdzieści cztery złote zero groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez
COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie S.A. Vienna
Insurance Group Al. Jerozolimskie 162, 02 – 342 Warszawa,
2)
dokonać wpłaty kwoty 8 044 zł 00 gr (słownie: osiem tysięcy
czterdzieści cztery złote zero groszy) przez PGE Górnictwo i
Energetyka Konwencjonalna S.A. ul. 1-Maja 63, 97 – 400
Bełchatów na rzecz COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie
S.A. Vienna Insurance Group Al. Jerozolimskie 162, 02 – 342
Warszawa tytułem zwrotu wpisu i wynagrodzenia pełnomocnika,
3)
dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy
pięćset pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz COMPENSA
Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie S.A. Vienna Insurance Group
Al. Jerozolimskie 162, 02 – 342 Warszawa.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
„grupowe ubezpieczenie na życie pracowników spółek PGE GWW” na
podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
w trybie negocjacji z ogłoszeniem. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dz. Urz. UE z 3 października 2009 r. pod numerem 2009/S
191–275344, zatem do postępowania stosuje się przepisy ustawy Prawo
zamówień publicznych w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacjami
wprowadzonymi ustawą z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo
zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (Dz. U. Nr 206, poz. 1591) i ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r.
KIO/UZP 2569/10
o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych
ustaw (Dz. U. Nr 223, poz. 1778).
Wartość zamówienia przekracza tzw. progi unijne.
W postępowaniu złożono 3 oferty: COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń
na śycie S.A., zwana dalej także „Odwołującym”, na kwotę 30.087.333,60 zł,
TU ALLIANZ śycie Polska S.A. na kwotę 33.725.483,73 zł oraz Powszechny
Zakład Ubezpieczeń na śycie S.A., zwany dalej także „Przystępującym” na
kwotę 37.669.603,20 zł.
Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej 15 lipca 2010 r., za
którą uznał ofertę złożoną przez Odwołującego. Na tę czynność protest złożył
Przystępujący, który Zamawiający uwzględnił częściowo – w zakresie
niezgodności treści złożonej oferty z treścią specyfikacji istotnych warunków
zamówienia w zakresie „tabeli norm oceny procentowej uszczerbku na
zdrowiu” i zobowiązał się do dokonania ponownej oceny ofert w tym zakresie.
Wobec takiego rozstrzygnięcia protestu wniesione zostały odwołania – przez
Odwołującego i Przystępującego odpowiednio w zakresie uwzględnionej
i oddalonej części.
Izba postanowiła odrzucić odwołanie złożone przez Przystępującego oraz
wydała wyrok z dnia 7 września 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1780/10
oddalający odwołanie Odwołującego.
27 października 2010 r. Zamawiający poinformował Odwołującego, że
w wyniku powtórzenia czynności badania i oceny ofert jako najkorzystniejsza
wybrana została oferta złożona przez Przystępującego, natomiast oferta
Odwołującego została odrzucona, zgodnie z powyższym wyrokiem Izby,
bowiem nie załączono do niej tabeli norm oceny procentowej trwałego
uszczerbku na zdrowiu. (Oferta TU ALLIANZ śycie Polska S.A również została
odrzucona w toku postępowania).
5 listopada 2010 r. Odwołujący wniósł protest zarzucając Zamawiającemu
rażące naruszenie szeregu przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych
poprzez niezgodne z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi zaniechanie
odrzucenia oferty Przystępującego i wybór jej jako najkorzystniejszej w toku
KIO/UZP 2569/10
postępowania, w tym art. 82 ust. 3, art. 89 ust. 1 pkt 2 oraz art. 7 ust. 1
i ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
10 listopada 2010 r. Przystępujący zgłosił przystąpienie do postępowania
toczącego się w wyniku wniesienia protestu wnosząc o odrzucenie,
ewentualnie o oddalenie jako oczywiście bezzasadnego.
Zamawiający nie rozstrzygnął protestu, zatem, zgodnie z art. 183 ust. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych, protest uznaje się za oddalony.
Od tego rozstrzygnięcia 15 listopada 2010 r. Odwołujący wniósł odwołanie
do
Prezesa
Urzędu
Zamówień
Publicznych,
w
którym
zarzucił
Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 82 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez jego błędną
interpretację i niewłaściwe zastosowanie,
2. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
zaniechanie odrzucenia oczywiście niezgodnej z treścią specyfikacji istotnych
warunków zamówienia oferty złożonej przez Przystępującego,
3. art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Prawo zamówień publicznych przez błędną
wykładnię
i
niewłaściwe
zastosowanie
wielu
przepisów,
w
tym
w szczególności wskazanych powyżej, prowadzących do rażącego naruszenia
zasady równego traktowania oraz uczciwej konkurencji poprzez wybór jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez Przystępującego, która to oferta, jako
niezgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia powinna
zostać odrzucona w przedmiotowym postępowaniu,
4. „oraz innych przepisów wymienionych lub wynikających z uzasadnienia
odwołania”
i wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie:
1. unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej na oddaleniu
protestu z 5 listopada 2010 r.,
2.
unieważnienia
czynności
wyboru
oferty
Przystępującego
jako
najkorzystniejszej,
3. dokonania ponownego badania i oceny ofert.
KIO/UZP 2569/10
Zdaniem Odwołującego analiza treści oferty złożonej przez Przystępującego
wskazuje, iż nie załączono do niej „tabeli norm oceny procentowej trwałego
uszczerbku na zdrowiu”, zatem, nie przedstawiając przedmiotowej tabeli,
Przystępujący, jak samo, jak uprzednio twierdził w odniesieniu do oferty
Odwołującego, w ogóle nie zaproponował świadczenia z tytułu trwałego
uszczerbku na zdrowiu i dokonał tym samym niedopuszczalnej modyfikacji
zakresu przedmiotu zamówienia.
Natomiast Zamawiający dopuścił się rażącego naruszenia przepisu art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, bowiem zarówno oferta
Odwołującego, jak i oferta Przystępującego były obarczone tą samą wadą.
Zastrzeżenia budzi odrzucenie tylko jednej oferty przy jednoczesnym wyborze
drugiej jako najkorzystniejszej, pomimo, iż jej treść w tożsamym zakresie jest
niezgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Stosownie do art. 82 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych treść oferty
musi odpowiadać treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a treść
oferty złożonej przez Przystępującego nie odpowiada treści specyfikacji,
zatem Zamawiający dopuścił się również rażącego naruszenia przepisu art.
82 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez jego błędną
interpretację i niewłaściwe zastosowanie.
Zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez Przystępującego stanowi rażące
naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Ponadto naruszenie wskazanych przepisów przejawia się również w fakcie, iż
za najkorzystniejszą ofertę Zamawiający uznał ofertę złożoną przez
Przystępującego, która zawiera takie samo uchybienie jak oferta uprzednio
przez niego odrzucona, a do tego oferty droższej.
Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
zgłosił Powszechny Zakład Ubezpieczeń na śycie S.A.
Podczas rozprawy Zamawiający stwierdził, że istotą poprzedniego wyroku nie
było to, czy tabela jest fizycznie dołączona do oferty, lecz czy stanowi
integralną
część
ogólnych
warunków
umowy.
W
warunkach
zaproponowanych przez Odwołującego, Zamawiający mógł wybrać jedną
KIO/UZP 2569/10
spośród dwóch tabel, które będą obowiązywać w dniu zawarcia umowy
(wyjaśnił, iż Odwołujący ma jedną tabelę procentową, a drugą kwotową,
a Zamawiający wymagał procentowej). Natomiast Przystępujący powołał się
na tabele stanowiące integralną część ogólnych warunków umowy.
Przystępujący stwierdził, iż w wyroku KIO/UZP 1780/10 Izba nie odnosiła
się do braku tabeli w ofercie, lecz, że ogólne warunki umowy były sprzeczne
ze specyfikacją, ponieważ nie były wskazane uszczerbki ani mechanizm ich
weryfikowania. Natomiast oferta Przystępującego różni się tym, że odnosi się
do tabel obecnych, wskazanych w ofercie – w wykazie ogólnych warunków
umowy kodami, a nie przyszłych. Poza tym Izba Odwoławcza w ww. wyroku
zwróciła uwagę, iż w ofercie Przystępującego ubezpieczeniu podlega każdy
uszczerbek na zdrowiu, natomiast u Odwołującego każdy uszczerbek
wskazany w tabeli, której nie było.
Odwołujący wskazał na pkt 7.7 specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, na który powoływał się Zamawiający w poprzednim
postępowaniu przed Izbą oraz str. 10 wyroku, gdzie wyraźnie stwierdzono, że
tabela musi być załączona. Odwołujący przedstawił Zamawiającemu ogólne
warunki umowy w postaci wydrukowanej broszury a nie spisu (listy)
warunków, zatem również w jego przypadku Zamawiający wiedział, jakie są
ogólne warunki umowy, w ofercie zadeklarowano, że jeżeli ogólne warunki
umowy są niezgodne ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia,
pierwszeństwo ma specyfikacja. Zamawiający w ofercie nie oceniał innych
elementów niż cena, zatem trudno mówić, że oferty są nieporównywalne.
Na podstawie ustalonego powyżej stanu faktycznego, dokumentacji
postępowania i oświadczeń złożonych podczas rozprawy Izba ustaliła
i zważyła, co następuje: odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie Izba stwierdziła, że odwołanie nie podlega odrzuceniu,
uzasadnienie zostało podane podczas posiedzenia.
KIO/UZP 2569/10
Izba zgodziła się z przedstawioną argumentacją Odwołującego, iż posiada on
interes prawny we wniesieniu odwołania, o którym mowa w art. 179 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych, który w niniejszym stanie faktycznym
należy jednak upatrywać nie w samej kontroli postępowania, ale odnieść też
do zaistniałej sytuacji, w której podnoszone nierówne traktowanie
wykonawców bezpośrednio wpłynęło na jego interes w uzyskaniu
zamówienia.
Ze względu na to, że niniejsze postępowanie odwoławcze bezpośrednio odnosi
się do postępowania o sygnaturze akt KIO/UZP 1780/10, Izba
przeprowadziła dowód z wyroku oraz protokołu rozprawy w tej sprawie
i ustaliła, co następuje.
Z protokołu rozprawy wynika, że Odwołujący wskazywał, iż załączenie
spornej tabeli wymagane było na etapie oferty wstępnej, natomiast brak było
takiego wymogu na etapie złożenia oferty.
Z kolei Zamawiający wywodził, że: „wymóg dołączenia do formularza
ofertowego m.in. tabeli oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu
wynika z punktu 7.7.2 SIWZ, zgodnie z którym na dokumenty oferty
składają się wszystkie dodatkowe informacje dotyczące przedmiotu, sposobu,
warunków i zasad ubezpieczenia, które należało złożyć wraz z formularzem
ofertowym. Zamawiający oświadcza, iż w ofercie Odwołującego brak jest
powyższej tabeli, co zostało przez Odwołującego przyznane, a powoływanie
się na praktykę ubezpieczeniową, nie może mieć w niniejszej sprawie
zastosowania. Zamawiający oświadcza, iż zgodnie z ogólnymi warunkami
ubezpieczenia ma być stosowania tabela A lub B, w zależności od wyboru
ubezpieczającego, na co wskazuje strona 21 ogólnych warunków
ubezpieczenia § 2 ust. I pkt I) lit. b. Ponadto powołuje się na zapis, iż
zastosowanie będą miały tabele obowiązujące w dniu zawarcia umowy
ubezpieczenia. Nie dołączenie powyższych tabel do oferty powoduje, iż
Zamawiający nie ma wiedzy na temat, jakie będą te tabele w dniu zawarcia
umowy, gdyż Zamawiający nie ma wpływu na treść tabel, które przyjmowane
są uchwałą zarządu wykonawcy.”
KIO/UZP 2569/10
Wg powyższego protokołu stanowisko Przystępującego było następujące: „do
oferty należało dołączyć ogólne warunki ubezpieczenia, a formularz oferty był
precyzyjny i wskazywał, iż ogólne warunki mają być załączone do oferty,
a nie oferty wstępnej. Przystępujący stwierdza, iż wykonawcy zobowiązani są
do złożenia oferty kompletnej, a w ofercie Odwołującego brak jest tabeli
oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu, co stanowi o wadliwości
oferty. Przystępujący stwierdza, iż Odwołujący załączył do oferty ogólne
warunki ubezpieczenia, jednak są one niekompletne, wobec tego nie można
mówić, iż ogólne warunki ubezpieczenia zostały do oferty załączone.”
Na postawie m.in. przytoczonych powyżej stanowisk Izba wydała następujące
rozstrzygnięcie: „Izba zwraca uwagę, że skoro zamawiający zastrzegł
w załączniku nr 1 do SIWZ – Opis przedmiotu zamówienia, iż przy ustalaniu
stopnia (procentu) trwałego uszczerbku na zdrowiu stosuje się tabelę norm
oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu, stanowiącą integralną
część OWU to uwzględniając zasadę wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy p.z.p.
tabela ta winna być bezwzględnie dołączona do oferty. Ponadto to, co
zostanie uznane za trwały uszczerbek na zdrowiu uzależnione zostało
w ofercie odwołującego od łącznego spełnienia dwóch przesłanek w tym
wymienienia danego stanu w obowiązującej w dniu zawarcia umowy
ubezpieczenia tabeli, której w ofercie odwołującego bezspornie brak.
Dodatkowo należy przypomnieć, iż definiując pojęcie trwałego uszczerbku na
zdrowiu, zamawiający nie uzależnił uznania danego stanu za trwały
uszczerbek na zdrowiu od określenia takiego stanu w jakiejkolwiek tabeli
tego czy innego ubezpieczyciela. Izba nie znalazła również podstaw do
zastosowania w niniejszej sprawie dyspozycji art. 87 ust. 1 ustawy p.z.p.,
gdyż wyjaśnienie złożonej ofert, w tym stanie sprawy prowadziłoby do jej
nieuprawnionego uzupełnienia.”
W efekcie Izba nakazała odrzucenie oferty COMPENSA Towarzystwo
Ubezpieczeń na śycie S.A.
Przywoływany pkt 7.7. specyfikacji istotnych warunków zamówienia
wskazywał, że oferta ostateczna ma obejmować: 1) wypełniony formularz
KIO/UZP 2569/10
oferty, 2) wszystkie dodatkowe informacje dotyczące przedmiotu, sposobu,
warunków i zasad ubezpieczenia należy przedstawić na dodatkowych
załącznikach do formularza oferty, o ile nie można ich wskazać w formularzu
ofertowym, 3) ogólne warunki ubezpieczenia lub inne wzorce umowne, które
będą miały zastosowanie do poszczególnych ubezpieczeń objętych ofertą.
Ze względu na zasadę, iż Izba nie rozstrzyga dwa razy tego samego sporu,
wynikającą m.in. z art. 187 ust. 4 pkt 5 i 6 ustawy Prawo zamówień
publicznych, Izba nie rozstrzyga ponownie, czy, zgodnie z postanowieniami
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, konieczne było przedstawienie
w ofercie „tabeli norm oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu”,
przyjmując rozstrzygnięcie w tym zakresie wydane w wyroku KIO/UZP
1780/10.
Zdaniem Izby, z powyżej przytoczonych cytatów wynika, iż Zamawiający
w trakcie rozprawy w sprawie KIO/UZP 1780/10 przedstawiał odmienne
stanowisko niż podczas rozprawy w niniejszej sprawie, tj. iż załączenie „tabeli
norm oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu” jest koniecznym
elementem oferty, a obowiązek jej przedstawienia w ofercie wywodził
z postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia (wskazany pkt
7.7.), a nie wyłącznie postanowień zawartych w ofercie Odwołującego.
Konsekwencją tego było odrzucenie oferty Odwołującego. Takie też było
rozstrzygnięcie Izby – w opinii Izby powyżej przytoczony fragment
uzasadnienia wskazuje wyraźnie, że brak w ofercie ostatecznej „tabeli norm
oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu” stanowi podstawę do
odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Natomiast pojawiający się wątek postanowienia zawartego w § 2 ust. 1 pkt 1
ogólnych warunków umowy przedstawionych przez Odwołującego, odnoszący
się do wskazania rodzajów uszczerbków dopiero w przedmiotowej tabeli, jest
argumentem odrębnym, dodatkowo potwierdzającym potrzebę załączenia
tabeli jako niezbędnego składnika ogólnych warunków umowy (stwierdzenie
„ponadto”): „…tabela ta winna być bezwzględnie dołączona do oferty. Ponadto
KIO/UZP 2569/10
to, co zostanie uznane za trwały uszczerbek na zdrowiu uzależnione
zostało…”.
Zatem wymóg ten nie dotyczył tylko oferty COMPENSA Towarzystwo
Ubezpieczeń na śycie S.A.
Z uzasadnienia wyroku KIO/UZP 1780/10 nie wynika także, że Izba
wskazywała, iż wystarczająca jest możliwość odnalezienia potrzebnej tabeli
u ubezpieczyciela w późniejszym czasie (zwłaszcza, skoro uznała za
niewystarczające przedstawienie jej w ofercie wstępnej) , poza tym, pomimo
niewskazania w ogólnych warunkach umowy Przystępującego analogicznego
zastrzeżenia jak w § 2 ust. 1 pkt 1 ogólnych warunków umowy Odwołującego
nie jest wykluczone, że, pomimo ogólnego odniesienia do zakresu
uszczerbku, warunki umowy nie obejmują wcale szerszego zakresu
uszczerbków niż tabela Odwołującego, a przynajmniej niewiadomy jest ich
rozmiar (procent uszczerbku, który zostanie ustalony).
Zatem widoczne jest, że Zamawiający, prowadząc postępowanie o udzielenie
zamówienia, w nierówny sposób potraktował obu wykonawców, co miało
wpływ na wynik postępowania.
W związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191
ust. 6 i 7 ustawy Prawo zamówień publicznych, czyli stosownie do wyniku
postępowania, zgodnie z § 4 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 9 lipca 2007 r. w sprawie wysokości oraz sposobu
pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 128, poz. 886, z 2008 r. Nr
182, poz. 1122).
KIO/UZP 2569/10
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.)
na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu
Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej i powtórzenie czynności badania i oceny
ofert,
KIO/UZP 2569/10
2.
kosztami postępowania obciąża PGE Górnictwo i Energetyka
Konwencjonalna S.A. ul. 1-Maja 63, 97 – 400 Bełchatów i nakazuje:
1)
zaliczyć
na
rzecz
Urzędu
Zamówień
Publicznych
koszty
w wysokości 4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta
czterdzieści cztery złote zero groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez
COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie S.A. Vienna
Insurance Group Al. Jerozolimskie 162, 02 – 342 Warszawa,
2)
dokonać wpłaty kwoty 8 044 zł 00 gr (słownie: osiem tysięcy
czterdzieści cztery złote zero groszy) przez PGE Górnictwo i
Energetyka Konwencjonalna S.A. ul. 1-Maja 63, 97 – 400
Bełchatów na rzecz COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie
S.A. Vienna Insurance Group Al. Jerozolimskie 162, 02 – 342
Warszawa tytułem zwrotu wpisu i wynagrodzenia pełnomocnika,
3)
dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy
pięćset pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz COMPENSA
Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie S.A. Vienna Insurance Group
Al. Jerozolimskie 162, 02 – 342 Warszawa.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
„grupowe ubezpieczenie na życie pracowników spółek PGE GWW” na
podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
w trybie negocjacji z ogłoszeniem. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dz. Urz. UE z 3 października 2009 r. pod numerem 2009/S
191–275344, zatem do postępowania stosuje się przepisy ustawy Prawo
zamówień publicznych w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacjami
wprowadzonymi ustawą z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo
zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (Dz. U. Nr 206, poz. 1591) i ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r.
KIO/UZP 2569/10
o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych
ustaw (Dz. U. Nr 223, poz. 1778).
Wartość zamówienia przekracza tzw. progi unijne.
W postępowaniu złożono 3 oferty: COMPENSA Towarzystwo Ubezpieczeń
na śycie S.A., zwana dalej także „Odwołującym”, na kwotę 30.087.333,60 zł,
TU ALLIANZ śycie Polska S.A. na kwotę 33.725.483,73 zł oraz Powszechny
Zakład Ubezpieczeń na śycie S.A., zwany dalej także „Przystępującym” na
kwotę 37.669.603,20 zł.
Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej 15 lipca 2010 r., za
którą uznał ofertę złożoną przez Odwołującego. Na tę czynność protest złożył
Przystępujący, który Zamawiający uwzględnił częściowo – w zakresie
niezgodności treści złożonej oferty z treścią specyfikacji istotnych warunków
zamówienia w zakresie „tabeli norm oceny procentowej uszczerbku na
zdrowiu” i zobowiązał się do dokonania ponownej oceny ofert w tym zakresie.
Wobec takiego rozstrzygnięcia protestu wniesione zostały odwołania – przez
Odwołującego i Przystępującego odpowiednio w zakresie uwzględnionej
i oddalonej części.
Izba postanowiła odrzucić odwołanie złożone przez Przystępującego oraz
wydała wyrok z dnia 7 września 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1780/10
oddalający odwołanie Odwołującego.
27 października 2010 r. Zamawiający poinformował Odwołującego, że
w wyniku powtórzenia czynności badania i oceny ofert jako najkorzystniejsza
wybrana została oferta złożona przez Przystępującego, natomiast oferta
Odwołującego została odrzucona, zgodnie z powyższym wyrokiem Izby,
bowiem nie załączono do niej tabeli norm oceny procentowej trwałego
uszczerbku na zdrowiu. (Oferta TU ALLIANZ śycie Polska S.A również została
odrzucona w toku postępowania).
5 listopada 2010 r. Odwołujący wniósł protest zarzucając Zamawiającemu
rażące naruszenie szeregu przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych
poprzez niezgodne z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi zaniechanie
odrzucenia oferty Przystępującego i wybór jej jako najkorzystniejszej w toku
KIO/UZP 2569/10
postępowania, w tym art. 82 ust. 3, art. 89 ust. 1 pkt 2 oraz art. 7 ust. 1
i ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
10 listopada 2010 r. Przystępujący zgłosił przystąpienie do postępowania
toczącego się w wyniku wniesienia protestu wnosząc o odrzucenie,
ewentualnie o oddalenie jako oczywiście bezzasadnego.
Zamawiający nie rozstrzygnął protestu, zatem, zgodnie z art. 183 ust. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych, protest uznaje się za oddalony.
Od tego rozstrzygnięcia 15 listopada 2010 r. Odwołujący wniósł odwołanie
do
Prezesa
Urzędu
Zamówień
Publicznych,
w
którym
zarzucił
Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 82 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez jego błędną
interpretację i niewłaściwe zastosowanie,
2. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
zaniechanie odrzucenia oczywiście niezgodnej z treścią specyfikacji istotnych
warunków zamówienia oferty złożonej przez Przystępującego,
3. art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Prawo zamówień publicznych przez błędną
wykładnię
i
niewłaściwe
zastosowanie
wielu
przepisów,
w
tym
w szczególności wskazanych powyżej, prowadzących do rażącego naruszenia
zasady równego traktowania oraz uczciwej konkurencji poprzez wybór jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez Przystępującego, która to oferta, jako
niezgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia powinna
zostać odrzucona w przedmiotowym postępowaniu,
4. „oraz innych przepisów wymienionych lub wynikających z uzasadnienia
odwołania”
i wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie:
1. unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej na oddaleniu
protestu z 5 listopada 2010 r.,
2.
unieważnienia
czynności
wyboru
oferty
Przystępującego
jako
najkorzystniejszej,
3. dokonania ponownego badania i oceny ofert.
KIO/UZP 2569/10
Zdaniem Odwołującego analiza treści oferty złożonej przez Przystępującego
wskazuje, iż nie załączono do niej „tabeli norm oceny procentowej trwałego
uszczerbku na zdrowiu”, zatem, nie przedstawiając przedmiotowej tabeli,
Przystępujący, jak samo, jak uprzednio twierdził w odniesieniu do oferty
Odwołującego, w ogóle nie zaproponował świadczenia z tytułu trwałego
uszczerbku na zdrowiu i dokonał tym samym niedopuszczalnej modyfikacji
zakresu przedmiotu zamówienia.
Natomiast Zamawiający dopuścił się rażącego naruszenia przepisu art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, bowiem zarówno oferta
Odwołującego, jak i oferta Przystępującego były obarczone tą samą wadą.
Zastrzeżenia budzi odrzucenie tylko jednej oferty przy jednoczesnym wyborze
drugiej jako najkorzystniejszej, pomimo, iż jej treść w tożsamym zakresie jest
niezgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Stosownie do art. 82 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych treść oferty
musi odpowiadać treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a treść
oferty złożonej przez Przystępującego nie odpowiada treści specyfikacji,
zatem Zamawiający dopuścił się również rażącego naruszenia przepisu art.
82 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez jego błędną
interpretację i niewłaściwe zastosowanie.
Zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez Przystępującego stanowi rażące
naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Ponadto naruszenie wskazanych przepisów przejawia się również w fakcie, iż
za najkorzystniejszą ofertę Zamawiający uznał ofertę złożoną przez
Przystępującego, która zawiera takie samo uchybienie jak oferta uprzednio
przez niego odrzucona, a do tego oferty droższej.
Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
zgłosił Powszechny Zakład Ubezpieczeń na śycie S.A.
Podczas rozprawy Zamawiający stwierdził, że istotą poprzedniego wyroku nie
było to, czy tabela jest fizycznie dołączona do oferty, lecz czy stanowi
integralną
część
ogólnych
warunków
umowy.
W
warunkach
zaproponowanych przez Odwołującego, Zamawiający mógł wybrać jedną
KIO/UZP 2569/10
spośród dwóch tabel, które będą obowiązywać w dniu zawarcia umowy
(wyjaśnił, iż Odwołujący ma jedną tabelę procentową, a drugą kwotową,
a Zamawiający wymagał procentowej). Natomiast Przystępujący powołał się
na tabele stanowiące integralną część ogólnych warunków umowy.
Przystępujący stwierdził, iż w wyroku KIO/UZP 1780/10 Izba nie odnosiła
się do braku tabeli w ofercie, lecz, że ogólne warunki umowy były sprzeczne
ze specyfikacją, ponieważ nie były wskazane uszczerbki ani mechanizm ich
weryfikowania. Natomiast oferta Przystępującego różni się tym, że odnosi się
do tabel obecnych, wskazanych w ofercie – w wykazie ogólnych warunków
umowy kodami, a nie przyszłych. Poza tym Izba Odwoławcza w ww. wyroku
zwróciła uwagę, iż w ofercie Przystępującego ubezpieczeniu podlega każdy
uszczerbek na zdrowiu, natomiast u Odwołującego każdy uszczerbek
wskazany w tabeli, której nie było.
Odwołujący wskazał na pkt 7.7 specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, na który powoływał się Zamawiający w poprzednim
postępowaniu przed Izbą oraz str. 10 wyroku, gdzie wyraźnie stwierdzono, że
tabela musi być załączona. Odwołujący przedstawił Zamawiającemu ogólne
warunki umowy w postaci wydrukowanej broszury a nie spisu (listy)
warunków, zatem również w jego przypadku Zamawiający wiedział, jakie są
ogólne warunki umowy, w ofercie zadeklarowano, że jeżeli ogólne warunki
umowy są niezgodne ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia,
pierwszeństwo ma specyfikacja. Zamawiający w ofercie nie oceniał innych
elementów niż cena, zatem trudno mówić, że oferty są nieporównywalne.
Na podstawie ustalonego powyżej stanu faktycznego, dokumentacji
postępowania i oświadczeń złożonych podczas rozprawy Izba ustaliła
i zważyła, co następuje: odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie Izba stwierdziła, że odwołanie nie podlega odrzuceniu,
uzasadnienie zostało podane podczas posiedzenia.
KIO/UZP 2569/10
Izba zgodziła się z przedstawioną argumentacją Odwołującego, iż posiada on
interes prawny we wniesieniu odwołania, o którym mowa w art. 179 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych, który w niniejszym stanie faktycznym
należy jednak upatrywać nie w samej kontroli postępowania, ale odnieść też
do zaistniałej sytuacji, w której podnoszone nierówne traktowanie
wykonawców bezpośrednio wpłynęło na jego interes w uzyskaniu
zamówienia.
Ze względu na to, że niniejsze postępowanie odwoławcze bezpośrednio odnosi
się do postępowania o sygnaturze akt KIO/UZP 1780/10, Izba
przeprowadziła dowód z wyroku oraz protokołu rozprawy w tej sprawie
i ustaliła, co następuje.
Z protokołu rozprawy wynika, że Odwołujący wskazywał, iż załączenie
spornej tabeli wymagane było na etapie oferty wstępnej, natomiast brak było
takiego wymogu na etapie złożenia oferty.
Z kolei Zamawiający wywodził, że: „wymóg dołączenia do formularza
ofertowego m.in. tabeli oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu
wynika z punktu 7.7.2 SIWZ, zgodnie z którym na dokumenty oferty
składają się wszystkie dodatkowe informacje dotyczące przedmiotu, sposobu,
warunków i zasad ubezpieczenia, które należało złożyć wraz z formularzem
ofertowym. Zamawiający oświadcza, iż w ofercie Odwołującego brak jest
powyższej tabeli, co zostało przez Odwołującego przyznane, a powoływanie
się na praktykę ubezpieczeniową, nie może mieć w niniejszej sprawie
zastosowania. Zamawiający oświadcza, iż zgodnie z ogólnymi warunkami
ubezpieczenia ma być stosowania tabela A lub B, w zależności od wyboru
ubezpieczającego, na co wskazuje strona 21 ogólnych warunków
ubezpieczenia § 2 ust. I pkt I) lit. b. Ponadto powołuje się na zapis, iż
zastosowanie będą miały tabele obowiązujące w dniu zawarcia umowy
ubezpieczenia. Nie dołączenie powyższych tabel do oferty powoduje, iż
Zamawiający nie ma wiedzy na temat, jakie będą te tabele w dniu zawarcia
umowy, gdyż Zamawiający nie ma wpływu na treść tabel, które przyjmowane
są uchwałą zarządu wykonawcy.”
KIO/UZP 2569/10
Wg powyższego protokołu stanowisko Przystępującego było następujące: „do
oferty należało dołączyć ogólne warunki ubezpieczenia, a formularz oferty był
precyzyjny i wskazywał, iż ogólne warunki mają być załączone do oferty,
a nie oferty wstępnej. Przystępujący stwierdza, iż wykonawcy zobowiązani są
do złożenia oferty kompletnej, a w ofercie Odwołującego brak jest tabeli
oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu, co stanowi o wadliwości
oferty. Przystępujący stwierdza, iż Odwołujący załączył do oferty ogólne
warunki ubezpieczenia, jednak są one niekompletne, wobec tego nie można
mówić, iż ogólne warunki ubezpieczenia zostały do oferty załączone.”
Na postawie m.in. przytoczonych powyżej stanowisk Izba wydała następujące
rozstrzygnięcie: „Izba zwraca uwagę, że skoro zamawiający zastrzegł
w załączniku nr 1 do SIWZ – Opis przedmiotu zamówienia, iż przy ustalaniu
stopnia (procentu) trwałego uszczerbku na zdrowiu stosuje się tabelę norm
oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu, stanowiącą integralną
część OWU to uwzględniając zasadę wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy p.z.p.
tabela ta winna być bezwzględnie dołączona do oferty. Ponadto to, co
zostanie uznane za trwały uszczerbek na zdrowiu uzależnione zostało
w ofercie odwołującego od łącznego spełnienia dwóch przesłanek w tym
wymienienia danego stanu w obowiązującej w dniu zawarcia umowy
ubezpieczenia tabeli, której w ofercie odwołującego bezspornie brak.
Dodatkowo należy przypomnieć, iż definiując pojęcie trwałego uszczerbku na
zdrowiu, zamawiający nie uzależnił uznania danego stanu za trwały
uszczerbek na zdrowiu od określenia takiego stanu w jakiejkolwiek tabeli
tego czy innego ubezpieczyciela. Izba nie znalazła również podstaw do
zastosowania w niniejszej sprawie dyspozycji art. 87 ust. 1 ustawy p.z.p.,
gdyż wyjaśnienie złożonej ofert, w tym stanie sprawy prowadziłoby do jej
nieuprawnionego uzupełnienia.”
W efekcie Izba nakazała odrzucenie oferty COMPENSA Towarzystwo
Ubezpieczeń na śycie S.A.
Przywoływany pkt 7.7. specyfikacji istotnych warunków zamówienia
wskazywał, że oferta ostateczna ma obejmować: 1) wypełniony formularz
KIO/UZP 2569/10
oferty, 2) wszystkie dodatkowe informacje dotyczące przedmiotu, sposobu,
warunków i zasad ubezpieczenia należy przedstawić na dodatkowych
załącznikach do formularza oferty, o ile nie można ich wskazać w formularzu
ofertowym, 3) ogólne warunki ubezpieczenia lub inne wzorce umowne, które
będą miały zastosowanie do poszczególnych ubezpieczeń objętych ofertą.
Ze względu na zasadę, iż Izba nie rozstrzyga dwa razy tego samego sporu,
wynikającą m.in. z art. 187 ust. 4 pkt 5 i 6 ustawy Prawo zamówień
publicznych, Izba nie rozstrzyga ponownie, czy, zgodnie z postanowieniami
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, konieczne było przedstawienie
w ofercie „tabeli norm oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu”,
przyjmując rozstrzygnięcie w tym zakresie wydane w wyroku KIO/UZP
1780/10.
Zdaniem Izby, z powyżej przytoczonych cytatów wynika, iż Zamawiający
w trakcie rozprawy w sprawie KIO/UZP 1780/10 przedstawiał odmienne
stanowisko niż podczas rozprawy w niniejszej sprawie, tj. iż załączenie „tabeli
norm oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu” jest koniecznym
elementem oferty, a obowiązek jej przedstawienia w ofercie wywodził
z postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia (wskazany pkt
7.7.), a nie wyłącznie postanowień zawartych w ofercie Odwołującego.
Konsekwencją tego było odrzucenie oferty Odwołującego. Takie też było
rozstrzygnięcie Izby – w opinii Izby powyżej przytoczony fragment
uzasadnienia wskazuje wyraźnie, że brak w ofercie ostatecznej „tabeli norm
oceny procentowej trwałego uszczerbku na zdrowiu” stanowi podstawę do
odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Natomiast pojawiający się wątek postanowienia zawartego w § 2 ust. 1 pkt 1
ogólnych warunków umowy przedstawionych przez Odwołującego, odnoszący
się do wskazania rodzajów uszczerbków dopiero w przedmiotowej tabeli, jest
argumentem odrębnym, dodatkowo potwierdzającym potrzebę załączenia
tabeli jako niezbędnego składnika ogólnych warunków umowy (stwierdzenie
„ponadto”): „…tabela ta winna być bezwzględnie dołączona do oferty. Ponadto
KIO/UZP 2569/10
to, co zostanie uznane za trwały uszczerbek na zdrowiu uzależnione
zostało…”.
Zatem wymóg ten nie dotyczył tylko oferty COMPENSA Towarzystwo
Ubezpieczeń na śycie S.A.
Z uzasadnienia wyroku KIO/UZP 1780/10 nie wynika także, że Izba
wskazywała, iż wystarczająca jest możliwość odnalezienia potrzebnej tabeli
u ubezpieczyciela w późniejszym czasie (zwłaszcza, skoro uznała za
niewystarczające przedstawienie jej w ofercie wstępnej) , poza tym, pomimo
niewskazania w ogólnych warunkach umowy Przystępującego analogicznego
zastrzeżenia jak w § 2 ust. 1 pkt 1 ogólnych warunków umowy Odwołującego
nie jest wykluczone, że, pomimo ogólnego odniesienia do zakresu
uszczerbku, warunki umowy nie obejmują wcale szerszego zakresu
uszczerbków niż tabela Odwołującego, a przynajmniej niewiadomy jest ich
rozmiar (procent uszczerbku, który zostanie ustalony).
Zatem widoczne jest, że Zamawiający, prowadząc postępowanie o udzielenie
zamówienia, w nierówny sposób potraktował obu wykonawców, co miało
wpływ na wynik postępowania.
W związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191
ust. 6 i 7 ustawy Prawo zamówień publicznych, czyli stosownie do wyniku
postępowania, zgodnie z § 4 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 9 lipca 2007 r. w sprawie wysokości oraz sposobu
pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 128, poz. 886, z 2008 r. Nr
182, poz. 1122).
KIO/UZP 2569/10
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.)
na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu
Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
